Waarom deze straatnaam?
Buitenlands overzicht
Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK, WÏMBRITSERADEEL en (JLST
I
I
I
j
VRIJDAG 29 JULI 1949
4e JAARGANG No 58
i 76
372
De nieuwe brandalarminstallatie
[KS
De Friese 6-meter schouw
en
15
Ernstig verkeersongeval
bij Emmeloord
I
I
I
i
I
I
I
1
5
Orgelbespeling
I H. C. v.
Sneeker Waterpoortmars
Redacteur: L. KIEZEBRINK Redactie-adresKLEINZAND 7 Tel. 2872
Het Sneeker Nieuwsblad is een gecombineerde uitgave van Nieuwe Sneeker Courant, Sneeker Courant en Drijfhouts Nieuwsblad
Amerika’s militaire hulp aan Europa.
Communisme wel teruggedrongen, doch
nog actief.
Het verre Oosten.
Buurtver. „De Noordoosthoek”
Prachtig geslaagde boottocht.
I
ma
wereldgeschiedenis
de
A. v. S.
n
Verschijnt
Dinsdags en Vrijdags
Administratie':
Comb. Drijfhout
Kiezebrink en Co.
Kantoor Grootzand 55
Telefoon 3005 (K 5150)
ger de Jager voor de „belegging”, de
heer Huitema tracteerde op heerlijke greerden. Kortom
hoe-
was.
HOMMERTS. Geslaagd voor de hoofd-
acte de heer G. Dozema van hier.
BRITSE LOF VOOR ONS
GEVANGENISWEZEN.
Advertentieprijs 15 ct. per
m.m. Bij contract (handels-
adv.) lager
Abonnementsprijs f 2.50 per
half jaar. Franco per post
3.75 per half jaar
Giro 50748 ten name van
Firma E J. Drijfhout, Sneek
SCHARNEGOUTUM. Woensdagavond
werd hier ten bate van de reddingboot-
actie een voetbalwedstrijd gehouden tus
sen de plaatselijke club en het elftal
Poiesz uit Sneek. De gasten wonnen
met 40. Verder werd een estafette-
wedstrijd gehouden, winnaar werd J.
Werkman en Poiesz uit Sneek. Natuur
lijk verleende het muziekcorps weer zjjn
medewerking. De opbrengst van een en
ander was 98.10.
jer.
nalf
oer
:ijn
■en
la
ak
eur,
van
,‘ho-
eht,
ter-
ard
oor
ge-
hi)
der
dan
weet men wat ik bedoel. Met het „lezen”
meen ik, twee of driemaal overlezen,
langzaam en op u in laten werken.
Zijn taalmeesterschap was fenome
naal. Hij was ook de eerste die na Gys-
bert Japix een studie schreef over de
spelling ook de .erste die toneel
schreef in Alexandrijnen (een statige
versvorm nu weinig meer gebruikt).
Het was dan ook niet te verwonderen
dat de mensen der jong-Fryske biweging
van 1915 (eigenlijk ontstaan in Sneek!)
die streefden "aar een neer persoonlijke
kunst, Harmen Sytstra en vooral de
dichter Harmen Sytstra ontdekten. Het
eerste werk dat betekenis had voor de
toekomst der Jong Fryske en eigenlijk
de gehele beweging was de uitgave „It
Harmen Sytstraboek”.
Wanneer u de naam Harmen Sytstra
uitspreekt, dan zit daar in die naam
iets krachtigs, maar tegelijk ook iets
moois, iets dichterlijks, en inderdaad zo
was hij!
Dat was de man naar wie uw straat
genoemd werd.
i ga, om tenslotte nog te meren aan het
Kolmeersland, waar foor de „oudjes” van zjjn ieVen doorgebracht. Meester
nog een ouderwetse stoelendans werd Sytstra leerde niet alleen de kinderen,
NULAND. Geslaagd voor acte NI
onze vroegere plaatsgenoot de heer W.
Atsma. Deze acte geeft bevoegdheid tot
het geven van onderwijs in natuurkunde
en mechanica.
Boer, Woudsend; P de Boer, Sneek; Sj.
J. de Boer, Bolsward; S. de Boer, Schar- I
negoutum; *Tr. de Boer, Koudum; A.
Boersma, Hichtum; C. Boersma, Idsega;
j *L. Boersma, Schraard; E. Bootsma,
Greonterp; J. E. Bos, Workum; E. v. d.
Bosch, Leeuwarden; A Bosma, Lemmer;
H. J. Boterhoek, St. Anna Par.; J.
Bouwma, Makkum; H. Brandenburgh,
Sneek; *St. Brandsma, Berli’ um; H.
Breimer, Schraard; G. Broersma, Leeu
warden; H. de Bruin, St. Jac. Par.; P.
Bruinsma, Oudebildtzijl; W. Bruinsma,
Wolsum; *P. Bubberman, Bakhuizen;
Tj. Buwalda, Schraard; J. L. Bijl, Tjerk-
gaast; *L. A. Cuperus, Sneek; B.
Draaijer, Staveren; F. Drijfhout, Broek
bij Joure; *J. Drijfhout, Idskenhuizen;
J. Dusselaar, Berlikum; L. P. van Dijk,
IJlst. Geslaagd 46. Afgewezen 10. De
met een gemerkten vóór de naam zijn
dames.
weg overstaken. Op dat moment werden
ze aangereden door een luxe wagen, be
stuurd door de directeur van de Coöp.
j Zuivelfabriek te Langweer. De gevolgen
karnemelk, terwijl de firma Tonnema
en Cie overvloedig snoep offreerde. Of
deze middag is geslaagd? Dat was te
zien aan de tevreden gezichten der deel
nemers. Wat hebben ze heerlijk zitten
keuvelen gedurende de reis. Wat weten
wij mensen van onze buren? Deze mid
dag stelde allen in staat dichter tot
elkaar te komen dan door het alleen ja-
ren samen wonen in een „buurt” mo
gelijk was. En zeker waren er onder het
gezelschap die nooit of heel zelden een
bezoek brengen aan onze onvolprezen
meren. Ze hebben er nu kennis mee ge
maakt op een zeer prestige wijze en bjj hun land nog iets meer zegt dan het
lid zijn van een Krite.
Men moet in de bundel „Blomlêzing
was hij bovenmeester
dorpje Baard. Daar heeft hij de
Kostte twee personen het leven.
Maandagavond is in de Noord Oost
Polder, vlak bij Emmeloord, een ernstig
verkeersongeluk gebeurd. Op het kruis
punt Kamperweg en weg naar Kamp
Zuidvaart stopte een autobus, waaruit
j de arbeiders H. V. d. W. en J. E., beiden
e drager van de
wasi leider van
leden vrijwel onmiddellijk aan de beko
men verwondingen. De luxe auto, die
beschadigd werd, moest door een kraan-
wagen van de Fa. Ozinga te Sneek wor
den weggehaald. De politie heeft een
onderzoek ingesteld naar de schuld
vraag.
De Britse brigadier-generaal Geoffry
Ingham, hoofd van de „penal branch”
in de Britse zóne van Duitsland, waar
250 gevangenissen aan zijn zorg zijn
toevertrouwd, heeft een studiereis door
Nederland gemaakt, ten einde zich op
de hoogte te stellen van het gevangenis
wezen in ons land. Daarbij stond ook
een bezoek aan de gevangenis te Leeu
warden op het programma. Groot was
zijn ver- en bewondering over hetgeen
hij daar te zien kreeg; bepaald ontroerd
was de generaal toen de gevangenen, die
zoals men weet een uitstekend koor
hebben gevormd, hem het Engelse
volkslied toezongen.
In de gevangenis te Norg, ontmoette
hij een oud-collega, namelijk de Duitse
generaal Christiansen, die thans het be
roep van timmerman uitoefent, een
vak, waarvoor hij schijnt te voelen. Ook
deze Duitse generaal was vol lof over
de behandeling, die hij ondervindt.
De conclusie, waartoe generaal Ing
ham is gekomen, was de volgende: „met
betrekking tot de hervorming van het
gevangeniswezen in Nederland is er veel
gedaan, ja men kan zelfs zeggen, dat er
uiterst gedurfde stappen zijn onder
nomen”.
Orgelconcerten zijn in ’t algemeen al
weinig in trek bij het grote publiek en
als zo’n concert dan bovendien op een
warme zomeravond gehouden wordt, be
hoeft men helemaal niet op veel belang
stelling te rekenen.
Deze factoren in aanmerking geno
men mocht de orgelcommissie der Geref.
Kerk niet eens klagen over het bezoek
bij de door haar op Dinsdagavond geor
ganiseerde orgelbespeling in de Noor-
derkerk. De heer Teule, organist te
Heerenveen, die deze keer het orgel be
speelde, had een programma van uit
sluitend Nederlandse composities sa
mengesteld.
Dat de Nederlandse meesters door de
eeuwen heen grote belangstelling voor
het orgel bezaten blijkt wel uit het feit,
dat de geboortedata der op .het pro
gramma vermelde componisten lagen
tussen 1562 en 1903. Zo hoorden we een
drietal werken van Jan Pietersz. Swee-
linck, nl. Toccata in a, Variaties over
„Mein Junges Leben hat ein End” en
een Echo-fantasie. trekkelijk een
voudige muziek, die echter op het niet
al te uitgebreide instrument uitstekend
tot haar recht kwam. Speciaal de Varia
ties werden door de heer Teule knap ge
speeld. Ook de Fuga in g kleine terts
van Hurlebusch kreeg een zeer aanne
melijke vertolking.
Van de moderner werken (het pro
gramma vermeldde nog composities van
Cor Kee, Jac. Bonset, Jan Nieland en
Hendrik Andriessen) bevielen ons de
Orgelkoralen over Psalm 62 en 25 van
Cor Kee het best. De Toccata van Bon
set is een voor de organist zeer dank
baar stuk muziek, maar doet de toe
hoorder wat bombastisch en goedkoop
aan. De Cianonna en fuga van Nieland
en de prachtig klinkende Kerksonate
van Andriessen kunnen eigenlijk alleen
op een volbezet groot kerkorgel goed
tot hun recht komen. Nu schoot de or
ganist dikwijls in registratie-mogelijk-
heden tekort, waardoor het geheel te
weinig doorzichtig klonk.
Het is te hopen dat de Orgelcommissie
met het houden van deze orgelconcer
ten door kan gaan. Op de duur zal er
zeker een flinke kern van muzieklief
hebbers belangstelling voor tonen.
L. G.
de
S. Adema, L. Vrouwenparochie;
Atsma Daastmaar* *A Raklrai
I Oosthem; K. v. Berkum, Heeg; *A. de
I Boer, Koudum; *G. de Boer, Hommerts;
zeldzaam prachtig zomerweer. Voor de
afvaart naar de stad sprak de heer Mo
lenmaker namens allen woorden van
dank tot het bestuur voor het organise
ren van deze prachtig geslaagde mid
dag.
De datum van de door de Sneker
Politie Sportvereniging te organiseren
Waterpoortmars is nu defim "f gesteld
op Zaterdag 3 September a.s. De af
standen bedragen voor de seniores en
de juniores respectievelijk 25 en 15 K.M.
De start zal plaats hebben op de vee
markt. Teder die de tocht volbrengt
ontvangt in de seniorenklasse een fraaie
medaille, in de junioresklasse een fraaie
herinneringsspeld. Voor mil., semi-mil.
en burgergroepen worden groepsprij-
zen beschikbaar gesteld. Deze Water
poortmars is een mooie gelegenheid voor
de diverse sportverenigingen om hun
kleuren te doen vertegenwoordigen. Ook
voor de onderwijzers en onderwijzeres
sen een mooie gelegenheid in de junio-
resafdeling met een groep leerlingen
mee te lopen en dezen lust tot wandelen
bij te brengen. De leeftijdsgrenzen in
deze klasse zijn 1015 jaar. Nadere
bijzonderheden om ent de mars zullen
volgen. Met het oog op de vacantie zou-
wen wij willen aanraden, vormt nu reeds
groepen en toont straks, dat Sneek op
dit gebied ook weer een woordje mee
spreekt. Het is een schitterende repre-
I sentatie.
tisch pact in de Amerikaanse Senaat
later kwam, dan was verwacht, was de
uitslag van de stemming toch een zeer
gunstige. Met 82 tegen 13 st. werd het
pact goedgekeurd; er waren mins' ns
64 st. voor deze goedkeuring nodig, om
dat voor verdragen een twee derde meer
derheid vereist is; het verdrag kwam er
dus met een ruim overschot. Bijna di
rect daarna heeft Truman ook zijn voor
stel tot militaire hulp aan Europa bij
het Congres ingediend. Zoals bekend is
er al bij het debat in de Amerikaanse
Senaat over het Atlantische pact zelf
juist het meeste verzet gerezen tegen
deze militaire hulp, omdat zij volgens
het inzicht van een aantal senatoren
betekent dat de Ver. Staten automa
tisch in een oorlog worden gestort, als
een der landen van het Noord-Atlan-
tisch pact wordt aangevallen. Letterlijk
is dit niet zo, want tenslotte houdt het
Congres in laatste instantie de beslis
sing over een oorlogsverklaring, maar
president Truman heeft het bij de in
diening van dit wetsontwerp toch nog
eens duidelijk gezegd, dat de huidige
Amerikaanse regering met dit ontwerp
beoogt de Europese partners van het N.
Atlantisch pact en een aantal andere
landen zodanig te wapenen dat zij in
staat zijn zich zelf tegen een aanvaller
te verdedigen tot de oorlogsmachine der
Ver. Staten zodanig op toeren is dat zij
in Europa aan het werk kan worden
gezet. Het feit dat vóór de Senaat het
Atlantisch pact aannam dit lichaam
enige amendementen verwierp, die in
hielden dat Amerika door het pact niet
verplicht wordt wapenen aan Europa te
leveren en dat de regering bij een uit
barsting in Europa niet tot geweld zou
overgaan voor het Congres daartoe toe
stemming had verleend, doet verwach
ten dat ook het militaire hulpprogram
ma wel de goedkeuring van het Con
gres zal verwerven. Al staat het nog
geenszins vast dat er niet op zal wor
den besnoeid. De Amerikaanse regering
wil ongeveer 1 milliard dollar bestem
men voor West-Europa, „een gebied
welks belang voor onze veiligheid in
twee wereldoorlogen is aangetoond”, al
dus heet het in de toelichting. 400 mil-
lioen dollar zouden voorts voor hulp
aan Griekenland, Turkije, Korea, de Phi-
lippijnen, Iran enz. bestemd worden. Het
beste en modernste oorlogsmateriaal
atoombommen uitgesloten zou wor
den geleverd en als de betrokken lan
den het wensen komen er Amerikaanse
instructeurs mee om de legers in het ge
bruik van dat materiaal op te leidfen.
Natuurlijk zal de Amerikaanse regering
tegenover deze verleende hulp ook eisen
aan de betrokken landen stellen. Zo
zouden Engeland, Frankrijk, Nederland,
België en Luxemburg dus de landen van
de Westelijke Unie gezamenlijk een le
ger van anderhalf millioen man moeten
hebben, dat op elk moment gereed zou
moeten zijn op te treden. Er is ook
een stroming in het Congres, welke
wenst, dat de Europese landen van
het Atlantisch pact een federatie gaan
vormen, doch dit is toekomstmuziek.
De republikeinse partij in het Congres
heeft reeds besloten tegenover dit re
geringsvoorstel een eigen plan voor deze
militaire hulp in te dienen, dat het be
drag voor West-Europa met ongeveer
een derde vermindert en hierover ver
wacht men nog een hevige strijd in het
Congres. Het schijnt dus meer om de
grootte van het bedrag dan om het prin
cipe te gaan, want ook de meest beken
de leiders der republikeinse partij zijn
van oordeel dat het gevaar voor agres
sie slechts kan worden bezworen door
een hechte militaire samenwerking tus
sen de Ver. Staten en West-Europa. In
zijn boodschap heeft president Truman
er geen doekjes omgewonden dat het
van de zijde der Sovjet-Unie is, dat deze
agressie dreigt. Hij noemde dit land de
mogendheid, die weloverwogen een at
mosfeer van vrees en gevaar had ge
schapen. „Hoe beter de vrije landen er
op voorbereid zijn een agressie te weer
staan, des te minder waarschijnlijk is
het, dat zij de middelen behoeven te ge
bruiken, die zij voor alle zekerheid heb
ben verzameld. In onze landen behoeft
de politie zelden van haar wapens ge
bruik te maken, doch de openbare rust
zou in groot gevaar verkeren als zij
niet over wapens beschikte”, aldus Tru
man. Hij drong op een snelle afdoening
van het wetsontwerp aan en komt het
er, ongewijzigd of enigszins geamen
deerd, door dan zal daarmede aan West-
Europa een Amerikaanse garantie zijn
verstrekt welke bijna niet hoog genoeg
geschat kan worden en zal een zeer be
langrijke bijdrage tot het handhaven
van de vrede zijn geleverd. Zonder deze
militaire hulpverlening ware het Atlan
tische pact, zoals onlangs een Frans
blad schreef, gelijk een hondenhok met
het opschrift „gevaarlijke hond” op een
boerenerf, zonder dat er voor gezorgd
is dat er werkelijk een hond in dat hok
zit ook. Waarschijnlijk zal nu echter de
hond spoedig in dat hok zitten. Dan blij
ven er echter nog de gevaren welke
de Europese landen van binnen uit kun
nen bedreigen. Het communisme is in
Geslaagd op 27 Juli: H Dijkstra, Beet-
gumermolen; *J. Dijkstra, Berlikum;
*P. Dijkstra, Workum; Sj. Dijkstra, Bo-
zum; B. v. d. Fems, Makkum; W. Elger-
sma, Wons; E. v. d. Ende, Westermeer;
D. Eijzenga, Schettens; J Faber, Ping-
jum; A. Feenstra, Bolsward; G. Fol-
kerts, Cornwerd; *A. Folkertsma, Wor
kum; *M. Gaarman, Eolsward; R. Ger-
cama, Beers; A. v. d. Graaf, Berlikum;
S. de Haan, Schraard; S. de Haan, Ber
likum; H. Haitsma, Makkum; Sj. Hait-
sma, Workum; Sj .Halma, St. Anna
Par.; E. Harkema, Scharnegoutum; H.
F. v. d. Heide, Balk; J. Hiemstra, Wir-
dum; U. Y Hilverda, Bolsward; Th.
Hoekstra, Schraard; A. Hogeterp,
Tjerkgaast; R. Hoitinga, Leeuwarden;
J. Hornstra, Sneek; *Sj. S. Hijlkema,
Gaastmeer; F. de Jong, Makkum; G. de
Jong, St. Anna Par.; *Tr. de Jong,
Koudum; *R. Joustra, Sneek; *A. Kalk
man, Sloten (Fr.); Tj. Kampen, Abbe-
ga; B. Kamstra, Makkum; J. Klomp
maker, Leeuwarden; *S. Klijnsma,
Sneek; *B. Koning, Oudebildtzijl; D.
Kooistra, St. Jac. Par. Geëxamineerd
werden 54 cand. Geslaagd 40. Afge
wezen 14.
FOLSGARE. De jongens en meisjes
van de Herv. school behaalden op de
sportdag te Blauwhuis met 260 pun
ten onder leiding van de heer Bouma
voor de vierde keer de "eerste prijs.
SCHARNEGOUTUM. Gistermorgen
ontdekte de heer M. Lourens op een per-
ceel aardappelen de zo gevre- colo
radokever. Men zij dus op zijn hoede.
deze gelegenheid gehuurd. Ruim 100
dames en heren namen er aan deel.
Half twee werd afgevaren van de
Zwettebrug en koers gezet naar het
j Sneeker meer, over Heerenzjjl, Noorder
Oudeweg ging het naar Langweer,
waar men zich enige tijd in het dorp op
hield. Terug ging men over Langweer-
der Wielen, Oudhof, langs Uitwellinger- j
De heer H. Vrolijk, die zijn bemidde
ling verleende bij de verkoop van een
Friese 6-meter schouw naar Canada,
deelt ons mede dat de zeilliefhebber in
Canada niet een Canadees is maar een
geboren Fries, die al jaren in Canada
woont en daar een farm heeft. Overigens
was het bericht juist; alleen vertelde
onze zegsman nog als bijzonderheid, dat
de man zijn boot over een afstand van
60 mijl per trailer naar het dichtstbij
zijnde meer moet vervoeren, wanneer hij
wil zeilen.
Het is maar goed dat de Sneker zei
lers niet zoveel drukte behoeven te ma
ken om op het Sneekermeer te komen.
FOLSGARE. De vrouwenver. heeft
Maandag een tochtje gemaakt per auto
bus. Te Franeker werd het planetarium
met grote belangstelling bezichtigd.
Daarna ging het naar Marssum, waar
het Poptaslot werd bezocht, ook iets
heel moois. In Leeuwarden werd ge
geten. En toen naar de Condensfabriek
waar ook veel was te zien. Vlug werd
nu gereden naar Frederiksoord, waar al
een Fries stond te wachten om het ge
zelschap rond te leiden. Prachtig waren
die tuinen. In Oranjewoud nog even
naar de lachspiegel en om kwart voor
tien was men weer thuis.
SNEEKER NIEUWSBLAD
MONDELING EXAMEN MIDDEN
STANDSDIPLOMA ALG. HANDELS-
KENNIS TE SNEEK.
Op 26 Juli slaagden: Joh. Abbink,
Sneek; S. Abma, Sneek; A. Adema,
Sneek; KI. Adema, L. Vrouwenparochie;
- *A. J.
Atsma .Gaastmeer; *A. Bakker, Wor
kum; S. Beeksma, Staveren; Joh. Beet-
I sma, Sneek; C. C. v. d. Berg, Lemmer;
toen de typhus hem en z’n vrouw weg- i v" d. Berg Lemmer; F. Bergstra,
rukte, was hij bovenmeester in het Oosthem; K. v. Berkum, Heeg; *A. de
'dorpje Baard. Daar heeft hg de zwaar- --o--- -
ste, maar ook de vruchtbaarste jaren öe Boer’ Oudega H.O.N.); Joh. de waren zeer ernstig. Beide mannen over-
Rnpr Wnndsp.nd‘ P Rner Rnonlr- Ri I - -
van
de arbeiders H. v. d. W. en J. E., beiden
I woonachtig te Dinteloord, stapten en de
staat was gesteld door verschillende
leden. Zo zorgden de beide
Veenstra en de Boer voor broodjes; sla-
kunnen worden
opinieonderzoek
heeft plaats ge-
opleveren. Het
blijkt dat de West-Duitsers weinig voor
herbewapening en voor deelneming aan
een of ander blok voelen. Het hevig ver
zet daar door de soc. democraten tegen
de ontmanteling gevoerd, de er voort
woekerende anti-joodse stemming en een
zich steeds verder uitbreidende onder
grondse nazibeweging bewijzen mede
dat de wereld van het Duitse vraagstuk
nog niet af is. Evenmin als van dat van
het Verre Oosten. De regering der Ver.
Staten heeft zich thans met ernst gezet
aan de bestudering van de kwestie der
Amerikaanse politiek in dat Verre Oos
ten. Een commissie van zes der knapste
koppen op dit gebied zal de vraag on
derzoeken hoe de betrekkingen van het
Westen met een eventuele communis
tische Chinese regering die al maar
terrein wint moeten zijn, of de Ver.
Staten de daar strijdende nationalis
tische troepen moeten blijven steunen en
hoe de nabuurlanden beschermd moeten
worden tegen het doordringen van het
communisme daar. Zelfs de jonge staat
Israël heeft al moeilijkheden met dat
communisme. Dezer dagen waren daar
relletjes in verband met de toenemende
werkloosheid. Na een korte regerings
crisis is in Egypte een kabinet van de
nationale eenheid gevormd. Bij het
schrijven van dit overzicht was de Bel
gische kabinetscrisis nog niet opgelost,
de heer Eyskens (r.k.), die zowel bij de
soc.dem. als liberalen een geziene fi
guur is, deed moeite een driepartijen-
regering te vormen.
AMERIKAANSE STAF KOMT NAAR
EUROPA VOOR BESPREKINGEN.
De bevelhebbers van leger, vloot en
luchtmacht der Ver. Staten vertrekken
heden naar Europa om met de landen
van het Atlantisch pact de militaire or
ganisatie op basis van dat pact te be-
West-Europa wel teruggedrongen doch spreken.
onsterfelijk lied dichtte „De Waldsang”
het „Moai sünder weargea binne
Walden”. Hij was een ruimdenkend en
goedmoedig mens en .'as met iedereen
bevriend.
Van 1852 tot aan :'ijn dood in 1862
Hoewel de beslissing over het Atlan- Iin enige der bij het Atlantisch pact aan-
- 'gesloten landen heeft het nog een zeer
belangrijke invloed, met name in Frank
rijk en vooral ook Italië en de regerin
gen dezer landen zullen er, ook in het
belang van alle andere leden van het
Atlantisch pact voor hebben te waken,
dat de communisten zich door uitholling
van binnen uit meester maken van de
macht in hun land, waardoor het in de
invloedssfeer der Russen zou terecht ko
men. Nu de wittebroodsweken van het
eerste jaar der Marshall-hulp voorbij
zijn en de economische moeilijkheden
ook in West-Europa stellig zullen toe
nemen, is het te verwachten dat de com
munisten hun best zullen doen daarvan
gebruik te maken om hun positie te her
stellen. De oud-chef der Tsjecho-Slo-
waakse kanselarij, Smutny, die zijn land
ontvlucht is heeft in mededelingen aan
de pers er nog eens op gewezen hoe het
in zijn land gegaan is, waar Benesj de
tragische vergissing beging te geloven
dat een vreedzame samenwerking tus
sen communisme en democratie moge
lijk was, met het gevolg dat de in de
regering opgenomen communisten hun
positie misbruikten om het leger van de
meeste gezagsgetrouwe officieren te zui
veren, zodat dit gezag geen macht meer
ter beschikking stond om de staats
greep, die de communisten in 1948 uit
voerden te weerstaan. Het gevolg is ge
weest dat het in dat land niet alleen met
de politieke maar ook met de geeste
lijke vrijheid gedaan is. Dit laatste
tekent zich thans vooral af in de strijd
tegen de katholieke kerk, die haar
priesters echter heeft bevolen een vast
beraden houding tegen elke druk van re
geringszijde aan te nemen en liever ge
vangenschap te verkiezen boven toe
geven. Het feit dat slechts een enkele
van de duizenden priesters de z.g. „ka- bij de nieuwe tijd passende werkzaam
heden. Vorig jaar k.vam, na eendrachtig
werk, een speeltuin tot stand, welke er
bewijst dat Moskou en zijn satellieten in
Tsjecho-Slowakije moeite zullen hebben
het volk de nek te doen buigen, en als
er eens een internationale crisis zou uit
barsten, de communisten op het uitbre
ken van actief verzet in deze satelliet
staat zullen moeten rekenen. Ook de
nabuurstaat Zuid-Slavië doet weer van i
zich spreken. De Russen beschuldigen er "ml-’rX I KennlS “ICI1U5r,
nu Tito van geheime afspraken met En- WÜle Van V’ d’ Werf Werd V°°r d- Meulen" Het was ook daar dat h" Zljn
geland te hebben gemaakt. Tito zowel
als Londen ontkennen dat, maar het ligt
wel in het wezen van het huidige diplo- I
matieke spel tussen Oost en West, dat J
nu Moskou Zuid-Slavië verstoot het i
Westen het tot zich tracht te trekken,
ook al is de Zuid-Slavische communis
tische dictator geen haar beter dan wel
ke dictator ook. Intussen heet het dat
de militaire druk van Rusland aan de
Zuid-Slavische grenzen steeds toeneemt.
Is Zuid-Slavië’s positie in de Europese
verhoudingen onzeker, zo blijft het ook
nog met Spanje. De Portugese premier
Salazar heeft er nog pas voor gepleit
ook Spanje in het Noord-Atlantisch pact
op te nemen, daar de practische waarde
i van Portugal’s deelneming daar van af
hangt, rma.w. Salazar wijst op de stra
tegische betekenis van Spanje. Voor wie
verwacht mocht hebben dat ook West-
Duitsland spoedig in een West-Europees
verdedigingsblok zou
opgenomen, moet een
dat daar dezer dagen
had een teleurstelling
Bij brand nr. 3000 opbellen.
Sinds Maandagmiddag is de nieuwe
brandmelding alhier welke in het politie
bureau is’ geplaatst in werking. Deze in
stallatie, welke geheel electrisch werkt,
is een van de nieuwste op dit gebied.
De alarmering geldt zowel voor Sneek
als Wymbritseradeel, althans wanneer
de grote spuit daarheen gedirigeerd
dient te worden. Op een groot bord zjjn
verschillende toetsen aangebracht waar
mede bepaalde groepen spuitgasten op
geroepen kunnen worden. Bij brand
krijgt het politiebureau hiervan kennis.
De dienstdoende politieman ka dan aan
de hand van een opgemaakt schema zien
welke groepen de brandweer is ver
deeld in 2 groepen gealarmeerd die
nen te worden. Dit geschiedt door eer
bepaalde knop om te draaien, waardoor
dan de alarmschellen bij een bepaald
aantal 12 spuitgasten in werking
komen. Maandelijks worden de groepen
verwisseld. Bij grote brand kunnen alle
brandweerlieden opgeroepen worden. Bg
weigering of ontbreken van stroom, kan
op het politiebureau zelf stroom opge
wekt worden, zodat bg deze nieuwe in
stallatie het steeds mogelijk is de
alarmbellen in werking te stellen.
Van het grootste belang is dat men
bij brand ogenblikkelijk de politie, tele
foonnummer 3000 belt. Deze roept op
haar beurt de brandweer dan direct op.
Dinsdagmiddag hield de buurtvereni
ging Noord-Oosthoek 'en boottocht met
haar leden van 50 jaar en ouder. Deze
vereniging, na de oorlog opgericht, hield
zich, evenals al dergelijke na-oorlogse
verenigingen, in hoofdzaak bezig met
het organiseren van feestelijkheden, de
kinderen en rijpere jeugd profiteerden
daarvan vooral. De behoefte aan deze
zg. volksfeesten is langzamerhand ver
minderd en nu gaan de besturen meer
en meer zoeken naar nutttige en beter
tholieke actie” van de regering steunt,
op deelneming waaraan het Vaticaan de
straf van excommunicatie heeft gesteld, mag zijn, en het in standhouder van dit
object vraagt het grootste deel van de
financiële draagkracht der i
Ondanks dit feit, wordt in de winter eei;-■ liefde. Hij was ook de man r”
de stoot gaf tot de oprichting van het
Frysk Selskip, het Selskip fan 1844.
Toen hij in 1846 in Bergum benoemd
werd tot schoolmeester, kwam hij in
Wat is dat toch voor een eigenaardige uitgegeven door zijn zoon Onno Sytstra
trek in ons Friezen, dat we, eenmaal en in elke bibliotheek voorhanden, zijn
warm gelopen voor een ideaal, daar Regine zangen maar eens lezen, dan
voor durven en willen vechten, zolang
als we leven? En enkelen, ik mag wel
zeggen uitverkorenen, stellen hun ge
hele kunnen in dienst van dat ideaal zo,
dat we telkens vanneer we hun geschie
denis lezen, met eerbied worden vervuld
en ons zelf kapittelen omdat we niet
méér doen
Eén van dezulken is de man naar wie
deze straat werd genoemd Harmen
Sytstra. Hg werd geboren in het jaar
1817 te Midlum en kwam als wees bg
zijn grootouders.
Toen hij, eerst als bakkersjongen, la
ter als boekhouder bij een smid veearts
te Sexbierum de nood leerde kennen,
vuurde hem dit nog meer aan tot leren.
De jongen had een geweldige dorst naar
kennis, maar waar anderen in gelijke
omstandigheden niet alles in zich op
namen, wist Harmen met een aangebo
ren intelligentie hetgeen hij leerde syste
matisch te verwerken. Zo kwam het dat
hij niet alleen vreemde talen maar ook
Ja wereldgeschiedenis beheerste en
vereniging. I vooral de oud-Friese geschiedenis had
.saMiL -j--j- mee
verenigings-avond gehouden met toneel
en zang, welke zeer op prijs wordt ge
steld. En nu meende het bestuur iets te
moeten doen voor de oudere leden en de
J keus viel op een boottocht. De „Wetter- kennis met de dichter Jsjibbe Geerts v.
t j XTCTs
nog een ouderwetse stoelendans werd
gespeeld De tractaties waren zeer over- deed meer, hij was
vloedig, waartoe het bestuur mede in dorpsgemeenschap, hg
een koor van dienstmeisjes, hij leerde j
bakkers rekenen en talen aan de boereknechten,
hij gaf onderricht in de Engelse taal
aan diegenen die naar Amerika emi-
een man met
danigheden die niet te evenaren
En toch, ver en ver boven dit alles uit
stekend was hij een dichter, een ziener!
Hij zag zijn land als niemand voor .en
velen na hem het nooit hr d den kunnen
zien!
Hij leefde en werkte ro op het oog als
een eenvoudige schoolmeester, maar in
z’n haft brandde de liefde voor Fries
land. Veel heeft hij geschreven als
schoolmeester, als verteller, vlot en
kleurig. Maar enkele van zijn gedichten
zgn geworden tot monumenten van
schoonheid voor hen wie liefde voor
e-
t-
a-
te
5-
it
n
1-
n
;r
