KLe&je.i,
i
- j
Buitenlands overzicht
Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK, WYMBRITSERADEEL en IJLST
91
UIT HET VERLEDEN
I
VRIJDAG 28 OCTOBER 1949
4e JAARGANG No 84
Redacteur:
L. KIEZEBRINK
Krite Snits
Wie er uit Indonesië thuiskomen
■R
G. DIJKSTRA.
Afdeling Sneek C.H.U.
Ex-burgemeester Schut tot
zeven jaar veroordeeld
r
t
Benoemd
KLEINZAND 7 - Telef. 2872
Het Sneeker Nieuwsblad is een gecombineerde uitgave van NIEUWE SNEEKER COURANT, SNEEKER COURANT en DRIJFHOUTS NIEUWSBLAD -
1
Bioscoopnieuws
Geslaagd
Natuurkundig Genootschap
Aan slechthorenden en goedhorenden
Waardoor thee onsmakelijk
kan worden
I
I
I
Ter voorkoming van prijsverhoging
Potterzijl
Handvest der Ver. Naties bestaat 4 jaar - De
samenstelling van de Veiligheidsraad - De ver
sobering in Engeland
Oma
‘A
I
INGEZONDEN.
De vroegere Noorderpoorts brug over de Kerkgracht.
l
gestemd, dan I eigen weg gaan”.
Onder voorzitterschap van de heer
J. de Boer vergaderde Dinsdagavond
bovengenoemde afd. in het Gebouw.
Na Schriftlezing en gebed werden de
notulen gelezen, waarna aan de orde
was het stellen van voorlopige candi-
daten voor de het volgend jaar te
houden Provinciale Statenverkiezin
gen. A.s. Zaterdag zal een algemene
vergadering van de Unie te Utrecht
worden gehouden, waar het Indo
nesisch vraagstuk zal worden behan
deld. Naar deze vergadering werd de
secretaris, de heer O. Lindeman, af
gevaardigd. Na de rondvraag, die niet
veel opleverde, volgde sluiting.
WOUDSEND. Onze plaatsgenoot de
heer A. Moust, slaagde te Leeuwarden
voor het politie-diploma met aanteke
ning. Daar slechts 2 3 de aanteke
ning verkrijgt is dit een flinke prestatie.
1,
tl
tl
a
s
t
r
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS.
Administratie
Comb. Drijfhout-Kiezebrink Co.
Kantoor: GROOTZAND 55
Telefoon 3005 (K 51 50)
Aan de huishoudschool alhier is tot
lerares benoemd mej. J. Straatsma te
Heerenveen.
j
J
Redactie-adres
SNEEKER NIEUWSBLAD
OOSTHEM. Aan de R. U. te Utrecht
slaagde voor het Doctoraal examen (le
deel) Veeartsenijkunde de heer J. Kra
mer te Draaisterhuizen bij IJlst.
HEEG. Benoemd tot onderwijzer aan
de Herv. School alhier, de heer W.
Koopmans, thans onderwijzer aan de
school voor C.V.O. te Gauw.
Advertentieprijs 1 5 ct. per m.m.
Bij contract (handelsadv.) lager.
Abonnementsprijs f 2.50 per half
jaar. Franco per post f 3.75 per
half jaar.
Giro 50748 ten name van Firma
E. J. Drijfhout, Sneek.
De heer J. do Jong te Uitwellingerga,
in tijd, dienst werkzaam bij gemeente
werken van Wymbrltseradeel is be
noemd tot tjjd. opzichter-tekenaar bij
de dienst van gemeentewerken in Oost-
dongeradeel.
Dinsdagmiddag heeft de Bijzondere
Strafkamer van de Arrondissements
rechtbank de ex-burgemeester van
Sneek, J. R. J. Schut, veroordeeld tot
zeven jaar R.W.I. met aftrek van voor
arrest, ontzetting uit het recht om
ambten te bekleden, bij de gewapende
macht .e dienen, te kiezen of gekozen
te worden. De rechtbank achtte het ten
laste gelegde bewezen. Aangezien bij
goed gedrag een derde van de straf in
mindering wordt gebracht en de ver
oordeelde reeds vier en vijftig van de
overblijvende zes en vijftig maanden
in gevangenschap heeft doorgebracht,
lijkt het waarschijnlijk, aldus schrijft
het Friesch Dagblad, dat hij nog voor
het einde van het jaar in vrijheid ge
steld zal worden. De eis luidde veertien
dagen geleden 8 jaar.
Van heden t.e.m. Woensdag in het
Amicitia Theater als hoofdnummer
„Mariandel”. In de hoofdrollen: Paul
Hörbiger, Maria Andergast, Hans Mo
ser, de artistieke leiding was bij de
vervaardiging van deze film in handen
van Willi Forst. Goede oude bekenden
allemaal dus in een film, waarvan we
de inhoud wel niet meer behoeven te
geven, ieder zingt of fluit immers toch
al „Mariandel”. Dat wordt een druk
bezoek aan de bioscoop!
Aan de Groninger Universiteit slaag
de voor het doctoraal examen in de ge
neeskunde onze stadgenoot, de heer K.
J. de Vries.
Drs. L. Coomans de Ruiter over
„Uit Borneo’s Wonderwereld”.
Voor bovengenoemd genootschap
sprak Dinsdagavond in zaal Piso drs.
Coomans de Ruiter uit Hilver
sum over Zuid West Borneo. Spr. die 6
jaar als bestuursambtenaar in dit ge
bied verbleef, met als standplaats Pon-
tianak, wel eens het Venetië van het
Oosten genoemd, heeft ondanks de Hy
giënische bezwaren er aan het wonen
verbonden, geen moment spijt gehad
van zijn vestiging daar. Over hetgeen
hg er zag en dat hij breder beschreef in
z(jn boek „Uit Borneo’s Wonderwereld”,
vertelde spr. in een zeer onderhoudende
causerie, waarin hij zowel aandacht
wijdde aan fauna als flora. Eerst stond
hij stil bij de apen van Borneo: voorop
de Orang Oetan, dit volkomen be
schermde dier, waarvan spr. echter in
zijn vorige standplaats op Sumatra de
vervolging door de jagers daar was ter
ore gekomen, die ze voor 6000 7000
gulden per stuk bij tientallen aan de
dierentuinen leverden. Er was een
scherp artikel in de Times nodig om
ons op onze plicht in deze te wijzen.
Daarna is er behoorlijk contröle op de
uitvoer geoefend, maar of dit thans nog
wel zo is betwijfelt spr. Op Borneo
wordt de Orang Oetan om het vlees ge
jaagd door de -Dajaks, maar daardoor
wordt de instandhouding van de soort
niet in gevaar gebracht. Behalve van
deze apensoort, vertelde spr. van de
Gibbon, de Slank-, Neus- en Klapper-
apen, waarna het spookdiertje, de beer-
marter, de Maleise honingbeer, het
schubdier, de stinkdas en de kalong de
revue passeerden. Vervolgens vroeg
spr. aandacht voor enkele vogelsoorten
als de boomgierzwaluw, de argusfazant,
de gekuifde bospatrijs, en de neushoorn
vogel. Veel belangwekkends wist spr. te
vertellen van de krokodillen, en de jacht
op dit gedierte, waarvan spr. een ge
vangen exemplaar van 7.93 m. lengte
zag. Veel slangensoorten kent Borneo,
daar is de python, die wel een lengte
van 10 m. kan bereiken, niet giftig is
en niet gevaarlijk voor de rechtopgaan
de mens al zijn er 5 gevallen van
mensenroof bekend, alle doordat een
dergelijke slang een hurkende mens
voor een prooi aanzag, een slangenver
gissing dus. Nuttig is de python, want hij
is de verdelger bij uitnemendheid van
muizen en ratten van de sawahs en toen
in 1934 in de „beschaafde” wereld, slan-
genleer mode was en uit onze buiten
gewesten alleen de huiden van 336000
slangen werden uitgevoerd, had Borneo
het volgend jaar een totale misoogst.
Nadat spr. nog een en ander verteld had
van de waranen en zekere soorten gif
slangen ging spr. over tot de flora,
waarvan hij alleen de Rafflesia, die ge
heimzinnige prachtige bloem van soms
1 m. doorsnee, behandelde, welke op
lianen parasiteert en 15 pond en meer
weegt en waarvan spr. in 1933 een
groeiplaats ontdekte, zodat hij de ge
hele ontwikkeling van deze bloem kon
volgen en op de gevoelige plaat vast
leggen. Spr. lichtte zijn causerie toe
met een groot aantal zeer interessante
lichtbeelden. De voorzitter dr. A. J.
Nieuwkamp bracht spr., nadat de
ze enige vragen had beantwoord, dank
voor het ten beste gegev^ne. Bij de ope
ning waren enkele huishoudelijke zaken
afgehandeld. Wegens vertrek van dr. P.
Spaander, wien dr. Nieuwkamp dank
bracht voor het vele dat hij voor het
genootschap als secretaris deed, moest
een nieuw bestuurslid worden gekozen,
als hoedanig dr. H. Hofstra werd be
noemd. De heer Wiegman las het jaar
verslag, waaruit o.a. bleek dut het le
dental 86 bedraagt. De h.h. Dekker en
de Kok hadden de rekening van de pen
ningmeester nagezien en in orde be
vonden. Hem werd décharge verleend.
3 November ’s avonds half acht ver
gadert de Ver. van Slechthorenden weer
voor ’t eerst in deze wintercampagne.
in de zaal Onder de Linden. Wij stellen
ons voor ook deze winter u weer een 4
5-tal gezellige avonden te bezorgen.
Slechthorenden, is dit wat voor u? Met
groepstelefooa en op elke denkbare ma
nier trachten we u voor te lichten, te
doen genieten cn u iets te geven van al
hetgeen gij inis’:. Wij stellen ons meer
malen de naag, waarom zijn in ons
goede vader’and slechts 5000 van de
100.000 dow-.n aangesloten bij de Ver. v.
Slechthorenden. Is 't in orde als dit
groepje mensen uw rechten moet be
pleiten bij hoog en laag Waarom werkt
ook gij niet mee, om onze idealen te
bereiken? Elke dove te helpen die te
helpen is, met toestel, liples of anders
zins. Kom eens met onze ver. kennis
maken, als u eenmaal een avond mee
maakt, mist ge niet meer. Denk dus
om 3 Nov. Onder de Linden.
Goedhorenden, wij willen niet be
delen, er wordt al zo ontzaglijk veel ge-
jvraagd en gegeven, maar ook wij heb-
I ben zo heel veel nodig, om iets te doen.
Indien gij ons kunt helpen met uw
steun geldelijk of met uw gave van
zang, muziek, declamatie of met uw
wetenschap of. uw reisindrukken, zeg
ons uw adres dan eens en we hopen er
u dankbaar voor te zijn.
Namens de Prop. Cemm.
A. S. VISSER,
QMuwkade ft. Snaak.
Was dat misschien ook de bedoeling
van de meerderheid der landen in de
Ver. Naties toen zij Zuid-Slavië en niet
de Russische candidaat Tsjecho-Slowa-
kije tot lid van de Veiligheidsraad koos,
wilde zij het verzet tegen de Russische
druk in de satellietstaten er mee aan
moedigen? Misschien is dat inderdaad
een der redenen geweest. Men kan het
ook zien als een demonstratief gebaar
tegen Rusland, te meer omdat voor de
verkiezing Wysjinsky allerlei dreige
menten heeft geuit als Zuid-Slavië ge
kozen zou worden, waardoor waar
schijnlijk nog meer naties voor laatst
genoemd land hebben
De laatste tijd komen bg het water
leidingbedrijf herhaaldelgk klachten
binnen over onwelriekend leidingwater
waarvan geen smakelijke thee kan wor
den bereid. Na onderzoek van deze
klachten blijkt dan telkens weer, dat dit
euvel wordt veroorzaakt door nieuw
aangebrachte klepbedekkingen (zjg.
kraanleertjes) in de tapkranen, welke
vervaardigd zgn van een slechte soort
synthetische rubber. Deze rubber geeft
een onaangename reuk af. Vooral wan
neer kleine korreltjes door slijtage los
geraakt, mee gekookt worden, is het
met mogelijk om een smakelijke thee
met aangename geur te bereiden. Wan
neer verwisseling van klepbedekkingen
(kraanleertjes) noodzakelijk is, onder-
zoeke men vooraf of de nieuw aan te
brengen klepbedekkingen een zelfde
reuk afgeven als b.v. nieuwe rubber
laarzen. Men zg dan op zijn hoede! Al
leen reukloze klepbedekkingen zullen
onaangenaamheden voorkomen.
I
I
I
i
geringen de absolute macht kregen, is
daarvan niet veel terecht gekomen. De
Assemblée heeft nu besloten advies te
vragen van het Internationale Ge
rechtshof te Den Haag of de Ver. Sta
ten, Engeland en Frankrijk op grond
der vredesverdragen het recht hebben
te spreken van een geschil dat bestaat
tussen hen en genoemde landen, nu de
vredesverdragen deze staten opleggen
de mensenrechten te eerbiedigen. Dit
besluit is natuurlijk genomen tegen de
wil van Rusland en zgn satellietstaten,
voor zover die leden van de Ver. Naties
zijn, een beslissing van het Internatio
nale Hof ten gunste van de Westelijke
grote geallieerden zal weinig practische
waarde hebben, maar er zal een morele
veroordeling der betrokken Oost-Euro-
pese staten door de Ver. Naties uit kun
nen voortvloeien, welke de meerderheid
der bevolking in die Tanden, welke zucht
onder dit bewind, een hart onder de
riem kan steken.
wakije, beide zgn communistische sta
ten, en in belde worden de rechten van
de mens beknot en geschonden. Van het
standpunt der practische politiek be
keken, wordt het samenwerken met
Rusland in de Veiligheidsraad moeilij-
ker, omdat Moskou gezworen heeft
Zuid-Slavië nimmer als lid van deze
raad te zullen erkennen. Zwaar bij de
landen, die voor Zuid-Slavië stemden
heeft echter waarschijnlijk het argu
ment gewogen, dat dit land zeer door
Rusland bedreigd wordt en dat men
door het in de Veiligheidsraad, het hart
der organisatie van de V. N., te ver
kiezen, als het ware een beschermend
gebaar maakte en Rusland toeriep:
handen af. Al betekent de keuze geens
zins dat men Zuid-Slavië hiermede de
garantie heeft gegeven dat het op mili
taire hulp kan rekenen als de Russen
het zouden aanvallen. We zouden nog
moeten zien dat het Westen daartoe be
reid was en geloven trouwens ook niet
dat het voor deze moeilijke beslissing in
de nabije toekomst zal worden gesteld.
Alles wijst er op dat als er iets met
Zuid-Slavië gaat gebeuren, deze kwes
tie zich geleidelijk zal ontwikkelen naar
het model van de Spaanse in de jaren
voor Wereldoorlog II, een burgeroorlog
met verkapte buitenlandse inmenging.
En in dergelijke zaken zijn de Veilig
heidsraad, waarin naast Zuid-Slavië,
dat de Oekraïne verving, Ecuador en
India zijn gekozen, resp. voor Argenti
nië en Canada, en de Ver. Naties nog
practisch machteloos.
Hebben West-Europa en de gehele
wereld dus zowel het oog te houden op
een eventuele crisis in de buitenlands
politieke verhoudingen door mogelijke
gebeurtenissen in Zuid-Slavië, als, ver
der van huis, in China, de binnenlands
politieke toestand in tal van West-
Europese landen vergt niet minder aan
dacht. Frankrijk heeft, terwijl we dit
schrijven, door meningsverschillen tus
sen de partijen nog steeds geen nieuw
kabinet. In België ontmoet de overeen
komst tussen regering en koning over
de volksstemming betreffende eventuele
terugkeer van laatstgenoemde, heftig
verzet bij de socialisten, een deel der
liberalen en de communisten. De soc.
dem. en het bedoelde deel der liberalen
betogen dat deze volksstemming de rust
in het land voor goed zal verstoren, en
het gevaar meebrengt dat de gehele
dynastie in gevaar komt, zodat ook
kroonprins Boudewgn niet aan het ba-
wind zal komen. In Engeland heeft de
regering haar plannen bekend gemaakt
om het hoofd te bieden aan de econo
mische crisis. Er zal ongeveer 250 mil-
lioen pond per jaar op de regeringsuit-
gaven, die 3300 millioen pond omvatten,
worden bezuinigd, plus 30 millioen op de
defensie, en dat men ook daarin het
mes zet, toont de ernst van de toe
stand wel aan, hoewel de bezuinigingen
toch ook weer minder ver gaan dan men
hier en daar had verwacht. Onmiddel
lijk getroffen wordt de bevoking door
het besluit der regering dat in het ver
volg voor elk doktersrecept een shilling
(53 ct.) moet worden betaald, behalve
door gepensionneerden. Tot nog toe was
deze voorziening gratis. De volle om
vang van de gevolgen der opheffing van
de subsidies op vis, vlees en vet zal
eerst later merkbaar worden. Uit het
Volgens geruchten zal de regering de
subsidies voor levensmiddelen verhogen,
zodat dan de prijzen voor de verbrui
kers niet zouden stggen tengevolge van
de devaluatie.
De 99-jierrige Krite fan it Selskip
foar Fr. T. en Skr. sil wol foar 100
tofreden wêze oer har bütengewoane
gearkomsten fan dit jier. De wurklist
wie neffens it gewoane resept klear-
makke. Punt ien: iepening troch de
foarsitter V. d. Werf, dêr’t wy efkes
üt oanstippe de meidieling, dat mas
ter Hazelhoff wer by de wal op-
klattere wie. Punt twa: sjongen fan
it kritekoar „Mafsang”, in barren,
dat altyd op priis steld wurdt. Punt
trijede opfiering fan in toanielstik.
Dizkear wie dat it. fleurige stik fan J.
Bosga: „De Reafin”. Losga kriemt
net koart. Hy kin jin yn trije bidriu-
wen fan elk sahwat in ure dwaende
halde, sunder forfeelsum to wurden.
Dat is op himsels in koinplemint fan-
sels. Allinne oan ’e ein tinkt men: it
hie efkes earder ófrinne moatten. Der
sitte tige snedige setten yn dit stik,
dy’t net iens allegearre trochdrongen
by it publyk. Dat haldde lykwols noch
genóch to laitsjen oer. De ynhald is
wer basearre op de ivige neigeandens
fan de frou yn manljuessaken en de
mindergoede houliksforhaldingen.
As men net krekt lézen hie, dat nef
fens in Amearikaensk prefester mins
tens 80 fan de n anlju en ryklik
60 fan de froulju de oare helt wer
foar kar nimme soene by in twadde
kear ütsykjen, dan soe men swarre,
dat it der min tusken man en frou
foarstie. Bosga sya tael is net to
bést. Snobreister is b.g. in letterlike
oersetting üt it Nederlansk. De spi-
lers diene it goed, Soms yn in byrol
efkes in bytsje stiif, mar oer it alge-
mien foar amateurs bést. Punt 4
hoech ik net mear to forslaen, dat
dan eindigt it hjir mei de opmerking,
dat de jounen neffens fêst 99 fan
de oanwêzigen slagge wiene.
P. Z.
sloten hebben <fe laatste zich verplicht
de rechten van de mens te eerbiedigen,
doch toen de communisten er in de re- (joiiargebied zal per jaar niet meer dan
...x- i voor 1200 millioen pond worden inge
voerd tot nog toe 1600 millioen
Dit alles betekent dus een versobering
voor het Engelse volk. Maar waar
schijnlijk het belangrijkste punt van
het programma, was dat waarover de
regering niet kan beslissen. Attlee ver
zocht de werkgevers en werknemers nl.
ernstig te overwegen om een langere
werktgd in te voeren, opdat het land
goedkoper zal kunnen produceren en
zijn positie als handelsnatie zal kunnen
handhaven. De uitwerking van de rege
ringsmaatregelen dient afgewacht, ze
vormen een ernstige poging de toestand
de baas te blgven, doch de conservatie
ven gaat ze niet ver genoeg. Als straks,
nadat de Franse kabinetscrisis is opge
lost, de 19 Europese landen weer Dij
elkaar komen om de vergemakkelijking
van het onderlinge handelsverkeer te
be=preken, heeft Engeland in ieder ge
val iets gedaan om zijn productie op
zo goedkoop mogelgke leest te schoeien.
De Amerikanen gaan steeds krachtiger
aandringen op uitbreiding van dat on
derlinge handelsverkeer en schijnen e.r
zelfs verdere Marshall-hulp afhankelijk
van te willen stellen. Een hulp waar
van Franco-Spanje nog altijd verstoken
blijft. Na vergeefse toenaderingspogin
gen tot andere West-Europese landen,
was Franco thans op officieel bezoek ih
Portugal om met dat land de banden
nauwer aan te halen, met de bedoeling
waarschijnlijk, om vla Portugal ook
betere betrekkingen met andere landen
te scheppen, al zei hij in een redevoe
ring „met Portugal de lijn te willen
blijven volgen, 10 jaar geleden met suc
ces begonnen, nl. onafhankelijk onze
Zoals uit zgn artikel „Vergeten
Sneker Straatnamen” blijkt, neemt
Drs. Haibertsma aan, dat de naam
„Potterzijl” afkomstig is van de Pol
straat, de Zuidkant van de tegen
woordige Suupmarkt (zie de prachti
ge plattegrond van Sneek door I.
Blaeu 1650). Naar mijn mening is
deze veronderstelling onjuist en als
bewijsvoering haal ik een zinsnede
aan uit de „Overeenkomst nopens het
opgraven en slatten van het veen van
Sanlaen tot de Eesterzijl” etc. van 7
April 1509, gepubliceerd door A. Hal-
lema Mei 1935 als bijlage I van „Het
Aandeel der Friesche Kloosters in
den strijd tegen den waterwolf”. Deze
zinsnede luidt: „Ende ist dan dat die
van Tabor (nl. de kloosterlingen, D.)
mit hore schepen doen dat vorlaet,
dat bijnnen Sneeck b(j PETER POT-
TERSHUIJS over die zijl ghemaekt
sal worden ende mit Hospitalerzijl
vors, hoer dingen mogen doen ende
daerdoer varen” enz. en laat m.i. aan
duidelijkheid niets te wensen over.
Was deze Peter Potter (vermoede
lijk een aanzienlijk man) pottebakker
van beroep? Of behoorde hij tot het
gilde van die lieden, wier handelingen
in later tijden in een minder gunstig
daglicht kwamen te staan? Wie zal ’t
zeggen
Naast de naam „Potterzijl” kwam
een tweede en waarschijnlijk oudere
naam voor deze zijl voor. Zo nam de
gezworen clercq G. Gorp op 12 No
vember 1701 een copie van een sen
tentie uit het Brughboek der stede
Sneek met als opschrift: Copia uit
de principale sententie gewesen bij
Sicke Liauckama van de Potterzijl of
Harmen Doetgerzyl. (Archief van
Sneek 2e 451). De sententie is van
October 1526. Dit zal dezelfde zijl zijn
als die, genoemd in het Charterboek
van Vriesland deel n blz. 245 en 246
en daar genoemd wordt Harmen
Oegerzijl, Harmen Oeggerseijl en
Harmen Oggersijl. ’t Betreft hier een
naamlijst van personen, die moeten
bijdragen in ’t onderhóud van de Har
men Oegerzijl, getrokken uit een m.s.
in quarto van S. A. Gabbema pag.
81 en 82, gedateerd 1505 (Hospi-
taalregister van Harmen Oegerzijl).
Ik sluit mg aan bij de wens dat het
de Gemeenteraad van Sneek moge be
hagen, de naam van de Gedempte
Poortezijlen te wijzigen in Gedempte
Potterzijl of Gedempte Harmen
Oegerzijl.
IJsbrechtum.
Met de Waterman, 13 Oct. van Tand
jong Priok vertrokken en 5 November
te Rotterdam verwacht, komen o.a. te
rug: sergeant F. H. Dijkstra, le Woud-
straat 55, Sneek; sergeant-majoor H.
Greydanus, 2e N. Selfhelpstraat 10,
Sneek; sergeant F. de Jong, Vesper-
straat 33, Sneek; soldaat H. Posma,
Wijde Noorderhorne 13, Sneek; soldaat
B. van Sinderen, Stationsweg 3, IJlst;
soldaat J. Stallinga, Tjaarddijk 44, Fóls-
gare; korporaal G. C. M. IJntema, Lut-
kewierum 41; korporaal C. T. van As
ma, Nieuwewal 36, Heeg; soldaat R.
Feitsma, dr. Schaepmanstraat 3, Sneek;
soldaat D. Ganzinga, Rauwerd 169; sol
daat G. Geertsma, Oud Kerkhof 45,
Sneek; sergeant H. J. Hofmeester, le
Woudstraat 11, Sneek; soldaat T. J.
Huitema, Westhem 48; soldaat J. Jel
sma, Nieuweweg 155, Heeg; soldaat P.
v. d. Laan, Prins Hendrikkade 44,
Sneek; s.m. N. Otter, Abbega 15; sol
daat K. v. d. Ploeg, Napjusstraat 4,
Sneek; soldaat J. Siersma, Hommerts
102; soldaat R. Soeten, Uitwellingerga;
soldaat M. Visser, Oppenhuizen 130;
soldaat J. de Vries, Eewal 282, Wouds-
end; soldaat J. IJntema, Hommerts 151;
soldaat P. H. IJsselstein, Jan van Nas-
saustraat 56, Sneek.
Met de Empire Brent, vertrokken van
Tandjong Priok 14 October en te Am
sterdam verwacht 7 November komen
o.a. mee: soldaat P. Andela, Nrjland
182; soldaat M. Bosma, Geeuwkade 50,
Sneek; soldaat P. Bron, Poppingawier
25; soldaat S. Buma, Oosthem 93; sol
daat O. Damstra, Abbega 35; sergeant
D. Dijkstra, Straatweg 172, Scharnegou-
tum; soldaat A. Feenstra, Nieuwewal
34, Heeg; soldaat G. Gerritsma, Heeg;
soldaat H. S. Hoekstra, Sijbrandabu-
ren 73; sergeant F. C. Hofman, Loox-
magracht 6, Sneek; korporaal C. J.
Jansen, 2e Boschdwarsstraat 14, Sneek;
soldaat W. Martens, Oudega (W.) 122;
soldaat K. Ringma, Ubbo Emmiusstraat
42, Sneek; soldaat F. Ringnalda, Op
penhuizen 146; soldaat J. Scheemstra
Lohmanstraat 13, Sneek; soldaat
D. Siesllng, Oppenhuizerweg 55,
Sneek; soldaat P. V. d. Veen, Heeg 285;
soldaat W. Vellinga, Folsgare; soldaat
H. Wolthuizen, Idzega 21; soldaat G.
Steenbeek, Uitwellingerga 103; ser
geant A. J. Wiersma, Oude Koemarkt
39, Sneek; sergeant J. Landman. Jut-
rijp 14; korporaal A. Grondsma, Heeg
362; marinier S. Hoekstra, Willem Lo-
dewjjkstraat 41, Sneek.
Bij óe herdenking, begin van deze aanvankelijk verwacht werd. Zuiver
week, van het feit dat het toen vier Ideëel gezien was er geen enkele reden
jaar geleden was dat het Handvest der voor het Westen om Zuid-Slavië de
Ver. Naties van kracht werd is er te- voorkeur te geven boven Tsjecho-Slo-
recht van velerlei zijde op gewezen, dat
men niet mag verwachten dat direct
een volmaakt apparaat voor internatio
nale samenwerking aan de wereld werd
geschonken. De ervaring heeft al ge
leerd dat we voorlopig en misschien nog
lange tjjd tevreden mogen zijn als de
Ver. Naties op politiek gebied een rol
spelen van internationaal contactcen
trum, waar afgevaardigden van de vol
ken elkaar ontmoeten en ook onderling
persoonlijk met elkaar kunnen discus
siëren om zo menig politiek geschil mis
schien verder naar een oplossing te
brengen dan via het gewone diploma
tieke verkeer mogelijk zou zijn. De op
lossing van de kwestie Israël bijv, is
stellig een belangrijke actiefpost op de
balans der nog zo jonge Vér. Naties,
terwijl op cultureel, wetenschappelijk
en sociaal terrein haar nevenorganisa
ties al prachtig werk hebben gedaan,
al is het jammer dat op dit gebied een
aantal landen weigert mee te werken.
Maar dat de Ver. Naties in het alge
meen toch al een zekere positie hebben
veroverd blijkt toch ook wel uit het feit
dat niet alleen in de meeste Westerse
landen de dag der Ver. Naties is ge
vierd, maar ook in Rusland, dat on
danks het feit dat Zuid-Slavië, onder
Russisch protest, in de Veiligheidsraad
Werd gekozen, en Wysjinsky daarom
deze Raad uitmaakte voor een instru
ment van de Anglo Amerikaanse mo
gendheden, dus toch niet van plan is
deze volkerengemeenschap te verlaten.
Gedeeltelijk zal dit ook wel veroorzaakt
worden door de overweging dat de bij
eenkomsten der Ver. Naties en haar
organen een uitstekende gelegenheid
bieden voor propaganda, en goede luis
terposten zijn, maar de Russische pers
heeft toch ook niet geaarzeld de V. N.
een goed instrument tot handhaving
van de vrede te noemen, Bij de eerste
steenlegging voor het nieuwe gebouw
van de V. N. midden in Manhattan
welk gebouw tussen twee haakjes 39
verdiepingen zal tellen en 65 millioen
dollar kosten heeft President Tru
man als voorwaarde voor het handha
ven van die vrede en het tot standko-
men van een betere wereld genoemd:
contröle op atoomwapens, eerbiediging
van de rechten van de mens en bevor
dering van de economische ontwikke
ling der landen. Dit laatste zal immers
de naijver tussen de volken kunnen ver
minderen en daardoor een reden tot
oorlogvoeren wegnemen, terwijl de con
tröle op de atoomwapenen zou voorko
men dat een mogendheid een misdadige
aanslag op de wereldvrede in het ge
heim voorbereidt, en een bewijs zou
leveren van onderling vertrouwen in
eikaars oprechte bedoelingen. Met de
kwestie der eerbiediging van de rech
ten van de mens komt men op heel an
der terrein, nl. daar waar de ideologi
sche verschillen der volken liggen. Een
brede kloof scheidt hier het Westen
van het Oosten en een die niet eenvou
dig schijnt te overbruggen. Actueel is
dit onderwerp geworden door de behan
deling van de klacht van de Ver. Sta
ten, Engeland en Frankrijk in de alge
mene vergadering der Ver. Naties over
de schending der mensenrechten in
Bulgarge, Hongarije en Roemenië. Toen
de geallieerden met deze landen vrede
Ji:
Gezicht op de Stationsweg, nu Dr. Boumaweg.
