Buitenlands overzicht Krite Snits: Bruorren Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK, WYMBRITSERADEEL en IJLST Kunst aan Allen - Sneek I I j VRIJDAG 17 MAART 1950 5e JAARGANG No 22 30 L. KIEZEBRINK !872 Zesde Nutsavond LO.-LK.P. film Zakennieuws L Band Nederland-lndonesië Afd. Sneek Het Sneeker Nieuwsblad is een gecombineerde uitgave van NIEUWE SNEEKER COURANT, SNEEKER COURANT en DRIJFHOUTS NIEUWSBLAD Voorlichtingscursussen Huishoudschool KLEINZAND 7 - Telef. 2872 De Belgische Koningskwestie - Ook een vorsten- kwestie in Afrika Ouintette Instrumental de Paris Bioscoopnieuws Biljarten Koningin en Prinsesjes weer thuis 25 jaar Pottenbakker Wapenleveranties door Eerste Kamer aangenomen - Wil Rusland nieuw overleg? hoofd blijven, of voorzag hij grote moei lijkheden met de buurstaat Zuid-Afrika, waar de regering-Malan en de meeste blanken de politiek van „apartheid" voorstaan, dus het niet goedkeuren dat een blanke vrouw een kafferhoofdman huwt. De Britse resident over Betsju analand, die dus voor Londen toezicht op het inlandse bestuur uitoefent, is tevens Brits ambassadeur bij de Z.- Afrikaanse regering en woont in Mafe- king in de Zuid-Afrikaanse Unie, en de Z.-Afrikaanse regering heeft nu Seretse tot verboden immigrant verklaard, zo dat hij zijn resident niet kan gaan raad plegen. De Engelse regering voorzag moeilijkheden en ontbood Seretse voor besprekingen naar Engeland, waar hij te horen kreeg, dat hij in 5 jaar niet naar zijn land terug mocht, zijn vrouw kon zich bij hem in Engeland voegen en hem is voor die 5 jaar gedwongen verblijf in Engeland eer jaargeld van 10000 toegezegd. Seretse was veront waardigd, hij zeide dat de Engelse rege ring hem voor besprekingen ontbood, maar feitelijk uit zijn land lokte voor een gedwongen verblijf in Engeland, en liep naar zijn advocaat. Kritiek is de Engelse regering ook van andere zijde niet gespaard gebleven, zij ontkent, dat zij Seretse in een val heeft gelokt, zij heeft ook oom Tsjekedi verbannen om de rust in de stam terug te doen keren. Dë eigenlijke reden van het gehele geval zit echter dieper, maar kon de Engelse regering niet uit de doeken doen. Zuid- Afrika heeft al lang een begerig oog op Betsjuanaland geslagen, het wenst gaarne het protectoraat van Engeland over te nemen en het blijkt totaal ver geten hoe het zich zelf 50 jaar geleden verzette tegen de eigen annexatie door Engeland. Nu werd vrij algemeen ge vreesd dat Z.-Afrika binnen korter of langer tijd tot annexatie van Betsjuana land zou overgaan en om dit te verhin deren wenste Londen, met terzijdestel ling van de inlandse hoofden, het be stuur zelf weer in handen te nemen. Het geval-Seretse Khama leverde haar nu daartoe het voorwendsel. SNEEKER NIEUWSBLAD VRIJDAGS. ma Redacteur: I'S. A De Prins vertrekt Zaterdag naar huis. In het Maartnummer van „de Friese Stichtingen 19401945” lezen we o.a. dat bovengenoemde verzetsfilm, onder verantwoordelijkheid van een vroegere verzetsorganisatie vervaardigd, op Vrij dag 14 April a.s. hier in Sneek in eerste voorstelling zal worden gedraaid. HR, MS. ONDERZEEBOOT „DOLFIJN” VAN VIT ROT TERDAM NAAR DE POOLCIRKEL VERTROKKEN. Het vertrek bij de onderzee dienst aan de Waalhaven. Prins Bemhard heeft te New York meegedeeld dat hij uiterlijk Zaterdag naar huis gaat. Te New York ontmoette de prins zijn broer prins Aschwin, die daar studeert. Prins Bernhard deelde mee ongeveer 16000 km. van zijn reia per vliegtuig te hebben afgelegd. Hij nad wat speelgoed voor zijn kinderen ge kocht. Toen men -im vroeg of hij ook toiletten had gekocht, antwoordde de prins: „ik wenste mijn dollars te be sparen”. Op een persconferentie te New York vroeg een Amerikaanse verslaggeefster, die nogal onbescheiden plegen te zijn: Hoe voelt u zich als enige man in uw gezin? Het is geen probleem, antwoordde de Prins. Is er wel eens onenigheid tussen u en uw echtgenote over de wijze waarop uw dochters moeten worden opgevoed? O nee, zei Prins Bernhard lachend, wij vormen een heel gelukkig gezin. De Prins is voornemens binnenkort in een wintersportplaats rust te nemen van de vermoeienissen van zijn reis. Prins Bernhard wordt Zondagochtend 8 uur op Schiphol van zijn reis terug verwacht. Advertentieprijs 15 ct. per m.m. Bij contract (handelsadv.) lager. Abonnementsprijs f 2.50 per half jaar. Franco per post f 3.75 per half jaar Giro 50748 ten name van Firma E. J. Drijfhout, Sneek. zelfs, ïgen- i die as en grij- mool n de t een i net 1 op taak r de iuwe men iljet- irder jrote n de CORRESPONDENTEN RIJKSDIENSÜ OUDHEIDKUNDIG BODEM ONDERZOEK. Benoemd tot correspondent van de Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bo demonderzoek te Amersfoort: de h.h. G. Dijkstra, „Sinnehonk”, IJsbrechtum, P. S. Scheltema, Leeuwenburg 11, Sneek, altijd t ons loge- Ig is elfde stei- >pne- naar et al inga- Weg totel- ïoer- i de daar eids- heer van naar r we naar n de eheel .vaar der be- feit a dit het igen, iaar, l een alles bben i een doen 'aar- Iding af- uma. ;sjes, der vleu- este, Zaas. uit- edjes van raag i ge was :lom- lurig het l een Qblik Redactie-adres: leker rdag sring ram- alle ■d i.m. |er. salt per wint eelde hnk- i te te in mooi 0 ct. vond t de loten oegd ■ijzen sr de kans han- nooie bliek ank- :oren zien, inde* sden. n de trjjn, jneel heks viens eerd, Ka* ïsten wer* wist raad zjjn ■p en een deze Verschijnt: DINSDAGS en Administratie Comb. Drijfhout-Kiezebrink Co. Kantoor: GROOTZAND 55 Telefoon 3005 (K 5150) Het komt mij voor, dat Kunst aan Al. len een buitengewoon gelukkige keuze heeft gedaan met het Quintette Instru mental de Paris Maandagavond in de foyer van Amicitia te laten optreden. Dit ensemble bestaat uit de heren Pierre Jamet (harp), Gaston Crunelle (fluit), René Bas (viool), Georges Blanpair (altviool) en Robert Krabans- ky (cello). Het is in ons land en zeker in het Noorden nog onbekend en de ori ginele instrumentencombinatie: harp, fluit met drie strijkinstrumenten, is ook al geen dagelgkse kost. Zo had dit con cert, afgezien nog van het interessante programma (Handel en Mozart naast de Franse impressionisten Roussel en De bussy en de vooruitstrevende Florent Schmitt) al het aantrekkelijke van het nieuwe en onbekende. Dat de zaal des ondanks niet geheel uitverkocht was, kan slechts verwondering wekken, al zou men met evenveel recht kunnen be weren, dat de opkomst nu tenminste be vredigend was. We zijn in dit opzicht niet verwend in Sneek. In ieder geval hebben de aanwezigen een prachtavond beleefd. Begonnen werd met de Sonate in C van Handel voor fluit, viool, cello en harp. Dit werk, waarin cello en harp de continuo-partij en accoordbegeleidingen spelen en vi ool en fluit afwisselend of tezamen de boventoon voeren, toonde ons Handel in al zijn voorname kracht. Als overgang naar het moderne deel van het programma werd gespeeld een Duo in Bes voor viool en alt van Mo zart. Een dergelijk stuk, niet al te diep zinnig en voor de uitvoerders in de regel interessanter dan voor de toehoorders, is moeilijk voor een betrekkelijk groot publiek aanvaardbaar te maken. Dat het René Bas en Georges Blanpair ge lukte, pleit zeer voor him kunstenaar schap. De Serenade voor alle vijf instrumen ten van Albert Roussel en de Sonate voor fluit, altviool en harp van Debussy openbaarden ons de Franse geest met al zijn facetten van speelse fantasie en Het bericht betreffende de ope ning van het winkelpand Grootzand 10 door mej. Paula Brouwer verdient een belangrijke aanvulling. De gehele stof fering en verdere aankleding, alsmede de keuze der kleurencombinaties is van fa. R. Dikland en Zn., Grootzand. Vele lezeressen zullen zich herinneren dat er vroeger aan de huishoudschool voorlichtingscursussen werden gegeven. Deze werden georganiseerd door een plaatselijk damescomité en hadden ten doel de huisvrouwen in cursussen van 6 lessen voorlichting te geven op het ge bied van koken, naaien, wassen, kinder verzorging enz. Aangezien het damescomité door ver trek van enige van zijn leden sterk in gekrompen is, verzocht het aan de huis houdschool dit werk te willen over nemen. Aan dit verzoek werd, juist nu, gaar ne voldaan. Dagelijks kunnen wij de klacht om ons heen beluisteren dat het leven zo duur is en het moeilijk is om rond te komen. In een tijd als deze vereist het be sturen van een huishouding meer inzicht en overleg dan normaal. De voeding mag niet te veel kosten, maar ze moet toch doelmatig zijn, zodat we er gezond bij blijven. De kleren moeten langer dan gewoonlijk versteld worden vóór zij kun nen worden afgedankt; uit oud zal nieuw moeten worden gemaakt. De Voorlichtingscursussen willen de huisvrouwen hierbij helpen. Voorlopig kunnen alleen kookcursussen worden ge organiseerd. Voor deelname melde men zich aan de huishoudschool. Men schrijft ons: Volgende week Donderdag, ’s avonds 8 uur in „Ami citia”, hoopt het Krite-toaniel voor de Band te brengen het toneelwerk „Bruor ren”, fan A. Jousma, onder regie van de heer J. Muurling. Het stuk is in 3 be drijven en wordt zeer gunstig beoor deeld. Het geheel belooft weer een pracht-avond te worden; zeker de laat ste in dit seizoen, en misschien ook wel de laatste avond die we houden. De op brengst is voor onze jongens, de laatste loodjes, u weet hetwe hopen deze laatsten t.z.t. op een waardige wijze te kunnen ontvangen. Daartoe moet o.a. ook deze avond meewerken. Het bestuur hoopt dan ook zeer, dat deze avond weer zal slagen. Rudyard Kipling leeft niet alleen voort in zijn proza en poëzie, maar ook in een aantal films welke naar zijn werk gemaakt zijn. Een van die films gaat t.e.m. Maandag als hoofdnr. in het Amicitia Theater nl. „Gunga Din”. Velen zullen het beroemde gedicht kennen, dat Kipling wijdde aan de een voudige waterdrager, die drie Britse ser geants, betrokken in de strijd aan de Noord-Westgrens van India, met de ma jestueuze Himalaya’s op de achtergrond, het leven redde. De sergeants zelve wa ren ook voor geen klein geruchtje ver vaard en in dit heroische filmverhaal vindt men ze voorgesteld door drie ster ren van het witte doek: Gary Grant, Victor Mc Laglen en Douglas Fair banks jr., Joan Fontaine heeft de enige vrouwelijke rol en Sam Jaffe is Gunga Din. De namen der spelers zeggen nog eens waarom het gaat: Strijd, helden moed en liefde in een bar land. Een Sneker kampioen. Ter gelegenheid van het 40-jarig be staan was aan de Winschoter Biljart club „De Harmonie” de organisatie op gedragen van de wedstrijden om het kampioenschap klein biljart libre van. het district Noord van de Nederlandse Biljartbond. Aan deze wedstrijden na men een achttal spelers, waarvan 5 uit Friesland, deel. Kampioen werd de heer W. Meyer van Sneek met uit 7 gespeel de wedstrijden 12 punten met het hoog ste algemeen gemiddelde, nl. 9.86, hoog ste serie 78. De heer J. Leeuwen, de an dere Sneker speler die meedeed, plaatste zich nr. 5 met 6 punten, een gemiddelde van 8.81 en een hoogste serie van 61. De Koningin en de drie prinsesjes, die mee zijn geweest op de vacantiereis, zijn Dinsdagavond, met gebruinde ge zichten, met de door twee locomotieven getrokken koninklijke trein, in Baarn aangekomen. De prinsesjes hadden in hun vacantie zeer goede vorderingen in het skiën gemaakt, mevr. Pennink, de verzorgster der prinsesjes, had in Sankt Anton bronchitis gekregen, ze kon ech ter in de kon. trein meereizen en werd per ziekenauto van Baarn naar huis vervoerd. Het democratisch staatsbestel is een fijn bewerktuigde machine. Wordt er een spaak in ’t wiel gestoken men gelieve hier geen woordspeling in te zien in verband met de naam van de Belgische socialistische leider nu wij even een terugblik werpen op de Belgi sche koningskwestie dan dreigt er gevaar voor het gehele apparaat. Zo was het ook met het Belgische democra tische stelsel, toen de uitslag der volks raadpleging de oplossing der konings kwestie niet gemakkelijker maakte. Immers het percentage van 57,68 der kiezers, dat voor terugkeer van koning Leopold ‘stemde, lag slechts zo weinig boven het door Leopold zelf als mini mum gestelde nl. 55 dat men moei lijk kon zeggen dat deze koning nog het symbool van de eenheid der natie was. Bovendien was de strijd om deze koning zij het buiten zijn wil ook zozeer een partijstrijd geworden dat men hem ook nog nauwelijks meer zien kon als ’n onpartijdig staatshoofd. In België klem men deze beide voorwaarden voor het democratisch koningschap te meer, om dat het een twetalig volk betreft, een volk eigenlijk van twee nationaliteiten in één staatsverband, nationaliteiten welke elkaar maar nauwelijks verdra gen. Eerst hebben de Walen de Vla mingen overheerst en de gevolgen uitten zich o.a. in beide wereldoorlogen door het heulen van bepaalde Vlaamse groepen met de Duitsers thans zijn de Walen bevreesd voor een Vlaamse hegemonie, omdat de Vlaams spreken de bevolking veel sneller in aantal groeide dan de Waalse. De kloof die Vlamingen en Walen scheidde werd wij der door de koningskwestie. De Vlaam se bevolking sprak zich in ruime meer derheid (72% voor de terugkeer van de koning uit, in Wallonië stemde ech ter slechts 42 voor hem. Een bittere 'pil was het ook dat de hoofdstad Brus sel met 48 voorstemmers de koning in de steek liet. Talengrens en partij- grens al moet men toegeven dat de laatste niet zo scherp afgebakend was want stellig hebben vele liberalen, wier partij officieel tegen de koning was, ook voor hem gestemd hebben dus de uitslag van de volksraadpleging be paald. Daarmede waren ernstige moei lijkheden ontstaan voor de terugkeer van de koning. Deze terugkeer immers zou tot nog grotere verdeeldheid van het volk door het koningschap, in plaats van tot grotere eenheid van het volk i n het koningschap, leiden. Aan de andere kant was daar echter het feit dat het Belgische volk zich toch in meerderheid voor koning Leopold uit sprak, waaraan hij zekere rechten kon ontlenen. Hij kon echter niet zonder meer naar België terugkeren, want te voren moest het parlement het besluit, waarbij de koning niet in staat ver klaard werd te regeren, intrekken. Het was begrijpelijk dat de voorstanders van de terugkeer van de koning op een on middellijk besluit daartoe aandrongen, maar de regering moet zo’n voorstel in dienen. Twee ministers zijn echter Waal se liberalen, die aan zo’n voorstel niet wilden meew erken, dus dan zouden af treden. Daardoor zou een kabinetscrisis ontstaan, die niet anders opgelost zou kunnen worden dan door een kameront binding en’ nieuwe verkiezingen met heftige partijenstrijd in een totaal ver scheurd België. De sociaal-democraten hadden gedreigd met een algemene sta king, een buitenparlementaire actie dus, schijnlijk buiten blijven. Ook in Rusland als de koning zou terugkeren. Later is dat dreigement gelukkig door enige der socialistische leiders echter in die geest verzacht dat alleen tot deze actie zou worden overgegaan als de koning tegen de wil van het parlement zou terugke ren. Dat de soc.dem. dan tot het uiterste middel zouden zijn overgegaan ware te begrijpen, omdat de koning zelf dan een revolutionnaire daad had gepleegd. Wanneer het parlement echter, zij het vóór of na ontbinding, tot terugkeer van de koning besloot, zou dat een volko men wettig en democratisch besluit zijn, waartegen geen verzet van een minder heid, die ook de democratie belijdt, had gepast. Al met al dreigden er voor Bel gië ontzaglijke moeilijkheden, tenzjj ko ning Leopold een vorstelijk gebaar maakte, nu de volksraadpleging hem toch het vertrouwen van de meerder heid van het Belgische volk openbaar de, en dat gebaar dus niet als een be wijs van zwakheid kon worden uitge legd. Al kon hij dan niet meer het symbool van de eenheid van het Belgi sche volk zijn, hij kon een grootmoedige bijdrage tot herstel van die eenheid le veren, door vrijwillig afstand te doen ten bate van zijn zoon Boudewijn. Deze oplossing was van velerlei zijden aan de hand gedaan, ook was het de niet-offi- ciële opinie van het Vaticaan, waaraan de koning uiteraard grote waarde zou hechten. Bij het afdrukken van dit blad was de beslissing van de koning echter nog niet bekend. Hij overlegde te Genève nog steeds met ministers en partijleiders en geruchten liepen dat de koning, vóór hij afstand deed, eerst naar Brussel wilde komen om een rede voor het par lement te houden. In de zesde Nutsbrjeenkomst Woens dagavond in bovenzaal Kingma gehou den, heeft de voorzitter van het departe ment ds. J. P. J. Palmboom de licht beeldenserie over de Boroboedoer toege licht. Hij deed echter meer dan de fraaie scherpe plaatjes van deze „versteende uitdrukking van het levende geloof der doden”, zoals een Fransman dit grote Boeddistisch monument op Java eens heeft genoemd, toelichten, want ter in leiding gunde hg zijn gehoor een blik op het leven van Boeddha, de ontwikkeling van het Boeddhisme van heilsleer tot volksreligie en op het voor het rationa listische Westen ondoorgrondelijke van wat in Oosterse volken leefde en leeft. Maar het was toch het Westen dat dit indrukwekkende en schone Oosterse mo nument, dat, in de 8ste eeuw op Java opgericht, in de loop der tijden zo goed als een ruïne werd, redde. Omstreeks 1907 ving de officier der genie T. van Erp met de restauratie aan, welke met grote eerbied voor de oorspronkelijke opzet is uitgevoerd. Nadat spr. vervol gens bij de beeldserie een toelichting had gegeven op een wijze, welke de aanwe zigen in de gelegenheid stelde het gezie ne en gehoorde goed in zich op te nemen, eindigde hij met de conclusie dat de Bo roboedoer niet alleen beoogde een om hoogleiden der gelovigen, maar ook is een belijdenis in steen, een samenvat ting van een leer en een uitbeelding van de Kosmos. Wat voor snaren hebben meegetrild toen een oud Oosters volk voor zijn voorstellingen mediteerde ont gaat ons, maar het blijve het Nederland se volk een vreugde dat het dit monu ment voor het Javaanse heeft mogen be houden. Met deze zesde bijeenkomst was dan een vruchtbaar Nutsseizoen afgesloten. Er is, merkwaardig genoeg, op dit momerit nog een vorst van wie, om hoge staatsbelangen, een offer gevraagd wórdt, al is dit een geval niet van die orde als het Belgische. Seretse Khama, hoofd van het Bamangwato volk, de grootste stam in Betsjuanaland, Brits protectoraat in het zuiden van Afrika, leerde toen hij in Engeland studeerde, een Engels meisje kennen en keerde ge huwd met haar naar zijn stam terug. Daar verzette de regent, zijn oom Tsje- kedi zich tegen Seretse’s hocfdschap zo. lang hij met een blanke vrouw gehuwd was. Wilde oom Tsjekedi zelf misschien zelf hebben verkiezingen plaats gehad, nl. voor de Opperste Sovjet. Het feit dat ruim 99 der meer dan 110 mil- lioen stemmen op de communistische en partijloze candidaten werden uitge bracht, zegt genoeg. Oppositie wordt niet geduld! Uit Moskou komen geruch ten dat Stalin wel bereid zou zijn Tru man in Europa te ontmoeten en dat Rusland wel aan „eerlijke vredesbespre kingen” deel wil nemen. Van Russisch standpunt gezien zou overleg thans niet gek zijn. Rusland neemt daarvoor een gunstige positie in: het heeft zijn verdrag met communistisch China; de Zuid-Oost-Aziatische staten hebben geen neiging op Australië’s voorstellen tot de vorming van een pact voor de Stille Zuidzee in te gaan; de door de Ver. Staten gewenste éénwording van West-Europa vordert zeer moeizaam; velen in West-Duitsland zien meer naai éénwording met Oost-Duitsland dan met West-Europa (Adenauers voorstel om West-Duitsland een unie met Frankrijk te doen aangaan zullen we maar be schouwen als een poging om de Ver. Staten aan zijn kant te krijgen in de Saarkwestie); in de Ver. Staten is de positie van de minister van buitenland se zaken Acheson wankel, steeds luider worden er de stemmen die op overleg met Rusland aandringen, nu de staats uitgaven voor de defensie zo hoog wor den en de Amerikaanse stafchef al heeft gewaarschuwd dat de levensstandaard in Amerika omlaag zal moeten, en het één gewapend kamp zal moeten worden wil het gelijke tred met Rusland houden. Maar wat kan het Westen winnen bij eventuele onderhandelingen Molotoft heeft, blijkbaar ook om een balletje op te werpen, nog eens de zo vaak van Russische zijde geuite stelling verkon digd, dat het communistische en wat hi noemde het kapitalistische stelsel wel in vrede naast elkaar konden leven. Maar kan dat anders dan een gewapen de vrede zijn zolang de Russische re geerders geen internationale controle in hun gebied en de satellietstaten toelaten en hun volk elk recht tot kritiek op de eigen regering en vrijheid van verkeer met het Westen onthouden? Moest zelfs Clementis, de Tsjecho-Slowaakse mi nister van buitenlandse zaken nu al weer niet het veld ruimen, omdat hij door de Kominform wordt gewan trouwd? Een dergelijke afsluiting kan niet andérs dan het wantrouwen onj- Zaterdag jl. was het voor J. Wieben- ga een feestelijke dag. 25 jaar geleden trad hij in dienst bij de firma S. Dijk stra te Sneek. Deze firma was toen nog gevestigd in de oude fabriek, Oppenhui- zerweg 84 (thans Mollinga’s Metaal- handel). Later is de zaak voortgezet aan de Houkesloot. Wiebenga heeft dus een groot deel van de ontwikkeling van het bedrijf meegemaakt, wat ook de di recteur Zaterdag, in een te zijner eer gehouden receptie voor het personeel, naar voren bracht. Hij bracht Wiebenga dank voor zijn ijver en plichtsbetrach ting en bood de jubilaris een enveloppe met inhoud aan. Dijkstra Jr. bood de vrouw van de jubilaris bloemen aan en sprak de wens uit dat Wiebenga nog vele jaren zijn krachten voor de zaak mocht geven. Namens het personeel werd door Rlentsma het woord gevoerd die eveneens een envelop met inhoud overhandigde. Wiebenga dankte ont roerd voor de belangstelinlg en hulde blijken. Ook de Eerste Kamer heeft nu het verdrag inzake de Amerikaanse wapen leveranties aangenomen en wel met 27 tegen 4 st. (die der communisten). Op de publieke tribune maakten communis ten nog al wat drukte en ze moest ont ruimd worden, één communistisch luis teraar moest door rechercheurs uit de zaal worden gedragen. Wagenaar had school gexnaaktl HET KRANIGE „ZESDE” VAN DE VOETBALVER. „SNEEK”, DAT DIT SEIZOEN DE KAMPIOENSTITEL IN DE 3E KLAS F VAN DE FRIESE VOETBALBOND BEHAALDE. Staande van links naar rechts: F. Dantuma (leider), J. Bleijenga (aanv.) M. Dijkstra, S. Huitenga, J. Dantuma, H. Dijkstra, W. Visser (bestuurslid). Knielend: D. de Ruiter, J, Schuil, J. Brink, J. v. Asperen, L. Boom, J. de Jong. trent de bedoelingen van het Oosten in stand houden. Vrucht van nieuwe be sprekingen kan hoogstens een gewa pende vrede zijn, en deze voert logisch tot een bewapeningswedstrijd en een streven der partijen om zich van zo sterk mogelijke machts. en strategische posities meester te maken. De wereld is in een vicieuze cirkel geraakt, waaruit ze zich uiterst moeilijk zal kunnen wor stelen. Tot slot zij vermeld dat de Italiaanse regering thans een groot plan tot grondverdeling gereed heeft, het werd tijd ook, daar steeds meer boeren land van grote grondeigenaars tot zich trekken. De betrekkingen tussen Italië en Zuid-Slavië worden weer meer ge spannen nu laatstgenoemd land met slinkse middelen tracht Triest te an nexeren. In Engeland doorstond de re gering met succes de derde aanval van de conservatieven in het Lagerhuis. fgn gevoel voor stemmingen in fraaie harmonieën, suggestieve effecten en knappe instrumentatie. Het werk van Florent Schmitt: Suite en rocaille, in 1935 gecomponeerd en speciaal aan het Quintette Instrumental opgedragen, was misschien niet direct voluit te ge nieten, liet hier en daar nog wel pro blemen, maar boeide in de uitstekende vertolking toch zozeer, dat we dank baar kunnen zijn met deze compositie kennis gemaakt te hebben. Het spel van deze vijf Franse musici was af. Het correcte samenspel en de goed afgewogen klankverhouding had den zo iets vanzelfsprekends, dat elk individueel solotrekje natuurlijk en on gedwongen naar voren kwam en het ge heel buitengewoon fris en spontaan aandeed. Het opgetogen publiek dwong in zijn laatste zeer hartelijke applaus een toe gift af. L. G. In bisettingsstik wie it net, mocht it net wêze om’t wy dêr op ütsjoen binne, mar ik bin bang, dat gans lju it sa dochs sjogge. It stik waerd bysünder goed spile. Dümny wie better as wy him ea sjoen ha. Yn it earste bidriuw efkes to óf- wêzich, to min op ’e man óf, yn it twadde en tredde bidriuw, ek yn mi- myk, tige goed. De greate swierrich- heit, it milieu to bispyljen, koe Posthu- ma uterlik en ynderlik bést oan. Janke (Auk de Boer) koe kwaelk bet ter, bihearske, har plak wittend, düdlike diksje, alles wie ynoarder. De bern Duco, Tsjalling en Marijke ha it mar bést dien. It is foar bern slim yn in stik foar greate minsken to spyl- jen. Hja brochten it der goed óf. De greate Duco wie yn it lést sa bést, dat wy him syn earste ünechtens graech forjowe. Tsjalling wie fan syn earste opkom- men óf sympathyk en foar syn spyljen ha wy alle weardearring. Frou Muurling tierde har rentrée as Marijke sa’t wy dat earder fan har wend wiene. Hja koe de djipte bispylje. Master wie lyk as dy op it toaniel nou ienkear wêze moat, sa’t it liket. In bytsje „gemaakt”. Binne dy lju nou winliken sa, Jousma? Oars alle lof foar Elzinga, hear. Leutnant Hoffmann, Swierstra, in W.A.man en de soldaten, hja diene it al- legearre sa goed, dat it sukses folslein wie. Krityk wol ik dizkear graech efter- wegen litte. Muurling kin tofreden wêze. Mei it sjongen fan Marsang, de tige weardearre muzyk, in moaije toaniel- oankleijing fan fa. Dikland, in slagge joun. P. Z. Hebben we het hiervoor over moeilijk heden van vorsten en hun volken gehad, als tegenhanger mogen wij even wijzen op Griekenland, waar koning Paul en zgn gemalin er in geslaagd zijn de kloot tussen volk en vorst onder zijn voor gangers ontstaan, gaandeweg te dich ten. Niet het minst heeft daartoe bijge dragen het feit dat hij zich aan zijn grondwettige plichten houdt; zo over weegt hij thans aan generaal Piastiras, die toch republikein is, de opdracht tot vorming van een kabinet te geven, om dat diens vooruitstrevende partij door met andere middenpartijen een coalitie te vormen een meerderheid in het nieu we parlement heeft. Wel is de conser vatieve partij, die 4 jaar lang de abso lute meerderheid had, de grootste ge bleven, maar zij heeft zoveel zetels ver loren, dat zij het kennelijk bij het volk heeft verkorven. Toch tracht zij invloed op de beslissing van koning Paul uit te oefenen. Ook in Finland blijkt een coalitieregering in de maak, ’n zeer brede, waarin ook communisten kunnen worden opgenomen, blijkbaar om Rus land wat vriendelijker te stemmen, maar omdat er communisten in het ka binet komen, zullen de soc.dem. er waar- Foar it earst yn 1950, it jier, dêr’t it hündert jier bistean yn bitocht wurdt, kaem de krite Snits fan it- Selskip foar Fr. tael- en skriftekennisse byinoar. Foarsitter van der Werf koe yn syn iepeningswurd in apart wolkomstwurd taroppe oan de hear en frou Jousma üt Den Haech.De skriuwer fan it stik koe de première sa meimeitsji. Jousma hat wol faker in pinne op papier hawn. Wy kinne him as dichter en skriuwer fan berneboeken. Fan syn toanielwurk wie dit net it earste, dat er skreau, mar wierskynlik wol it béste. „Bruorren” spilet yn in dümny’s milieu en stelt in oar probleem oan ’e oarder as wy wend binne yn Fryske stikken. Jousma hat twa twillingbruorren nést inoar set mei gans forskillend aerd. De iene libbet as parasyt, de oare is syn oroer„ hoeder. De tried wurdt goed fêsthalden, sünder op sydpaden to kommen mei tipen en sa krijt men in klear byld fan it siele- libben fan de persoanen. Wy meije tige bliid wêze mei dit stik, it hat gêns deugden. In pear opmerkingen meije wy mülk meitsje? Giet it net to fier Jan ke, dy’t gêns wit, altyd mar swije to litten? Soe hja net Duco ta forantwurding roppe moatten of oars dümny op ’e hichte brócht ha? It giet der om oft Duco syn eigen stal fine sil. As middel wurdt dêrta dé bisetcing brükt. Oan it reagearjen fan ’e seal koe men wol for- nimme, dat it publyk dat net as middel seach om it aksin t swierder to lizzen. Mülk hie in oar middel gaedliker west.

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Sneeker Nieuwsblad nl | 1950 | | pagina 1