Buitenlands overzicht
K
Veilig verkeer
Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK, WYMBRITSERADEEL en IJLST
T
Hoe moet het economisch leven geleid
worden
nieuw
Boerenleenbank te Heeg in een
gebouw
INGEZONDEN
VRIJDAG 24 MAART 1950
5e JAARGANG No 24
30
L KIEZEBRINK
!872
Kunst aan Allen Sneek
Bioscoopnieuws
k.
rs.
Benoemd
r
Het Sneeker Nieuwsblad is een gecombineerde uitgave van NIEUWE SNEEKER COURANT, SNEEKER COURANT en DRIJFHOUTS NIEUWSBLAD
De Theosofische Vereniging
en theosofie
Wie vindt het eerste kievitsei
op het Grootzand
Eerste kievitseieren zijn er I
er
s.,
KLEINZAND 7 - Telef. 2872
Moet W. Duitsland worden herbewapend? -
Verzet in de Verenigde Staten tegen Achesons
politiek
Aanbesteding gemeentewoningen
poor de goeds gorges van het ge-
18
1
SNEEKER NIEUWSBLAD
VRIJDAGS.
■ma
Redacteur:
tot
Natuurlijk poseerde het gezelschap even voor de fotograaf.
De heer Simon Hoekstra te Murmer-
woude heeft Dinsdag het eerste Friese
kievitsei aan de Commissaris van de
Koningin aangeboden. Hij had dit ei
daags te voren al gevonden. Harmen
Jonker uit Wartena vond Dinsdag even
eens een gespikkeld eitje.
Men schrijft ons: Op 30 Maart a.s. zal
hier door ’t gezelschap „Comedia” uit
Met ingang van 20 Maart is benoemd
tot klerk in vaste dienst bij het kanton
gerecht de heer J. Gjeltema alhier.
Advertentieprijs 15 ct. per m.m.
Bij contract (handelsadv.) lager.
Abonnementsprijs I 2.50 per half
jaar. Franco per post f 3.75 per
half jaar.
Giro 50748 ten name van Firma
E. J. Drijfhout, Sneek.
i.m.
;er.
nalf
per
igen,
kaar,
l een
alles
ïrder
jrote
>n de
i de
daar
ieids-
heer
van
naar
r we
maar
m de
eheel
waar
der
men
iljet-
DAMES HOEDENMODE ZOMER 1950 TE PARIJS.
De zomerhoeden voor 1950 variëren van groot tot klein. Ze zijn gegar
neerd met bloemen, welke als een stralenkrans om het hoofd sluiten.
Deze modellen zijn een creatie van „Hermine”.
zelfs,
3gen-
i die
ns en
grij-
mooi
be-
feit
p dit
het
altijd
t ons
loge-
lij is
elfde
stei-
>pne-
naar
et al
inga-
Weg
iotel-
3oer-
rij
ke
bben
s een
doen
raar-
Iding
af-
cma.
;sjes,
der
vleu-
ieste,
7aas.
uit-
edjes
van
raag
i ge
was
:lom-
ïurig
het
1 een
nblik
Redactie-adres:
teker
rdag
tring
ram-
alle
•d
In een flink bezochte vergadering der
Studieclub van de Chr. Besturenbond
sprak Dinsdagavond in het Geb. v. Chr.
Belangen drs. J. A. Bakker van Bols-
ward over bovengenoemd onderwerp.
Na een hartelijk welkomstwoord van de
voorz., de heer J. v. d. Kuur, ving spr.
zijn rede aan. Er is leiding in het eco
nomisch leven, öf door de overheid, óf
door de bedrijfsorganisatie, öf door het
prijsmechanisme. Welke vorm is voor
ons het meest gewenst? Wij voelen niet
voor de leiding door de overheid, omdat
Antiek”, een spannend spel uit ’t En
gels vertaald, waarin 10 bekende ac
teurs optreden. Wij krijgen hiermee een
stuk, dat allerwegen zeer gunstig ont
vangen is; het is geen blijspel, maar ook
geen tragedie, en ontleent zijn bekoring
eigenlijk geheel aan de geheimzinnig-
gespannen atmosfeer, zoals juist de En-
gelsen die weten op te roepen. Men
denke maar aan hun vele spook- en
griezelverhalen om zich een idee te vor
men van het genre, dat wij hier op ’t
oog hebben. Vast staat wel, dat iedere
kijker hieraan een bijzonder prettige
avond zal hebben. Er zijn nog slechts
weinig plaatsen niet geboekt; niet-leden
dienen zich zo spoedig mógelijk te mel
den bij de heer Schurer, boven de lees
zaal, Marktstraat, Sneek.
wacht in het openbaar bracht, blijkbaar
omdat hij het gevaar van langer talmen
inziet. De oplossing zal offers van alle
betrokkenen kosten, en begrip voor
eikaars problemen vragen, het Saarge-
bied is er zowel een voor Frankrijk als
Duitsland bijv., maar de nood gebiedt
tot een oplossing te komen.
DE TOESTAND IN BELGIE.
De heer Eyskens is er niet in geslaagd
een nieuwe regering te vormen en thans
is de opdracht gegeven aan graaf Car-
ton de Wiart, een vurig aanhanger van
ligüejdsraacl de Cbiaegg nationalist te Zoning fópgqlij, -
Na de pauze werden enige vragen
door spr. beantwoord, waarna de voorz.
hem dankte voor zijn bereidwilligheid
nier te komen en de heer Bakker in ge
bed voorging.
n de -
t een
i net
5 op
taak
r de
euwe
wint
eelde
?ink>
i te
te in
mooi
0 ct
vond
t de
loten
oegd
•ijzen
or de
kans
han-
tiooie
bliek
lank-
;oren
zien,
inde-
oden,
n de
trijn,
oneel
heks
viens
eerd,
Ka-
esten
wer-
wist
raad
zjjn
;p en
een
deze
Verschijnt:
DINSDAGS en
Administratie
Comb. Drijfhout-Kiezebrink Co.
Kantoor: GROOTZAND 55
Telefoon 3005 (K 5150)
Door de gemeente Sneek werd Don
derdagmiddag publiek aanbesteed: a.
het bouwen van 12 duplex-woningen aan
de Anna Paulownastraat; b. het bou
wen van 20 onder- en bovenwoningen
aan de Joh. Willem Frisostraat; c. in
massa; alsmede het glas-, verf- en schil
derwerk voor deze woningen. Aantal in
schrijvers voor de bouw 37. Drie hoog-
sten: K. Schutter, Aduard: b 178900;
in massa ƒ420.000; W. Knol, Hoogkerk,
in massa 380.000; J. Dallinga, Appin-
gedam, in massa 379.000; Drie laag-
sten: Fa. H. F. Ringnalda, Sneek
a 134500, b 184600, in massa 319100
H. C. Geveke Zn., Leeuwarden, in
massa 298887Aannemersbedrijf Fri
so, Sneek, b 164900, in massa 297700.
Aantal inschrijvers voor het glas-,
verf- en schilderwerk 28. Drie hoogsten:
Fa. Blom Zn., Harlingen, in massa
27640; Gebr. A. en J. Nicolai, Droge-
ham, in massa ƒ24600; Gebr. Duursma,
Haarlem a ƒ15040, in massa ƒ23171.
Drie laagsten: Schildersbedrijf „Dé
Betuwe”, Sneek, in massa 16635; Fa.
L. de Vos, Sneek, in massa ƒ16615; J«
van Dijk, Leeuwarden, in massa 16205.
De gunningen zijn aangehouden.
Jong. Daar de bank geen eigen bankge
bouw had, vond ze tal van jaren on
derdak in de woningen van de kassiers,
van wie nog genoemd mag de heer C. S.
Visser. Thans heeft de bank dan een
eigen tehuis, waar in de eerste plaats
wordt getracht om de soliditeit en de
liquiditeit te bevorderen en verder aan
de leden de grootst mogelijke service te
bieden. Het aantal leden is thans ge
klommen tot 195 en het ingelegde
spaargeld tot 1.754.000 en de jaar
rekening heeft een eindcijfer van boven
de 2 milïioen gulden. De beleggingen
zijn zodanig gekozen dat 80 van alle
gelden liquide zijn en het restant in
effecten en slechts een zeer klein per
centage in leningen en hypotheken, zo
dat veiligheid en liquiditeit zonder meer
zijn gewaarborgd. Architect was de heer
C. Blanksma te Nijmegen, aannemers
fa. de GrootHeinsma te Gaastmeer
voerden het werk uit. Verder verrichtte
het schildersbedrijf H. L. Poepjes het
schilderwerk en de Gebr. Piso alhier
voerden de electrische installatie uit.
Vervolgens zorgde de Fa. Bergstra voor
de stoffering in dit bankgebouw, ter
wijl de Gebr. Jongstra de tuinaanleg
voor hun rekening namen, welke slechts
gedeeltelijk uitgevoerd kon worden i.v.
m. de nieuwe riolering en bestrating der
Schatting.
Het lijkt wat pessimistisch over een
versteviging van het bolwerk tegen
Rusland te spreken, terwijl er allerlei
geruchten over pogingen tot toenade
ring tussen Oost en West de ronde
doen. Stalin zou, heet het, bereid zijn
Molotoff naar het Westen te zenden om
daar alle kwesties te komen bespreken.
Waarom het juist Molotoff moet zijn,
die door zijn houding in de Ver. Naties
niet zo’n beste pers in het Westen heeft,
is al direct een vraag, die te Washing
ton al aanleiding heeft gegeven tot de
opmerking dat het de Russen wel te
doen zal zijn om een afbakening van
invloedssferen, waarbij Moskou in de
zijne China en Zuid-Slavië zou willen
zien inbegrepen. Molotoff zou als toe
komstig opvolger van Stalin zijn aan
gewezen, waardoor de voortzetting van
de huidige Russische buitenlandse poli
tiek verzekerd zou zijn, en zou daarom
ook de verantwoordelijkheid voor de
onderhandelingen met het Westen reeds
nu moeten dragen. Dat het Westen be
reid zou zijn Russische eisen als de
bovenstaande in te willigen lijkt even
onwaarschijnlijk, als dat Moskou de
voorwaarden zou aanvaarden welke de
Amerikaanse minister van buitenlandse
zaken, Acheson, dezer dagen noemde
ter beëindiging van de koude oorlog. Ze
waren: 1. Vredesverdragen met Duits
land, Japan en Oostenrijk; 2. Ontruiming
daarna van de Oost-Duitse staten door
Russische troepen; 3. Betere samenwer
king in de V. N.; 4. Contröle op atoom
wapens; 5. Staking van de Russische
pogingen, de communistische partijen in
zogenaamd bevriende landen te gebrui
ken als vijfde colonne; 6. Eerbiediging
van het fatsoen in het diplomatieke
verkeer; 7. Beter begrip voor het Wes
ten. Acheson verwachtte echter niet,
dat Moskou zulke concessies zou doen,
voordat het was overtuigd van het nut
teloze van zijn huidige politiek, door
de steeds sterker af weer van het Wes
ten. Acheson vat deze afweer samen
onder het woord „totale diplomatie”
waaronder hij verstaat in de nauwste
eendracht en met gebruikmaking van
alle beschikbare hulpmiddelen het Rus
sische imperialisme in toom te houden
en zo de grondslag te leggen voor over
eenkomsten welke Moskou bereid is te
eerbiedigen. Het is een zeer moeilijke
politiek, omdat ze niet alleen inspan
ning en doorzettingsvermogen van het
Westen vraagt en grote offers maar
ook zelfbeheersing, en vertrouwen in
de mannen, die de leiding der zaken in
handen hebben. In zekere zin kwam
Acheson hier voor zijn eigen positie op,
daar hij heel wat moeite heeft met
groepen in het congres en daarbuiten,
die blijven aandringen op onderhande
lingen met Rusland op een gematigde
basis en bovendien zijn tegemoetko
mendheid jegens Engeland laken, dat
h. i. de Europese samenwerking sabo
teert. Zij voelen ook niets voor de door
Acheson bepleite verlaging van Ameri
kaanse invoerrechten die, ten koste van
de Amerikaanse industrie, de Europese
landen in staat zou stellen meer goede
ren naar Amerika uit te voeren en dus
dollars te verdienen. Dit verzet in het
Amerikaanse congres wekt een gevoel
van onbehagen in West-Europa, dat
nog aangewakkerd werd door het be
sluit van de commissie voor buitenland
se zaken uit het Amerikaanse Huis van
Afgevaardigden om de Marshallhulp
voor 1950-’51 met 1 milliard dollar te
verminderen tot ongeveer 2 milliard
dollar en dan 1 milliard dollar in Ame
rika
vpor
Deze wijziging
hebben meer behoefte aan
voor hun industrie en grondstoffen
de verkeersmoeilijkheden in opgenomen
zijn of aan£ebracht worden voor dit
speciale doel. Verdekt opgesteld staan
er langs het hele traject de controleurs,
die na afloop bij elkaar komen om de
tekortkomingen van de candidaten in
één getal uit te drukken. Is dit laag dan
wordt aan de leerling het diploma uit
gereikt. Zijn er veel fouten gemaakt,
dan volgt afwijzing. Het vorige jaar
namen 86 leerlingen deel aan het exa
men, waarvan 20 werden afgewezen.
De vereniging is de laatste tijd niet
zo actief geweest als ze wel had kun
nen zijn. Grotendeels is dit in verband te
brengen met de plannen van de regering.
Er zullen nl. nieuwe verkeersregels ko
men. Dat houdt niet in, dat alles ver
nieuwd wordt, maar dat enkele regelin
gen, die op gemakkelijker manier opge
lost kunnen worden, gewijzigd zullen
worden.
De vereniging is van plan ook voor
oudere mensen een practised examen in
te stellen. Ze wil daarmee echter wach
ten tot de nieuwe regeling geheel be
kend is, om dan het hare er toe bij te
dragen, dat er ook direct bekendheid
aan wordt gegeven.
De afdeling „Sneek” van de Bond van
Verenigingen van Veilig Verkeer (Se-
roetstraat 5, Utrecht) zal binnenkort
weer het examen houden voor de 6e
klassen van de lagere scholen. Ze ziet
haar werkzaamheid reeds aardig uitge
breid. Namen het vorige jaar drie scho
len deel, nl. Openb. scholen I en IV en
de Jan van Nassauschool, dit jaar zullen
ook Julianaschool, Openb. scholen II en
III, R.K. Jongensschool en de Montes
sorischool van de partij zijn. In totaal
zullen 260 leerlingen van de 6e klas
sen in de regels van het verkeer worden
geëxamineerd. Dit examen is schriftelijk
en practisch. Op 3 Mei zullen de exa
mencommissies zich naar de resp. scho
len begeven om het werk te laten maken
dat voor het hele land gelijk is. Elke
commissie is samengesteld uit een lid
van het personeel van de school, een lid
van de oudercommissie, een lid van
„Veilig Verkeer” en een lid van het poli
tiecorps. Wordt het schriftelijk werk be
neden de norm gemaakt, dan kan de
candidaat niet aan het practisch examen
deelnemen. Beantwoordt het echter wel
daaraan, dan wordt er enige tijd later
door de verkeerspolitie een traject door
de stad uitgestippeld, wagr
te tafel aangebracht onder een T.L.-buis
en ingericht als schoolbord, de gelegen
heid biedt om verschillende situaties
duidelijk te maken. Bovendien levert de
vloer (15 X 9 m.) een prachtige gele
genheid om hierop een kruispunt aan te
brengen en allerlei verkeersproblemen
met de kinderen op te lossen. Op Dins
dag- en Donderdagnamiddag kan er, na
aanvraag, door de scholen gebruik van
worden gemaakt.
Ook denkt de vereniging hier alle
boekwerken ten toon te stellen, die ze
op haar speciaal gebied bij elkaar kan
krijgen. Mocht iemand iets hebben in
die geest, even een berichtje naar Loox-
magracht 10, ’t wordt afgehaald en mis
schien helpt het mee om de vereniging
aan haar doel te laten beantwoorden.
wij niet willen, dat de ene kring over de
andere, kerk, gezin, school enz., heerst.
Economie is de wetenschap die de men
selijke behoeften wil bevredigen. Er is
echter spanning tussen de lonen en prij
zen, er is een welvaartstekort. De ar
beid, de grond en de machines zijn te
beperkt, dan dat zij onze behoeften volle
dig kunnen bevredigen. Stelt nu de over
heid één plan op dan krijgt men het
communisme. De tegenhanger hiervan
is het kapitalisme, dat de vrijheid wil en
duizenden productieplannen heeft. Er is
altijd een zekere leiding en bij het ka
pitalisme vindt men die in het prijs
mechanisme, dat alles bij elkaar houdt
en ieder zoveel mogelijk de plaats geeft
die hij begeert. De vrijheid van produc
tie en handel wil echter geen enkele
binding, bv. door de vakorganisatie, en
is prachtig voor de economisch sterke
ren, fnuikend evenwel voor de zwakke
ren. De vrijheid en de binding is echter
nooit voor 100 door te voeren; er
moet dus gezocht naar een tussenvorm.
De economische vrijheid heeft door de
opkomst der vakorganisatie, later ge
volgd door de invoering der collectieve
contracten, sinds 1860 een aderverkal
king ondergaan. De vakverenigingen
wilden zich niet aan de loonpolitiek aan
passen; de fabrieken werden groter en
stelden de prijzen vast, waardoor de
vrije economie werd aangetast. Daarbij
kwamen dan nog de invoerrechten en
de dumpingprijzen, welke alle invloed
hadden op de machtsverstoring. Voor de
vrije economie zijn een goed geldwezen
en vaste wisselkoersen nodig. Tussen
het communisme en het kapitalisme
moet derhalve een weg gezocht, die ons
van de fouten van beide bevrijdt. Die
weg ligt in de publiekrechtelijke be
drijfsorganisatie, de P.O.B. De onder
nemingen en werklieden zijn te beperkt
van blik, zij zien te veel naar het
groepsbelang, dan dat zij het geheel
kunnen overzien om het algemeen be
lang te dienen. De overheid moet dus op
bepaalde plaatsen kunnen ingrijpen om
het economisch leven in goede banen te
leiden. Er moet echter geen groot amb
tenarencorps voor komen, want dat
werkt verstarrend. De mensen moeten
voor deze organisatie worden opgeleid;
er moet, ruimte blijven voor het parti
culier initiatief. Wij zijn wellicht wat
huiverig voor deze nieuwe ideeën, doch
de crisis van de dertiger jaren is blij
vend gebleken en als wij deze niet we
ten te overwinnen, houdt het commu
nisme niet stil bij de Elbe. De gesel van
de werkloosheid moet verre gehouden.
Het vraagstuk is van zeer groot belang
en het is waard om nauwkeurig
bestudeerd te worden. De huidige we
tenschap leert dat een redelijk bestaan
voor ieder mogelijk is. Wij hebben hier
allerlei kleine bedrijven, doch in de
grote fabriekscentra zit men met het
probleem van de massamens. De over
heid heeft niet alleen tot taak de so
ciale gerechtigheid juridisch te behan
delen, doch ook de mens te zien vanuit
het evangelie.
1 meentebestuur van Sneek is de vereni
ging in het bezit gekomen van een ver-
keerslokalitelt. De zolder van de Open
bare Ulo-school aan de Oude Koemarkt
is als zodanig gereed gemaakt en reeds
is er met de inrichting begonnen. De
vereniging stelt zich voor om hier alles
samen te brengen, wat maar enigszins
kan dienen als lesmateriaal om het
aantal verkeersongelukken tot een mi
nimum te beperken. Reeds zijn er aller
lei leermiddelen tentoongesteld: maquet
tes, verkeerstekens enz., terwijl een gro-
overtollige landbouwproducten
Europa beschikbaar te stellen.
de meeste landen
behoefte aan machines
-- 3 daar
voor was eigenlijk onaanvaardbaar
voor de Marshall-landen, en de meeste
Congresleden zagen dat ook wel in, zo
dat ze geen kans van aanneming heeft,
maar als verschijnsel was ze voor de
Amerikaanse regering en Acheson in
het bijzonder zeer onprettig. Als men
„totale diplomatie” wil voeren, moet
men toch in de eerste plaats kunnen
rekenen op de volle steun van de volks
vertegenwoordiging. Ook Achesons po
litiek ten opzichte van Azië ontmoet
veel kritiek in de Ver. Staten, omdat
het eigenlijk nog geen politiek is. Viet
nam, Birma zowel als Siam hebben
hulp der Ver. Staten nodig, doch men
aarzelt te Washington nog. Men ziet de
weg nog niet om tot een behoorlijke
machtsvorming te komen van Aziati
sche staten zelve, die dan steun van
het Westen kunnen ontvangen. Een
Amerikaanse Churchill zal wel spoedig
pleiten voor Japans herbewapening!
Berichten over hongersnood in China
openen intussen de mogelijkheid dat de
Chinese communisten voorlopig te veel
de handen vol zullen hebben met de
zaken in hun eigen land om zich in de
zaken van hun naburen te mengen. Is
er werkelijk hongersnood dan zal dit
de stemming jegens de communistische
leiders ook niet ten goede komen. De
stilstand van de politieke werkzaam
heden der Ver. Naties sedert de Russi
sche afgevaardigden niet meer in con
ferenties verschijnen, waar ook de Chi
nese nationalisten aanwezig zijn, heeft
Engeland aanleiding gegeven naar een
oplossing te zoeken. Trygve Lie, die
secretaris generaal drong daarop reeds
lang aan. Engeland wenst nu in de Vei-
Het Amicitia Theater heeft
van heden t.e.m. Maandag „Ninotchka”.
Het is geen nieuwe film, voor de oorlog
had ze al een groot succes. Maar we
zien op die paar jaren niet, als ze ons
nog eens Greta Garbo laat zien, die in
deze rolprent voor het eerst als een la
chende vrouw optrad. Voorts omdat er
een kostelijk verhaal in deze film zit en
Garbo’s tegenspelers ook voortreffelijk
werk doen.
Houdt u van eierenzoeken of is u
bang voor een nat pak?
Daar hoeft u anders bij ons niet bang
voor te zijn.
In het tijdvak van 25 Maart t.e.m. 8
April wordt er in een der etalages van
Grootzandster winkeliers iedere dag een
kievitsei verborgen.
De eerste vinder van het ei ont
vangt een aardige prijs.
Op een der dagen (op een Zaterdag)
wordt er een broed van 4 eieren ver
stopt. De vinder van deze vier eieren
krijgt de prachtige hoofdprijs.
Zie verder de raambiljettc bij de deel
nemende winkeliers.
Wij wensen u veel succes.
Ver. Grootzand.
vervangen door een communist, het
meent dat dit heel goed mogelijk is
ook al hebben lang niet alle bij de
V. N. aangesloten landen communistisch
China erkend. Inderdaad zijn er in de
buitenlandse politiek gevallen, welke
hiermee te vergelijken zijn; heeft het
Engelse voorstel succes blijkbaar is
het met medeweten van Amerika ge
daan, dat Peking nog niet heeft er
kend dan komt de machine van de
V. N. misschien weer op gang. Uit
Europa zelve valt een rustiger toestand
in Frankrijk te melden, een stakings
golf in Italië, terwijl in België precies is
gebeurd wat verwacht werd als koning
Leopold zou besluiten terug te keren
wanneer het parlement daarvoor zijn
toestemming zou geven. Stakingen in
het Walenland en een kabinetscrisis.
De nieuwe regering zal voor een heet
vuur komen te staan als ze van de Ka
mer het vertrouwen vraagt, in de se
naat hebben echter de voorstanders van
terugkeer van de koning de absolute
meerderheid.
Militaire noodzaak en politieke moge
lijkheid leven in West-Europa maar op
gespannen voet. Dat is weer gebleken
toen Churchill dezer dagen de kat de
bel aanbond en in het Lagerhuis er op
wees dat West-Europa niet te verdedi
gen was tegen een inval uit het Oosten
zonder herbewapening en medewerking
van West-Duitsland. Al spreken ze er
niet in ’t openbaar over, men kan wel
aannemen dat de meeste militaire des
kundigen in West-Europa, ook zij, die
verantwoordelijke posten bekleden, er
zo over denken. Maar de Engelse pre
mier gaf Churchill een vrij bits en ont
wijkend antwoord. Begrijpelijk is dat
wel, omdat de Duitse herbewapening
allerlei politieke kanten heeft en even
zoveel netelige problemen opwerpt,
maar wordt het niet tijd om deze onder
ogen te zien? Wanneer de wereld in een
koude oorlog gewikkeld is, men speelt
met de gedachte van het gebruik van
atoom- en waterstofbommen en er een
uiterst gevaarlijke situatie in Indo
China is, mag men zich toch ook wel
eens bezig houden met de vraag hoe de
situatie zou zijn als deze koude oorlog
nu eens plotseling een werkelijke werd.
Churchill heeft er op gewezen dat de
Russen door de aan hen verraden ge
heimen inzake de atoombom en door de
bouw van zeer snelle duikboten, thans
militair reeds veel sterker zijn dan
waarop het Westen aanvankelijk had
gerekend. En dan komt vooral de
vraag naar voren hoe West-Europa op
korte termijn in een staat gebracht kan
Worden om een eventuele Russische
aanval te keren. We geloven bijna alle
maal wel dat de Ver. Staten sterker
zijn dan de Sovjet-Unie, en dat een oor
log van lange duur tussen die beiden
ten voordele van Amerika, of wat er
nog van over zou zijn, zou worden be
slist, maar het vasteland van West-
Europa wenst niet opnieuw bezet ge
bied te worden en door een nieuwe lan
ding aan de Kanaalkust, of vanuit de
Pyreneeën bevrijd te worden. Voor
Nederland klemt het vraagstuk te meer
omdat, wanneer men niet in staat is de
Vijand in het oosten van West-Duits
land tegemoet te treden, ons land zelfs
in het gunstigste geval wel tot aan de
grote rivieren zal moeten worden prijs
gegeven. Het is nu maar de vraag of
de landen van de Westerse Unie zonder
de medewerking van West-Duitsland
zelf dus, in staat zouden zijn de vijand
daar in het Oosten van dat land vast te
houden, tot de grote partner in het
Atlantische pact, Amerika, na een ze
ker aantal maanden voldoende troepen
naar Europa zou hebben gezonden om
de balans ten gunste van het Westen te
doen doorslaan. Er zullen weinig mili
taire deskundigen zijn die daar een op
timistische kijk op hebben. Er is, be
halve misschien Engeland, en dat land
zou in dit gestelde geval geen eerste
rol spelen, geen land in W.-Europa dat
zijn militaire apparaat al behoorlijk ge
organiseerd heeft, zelfs de Amerikaanse
wapenleveranties beginnen nog maar
pas, en onder deze omstandigheden is
de gedachte aan het militair luchtledig,
dat aan onze Oostgrens zou ontstaan
als de, overigens vrij dunne, Ameri
kaanse, Engelse en Franse bezettings
troepen uit West-Duitsland werden te
ruggetrokken, bepaald huiveringwek
kend. Daarom was het begrijpelijk dat
Churchill eens de aandacht op de kwes
tie van de herbewapening van West-
Duitsland vestigde. De Gaulle, die wat
men ook van hem zeggen moge, ten
slotte toch ook een militair deskundige
van niet geringe verdienste is, opperde
eigenlijk dezelfde gedachte, al hulde hij
die in een politiek manteltje, toen hij
verklaarde, dat nu de Russische drei
ging zich aan de horizon samenpakte,
Adenauers voorstel om een Frans
Duitse Unie te vormen de aandacht ver
diende. De Gaulle opende hiermede fei
telijk de discussie over de politieke
voorwaarden, waaronder militaire mede
werking van West-Duitsland zou kun
nen worden verkregen. En hier liggen
dan de grote moeilijkheden. Want die
medewerking moet worden verkregen
op zo billijk mogelijke wijze, zowel je
gens de andere partners als West-Duits
land zelve en zo dat dit land geen ge
vaar meer wordt voor zijn eigen bond
genoten. Men kan het dus niet alleen
maar toestaan zich te herbewapenen
om op eigen houtje een eventuele aan
val uit het Oosten te weerstaan, dat
zou West-Duitsland op de wip zetten,
het zou naar eigen believen de zijde van
Oost of West kunnen kiezen al naar
mate het er politiek voordeel in zag.
West-Duitsland moet dus in de politie
ke gemeenschap van het Westen wor
den opgenomen. Een FransDuitse
Unie, zoals Adenauer wil hij heeft
er deze week nog weer eens voor ge
pleit en wilde alvast een FransDuitse
parlementaire raad en waarvoor ook
de Gaulle blijkt te voelen, lijkt weinig
aanbevelenswaard. De Gaullle, die niet
bepaald Engels gezind is, ziet er mis
schien wat in om Engeland de eerste
rol in West-Europa te ontfutselen,
maar de kleine Europese vastelands
mogendheden hebben ook alle reden een
dergelijke Unie te vrezen, omdat ze de
kleintjes allicht in verdrukking zou
brengen, al mogen die, volgens Adenau
er, zich wel aansluiten. Om dat gevaar
voor overheersing door een of twee lan
den te voorkomen moet West-Duitsland
in een zo groot mogelijke gemeenschap
worden opgenomen bijv, de Westerse
Unie. Allerlei conferenties van lichamen
voor internationale samenwerking, als
van het Atlantisch pact, de Westerse
Unie, de Europese raad worden in deze
en de eerstvolgende maanden gehouden
en naar men verwacht zal daar ook
grote aandacht worden geschonken aan
dit probleem, dat Churchill zo onver-
HEEG. Maandag is alhier het nieuwe
bankgebouw van de Coöperatieve Boe
renleenbank in gebruik genomen. Dit
pand werd het vorig jaar aangekocht,
was vroeger het eigendom van de da
mes Visser en later van de heer D. R.
Bekius. Het pand is thans geheel ver
bouwd. Het is nu een royaal bankkan
toor met wachtkamer en een flinke kas-
sierswoning. Het ziet er allemaal keurig
uit, het is een hele aanwinst voor Heeg
geworden, ’s Middags was de officiële
opening, waarbij naast Bestuur en Raad
van Toezicht o.m. aanwezig waren het
Dagelijks Bestuur van de gemeente
Wymbritseradeel, de aannemers en de
architect. Door verschillende pérsonen
werden gelukwensen uitgesproken. De
vele bloemstukken gaven het kan
toor een feestelijk aanzien. Bij de op
richting van de Bank in 1905 waren er
slechts 27 leden. Uit het eerste jaar
verslag bleek dat de jaaromzet ruim
ƒ8200 bedroeg en het ingelegde spaar
geld ruim ƒ3300. Maar na 10 jaar wa
ren de spaargelden toegenomen
133.000 en het aantal leden was ver
dubbeld. Tijdens het kassierschap van
de heer L. Poepjes die van 1918 tot
1946 deze functie waarnam, was de
Bank in omvang en ledental zeer toe
genomen en er is nu nog steeds groei
onder het beheer van de kassier J. J. de
Uitgaande van de loge Friesland der
Theosofische vereniging werd in zaal
Piso Dinsdagavond een bijeenkomst ge
houden waar de heer Vermeulen
uit Utrecht over het onderwerp „De
Theosofische vereniging en theosofie’'
sprak. De drie doeleinden dezer ver.
zijn: 1. Een kern te vormen van de Uni
versele Broederschap der Mensheid, on
geacht ras, geloof, sekse, kaste of kleur;;
2. De vergelijkende studie van gods
dienst, van filosofie en wetenschap aan
te moedigen; 3. De onverklaarde wet
ten der natuur en de sluimerende krach
ten in de mens te onderzoeken. Ieder lid
wordt vrijgelaten in de wijze waarop
hij deze doeleinden in de praktijk wil
omzetten. Wat de theosofie betreft be
toogde spr. o.a. dat alles in het heelal
op wetmatigheid en orde, dus een be
sturende leiding, wijst. De werkelijke
zin van het aardse leven te doorgron
den tracht de theosofie, vele van haar
leden aanvaarden daarbij de begrippen
Karma en reïncarnatie; karma, de wet
van oorzaak en gevolg, elke handeling
gekoppeld met de omstandigheid waar
in ze geschiedt, moet tot een bepaald
resultaat leiden, ’s Mensen taak in dit
leven is het goede dat in hem is, en dat
immer strijdt met het kwaad dat er on
afscheidelijk mee gepaard is, zoals licht
en duisternis, vreugde en smart, te ver
wezenlijken. In de harmonie van het
heelal past dan het begrip der re-
incarnatie, waarin de dood is een zich
herhalend voorval in een eindeloos leven,
dat de toegangspoort opent tot een vol
ler en stralender bestaan. Uitvoerig
stond spr. nog stil bij de betekenis der
godsdiensten en de oude wijsheid voor
de theosofie, waarna hij vragen beant
woordde, waarvan het aantal omge
keerd evenredig was aan het zeer ge
ring aantal bezoekers. Een bestuurslid
van de Leeuwarder ver. die de leiding
had deelde nog mede, dat de avond be
oogde het ledental van het centrum
Sneek te versterken en dat vanwege dit
centrum binnenkort een cursus zou wor
den gegeven.
"$X '•-•2
