Het Welvaartsrapport
Een goed
geslaagde Paardendag
Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK, WYMBRITSERADEEL en IJLST
SNEEK
Hei Ond&umft
DINSDAG 22 AUGUSTUS 1950
5e JAARGANG No 68
L. KIEZEBRINK
als verzorgend centrum
Onderwijs
Verkeer
Uitwisselingsconcert
40 bleekneusjes kunnen
profiteren
Analyse en Prognose - Bevolking in 1970 23.500 - Schooi
en Ziekenhuiswezen in de toekomst - Verkeersverbindingen
IN SNEEK
Het Sneeker Nieuwsblad is een gecombineerde uitgave van NIEUWE SNEEKER COURANT, SNEEKER COURANT en DRIJFHOUTS NIEUWSBLAD
KLEINZAND 7 - Telef. 2872
Paardenfokvereniging bewees haar reden van bestaan
Grote vooruitgang in kwaliteit
De Landelijke Rijverenigingen in actie
SNEEKER NIEUWSBLAD
Redacteur:
W elvaartsrapport.
Veemarkt.
de grootscheepsvaarwaters
ver-
de muziekveren.
Welvaartsrapport.
V
Dank zij het werk van Sport
en Liefdadigheid.
De Houkesloot zal
binnenkort verbeterd zijn, waar-
EERSTE DAG VAN HET KONINKLIJK BEZOEK AAN ZEELAND.
Per motorboot vaart het Koninklijk Paar uit St. Annaland naar de
„Piet Hein”.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Pauze
3 vaderlandse liederen.
Appel aux Trompettes
Ophelia (ouverture)
Sons of the brave
Abendgesang
A. Ney
A. Adroit
Bidgood
E. Ruh.
Verschijnt:
DINSDAGS en VRIJDAGS.
Administratie:
Comb. Drijfhout-Kiezebrink Co.
Kantoor: GROOTZAND 55
Telefoon 3005 (K 5150)
Redactie-adres
7.
8.
9.
10.
11.
Bovenlandse paard zijn uitstekende hoe
danigheden als rijpaard, concourspaard
voor een- en tweespannen, landbouw-
paard voor boerenwagens met losse
strengen, landbouwpaard voor boeren
wagens met lang dissel, en drie- en vier
spannen voor boerenwagens, welke ver
richtingen terecht ieders waardering en
bewondering afdwongen.
De volledige uitslagen van deze goed
geslaagde dag zijn
zodat het rapport schat dat in 20 jaar
rond 2200 woningen moeten gebouwd
worden. Wegens de centrumfunctie van
onze stad is de winkelstand hier zeer
sterk ontwikkeld in 1947 bedroeg
het aantal winkels ruim 9 van het
aantal woningen nl. 412. Uit onde -
zoekingen is echter gebleken dat bij uit
breiding van de stad een toename van
40 a 45 winkels per 100’J w< ringen een
goede maatstaf is, en zo meent 't rapport
dat men voor 1970 moet .ekenen op
rond 500 winkels, dus een toeneming van
ruim 80 Zou het verzorgingsgebied een
even sterke bevolkingstoeneming te zien
geven als de stad zelf, dan zou deze ra
ming aan de lage kant zijn. Nu echter
de bevolkingsprognoses voor het gehele
gebied een niet grote toeneming verto
nen, volgt daaruit dat de winkelstand
mindet sterk zal toenemen, terwijl de
bestaande winkels nog vergroot kunnen
worden.
Van de in 1947 aanwezige 4360 wo
ningen, hadden 4264 aansluiting op de
waterleiding, 4280 op het gasnet en 2572
op het electriciteitsnet; uitsluitend op
het laatste gebied is dus nog belang
rijke expansie mogelijk.
Keuring Fokpaarden.
Rubriek I Volbloed Merrieveulens,
geb. voor of op 15 Mei 1950. IA Olona
van Ids Boersma, Hartwerd; 1. Veulen
van Joh. Boelsma, Wyckel. 2. Ozana van
H. J. Nauta, Jutrijp; Onore van IJ.
Boersma IJzn., Oudega (H.O.N.).
prognose op verkeersgebied is hierdoor
moeilijk te geven. Het blijft meer bij
wenselijkheden en schattingen. Wel is
het noodzakelijk zich niet direct op vele
gebieden de pas af te snijden door oplos
singen na te streven op korte termijn,
die op langere termijn bezien nu reeds
blijken geen oplossing te kunnen bieden.
Tenslotte spelen economische en fi
nanciële mogelijkheden een niet geringe hand; Sidina van Ids Boersma,
rol bij het oplossen van dergelijke pro-1 werd;
blemen.
Advertentieprijs 15 ct. per m.m.
Bij contract (handelsadv.) lager.
Abonnementsprijs f 2.50 per half
jaar. Franco per post f 3.75 per
half jaar
Giro 50748 ten name van Firma
E. J. Drijfhout, Sneek.
A Ney
A. Delhaye
E. Ruh
P. J. Wust
E. Hannush
Van de bijna 90 gemeenten die in
1930 een aantal inwoners hadden
tussen 10000 en 20000, had Sneek
in 1930 (de laatste officiële be-
drijfstelling) de hoogste intensi
teit als verzorgend centrum. Deze
regionaal verzorgende functie is
in Sneek zo buitengewoon sterk
ontwikkeld dat ze niet alleen die
van steden als Hoorn, Meppel,
Zutfen overtreft, maar dat zij zo
al niet het sterkst ontwikkeld van
het gehele land van steden van
dezelfde grootte, dan toch tot het
meest uitgesproken type behoort.
Het zal zelfs moeite kosten om
een dergelijke of hogere intensi
teit bij steden van afwijkende
grootte op te sporen. De grootste
bijdrage tot deze functie levert in
Sneek de Handel, waarin van de
3076 personen in de verzorgings-
bedrijven werkzaam, 1641 werkten
of 11 der bevolking, een rela
tief zeer hoog cijfer.
Vijf jaar geleden organiseerde de toen
pas opgerichte Paardenfokvereniging
„Sneek en Omstreken” haar eerste paar
dendag, en jl. Zaterdag hield zij in het
Sportpark aan de Leeuwarderweg haar
vijfde, in samenwerking met de Streek-
commissie der Landelijke Rijverenigin
gen uit de Zuidwesthoek.
Het verschil tussen beide dagen was
duidelijk zichtbaar, waarop de voorzit
ter, de heer H. S. Wiarda te Nijland, ook
wees in het korte woord dat hij na af
loop sprak. De eerste maal kwamen er
alleen buiten-stamboekpaarden in de
baan, nu waren het allemaal stamboe-
kers, zodat er in vijf jaar heel wat is
bereikt en de fokvereniging haar reden
van bestaan bewezen heeft. Het is alleen
jammer dat er niet meer publiek in het
Sportpark was om de fraaie collectie
viervoeters, waarvan verschillende met
veulen, te bezichtigen en ’s middags de
keurige verrichtingen van de Landelijke
Ryverenigingen en de concoursnummers
gade te slaan. Een nuttige vereniging
als deze verdient veel meer belangstel
ling, en daarom hopen we met de voor
zitter dat de volgende fokdagen, die
voortaan steeds op de Zaterdag na de
Sneek-Week gehouden worden, meer
toeschouwers zullen trekken.
Nadat de gehele morgen gekeurd was,
volgde om 1 uur het défilé van alle ge
prefereerde dieren waaruit daarna de
kampioenen werden gekozen, die onder
de tonen van het Wilhelmus door de bur
gemeesters van Sneek en Wijmbritsera-
deel geïnspecteerd werden, waarbij ook
het publiek zich niet onbetuigd liet.
Na deze indrukwekkende ouverture
volgde het optreden van de ruiters, die
ook veel bijval oogstten, evenals de
fraaie concoursnummers en het veelzij-
digheidsnummer waarmee deze goed ge
slaagde dag besloten werd. In dit laat
ste nummer demonstreerde het fraaie
Industrieterreinen. Van de geschatte
bevolking in 1970 van 23500, zullen 3500
a 4000 personen werkzaam zijn in de
nijverheid, een grotere groep, ook rela
tief, dan ooit te voren. Thans zijn ruim
2500 personen in de nijverheid werk
zaam, die ongeveer 20 ha. industrie
terrein in gebruik heeft. Mede in ver
band met de mogelijke verplaatsing van
daartoe geëigende bedrijven naar de
voor industriële bedrijven bestemde ter
reinen en gezien de gunstige ligging van
Sneek als knooppunt van allerlei land
en waterwegen, alsmede de historische
ontwikkeling schat het rapport de totale
behoefte aan industrieterreinen tot 1970,
op rond 25 ha.
merries. IA Nelly van R. Jongsma,
Goënga; 2. Edolanda van F. de Boer,
Roordahuizum; 3. Bozana van H. J.
Nauta, Jutrijp; Almiria van H. Schrale,
IJsbrechtum; Frieda van J. P. Winia,
Follega.
Rubriek VIII. 3-4-j. Stermerries. IA
Irola van H. S. Wiarda, Nijland; 1. Ger-
rie van H. P. Andela, Nijland; 2. Gidon-
ja van J. Lam, Harich; 3. Inora van Fr.
Koopmans, Oudega (H.O.N.); Garïine
van H. J. Nauta, Jutrijp.
Rubriek IX. 5 j. en oudere Stermer
ries. IA Relanna II van W. A. v. d.
Zijpp, Harich; 1. Ada van H. Schrale,
IJsbrechtum; Thelma van A. S. Ried-
stra, Jutrijp. 2. Edonna van P. J. Osin-
ga, Oudega (W.); Onrust van B. Lyck-
lama a Nijeholt vnd; Veronica van de
zelfde; Babina van S. Tj. Hoekstra, IJs
brechtum; Della van A. P. Stegenga,
Wommels; Daria van J. D. Dijkstra,
Teroele. 3. Enia van J. de Boer, Hom-
merts; Cadia van B. Lycklama a Nije
holt vnd.
Rubriek X. 3-4 j. Modelmerries. IA
Gerkona van G. R. v. d. Wal, Warga; 1.
Iduna van H. P. Andela, Nijland.
Rubriek XI. 5 j. en oudere Modelmer-
ries. IA Verenia van H. S. Wiarda, Nij-
Hart-
Zawissa van F. P. de Haan,
Woudseadj. Zilyia van R. U. v. d. Kooy,
Er zijn in Sneek 33 onderwijs
instellingen met totaal 5418 leer
lingen. In een elftal van die scho
len komt de centrumfunctie van
Sneek goed tot uitdrukking. Deze
elf scholen tellen totaal 1900 leer
lingen, van wie slechts 783 of
ruim 40 in de stad wonen. De
overige 60 nl. ruim 1100 ko
men uit andere plaatsen. Dit is
relatief meer dan in Leeuwarden,
waar 40 van 5200 leerlingen
van buiten komen. Wymbritsera-
deel levert 449 leerlingen voor
Sneek, Ijlst 92, Doniawerstal 66,
Wonseradeel 65, Rauwerderhem
62, Bolsward 58, Workum 55,
Baarderadeel 48, Hem. Oldephaert
en Noordwolde 44, Gaasterland 41.
De rest komt uit andere gemeen
ten.
Verkeersverbindingen. Voor een stad
als Sneek, dat een verkeerscentrum is
en daaraan een groot deel van zijn be
tekenis ontleent, zijn goede verbindingen
een levensbelang,
zeer tfn-?”!™*
door Sneek een uitstekende verbinding
met
krijgt. Wellicht kan het overweging ver
dienen, aangezien ook aan de Geeuw
enige belangrijke bedrijven gevestigd
zijn, ook dit vaarwater te verbeteren,
althans te verdiepen. Is dit geschied,
dan bezit Sneek zeer goede verbindingen
te water.
Lemmer en Makkum hadden vroeger
een belangrijke overslagfunctie. Beide
zullen door de grotere kanalen en de
grotere schepen, die nu „binnen” kun
nen komen, aanzienlijk in betekenis in
boeten. Sneek is dan het natuurlijke dis
tributiecentrum om de gehele Zuidwest
hoek van het nodige te voorzien. Het is
dus zaak hierop toe te zien en het ijzer
te smeden als het heet is, d. w. z. de
nodige faciliteiten te verlenen bij het
vestigen van de daarvoor in aanmerking
komende bedrijven. Worden niet te veel
belemmeringen in de weg gelegd, dan
bestaat er grote kans dat de functies,
tot nog toe verricht door Lemmer en
Makkum, grotendeels zullen overgaan
op Sneek. Sneek kan daar alleen maar
wel bij varen.
Over het spoorwegverkeer kunnen
we ook heel kort zijn. Sneek ligt aan de
spoorlijn LeeuwardenStaveren. Nieuwe
lijnen zullen voorshands zeker niet in
exploitatie genomen worden, eerder het
tegendeel. Uitbreiding valt niet te ver
wachten. Wel moet er mee gerekend
worden dat ook het vervoer per rail in
de (naaste) toekomst moet overgaan op
vervoer via de weg.
Het wegvervoer kan in de toekomst
nog een zeer grote ontwikkeling te zien
geven. Vergelijken we wat in 2030
jaar tijds tot stand kon komen, dan
moet hier terdege rekening mee gehou
den worden. Het NoordZuid-verkeer
door Sneek zal niet veel in betekenis
toenemen. Het verkeer via Lemmer naar
Leeuwarden en het Oosten zal niet via
Sneek geleid worden. Een grote toene
ming van het verkeer op de weg Sneek
Leeuwarden kan dit dus niet tenge
volge hebben.
Anders staat het met het West-Oost-
verkeer. Het is niet onmogelijk dat het
verkeer over de Afsluitdijk nog zal toe
nemen. Dit zal dus langs of door Sneek
geleid moeten worden. Een snelle of
zelfs revolutionnaire ontwikkeling op
het gebied van het wegverkeer zal het
verkeer verveelvoudigen. De wegen
moeten, indien mogelijk, daarop bere
kend zijn. Het lijkt om die reden wel
licht raadzaam het West-Oost-verkeer
niet dóór, doch langs de stad te leiden.
Aangezien uitvoeriger tellingen, die
hieromtrent nader zouden kunnen in
lichten helaas ontbreken, moet met ver
melding van de mogelijkheid worden vol
staan. De noodzakelijkheid is daarmede
nog niet aangetoond. Het eerst nodige
op dit gebied is uitvoerige en verant
woorde tellingen. Dan pas kan deze
kwestie ppgelost worden. Een exacte
Vrijdagavond vergaderde de commis
sie „Sport en Liefdadigheid” onder
voorzitterschap van burgemeester Ras-
terhoff in Hotel Hanenburg. Medege
deeld werd dat, als resultaat van het
gehouden zomeravondvoetbaltournooi,
1000 kan worden afgedragen aan de
plaatselijke verenigingen voor het uit
zenden van zwakke kinderen naar ge-
zondheidskolonies. Dank werd gebracht
aan allen die hunne medewerking had
den verleend. Aan de winnaar van het
tournooi de voetbalver. Sneek werd de
kampioensmedaille overhandigd. Na een
geanimeerde discussie werd besloten om
’t volgende jaar de wedstrijden op He
melvaartsdag te doen plaats vinden en
daarvoor dé medewerking te vragen van
alle Sneker sportverenigingen. Ook zal
aan deze wedstrijden de traditionele
verloting weer worden verbonden.
door de muziekveren. „Excelsior” te
Nijland te geven Donderdag 24 Augus
tus 8 uur op het Martinipleln.
Programma:
Koraal.
Saint Triphon
Gouden Bruiloft
Harre meine Seele
Grootvaders klok
Defileer mars
Woudsend; 2. Womba van F. de Boer,
Roordahuizum; Walvé van B. Lycklama
a Nijeholt vnd.; 3. Wugarta van L. Wier-
stra, Harich; Ebea van IJ. Boersma
IJzn., Oudega (H.O.N.).
Rubriek XII. Ingeschreven Merries
met 2 of meer directe afstammelingen.
1. Katjan van Joh. Boelsma, Wyckel,
met Wipie van B. H. de Jong, Nijland,
Gidonja van J. Lam, Harich en merrie-
veulen van Joh. Boelsma, Wyckel; On
rust van B. Lycklama a Nijeholt vnd. m.
Onrust, Walvé, Veronicia en Namora.
2. W. A. v. d. Zijpp, Harich, met Relanna
II, Munetta en Parista, merrieveulenB.
Lycklama a Nijeholt vnd. met Cadia,
Mutana en Merrieveulen; IJ. Boersma,
Oudega (H.O.N.) met Ebea, Nabora en
hengstveulen.
Kampioen rubrieken I, II en III: volbl.
hengstveulen van A. S. Riedstra, Jutrijp.
Kampioenrubrieken IV en V, Nugura,
volbl. entermerrie van B. Lycklama
Nijeholt vnd. Kampioen rubrieken VI
t.m. XIVerenia, modelmerrie van H. S.
Wiarda, Nijland. (Alg. Fokdag kam
pioen 1949). Alg. Fokdag kampioen
1950; Nugura, volbl. entermerrie van B.
Lycklama a Nijeholt vnd.
Streekwedstrijden Landelijke
Rijverenigingen.
Individuele dressuur Klasse N. 1. P.
Sweering (De Waterpoorters, Sneek)
met Abe; L. Dooper (L. R. Gaasterland)
met Wardy; 2. H. Andela (De Water
poorters) met Gerrie; D. Boersma
(Gaasterland) met 3. A. Bakker (De
Waterpoorters) met Lena; A. Piersma
(Gaasterland) met Cupido; 4. M. Jan-
sma (De Deelen Ruiters te Haskerdij-
ken) met Bernhard; 5. K. Talen (idem)
met Nelly; J. Nauta (De Klaver Trije
Ruters te Hommerts) met
Individuele dressuur Klasse B. 1. Joh.
Teernstra (De Waterpoorters) met Han
na; 2. Tj. de Jong (Gaasterland) met
Babariba; 3. R. Visser (idem) met Har
ry; 5. A. Piersma (Gaasterland) met
Tonla; Mej. L. Postma (idem) met
Dolla.
Achttallen. 1. L. R. Gaasterland; 2. L.
R. De Waterpoorters.
Viertallen: 1. L. R. De Flevo Ruiters
te Lemmer; 2. L.R. De Donia’s te Oos-
terend; 3. L.R. De Klaver Trije Ruters.
Keuring beste Landbouwrijpaard. 1.
Howa van R. Boschma, 2. Jurbana van
P. de Boer, 3. Lena van A. Bakker, al
len van De Waterpoorters.
Springconcours L.Rijverenigingen. 1.
J. Dijkstra (De Donia’s) met Zebertje,
0 f. 13 punten. 2. Joh. Teernstra (De
Waterpoorters) met Hanna, 0 f. 12 pun
ten. 3. A. Piersma (Gaasterland) met
Cupido, 2 f. 11 punten.
Fokmerries onder het zadel: 1. H. S.
Wiarda, Nijland met Verenia, Mej. L.
Postma, Balk met Wugarta van L.
Wierstra, Harich; Joh. Teernstra met
Della van A. P. Stegenga, Wommels. 2.
IB. Lycklama a Nijeholt, Oudega (W.)
met Walvé, F. P. de Haan, Woudsend.
met Zawissa, R. U. v. d. Kooy, Wouds
end met Zilvia, 3. J. de Boer, Hommerts
met Enia, H. J. Nauta, Jutrijp, met
Wasca, H. S. Wiarda, Nijland met Irola.
De medaille voor de beste ruiter werd
toegekend aan Me;. L. Postma te Balk.
Stamboekmerries enkelspan voor con
courswagen of fndere luxe aanspanning
1. A. P. Stegenga, Wommels met Della;
2. F. P. de Haan, Woudsend, met Zawis
sa; 3. R. U. v. d. Kooy, Woudsend, met
Zilvia; 4. L. Wierstra, Harich met Wu-
I gurta. 5. R. E. Oostra, Weidum met
leneke.
Fokmerries dubbelspan voor boeren
wagen (los span): 1. Gemeline an Wu
garta van L. Wierstra, Harich; 2. Wipie
van B. H. de Jóng, Nijland en Gidonja
van J. Lam, Harich; 3. Womba en Edo
landa van F. de Boer, Roordahuizum.
Fokmerriss dubbelspan voor luchtwa
gen met langboom. 1. Zawissa van F. P.
de Haan, Woudsend en Zilvia van R. U.
v. d. Kooy, Woudsend. 2. Onrust en Wal
vé van B. Lycklama a Nijeholt vnd; 3.
Verenia en Irola van H. S. Wiarda, Nij
land; 4. Ada en Almaria van H. Schrale,
IJsbrechtum.
De uitverkorene Nugura, entermerrie van B. Lycklama h Ntfeholt te Oudega
(W.) werd alg. fokdag-kampioen 1950.
ter bestand tegen slechte tijden? Met
zekerheid is hieromtrent niets te zeg
gen, al geeft het faillissementscijfer eni
ge grond aan dit vermoeden. Van 1915
tot 1940 was nl. het faillissementscijfer
voor Sneek 0.328 per 1000 inwoners,
Leeuwarden 0.417, Nederland 0.379.
De veeaanvoer heeft met
uitzondering van de varkens, ongeveer
het vooroorlogse niveau bereikt. Inten
sivering, andere weidesystemen enz.
kunnen nog een dichtere veebezetting
veroorzaken en dus een stijging der
aanvoeren. Een belangrijke factor bij de
veeaanvoer is het verkeer. Zijn de ver
bindingen goed, dan kan een centraal
gelegen punt grote aantrekkingskracht
uitoefenen. Het moet niet uitgesloten
worden geacht dat een grondige verbe
tering van de Leeuwarder veemarkt aan
die van Sneek enige concurrentie zal
gaan aandoen. Toch heeft Sneek geen
onbelangrijke aanvoeren, aan rundvee
bijna 45 voor schapen zelfs bijnr
70 van die te Leeuwarden, van de
totale veeaanvoer bijna 50
Voorbereidend lager onderwijs. Er zijn
thans 6 scholen met 830 leerlingen bij
het voorbereidend lager onderwijs, d. w.
z. 138 per school en 45 leerlingen per
1000 inwoners. Bij een bevolking van
23500 in 1970 zullen er dus 1060 leer
lingen zijn, d. w. z. 8 scholen, er zullen
dus 2 scholen bijgebouwd moeten wor
den.
Lager onderwijs. In 1970 zullen 3000
leerlingen de lagere scholen bevolken.
Bij een gemiddeld aantal leerlingen van
200 per school, betekent dit niet min
der dan 15 scholen. Er zullen dus 4 bij
gebouwd moeten worden.
Uitgebreid lager onderwijs. Nu in
veel plaatsen Ulo-scholen verrijzen, be
staat de mogelijkheid dat de „trek
naar Sneek (het aantal ulo-leerlingen
per 1000 inwoners voor Sneek is uit
zonderlijk hoog) iets geringer zal wor
den. Het rapport verwacht dat er tot
1970 nog 1 school bij moet komen.
Ambachtsschool. Nu Sneek verder
moet industrialiseren is het een groot
voordeel dat de toeloop naar de Sneker
Ambachtsschool groot is. (1 Jan. 1949
418 leerlingen). Het aantal leerlingen
per 1000 inwoners geeft een enigszins
scheef beeld door de vele buitenleerlin
gen. Het aantal ambachtsscholen in de
provincie stijgt nog steeds en dat zal
zeker zijn werking doen gevoelen op de
toeloop van het aantal leerlingen van
buiten. Niettemin kan tot 1970 nog met
een stijging van het aantal leerlingen
rekening gehouden worden. Een tweede
school is evenwel om deze redenen nog
niet direct noodzakelijk.
Avondnijverheidsonderwijs. Hiervoor
kan gebruik gemaakt worcfen van be
staande gebouwen. Nieuwbouw behoeft
dit daarom niet mede te brengen.
Huishoudschool. Veel leerlingen ko
men van buiten de stad. Het aantal zal
zeker nog iets kunnen toenemen, zonder
dat dit een tweede school noodzakelijk
maakt.
Landbouwonderwijs. Het overgrote
deel van de leerlingen is niet uit de stad
afkomstig. De scholen zijn uitsluitend
in Sneek als centrale plaats gevestigd.
Ondanks een toeneming van het aantal
leerlingen dat nog verwacht kan wor
den, behoeft dit niet tot vermeerdering
van het aantal gebouwen te leiden. Ver
bouwing komt eerder in aanmerking.
Kweekschool. Ook hier betekent toe
neming van het aantal leerlingen geens
zins een noodzakelijke vermeerdering
van het aantal scholen. Uitbreiding zal
een gedeelte vervangen moet worden, zeker kunnen plaats vinden.
Voorbereidend Hoger en Middelbaar
Onderwijs. Zeer waarschijnlijk zal nog
slechts 1 nieuw gebouw nodig zijn (nl.
voor het Chr. Lyceum). Mogelijk ook
een voor het gymnasium, maximaal dus
2 „middelbare scholen” tot 1970. Uit
breiding van het aantal leerlingen is
zeker te verwachten, en nieuwbouw
daarom verantwoord.
Samenvattend concludeert het rapport
dat het dus raadzaam is in het uitbrei
dingsplan rekening te houden met de
bouw van 2 kleuter-, 4 lagere, 1 ulo en
2 middelbare scholen, afgezien van be
staande scholen, die een nieuw pand die
nen te betrekken. Ambachtsschool, Huis
houdschool, Landbouwschool en Kweek
school zullen moeten worden uitgebreid.
Ziekenhuiswezen. Het rapport geeft
o.e een overzicht van de geestelijke in
stelling van de bevolking van het, uit
ziekenhuisoogpunt, tot Sneek behorend
verzorgingsgebied. Van de 89931 inwo
ners zijn 13.954 of 15.52 R.K., 39.290
of 43.69 Ned. Herv., 19164 of 21.30
Geref., 2527 of 2.81 Doopsgezind,
1775 of 1.97 van andere gezindte en
13.221 of 14.70 niet-kerkelijk. Voor de
gehele Z.W.hoek geeft het rapport voor
J9’i0 een bevolkingsprognose van bijna
100.000 inwoners. Als norm voor zieken
huisruimte mag minstens aangenomen
worden een cijfer van 4 bedden per 1000
inwoners, zodat er in 1970 400 bedden
moeten zijn. Thans heeft het R.K. St.
Antonius ziekenhuis 171 bedden (het
rapport kon uiteraard nog geen reke
ning houden met de nu in aanbouw zijn
de uitbreiding), zodat als er geen voor
zieningen worden getroffen in 1970 er
een tekort van 250 bedden zal zijn. In
een beoordeling van de vraag hoe in dit
tekort moet voorzien, treedt het rapport
niet, in deze kwestie wenst het geen
suggesties te doen, wel is het mogelijk
dat bv. in Lemmer en Bolsward streek
ziekenhuizen zullen ontstaan, wat enigs
zins van invloed zal zijn op het bere
kende tekort aan bedden te Sneek.
Werkloosheid. Voor 1970 moet reke
ning gehouden worden met een „nor
male” werkloosheid van omstreeks 300
personen. In de dertiger jaren was te
Sneek het aantal werklozen relatief min
der dan in de rest van ons land. Wijst
dit er op dat de bedrijven in Sneek so
lider en beter geleid werden en dus fee-
In ons nummer van 7 Juli jl., aan de
vooravond van de feestweek, heeft bur
gemeester Rasterhoff in een artikel
reeds de aandacht gevestigd op het so-
ciaal-economisch rapport over Sneek,
dat het Economisch Technologisch In
stituut voor Friesland op verzoek van
het Gemeentebestuur had samengesteld
en dat spoedig zou verschijnen en waar
in in ’t bijzonder aandacht werd ge
schonken aan de verzorgingsfunctie
welke Sneek ten aanzien van een ruime
omgeving vervult.
Dat rapport is dan nu verschenen.
Het is een lijvig boekdeel van 133 pa
gina’s, benevens een aantal kaarten,
grafische voorstellingen enz. enz.
Het eerste deel van 113 pagina’s is
een analyse van ontstaan en ligging,
historische ontwikkeling, bestaansbron-
nen en bevolking. Het tweede deel bevat
een prognose omtrent de bevolking, wo
ningen, industrieterreinen, onderwijs,
ziekenhuiswezen, het laatste hoofdstuk
geeft enige slotbeschouwingen.
De bedoeling van zo’n rapport wordt
in de inleiding geschetst. Het is voor
Sneek noodzakelijk, bij het treffen van
voorzieningen, die voor geruime tijd de
ontwikkeling van de stad kunnen be
palen, zich te baseren op het bestaande
en ter dege rekening te houden met de
ontwikkelingstendenties die bij nadere
bestudering van het economisch leven
van de stad naar voren komen. Door
het analyseren van d$. toestanden in
het verleden en heden tracht men tot
conclusies te komen, die mede een richt
snoer kunnen vormen voor de toekomst.
In het eerste deel wordt daarom een on
derzoek ingesteld naar de sociaal-eco-
nomische structuur van de stad, ter
wijl in het tweede deel op grond van het
gevonden materiaal richtlijnen voor de
toekomst worden gegeven. Een derge
lijke prognose kan echter nooit gezien
worden als een voorspelling die moet
uitkomen, want er kunnen zich plotse
ling structuurveranderingen voordoen.
Een prognose is dus een zo goed moge
lijke schatting op grond van de be
staande gegevens en tendenties en daar
om een waardevol middel bij het nemen
van beslissingen betreffende industrie
terreinen, woonhuizen, winkels, wegen,
kanalen enz. Bij dergelijke vraagstuk
ken kan het rapport dus als basis die
nen, hoewel niet uit het oog verloren
moet worden, dat het aangeven van de
meest wenselijk geachte ontwikkeling
van Sneek slechts summier kan geschie
den. Daar, aldus de inleiding, het econo
misch leven nu eenmaal een netwerk
van banden is, moet Sneek dus ook in
zijn betrekkingen met het omliggende
gebied bezien worden, waarmee het to
taalbeeld van de stad aan duidelijkheid
zal winnen.
We zullen voor en na grepen uit het
rapport publiceren. Voor ditmaal ne
men we een en ander uit de prognose,
welke uiteraard, als betreffende de toe
komst, het belangrijkst geacht moet
worden.
Bevolking. Het rapport acht voor
Sneek een aantal inwoners van 23000
a 23500 in 1970 waarschijnlijk (in 1714:
3252; 1796: 4893; 1815: 5501; 1850:
7870; 1900: 12523; thans bijna 20000).
Woningen. Bij een aantal inwoners
van 23500 zal het aantal woningen on
geveer 6100 moeten bedragen. In 1947
bedroeg dit aantal bijna 4400, waarvan
Rubriek II Volbloed Merrieveulens,
geb. na 15 Mei 1950. IA Parista van W.
A. v. d. Zijpp, Harich; 2. Pollonia van
Jac. de Boer, Hommerts; veulen van D.
B. Okma, Woudsend. 3. Veulen van B.
Lycklama a Nijeholt, Oudega (W.)
Rubriek Hl Volbloed Hengstveulens.
IA Veulen van A. S. Riedstra, Jutrijp;
1. Hendrik, van R. U. v. d. Kooy, Wouds
end; veulen van J. A. Dijkstra, Teroele;
veulen van IJ. Boersma IJzn. Oudega
(H.O.N.2. Veulen van L. Wierstra,
Harich; veulen van P. J. Osinga, Oude
ga (W.).
Rubriek IV. Volbloed Entermerries.
IA Nugara van B. Lycklama Nijeholt
vnd; 1. Noria van H. S. Wiarda, Nijland;
Mineke van P. J. Osinga, Oudega (W.);
Norette van G. R. v. d. Wal, Warga; Ne-
lora van IJ. Boersma IJzn. vnd; Nabora
van dezelfde; Melita van U. E. Zijlstra,
Oosthem. 2. Mutana van B. Lycklama
Nijeholt vnd.; Nuzelia van Fr. Koop
mans, Oudega (H.O.N.); Marjan van U.
E. Zijlstra, Oosthem; Nidora van dezelf
de. 3. Nistiane van Jelte D. Dijkstra,
Hemelum; Munetta van W. A. v. d.
Zijpp, Harich; Namora van B. Lycklama
a Nijeholt vnd.; Melda van J. D. Dijk
stra, Teroele; Nidana van R. Jongsma,
Goënga; Nomada van F. P. de Haan,
Woudsend; Mien van R. IJ. Sijbrandij,
Heeg.
Volbloed Twentermerries. IA Leona
van H. S. Wiarda, Nijland; 1. Lavane v.
G. C. Draaijer, Oudega (H.O.N.) 2. Le-
dola van F. P. de Haan, Woudsend.
Rubriek VI. 3-4-jarige Stamboek en/of
Volbloed Merries. IA lane van P. J.
Osinga, Oudega (W.); 2. Godien van A.
P. Hielkema, St. Nicolaasga; Gemelina
van L. Wierstra, Harich; 3. Jalma van
S. Tj. Hoekstra, IJsbrechtum; leneke
van R. E. Oostra, Weidum; Greta van
A. Buma, Nijega (H.O.N.).
Rubriek VII. 5 j. en oudere Stamboek-
W..«