Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK, WYMBRITSERADEEL en IJLST
De Z.O.U. sloot de rij
Waterpoortpartij met goed spel
en veel spanning
Troepen der Ver. Naties in de rug van
N. Koreaanse leger geland
DINSDAG 19 SEPTEMBER 1950
5e JAARGANG No 76
L. KIEZEBRINK
Redacteur:
Flinke meisjes
Vrouw verbrand
Dronken achter het stuur
Frans weerschip vergaan
Kerknieuws
Vijftig jaar Zondagschool
onderwijzer
Onderscheiding uit handen van
Prins Bernhard
Demonstratie nieuwe Friese
klederdracht
Orgelbespeling Grote Kerk
'4
KLEINZAND 7 - Telet. 2872
--Het Sneeker Nieuwsblad is een gecombineerde uitgave van NIEUWE SNEEKER COURANT, SNEEKER COURANT en ORIJFHOUTS NIEUWSBLAD
Verdacht van 20 Autobranden
Dodelijk motorongeluk
Wie er terugkeren uit Indonesië
Minister In 't Veld naar
Leeuwarden
Wedstrijdzeilers voor het laatst
in de baan
Collecte Haulerwijk
Samenwerking Ziekenfondsen
G. Stallinga f
Van Villa tot
Rijwielfabriek
Feest in Scharnegoutum
Gymnastiek in de open lucht
Voor de keus.
BENOEMD.
B.
en
vasie-troepen was rechtstreeks uit de
Verenigde Staten gekomen.
In het Zuiden.
Aan de heer C. Doevendans die dezer
dagen 50 jaar Zondagsschoolonderwijzer
was bij de Ned. Herv. Gemeente, is Za
terdag de zilveren eremedaille, verbon
den aan de orde van Oranje Nassau uit
gereikt door de burgemeester in tegen
woordigheid van ds. J. N. de Ruiter en
Zondagsschoolpersoneel.
Orgelbespeling met commentaar,
te geven door Ds. Vallotton, op
21 Sept. a.s. in de Grote Kerk,
’s avonds om 8 uur.
De heer C. Doevendans
onderscheiden.
van
door
Z. K. H. Prins Bernhard reikte Vrij
dagmorgen in het Paleis op de Dam,
namens H. M. de Koningin een groot
aantal onderscheidingen wegens betoon
de dapperheid uit. Het bronzen kruis
ontving o.a. T. J. Huitema, dpi. sold,
inf. uit Wymbritseradeel.
Bineamd as ünderwizeres oan ’e Herf.
Skoalle to Jutryp juffr. C. H. J. Branger
fan Waldsein.
Op 21 September a.s. zal in de Har
monie te Leeuwarden des middags van
3 tot 5 uur door een aantal Friese vrou
wen de nieuw ontworpen Friese kleder
dracht worden gedemonstreerd.
OOSTHEM. Beroepen bij de Geref.
Kerk alhier candidaat J. Wilschut te
Rotterdam.
Alb.
van
Redactie-adres
SNEEKER NIEUWSBLAD
Het Is zo langzamerhand traditie ge
worden dat de lange rij van zeilwedstrij
den in Friesland door de Z.O.U. gesloten
wordt. Dat was ook nu weer het geval
en Zaterdagmiddag kwamen de wed-
strijdzeilers hier voor het laatst in het
seizoen 1950 in de baan.
Hoewel de deelname niet groot was
ruim 20 schepen was het toch
nog een mooie middag. Er was voldoen
de, zij het een afnemende, wind en de
zon was er steeds bjj, zodat het nog een
aangenaam vertoeven was op het terras
van het paviljoen waarvoor de wedstrijd
gehouden werd en langs de oevers van
het meer dat een zomerse aanblik bood.
Vele uren lang is gedurende het week
einde een kellner verhoord, die ervan
verdacht wordt ongeveer twintig auto’s
te Amsterdam in brand te hebben ge
stoken.
De politie zocht al weken lang naar
de dader van allerlei geheimzinnige bran
den welke in geparkeerde auto’s ont
stonden. De laatste tijd werden ook klei
ne motorschuitjes door de onbekende
dader in brand gestoken. Dezer dagen nu
werd ’s nachts om half vier in de Roe
mer Visserstraat een kellner gearres
teerd, die zich op enigszins verdachte
wijze in de buurt van een auto had op
gehouden. Deze auto was in brand ge
vlogen. De arrestant ontkende echter
iets van de brandstichting te weten. Hij
is daarna langdurig verhoord, doch hij
bleef alle schuld ontkennen. De politie
gelooft echter in deze man de dader te
hebben gevonden.
Een dronken woonwagenbewoner uit
Bussum heeft op de Rozengracht te
Amsterdam met zijn auto drie fietsers
aangereden. Een van hen, een 52-jarige
arts, werd in zorgwekkende toestand
naar het ziekenhuis gebracht. De auto
reed na het ongeluk met volle vaart
door en kon pas na een wilde achtervol
ging door enkele verontwaardigde oog
getuigen worden ingehaald. De chauf
feur en zijn mede-inzittende werden ge
arresteerd.
HEEG. De vierjarige Lammert van de
familie A. Fortuin was met zijn zusje
en een van haar vriendinnetjes aan het
spelen aan de waterkant. Plotseling viel
Lammert in het water en schoot onder
een aan de wal liggend bootje. De twee
meisjes renden vlug naar vader en
moeder Fortuin en Vertelden dat hun
jongen in het water was gevallen. Di
rect gingen de ouders met de meisjes er
heen, maar ze zagen niet anders dan
borrelend water aan de zijkant van het
bootje. Meteen ging Fortuin te water,
terwijl zijn echtgenote het bootje los
maakte en het wat van de wal liet af
drijven. Meteen schoot Lammert onder
het bootje vandaan naar boven. Zijn va
der slaagde er toen in hem te grijpen en
op de wal te brengen. Zo kwam dit ge
zin met de schrik vrij, dank zij het kor
date en snelle werk der twee meisjes,
die nog zo jong zijn, dat ze nog niet op
school zijn.
Er wordt in Seoel gevochten.
Het ligt in de bedoeling, dat de Mi
nister van Wederopbouw en Volkshuis
vesting, mr. J. In ’t Veld, 13 October te
Leeuwarden de duizendste woning zal
openen, die in ons land door de Bouwkas
der Noord-Nederlandse Gemeenten tot
stand kwam. De voning is gelegen Ach
ter de Hoven en maakt deel uit van een
complex van vijf huizen, waarmee men
thans aan het bouwen is.
Toen de 25-jarige J. Gaastra, firmant
van de Batavus-fabrieken te Heeren-
veen, onder Jubbega zijn motor afremde
om een aanrijding met enige uit een zij
weg komende wielrijders te voorkomen,
raakte hij de macht over zijn motor
kwijt. Hij viel er mee om, waardoor hij
met zijn hoofd op een paal terecht kwam
en direct overleed,
Met het troepentransportschip „Fair-
sea”, vertrokken van Tandjong Priok
1 September en 25 Sept, te Rotterdam
verwacht keren o.a. naar huis terug:
soldaat B. Metz .Kleinzand 91, Sneek;
soldaat Y. Cuperus, Hoogstraat 52, Bo-
zum; soldaat A. Veenstra, Geeuwkade
16, Ijlst; serg. majoor K.N.I.L. J.
Hoonveld, Jutrijp 6; sergeant K.N.I.L.
L. de Vries, mevr, de VriesNok en
kind, Kleine Kerkstraat, Sneek.
Met de „Ranchi”: geen uit deze om
geving.
Het drietal Jan Rodenhuis, Theun de
Bruin en Frans Helfrich droeg de ere
palm weg en dat was voor de toeschou
wers (gelukkig voor de organiserende
vereniging was het bezoek deze middag
bevredigend) een verrassing, omdat dit
partuur zijn eerste wedstrijd tegen v. d.
Leest, Paassen en Langerak op 55 en
60 verloor.
Generaal MacArthur heeft de Noord-
koreanen het ultimatum „capituleren
of sterven” gesteld, zo heeft een woord
voerder van het leger te Washington
medegedeeld. Drie millioen pamfletten
met dit ultimatum zijn boven het door
de Noordelijken bezet gebied van Zuid—
Korea uitgeworpen.
In het Zuiden is ook een offensief in
gezet om uit te breken uit het bruggen
hoofd. De Noordkoreanen worden over
de Naktong naar het Westen terugge
drongen. „De verwarring is groot” t—
zo zeide een woordvoerder. De val van
het in vlammen staande Waegwan, 25
km ten N.W. van Taegoe, staat voor de
deur. De instorting van de communisten
moet thans snel gaan, zeide generaal
majoor E. M. Almond te Intsjon; 90 pet.
van het communistische leger werd
naar het Zuiden overgebracht.
De Zuidkoreaanse minister van de
fensie, Sjin Soeng Mo, heeft tegenover
zijn officieren en manschappen ver
klaard, dat zij gereed moesten zijn om
de 38ste breedtegraad te overschrijden
en op te rukken tot de rivier de Yaloe,
welke de grens van Korea met Mand-
sjoerije vormt, zo meldt de Koreaanse
voorlichtingsdienst.
Voor de ogen van zijn
medearbeiders verdronken
Zaterdagmorgen ongeveer 10 uur reed
de 30-jarige L. de Groot, arbeider bij de
Gebr. Kloosterboer te Westerlee, ge
meente Scheemda, met een tractor in de
diepe wetering naast het land, waar hij
aan het ploegen was. Hij geraakte met
zijn voeten bekneld in de tractor en kon
zich niet vrij maken. Verscheidene ar
beiders hielden een tijdlang het hoofd
van De Groot boven water, maar zij
moesten dit na enige tijd opgeven, daar
de tractor steeds dieper en dieper weg
zakte en men de voeten van het slacht
offer niet uit de tractor los kon maken.
De man verdween onder water en ver
dronk. De Groot was enige zoon, onge
huwd en hij woonde bij zijn oude moe
der. De tractor werd later op de dag
gelicht.
Advertentieprijs 1 5 ct. per m.m.
Bij contract (handelsadv.) lager.
Abonnementsprijs f 2.50 per half
jaar. Franco per post f 3.75 per
half jaar
Giro 50748 ten name van Firma
E. J. Drijfhout, Sneek.
SCHARNEGOUTUM. Op Zondag 24
Sept, hoopt Candidaat Welbedacht zijn
intrede te doen bij de Geref. Kerx alhier.
Toch moesten zij acheraf dit drietal
dankbaar zijn, want behalve aan de
sterke opslag van Rodenhuis (hij
werd dan ook verdiend koning)
dankten de winnaars hun overwin
ning aan het partuur, dat hen in de
eerste ontmoeting geklopt had.
geen enkele tegenslag, luxueuze maal
tijden en honderden liters roomijs per
dag voor de manschappen.
De mariniers hadden een maand lang
BENOEMD.
Ingaande 1 Jan. a.s. is benoemd tot
assistente aan de Openbare Leeszaal en
Bibliotheek te Veerdam onze stad
genote mej. J. de Jong, thans assistente
aan de Openbare Leeszaal en Èibliotheek
alhier, die deze benoeming heeft aan
genomen.
IJLST. Vrijdagavond gaf de Muziek
vereniging „Eere zij God” te Hommerts
een uitwisselingsconcert in de muziek
tent alhier. De hierbij gehouden collecte
voor Haulerwijk bracht 59.— oj>
Verschijnt:
DINSDAGS en VRIJDAGS.
Administratie:
Comb. Drijfhout-Kiezebrink Co.
Kantoor: GROOTZAND 55
Telefoon 3005 (K 5150)
De zeven in het Noorden des lands
werkende Ziekenfondsen, te weten het
Algemeen Stads- en Provinciaal Gro
ninger Ziekenfonds „Ziekenhulp”, het
Damster Ziekenfonds, de „Voorzorg” te
Coevorden, het Algemeen Prov. Fries
Ziekenfonds te Leeuwarden, Werkmans
Voorzorg te Harlingen, het Ziekenfonds
voor Drente en aangrenzende gebieden
en de verschillende rayons van het
A.N.O.Z. hebben gezamenlijk het initia
tief genomen tot oprichting van de
Coöperatieve Vereniging Gezondheids
zorg Noord-Nederland.
Deze Coöperatie heeft tot doel, de
genen, die wegens overschrijding van de
loon- of welstandsgrens, niet verzekerd
zijn of kunnen blijven bij een zieken
fonds, de mogelijkheid te bieden een
verzekering te sluiten, zowel voor 3e
klas verpleging als voor verpleging in
een hogere klasse, voor de grotere uit
gaven voor ziekenhuisverpleging, bijko
mende kosten, klinische specialistenhulp,
ziekenvervoer en sanatoriumverpleging,
voor zover zij het risico zelf niet kunnen
of willen dragen.
Verder kunnen degenen, die bij een
ziekenfonds zijn verzekerd voor 3e klas
verpleging, een aanvullende verzekering
voor klasse-verpleging sluiten.
Het grote voordeel voor de aangeslo
ten leden is, dat een éénmaal gesloten
verzekering niet weer door de Vereni
ging kan worden opgezegd, ongeacht hoe
lang en hoe vaak men voor een bepaald
ziektegeval op kosten van de Vereniging
onder behandeling blijft.
Vrijdagmorgen vroeg werd in de tuin
achter de woning van de heer J. Nuis-
mer aan de Westerstraat te ter Apel
het lijk gevonden van diens echtgenote
mevr. A. Nuismer—Zefat. Het ontzielde
lichaam was met brandwonden overdekt
en op vele plaatsen verminkt. Vermoed
wordt dat de vrouw dés nachts om
streeks half 2 is opgestaan om de baby
te voeden, bij het warmen van de voe
ding in brand is geraakt en daarop de
tuin is ingerend. Hier is zij vermoedelijk
op 30 m. afstand van de woning in de
loop van de nacht overleden. De politie,
die onmiddellijk na deze gruwelijke ont
dekking werd gewaarschuwd, stelt een
onderzoek in. Mevr. N. was 21 jaar oud
en had een baby van 3 weken.
Dikwijls wordt de klacht geuit, dat
men orgelspel niet begrijpt. Koormuziek,
orkestwerken worden in het algemeen
wel gewaardeerd, maar het orgel is on
danks het feit, dat het de koning van
de muziekinstrumenten is genoemd, het
minst gewaardeerd. Daarom geeft Ds.
P. Vallotton, predikant te Combas
(Frankrijk) maar tevens organist, leer
ling o.m. van Albert Schweitzer, alleen
orgelbespelingen met uitleg. Deze orgel
bespelingen dragen daardoor enigermate
het karakter van een godsdienstoefe
ning. Na verscheidene zeer succesvolle
bespelingen in Zwitserland gegeven te
hebben, hoopt hij nu tussen 21 Septem
ber en 19 October voor de eerste maal
een tournee in ons land te houden en
wérken van André Raison, Buxtehude,
Walther en Bach te spelen. Hij is in ’t
bijzonder een Bach-vertolker;
Schweitzer schreef nog onlangs
hem, dat hij de beginselen, die Ds. Val
lotton leidden bij de uitvoering van wer
ken van Bach zeer waardeerde. Laat dus
de gelegenheid niet voorbijgaan hem te
horen. De bespeling is gratis toeganke
lijk, zodat er voor niemand enige be
lemmering is er heen te gaan. Een col
lecte aan de uitgang is, behalve voor de
gemaakte onkosten, bestemd om de
kleine gemeente van de Franse Her
vormde Kerk te Reims (waar Ds. Val
lotton vroeger predikant is geweest) te
helpen haar grote orgel te herstellen op
een ogenblik, dat haar financiële situa
tie zeer moeilijk is.
Ds. H. VAN NIEL.
De rij werd gesloten door het drietal
v. d. Weerdt, Olivier en Sjouke Hel
frich, dat slechts veertien punten ver
gaarde en alleen tegen v. d. Leest c.s.
tot een verdienstelijke prestatie kwam.
Voorzitter W. A. Visser reikte na af
loop de prijzen uit, die behalve uit geld
voor de eerste drie prijswinnende partu
ren uit luxe voorwerpen (Delfts blauw)
bestonden. Vooraf sprak hij een woord
van dank tot de directie van het Werk
tuigenbureau voor de Landbouw, dat
door het beschikbaar stellen van de prij
zen het organiseren van de partij moge
lijk had gemaakt.
Een der deelnemers, de heer P. de
Haan van Akkerwoude, uitte daarna
nog in een kort persoonlijk woord zijn
waardering voor de Waterpoortpartij en
de daarbij toegepaste Sneker telling.
Het gebeurt vaak, zei hij, dat we op een
gewone partij met minem verschil ver
liezen en in tegenstelling met hier di
rect naar huis kunnen gaan. Om deze
reden was de Waterpoortpartij voor hem
de mooiste wedstrijd van het seizoen.
De totaaluitslag is
le pr. ƒ45.Rodenhuis, de Bruin,
Helfrich (26 punten, tegenpunten 16).
2e pr. 30.Schuil, de Haan, Hee-
ringa (26 punten, tegenpunten 17).
3e pr. 21.v. d. Leest, Paassen,
Langerak (21 punten).
4e pr. 15.Wassenaar, Zijlstra,
Hiemstra (19 punten).
5e pr. 15.v. d. Weerdt, Olivier,
Sj. Helfrich (14 punten).
Want v. d. Leest c.s. hoewel kans
loos voor de eerste prijs boden in hun
laatste wedstrijd het sterke partuur
Hotze Schuil, Pieter de Haan en Lam
mert Heeringa zo krachtig tegenstand,
dat deze formatie zich pas na de stand
55, 62 overwinnaar kon noemen.
Wel bereikten Schuil c.s. door deze uit
slag hetzelfde puntenaantal (26) als
Rodenhuis en zijn maten, maar het aan
tal tegenpunten van de Harlinger en
zijn makkers kwam hierdoor op zeven
tien, terwijl dat van Rodenhuis c.s. zes
tien was.
De strijd tussen deze favoriete par
turen was de mooiste van de dag. Schuil
en vooral Rodenhuis verzorgden de
eerste opslag op uitstekende wijze, ter
wijl Lammert Heeringa als achterinse
enkele geweldige bovenslagen plaatste,
waarvan twee op de brandweerkazerne
terecht kwamen. Het partuur van Schuil
scheen linea recta op de overwinning
aan te stevenen, want in een ommezien
van tijd stonden zij met 52 voor. Maar
toen Hotze daarop op 66 de kans van
de dag miste om de partij uit te maken,
keerden de kansen en hoewel Schuil de
situatie trachtte te redden door de perk-
plaats van de Haan in te nemen, wisten
Rodenhuis en zijn maten met soiled spel
de drie spel in één ruk vol te maken.
Het op papier sterke drietal v. d.
Leest, Paassen en Langerak verspeelde
door zwak perkspel en onzekere opslag
van v. d. Leest zijn kansen in de partij
tegen v. d. Weerdt, Olivier en Sjouke
Helfrich. Dit partuur, dat in zijn eerste
wedstrijd tegen Schuil c.s. een zeer
zwakke indruk gaf (het kreeg slechts
een half spel aan de hang) speelde tegen
v. d. Leest zo krachtig (v. d. Weerdt
b.v. sloeg best op), dat dit drietal met
slechts één spel aan de telegraaf het
veld moest ruimen en daardoor later ge
noegen moest nemen met de derde prijs.
De vierde was voor het partuur Was
senaar, Zijlstra, Hiemstra, dat het on
danks uitstekend werk van Hiemstra
slechts tot één overwinning kon bren
gen. Dat was in de laatste wedstrijd
tegen v. d. Weerdt c.s., die op de stand
55, 64 verloren, doordat v. d. Weerdt
buiten sloeg. Daarvoor hadden Hiemstra
en zijn mannen in een spannende ont
moeting met 54 en 64 tegen Schuil,
met 53 en 62 tegen Rodenhuis en
met 55 en 64 tegen v. d. Leest het
onderspit gedolven.
AFSCHEIDSRECEPTIE VAN DE INDONESISCHE HOGE COMMIS
SARIS DR. MOHAMMED ROEM TE DEN HAAG.
De heer en mevrouw Roem in gesprek met de Commissaris van de Ko
ningin in Zuid-Holland Mr. L. A. Kesper en de Secretaris-Generaal
van het Ministerie van Binnenlandse Zaken, Dr. M. J. Prinsen.
route door van Foeken bezet werd met
de Jong op de derde en Nieuwenhuis op
de vierde plaats. Óp het kruisrak ech
ter paste de Jong in de laatste ronde
op de (juiste) slag waardoor hij van
Foekens plaats innam, en toen kregen
zgn concurrenten, hoe ze het ook pro
beerden, geen kans meer hem de premie
te ontfutselen. Wel slaagde Nieuwenhuis
er nog in van Foeken nog verder achter
uit te drukken.
Ook de Valken gaven een mooi num
mertje weg, echter alleen in het tweede
gelid, want vooraan leidde Mulder met
een steeds groter wordende voorsprong
op Miedema die zich op de tweede plaats
vastgebeten had. Achter hen werd de
volgorde na de eerste route echter radi
caal door elkaar gegooid, waardoor de
Boer van derde hekkesluiter werd, mevr.
TangeTromp een plaats en v. d. Veen
twee plaatsen opschoof, terwijl Joustra
van de vijfde naar de zesde verhuisde.
In de Regenboogklasse speelde zich
een mooie strijd af tussen Vrolijk en Al-
berda. De laatste had bij het ingaan van
de tweede en derde route met klein ver
schil de leiding, maar in de laatste moest
hij bij het kruisen onder de nestor
draaien en toen was hij verkocht.
De gedetailleerde uitslagen waren dus:
Schouwen 1. Meerkol, F. F. Atsma;
2. Foarüt, U. G. de Jong, beide te Op
penhuizen.
16 M2 Klasse 1. Dirk Tom, B. de
Haan; 2. Elja, H. v. Dijk, st. A. v. Gooi,
allen te Sneek.
Pampusklasse 1. Weerhaan, H. H.
Bakker; 2. Ljip, st. P. de Jong, Sneek.
Valkenklasse 1. Rirette, R. Mulder,
Langweer; 2. Amicitia, J. Miedema Jr.;
3. Vivian, J. J. v. d. Veen, beiden Sneek.
Regenbogen 1. Dolfijn, K. Vrolijk; 2.
Algri, J. Alberda, beiden te Sneek.
De kaatsvereniging „Sneek” trof het
Zaterdagmiddag met haar traditionele
Waterpoortpartij op het Martiniplein
heel wat beter dan met de jubileumwed-
strijd in Juni. Het weer werkte nu in alle
opzichten mee en daar bovendien het
spel van de vijftien eerste klassers door
gaans van uitstekend gehalte was en
er bij de meeste partyen veel spanning
heerste, is het een zeer geslaagde kaats-
dag geworden.
De Burgemeester van Hindeloopen,
de heer G. Stallinga, is in de ouderdom
van vijftig jaar na een langdurige ziekte
overleden. Hij was sedert 1934 burge
meester van Hindeloopen.
De heer Stallinga werd 18 Febr. 1900
te Oppenhuizen geboren. Hij begon zijn
ambtelijke loopbaan als ambtenaar op de
gemeente-secretarie van Wymbritsera
deel. In 1927 werd de heer Stallinga be
noemd tot seretaris-ontvanger van de
gemeente Hindeloopen, van welke stad
hij op 1 Sept. 1934 burgemeester werd.
In zijn tijd zijn in de gemeente Hinde
loopen heel wat verbeteringen tot stand
gekomen, o.a. werd de gemeente aange
sloten op het net van de intercommunale
waterleiding. Ook werd de ambtswoning
voor de burgemeester gebouwd. Deze is
pas gereed gekomen, zodat de overleden
burgemeester er slechts enkele dagen in
mocht wonen.
De begrafenis vindt 19 Sept, plaats op
het kerkhof te Oppenhuizen.
Rijwielhandelaren uit Sneek
geving maakten Donderdag j.l.
De Schouwenklasse was met vier deel
nemers maar matig bezet. Strijd zat er
ook niet in daar Atsma zijn voorsprong
steeds meer opvoerde en doorlopend door
de Jong gevolgd werd.
De 16 M2 klasse leverde een geheel
ander beeld. Daarin werd op het kruis
rak van de mooie baan in het meer
hevig gestreden. In het begin had de
Elja, waarin de heer van Gooi de helm
stok hanteerde, de leiding, maar een
voordelige slag bracht zijn achtervolger
Bouke de Haan aan de kop, die deze
plaats toen niet meer afstond. Achter
hen verwisselden van Reekum en Wie-
ringa eveneens van plaats, zodat laatst
genoemde als derde aankwam, maar niet
voor een prijs in aanmerking kwam, om
dat er bij vijf deelnemers meer twee zijn.
Van de vijf Pampusjachten liep de
snelle Weerhaan van Bakker er na de
start direct uit en was toen verder niet
te achterhalen. Zelfs werd zijn voor
sprong steeds groter. Van Foeken, de
Jong en Nieuwenhuis leverden echter
een spannend gevecht om de tweede
plaats, die bij het ingaan van de tweede
De door de Oranjevereniging te Schar
negoutum gehouden feesten zijn in alle
opzichten goed geslaagd. De eerste dag
werd ingezet met een grote optocht van
de schoolkinderen voorafgegaan door
het muziekcorps, waarna op het sport
terrein een grote kaatswedstrijd werd
gehouden, 's Middags waren hier kinder
spelen, terwijl ’s avonds in de grote
feesttent verschillende stukken werden
opgevoerd, waarvan vooral het tableau
en de poppenkast zeer in de smaak vie
len. Jan Klaassen en Katrijn deden met
hun rare kluchten de toeschouwers
schudden van het lachen, verder ver
leenden de zangvereniging en het plaat
selijk muziekcorps ook aan deze avond
hun medewerking.
De tweede dag was voor de groteren
en hoewel het v» eer toen niet medewerk
te was er toch grote deelname aan de
Volkspelen. In de feëstjtent verscheen
de poppenkast nu voor de jeugd
weer ten tonele, en 's avonds velgde hier
nog de opvoering van J. P. Wiersma’s
historisch spel „Uit bewogen tijden”
door een gezelschap uit Tzummarum.
Zelden heeft men in ons dorp zo iets
moois gezien en vooral het aanschouwen
en mee beleven van alles wat de Oranjes
in vroegere roerige tijden hebben mee
gemaakt, vervulde velen met diepe ont
roering. De woorden van dank die de
voorzitter van de Oranjevereniging aan
het einde van de avond tot de gasten
richtte, waren dan ook volkomen ver
diend, en niemand heeft er spijt van dit
mooie avondfeest te hebben bijgewoond.
Het bestuur van de Oranje Vereniging
kan op twee uitstekend geslaagde feest
dagen terugzien.
IJLST. Zaterdagavond kon toch ein
delijk de enige malen wegens de weers
omstandigheden uitgastelde jaarlijkse
openluchtuitvoering van de Gymnastiek
vereniging Stanfries worden gehouden.
Door de vele regens was het sportter
rein hiervoor echter totaal ongaschikt
en daarom had men ditmaal het terrein
vóór het gemeentehuis uitgekozen. Maar
voordelig was dit voor Stanfries niet,
want nu kondan er geen toegangskaar
ten worden verkocht. Voorafgegaan
door „Concordia” werd allereerst een
mars door de stad gemaakt en daarna
werden de verschillenle oefeningen op
verdienstelijke wijze door de diverse af
delingen uitgevoerd. Het weer hield zich
tijdens deze uitvoering bijzonder goed,
en daardoor was de publieke belangstel
ling groot. Tijdens de uitvoering werd
een schaalcollecte gehouden, en het is te
hopen dat deze heeft vergoed wat Stan
fries aan entree’s moest derven.
om-
per
„Friso”-touringcar een excursie naar de
„Magneet”-Rijwielfabriek te Weesp.
Deze fabriek is gevestigd in een voor
malige villa, een villa echter met een ge
schiedenis. In 1890 werd dit grote huis
met z’n veertig kamers, enorme serres,
grote kelders en fraai trappenhuis
gebouwd. De eigenaar heeft er echter
niet lang genot van gehad want kort
nadat hij z’n villa had betrokken en
waaraan hij een anderhalf millioen gul
den had besteed overleed hij. Lange
jaren heeft de villa leeg gestaan terwijl
ze in de laatste oorlog voor velerlei
doeleinden is gebruikt. Thans is hierin
de „Magneet”-Rijwielfabriek gevestigd
welker oude fabriek door brand was ver
woest. De allernieuwste machines werden
aangeschaft en de bezoekers konden hier
kennis maken met de modernste werk
methoden. Frame-bouwen, lakken en
verchromen der onderdelen geschiedt
alles op het principe van. „roestvrij”. De
ruwe buis is voordat ze gelakt wordt
en zonder dat er een vijl of zand
straal aan te pas komt al zo glad,
dat het eigenlijk jammer is dat er nog
lak op moet. Ook de manier van ver
chromen geschiedt op aparte manier.
Nadat het te verchromen onderdeel het
bad verlaten heeft behoeft het niet meer
te worden gepolijst zoals bij de oude
methode en toch is het resultaat éen
veel fraaiere glans. Op leerzame wijze
werden de handelaren rondgeleid en zij
zagen hier hoe het rjjwiel onder de
handen van 160 man personëel als het
ware groeide. De ontvangst in de fraaie
cantine geschiedde op prettige wijze en
onder het genot van een aangeboden
lunch vertelde een der directeuren over
de totstandkoming van deze fabriek. Tot
dank en afscheid zongen de handelaren
nog het Frysk Folksliet. Zeer tevreden
over het gebodene werd de terugtocht
aanvaard en alle deelnemers waren het
eens over het nut van dergelijke excur
sies, zowel in eigen belang als in het be
lang van een deskundige voorlichting
van de afnemers.
Ter hoogte van Kaap Fréhel, tussen
Brest en Saint Malo, is een kustvaar
tuig van de Franse marine, het weer
schip La Place, door een magnetische
mijn geraakt en in drie minuten gezon
ken. Het schip had 92 man aan boord.
Terstond werd met het reddingswerk be
gonnen, waaraan werd deelgenomen
door vissersboten en vliegtuigen. Vol
gens de laatste berichten zijn er 30
doden aangespoeld en worden er nog 21
personenvermist.
De La Place was teruggekeerd van
een wacht van 2j dagen in de Atlan
tische Oceaan tijdens zware stormen.
Amerikaanse, Zuid-Koreaanse en an
dere troepen der Ver. Naties zijn Vrijdag
bij Intsjon geland. Meer dan 200 schepen, in Korea gevochten, de rest van de in-
waaronder zes vliegkampschepen en 5 1
kruisers namen aan de grootste invasie,
sedert Normandië, deel en zetten duizen
den manschappen aan land. Te voren
was de kuststreek zwaar gebombar
deerd.. Generaal Mac Arthur leidde de
landing persoonlijk en noemde haar een
der beslissende momenten in de wereld
geschiedenis. Vanuit het gevormde
bruggenhoofd werd opgerukt in de rich
ting Seoel.
Amerikaanse en Zuidkoreaanse troe
pen hebben Jongdoengpo, een Zuidooste
lijke voorstad van Seoel met veel in
dustrie, bezet en zijn doorgestoten tot
Neoenggok, de Noordwestelijke voor
stad. Het vliegveld Kimpo, waar eerst
parachutisten waren geland, is thans be
reikt door de troepen van de Uno. Zij
ontmoetten tegenstand met tanks doch
komen er door heen. Geleidelijk wordt
echter de tegenstand der Noord-Koreanen
sterker.
De grootste zorg van generaal Mac
Arthur bij deze operatie was niet het op
treden van de vijand, maar de modder
en het bijzonder zware getij.
Bij eb daalt het water bij Intsjon na
melijk bijna 10 meter met een snelheid
van ongeveer dertig centimeter elke tien
minuten. Brede vlakten van modder
strekken zich bij eb langs de kust uit.
Geen man en geen voertuig zou over
deze glibberige, wegzuigende modder-
massa’s voort kunnen komen. De lan
ding werd dan ook bij vloed verricht, op
de minuut af nauwkeurig berekend en
Amerikaanse mariniers die de voorhoede
van de invasie vormden, beklommen de
steil oprijzende kustwand met alumi
nium ladders.
De schepen lagen intussen op slechts
enkele meters van elkander dicht opeen
gedrongen tussen rotsen en zandbanken.
Een oudgediend vlootofficier, die ver
scheidene landingen in de Stille Oceaan
had meegemaakt, zei Er is nog nooit
zo’n moeilijke landing ondernomen. Er
was geen enkele speling en vertraging
van twee of drie minuten zou het ge
hele plan hebben doen mislukken.
De landingstroepen kwamen en ver
trokken dan ook even punctueel als de
treinen op een Nederlands station. Twee
honderd acht en negentig kleine boten
brachten in de eerste 55 minuten vier
duizend man aan land met een precisie
als voltrok zich het geheel ohder con
trole van een stopwatch.
Toen de laatste granaten van het
voorbereidend bombardement door de
lucht gierden beklommen de eerste troe
pen reeds de kustrotsen. Gevechtsvlieg
tuigen namen toen het bombardement
over. Een van de grote zorgen van de
invasie-leiding was, dat de communis
ten zouden verhinderen, dat de burgers
uit de stad zouden vluchten, in de hoop
daarmede een vertragende verwarring
in Intsjon te doen ontstaan. Daarom
werden groepen Koreaanse politieman
nen bij de invasie meegenomen. Deze
politie-agenten hadden voor de oorlog
dienst gedaan in Intsjon en hadden tot
taak spionnen en collaborateurs te ar
resteren.
De overtocht was prachtig geweest,
drie dagen zonnig weer, geen taifoen,
