Buitenlands overzicht
let gouden feest van de Geref. scheelte Opeenhuizen
Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK, WYMBRITSERAOEEL en IJLST
De ^‘^l’818 Modeshow Friese dameskleding
iÏ
U'& S
in eigen home
i W
j
Hf»
VRIJDAG 3 NOVEMBER 1950
5e JAARGANG No 89
L. KIEZEBRINK
Redacteur:
Bioscoopnieuws
Nog steeds moeilijkheden met W. Europese
verdediging - Tibet en Korea
Geslaagd
Veel bloemen, veel toespraken en gezellig
KLEINZAND 7 Telef. 2872
Het Sneeker Nieuwsblad is een gecombineerde uitgave van NIEUWE SNEEKER COURANT, SNEEKER COURANT en DRIJFHOUTS NIEUWSBLAD
Lanbou Jongerein Mienskip
Als de laatste dorpsgenoot is
teruggekeerd
I
Lichting 1949 II
blijft tot 1 April 1951
Benoemd
O
11
-
f f
Het hoofd der jubilerende School.
MODERN FRIES COSTUUM.
Lief en leed.
Geslaagd te Amersfoort voor het po-
litiediploma onze vroegere stadgenoot
de heer M. Visser, thans agent van po
litie te Rotterdam.
voorzitter van het Herv.
Schoolbestuur,
Christus mogen navolgen. Dan kunnen
wij des Heren zegen inroepen, niet al
leen over het schoolwezen maar kunnen
wij die zegen ook verwachten.
Advertentieprijs 15 ct. per m.m.
Bij contract (handelsadv.) lager.
Abonnementsprijs f 2.50 per half
jaar. Franco per post f 3.75 per
half jaar
Giro 50748 ten name van Firma
E. J. Drijfhout, Sneek.
Verschijnt:
DINSDAGS en VRIJDAGS.
Administratie:
Comb. Drijfhout-Kiezebrink Co.
Kantoor: GROOTZAND 55
Telefoon 3005 (K 5150)
Redactie-adres
SNEEKER NIEUWSBLAD
Ik heb lief en leed met de school mee
gemaakt, zeide de volgende spreker, de
oud-predikant Ds, v. d. Veen, die hierbij
ook meester Brandsma herdacht die hij
heeft leren kennen en waarderen, en ver
der de prettige samenwerking met mees
ter Schriemer memoreerde. Ik hoop dat
God U de genade mag schenken achter
de Here Jezus te gaan staan, die gezegd
heeft„Ik ben het Licht des levens”, zo
ging hij voort. Dan is het licht en blijft
het licht. En ik wens bestuur, ouders en
leden toe, dat ze in eensgezindheid Jezus
De dames van Sneek, en zelfs een
enkele „heer der schepping”, hebben
Woensdagmiddag in de Foyer van Ami-
citia hun hart kunnen ophalen aan een
modeshow van oude en nieuwe Friese
dameskleding. Deze middag, georgani
seerd- door de B.V.O.L. Sneek en omstre
ken en de Krite Snits, werd geopend
door Mevr. HeeringaElzinga, voorzit
ster van de B.VO.L., die allen welkom
heette, in het bijzonder Mevr. Kars
Stienstra als initiatiefneemster voor de
nieuwe Friese klederdracht.
Namens de Gereformeerde
Kerkeraad
De kwestie hoe W.-Europa verdedigd 1 geheel Korea voor de Noord-Koreanen
zal worden, wordt wel zeer ingewikkeld te heroveren, zouden zij op veel krach
tiger wijze moeten bijspringen.
In andere landen, b.v. Zwitserland,
Zweden en ook in de provincie Zeeland
in Nederland, hebben de plattelands
vrouwen ook allen een speciale kleding
die een aardig cachet aan de bevolking
geeft en voor de vreemdeling vaak zeer
interessant is.
wees op het voorrecht voor de ouders
dat hun kinderen ook op school worden
onderwezen in Gods Woord, en sprak ver
der over de prettige samenwerking die er
altijd tussen de beide besturen en het
personeel heeft bestaan. Hij hoopte dat
dit zo zal blijven, en wenste het bestuur
toe dat bereikt zal worden wat het zich
ten doel heeft gesteld.
Het Gemeentebestuur van
Wymbritseradeel
MODERNE FRIESE FEESTJAPON.
c os
van de nood een deugd maken en weer
haastig wat improviseren.
Hierna sprak Mevr. v. d. Minne
Buma die enige oud-Friese costuums uit
de 18e en 19e eeuw toonde en uitleg erbij
gaf. Het eerste costuum met z.g. Duitse
muts en een gouden band, dit als’ voor
loper van het oorijzer dat later in zwang
kwam. Hierbij behoorde een brede kan
ten kap die later overging tot een flod
dermuts. Bij dit costuum, het z.g. „syd-
sulver”, de beugeltas, tipdoek van hand
werk, jak met schoot. Bij het 19e eeuw-
se costuum werden als sieraden de
reeds genoemde en bovendien gouden
broche, git-in-goud en armband gedra
gen en kwamen ook de kapversierselen
als juwelen spelden en gouden oorijzer-
knoppen er bij. Dit tot meerdere aan
trekking van de heren der schepping. De
Carolinen-kralen behoorden niet tot de
feestdracht doch meer tot de dagelijkse
versiering. Snuifdoosje in de beugeltas
completeerde het geheel.
Inderdaad is Trygve Lie voor 3
jaar herbenoemd met de stemmen der
O.-Europese landen tegen.
Wy yn Toppenhuzen hawwe noait rtizje, zei voorzitter F. Tiersma, na de toe
spraak van zijn Hervormde collega Wijnja op het gouden feest van de Ge
reformeerde school te Oppenhuizen, dat daar Woensdagavond in de Geref. kerk
werd gehouden. En hij toonde de talrijke feestgenoten de prachtige mand bloemen
van het bestuur der Herv. School, een geurig en kleurig bewijs van de uitste
kende verstandhouding tussen de beide scholen en hun personeel, waarvan ook
tal van sprekers met grote voldoening getuigden.
Maar er waren nog veel meer bloe
men, o.a. van de vier Jeugdverenigin
gen, die de feestelijke stemming ver
hoogden, waartoe ook de samenspraken
en de zangnummers van een meisjes
koortje o.l.v. de heer Schriemer en van
een gemengd dubbelkwartet en de royale
tractaties heel veel hebben bijgedragen.
Na het zingen van Ps. 75 1 „U al
leen, U loven wij” en gebed richtte de
heer Tiersma allereerst een woord van
welkom tot de aanwezigen, in het bij
zonder de heer Boeijenga, voorzitter van
het Geref. Schoolverband, weth. Jouw-
sma, de collega’s van het Herv. School
bestuur en hun onderwijzers, de leden
van de Kerkeraad, Ds. Suurmond, de
oud-predikant Ds. v. d. Veen, thans te
Donkerbroek, de oud-onderwijzer de
Jager te Andijk, de oud-bestuursleden
de Jager, Wind, Wester en Soetinga en
de heer Jorritsma, zoon van de eerste
voorzitter.
Us skoalle hat hjoed fyftich jier bi-
stean, sa forfolge hy. As wy achterom
sjogge dogge wy dat mei in tankber ge
loei foar al itjinge wy al dizze jierren
costuum accentueren. Ook de avondja
ponnen met tipdoek konden niet onze
volle waardering genieten. Dit blijft
teveel de gewone, bekende vorm en laat
zich ook niet gemakkelijk tot een pro
vinciaal kledingstuk omwerken. Wel
geeft de tipdoek die er bij gedragen
wordt een enigszins ander cachet, doch,
dit is te, gezocht, temeer daar de be
staande avondjapon met cape eigenlijk
hetzelfde idee geeft. De antieke tipdoek
gedragen bij de blauwe taffet changeant
avondjapon deed door vorm en kleur
nog het meest Fries aan. Het geheel was
een aardige demonstratie en zeker zullen
velen van de bezoeksters zich geroepen
gevoelen in deze richting iets aan te
schaffen. We menen vooralsnog te mo
gen betwijfelen of het een algemene
dracht zal worden, gehoord de opmer
kingen om ons heen. Een zeer goede
kans geven we echter de costuumpjes
voor, volksdansen. De jongere generatie
houdt wel van iets fleurigs en aparts en
vooral de Fryske Jongerein, die veel
naar buiten trekt, zal zich zeker in dit
opzicht niet onbetuigd laten.
samenspraak over het begin van de
school, een historisch overzicht op rijm
van het hoofd der school, de heer G.
Schriemer, en zang van het dubbelkwar
tet o.l.v. het bestuurslid de Jager,
bracht de heer Boeijenga de gelukwen
sen over van het district Sneek van het
Gereformeerd Schoolverband,
Lyk as yn de foargeande jierren is it
it doel fan de Mienskip ek dit jier wer
in rige lêzingen to hélden. Dit kear stea-
ne hja yn it teken fan reisbiskriuwingen
en dan oer lannen hwer’t üs lan yn nau
we relaesjes mei stiet b.g. troch emi-
graesje of troch yn- en eksport.
Oan de iene kant dus de ekonomyske
wearde, oan de oare kant en net minder,
sil it ierdrykskundige, de natür en it
folkloryske fan sa’n lê.n oan bod komme.
Hjir folget de wurklist: Freed 3 Nov.
Drs. G. de Groot, Ljouwert, oer: Nij
Sélan en Australië; Freed 17 Nov.:
Mefr. M. TilmaBraam, Snits oer:
Denemarken; Freed 1 Des.: J. Piebinga,
Ljouwert, oer: lislén; Freed 15 Des.: Ir.
Leignes Baokhoven, Ljouwert, oer: Süd
Amerika; Freed 12 Janoer: Süd
Afrika; Freed 26 Jan.: Mefr. T. Zuide-
maMulder, Lekkum, oer: For. Steaten
fan Noard-Amerika. Sjoch adfortinsje.
Als men de Russen in de Ver. Naties
hoort praten zo,u men overigens niet de
indruk krijgen dat zij iets in hun schild
voeren. Zij verzekere: dat de Westelijke
naties een totaal verkeerde indruk van
de Russische bedoelingen hebben en dat
Moskou helemaal geen koude oorlog
heeft gewild. Maar als het dan weer op
OOSTHEM. Naar we vernemen hoopt
de Oranjevereniging alhier, wanneer de
laatste dorpsgenoot uit Indonesië is te
ruggekeerd, twee gezellige avonden te
geven één voor gehuwden en één voor
de jongeren. De datum kan nog niet
worden vastgesteld, doch zal vermoede
lijk in de laatste helft van Januari
vallen.
Toen op 30 Juni 1930 de Spaarbank
van 1818 verhuisde van een kamer in het
tegenwoordige Cruycebroedershof naar
het bekende gebouw aan de Markt
straat, was dat een grote verbetering.
Maar nu ze een eigen home gekregen
heeft in het pand Ki. Kerkstraat 1517
dat Maandag betrokken werd is
het nog veel beter geworden.
Het was eigenlijk een gedwongen ver
huizing. De Gemeente heeft enige jaren
geleden het perceel aan de Marktstraat
aangekocht omdat ze dit nodig heeft
voor de toekomstige uitbreiding van het
Stadhuis. Dat betekende niet dat de
Spaarbank er direct uit moest, maar ze
moest toch naar een andere gelegenheid
uitzien. En die kwam toen het pand in
de KI. Kerkstraat vrij kwam. Het werd
aangekocht en verbouwd en nu is ze
baas in eigen huis en blij op de koop toe
dat het gebeurd is.
De benedenverdieping, die voor het
bedrijf is ingericht, bevat voor aan de
straat het kantoor dat door vijf loketten
gescheiden is van de ruimte voor het pu
bliek en daarachter nog een bestuurs
kamer, welk gemak de heren tot nu toe
nooit hadden gekend. In de gang is bo
vendien nog een aantal kasten met veel
bergruimte. Het geheel is in lichte kleu
ren en in moderne trant uitgevoerd en
maakt een keurige indruk.
De bovenverdieping, ook gemoderni
seerd, wordt bewoond door het gezin
van de boekhouder, de heer J. de Jong,
voor wie deze verandering ook een be
langrijke verbetering is.
De verbouwing werd uitgevoerd door
de Aannemersmij. Friso, het schilder
werk beneden door de fa. B. Visser te
Oppenhuizen en boven door Leistra en
Valk. Nico Silvius leverde de moderne
verlichting en het sanitair, en voor de
stoffering in de kantoren zorgde het
Meubelhuis Aukema.
Het Amicitia Theater brengt van
heden t.m. Maandag als hoofdnr. Jolson
sings again (de terugkeer van Jolson).
Enkele weken geleden, toen het doods
bericht van Amerika’s grootste zanger
kwam, hebben we reeds gemeld dat deze
film hier spoedig zou worden vertoond.
Ze brengt in beeld de romantische wijze
waarop Jolson weer naar het toneel te
rugkeert, en het publiek opnieuw ver
overt, na zijn tournée voor de Ameri
kaanse soldaten tijdens de afgelopen
oorlog. Het publiek eiste een vervolg op
„The Jolson Story” en hier is dan die
film. Ofschoon de rol van Al Jolson door
Larry Parks wordt gespeeld, zong Jol
son zelf de songs en dat zijn er heel
wat. Een grote showfilm.
mogelijk daar bij een kapje eveneens van
glasbatist, zou het zeer goed doen voor
reizen in clubverband en het uitvoeren
van volksdansen e.d.
Het wandelcostuum, een grijs-blauwe
wollen japon met tipdoek en tasje van
dezelfde stóf dat met een kleine haak
aan de japon bevestigd wordt, leek ons
als specifiek „Fries” minder geslaagd.
De vislte-japonnen, allen met tipdoek
en enkelen met schort, waren in ver
schillende uitvoeringen wat betreft stof
en kleur doch allen van dezelfde grond
vorm. Vooral de tipdoeken van tule of
kant kunnen hieraan een zeer voornaam
cachet geven. We zagen o.a. een prach
tige schort en tipdoek, vervaardigd door
een 70-jarige Friese kantwerkster, die
zeker de schoonheid van het nieuwe
Andere sprekers.
De heer Wittérmans, onderwijzer aan
de school, prees de goede verstandhou
ding tussen het personeel en tussen het
personeel en het bestuur, waaraan hij
nog een beschouwing vastknoopte over
de schat, die God in de Christelijke
scholen geschonken heeft. Dy skat meije
wy net ünderskatte, mar ek net oer-
skatte en dêrtroch God forjitte.
De heer De Jager sprak als oud-onder
wijzer; de heer Sch. de Boer, namens het
personeel van de Herv. School; de heer
J. Wind als oud-bestuurslid, en tot slot
de heer Jorritsma, oud-leerling, die met
dankbaarheid aan de voorbije jaren te
rugdacht en een Friese Kinderbijbel
schonk. lenfaldich fan uterlik, mar ryk
fan ynhald, sei hy. Ik hoop dat dizze
rykdom wêze mei ta lok en bihald fan
’e bern.
Meester Schriemer dankte namens de
school hartelijk voor dit mooie cadeau
en gaf de verzekering: it sil brükt wur-
de. Sa goed, dat it üteindelik forsllten is
en de bern de ynhêld net allinnich kenne
mar dat dy ek har eigendom wurden is.
De voorzitter, die alle sprekers di
rect, in vaak geestige bewoordingen
beantwoordde, sprak hierna nog een
slotwoord waarin hij hen nogmaals
dankte en verder allen die aan het feest
hadden meegewerkt, waarna het zeer
geslaagde feest met het zingen van de
Avondzang en dankgebed door Ds. v. d.
Veen beëindigd werd.
De leerlingen hadden 's middags al feest
gehad in school. Ze kwamen even
als het bestuur, het personeel en hun
vrouwen op de foto, werden onthaald
op lekkernijen en vermaakten zich ver
der uitbundig bij de voordrachten van
Jac. de Vos uit Oldebooro.
waarbij hij het jubilerende bestuur bij
het verder gaan Gods zegen toewenste.
Dat de beide scholen hier zo broederlijk
samenwerken en men hier toch voelt de
eenheid die er is, klonk spr. zeer aan
genaam in de oren, zei hij. Laten wij
daarom nooit en- nimmer vergeten, dat
wij de Christus der Kerk moeten bidden
om eenheid, ook, en niet het minst, op
schoolgebied.
Het is de bedoeling, dat de militairen
van de lichting 1949 II, die in het voor
jaar 1950 met groot verlof waren ge
zonden, maar die in het najaar weer
onder de wapenen waren geroepen, op
grond van deze oproeping niet langer in
werkelijke dienst zullen worden gehou
den dan tot 1 April 1951. Een wetsont
werp van deze strekking is ingediend.
OUDEGA (W.) 30 October. Benoemd
tot onderwijzer aan de Geref. school te
Drogeham, onze plaategmoot de heer R.
Oppewal, ondc.ijzer aan de Geref.
school.
Intussen is het geval ernstig genoeg
omdat uit deze Chinese inmenging aller
lei verwikkelingen kunnen voortvloeien.
De Amerikanen zullen er slechts door
worden gestijfd in hun verzet rood Chi
na tot de Ver. Naties toe te laten en
Formosa los te laten. Temeer omdat
vrijwel tegelijk met dit optreden der
Chinezen in Korea, zij ook hun cam
pagne tegen Tibet openden, waarover
wij het hierboven al even hadden. Er
schijnt uit te blijken dat rood China nu
alle gematigdheid laat varen, en India’s
raadgevingen in de wind slaat. Tibet, de
door een priesterkaste geregeerde berg-
staat, welke aan India grenst, behoort
al jaren onder Chinese souvereiniteit,
doch practisch heeft het de laatste tien
tallen jaren onafhankelijkheid genoten.
Economisch heeft dit 4 millioen inwo
ners tellende land enig belang, doordat
het een vrij grote wolproducent is; zo’n
100 millioen kg. wol per jaar vinden via
Indiase kooplieden hun weg vooral naar
de Ver. Staten en brengen zoveel op dat
de staat er op drijft. Slagen de Chinese
communisten er in het overigens vrij
ontoegankelijke bergland, dat op het
dak der wereld ligt, te bezetten, en dat
zal wel lukken, dan zal deze wol wel
voor het Westen verloren zijn en zal
India er ook niet veel meer aan ver
dienen, daar het product dan naar China
gaat. Het zal echter toch deze wol wel
niet zijn, welke de rode Chinezen heeft
doen besluiten in Tibet op te rukken.
Sommige beoordelaars zijn van mening
dat Peking dit alleen doet omdat het
zijn politiek prestige wil herstellen, dat
door het gebeurde in Korea en doordat
het niet tegen Formosa kan optreden,
leed, maar Tibet neemt toch ook een
vrij belangrijke strategische positie in
aan de Indiase grens, al wordt het on
derling verkeer er door gebergten be
lemmerd. De Chinezen kunnen dus be
halve uit nationalistische gevoelens, die
hun er toe drijven, alle gebieden aan
zich te trekken, die zij menen dat tot
het Chinese rijk behoren, ook geleid zijn
door de wens dit land om militaire
redenen te bezetten. Zelfs zou de wens
te Peking kunnen hebben voorgezeten
de Russen hier voor te zijn, die ook
steeds hebben getracht Tibet vanuit de
onder hun invloed staande Chinese pro
vincie Sinkiang in hun invloedssfeer te
trekken. Voor India is het niet prettig
het machtige Chinese rijk als buurman
in Tibet te krijgen; al zullen ze de Chi
nezen er nog liever hebben dan de Rus
sen, een bufferstaat tussen India ener-
en Rusland en China anderzijds gaat
verloren. Toen Engeland nog de lakens
uitdeelde in Tjidia heeft het altijd ge
tracht te verhinderen dat andere grote
mogendheden invloed in Tibet kregen,
het zou het in de tijd dat het nog opper
machtig was, zelfs niet hebben geduld.
India neemt de zaak wat kalmer op,
maar heeft toch van zijn ongenoegen
blijk gegeven door rood China mee te
delen dat het Delhi moeilijk zal vallen
de Chinese candidatuur voor de Ver.
Naties te blijven steunen, nu Peking
bezig is een kleine buurman onder de
voet te lopen. India verschuilt zijn eigen
belang hier achter een moreel motief
dus. Het Indiase protest heeft niet veel
uitgewerkt, Peking heeft geantwoord
dat het de Tibetaanse kwestie als een
binnenlandse aangelegenheid beschouwt,
doch dit geschil tussen de twee grootste
naties van Azië kan misschien belang
rijke gevolgen voor de gehele interna
tionale politieke verhoudingen hebben.
India en rood China worden door het
gebeurde verder van elkaar verwijderd
en voor India kan dat betekenen enige
verdere toenadering tot het Westen.
daden aankomt laat Moskou alle tege
moetkomendheid varen. Er is nu reeds
heel wat tijd te Lake Success besteed
aan de kwestie van de benoeming van
een opvolger voor de secretaris gene
raal der Ver. Naties Trygve Lie. Deze
wil gaarne aftreden, maar de grote
mogendheden kunnen het niet eens wor
den over de persoon van de nieuwe
functionaris en ten slotte heeft Lie zich
weer beschikbaar gesteld, maar de Rus
sen hebben meegedeeld dat ze hem niet
meer willen en dus niet meer zullen er
kennen als secretaris-generaal. Dat zou
practisch betekenen, al zeggen de Rus
sen dat ze de Ver. Naties niet zullen
boycotten, dat Moskou toch maar
heel weinig meer aan de taak der V
N. zal meewerken, als Lie herbenoemd
wordt door de algemene vergadering,
die nu moet beslissen, nu de Veiligheids
raad niet tot ’n oplossing kon komen
Toch heeft Trygve Lie zich op zijn zeer
verantwoordelijke en zeer moeilijke post
in de loop van het vijfjarig bestaan der
V. N. onpartijdig gedragen, al verwijten
de Russen hem dat hij zo goed als altijd
de Amerikaanse politiek steunde, in een
belangrijke kwestie bijv, als de toelating
van rood China tot de Ver. Naties stond
hij echter aan Russische zijde, hij heeft
krachtig gepleit voor deze toelating.
Heeft de kwestie van China’s toela
ting of liever niet-toelating tot de Ver.
Naties ook een rol gespeeld in de Chi
nese beslissing Tibet te bezetten? Het
is niet uitgesloten. Al vele maanden
tracht communistisch China daarbij ge
steund door India, toegang tot de Ver.
Naties te krijgen, doch tot nog toe
stuitte dit af op Amerika’s weigering in
deze medewerking te verlenen. Het
was India, volgens berichten van En
gelse bladen, destijds gelukt Chinees
ingrijpen in Korea te voorkomen door
de gematigde elementen te Peking voor
te houden dat zo’n ingrijpen een eind
zou maken aan alle Chinese illusies om
lid der Ver. Naties te worden. Deze ge
matigde elementen zouden daardoor in
staat geweest zijn een tegenwicht te
vormen tegen de Russische druk op de
regering in Peking om de Noord-Kore-
anen te hulp te snellen en zo bleef
rood China werkloos toezien bij de ne
derlaag der Noord-Koreanen. Tot dezer
dagen de Amerikanen melding maak
ten, dat er enige Chinese regimenten
aan Noord-Koreaanse zijde mee strijden.
Men heeft echter de indruk dat dit geen
grootscheeps ingrijpen beoogt, doch dat
de Chinezen de Noord-Koreanen plaat
selijk bijstaan, wellicht om hun de te
rugtocht over of in de buurt van de
Chinese grens wat gemakkelijker te
maken. Als de Chinezen van plan waren
hawn hawwe, en dêrom binne wy hjir
ek yn feestlike stemming byinoar. Mar
it is net altyd sa goed gongen mei üs
skoalle. Der moasten faek greate moei-
likheden oerwoun wurde. As men foar-
hinne in Kristlike skoalle oprjochtsje
woe, moast d’r jild wêze. It ryk joech
dat do net en it jild wie krap yn dy be
ruchte tachtiger jierren.
Mar wie dat nou sa nedich? soe men
sizze. Hjir wie dochs in Kristlike skoal
le. Ja, en dêr waerd ek goed ünderwiis
jown. Mar nei de Doleantie, doe’t de
tsjerken ütinoar gyngen, woe de lytse
minderheit ek graech hwat mei to siz-
zen ha-en dy seggenskip koene wy net
krije. Dêrom stiften wy in 1900 de frije
Kr. skoalle op Griff, grounslach. Dit al
les is nou 50 jier lyn. Yn dy tiid is der
folie bard en in bulte foroare. Nou krije
wy it jild fan it Ryk, hwer’t wy ek
tankber foar binne. En al is üs skoalle
net ütgroeid ta in great gebou, hja stiet
der noch as in oantiriken oan üs foar-
geslacht. Dat binne wy tankber, mar
tank ek oan God dy’t harren moed en
kracht jown hat om troch to setten. En
dêrom sjonge wy nou fers 1 en 8 van
ps. 89.
Na een aardig zangnummertje van de
meisjes, waarin de eerste bestuursleden
en onderwijzers werden bezongen, een
gemaakt door de uiteenlopende stand
punten, welke de diverse bij de zaak be
trokken landen ten deze innemen, en in
die landen ook weer de verschillende
politieke partijen. Frankrijk wil een
Europees leger, waarin Duitsland zijn
aandeel moet bijdragen, maar de Fran
sen eisen tevoren zoveel waarborgen
dat de Duitse deelneming niet op gelijke
voet geschiedt. Dat hindert de Duitse
regering, die overigens wel wil deelne
men aan de W.-Europese verdediging;
de W.-Duitse socialisten willen dat eerst
als de Amerikaanse en Engelse troepen
in Duitsland zo sterk zijn dat de Duitse
herbewapening de moeite zal lonen, ter
wijl de bekende Duitse predikant ds.
Niemöller helemaal geen Duitse her
bewapening wil en zijn land dus neu
traal wil laten blijven in ëen conflict
waarin het eerste treffen zich op Duit
se bodem zou afspelen. Zowel soc.dem.
als ds. Niemöller eisen verkiezingen
voor tot herbewapening wordt overge
gaan. De Engelse regering schijnt wel
voor een gemeenschappelijk leger te zijn,
maar toch met zekere onafhankelijkheid
der nationale onderdelen; de Amerika
nen zouden volgens de Engelsen een be
langrijk aandeel in dit leger moeten
hebben en de Duitsers zouden natuurlijk
ook hun bijdrage moeten leveren. De
Amerikanen willen wel een flink con
tingent voor een Atlantisch leger be
schikbaar stellen, maar eisen een in ver
houding ook grote bijdrage van de bij
het Atlantisch pact aangesloten landen
en Duitsland. De Ver. Staten zouden
ook Spanje bij de verdediging willen
betrekken, maar daartegen bestaan be
zwaren bij andere mogendheden. Toch
zijn de eerste stappen tot samenwerking
echter ten deze ook gedaan, want de
politieke commissie der Ver. Naties
heeft met grote meerderheid een voor
stel de beperkende bepalingen op te hef
fen die sedert 4 jaar voor het diploma
tiek verkeer met Spanje golden, aange
nomen. Door de uiteenlopende gedach
ten over de verdediging van W.-Europa,
welke men in allerlei conferenties tracht
te verenigen, wordt de vorming van een
voldoend krachtig militair apparaat op
de lange baan geschoven. Men praat als
of men jaren de tijd heeft, terwijl toch
algemeen wordt aangenomen dat de cri
sis voor W.-Europa in 1951 of ’52 zal
komen. Het lijkt er op dat men eerst ge
confronteerd moet zijn met direct ge
vaar, voor werkelijk ingrijpende beslis
singen zullen vallen, en dan moet men
dat i
kleur de
verhoogt.
Hierna kwamen de nieuwe Friese
costuums aan de beurt, waarbij Mevr.
YpmaWinia een inleiding gaf. Zij zette
uiteen dat het oude Friese costuum niet
meer geschikt is voor de tegenwoordige
tijd, die aan de vrouwen meer bewegings
vrijheid toestaat. Ook maakte het oude
Friese costuum de draagster ervan te
breed en de slanke lijn eist tegenwoor
dig daarom iets anders. Ook wil de
vrouw van tegenwoordig haar goed on
derhouden „permanent” niet meer on
der een oorijzer en kap verstoppen. Bo
vendien moet ’t tegenwoordig costuum
de schoonheid verhogen en daarom schiep
Mevr. v. d. Minne een creatie die de
vrouw slank kleedt,
waarin zij zich gemak
kelijk kan bewegen en
door de gekozen
schoonheid
Het is ech
ter niet de bedoeling
dat een costuum ver
vaardigd wordt dat een
imitatie is van het 19de
eeuwse, waarvan men
slechts een stuk van de
rok heeft afgenomen
iets smaller gemaakt,
een stuk van de schoot
af en van bonte gor
dijnstof gemaakt. Dat
is allerminst de bedoe
ling. Het zijn geheel
nieuwe modellen die
wel geïnspireerd zijn op
de 18de en 19de eeuwse
voorgangsters, doch met
een geheel eigen karak
ter, geschikt voor ieder
milieu, oud en jong,
voor platteland en stad
en dan nog in diverse
creaties voor verschil
lende gelegenheden.
De tegenwoordige rok
is zes-baans, de schoot
van het jakje met meer
of minder plooien. Op
de tipdoek en het schort
zijn alle handwerk
technieken te verwer
ken, al naar de geaard
heid van de bezitster. De
hoofdtooi bestaat óf uit
een spang öf kapje,
tuums worden bij voorkeur pasteltinten
als zachtblauw, grijs, zachtgroen, enz.
gebruikt, in elk geval geen felle kleu
ren, en de stof bestaat uit linnen, wol of
zijde, afhankelijk van de gelegenheid
waarvoor het costuum bestemd is. Een
dergelijke dracht voldoet aan de eisen
der beschaving en is toch speciaal
Fries. Achtereenvolgens werden dan
costuums getoond voor dagelijks ge
bruik in huis, van wol en linnen, zeer
eenvoudig met handgeweven tipdoek en
schort, met ajourwerk of kruissteek-
motieven. Daarna een aardig geruit
Zephir Japonnetje met dupion tipdoek
en schort en bijzonder geëigend voor
volksdansen e.d. waarbij een namaak
18de eeuws kapje van dezelfde japon-
stof gedragen wordt. Ook het wit-zwart
geruite Taffet-japonnetje met onderrok,
liefst in verschillende tinten, schortje
van glasbatist waarop schaduwwerk, zo
was vertegenwoordigd door wethouder
Jouwsma, oud-leerling van de school,
die het verband tussen school en ge
meentebestuur schetste. Ik hoop, zei hij,
dat wy de fruchten fan dy samenwur-
king sjen meije, en winskje it skoal-
bistjür en it personiel krêft ta de bern
sa op to fieden dat hja straks yn it
folie libben op alle terreinen hwer’t hja
steld wurde, foar har bigjinsels üt-
komme.
De heer.J. Wijnja,
sprak ds. Suurmond, die daaraan nog
een persoonlijk woord toevoegde. Hij be
toogde dat de ouders bij de doop van
hun kinderen hebben beloofd ze te zul
len opvoeden in de Christelijke leer, en
daarom is het voor hen een zegen dat
dit ook op school geleerd wordt. Hij
wenste daarom de kerken, het school
bestuur en het personeel toe bij voort
duur doordrongen te blijven van deze
grote verantwoordelijkheid. Wij moeten
ons herinneren dat wij zonen en dochters
van de reformatie zijn. Heel het onder
wijs moet er op gericht zijn onze kinde
ren te maken tot mensen die een per
soonlijkheid in deze wereld zijn, en dat
is niet alleen de taak van de kerk,
maar ook van de school.
Voor de
