BUITENLANDS OVERZICHT
IT SNITSER JUBELJIER GESLOTEN
i
Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK, WYMBRITSERADEEL en IJLST
Nemen en geven, maar baas blijven
zei de jubilaris
GOEDE OOGST GOED BESTEED
over
Laatste nieuws
Korea
VRIJDAG 8 DECEMBER 1850
5e JAARGANG No 99
L KIEZEBRINK
Kerstwijdings-uitvoering
Korea en de Wereldvrede
Gebed voor de vrede
Hulde van de leerlingen
Drie Nederlanders op
Sumatra vermoord
Nieuwe burgemeester van
Terschelling
Mogelijkheden
overeenstemming met China
beperkt
-- Het Sneeker Nieuwsblad is een gecombineerde uitgave van NIEUWE SNEEKER COURANT, SNEEKER COURANT en ORIJFHOUTS NIEUWSBLAD
Bedrag van vergunning ver
overschreden
KLEINZAND 7 - Telei. 2872
K. J. Bijlsma 25 jaar concierge bij de R.H.B.S.
SNEEKER NIEUWSBLAD
Redacteur:
verschijnt zgn se republikeinen zullen ontmoeten. Wij
batig saldo van 10.000.
De politieke commissie van de Uno
heeft met 42 tegen 5 st. de hoogste voor
rang verleend aan een debat over een
eis aan communistisch China om z$n
troepen uit Korea terug te trekken.
In de Ver. Staten wordt de algemene
Een concierge aan een grote school
als de Sneker R.H.B.S. heeft geen ge-
makkelijke taak. Hij heeft niet alleen de
zorg voor het schoonhouden en het on
derhoud van het gebouw, plus de vele
bijkomende karweitjes, maar moet te
vens goed kunnen opschieten met zijn
directeur, de leraren en leraressen en de
leerlingen. Vooral het laatste vereist
veel tact en mensenkennis want het
jeugdige volkje is gewoonlijk niet ge-
makkeiyk.
het toch nog eens proberen, er zijn zelfs
geruchten geweest dat Truman naar
Stalin zou gaan.
van
op
de
de
De heer D. W., architect en wethou
der van openbare werken te Leeuwar
den, is voor de Leeuwarder Rechtbank
veroordeeld tot een boete van driedui
zend gulden, subsidiair 90 dagen hech
tenis. Bij de verbouwing van een kerk
te Sint Jacobi-parochie had W. het be
drag van de vergunning ver overschre
den. De eis was 7500 gulden of drie
maanden.
Advertentieprijs 15 ct. per m.m.
Bij contract (handelsadv.) lager.
Abonnementsprijs f 2.50 per half
ja ar. Franco per post I 3.75 per
half jaar
Giro 50748 ten name van Firma
E. 1 Drijfhout, Sneek.
hebben intussen de indruk dat in het
overleg tussen Truman en Attlee, de
dit moment
tegemoet-
Verschijnt:
DINSDAGS en VRIJDAGS,
Administratie:
Comb. Drijfhout-Kiezebrink Co.
Kantoor: GROOTZAND 55
Telefoon 3005 (K 5150)
Redactie-adres
te helpen voorkomen, door de strijd niet
op Mantsjoerijsch gebied te verplaat
sen, waardoor misschien ook Rusland
zou ingrijpen, wegens ’t RussischChi
nese vriendschapsverdrag. Trouwen ook
de Amerikaanse verklaring, Dinsdag af
gelegd, dat als de Chinezen het V.N.-
leger nu uit Korea werpen, men toch
op zijn tijd weer tot een inval op Korea
zal overgaan, wijst er op dat Truman
nu niet alles op alles in Korea wil zet
ten. Die dag werd dan ook bekend ge
maakt dat Truman en Attlee inzake
Korea overeenstemming over alle pun
ten hadden bereikt. Dat gaf enige ge
ruststelling aan West-Europa dat van
een grote oorlog in Azië een enorme
vermindering van zijn eigen vermogen
om een hechte verdediging tegen een
mogelijke Russische agressie op te bou
wen zou moeten vrezen.
De vraag blijft natuurlijk of likwida-
tie van de Koreaanse campagne voor
goed of tijdelijk niet de kiem zal zijn
van het prijsgeven van geheel Azië aan
het communisme, niemand kan dat
thans beoordelen. Veel zal er nu van af
hangen hoever de Chinese eisen gaan.
Het begin van een practische oplossing
van het Korea-conflict wezen 13 landen
uit het Midden-Oosten en Z.O. Azië aan,
alle leden der V. N., toen zij een beroep
op China en Noord-Korea deden de
38ste breedtegraad niet te overschrijden.
Het initiatief voor deze stap ging op
nieuw uit van India, dat zich verdienste
lijk weert. Als China een dergelijke toe
zegging zou doen in ruil voor een Ame
rikaanse. dat de V.N.-troepen ook niet
weer zullen trachten over die grens te
komen, zou men een basis hebben, waar
op gesproken kan worden. Als Peking
echter nu ook, zoals geruchten willen,
de eis stelt dat het te zijner tijd mede-
zeggingschap in het vredesverdrag met
Japan zal krijgen op zichzelf billijk
maar daarnevens dat de Ver. Staten
Japan zullen ontruimen, dan riekt dit
naar de Russische houding ten opzichte
van West-Duitsland en moet het vast-
Wim van Reekum vertolkte de waar
dering, die de leerlingen voor Bijlsma
hebben, wat zij tevens tot uitdrukking
brachten in een fraaie kamerlamp, die
Wim hem tegejijk met zijn gelukwensen
overhandigde, en in het fraaie bloem
stuk voor mevrouw.
De jubilaris dankte uit de grond van
zijn hart voor deze groots opgezette
huldebetuiging, die hij niet had kunnen
of mogen verwachten. Hij releveerde in
korte trekken zijn militaire loopbaan
en de prettige verstandhouding met di
recteur, leraren, leraressen en leerlin
gen, en zeide tegenover de laatsten de
zelfde taktiek te hebben toegepast als in
het leger: nemen en geven, niet letten
op futiliteiten, maar baas blijven!
Zelf herinnerde hij ook nog even aan
zijn verzetstrijd, in 1941 met zijn gehele
gezin aangevangen. Het is aan het kor
date optreden van mijn vrouw te dan
ken dat ik hier nog sta en dit jubileum
kan vieren, voegde hij er aan toe. Hij
gaf verder de verzekering altijd met
veel genoegen aan deze dag te zullen
terugdenken en dankte nogmaals, mede
namens zijn vrouw, voor de hem ge
brachte hulde en de fraaie cadeaux.
Uit diplomatieke kringen te Washing
ton wordt bericht dat de mogelijkheden
om tot overeenstemming met China te
komen beperkt zijn, omdat China niet
alleen over de Koreaanse kwestie wil
spreken, maar er de toelating van China
tot de Ver. Naties en de Formosa-
kwestie aan wil verbinden. De Amerika
nen schijnen nu de mogelijkheid van een
blokkade van China te overwegen.
Drie Nederlandse employé’s
H.V.A. zijn Zaterdagmiddag
Bij Koninklijk Besluit is met ingang
'van 16 December tot burgemeester van
Terschelling benoemd de heer H. Wie-
linga, laatstelijk assistent-resident in
Indonesië. De heer Wielinga woont in
Haarlem, hg is geboren te Sneek.
Burgemeester Hendrik Wielinga is op
3 November 1911 in Sneek geboren. Na
de Sneker H.B.S. doorlopen te hebben,
studeerde hij van 1928 tot 1934 Indolo
gie te Leiden en vertrok in het najaar
van 1934 naar Nederlands Oost-Indië,
waar hij tot de invasie door Japan in
verschillende binnenlandse bestuurs
functies werkzaam was. De Japanse be
zetting bracht hij door in een concen
tratiekamp in de omgeving van Ban
doeng en na de capitulatie keerde hij
met verlof naar Nederland terug. In
het voorjaar van 1947 vertrok hij op
nieuw naar Indonesië, waar hij al spoedig
tot assistent-resident te Semarang werd
benoemd. Hij bekleedde deze functie tot
de zomer van 1950 en keerde toen naar
Nederland terug.
i dit nl. met inzet van al zijn kracht, en
aarzelde ook niet bepaalde vorderingen,
die buiten de normen gingen af te wij-
I zen. Daaruit bleek verantwoordelijk-
heidsbesef, volharding en de bereidheid
de moeilijkste weg te kiezen. Namens
het comité Snitser Jubeljier biedt spr.
de heer Zandstra uit erkentelijkheid
enige boekwerken als herinnering aan.
Na een dankwoord van de heer
Zandstra sprak de voorzitter der Ver.
van Sneker Zakenlieden, de heer T i m-
mermans, die het comité geluk-
wenste met het buitengewone resul
taat, dat hem met bewondering ver
vult, terwijl naast dit financiële succes
nog staat de grote bekendheid welke
het Snitser Jubeljier aan Sneek gaf.
De v o o r z. dankt de Ver. van Sneker
Zakenlieden voor de hartelijke samen
werking, moge die er ook weer zijn
als er in de toekomst weer iets wordt
georganiseerd. De heer L. Branden-
burgh dankt namens V.V.V. voor de
gift en is verheugd over het financieel
resultaat van it Jubeljier, maar nog
meer over het moreel resultaat; want
we zien wat we kunnen bereiken als we
allen samenwerken, deze feesten heb
ben in wijde kring de aandacht op Sneek
gevestigd en spr. hoopt dat dit dagelijks
bestuur permanent zal blijven opdat het
kan uitzien naar gelegenheden weer iets
te doen; dikwijls wordt er een nuttig
initiatief genomen door organen die een
te smalle basis hebben om succes te
boeken, terwijl als allen er hun schou
ders onder zetten wel een groots re
sultaat zou kunnen worden verkregen,
spr. vestigt de aandacht op het 100-
jarig bestaan van de K.Z.V. Sneek vol
gend jaar. hij heeft ook iets gehoord
over een permanent openluchtspel, er
zou gezamenlijk nog meer reclame voor
Sneek als watersportstad gemaakt kun
nen worden enz. Moge de samenwerking
nu getoond, bestendigd blijven tot heil
van Sneek. De heer S i p k e n s zegt na
mens de culturele afd. van het comité
dat men bij samenwerking tussen za
kenlieden en cultuurkringen nog al eens
denkt aan ’n morganatisch huwelijk; de
zakenlieden zeggen in de regel „cultuur
brengt niks op en kost een hoop centen"
en omgekeerd is de waardering ook niet
groot. Ditmaal is het culturele gedeelte
vooral tot zijn recht gekomen door het
optreden van mevr. Koelstra, zij gaf het
een vorm, die geslaagd kan genoemd.
Spr. gelooft dat we het huwelijk tussen
zaken en cultuur, dat hier nu goed ging,
maar wat aan de praat moeten houden;
want hoe bloeiend zakencentrum Sneek
ook mag zijn, als het zijn taak als cul
tuurcentrum niet verstaat zal het op
de duur niet goed komen. Wethou
der Boeijenga spreekt als oudste
der gasten een dankwoord voor de vor
stelijke ontvangst, een unicum in de
Sneker historie, maar dat mag ook wel
want het Jubeljier was een hoogtepunt
in de historie. Dat danken we aan de
mensen die deze feestweek leidden, aan
voorzitter Rasterhoff, man van formaat
die tevens echter het contact met het
gemeentebestuur vormde, aan de heer
Zandstra, koopman van groot formaat
en „handige jongen”, die ook, met zijn
medelid uit Sneek, zo nuttig werk in de
Kamer van Koophandel doet en in onze
provincie voor Sneek opkomt, en dat
danken we ook aan de heer Potma, klein
van formaat, maar groot van geest,
Zandstra en Potma, namen van oude
gerenommeerde firma’s in de stad,
waarop we trots zjjn. Spr. denkt ook aan
de heer S. de Wolf, de man van de voet-
i balsport en de leidende figuur in de
Het dagelijks bestuur, aldus dhr. Zand
stra, stelde voor 6000 te bestemmen
voor een garantiefonds voor een volgend
feest bij een of ander evenement dat
belangrijk voor Sneek als koopstad zou
zijn; voorgesteld wordt de resterende
4000 te schenken aan nuttige instel
lingen van algemeen belang nl. aan het
chr .muziekcorps 100, aan het Sneker
Muziekcorps f 100, aan B. en W. ter
beschikking te stellen 250 te bestem
men voor een blijvend aandenken aan
het Jubeljier, aan de Ver. voor Vreem
delingenverkeer, welker vertegenwoor
diger, de heer Brandenburgh, zeer veel
ijver heeft aan de dag gelegd, ƒ200;
aan het Rode Kruis 200; in de cultu
rele commissie heeft mevrouw Koelstra
uiterst belangrijk werk gedaan, het
dag. bestuur meent mede daarom ook comm. v. lich. opvoeding. Wijzend op de
enige culturele verenigingen te moeten kring van zakenlieden hier aan tafel bij
bedenken nl. 200 voor Kunst aan Al
len afd. concerten, en 200 voor de
Openbare Leeszaal; nuttig sociaal werk
doet de Pier de Boer-Stichting, het dag.
bestuur wenst haar ƒ200 te schenken;
wat de sport betreft: voor de zeilwed
strijden in de Sneekweek 1951 wordt
250 beschikbaar gesteld; de landbouw
waarvoor de productiekeuring zo be
langrijk is, wordt bedacht met een gift
van 200 aan het comité productiekeu
ring; om het verleden echter ook niet
te vergeten wordt voorgesteld 100 te
schenken aan het Fries Scheepvaart
museum; een zeer belangrijk object voor
deze gemeente wordt een openbaar bad
huis geacht, de vraag is of het plan kan
worden verwezenlijkt, maar ter aanmoe
diging wordt voorgesteld voor dit doel
1000 beschikbaar te stellen en tenslotte
nog 1000 voor het pas door gemeente-
mobilisatie voorbereid en de invoering
van een prijsbeheersing enz. is te wach
ten, zo wordt uit New York bericht.
De militaire toestand in Korea blijft
slecht. Ook wordt bericht dat Truman
een veel straffer standpunt tegenover
de rode Chinezen blijkt in te nemen dan
Attlee; in het Engelse Lagerhuis heeft
de minister van defensie Shinwell ver
klaard dat Engeland noch de Ver. Sta
ten er aan denken hun troepen uit Ko
rea terug te trekken.
Het dagelijks bestuur van het comité
„It Snitser Jubeljier” (de h.h. L. Ras
terhoff, voorz., Th. Zandstra, penningm.
en D. Potma, secr.) had gisteravond
de leden van het comité en enkele ge
nodigden, onder wie wethouder Boeijen
ga (wethouder v. d. Veen was verhin
derd), gemeente-secretaris K. Koster,
de hoofd-inspecteur korpschef van po
litie Kooistra, de heer Timmermans,
voorzitter van de Ver. van Sneker Za
kenlieden en een vertegenwoordiger
van de pers, allen met hunne dames aan
een uitstekend diner in hotel de Wijn
berg verzameld. Nadat de voorzitter,
burgemeester L. Rasterhoff, een
woord van welkom had gesproken,
kwam de heer Th. Zandstra, de
penningmeester aan het woord, die in
de eerste plaats hartelijk dank bracht
aan de voorzitter voor de buitengewone
wijze waarop deze zijn taak had ver
vuld en het gemeentebestuur in het al
gemeen voor de ondervonden medewer
king, ook voor die van alle diensten der
gemeente, mede waardoor alles tijdens
de feestweek zo’n goed verloop had ge
had. Voorts nam de gemeente een be
langrijk aandeel in het garantiefonds,
dat echter niet behoefde te worden aan
gesproken, terwijl de gemeente onge
veer een even groot bedrag aan verma
kelijkheidsbelasting ontving, waarin
men alweer bewaarheid ziet het spreek
woord: „Wie goed doet, goed ontmoet”.
Spr. dankt ook de Ver. van Sneker Za
kenlieden die met het dept. Sneek van
de Mij. v. Nijverheid en Handel aanvan
kelijk een som beschikbaar stelde voor
een onderzoek naar de mogelijkheid een
feestweek te organiseren en later voor
een zeer belangrijk bedrag in het garan
tiefonds deelnam, en tenslotte ge
meentepolitie en pers voor de ontvan
gen medewerking.
De penningmeester had door zijn me
dedeling dat het garantiefonds niet be
hoefde te worden aangesproken, natuur
lijk de nieuwsgierigheid naar de be
haalde resultaten geprikkeld, maar de
h.h. Rasterhoff en Zandstra hielden er
geruime tijd de spanning in door het
rapport van het accountantskantoor
Blok in drie étappes te onthullen. Maar
toen dan ook alles uit de doeken was,
bleek er een even verrassend als blij-
stemmend succes van Windvaan en
Snitser Jubeljier. De heer Zandstra kon
meedelen dat de inkomsten ongeveer
52000 hadden bedragen en de uitga
ven ongeveer 42000. Er was dus een
bestuur en O.B.W. gestichte Studiefonds
Sneek, om een voorbeeld te geven aan
de burgerij om deze prachtige stichting
met bijdragen te gedenken.
De voorstellen verwierven met een da
verend applaus de instemming der aan
wezigen, en de penningmeester werd ge
dechargeerd. De heer Zandstra
verklaarde nog dat zijn omvangrijke
werk wel het best beloond is door het
succes, waarmee „It Snitser Jubeljier”
is bekroond en dat tal van verenigingen
thans dank zij dat succes financieel
kunnen worden gesteund. Mogen de or
ganisatoren van toekomstige feesten
hier, lering trekken uit het accountants
rapport aangaande de beste wijze om
deze te doen slagen. De heer Raster
hoff zeide èn als voorzitter van het
comité èn als burgemeester met grote
voldoening terug te zien op de feestweek
en hjj gelooft dat de gehele burgerij dat
kan, want het feest is op waardige en
prettige wijze gevierd. Hoewel spr. geen
namen noemen wil, maakt hij een uit
zondering voor penningmeester Zand
stra, die zijn functie zo heeft opgevat,
dat dit moest leiden tot succes. Hjj deed
Aan al deze, ogenschijnlijk wel eens
tegenstrijdige eisen heeft de heer K. J.
B(jlsma voldaan in de 25 jaar, dat hij zijn
taak aan de R.H.B.S. alhier heeft ver
vuld. Daarvoor werd hem Dinsdagmor
gen een grootse hulde gebracht.
Dit geschiedde in de hall waar vrijwel
het gehele lerarencorps en alle leerlin
gen aanwezig waren, welke laatsten
vooial de familie Bijlsma bij haar bin
nenkomst met uitbundig handgeklap en
hoerageioep verwelkomde.
In zijn toespraak tot de jubilaris her
innerde de directeur, de heer H. de Boer,
er aan, dat diens jubileum op 1 Juni viel.
Het lag in de bedoeling hem tegelijk met
de opening van de nieuwe school te
huldigen, maar in verband met het mi
nisteriële bezoek was dat helaas niet
mogelijk. „En omdat we nu toch al zo
ver over tijd waren vonden we deze dag
wel het meest geschikt Bijlsma in ons
midden te hebben”. Persoonlijk herin
nerde spr. zich nog heel goed de dag dat
Bijlsma in dienst trad.
Het nieuwe ambt bracht voor de oud-
beroepsmilitair heel veel moeilijkheden
mee. Hij moest rekening houden met de
wensen van directeur en leraren en tact
hebben om met jongelui om te gaan.
Maar Bijlsma heeft zich heel gemakke-
lijk aan zijn nieuwe werkkring kunnen
aanpassen. In deze 25 jaar heeft hij
twee directeuren gediend. Van de In
specteur weet ik, aldus spr., dat hij on
der het rectoraat van wijlen de heer de
Haas zijn werk steeds tot diens volle
tevredenheid heeft gedaan, en nu ik hier
zelf al 3% jaar ben, kan ik ook een
oordeel vellen. Hij is een man van ka
rakter, correct in alle omstandigheden,
eerlijk en betrouwbaar, eigenschappen
die een directeur nooit genoeg kan waar
deren. Bovendien heeft hij een groot ver
antwoordelijkheidsgevoel voor gebouw
en inventaris, wat eveneens van on
schatbare waarde is. Natuurlijk hadden
we wel eens verschil van mening, maar
zonder rancune. We konden elkaar ab
eerste bereid is bevonden op
tenminste vrij ver te gaan in 1
koming jegens de Chinezen. Wij schrij
ven op dit moment, omdat de situatie
ieder uur kan veranderen. Zouden bijv,
de V.N.-troepen op Korea zozeer in het
nauw worden gedreven, dat ze zelfs dat
land niet meer konden verlaten, doch
zouden moeten capituleren, dan weten
we niet of Truman toch niet zou moe
ten zwichten voor de publieke opinie en
voor ’t congres in de Ver. Staten en tot
zeer scherpe maatregelen zijn toevlucht
nemen. Maar naar de berichten waar
over wij thans beschikken luiden, is ook
president Truman thans nog bereid het
uitbreken van een nieuwe wereldoorlog .neming aan een Atlantisch leger ge
lopen en zal W.-Europa de zijde van de
Ver. Staten moeten kiezen, want een
breuk met Washington kan niet geris
keerd worden. En zeker niet, nu, als de
tekenen niet bedriegen, Washington
haar politiek inzake Korea naar de W.-
Europese heeft omgebogen en nog blijkt
vast te houden aan haar vroegere ver
zekeringen dat het behoud van W.-
Europa bij haar voorop staat. Nog eens
wordt er door wat er nu gebeurt de na
druk op gelegd dat W.-Europa ook zelf
de dure plicht heeft zoveel mogelrjk ten
behoeve van de eigen verdediging te
presteren, en aan zijn eenwording te
werken. Trouwens op dat gebied zullen
stellig in het Amerikaanse congres
harde noten worden gekraakt, de repu
blikeinen klagen, nu de Koreaanse cam
pagne mislukt is, dat de andere V.N.-
landen te weinig presteerden en dat
Amerika de kastanjes uit het vuur
moest halen. Frankrijk heeft thans,
onder de drang der omstandigheden,
zekere concessies inzake de Duitse'deel-
Paus Pius Xn heeft een beroep ge
daan op alle katholieken van de wereld
om gezamenlijk te bidden voor de vrede,
teneinde „de verschrikkelijke oorlogs
dreiging” af te wenden. Het beroep is
gericht tot alle bisschoppen. De bedoe
ling is een Kerstkruistocht des gebeds
te houden voor overeenstemming tussen
do volken.
Naar wij vernemen zal de Chr. Gem.
Zangver. „Excelsior” alhier, Woensdag
20 December, ’s avonds 8 uur, een kerst-
wjjdings-üitvoering geven in de Nedi.
Herv. Kerk met medewerking van so
listen. Uitgevoerd zal worden de kerst-
cantate „Osanna in Excelsis” van onze
stadgenoot de heer J. Nauta. Deze can
tate, waarin tal van bekende kerstge-
zangen zijn uitgewerkt, is zodanig ge
schreven, dat zij voor ieder begrijpelijk
is. Voorts zullen nog diverse kleinere
werkjes en soli worden gezongen. De
toegangsprijs zal zo laag worden ge
steld, dat het voor niemand een finan
cieel bezwaar zal opleveren deze wij-
dingsavond bij te wonen. Men lette op
de eerstdaags in dit blad te verschijnen
advertentie.
tijd eerlijk in de ogen zien en onze per
soonlijke verhouding was uitstekend.
Spr. schetste hierna de veelzijdige
taak van de concierge, die in dit nieuwe
gebouw zeer verzwaard werd, en stond
ook uitvoerig stil bij het belangrijke
aandeel dat Bijlsma had in het verzet,
waarmee hij bewees niet alleen een goed
vaderlander, maar ook een man van
grote moed te zijn. Vervolgens bracht hij
Bijlsma warme dank voor zijn vele
werk, ook in de nieuwe school, en gaf
hij hem de verzekering, dat hij zijn taak
niet eerder als afgelopen zal beschou
wen dan wanneer het gehele gebouwen
complex, de conciërgewoning incluis, er
staat. Na nog te hebben betoogd, dat
ook de leraren veel waardering voor de
jubilaris hebben, schilderde hij diens ver
houding tot de leerlingen. Het is een
moeilijke taak met het jeugdige volkje
op goede voet te blijven, maar ’t kostte
je toch weinig moeite, en daarom mogen
ze jou ook graag, temeer nog, omdat je
geen aanbrenger bent. Het is een felici
tatie voor de school waard een concier
ge als Bijlsma te bezitten, die alles van
de jongelui gedaan kan krijgen, tot zelfs
de zware asvaten toe! (gejuich van de
leerlingen).
Tot slot bood spr. de jubilaris namens
het volledige personeel een gemakke-
Ijjke stoel aan en vereerde hij mevr. Bijl
sma een mooie plant.
daan, nadat Nederland een compromis
tussen de verschillende standpunten had
voorgesteld, dat nu echter weer door
W.-Duitsland wordt afgewezen, dat
misbruik maakt van de wetenschap dat
W.-Europa het nodig heeft. Het be
weert wel mee te willen doen de ver
kiezingen in W.-Berlijn gehouden, dat
het eerst aan Russische agressie bloot
zou worden gesteld en waar de s.d. te
rugliepen en de chr. dem. wonnen, geven
een geheel ander oordeel van het Duitse
volk over de herbewapening dan in an
dere lander maar het tracht daar
voor steeds nieuwe concessies te krijgen.
Wil W.-Europa krachtig meewerken
zichzelf te bewapenen dan moeten de
Amerikanen het echter daartoe ook in
staat stellen. Daarom hebben Truman
en Attlee ook gesproken over de verde
ling der grondstoffen, welke voor de be
wapening nodig zijn, en die thans aller-
wege door de Ver. Staten worden op
gekocht, zodat er schaarste en werk
loosheid in bepaalde takken van in
dustrie in W.-Europa dreigt. Anderzijds
is het duidelijk, dat de beklemming,
welke de vele vraagstukken van de hui
dige crisis veroorzaken, het verlangen
heeft versterkt nog eens met Rusland
te praten of er geen uitweg is. De hui
dige positie schijnt er niet gunstig voor,
een evenwicht van krachten is aller
minst bereikt, maar blijkbaar wil men theeonderneming Sidamanik, ten Zuiden
van Pematang-Siantar (Sumatra’s Oost
kust) door een bende overvallen en ge
dood. De planters H. Middelkamp en W.
Westendorp werden ter plaatse doodge
schoten. De opzichter van de autowerk
plaats, H. F. G. Ostwald is Zaterdag
avond in het hospitaal te Siantar aan
zware verwondingen overleden. De ben
de wachtte de slachtoffers die met on
geveer 43.000 rupiahs aan loongelden
met een jeep onderweg waren, in een
hinderlaag op. Kolonel Simbolon, van de
Apris, heeft aan de heer Stuurman, de
Nederlandse commissaris in Medan, zijn
deelneming betuigd.
Wanneer dit overzicht -
de besprekingen welke de Engelse pre
mier Attlee voerde met president Tru
man reeds afgelopen. Attlee heeft
daarbij niet alleen namens Engeland
gesproken, maar ook namens Frankrijk,
met welks premier hij tevoren had over
legd en practisch ook namens de Bene
lux, welker standpunt zoals bekend ge
maakt werd dat van Engeland en
Frankrijk zeer nabij kwam. De mening
van al deze landen was dat de crisis in
Azië door het ingrijpen van rood China
in Korea met voorzichtigheid diende te
worden behandeld en de reden dat
Attlee naar Washington ging was na
tuurlijk dat de W.-Europese staatslie
den door de vrees waren bevangen dat
Washington juist die voorzichtigheid
niet zou betrachten. Die vrees kristalli
seerde zich toen bleek dat men in de
Ver. Staten het gebruik van de atoom
bom in Korea ernstig overwoog, waar
tegen openlijk verzet in het Engelse
Lagerhuis rees van een groot aantal
parlementsleden. Waarschijnlijk was dit
verzet gebaseerd op humanitaire over
wegingen, maar by de Europese staats
lieden moet toch ook een andere over
weging hebben gegolden, zo niet de
doorslag hebben gegeven, nl. deze dat
het gebruik van de atoombom niet al
leen rood China tot een verbitterd vij-
and van het Westen zou hebben ge
maakt maar in geheel Azië een verzet
tegen de Westerse methoden zou heb
ben doen oplaaien, dat aan alle kansen
tot samenwerking tussen Azië en het
Westen voor goed een einde zou hebben
gemaakt. Mede omdat het Westen zijn
hoop om op de duur tot hartelijker ver
houdingen met Azië te komen had ge
vestigd op plannen tot verheffing van
de welvaart van de Aziatische volken,
waarvan tot nog toe overigens niet veel
is gekomen, maar die in flagrante
tegenspraak zijn met de toepassing van
het meest vernietigende wapen waar
over het Westen beschikt, in een con
flict waarin, in Aziatische ogen, zeker
niet het ongelijk geheel aan Chinese
ZÖ’de ligt. Want niet alleen India, maar
zelfs de meeste diplomaten in Europa,
hebben het overschrijden van de 38ste
breedtegraad door de V. N.-troepen na
hun succesvolle actie in Zuid-Korea, als
een uitdaging aan rood China be
schouwd, dat daartegen had gewaar
schuwd en dat tenslotte toesloeg.
Op dat moment besloot Attlee naar
de Ver. Staten te gaan, en men mag in
zijn reis niet alleen de Europese vrees
weerspiegeld zien dat Truman ten
slotte zou bezwijken voor de druk der
Amerikaanse extremisten, maar ook
een demonstratief zich scharen van W.-
Europa aan Trumans zijde tegenover
die druk. Tegen de mening van diegenen
in Amerika die van oordeel zijn dat de
rode Chinezen direct op z’n hardst moe
ten worden aangepakt stelt W.-Europa
als de zijne minister Bevin zeide het
dezer dagen nog in het Engelse Lager
huis dat men nog niet weet of China
met Rusland samenzweert tegen de rest
der wereld, dat het kan zijn dat enkel
nationaal besef het thans tot actie heeft
gebracht en dat men moet trachten
door te praten, tot inzicht over zijn be
doelingen te komen. Daarom werd het
in Europa een fout van de Ver. Staten
geacht dat het rood China belette lid
der Ver. Naties te worden. Nu stelt Pe
king, voor het tot een oplossing der
Koreaanse kwestie wil meewerken,
deze eis, mèt andere, Weer; inwilliging
er van wordt door India vurig bepleit,
doch nu is ze, evenals de Chinese eis in
zake Formosa, een veel bitterder pil
voor de Amerikanen geworden om te
aanvaarden, omdat ze in het kader van
de Chinese successen in Korea worden
gesteld, dus als ze worden aanvaard
Amerika’s trots en prestige afbreuk
doen, en hevig verzet bij de Amerikaan-
Men moet echter de overweging van
het gebruik van de atoombom ook van
Amerikaans standpunt bezien. De Ver.
Staten hadden het leger geleverd dat in
Zuid-Korea het gezag der Ver. Naties
voor het oog der wereld had gehand
haafd, de bijdragen der andere landen
aan dat leger waren gering geweest.
Met toestemming der Ver. Naties had
dat leger daarna de 38ste breedtegraad
overschreden alleen India had in de
Veiligheidsraad, waar Rusland toen nog
niet was teruggekeerd, bezwaren zo
wel om zichzelf tegen overvallen uit
Noord-Korea te beschermen als om van
geheel Korea één staat onder toezicht
van de V. N. te maken. Het V.N.-leger
had bijna geheel Korea in zijn macht,
toen de vloedgolf der Chinezen loskwam.
Geen V.N.-lid, zelfs de Ver. Staten niet,
waren in staat haastig zoveel verster
kingen naar Korea te zenden, dat het
evenwicht werd hersteld, en zo dreigde
het V.N.-leger, waarin misschien tien
maal zoveel Amerikanen als troepen
van andere naties zijn opgenomen, de
ondergang. Het was daarom niet zo’n
wonder, dat men in Amerika toepas
sing van het atoomwapen overwoog, het
enige dat naar de Amerikaanse publieke
opinie meent deze tienduizenden Ameri
kaanse jongens, hier en daar zelfs inge
sloten en aan de barre koude van het
Noord-Koreaanse klimaat blootgesteld,
kon redden. Terwyi daarnaast dan bo
vendien tal van leidende figuren in
Amerika, republikeinse senatoren, zowel
als militaren, van mening zijn dat rode
Chinezen en Russen toch één pot nat
zijn en dat men dus bij deze Chinezen
ook niets met praten' bereikt, doch ze
misschien met harde middelen het
hardste middel er nog toe zouden
kunnen worden gebracht Korea te ver
laten en de wereld zo een derde wereld
oorlog zou kunnen worden bespaard.
opvoeding. Wijzend op
een, hoopt spr. dat de geest van een
dracht, in It Jubeljier tot uiting geko
men, zal worden gehandhaafd. Namens
velen uit de burgery dankt spr. deze
mannen voor wat ze in moeiiyke dagen
gepresteerd hebben. De Voorz.
dankte de sprekers voor hun woorden;
over de daarin tot uiting gekomen ge
dachten zal het bestuur zich gaarne
beraden. Een van de mooiste facetten
van deze feestweek waren de eendracht
en samenwerking, laten we die trachten
te handhaven, opdat we t.z.t. weer iets
met vrucht op touw kunnen zetten.