Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK, WYMBRITSERADEEL en IJLST
De Band Nederland-lndonesië
heeft zijn taak beëindigd
I
Hoe wurdt de nije Pachtwet
DINSDAG 16 JANUARI 1951
6e JAARGANG No 5
L KIEZEBRINK
Wol-hausse
Zeepost voor Oost en West
Geslaagd
I-
Sibbeziekte
Natsir over
hervatting onderhandelingen
Gevonden voorwerpen
Wijmbritseradeel
Oprichting Fries comité
N.Z.H.R.M.
I
KLEINZAND 7 Telet. 2872
1 Het Sneaker Nieuwsblad is een gecombineerde uitgave van NIEUWE SNEEKER COURANT, SNEEKER COURANT en DRIJFHOUTS NIEUWSBLAD
Niet op woningbouw bezuinigen
Officiële ontvangst gedemobiliseerden
en feestavond tot besluit
De vlag naar het Fries Scheepvaart
Museum
Ziekte als opgave
Krite Drylts Kr. Fr. Selskip
Loop bevolking Wymbritseradeel
iï: ft -
Redacteur
De Feestavond
-
door geboorte met: 168 mannen en 163
De forhieringen
meije dat net
1
De Pachtkeamers forfalle.
r
By it bisprek
geen ijzer met handen konden
breken.
Sedert enige tijd zijn bij de toneel
groep der Kaatsvereniging Sneek de re
petities gaande voor bovengenoemd to
neelstuk. 21 Febr. volgt de uitvoering.
Aan Nederland wordt thans overge
laten wanneer de onderhandelingen over
Nw. Guinea weer geopend worden, aldus
heeft de Indonesische minister-president
mr. Moh. Natsir, aan het dagblad Pe-
doman medegedeeld. Hij zeide, dat het
Indonesische standpunt over de basis,
waarop de onderhandelingen hervat kun
nen worden aan de gehele wereld reeds
bekend is.
Een dubbele leren fietstas, terug te
bekomen bij D. Buma, Westhem 10; een
pak stro, terug te bekomen bij J. H.
Nauta, Jutrijp29; één dekkleed, terug te
bekomen bij A. Mandemaker, kanton-
nier, Rijksstraatweg bij Woudsend.
Advertentieprijs 15 ct per m.m.
Bij contract (handelsadv.) lager.
Abonnementsprijs I 2.50 per half
jaar. Franco per post I 3.75 per
half jaar
Giro 50748 ten name van Ffrma
E. J. Drijfhout, Sneek.
sneeuw
de
i
Hulde aan het bestuur van de
Band.
I
i
i
Redactieadres:
SNEEKER NIEUWSBLAD
3i
X
s,
in
•d
n
1
dezelfde zorg en hetzelfde verdriet.
Verder uitte zij haar dankbaarheid voor
het souvenir, mede namens mevr. King-,
ma die wegens familieomstandigheden
niet aanwezig kon zijn, en roemde zij nog
de grote medewerking die de Band van
de gehele burgerij heeft ondervonden.
De Burgemeester reikte onderscheidingen uit.
Na het gebruiken van een kopje thee
reikte de burgemeester in toepasselijke
bewoordingen de door de minister van
oorlog toegekende onderscheidingen uit
aan F. Arema, H. Bos, J. Bos, L. H.
Castelein, F. H. Dijkstra, R. Feitsma, C.
F. A. Frowijn, G. Geertsma, H. Greijda-
nus, F. C. Hofman, H. J. Hofmeester,
L. H. Hofmeester, F. de Jong, J. C. van
Otterdijk, K. van der Ploeg, H. Posma,
D. Siesling, F. Volkers, K. J. de Vries,
P. H. IJsselstein, P. de Zwart, terwijl
het oorlogsherinneringskruis is toege
kend aan A. van Doorn en E. A. L. van
Meegen.
Vervolgens richtte hij zich nog met
woorden van hartelrjke dank tot het be
stuur van de afdeling Sneek van de
Band, dat moeite noch tijd gespaard
heeft iets te doen in het belang van
hen, die hun vaderlandse plicht hadden
te vervullen. De gehele burgerij mag U
dankbaar wezen voor dit werk, waaraan
de namen van het vroegere bestuurslid
mevrouw Castelein en van de voorzitter,
de heer Bijlsma, verbonden zullen blij
ven, zo besloot de burgemeester.
De heer Bijlsma sprak zijn erkentelijk
heid uit voor deze woorden en toen stel
den allen zich buiten op voor het be-
vlagde Stadhuis voor het aanhoren van
het volkslied.
Met de volgende schepen kan zeepost
worden verzonden. De data, waarop de
correspondentie uiterlijk ter post moet
zijn bezorgd, staan, tussen haakjes, ach
ter de naam van het schip vermeld:
Indonesië s.s. „Raki”, (17 Jan.);
Nieuw Guinea s.s. „Rotti” (29 Jan.)
Ned. Antillen m.s. „Oranjestad” (17 Jan l
Suriname s.s. „Besseggen” (19 Jan.).
Geslaagd voor het diploma Boekhou
den (Associatie) mej. H. H. Terpstra
te Nijland en de heer IJ. Dijkstra te
Sneek, opgeleid door de heer P. Kooi,
leraar Boekhouden te Sneek.
De Bond van Landpachters haldde sa stiet der, moat jaen in redelike bi-
Op de Australische wolveilingen zijn
weer recordprijzen behaald. Bij de thans
„Hoe komt Nederland weer onder
dak” was het onderwerp van een cau
serie, die de Minister van Wederopbouw
enz., Mr. J. in 't Veld, hield voor de
„Ned. Mg. voor Nijverheid en Handel”
te Amsterdam. De Minister zeide o.a.
het volgende: „Wanneer wij in dit tem
po voortgaan met bouwen, zal het wo-
ningprobleem in 1965 zijn opgelost. In
ieder geval zal er dan geen woning
tekort meer zijn!” De Minister wees ver
volgens op dreigende gevaren, die het
bouwplan in de war kunnen sturen
maar als het enigszins kan en er moet
bezuinigd worden, dan niet op woning
bouw. Eerder op het gebied van con
sumptie of op dat van de investering.
Zou men op de consumptie gaan bezui
nigen, dan zo meent de minister is
iedereen natuurlijk ontevreden. Dit acht
hij een onjuiste houding. Immers, zo
vervolgde hij, in Nederland wordt jaar
lijks voor ƒ500.000.000 aan alcohol uit
gegeven en eenzelfde bedrag aan tabak.
Voor luxe-artikelen als koffie en thee
komt er nogmaals 100.000.000 bij. Mi
nister in ’t Veld gaf als zijn mening te
kennen, dat een bezuiniging op deze
artikelen zeker eerder in aanmerking
moet komen dan een op de woningbouw.
Zo er al op consumptieve investeringen
bezuinigd moet worden, nooit mag dit
schapenfokkers naar raming 5 milliard inwoners. Zij verminderde door overlij-
gulden hebben ontvangen. De opbrengst
van de goudwinning bedraagt in een
eeuw tijd 6% milliard.
Op het Stadhuis
in de grote zaal werden de gedemobili-
seerden namens het Gemeentebestuur
door burgemeester Rasterhoff toege
sproken, die zgn blijdschap uitsprak over
him behouden terugkeer, maar tevens
hun makkers herdacht, die het leven
hebben moeten geven toen het vaderland
een beroep op hen deed. En wij denken
dan niet alleen aan hen, wier leven zo
plotseling werd afgebroken, aldus spr.,
maar ook aan hen, die achterbleven. Mo
gen zij allen, ouders, vrouwen, verloof
den en andere nabestaanden, steeds de
kracht ontvangen om het grote verlies,
dat zij leden te dragen. En mogen wg,
die geen offer behoefden te brengen, in
het besef van de zwaarte van de slag die
hun trof, hen steeds met onze deel
neming en medeleven omringen.
Nadat de gevallen makkers door enige
minuten stilte, tijdens welke het Stede
lijk Muziekcorps buiten het plechtige
Ases Tod ten gehore bracht, waren her
dacht, schetste de burgemeester de over-
gang van het burgerleven naar het mili
taire bestaan en daarna de uitzending
naar Indonesië. Uw weg leidde ver van
huis en op Uw schouders werden nieuwe
taken gelegd. Gij hebt moeten handelen
op eigen verantwoordelijkheid, wanneer
de U verleende opdrachten daartoe dron
gen. Maar deze taken hebben U gevormd
voor het verdere leven, omdat ge hebt
geleerd verantwoordelijkheid te dragen
en zo nodig risico’s te nemen.
Inmiddels is de tijd voortgeschreden en
zijn de omstandigheden veranderd. Uw
diensttijd eindigde en U keerde terug in
ons midden. Maar, zo betoogde spr., ik
kan mg levendig voorstellen dat voor U
het leven hier in Nederland en misschien
in nog sterkere mate in Sneek te eng ge
worden is. Misschien bent U het leven
in onze stad maar weer begonnen met
tegenzin, maar met een hunkering naar
iets groters; iets, waarin U de opgedane
ervaringen beter kunt gebruiken. Ik kan
me echter ook een andere gesteldheid
indenken, nl. deze, dat men bij alle moei
te en bg alle ellende die men heeft ge
zien, maar één verlangen heeft, nl. om
te genieten van het leven dat God ons
heeft geschonken, om na de volbrachte
dagtaak thuis te zijn in de beste zin van
het woord. Zulke militairen kwamen
thuis met slechts eenvoudige wensen. De
ge dit sa foroare to krijen dat foar de
pachter in redelike bisteanssekerheit
waerborge is.
Het
lopend bezig, dag in, dag uit, maar
steeds wordt, als wij een lichtpunt
menen te zien, het tekort weer vergroot,
nu weer door de grote aantallen gere-
patrieerden, die dakloos in ons midden
worden geplaatst en te wier aanzien wij
ook een plicht hebben te vervullen.
Wanneer de omstandigheden niet al te
moeilijk worden, zullen wij dit vraagstuk
echter oplossen.
Spr. stond hierna stil bij de nieuwe
oorlogsdreiging maar herinnerde in dit
verband aan de historische woorden
welke Jan Pieterszoon Coen heeft ge
sproken: „Despereert niet; siet doch
ende considereert wat een goede coura-
gie vermag”. Laten ook wij de moed niet
zakken en kalm en rustig onze plicht
doen, bereid om de offers te brengen
welke van ons gevraagd worden. Laten
wij ons niet beïnvloeden door angst of
vrees. Angst is een zeer slechte raad
geefster en vrees aoet onze werkkracht
en activiteit verlammen. De ervaring
heeft geleerd dat vele dingen anders
verlopen dan wij, mensen met onze be
perkte gaven, menen te kunnen voor
spellen. Het woord van Coen geeft ons
ook
Op een paar na zgn nu alle militairen uit onze stad en omgeving uit Indonesië
in het vaderland teruggekeerd. Daarmee is tevens een einde gekomen aan de
taak van de Band NederlandIndonesië die de leuze „wg leven mee met de
jongens over zee” tot werkelijkheid heeft gemaakt, en ook door het leggen van
contact tussen de ouders, vrouwen en verloofden van de militairen zegenrgk
werk heeft verricht. Zaterdag is deze arbeid stopgezet met een officiële ont
vangst van de na 1 Januari 1950 gerepatrieerden op het Stadhuis, gevolgd door
een druk bezochte feestavond in de foyer van Amicitia. Tijdens dit feest werd de
vlag van de afdeling aan het Fries Scheepvaart Museum overgedragen waar zij
bewaard zal bljjven als een symbool van wat burgerzin in moeilijke tijden vermag.
verlangens, welke zij bij hun terugkeer
j koesterden, lagen zo voor de hand. Een
werkkring die bevrediging zou schenken,
een redelijke huisvesting en wat toe
komstmogelijkheden. De eisen waren re
delijk en o zo menselijk. En toch hebben
wij ze niet allemaal kunnen inwilligen,
zoals wij zo gaarne hadden gewild. Nog
steeds ligt op mijn bureau een lange lijst
van gedemobiliseerden, aan wie nog
geen woonruimte kon worden toegewe
zen. Niet omdat wij U hadden vergeten,
niet omdat wij geen aandacht aan Uw
rechtmatig verlangen hebben geschon
ken, maar alleen omdat wij
Bij al deze woorden van hulde en van
dank was het „lang zal hij of zij leven”
en het applaus niet van de lucht, want
ieder wilde graag uitdrukking geven aan
zijn of haar dankbaarheid jegens de be
stuursleden van de Band en allen die
hen bij hun mooie werk hebben bijge
staan. En zelfs op deze laatste bijeen
komst werden nog goede gaven aan
„hun” jongens uitgereikt. Ieder militair
kreeg nl. als herinnering aan zijn dienst
tijd in Indonesië een fraai sigaren- of
sigarettenblaadje, dat hun met een ste
vige handdruk door de heer Bijlsma werd
uitgereikt, en door allen zeer werd ge
waardeerd.
een positieve opdracht
nl. om met goede courage, met sterke
moed, de toekomst tegen te gaan. Voor
alle gedemobiliseerden ligt hier een taak
en ik hoop, zo besloot spreker, dat gij
de ervaringen die gij hebt opgedaan,
zult gebruiken ten bate van de gemeen
schap, dat gij U ook verder zult laten
leiden door een sterk plichtsgevoel en
het Uw oprecht verlangen zal zijn recht
en gerechtigheid te dienen.
kenmerkte zich door een zeer gezellige
sfeer, waartoe de royale tractaties, de
muziek van het trio SchuilHesmerg
Klasema met zang van Mieke Damhuis,
en, niet in de laatste plaats, het optre
den van Henk Stuurop, die buitenge
woon op dreef was, zeer veel hebben bij
gedragen.
Voorzitter Bijlsma sprak een kort ope
ningswoord waarin hij in ’t bijzonder
burgemeester Tjaberings en de terugge
keerde militairen verwelkomde (burge
meester Rasterhoff was nog niet aan
wezig) en enkele gevoelvolle woorden
wijdde aan de nagedachtenis van het
overleden bestuurslid, de heer Damstra,
en aan de jongens die niet zijn terug
gekeerd. Een minuut eerbiedig stilzwij
gen onderstreepte deze woorden.
Tussen de muziek, de zang en de trac
taties door voerden verschillende perso
nen het woord. De heer H. Haagsma,
voorzitter van het Huldigingscomité
bracht, na eveneens het tragisch over
lijden van de heer Damstra te hebben
gememoreerd, hulde aan het bestuur
waarbij hij zeer in het bijzonder stil
stond bij het werk van de voorzitter en
de dames Jongejans, Kingma en Caste
lein, welke laatste vooral een echte sol
datenmoeder was. Als herinnering bood
hij allen alsmede de oud-bestuursleden
Kanon en Schuhmacher, een geschenk
aan en vereerde hij de dames Bijlsma,
Wiersma en Bakker een fraaie plant. De
heer A. Flach vertolkte de dank van de
gedemobiliseerden; burgemeester Tja
berings dankte voor alles wat de Band
in het afgelopen jaar voor de jongens
uit zijn gemeente heeft gedaan.
De heer Bijlsma deelde mede dat de
vlag van de Band in het Fries Scheep
vaart Museum zal worden geplaatst en
stelde deze ter hand aan de voorzitter
van het Museum, de heer J. Halbertsma,
die haar namens het bestuur gaarne in
ontvangst nam en als ouder ook nog
hulde bracht aan de heer Bijlsma voor
diens initiatief tot het oprichten van de
Band en woorden van dank sprak voor
alles wat voor hun zonen is gedaan,
waarvan de vlag het blijvend symbool
zal zijn.
Mevr. Jongejans sprak als moeder. Als
moeders stonden wij naast elkaar, zei zij,
want we hadden allen
Verschijnt:
DINSDAGS en VRUDAGi
Administratie t
Comb. Drijfhout-Kiezebrink Co.
Kantoor: GROOTZAND 55
Telefoon 3005 (K 5150)
Alles wurdt bihannele troch de Groun-
keamers mei as heger birop de Hege
Grounded.
Oer ’t algemien meitsje de Pachtkea
mers yn Fryslan net sok min wurk. Dat
wurdt fuort net better en boppedat is
spr. bang foar oerbilesting fan ’e Groun-
keamers dy folie mear to dwaen krije.
Nou binne wy yn aksje üs boun sa
sterk mooglik to meitsjen, sa bisleat hy.
Hoe mear leden wy hawwe nammersto
mear ynfloed hawwe wy by it Regear
en by de Keamers. En tink der ek om
dat jim politike fortsjintwurdigers
straks yn ’e Keamers foar jimme op-
komme, hwant de Keamers moatte de
nije wet féststelle. As wy der net west
hiene, hie it Pachtbislüt der ek net west.
Dêrom moatte wy der meiinoar de skou-
ders Under sette om ek de nije wet sa
goed to krijen as it Pachtbislüt.
In het Oranjehotel te Leeuwarden
werd Vrijdagmiddag dtt nieuwe Friese
Comité opgericht. Alle uitgenodigde
personen onder wie verschillende burge
meesters van Friese steden waren aan
wezig of hadden bericht gezonden dat zij
hun plaats in ’t Comité aanvaardden. De
voorzitter van het voorbereidend comité,
dat voorheen de grote provinciale actie
om de Insulinde nieuwe motoren te
schenken had gevoerd, opende de bijeen-
komst. Hij heette allen welkom en ver-
telde waarom het noodzakelijk was dat i
er een Fries Comité werd opgericht.
Friesland, zo zei spreker, dat op zijn I
kust verschillende beroemde reddings- j
stations heeft als Oostmahorn, Ameland,
Lemmer, Terschelling, Friesland dat bij
na aan drie kanten door de zee wordt
begrensd, Friesland is procentsgewijze
de provincie, waar ’t allerminste voor de
N.Z.H.R.M. die van vrijwillige bijdragen
bestaat, wordt gedaan. En wanneer dit
nu veroorzaakt werd door onwil of on
macht van de bevolking dan zou men
zich daar bij neer kunnen leggen, maar
dat is eigenlijk net andersom, dat heeft
immers de zo spontaan ingezette actie
voor de nieuwe motoren bewezen. Van
uit alle lagen der bevolking, van hoog
tot laag, stroomden de giften toe, het
was net of onze Friese bevolking nn pas
tot de overtuiging kwam hoe nodig het
was dat Friesland zijn deel bijdroeg, en
deze stemming, deze mening zo spon
taan geboren willen wij vasthouden.
Bij de gehouden stemming werd be
sloten dat het dag. bestuur gevormd zou
worden door het voorlopige comité de
leden zijn woonachtig in het centrum
wat van veel belang is terwijl notaris
Bolwijn voor de N.Z.H.R.M. hierin zit
ting neemt. Verschillende plannen wer
den besproken en zullen t.z.t. worden
uitgevoerd. In beginsel is besloten om
in een viertal grote plaatsen dit jaar
reddingsbootdagen te organiseren, o.a.
in Sneek en wel in Mei. Verschillende
medewerkers van de motorenactie zul
len opnieuw gevraagd worden, deze da
gen mee te organiseren. Verder is be
sloten dat het comité een propaganda
een acter uit zal geven, die door de to
neelverenigingen zal worden gespeeld.
De heer A. Brouwer zal dit stuk schrij
ven. In herfst en winter zullen films en
lezingavonden worden georganiseerd en
het gehele jaar door zal actie worden
gevoerd voor donateurs. Voor Sneek kan
men zich opgeven als donateur, of als
vereniging die meewerkt aan de Red
dingsbootdagen en als collectrice (tant)
bg Abe Brouwer. Winsemiusstraat 12,
Sneek. Telef. 2547.
geschieden ten aanzien van de woning
bouw. Eerder op openbare gebouwen en
gebouwen voor vermakelijkheidsobjec-
ten. Bezuiniging op de bouw van kleu
terscholen acht de minister alleszins
verantwoord de bouw van gewone
lagere scholen dient echter voort te
gaan, mede in verband met het sterke
accres der bevolking.
nen en 270 vrouwen; totale vermeerde-
scheer uit dit jaar verkocht is, zullen de rin8: 426 mannen en 433 vrouwen of 859
den met: 51 mannen en 53 vrouwen;
door vertrek met’ 382 mannen en 330
vrouwen; totale vermindering: 433 man
nen en 383 vrouwen of 816 inwoners.
Op 1 Januari 1951 bestond de bevol
king uit: 6254 mannen en 6082 vrouwen,
totaal 12336 inwoners.
Totale vermeerdering: 43 personen.
Geëmigreerd naar: Canada 72, Ver.
Staten van Noord-Amerika 25, Australië
2, Zuid-Afrika 1, totaal 100 personen.
Aantal voltrokken huwelijken 85.
Aantal ingeschreven echtscheidingen 3.
De nije Pachtwet.
Fan ’e nije Pachtwet hinget in soart
fan óf net allinnich foar de pachters
mar foar üs hiele lan, yn 't bisünder
foar Fryslan, hwer’t 75 fan ’e pleatsen
en landerijen pacht wurdt. It foarünt-
wurp is gearstald troch in kommisje
hweryn yn haedsaek ambtners sitte en
mar ien pachter. Dochs sit it goed yn
inoar. Foaral de rjuchtsposysje fan ’e
pachter is goed regele, mar de bisteans
sekerheit net bést. En dêrom kinne wy
mei dy artikels gjin genoegen nimme
omdat wy dêrmei de kant opgeane fan
to hege pachten.
Foaral tsjin artikel 4 hawwe wy prin-
sipiële biswieren omdat de pacht dêryn
folie minder regele wurdt as yn it
Pachtbislüt. Yr> dit artikel leit de moge-
likheit fan in forheging {an e pacht mei
50, 75, ja miskien wol fan 100 en as
soks bart jowt de rjuchtsposysje net sa
folie mear. Neffens it nije üntwerp
komt der foar bipaelde gebieden in
noarm foar de hichte fan ’e hierprizen.
Dy noarmen wurde publisearre, en dat
is in great biswier. Hwant as dy fêst-
steld binne sille alle hieren dy ünder
dizze noarm lizze goedkard wurde.
Sjocht in eigener dan dat syn hieren le
ger binne dan sil hy se ta dy noarm for-
hege. Boppedat is it in hiele toer om dy
noarmen foar lün fêst to stellen. Dy
moatte troch praktyske minsken tak-
searre wurde.
Mar dy forheging fan hier is it allin
nich net. It resultaet fan dy noarmen,
Sneeuw op sneeuw in de
Zwitserse bergen.
De sportmensen zgn zeer
tevreden over de vele
sneeuw die er deze winter
in de bergen is gevallen,
maar om ook het verkeer
niet in gevaar te brengen,
is de moderne techniek de
strijd tegen het witte ele
ment begonnen.
Een reusachtige
opruimmachine jaagt
sneeuw in grote wolken de
lucht in om de wegen
sneeuw-vrij te maken.
in stikje skiednis.
Hy gie tobek nei de jierren ’30'32
der - -
Van oudsher heeft de arts een be
langrijke rol gespeeld in de mensenge
meenschap. Zijn verhouding tot de zie
ken heeft in de loop der tijden sterke
veranderingen ondergaan. Oorspronke
lijk functioneerde hij, meer onpersoon
lijk, als schakel tussen de lijdende mens
en de bestaande orde. Toen kwam de
tijd, dat de verhouding van de huisarts
tot zijn patiënten een zeer persoonlgke
weid. In de laatste 50 jaar is ook daarin
wederom verandering gekomen. De
technische vooruitgang heeft het thera
peutische en prophylactische vermogen
enorm vergroot. De sociale wetten en
vooral het ziekenfondswezen veroor
zaakten een grondige verandering van
de verhouding arts—patiënt.
Op het gebied der besmetteljjke ziek
ten wordt in toenemende mate door hy
giënische en prophylactische maatrege
len een verhoogde kunstmatige immuni
teit en een verlaagd ziektecijfer nage
streefd.
Daardoor wordt niet alleen de per
soonlijke verhouding van de arts tegen
over de zieke, maar ook de persoonlgke
verhouding van de Igder tegenover zijn
ziekte steeds meer verdrongen. De mens
leeft met de gedachte, verzekerd te zgn
tegen ziekte en ongemak en bg de over
heid is de belangstelling steeds meer toe
gespitst op de productiviteit van de
staatsburger.
In deze verhouding loopt de taak van
de arts gevaar gereduceerd te worden
tot de functie van een technicus. Hij
moet een hersteller worden van mense
lijke lichamen tot bruikbare machines.
Deze gang van zaken is een van de
vele gevaren, die het menselijk zijn be
dreigen.
Naast deze ontwikkelingsgang heeft
een andere plaats. Niet alleen uiterlgk
in de politieke en militaire verhoudin
gen, maar ook in de menselijke ziel.
De toenemende onrust en angst zijn
daar de uitdrukking van. Doordat in
werkelijkheid lichaam, ziel en geest
elkaar beïnvloeden, wordt de menselijke
onmacht in deze critische tgd ook licha
melijk duidelijk. Een natuurwetenschap
pelijke instelling en een alleen maar li
chamelijke belangstelling zijn niet in
staat tot bevrgdende inzichten en een
productieve levenshouding te voeren.
Onder de vele vragen, die in deze tijd
in ons op kunnen stijgen, is ook deze: Is
de alleen-negatleve houding, die we te
genwoordig tegenover de ziekte hebben,
gerechtvaardigd? Zou het niet kunnen
zgn, dat we, door ee" meer positieve
verhouding tegenover datgene, wat we
aan een ziekte beleven, een vrucht
baarder basis zouden kunnen vinden
voor datgene, wat we ons mens-zijn noe
men?
Over deze dingen zal Dr. B. Lieve-
goed a.s. Woensdag 17 Jan., ’s avonds
om 8 uur in Hotel Hanenburg spreken.
Ieder, die zich voor de problemen van
deze tijd interesseert, verzuime deze ge
legenheid niet.
It distrikt Snits fan it Kristlik Frysk
Selskip hat Tongersdei in propaganda-
joun hélden to Drylts om to kommen ta
oprjochting fan in Kristlike Krite. De
hear P. v. d. Mark hat sprutsen oer
„Hwat wy wolle”. Nei it skoft waerd
troch leden fan de krite Skearnegoutum
opfierd „Hil is üt de rie”, fan Fedde
I Schurer. Sang en foardracht wikselen
bliuwe gelyk mar mei dit forskil dat de
forlenging foar in buorkerij net 12 jier,
mar 6 jier jildt. Allinnich by nij ynhie-
ren bliuwt it 12 jier. Ek hoecht de pach-
Dat binne standorganisaesjes j ter de forlenging net mear oan to
hweryn sawol pachters as forpachters, freegjen. As er bliuwe wol, bliuwt er.
hypotheekboeren as eigen boeren sitte. De eigener moat de hier opsizze en dan
------- - - i J kin je hierder binnen in moanne yn for-
set komme by de Grounkeamer, dy ek
in koartere forlenging bipale kin. Yn
dat gefal is de hierder forplicht nei öf-
rin fan dy perioade seis forlenging oan
to freegjen. Docht er dat net, dan haldt
de forlenging op mei de jierren dy’t
troch de Grounkeamer fêststeld binne.
De rjuchten fan ’e pachter binne dus net
minder wurden. Nou kin de soan fan ’e
pachter sünder tastimming fan ’e for-
pachter net op ’e pleats komme. Mei de
nije wet kin dat wol, mar dan moat de
pachter op syn minst 10 jier op ’e pleats
wenne en de soan 3 jier op it bidriuw
wurksum west ha. Foaral foar de lytse
bidriuwen is dat in biswier.
Op ’e nij neisjen fan ’e hier kin ek wer
om ’e trrje jier. Mounlik forpachte mei
net mear, en wol men soks op in bipaeld
momint fêstllzze litte dan kin it net
mear foar de oerbliuwende jierren, mar
komt de wettelike termyn der oer hinne.
De Grounkeamer kin yn bisündere ge
tallen oars dwaen mar dizze bipaling
wolle wy der üt ha.
Tongersdeitomoarn yn Hotel Hanenburg leaning foar de hierder mei ynachtnim-
in gearkomste hweryn de hear J. M. i ming fan ’e redelike bilangen fan ’e for-
Jansma to Akmaryp de nije Pachtwet t pachter. En dit bitsjut dat men by in
bispriek en meiien as doel hie ta de op- earme forpachter mear hier jaen moat
rjuchting fan in öfdieling to kommen. as by in rike en foar in aide buorkerij
Foarsitter wie de hear Jac. Hofstra mear as foar in nge omdat it ünderhéld
to Joure, dy’t yn syn iepeningswurd sei I folie swierder is. En dêrom easket it
dat it Pachtbislüt op ’e helling moat. bilang fan ’e hierder dat wy üs bést dog-
Der moat in nge Pachtwet komme dy’t t -*-
net foar inkelde jierren mar foar gene-
raesjes jilde sil en dêrom hoopte hy,
dat dizze net minder wurde sil as it
Pachtbislüt. Mar dat sil oan ’e pachters
lizze. S' as it foarbislüt der nou hinne
leit koe it wol ris minder wurde. Dêrom
is de Bond van Landpachters yn aksje
om dit foroare to krijen. De lanbou-
organisaesjes kinne en
dwaen. F
doe’t der ek in Pachtwet yntsjinne
waerd. It wie in minne tiid: hege hieren,
Onderlinge konkurrinsje, rare kondysjes
yn ’e pachtkontrakten ensfh. De B. van
L. en de lanbouorganisaesjes hawwe doe
foar foroaring yn 't spier west en yn
1932 waerd de nije Pachtwet yn ’e
Twadde Keamer oannommen mar yn ’e
Earste net. Doe is op ütstel fan de B. v.
L. de krisispachtwet Ebel ynfierd dy’t
foar in hoop minsken moai wurk dien
hat mar ek forkeard. Forskillende bin
ne dêrtroch har lan en pleats kwytrekke,
mar oan 'e oare kant binne der ek folie
holpen troch de preventive wurking fan
’e pachtkeamers.
Yn 1941 kaem it Pachtbislüt. Dêrmei
binne in hiele bulte biswieren fan ’e
pachtwet weinommen. Ek nou libje wy
noch ünder dit bislüt en as wy it hélde
koene, soene wy net üntofreden wêze.
Mar it regear seit dat der in nije Pacht
wet komme moat en dat is ek wol
goed mar dy kin net yn 1952 klear
sa as de bidoeling wie. Dêrom sil it
Pachtbislüt noch wol in pear jier for-
lengd wurde.
100 personen emigreerden in 1950.
Op 1 Januari 1950 bestond de bevol-
te Melbourne geldende prijzen is de wol- king uit6261 mannen en 6032 vrouwen,
scheer van één jaar meer waard dan totaal 12293 inwoners. Zij vermeerderde
gedeelte van de totale Australische op- door geboorte met: 168 mannen en 163
brengst aan goud gedurende 100 jaar. vrouwen; door vestiging met: 258 man-
Wanneer de laatste baal wol van de nen en 270 vrouwen; totale vermeerde-
woningprobleem houdt ons door-
Dat kin allinnich de B. v. Landpachters
en dêrom hoopje wy hjir ek in öfdieling
oprjuchtsje to kinnen.
De hear Jansma fortelde earst
A -x' s i-
kaem foaral nei foaren dat der in goede
forhalding wêze moat tusken pachters en
forpachters. De bilangen fan beide par
tijen moatte fêstlein wurde en dêrom
hiene inkelde fan ’e oanwêzigen, ü.o. de
hear G. M. Gerbrandij, ek gjin biswier
tsjin artikel 4. Ek de forpachter hat
rjucht op in redelik bistean, sei Ger
brandij, en dat mei net üt 'e wet wei
nommen wurde sa as de sprekker wol.
Hjiroer waerd noch lang diskussearre,
mar de sprekker en de foarsitter koene
him net oertsjüge.
Dochs kamen der foldwaende leden
om in öfdieling op to rjuchtsjen. Yn it
foarlopich bistjür waerden bineamd de
hearen H. Heerschop, Tsjalhuzum, G. 1 fen en oar öf en as risseltaet koe in
Alberda, Ysbrechtum en T. Tuinstra, krite oprjochte wurde mei toneersten
Twellegea. 116 leden.
r-::
■-
