BUITENLANDS OVERZICHT
yn
Feestavond Kaatsver. Sneek
Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK, WYMBRITSERADEEL en IJLST
Gaestmar by Concordia
r
VRIJDAG 23 FEBRUARI 1951
6e JAARGANG No 16
L KIEZEBRINK
Vierjarig jongetje verdronken
Uit de Friese krantenwereld
Toelating H.B.S.-Lyceum
Wy wiene op bisite
tm.
sie.
tg
k
rd
4
Kunstschatten van de Hoge
Veluwe komen naar Friesland
/o-
aat
ra-
im-
aar
>rp.
er
nst
ter
es-
de
va-
liet
Als
ze
een
un-
dit
KLEINZAND 7 TeleL 2872
Het Sneeker Nieuwsblad is een gecombineerde uitgave van NIEUWE SNEEKER COURANT, SNEEKER COURANT en DRIJFHOUTS NIEUWSBLAD -
le
ng
In-
tn-
of
of
en
ar-
»r-
m-
ler
iw
je-
Het Europese leger - Op weg naar een conferentie
van Vier
Geitenfokver. „Ons Belang”
Het Toverkannetje
-
in
ts
er
It.
ze
:h
e-
lie
en
o
Pr
Redacteur:
Te Parijs werd deze week de cowfe- Daar werd hiermee niet alleen op de
de meest volstrekte neutrali-
1
De foarsitter Thys Westra, 38 jier by
j
e
uil
de
)or
ju
ten
je-
o - -
met rood China, maar komt Rusland in
moeilijkheden, dan zal datzelfde rode
China een J~
Het schriftelijk onderzoek voor toela
ting tot een bijz. of openbare H.B.S. of
Lyceum, zal dit jaar gehouden worden
op 19 Juni 1951, indien de leraren, die
het onderzoek instellen, gebruik willen
maken van de opgaven door de commis
sie van advies samengesteld.
lara
van
:emt
sche
l. de
da
olie.
leek
igen
4 en
ske-
nog
der-
Verïchijnt:
DINSDAGS en VRIJDAGS.
Administratie t
Comb. Drijfhout-Kiezebrink Co.
Kantoor: GROOTZAND 55
Telefoon 3005 (K 5150)
ien
:ijn
ide
let
Redactie adres:
SNEEKER NIEUWSBLAD
het
■4e<|.
r de
blad
in-
wei-
aan,
ooi-
tite-
het
het
tden
een
ill en
loge
ven-
het
ed.)
Advertentieprijs 15 ct. per m.m.
Bij contract (handelsadv.) lager.
Abonnementsprijs I 2.50 per half
jaar. Franco per post I 3.75 per
hall jaar
Giro 50748 ten name van Firma
E. J. Drijfhout. Sneek.
Onder auspiciën van het Gemeentebe
stuur van Leeuwarden en met medewer
king van het Friesch Genootschap,
Kunst aan Allen en de Maatschappij van
Schilder- en Tekenkunst, zal van 17
Maart tot en met 8 April a.s., in het
Friesch Museum een belangrijke ten
toonstelling worden gehouden van schil-
derrjen en beeldhouwwerk uit het Rijks-
Woensdag 21 Februari kwam de Gei-
tenfokvereniging „Ons Belang” in jaar
vergadering bijeen. Wegens ongesteld
heid van de voorzitter, G. P. v. d. Goot,
werd deze vergadering door de secreta
ris G. Tonkens geleid. In diens openings
woord kon hij talrijke leden van harte
welkom heten en in het bijzonder ook
hun dames, die voor deze gelegenheid
eveneens waren uitgenodigd. Uit de jaar
verslagen van de secretaris en de pen
ningmeester bleek dat de vereniging zo
wel moreel als financieel er goed voor
staat. Het kasssaldo over het afgelopen
jaar bedraagt ruim honderd gulden. De
heer E. Westra, die het verslag van de
kascommisssie uitbracht, deelde mede
dat alles in de beste orde was bevonden,
waarna de rekening werd goedgekeurd.
Bij de behandeling der agenda voor de
Bondsvergadering op Vrijdag 2 Maart te
Leeuwarden, werd G. v. d. Plaats tot af
gevaardigde benoemd. Behoudens enkele
punten kreeg hij vrij mandaat. Medege
deeld werd, d°t bij geboorte van geiten
lammeren dit direct ter kennis van
de afdelingssecretaris moet worden ge
bracht daar deze dieren in afwachting
van hun inschrijving in het stamboek-
register, van een voorlopig merk dienen
te worden voorzien. Bij de bestuursver
kiezing werd in plaats van de heer G.
P. v. d. Goot, die zich niet herkiesbaar
stelde, gekozen de heer E. Westra. De
samenstelling van het bestuur is thans
als volgt: G. Tonkens, voorzitter; F.
Groen, secretaris; R. Zijlstra. penning
meester en E. Coers en E. Westra, le
den. Nadat nog was besloten ook dit
jaar weer een gezamenlijke tocht te
maken, werd de vergadering gesloten,
waarna men zich nog enige tijd met kie
nen vermaakte.
Woensdagmiddag is het 4-jarig zoon
tje Marten van de familie J. Stienstra,
wonende Kloosterdwarsstraat 49, spe
lende in de langs de spoorbaan lopende
H. K. H. Prinses
Marijke werd Zon
dag 4 jaar, ter
gel-genheid waar
van Maandag op
Paleis Soestdijk
aan het Prinsesje
een kinderfornuis
werd aangeboden
door een deputatie
van het Regiment
V erbindingstroe-
pen. Een soldaat
met Prinses Ma
rijke by het for
nuis.
Volgens een advertentie in dit num
mer zal op 27 Februari a.s. door het
Jeugdkoor en Kinderkoor van de Arb.
Zangvereniging „Morgenrood” de Kin-
deroperette „Het Toverkannetje” wor
den opgevoerd.
Deze operette, waarvan de tekst en
muziek door onze stadgenoot Flucie H.
A. van Bergen geschreven zijn, is reeds
vele malen met groot succes in tal van
grote en kleinere plaatsen In ons land
opgevoerd, en werd indertijd ook in onze
stad enthousiast ontvangen.
Voor deze uitvoering heeft de auteur
nog tal van nieuwe tafreeltjes en zang
stukjes aan het spel toegevoegd, zodat
er thans naast feeën, heksen, school
meisjes enz. ook nog kaboutertjes in
voorkomen voor wie een alleraardigst
liedje en dansje zijn ingelast.
De regie wordt gevoerd door mevr.
FortuinZelle, mevr. Kanv. d. Horst
heeft de dansjes ontworpen en ingestu
deerd, terwijl de heer van Bergen zelf
de muzikale leiding heeft en de piano
begeleiding verzorgt.
T
n
n
1-
7.
s-
i
r
te
groepje van de Kaatsver. Sneek, dat in
zijn gelederen enige prima krachten had
opgenomen. Er is door ieder afzonderlijk
zeer verdienstelijk gespeeld, en alle lof
voor de regie van mevr. FortuinZelle.
De toneelaankleding was verzorgd door
fa. R. Dikland en Zn. en het kapwerk
door D. M. Hamersma. Na afloop was
er bal. Al met al een mooie avond.
museum KröllerMüller op de Hoge
Veluwe. De tentoonstelling met de titel
„Van Fantin tot Picasso” zal werken te
zien geven van vele bekende Franse en
Nederlandse schilders uit de 2e helft der
19e eeuw tot heder ten dage.
BIOSCOOPNIEUWS.
Het Amicitia Theater heeft van heden
t.m. Maandag als hoofdnummer „Tar-
zans verbanning” (Tarzan finds a son).
Als alle Tarzan-films is ook dit er een
van machtige actie, waarin de jungle-
koning, gespeeld door Johnny Welsmül-
ler nieuwe avonturen beleeft. Tarzan
vindt een zoon en verliest bijna zijn
vrouw, maar een gelukkig drietal keert
uiteindelijk terug naar zijn home in de
wildernis. Meer van de inhoud verklap
pen we maar niet, maar het gaat er op
windend toe.
Tenslotte nog iets over de campagne
in Korea, nadat Chinezen en Noord-
Koreanen aanvankelijk weer voordelen
hadden behaald, zijn ze later op forse
wijze teruggeslagen en kwam dus de
vraag weer aan de orde of de V.N.-troe-
pen de 38ste breedtegraad zouden over
schrijden. Vooral op Engelse aandrang
schijnt ook Washington nu besloten te
hebben dat dit niet gebeuren zal voor de
landen, die aan de campagne deelnemen
weer zijn gehoord, terwijl generaal Mac
Arthur verklaarde, dat hy zijn troepen
de bedoelde lijn niet zal doen overschrij
den indien daartegen beslissende poli
tieke bezwaren bestaan. Dat alles be
tekent dus een gebaar jegens rood
China, dat men opnieuw bereid is tot
besprekingen en zowel India als de
commissie van drie voor het Koreaanse
conflict door de V, N. gevormd, doen
weer moeite om contact met Peking te
krijgen.
Het dagblad de ..Heerenveense Koe
rier”, dat sinds de bevrijding ingevolge
een besluit van de Persraad gevestigd
was en gedrukt werd in het gebouw van
het Nieuwsblad van Friesland, heeft dit
gebouw thans verlaten. Ingaande jl.
Maandag zijn de kantoren verplaatst
naar het daarvoor aangekochte en in
gerichte pand Heideburen 11 Heeren-
veen, het vroegere kantoorgebouw van
de N.T.M. Het blad wordt thans ge
drukt in Meppel, in afwachting van het
tot stand komen van de eigen appara
tuur achter het nieuwe gebouw.
Het Nieuwsblad van Friesland maakte
naar aanleiding hiervan in zyn nummer
van Dinsdag 20 Februari bekend, dat dit
blad voortaan vijfmaal per week zal
verschynen.
Deze uitbreiding brengt tevens mede,
zo meldt de directie van het N. v. F^
dat de uitgave van de speciale Sneek-
editie zal moeten vervallen, Wellicht is
het te zijner tijd mogelijk deze wederom
in te voeren.
Het einde van de opgelegde druk-
verplichting betekent tevens het einde
van de bewindvoering door Mr. K. H.
Mulder te Langweer, over het bedrijf
van het Nieuwsblad van Friesland.
Het heeft overigens weinig zin om,
terwijl de conferentie van Vier nog in
voorbereiding is, reeds van een mis
lukking te spreken. Men doet dat ech
ter hier en daar in Westerse kringen
wel naar aanleiding van een interview
door Stalin toegestaan aan de Prawda.
Stalin verklaarde daarin oorlog niet
onvermijdelijk te achten, doch uit de
verdere inhoud van dat interview bleek,
dat hy eigenlijk bedoelde dat oorlog on
vermijdelijk was als het Westen met zijn
bewapeningsplannen voortging. Bljjk-
Woensdagavond hield de Kaatsvereni-
ging Sneek haar jaarlijkse feestavond
in Amicitia. De voorzitter, de heer W.
A. Visser, heette in ’t bijzonder welkom
de genodigden, waartoe o.a. behoorde de
heer Th. de Groot, voorzitter van de Ne
derlandse Kaatsbond, die een kort pro-
pagandawoord zou spreken. Voorts deel
de hij mede dat de leden er in waren
geslaagd het ontstane tekort, bij de
feesten van het vorige jaar ter gelegen
heid van het 50-jarig bestaan van de
afd., die toen mislukt waren ten gevol
ge van het slechte weer, weg te werken.
Een lotery met 2000 loten was georgani
seerd en bovendien had de toneelclub een
steentje bijgedragen. Spr. bracht voorts
dank aan mevr. FortuinZelle die de
regie van het op te voeren toneelstuk
geheel belangeloos op zich had genomen.
Hierna had de uitreiking van de prijzen
plaats aan de winnaars van de kaats-
competitie en ledenwedstrijd van het af
gelopen seizoen. Dit waren H. Kussen-
drager, J. Kracht, E. van der Kamp, H.
Terpstra, Th. Pasma en P. Bruining. De
le en 2e prijswinnaars van de in Sept,
j.l. gehouden ledenwedstrijd, de drietal
len R. Brandsma, W. Oppenhuis, R. de
Dood; J. Hoitsma, A. Breuker en A.
Rienstra.
De heer de Groot sprak hierna een
kort propagandawoord. Nauwelijks is ’t
voorjaar in ’t land of men gaat dit al
oude balspel beoefenen. Maar de kaat
sers weten ook van ophouden als ’t sei
zoen is afgelopen. Spr. wekt de Snekers
op het bestuur in zijn streven om de
kaatssport hier te doen bloeien, te steu
nen. De kaatssport veroorzaakt geen
sensatie maar leidt tot stil genieten.
Hoewel Sneek niet in de kaatshoek ligt,
is er door de Kaatver. Sneek reeds jaren
terug veel voor de kaassport gedaan.
Spr. herinnert zich dit als leerling van
een der Sneker onderwijsinrichtingen uit
zijn jeugdjaren nog zeer wel.
Natuurlijk vormde het op te voeren
toneelstuk „Sibbesykte” de hoofdschotel
van de avond. Dit fleurige Friese blij
spel in drie bedrijven van Hein Cats,
dat een aaneenschakeling van dol
komische situaties is, heeft de aanwe
zigen van begin tot eind geboeid. Maar
dit was zeer zeker ook te danken aan
het uitstekende spel van het toneel-
heeft Polen, waarschijnlijk op Russisch
initiatief, de kleine landen van het At
lantisch pact wel gewaarschuwd voor
de ernstige gevolgen van die herbewa
pening. Stalin veroordeelde scherp de
agressie welke de Ver. Naties onder lei
ding van Amerika in Korea pleegden,
en liet dus de mogelijkheid dóórscheme
ren, dat Rusland uit de V. N. zou tre
den. Een felle aanval deed Stalin op
i Attlee, al even fel door de Engelse
regering beantwoord en hij ont
kende dat Rusland een gevaar voor de
wereldvrede opleverde. Naar Westerse
begrippen zet Stalin hier de dingen op
de kop, niet de Ver. Staten of de Ver.
Naties pleegden agressie in Korea, doch
het door de Russen opgestookte Noord-
Korea, de Westerse bewapening is
slechts gevolg van de Russische; de
kern van Stalins verklaring was eigen
lijk dat wat de Russen mogen doen, het
Westen niet is toegestaan. De Ameri
kaanse, Engelse en Franse regeringen
hebben feitelijk Stalins uitlatingen ook
afgewezen in hun nota aan Rusland,
waarin ze voorstellen dat op 5 Maart
een conferentie zal worden gehouden
ter vaststelling van de agenda voor de
conferentie der Grote Vier, welke later
te Washington zou vergaderen. In die
nota zeggen zij immers dat de oorzaak
van de spanning in de wereld vooral de
Russische bewapening en die der andere
Oost-Europese staten is en het feit dat
al deze landen geen behoorlijke con
trole op hun bewapening (villen toe
staan. De grote Drie wensen ter confe
rentie deze zake» dan ook te bespreken
naast de Duitse herbewapening, het
Oostenrijks vredesverdrag enz. In Wes-
dat
een
Pacific pact met Australië en Nieuw-
- - onbetrouwbaar bondgenoot
blijken, die zal trachten, wat het oude
China eenmaal aan Rusland moest af
in handen te krijgen. Bo-
Amerika
It leit der midden yn it wetterlan as
in foech pölle mar o hwat libbet it
dêr op dy pölle! En binammen as lyk
as hjoed 21 Febrewaris it „korps” 40
jier bistien hat, dan is it feest, en net
samar in feest foar ’t korps mei in joun
dy’t in soad jild kostet, mar dan hat it
hiele doarp feest. De bern frij fan
skoalle! Poppekast en hwat lekkers ja-
wis en fansels yn ’e garage fan Westra
hwant der is sa’n joun it sintrom.
Al ünderweis yn ’e bus wie ’t praet
waerm oer it feest en al fan fierrens
seach men de feestlik forsierde garage
as in gasthüs syn Ijocht ütstrieljen. Om
acht üre siet er groatfol feestgongers.
Alles wie der, ja de boargemaster fan
Wymbritseradiel ek.
De hear S. Bakker, de feestlieder, soe
neffens him in maklike joun hawwe,
Nou dat kaem him ek ta, hwant it
blykte hy wie net allinne in kundich
feestlieder, mar ek in soarte fan Sin-
terklaes meije wy wol sizze, hwant nei-
dat it jubilearjende korps oan ’t blazen
west wie, bigoun de hear Bakker in
praetsje to halden en hy sei: Us tocht
wy hjirre binne wiis mei üs korps en
dat moasten wy nou mar ris sjen litte
ek. Wy hawwe in kommisje foarme en
dy hat in lytse jefte byiensammele
asjeblieft” en hy lange de foarsitter in
enveloppe oer mei f 632.75!
Wy heard en nu ver op! En üs tocht
hoe’n great plak moat dit korps wol yn-
nimme yn ’e herten fan de gealju, in
doarp as de Geastmar en Nijhuzum der
by, en dan f 632.75!
Mar yn de taspraken fomamen wy
al ridlik gau hwer’t Concordia dit oan
fortsjinne hat.
Hwant al is it wier dat men op jou-
nen lyk as dizze nou faek net krekt it
forkearde nei foaren bringt, dochs koe
men hearre hoe heech oft Concordia
oanskreaun stiet. Hja spylje yn ’e ere-
öfdieling, mar by de biwenners fan
Geastmar en Nijhuzum steane hja yn ’e
super-ere-öfdieling!
’t korps ,soe de „feestrede” hélde. En
fansels dat w a e r d in feestrede.
dat it nou sa’n béste rede wie mar
hy wist it sa to sizzen dat elts syn ge-
rak krige en de minsken yn ’e seal slop
fan laitsjen. ’t Wie in toer west om ge
gevens foar sa’n rede, sei er, hy hie
guon leden frege: Wit jimme ek hwat
fan dat concours üt 19 safolle, dan sei
de iene „Jawis wol, doe ha ik foar 't
earst mei myn wiif west” en de oare
sei: „Dat wit ik noch skoan, hwant doe
krigen we krekt üs earste lytse pop”.
Ja dy foarsitter is der ien
Syn broer hie de skiednis fan 't korps
hwat better op pepier en derüt koene
wy fornimme hoe sterk oft korps en
doarp altiten meiinoar forboun west
hiene.
Boargemaster Tjaberings spriek in
tige wardearjend wurd en hy hope dat
hja hjir yn ’e Geastmar dit korps yn
eare hélde soene. Hy hie mei wille en
foldienens harke nei it muzikael genot
fan Concordia en hy forwündere him
mear en mear, sa’n prachtich stik me-
syk dat hja joegen.
De hear Rienstra fan Easterein, foar
sitter fan it Boun, brocht ek wurden
fan tank, fan biwündering en hulde.
Hy wie foarsitter fan it Boun dat woe
sizze fan alle korpsen, mar der wiene
mar weinige dy’t sa goed yninoar sie-
ten. In archyf dat folslein wie, in stel
ynstreminten dy’t in kaptael fortsjint-
wurdigje en in geast dy’t bütengewoan
bést is.
Der sprieken noch forskate fortsjint-
wurdigers fan susterforienings Aldegea,
JutrypHommerts, Heech, Toppenhu-
zenTwellegea en ek de êld-lieder de
hear Kaspersma fan Heech dy’t üs
efkes In byld joech fan ien fan de earste
mesyklieder master Koster üt Heech,
in man dy’t wol ien fan de pylders
hjitte mocht fan it korpslibben yn dizze
hoeken, dy’t neat to hjit en to swier
wie.
De beide dümny’s Bruinsma en Fer-
werda sprieken ek harre’ tankwurd en
diene dat beide lyk as min fan harren
forwachtsje mocht.
Direkteur Tiemersma fan Huzum, dy’t
joun foar 't lést wie, spriek treflike
wurden. Hy helle inkelde minsken nei
foaren, earst Thys Westra de foarsitter
as de spil en doe Wieger Bakker as de
man dy’t lieding joech oan do jonge kna
pen, En beide kearen klapten de mins
ken geweldich.
Mar Tiemersma sei noch mear en hy
neamde it korps hwat it Konsertgebou-
orkest foar Nederlén wie de kultu-
rele ambassade en der mochten allebeide
korps en doarp greatsk op wêze. It
spiet him dat er fuort gie, hy hie nei
syn béste witten it korps fordjlpping
brocht.
De fortsjinwurdiger fan Nijhuzum
brocht de tank oer fan harren gea. Hwat
Concordia foar üs dien hat en docht is
net yn wurden üt to bringen. Leden fem
Concordia spylje Sneins by üs yn tsjer-
ke om’t wy gjin oargel hawwe, jimme
hélde feest by üs, hjoed ek wer in op
tocht. Wy tankje jim tige.
De foarsitter fan de Ger. Fr. For,
sleat de lange rige en joech noch in en
veloppe mei f 15.
En ündertusken troch al dy sprekkers
hinne kaem ek dy hear Bakker wer mei
syn presintsjes: enveloppe mei f30 fan
staan, weer
vendien bezet Amerika Japan,
straks zal worden opgenomen in
Zeeland alleen onder deze voorwaar
de schijnen beide laatstgenoemde lan
den genoegen te hebben genomen met
Japans herbewapening waardoor een
zeer zware bedreiging in Ruslands rug
ontstaat. In Europa moge Rusland
thans nog in staat zijn West-Europa
onder de voet te lopen, de kans daarop
vermindert voortdurend en het weet
dat het Westen de zee beheerst, dat
inzake de atoombom de Ver. Staten nog
een voorsprong hebben, zodat welke tij
delijke voordelen de Russen ook moch
ten behalen, het einde van de oorlog
Ruslands ondergang zou brengen. Bo
vendien zijn de Russische satellietstaten
in Oost-Europa nog niet zo vast In
Russische handen al wordt daaraan
gewerkt dat ze zich in een oorlog
volkomen voor de Russische zaak zou
den geven. De mogelijkheid blijft ech
ter dat Rusland zal trachten de wereld
in onrust te houden door acties op klei
nere schaal door satellieten te doen on
dernemen. Men noemt dan veelal Zuld-
Slavië als slachtoffer, waardoor, als het
weer onder Russische invloed kwam,
ook grote gevaren voor Griekenland en
Turkije zouden ontstaan. In de Ver.
Staten wordt dan ook sterk aangedron
gen op een ondubbelzinnige verklaring
van Washington dat een aanval van wie
ook op Z.-Slavië niet zal worden geduld.
Voorlopig heeft de Amerikaanse minis
ter van buitenlandse zaken Acheson vol
staan met de waarschuwing dat een
dergelijke aanval groot gevaar voor de
wereldvrede zou veroorzaken, terwijl
Tito verklaarde nog geen wapens van
het Westen te zullen aanvaarden, om
dat hij het gevaar voor een aanval op
zijn land nog niet onmiddellijk aan
wezig achtte. Washington schijnt ech
ter uit op een bondgenootschap tussen
Griekenland, Turkije en Zuid-Slavië
waardoor met hulp vat. de Ver. Staten
en Engeland een sterk bolwerk op de
Balkan .tan worden gevormd. De Ame
rikaanse diplomatie schijnt zich thans
in Europa vooral te concentreren op
deze kwestie en op Spanje, waarvan
men zowel de gunstige ligging als de
mankracht aan de Atlantische defensie
wil doen ten goede komen. Enige wijzi
gingen in het Spaanse kabinet de
eerste sedert 1945 zouden de bedoe
ling hebben het diplomatiek overleg ge
makkelijker te maken. Dat de Ver. Sta
ten Zwitserland verzocht hebben de uit
voer van strategische grondstoffen naar
Oost-Europa stop te zetten, past volko
men in de huidige Amerikaanse poli
tiek, een vraag is of zo’n maatregel ook
past in de Zwitserse, die er steeds een
was van de meest volstrekte neutrali
teit.
rentie over het Europese leger gehou- W.-Duitse herbewapening gedoeld, want
den. Men weet dat dit een Frans plan is stalin noemde dat land niet eens al
dat beoogd de nationale legers der
West-Europese naties te vervangen door
een gemeenschappelijk Europees leger,
voor de recrutering, organisering en
oefening waarvan eventueel een Euro
pees commissaris van defensie zal wor
den aangewezen, die zal samenwerken
met een commissie van ministers der
betrokken landen, welke commissie
weer onder contröle zal staan van een
Europese assemblée. Het plan heeft
enige kanten, welke nog eens de aan- j
dacht verdienen. Enerzijds verraadt het
’t Franse streven naar de federatieve
vereniging van Europa. Deze federa
tieve gedachte geniet echter maar mati
ge belangstelling in tal van andere
Europese landen, die haar, al moge ze
in theorie mooi schijnen, in de practijk
voorlopig niet te verwezenlijken achten.
Toen in de loop van 1950 echter bleek
dat de Westerse landen snel een grote
legermacht op de been moesten bren
gen, om mogelijke Russische agressie
te voorkomen, hebben de Fransen deze
noodzaak aangegrepen om voor te stel
len als eerste practische stap in de rich
ting van een federalisatie van Europa,
een Europees leger te vormen. „West-
Europa heeft een leger nodig”, zei Pa
rijs, „welnu laten we dat opbouwen als
een federaal leger, onder federaal toe
zicht, de vorming van het Europese le
ger zal dan de gangmaker kunnen zijn
voor een verwezenlijking van de Euro
pese federatie ook in politieke zin”. De
ene kant van het Franse plan is dus dit
leger als een soort propagandamiddel
voor het Europese federalisme te doen
dienen. Dit leger zou het opzetten van
bepaalde boven-nationale organen eisen,
eenmaal zover, zou het niet zo moeilijk
vallen die organen uit te bouwen tot of
in te voegen in een totale federatieve
organisatie van West-Europa. Een an
dere kant van bet Franse plan beoogde
het Franse volk te winnen voor de ge
dachte van de Duitse herbewapening en
deze ook meer acceptabel te maken
voor de Russen. De Fransen hebben in
1870, in 1914 en 1940 aan Duitse in
vallen blootgestaan, zij hebben dus een
gegronde reden de vorming van een
nieuw zelfstandig Duits' militair appa
raat te vrezen; de Russen hebben in
1914 én in de loop van de tweede we
reldoorlog kennis gemaakt met de ge
weldige macht welke dat apparaat kan
ontwikkelen, bovendien hebben zij se
dert in de vorige eeuw de Duitse een
heid tot stand kwam, het Duitse rijk
steeds als een gevaar voor hun land
beschouwd. Om het uitdagend ka
rakter van de Duitse herbewapening
voor de Russen en ook de vrees daar
voor bij haar eigen volk weg te nemen,
kwam dus de Franse regering met dit
plan van het Europese leger. Voor een
zelfstandig Duits militair apparaat is
daarin geen plaats, de Duitsers mogen
als de andere deelnemers, onderdelen
van divisies van dat leger leveren, een
zelfstandige generale staf, die alle plan
nen uitbroedt en leidt, zou Duitsland
dan eok niet krijgen, de leiding zou bij
een Europese defensie-commissie be
rusten. Wij weten thans nog niets over
de besluiten der conferentie trou-
we»s er zullen vele conferenties nodig
zijn en de Duitsers hebben ook enkele
bezwaren maar terwijl het Franse
plan nog enkele maanden geleden als
kansloos werd beschouwd, heeft het
daarna aan betekenis gewonnen, en wel
•m velerlei redenen. De Amerikaanse
wapenproductie blijkt niet voldoende
om binnen enkele jaren naast de leden
van het Atlantisch paot ook nog Duit
se troeper van wapenen te voorzien.
Daarom moet de Duitse herbewapening
maar wachten; de W.-Duitsers zelf vra
gen thans op politiek gebied een te hoge
prijs voor de Duitse militaire medewer
king, ook daarom is wachten aanbeve
lenswaard, op politiek terrein kunnen
dan de Duitse opvattingen en die van
hun vroegere tegenstanders eerst naar
elkaar toegroeien, opdat tenslotte een
gelijkberechtigd Duitsland vrijwillig zijn
militaire bijdrage ter verdediging van
een Westerse gemeenschap levert. En
tenslotte gaat men nu ter conferentie
der grote Vier, met de plannen tot
©uitslands herbewapening als open
vraag en stelt men de Russen niet voor
een voldongen feit. Mislukt dia confe
rentie, dan is er natuurlijk de kans dat
zeer snel op militair gebied moet wor
den gewerkt, en komt van het Franse
plan, dat heel wat tijd van voorberei
ding zal vergen, niets terecht. Dan zal
misschien toch, naast de nationale le
gers die de Europese landen van het
Atlantisch pact thans mobiliseren
versterkt met nog eens een extra
100000 man Amerikanen die dit jaar
waarschijnlijk ook naar Europa komen
ook een nationaal W.-Duits leger uit
de grond moeten worden gestampt. Het
risico dat deze uitdaging van Rusland
dan ineo zou brengen, zou kunnen wor
den verwaarloosd, omdat de Westerse
mogendheden alleen tot zo’n stap zou
den overgaan als overduidelijk was ge
bleken dat de Russen toch op ooriog uit
waren.
terse diplomatieke kringen beeft men
allerlei uitleggingen voor het interview
van Stalin. Men neemt in het algemeen
aan dat het is uitgegeven ter inleiding
van de conferentie van Vier, om vooral
Frankrijk vrees in te boezemen en al
dus verdeeldheid 'e veroorzaken tussen
de Grote Drie. Bovendien acht men deze
verklaring aan de vooravond van de
verkiezingen voor de opperste sovjet,
bestemd voor het binnenland, om het
volk, het voorhoudend dat het door vij
anden omringd is, tot een demonstratie
van nationalistische geestdrift en tot
verdere offers te brengen. Russische
commentators leggen er de nadruk op
dat het Westen Stalins waarschuwingen
niet ernstig genoeg kan nemen, Wes
terse daarentegen, dat Stalin zijn onder
handelaars ter conferentie van Vier
slechts in een zo voordelig mogelijke
onderhandelingspositie heeft willen
manoeuvreren. Zij geloven niet, dat wat
er ook gebeurt, Moskou een directe
oorlog met de Ver. Staten en West-
Europa zal wagen, zij achten de Russen
daarvoor begiftigd met te veel werke
lijkheidszin. Deze deskundigen vinden
de positie van Rusland in Azië niet zo
rooskleurig als oppervlakkig gezien
het geval is; wel werkt het nu samen
Net de jongelings- en meisjesforiening. in
chèque fan f 60 fan Haedbistjür C.L.B.-,
in f 50 fan ’e damklub en sahwat.
Ja, dat wie wol troffen mei dizze
feestlieder!
Nou hwat fan it fierdere diel fan ’e
joun. It korps blaest in bütengewoan
goed stik mesyk. Der sit krêft yn dy
heren en dames. In feit is dat de fe
rny 1 je Westra wol domineert derre
ek op it toaniel der wiene forskate.
Seis de jongste, in strop fan 11 jier. En
blaze! En fül dat er wie!
In kwartet saksafonisten joech
apart in pear nümers w.ü. in bysünder
aerdich dinkje fan de hear Tiemersma
seis, in parafrase oer üs pake syn klok.
Seis famkes songen in aerdich lietsje
mei bigilieding fan de saksofohist E.
Atsma, dy’t yn Delft studearret mar
sokke dagen wer efkes oerkomt, hy woe
meiblaze en dat tekent dochs wol skerp
de goede forhélding tusken Concordia
en de doarpslju.
Foar oanfolling hie men de Fleurmak-
kers fan ’e Hommerts en dizze trije kna
pen wie dat wol tabitroud.
Nei öfrin tanke de foarsitter alle
sprekkers en hy die dat wol op syn wize
mar lykwols koe men fornimme dat
Thys Westra fielt foar syn foriening
lyk as hiel it doarp dat docht.
In goede feestdei en ien dy’t bitrou-
wen jowt. Salang der yn üs doarpen
noch sa’n goede geast is, salang sil it
noch wol goed gean! Mar sa moat it
bliuwe.
Bn dy froulju yn *e seal in wille! Al
wurdt it ek twa üre, ’t forfeelt my neat!
Dat sei ien, ek al net sa jong mear. Nou
hja krige binei gelyk! Nou nei de fyf-
tiefa. As we dan mar gjin garaesje
bouwe moatte Westra!
Foar de prizen en it folk!
A. f, S.
Spoorsloot aan de Parallelweg geraakt
en verdronken.
Een van z’n speelmakkertjes die het
ongeval zagen gebeuren, rende naar
huis, eveneens in de Kloosterdwarsstr., I
om het zijn ouders te vertellen. Zjjn zus-
ter, de 14-jarige mej. Bakker, snelde
toen direct naar de plaats van het onge
val. Zij sprong in het water en slaagde
er in het jongetje boven water te hou
den, waarna twee werklieden van de
gemeentereiniging het van haar aan
namen en het op het droge brachten.
De kleine was toen al bewusteloos, en
hoewel de spoedig aanwezige doktoren
Ubbink en Maris nog geruime tijd kunst
matige ademhaling hebben toegepast,
gelukte het helaas niet de levensgeesten
weer op te wekken.
