BUITENLANDS OVERZICHT
Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK, WYMBRITSERAOEEL en IJLST
Wymbritseradiel krige in Fryske Flagge
Mac Arthur ontslagen
Oudervereniging Gymnasium
VRIJDAG 13 APRIL 1951
6e JAARGANG No 3q
L KIEZEBRINK
Gevaarlijk goedje
Ned, Chr. Blindenbond
■SIS
I
Friese Industrialisatie
Grote trek naar N.O.P.
Het ontslag van
Mac Arthur
KLEINZAND 7 Telef. 2872
■s Het Sneeker Nieuwsblad is een gecombineerde uitgave van NIEUWE SNEEKER COURANT, SNEEKER COURANT en DRIJFHOUTS NIEUWSBLAD --
2e Bondswandeldag
K.N.G.V.
Carillon
Grote Turnbetoging in
Sneek
De Sneker Jeugdactie
Geslaagd
J. Eringa overleden
Redacteur
Foto Leeuwarder Courant.
nu
niet
het
Een rectificaties
Voor de uitgifte van 178 boerderijen
in de Noordoostpolder, die in de herfst
van dit jaar zal geschieden, hebben zich
niet minder dan 4800 gegadigden ge
meld. Candidaat-pachters moeten echter
aan allerlei voorwaarden voldoen, zodat,
evenals verleden jaar, velen der gega
digden waarschijnlijk zullen afvallen,
maar in elk geval hebben zij gesollici
teerd en hieruit blijkt, dat er grote be
langstelling voor de Noordoostpolder
blijft bestaan.
komen dat Egypte in eerste instantie
zelf dit kanaal zal mogen verdedigen,
doch de Engelse legerplaatsen daar in
goede staat moet houden, opdat de En-
gelsen als het nodig is te hulp kunnen
snellen. In Albanië heerst partisanen-
verzet tegen premier Hodsja, de ge-
Het is nog geen weer om het
bollenland te bezoeken, maar
de kwekers hebben toch hun
eerste slingers reeds aan de
man gebracht. Nog een klein
beetje zon en alle bollenvelden
kunnen weer door tienduizen
den bewonderd worden. Bij een
bloemenstalletje langs de weg
bij HUlegom.
Advertentieprijs 15 et. per m.m.
Bij contract (handelsadv.) lager.
Abonnementsprijs f 2.50 per halt
jaar. Franco per post f 3.75 per
half jaar
Giro 50748 ten name van Firma
E. J. Drijfhout, Sneek.
van
Redactieadres:
SNEEKER NIEUWSBLAD
Het bestuur van de Ned. Chr. Blin
denbond bericht ons een zeer betreu-
renswaardige fout te hebben gemaakt in
het bericht dat de heer L. Boorsma te
Buitenpost niet meer als zijn agent mag
optreden. Het betreft hier nl. niet de
heer L. maar de heer S. Boorsma.
De „Sneker Gymnastiekvereniging”
heeft ook dit jaar weer de organisatie
op zich genomen van de Bonds-Wandel-
dag van het Koninklijk Ned. Gymnastiek
Verbond. Als landelijke datum is vastge
steld Zaterdag 26 Mei terwijl de afstan
den respectievelijk voor de jeugd 15 en
de ouderen 30 km. bedragen. Voor hen
die vanwege hun beroep verhinderd zijn
op Zaterdag te wandelen zal er weer ge
legenheid zijn op Zondag 27 Mei, echter
dan alleen de 30 km. afstand. Gezien de
grote deelname van vorig jaar bij
minder gunstige weersomstandigheden
twijfelen we er niet aan dat ook dit
jaar de animo weer groot zal zijn.
Bij opruimingswerkzaamheden in het
pand Kleinzand 91, waarin het Eigen
Gebouw van de moderne arbeidersbewe
ging zal worden gevestigd, is onder een
trap een partijtje wapens en munitie
gevonden. Een geweer, acht tassen ge
weerpatronen, en drie helmen zijn door
de politie, die direct na de ontdekking
gewaarschuwd werd, verwijderd. Er la
gen echter ook een grote granaat, een
plat rond voorwerp dat vermoedelijk
een landmijn is en andere waarschijnlijk
explosieve projectielen, en daar kwam
men natuurlijk niet aan. Zulk goedje
kan nl. op scherp staan en is dan uiterst
gevaarlijk zoals helaas al zo vaak ge
bleken is. Voor het opruimen en onscha
delijk maken daarvan zal de deskundige
hulp van de Mijnopruimingsdienst wor
den ingeroepen.
Dit alles vloeit tenslotte voort uit het
feit dat het Korea-conflict een twee
slachtig karakter heeft. De Ver. Naties
zijn eerst tegen de Noord-Koreanen op
getreden, nadat de Ver. Staten zelf
hadden ingegrepen. Nu zijn we er niet
helemaal gerust op, dat dit Amerikaan
se optreden werkelijk op initiatief van
president Truman en werkelijk alleen
omdat de wet der Ver. Naties door de
Noord-Koreanen was geschonden, is ge
schied. We vermoeden eigenlijk dat
reeds toen het feitelijke initiatief bij de
man ter plaatse, Mac Arthur, de Ame
rikaanse dictator in het Verre Oosten,
berustte en dat de Amerikaanse rege
ring zich slechts achter hem heeft ge
schaard. Eerst daarna bracht deze re
gering de zaak in de Ver. Naties, waar
de met de Ver. Staten verbonden landen
moeilijk anders konden dan de Ameri
kaanse actie steunen, de meeste van
hen waarschijnlijk weinig vermoedend
wat uit dit alles zou voortkomen.
Heeft Mac Arthur misschien niet van de
beginne af voor ogen gestaan dat deze
campagne zou moeten worden het begin
van de afrekening met het communisme
in Azië, dat hij en zijn politieke mede
standers in de Ver. Staten, die vooral
aan republikeinse zijde moeten worden
gezocht, een nog groter gevaar voor de
wereld en voor de Ver. Staten in het
bijzonder achten dan het communisme
in Europa Deze oorlog in Korea is
waarschijnlijk van den beginne af eigen-
Het economisch technologisch insti
tuut voor Friesland heeft berekend,, dat
de toename van de industrie in Fries
land in de jaren 19301950 groter is
dan het Nederlandse gemiddelde. Het
aantal in de Friese industrie werkzame
personen steeg in die jaren met 59 pet.,
namelijk van 31.000 tot 49.500. In 1930
telde Friesland 429 industrieën met
meer dan tien werkkrachten en thans
700. De grootste toename was in de
bouwnijverheid. In de gemeente Acht-
karspelen heeft de industrie zich het
meest ontwikkeld.
De boargemaster
tanke üt namme fan de hiele rie, ja, hy
mocht tocht er wol sizze, üt namme
fen ’e hiele gemeente foar de tige moaije
flagge as in geskink fan alle Fryske
kriten yn 'e gemeente, üs gemeente, dy’t
sa troch ende wer troch frysk is. Men
soe jin óffreegje kinne, sei spr., hoe ’t
müglik is dat ’t sa lang dürre moatten
hat, ear’t men ta ’t ynsjoch kaem, dat
by bisündere gelegenheden ek fan üs
frritenijhüs de fryske flagge wapperje
moat! It foarbyld fan de Krite Snits
hat wis net neilitten yndruk to meitsjen
op al hwat him frysk fielt. En sa moat
’t wol west hawwe, dat der mannen
kriten yn üs gemeente wiene, dy’t
net fomearne koene dat Snits üs op 't
stik fan ’t ütstekken fan 'e fryske flag
ge op heechtiiddagen in pyk sette soe.
As der op dit stik al ünrêst bistien hat,
dan is soks nou ófroun. Dizze flagge sil
fan nou óf op de dagen dy’t har der by
ütstek ta liene, ütstutsen wurde, net al-
linnich as symboal fan de ienriedigens
tusken ynwenners en gemeentebistjür,
mar op ’t foarste plak as utering fan
bliidskip en tankberens, dat wy, yn Ne-
derlansk forbün, wenje en libje op it
plak, troch God skepen mar troch üs
üldfaers biwenber makke, fordigene, bi-
warre en üs as frij erfskip oerdragen.
Nei dizze wurden riisden alle oan-
wêzigen oerein en krêftich klonk it
„Frysk bloed tsjuch op” troch de aide
riedseale. In treffend slot!
Men schrijft ons: Naar aanleiding van
het 30-jarig jubileum van „Advendo”
wordt hier Pinkstermaandag een grote
turnbetoging gehouden, uitgaande van
het N.C.G.V. Hieraan hopen circa 4000
c turnsters en turners deel te nemen. Voor
de commissie van organisatie zeer zeker
een zware taak om dit alles vlot te doen
verlopen. Op de Zaterdagavond voor
Pinksteren hoopt men een ere-avond te
houden in ’t Gebouw v. Chr. Behangen,
waarvoor de beste turnsters en turners
van de drie Noordelijke provincies wor
den uitgezócht. Voor Pinkstermaandag
moesten vele gebouwen worden gehuurd,
en wel voor kleedgelegenheid de Juli-
anaschool, de voormalige Chr. Ulo-
sschool, de J. v. Nassauschool, de oude
R.H.B.S. en de Boiwerkschool. Voor de
wedstrijden de gymnastiekzalen van de
Julianaschool en aan de Westersingel,
alsmede het Geb v. Chr. Belangen en
het H.B.S.-terreln. Verder moet er ge
zorgd worden voor logies voor de 200
gasten, die Zaterdag al zullen komen.
Voor de Maandag staat het volgende op
het programma: ’s Morgens de wedstrij
den, die om 12 uur afgelopen zijn,
’s middags eerst een marswedstrijd, en
daarna een massale demonstratie in het
Sportpark, met massale vrije oefeningen
waaraan alle verenigingen zullen deel
nemen. En dan is er ’s avonds nog een
demonstratie, waaraan door de beste
afdelingen wordt deelgenomen, gevolgd
door een groots vuurwerk. Het wordt
dus een dag vol afwisseling! Wij hopen,
dat het weer mee zal werken, opdat wjj
met elkaar een mooie dag mogen heb
ben, en dat het ook mag zijn tot groei
en bloei van ons N.C.G.V. Laat Sneek
die dag tonen een waardige gastvrouw
te zijn, en de stad door het uitsteken
van de vlaggen een feestelijk aanzien
hebben.
wilde men hem ’t liefst ontslagen zien, hoorzame dienaar van Moskou. Maar
Gedeeltelijk vloeit dit verzet en dat in
andere W.-Europese landen natuurlijk
voort uit het verlangen naar eigen be
houd. Men vreest bij uitbreiding van het
Koreaanse conflict een sterke verzwak
king van het militair apparaat in Euro
pa, en dat de Russen daarvan gebruik
zullen maken en het W.-Europese vaste
land overstromen. Amerikaanse gene
raals mogen in werelddelen denken en
hun strategie daarnaar richten, wij in
Europa denken om onze eigen huid.
Eigenlijk nog onverwacht, want Mac
Arthur heeft ook ontzaglijk veel bewon
deraars in de Ver. Staten en steun van
politieke kopstukken, heeft president
Truman de knoop doorgehakt en Mac
Arthur ontheven van zijn bevel in het
Verre Oosten, en generaal Ridgway
belast met het opperbevel in Korea. Het
is een besluit van geweldige binnenlands
en buitenlands politieke betekenis voor
de Ver. Staten en het is te hopen dat
mèt het heengaan van Mac Arthur, nu
ook de Amerikaanse Korea-politiek ge
lijkgeschakeld zal worden met die
Engeland en andere W.-Europe'
ten, nl. dat ze gericht zal wo’
een beperking en bijlegging
conflict. Dat is dringend nodig.
Zoals bekend heeft ook de S.J.A. in
het programma van de 5 Mei viering
een actief aandeel. Het is de bedoeling
U regelmatig iets van de plannen te
laten horen, zodat U op 5 Mei al enigs
zins beslagen ten ijs kunt komen kijken
enmisschien meedoen. Want dat is
toch de bedoeling van deze feestdag, dat
er iets gedaan wordt vóór en dóór de
gehele burgerij. Natuurlijk zal dit niet
eenvoudig zijn, maar geleidelijk aan
hoopt ook het 5 Mei-comité een zekere
traditie te kunnen vormen, zonder ech
ter te verstarren in dode sleur. Door
medewerking van geheel Sneek kunnen
wij bewijzen, dat het gezegde, dat Sneek
geen feest kan vieren, niet opgaat
De S.J.A. begint ’s morgens al vroeg
met een jeugd-appèl. De aangesloten or
ganisaties zullen dan van hun eigen ver
zamelplaatsen naar het stadhuis komen
en daar gezamenlijk de dag openen door
het hijsen van de driekleur en het zin
gen van een lied. Een korte toespraak
zal voor hen de zin van de 5 Mei-dag
weer eens duidelijk voor ogen stellen.
Verder zijn er plannen voor kinderspelen
in verschillendoe hoeken van de stad,
waar alle kinderen aan mee kunnen
doen. Hierover volgen nog nadere mede
delingen. Dit „spelen" zal worden afge
wisseld door een demonstratief spel van
één der organisaties, zoals bijv, een wa
genspel, volksdans, een levend schaak
spel e.d. Al deze plannen worden uitge
werkt.
Mogen we de leiders (sters) van de
org. er nog even aan herinneren, dat zij
bij het secretariaat nog op moeten geven
de candidaten voor het vlaghijsen, dat
gedurende een week ’s morgens bij het
monument zal plaats vinden? Ook de
kinderspelen moeten nog worden opge
geven bij Mevr. Posthuma, Stationsstr.
la. Met vereende krachten kan iets tot
stand worden gebracht, dat ondanks de
fouten, die er zeker nog aan zullen kle
ven, de Sneker jeugd en ook de volwas
senen, wane feestvreugde zal geven 1
om ek de Fryske flagge op de jierdagen
fan üs Keninklik Hüs. Wy forjitte net,
hwat Oranje foar Fryslan die. Der is in
sterke bün tusken Fryslan en Nassau,
tusken Fryslün en Oranje. Hwerom sce
ne wy üs eigen flagg op sokke dagen
dan net ütstekke? Hwant wy wolle mei
dy flagge sizze: Keninginne, Fryslan
earet jo, Oranje, Fryslan bliuwt jo trou.
sociale werk veel in andere gezinnen.
De vader raakt in het Amerikaanse
gezinsleven op de achtergrond. Hij gaat
op de vlucht voor de vrouw en werpt
zich in het zakenleven. De verhouding
van vader en zoon is daarom meer die
van vriend of broer, waarbij de vader
een vriendschappelijke omgang met zijn
zoon zoekt, wat spr. met verschillende
voorbeelden aantoonde. Ook in Europa
dreigt deze veramerikanisering, welke
in de hand wordt gewerkt door de
voortschrijdende industrialisatie en me
chanisatie. Misschien is het in de pro
vincie anders, maar uit sprekers prak
tijk blijkt dit tegenwoordig herhaalde
lijk. De klacht van de moeders is vaak
„ik sta overal voor”. Zij moet toezicht
houden op het schoolwerk, terwijl ook
de sexuele voorlichting van de kinderen
voor haar rekening komt. Daardoor ont
staat tn Nederland een opvoedkundig
vacuum en krijgen we onzekere jongens.
Een lichtpunt in Europa is evenwel, dat
hier het mannelijk element bij het on
derwijs ver in de meerderheid is, zodat
spr. deze veramerikanisering hier niet
zo gevaarlijk acht.
Enkele vragen boden spreker nog ge
legenheid verschillende punten wat ster
ker te belichten, waarna voorzitter dr.
J. W. van der Zijpp de zeer goed be
zochte bijeenkomst met een woord van
dank aan de spreker sloot.
yn syn striid tsjin fremdsin en foar syn
folkseigene. Fedde Schurer sette yn ’e
Hearenfeanster Koerier, doe’t it Heite-
lan syn foarstinne forwachtte, Oranje
en Warns nést elkoar. By beide giet it
om deselde histoaryske wearden, üs de-
mokratyske rjochen en tradysjes, dy’t
nearne sterker bilibbe binne dan just
yn Fryslan. Sa’t hiel Nederlan greatsk
is op Oranje, moat it dat ek wêze op
Warns, hwer’t op 26 Septimber 1345 de
Fryske frijheit waerd fordigene. En dêr-
In alle W.-Europese landen is
ontslag van Mac Arthur met voldoening
vernomen. In Amerika echter zijn ei
felle reacties van republikeinse zijde en
of «c toon president Truman aanstuurt
op een Korea-poli .iek in overeenstem
miug met divan West Europa, zal mou
toch moeten afwachten of hij daarin
volkomen zal slagen.
Onze stadsbeiaardier is bezig nieuwe
wijsjes op het carillon te zetten. Van
morgenmiddag 12 uur af zullen we horen
op het hele uur: „Komm holder Lenz”
van Jos. Haydn en we hopen vurig
dat die wens nu eindelijk in vervulling
zal gaan en op het halve uur: „De
krekel en het meisje” van Bernard Dia
mant.
Hjir sjogge jo hoe’t twa Friezinnen
Moandeitomoarn op it Gritenijhüs fan
Wymbritseradiel de Fryske flagge, in
geskink fan ’e Fryske Kriten (Kr. Fr.
Selskip, Roomsk Frysk Boun en Boun
fan 'e Fr. Nat. Jongerein) yn ’e ge
meente, oan boargemaster Tjaberings
oerjoegen. Efter harren yn ’e riedseale
sieten de fortsjinwurdigers fan ’e Kri
ten, fan hwa master Sch. de Boer üt
Toppenhuzen it wurd fierde.
Hy brocht yn omtinken de striid fan
it lytse Transfaelske folk tsjin it mach
tige Albion en de bigjlnrigels fan in
Transfaelsk ferske: In ieder nasie heef
syn lan, syn taal, syn rech, syn flag.
Ek wy Friezen, sei er, hawwe üs eigen
flagge. De flagge heart by in folk. It is
in teken fan üs folksbistean.
Snits krige forline jier yn syn Jubel-
wike in flagge. Wy seinen: de Fryske
flagge op it stêdhüs yn Snits en net op
uzes? Dat kaem üs eare to nei. Wy ha
In een bijeenkomst van bovenge
noemde vereniging sprak Dinsdagavond
in Rest. Piso de heer N. Beets, arts-
psycholoog te Utrecht, over de invloed
van het Amerikaanse leven op onze
jeugd. Spreker deed dit niet uit eigen
ervaring, maar aan de hand van litera
tuur, in het bijzonder het boek „The
Americans” van de Engelse schrijver
Geoffrey Gorer. Uit menselijk psycho
logisch standpunt bekeken heeft het
Amerikaanse volk een vrouwelijke in
slag, wat spr. met tal van voorbeelden
illustreerde. De vrouw i-
Amerikaanse jongen reeds vroeg
Zouden de Russen al hetgeen is voort
gevloeid uit de door hen geïnspireerde
agressie van Noord- op Zuid-Korea al
vooruit gezien en berekend hebben
Wie weet, zij zijn uitstekende schakers
en niet alleen op de 64 velden, maar
ook op ’s werelds, politieke schaakbord.
Maar in ieder geval hadden ze geen
groter plezier van een geslaagde agres
sie der Noord-Koreanen kunnen beleven
dan zij nu hebben van Let feit, dat deze
niet geslaagd is en nu eens de Noord-
Koreanen en Chinezen, dan weer de
V.N.-troepen in opmars zijn. Daardoor
wordt niet alleen communistisch China
verzwakt wat een apart genoegen voor
de heren te Moskou moet zijn en worden
daarbij ook de Westelijke mogendheden
genoodzaakt tot een inspanning in het
Verre Oosten, welke de concentratie van
hun krachten elders afbreuk doet, maar
deze Korea-campagne blijkt ook uiterst
gevaarlijke kanten te hebben voor de
onderlinge verhouding en eenheid van
het Westen. Deze verhouding toonde
zelfs crisisverschijnselen naar aanlei
ding van generaal Mac Arthurs bekende
verklaring, dat als Peking China niet
bereid was tot een wapenstilstand, het
ogenblik daar zou zijn om China’s aan-
voerbases in Mantsjoerije en het Chi-
neze spoorwegnet te bombarderen. Ook
wilde de generaal Chinese nationalisti
sche troepen, die op Formosa door
Tsjang Kal Sjek zijn afgericht, inzetten
in Korea of op het Chinese vasteland.
Zoals ook reeds in een vorig overzicht
werd uiteengezet, doorkruiste Mac Ar
thur daarmee een poging der Ver. Na
ties en der landen die di.ect bij het con
flict betrokken zijn, om langs diploma
tieke weg tot overeenstemming met Pe
king China te komen. Terecht is Mac
Arthurs houding in dezen in West-
Europa gegispt. Toegegeven moet ech
ter worden dat hij als militair leider in
een moeilijke, ja bijna onmogelijke po
sitie verkeerde, omdat hij niet ten volle
alle militaire middelen, welke tot zijn
beschikking staan, mocht gebruiken om
aan het conflict een eind te maken, ter
wijl de Chinezen dat wel met hun eigen
militaire hulpbronnen, nog versterkt
door Russische materiële steun, doen.
Daardoor zijn niet alleen de kansen
niet gelijk, doch dreigen de V.N.-troe
pen door de voortdurende slijtage in dit
gerekte conflict op den duur ook in
steeds ongunstiger omstandigheden te
komen, omdat de landen, welke troepen
naar Korea zonden, slechts de mannen
en middelen beschikbaar stellen voor ’n
campagne op beperkte schaal. Als dus
zijn principalen ontevreden waren over
Mac Arthurs uitstapjes op politiek ter
rein, de generaal mocht ontevreden zijn
over het feit dat dezen hem de middelen
onthielden om het militaire conflict als
zodanig tot een goed einde te brengen.
Verschijnt:
DINSDAGS en VRIJDAGS.
Administratie t
Comb. Drijfhout-Kiezebrink Co.
KantoorGROOTZAND 55
Telefoon 3005 (K 5150)
geweest, maar èn een Amerikaanse oor
log met brede zeer brede bedoe
ling, èn een actie van een aantal V.N.-
landen, welke Amerika niet in de steek
konden en wilden laten zolang het er
om ging een agressor af te straffen.
Dit alles wil natuurlijk niet zeggen
dat de Amerikaanse regering de zijde
had gekozen van de felste anti-Euro-
pese republikeinen in de Ver. Staten, die
West-Europa liever vandaag dan mor
gen in de steek zouden laten om alle
Amerikaanse kracht op het Verre Oos
ten te concentreren. Dezen zien voorbij
welke grote gevaren er voor de Ver.
Staten zelf uit zouden voortvloeien als
de gehele industriël capaciteit van
West-Europa in Russische handen viel.
Maar de regering te Washington kan
geloofd hebben aan Mac Arthurs voor
spiegelingen, dat het communistisch
China met betrekkelijk geringe inspan
ning en met bijstand van Tsjang Kai
Sjek spoedig vernietigd kon worden.
Zelfs als deze onderneming slaagde,
wat zeer te bezien zou zijn, omdat Rus
land waarschijnlijk niet afzijdig zou
blijven, zou dit het Westen niet veel
baat brengen; ook de vrije Aziatische
volken zouden dit Westerse optreden be
schouwen als een poging tot terugkeer
tot het kolonialisme en die niet accep
teren. Ook in vooruitstrevende kringen
in de Ver. Staten voelde men dit wel en
drong men er bij Truman op aan Mac
Arthur aan kant te zetten, maar in ‘t
bjjzonder in Engeland is er zeer fel
verzet tegen Mac Arthur gerezen en
Geslaagd voor het diploma boord-
telegrafist de heer Gosse Hulzenga al
hier.
Onze vroegere stadgenoot de heer L.
J. de Groes agent van politie te Rot
terdam slaagde dezer dagen voor het
politie-diploma.
Voor de examens van de cursussen
georganiseerd door de Bond v. Coöp.
Zuivelfabrieken in Friesland zijn o.a.
geslaagd: Botermaker: Jan Jansen,
Uitwellingerga, P. Bron, Sijbrandabu-
ren; kaasmaker: A. Koopman, Sijbran-
daburen; W. Walsweer, Woudsend; R.
Oppedijk, Woudsend; bedrijfscontroleur:
M. A. Nijekamp, Sijbrandaburen; J. de
Jong, Wieuwerd.
Tito waarschuwt ernstig voor buiten
landse hulp aan deze partisanen de
Grieken tonen daartoe neiging om
dat juist dit voor Rusland een aanlei
ding zou kunnen zijn in de Balkan in te
grijpen. De Zuid-Slaven hebben thans
niet-officieel wapenleveranties van Ame
rika en Engeland gevraagd. Ze hebben
daarmee lang geaarzeld, doch achten de
tijd daarvoor nu blijkbaar gekomen. In
Finland vreest men voor nieuwe Russi
sche druk, nu er een nieuwe ambassa
deur uit Moskou is gekomen, die eerst
in Polen zijn taak op voor Moskou zeer
bevredigende wijze heeft vervuld. Dat
de Parijse agenda-conferentie geen vor
deringen maakte in deze overzichts-
periode is haast vanzelfsprekend. De
Russen wachtten eerst eens af waarheen
het verschil van mening tussen de Ver.
Staten en in ’t bijzonder Engeland over
de Korea-oorlog zou leiden; en zij doen
dat nu met te meer belangstelling omdat
het ontslag van Mac Arthur in Amerik.
republikeinse kringen tot een sterke
stijging van hun reeds aanzienlijke anti
pathie tegen Engeland zal leiden. Om
niet in mineur te eindigen, zij nog even
herinnerd aan het feit dat de Organisa
tie voor Europese economische samen
werking tenminste tijdelijk een oplos
sing heeft weten te vinden voor de
moeilijkheden der kleine landen met
grote agrarische uitvoer, veroorzaakt
door de Duitse betalingscrisis. De Duit
sers wore en in staat gesteld weer een
deel dezer producten in te voeren, en
Engeland en Frankrijk zullen als kopers
van eer ander deel optreden. Een hoop
gevend begin van deze samenwerking.
Wij zijn intussen benieuwd of met name
Engeland bereid zal zijn een behoorlijke
prijs voor <’?e producten te betalen. Tot
nog toe haperde daar heel wat aan.
Maar de Engelse regering is niet alleen
hard voor haar leveranciers, ze is het
ook voor haar eigen volk. De nieuwe be
groting brengt weer nieuwe belastin
gen, van radio- en televisietoestellen en
auto’s moet nu zelfs 2/3 van de waarde
aan weeldebelasting worden betaald
en de geneeskundige hulp wordt
meer geheel gratis verstrekt.
Want de wereldsituatie zit juist
boordevol gevaren, welke elk ogenblik
de aandacht van het Westen kunnen
vragen, al moet men niet overdrijven,
zoals enige Amerikaanse autoriteiten
deden blijkbaar met de bedoeling de be
langstelling van hun volk voor de mili
taire inspanning, welke verflauwt, weer
aan te wakkeren. Maar er zijn toch ge
varen. In het Noorden van Vietnam zijn
Chinezen binnengedrongen, men ver
moedt, dat ’t slechts roversbenden zijn,
doch het baart de Fransen toch zorg.
Perzië gaat voort met zijn nationalisa-
tieplannen voor de olievelden, Britse
protesten werden afgewezen. Amerika
nen en Engelsen confereren hierover en
de Amerikanen dringen op gematigd
heid aan als de Perzen bereid zijn alle
olie aan het Westen te blijven leveren,
maar zullen ze dat kunnen? Een gena
tionaliseerd oliebedrijf is een staatsbe
drijf en als Perzië op een neutrale hou
ding prijs stelt, zal ze de Russen ook
olie moeten leveren. Tussen Israël en
Syrië zijn grensincidenten voorgevallen,
welke wijzen op de moeilijkheden die
hier nog altijd bestaan en die de Ara
bische wereld zo heftig in beroering
brengen. Een lichtpuntje hier is dat de
nieuwe Engelse minister van buiten
landse zaken, Morrison, bereid schijnt
Egypte in zijn eis de Suez-kanaal-zóne
te ontruimen, in zoverre tegemoet te
jowt üs tige nocht dat wy üt namme
fan üs Kriten jo bjoed de dei de Fryske
flagge oanbiede meije foar üs Gritenij
hüs. Wy titroue har jo ta, to mear om’t
wy witte, dat jo rrear as bilangstelling
bitoane yn üs sbibjen. Oanfear har dan
üt üs bannen as in kostber pan. It sil
üs tige foldwan’.ng jaen hwannear’t wy
hjir de skeane banen wapperje sjogge.
Brük har faek, hrük har folie. Lit har
wapperje op dagen lan heech- en nasjo-
nael fielen, hwaï.'iear de boeren har fé-
keuringen halde of nwannear ’t Fryske
folkslibben brüzet by it aide tradysjo-
nele hurdsilen en It Fryske keatsen. En
dan üs nasjonale tink- en feestdagen.
Alderearst de 15e April, üs Fryske Bi-
frijingsdei, de dei nwannear wy bitinke
dat God üs forloste fan Dütske tiran-
nije en wreed gewelt. Dan de 26 Septim
ber Us Leaf-frouwe dei, en de bitin-
kingsdef fan ce siach by Warns. It bi-
tinken fan dy siach is gjin ütdaegjen
fan Hollan, mar seit tsjin üs, Friezen fan
dizze tiid: sjoch hwat in lyts folk dwaen
kin, hwer’t it ta yn steat is as it len-
riedich is.
Ienriedigens makket in folk
sterk en krêftich
neemt bij de
een
belangrijke plaats in, doordat bij het
onderwijzend personeel op school het
vrouwelijk element sterk in de meerder
heid is. Daardoor zie., we gebeuren dat
de jongens reeds op 14- en 15-jarige
leeftijd de autoriteit van de vader over
boord gooien. De Amerikaanse school
is in de eerste plaats gericht op de so
ciale aanpassing aan het Amerikaanse
leven, wat tot gevolg heeft, dat de jon
gens zich al spoedig gemakkelijk be
wegen en vlot spreken. Ook leren zij
vlug onafhankelijk te zijn, waardoor de
Amerikaan flink en stoer is en slagen
kan incasseren. Dat is ook nodig, want
hij mag vooral niet kinderachtig zijn.
Dat drukt in sterke mate een stempel
op de Amerikaan. Zich afzijdig houden,
wordt als een kwaad beschouwd en dit
a is een van de redenen, dat de op
lijk geen gezamenlijke actie der V. N. groeiende jeugd spoedig contact zoekt
--met de andere sekse, zodat kinderclubs
e.d. zeer in zwang zijn. Bij de vraag of
een kind succes heeft, speelt de omgang
met het andere geslacht een grote rol
en het maken van afspraken leidt tot
een sportieve rivaliteit, die de ouders
met welgevallen gadeslaan en in de
hand werken. Het sexuele speelt daarbij
wel een rol, maar toch niet zo onge
remd als men vaak denkt, zeide spr.
De Amerikaan schijnt meer man dan
hij in werkelijkheid is. Hij is veelal
naief en kinderlijk, volgens spr. veroor
zaakt omdat hij de puberteit heeft ge
mist. Hij staat spoedig met zijn vuisten
klaar en in deze jongensachtige vecht-
sfeer ontplooit hij zonder rancune een
kinderlijke naieveteit. De vrouw heeft
het gemakkelijker in haar leven, omdat
het Amerikaanse volk immers een vrou
welijke inslag heeft. Zij bezit een grote
innerlijke zekerheid en komt door het
Met de heer Jan Eringa, die Woens
dag alhier op 68-jarige leeftijd overleed,
is een bekend zakenman heengegaan,
die zich bovendien ook op kerkelijk ter
rein verdienstelijk heeft gemaakt. Hij
moest al jong aanpakken en werd op 13-
jarige leeftijd knechtje in een bakkerij. d“^pVeë rfs'by^lkoar stutsën ën bi-
Daarna werd hg bediende bg de fa. aett" de saek. En de die folge. It
Tjerkstra m de Kruizebroederstraat en - - - -
later compagnon in deze zaak. Toen hij
geheel voor zichzelf begon, vestigde hij
zich in „De Witte Zwaan” op de hoek
van de Oosterdijk en de Ged. Pol, waar
in nu de fa. Repko haar zaak drijft,
maar in 1911 verhuisde hij naar de te
genwoordige plaats aan de Oosterdijk.
Hij slaagde er In, later met behulp van
zijn beide zoons, de zaken steeds meer
uit te breiden zodat er thans ook al
twee filialen (in Coevorden en Zutfen)
zijn. Ook zag hg al spoedig het nut-in
van samenwerking en kwam, mede op
zijn initiatief, de Landelijke Inkoopver-
eniging voor Damesconfectie tot stand.
Naast zijn drukke werkkring heeft hij
ook de Geref. Kerk nog ruim 40 jaar
gediend, eerst als diaken, daarna als
ouderling.
De begrafenis is bepaald op Zaterdag
middag a.s. op de Alg. Begraafplaats
alhier.