BUITENLANDS OVERZICHT Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK, WYMBRITSERAOEEL en IJLST Wymbritseradiel krige in Fryske Flagge Mac Arthur ontslagen Oudervereniging Gymnasium VRIJDAG 13 APRIL 1951 6e JAARGANG No 3q L KIEZEBRINK Gevaarlijk goedje Ned, Chr. Blindenbond ■SIS I Friese Industrialisatie Grote trek naar N.O.P. Het ontslag van Mac Arthur KLEINZAND 7 Telef. 2872 ■s Het Sneeker Nieuwsblad is een gecombineerde uitgave van NIEUWE SNEEKER COURANT, SNEEKER COURANT en DRIJFHOUTS NIEUWSBLAD -- 2e Bondswandeldag K.N.G.V. Carillon Grote Turnbetoging in Sneek De Sneker Jeugdactie Geslaagd J. Eringa overleden Redacteur Foto Leeuwarder Courant. nu niet het Een rectificaties Voor de uitgifte van 178 boerderijen in de Noordoostpolder, die in de herfst van dit jaar zal geschieden, hebben zich niet minder dan 4800 gegadigden ge meld. Candidaat-pachters moeten echter aan allerlei voorwaarden voldoen, zodat, evenals verleden jaar, velen der gega digden waarschijnlijk zullen afvallen, maar in elk geval hebben zij gesollici teerd en hieruit blijkt, dat er grote be langstelling voor de Noordoostpolder blijft bestaan. komen dat Egypte in eerste instantie zelf dit kanaal zal mogen verdedigen, doch de Engelse legerplaatsen daar in goede staat moet houden, opdat de En- gelsen als het nodig is te hulp kunnen snellen. In Albanië heerst partisanen- verzet tegen premier Hodsja, de ge- Het is nog geen weer om het bollenland te bezoeken, maar de kwekers hebben toch hun eerste slingers reeds aan de man gebracht. Nog een klein beetje zon en alle bollenvelden kunnen weer door tienduizen den bewonderd worden. Bij een bloemenstalletje langs de weg bij HUlegom. Advertentieprijs 15 et. per m.m. Bij contract (handelsadv.) lager. Abonnementsprijs f 2.50 per halt jaar. Franco per post f 3.75 per half jaar Giro 50748 ten name van Firma E. J. Drijfhout, Sneek. van Redactieadres: SNEEKER NIEUWSBLAD Het bestuur van de Ned. Chr. Blin denbond bericht ons een zeer betreu- renswaardige fout te hebben gemaakt in het bericht dat de heer L. Boorsma te Buitenpost niet meer als zijn agent mag optreden. Het betreft hier nl. niet de heer L. maar de heer S. Boorsma. De „Sneker Gymnastiekvereniging” heeft ook dit jaar weer de organisatie op zich genomen van de Bonds-Wandel- dag van het Koninklijk Ned. Gymnastiek Verbond. Als landelijke datum is vastge steld Zaterdag 26 Mei terwijl de afstan den respectievelijk voor de jeugd 15 en de ouderen 30 km. bedragen. Voor hen die vanwege hun beroep verhinderd zijn op Zaterdag te wandelen zal er weer ge legenheid zijn op Zondag 27 Mei, echter dan alleen de 30 km. afstand. Gezien de grote deelname van vorig jaar bij minder gunstige weersomstandigheden twijfelen we er niet aan dat ook dit jaar de animo weer groot zal zijn. Bij opruimingswerkzaamheden in het pand Kleinzand 91, waarin het Eigen Gebouw van de moderne arbeidersbewe ging zal worden gevestigd, is onder een trap een partijtje wapens en munitie gevonden. Een geweer, acht tassen ge weerpatronen, en drie helmen zijn door de politie, die direct na de ontdekking gewaarschuwd werd, verwijderd. Er la gen echter ook een grote granaat, een plat rond voorwerp dat vermoedelijk een landmijn is en andere waarschijnlijk explosieve projectielen, en daar kwam men natuurlijk niet aan. Zulk goedje kan nl. op scherp staan en is dan uiterst gevaarlijk zoals helaas al zo vaak ge bleken is. Voor het opruimen en onscha delijk maken daarvan zal de deskundige hulp van de Mijnopruimingsdienst wor den ingeroepen. Dit alles vloeit tenslotte voort uit het feit dat het Korea-conflict een twee slachtig karakter heeft. De Ver. Naties zijn eerst tegen de Noord-Koreanen op getreden, nadat de Ver. Staten zelf hadden ingegrepen. Nu zijn we er niet helemaal gerust op, dat dit Amerikaan se optreden werkelijk op initiatief van president Truman en werkelijk alleen omdat de wet der Ver. Naties door de Noord-Koreanen was geschonden, is ge schied. We vermoeden eigenlijk dat reeds toen het feitelijke initiatief bij de man ter plaatse, Mac Arthur, de Ame rikaanse dictator in het Verre Oosten, berustte en dat de Amerikaanse rege ring zich slechts achter hem heeft ge schaard. Eerst daarna bracht deze re gering de zaak in de Ver. Naties, waar de met de Ver. Staten verbonden landen moeilijk anders konden dan de Ameri kaanse actie steunen, de meeste van hen waarschijnlijk weinig vermoedend wat uit dit alles zou voortkomen. Heeft Mac Arthur misschien niet van de beginne af voor ogen gestaan dat deze campagne zou moeten worden het begin van de afrekening met het communisme in Azië, dat hij en zijn politieke mede standers in de Ver. Staten, die vooral aan republikeinse zijde moeten worden gezocht, een nog groter gevaar voor de wereld en voor de Ver. Staten in het bijzonder achten dan het communisme in Europa Deze oorlog in Korea is waarschijnlijk van den beginne af eigen- Het economisch technologisch insti tuut voor Friesland heeft berekend,, dat de toename van de industrie in Fries land in de jaren 19301950 groter is dan het Nederlandse gemiddelde. Het aantal in de Friese industrie werkzame personen steeg in die jaren met 59 pet., namelijk van 31.000 tot 49.500. In 1930 telde Friesland 429 industrieën met meer dan tien werkkrachten en thans 700. De grootste toename was in de bouwnijverheid. In de gemeente Acht- karspelen heeft de industrie zich het meest ontwikkeld. De boargemaster tanke üt namme fan de hiele rie, ja, hy mocht tocht er wol sizze, üt namme fen ’e hiele gemeente foar de tige moaije flagge as in geskink fan alle Fryske kriten yn 'e gemeente, üs gemeente, dy’t sa troch ende wer troch frysk is. Men soe jin óffreegje kinne, sei spr., hoe ’t müglik is dat ’t sa lang dürre moatten hat, ear’t men ta ’t ynsjoch kaem, dat by bisündere gelegenheden ek fan üs frritenijhüs de fryske flagge wapperje moat! It foarbyld fan de Krite Snits hat wis net neilitten yndruk to meitsjen op al hwat him frysk fielt. En sa moat ’t wol west hawwe, dat der mannen kriten yn üs gemeente wiene, dy’t net fomearne koene dat Snits üs op 't stik fan ’t ütstekken fan 'e fryske flag ge op heechtiiddagen in pyk sette soe. As der op dit stik al ünrêst bistien hat, dan is soks nou ófroun. Dizze flagge sil fan nou óf op de dagen dy’t har der by ütstek ta liene, ütstutsen wurde, net al- linnich as symboal fan de ienriedigens tusken ynwenners en gemeentebistjür, mar op ’t foarste plak as utering fan bliidskip en tankberens, dat wy, yn Ne- derlansk forbün, wenje en libje op it plak, troch God skepen mar troch üs üldfaers biwenber makke, fordigene, bi- warre en üs as frij erfskip oerdragen. Nei dizze wurden riisden alle oan- wêzigen oerein en krêftich klonk it „Frysk bloed tsjuch op” troch de aide riedseale. In treffend slot! Men schrijft ons: Naar aanleiding van het 30-jarig jubileum van „Advendo” wordt hier Pinkstermaandag een grote turnbetoging gehouden, uitgaande van het N.C.G.V. Hieraan hopen circa 4000 c turnsters en turners deel te nemen. Voor de commissie van organisatie zeer zeker een zware taak om dit alles vlot te doen verlopen. Op de Zaterdagavond voor Pinksteren hoopt men een ere-avond te houden in ’t Gebouw v. Chr. Behangen, waarvoor de beste turnsters en turners van de drie Noordelijke provincies wor den uitgezócht. Voor Pinkstermaandag moesten vele gebouwen worden gehuurd, en wel voor kleedgelegenheid de Juli- anaschool, de voormalige Chr. Ulo- sschool, de J. v. Nassauschool, de oude R.H.B.S. en de Boiwerkschool. Voor de wedstrijden de gymnastiekzalen van de Julianaschool en aan de Westersingel, alsmede het Geb v. Chr. Belangen en het H.B.S.-terreln. Verder moet er ge zorgd worden voor logies voor de 200 gasten, die Zaterdag al zullen komen. Voor de Maandag staat het volgende op het programma: ’s Morgens de wedstrij den, die om 12 uur afgelopen zijn, ’s middags eerst een marswedstrijd, en daarna een massale demonstratie in het Sportpark, met massale vrije oefeningen waaraan alle verenigingen zullen deel nemen. En dan is er ’s avonds nog een demonstratie, waaraan door de beste afdelingen wordt deelgenomen, gevolgd door een groots vuurwerk. Het wordt dus een dag vol afwisseling! Wij hopen, dat het weer mee zal werken, opdat wjj met elkaar een mooie dag mogen heb ben, en dat het ook mag zijn tot groei en bloei van ons N.C.G.V. Laat Sneek die dag tonen een waardige gastvrouw te zijn, en de stad door het uitsteken van de vlaggen een feestelijk aanzien hebben. wilde men hem ’t liefst ontslagen zien, hoorzame dienaar van Moskou. Maar Gedeeltelijk vloeit dit verzet en dat in andere W.-Europese landen natuurlijk voort uit het verlangen naar eigen be houd. Men vreest bij uitbreiding van het Koreaanse conflict een sterke verzwak king van het militair apparaat in Euro pa, en dat de Russen daarvan gebruik zullen maken en het W.-Europese vaste land overstromen. Amerikaanse gene raals mogen in werelddelen denken en hun strategie daarnaar richten, wij in Europa denken om onze eigen huid. Eigenlijk nog onverwacht, want Mac Arthur heeft ook ontzaglijk veel bewon deraars in de Ver. Staten en steun van politieke kopstukken, heeft president Truman de knoop doorgehakt en Mac Arthur ontheven van zijn bevel in het Verre Oosten, en generaal Ridgway belast met het opperbevel in Korea. Het is een besluit van geweldige binnenlands en buitenlands politieke betekenis voor de Ver. Staten en het is te hopen dat mèt het heengaan van Mac Arthur, nu ook de Amerikaanse Korea-politiek ge lijkgeschakeld zal worden met die Engeland en andere W.-Europe' ten, nl. dat ze gericht zal wo’ een beperking en bijlegging conflict. Dat is dringend nodig. Zoals bekend heeft ook de S.J.A. in het programma van de 5 Mei viering een actief aandeel. Het is de bedoeling U regelmatig iets van de plannen te laten horen, zodat U op 5 Mei al enigs zins beslagen ten ijs kunt komen kijken enmisschien meedoen. Want dat is toch de bedoeling van deze feestdag, dat er iets gedaan wordt vóór en dóór de gehele burgerij. Natuurlijk zal dit niet eenvoudig zijn, maar geleidelijk aan hoopt ook het 5 Mei-comité een zekere traditie te kunnen vormen, zonder ech ter te verstarren in dode sleur. Door medewerking van geheel Sneek kunnen wij bewijzen, dat het gezegde, dat Sneek geen feest kan vieren, niet opgaat De S.J.A. begint ’s morgens al vroeg met een jeugd-appèl. De aangesloten or ganisaties zullen dan van hun eigen ver zamelplaatsen naar het stadhuis komen en daar gezamenlijk de dag openen door het hijsen van de driekleur en het zin gen van een lied. Een korte toespraak zal voor hen de zin van de 5 Mei-dag weer eens duidelijk voor ogen stellen. Verder zijn er plannen voor kinderspelen in verschillendoe hoeken van de stad, waar alle kinderen aan mee kunnen doen. Hierover volgen nog nadere mede delingen. Dit „spelen" zal worden afge wisseld door een demonstratief spel van één der organisaties, zoals bijv, een wa genspel, volksdans, een levend schaak spel e.d. Al deze plannen worden uitge werkt. Mogen we de leiders (sters) van de org. er nog even aan herinneren, dat zij bij het secretariaat nog op moeten geven de candidaten voor het vlaghijsen, dat gedurende een week ’s morgens bij het monument zal plaats vinden? Ook de kinderspelen moeten nog worden opge geven bij Mevr. Posthuma, Stationsstr. la. Met vereende krachten kan iets tot stand worden gebracht, dat ondanks de fouten, die er zeker nog aan zullen kle ven, de Sneker jeugd en ook de volwas senen, wane feestvreugde zal geven 1 om ek de Fryske flagge op de jierdagen fan üs Keninklik Hüs. Wy forjitte net, hwat Oranje foar Fryslan die. Der is in sterke bün tusken Fryslan en Nassau, tusken Fryslün en Oranje. Hwerom sce ne wy üs eigen flagg op sokke dagen dan net ütstekke? Hwant wy wolle mei dy flagge sizze: Keninginne, Fryslan earet jo, Oranje, Fryslan bliuwt jo trou. sociale werk veel in andere gezinnen. De vader raakt in het Amerikaanse gezinsleven op de achtergrond. Hij gaat op de vlucht voor de vrouw en werpt zich in het zakenleven. De verhouding van vader en zoon is daarom meer die van vriend of broer, waarbij de vader een vriendschappelijke omgang met zijn zoon zoekt, wat spr. met verschillende voorbeelden aantoonde. Ook in Europa dreigt deze veramerikanisering, welke in de hand wordt gewerkt door de voortschrijdende industrialisatie en me chanisatie. Misschien is het in de pro vincie anders, maar uit sprekers prak tijk blijkt dit tegenwoordig herhaalde lijk. De klacht van de moeders is vaak „ik sta overal voor”. Zij moet toezicht houden op het schoolwerk, terwijl ook de sexuele voorlichting van de kinderen voor haar rekening komt. Daardoor ont staat tn Nederland een opvoedkundig vacuum en krijgen we onzekere jongens. Een lichtpunt in Europa is evenwel, dat hier het mannelijk element bij het on derwijs ver in de meerderheid is, zodat spr. deze veramerikanisering hier niet zo gevaarlijk acht. Enkele vragen boden spreker nog ge legenheid verschillende punten wat ster ker te belichten, waarna voorzitter dr. J. W. van der Zijpp de zeer goed be zochte bijeenkomst met een woord van dank aan de spreker sloot. yn syn striid tsjin fremdsin en foar syn folkseigene. Fedde Schurer sette yn ’e Hearenfeanster Koerier, doe’t it Heite- lan syn foarstinne forwachtte, Oranje en Warns nést elkoar. By beide giet it om deselde histoaryske wearden, üs de- mokratyske rjochen en tradysjes, dy’t nearne sterker bilibbe binne dan just yn Fryslan. Sa’t hiel Nederlan greatsk is op Oranje, moat it dat ek wêze op Warns, hwer’t op 26 Septimber 1345 de Fryske frijheit waerd fordigene. En dêr- In alle W.-Europese landen is ontslag van Mac Arthur met voldoening vernomen. In Amerika echter zijn ei felle reacties van republikeinse zijde en of «c toon president Truman aanstuurt op een Korea-poli .iek in overeenstem miug met divan West Europa, zal mou toch moeten afwachten of hij daarin volkomen zal slagen. Onze stadsbeiaardier is bezig nieuwe wijsjes op het carillon te zetten. Van morgenmiddag 12 uur af zullen we horen op het hele uur: „Komm holder Lenz” van Jos. Haydn en we hopen vurig dat die wens nu eindelijk in vervulling zal gaan en op het halve uur: „De krekel en het meisje” van Bernard Dia mant. Hjir sjogge jo hoe’t twa Friezinnen Moandeitomoarn op it Gritenijhüs fan Wymbritseradiel de Fryske flagge, in geskink fan ’e Fryske Kriten (Kr. Fr. Selskip, Roomsk Frysk Boun en Boun fan 'e Fr. Nat. Jongerein) yn ’e ge meente, oan boargemaster Tjaberings oerjoegen. Efter harren yn ’e riedseale sieten de fortsjinwurdigers fan ’e Kri ten, fan hwa master Sch. de Boer üt Toppenhuzen it wurd fierde. Hy brocht yn omtinken de striid fan it lytse Transfaelske folk tsjin it mach tige Albion en de bigjlnrigels fan in Transfaelsk ferske: In ieder nasie heef syn lan, syn taal, syn rech, syn flag. Ek wy Friezen, sei er, hawwe üs eigen flagge. De flagge heart by in folk. It is in teken fan üs folksbistean. Snits krige forline jier yn syn Jubel- wike in flagge. Wy seinen: de Fryske flagge op it stêdhüs yn Snits en net op uzes? Dat kaem üs eare to nei. Wy ha In een bijeenkomst van bovenge noemde vereniging sprak Dinsdagavond in Rest. Piso de heer N. Beets, arts- psycholoog te Utrecht, over de invloed van het Amerikaanse leven op onze jeugd. Spreker deed dit niet uit eigen ervaring, maar aan de hand van litera tuur, in het bijzonder het boek „The Americans” van de Engelse schrijver Geoffrey Gorer. Uit menselijk psycho logisch standpunt bekeken heeft het Amerikaanse volk een vrouwelijke in slag, wat spr. met tal van voorbeelden illustreerde. De vrouw i- Amerikaanse jongen reeds vroeg Zouden de Russen al hetgeen is voort gevloeid uit de door hen geïnspireerde agressie van Noord- op Zuid-Korea al vooruit gezien en berekend hebben Wie weet, zij zijn uitstekende schakers en niet alleen op de 64 velden, maar ook op ’s werelds, politieke schaakbord. Maar in ieder geval hadden ze geen groter plezier van een geslaagde agres sie der Noord-Koreanen kunnen beleven dan zij nu hebben van Let feit, dat deze niet geslaagd is en nu eens de Noord- Koreanen en Chinezen, dan weer de V.N.-troepen in opmars zijn. Daardoor wordt niet alleen communistisch China verzwakt wat een apart genoegen voor de heren te Moskou moet zijn en worden daarbij ook de Westelijke mogendheden genoodzaakt tot een inspanning in het Verre Oosten, welke de concentratie van hun krachten elders afbreuk doet, maar deze Korea-campagne blijkt ook uiterst gevaarlijke kanten te hebben voor de onderlinge verhouding en eenheid van het Westen. Deze verhouding toonde zelfs crisisverschijnselen naar aanlei ding van generaal Mac Arthurs bekende verklaring, dat als Peking China niet bereid was tot een wapenstilstand, het ogenblik daar zou zijn om China’s aan- voerbases in Mantsjoerije en het Chi- neze spoorwegnet te bombarderen. Ook wilde de generaal Chinese nationalisti sche troepen, die op Formosa door Tsjang Kal Sjek zijn afgericht, inzetten in Korea of op het Chinese vasteland. Zoals ook reeds in een vorig overzicht werd uiteengezet, doorkruiste Mac Ar thur daarmee een poging der Ver. Na ties en der landen die di.ect bij het con flict betrokken zijn, om langs diploma tieke weg tot overeenstemming met Pe king China te komen. Terecht is Mac Arthurs houding in dezen in West- Europa gegispt. Toegegeven moet ech ter worden dat hij als militair leider in een moeilijke, ja bijna onmogelijke po sitie verkeerde, omdat hij niet ten volle alle militaire middelen, welke tot zijn beschikking staan, mocht gebruiken om aan het conflict een eind te maken, ter wijl de Chinezen dat wel met hun eigen militaire hulpbronnen, nog versterkt door Russische materiële steun, doen. Daardoor zijn niet alleen de kansen niet gelijk, doch dreigen de V.N.-troe pen door de voortdurende slijtage in dit gerekte conflict op den duur ook in steeds ongunstiger omstandigheden te komen, omdat de landen, welke troepen naar Korea zonden, slechts de mannen en middelen beschikbaar stellen voor ’n campagne op beperkte schaal. Als dus zijn principalen ontevreden waren over Mac Arthurs uitstapjes op politiek ter rein, de generaal mocht ontevreden zijn over het feit dat dezen hem de middelen onthielden om het militaire conflict als zodanig tot een goed einde te brengen. Verschijnt: DINSDAGS en VRIJDAGS. Administratie t Comb. Drijfhout-Kiezebrink Co. KantoorGROOTZAND 55 Telefoon 3005 (K 5150) geweest, maar èn een Amerikaanse oor log met brede zeer brede bedoe ling, èn een actie van een aantal V.N.- landen, welke Amerika niet in de steek konden en wilden laten zolang het er om ging een agressor af te straffen. Dit alles wil natuurlijk niet zeggen dat de Amerikaanse regering de zijde had gekozen van de felste anti-Euro- pese republikeinen in de Ver. Staten, die West-Europa liever vandaag dan mor gen in de steek zouden laten om alle Amerikaanse kracht op het Verre Oos ten te concentreren. Dezen zien voorbij welke grote gevaren er voor de Ver. Staten zelf uit zouden voortvloeien als de gehele industriël capaciteit van West-Europa in Russische handen viel. Maar de regering te Washington kan geloofd hebben aan Mac Arthurs voor spiegelingen, dat het communistisch China met betrekkelijk geringe inspan ning en met bijstand van Tsjang Kai Sjek spoedig vernietigd kon worden. Zelfs als deze onderneming slaagde, wat zeer te bezien zou zijn, omdat Rus land waarschijnlijk niet afzijdig zou blijven, zou dit het Westen niet veel baat brengen; ook de vrije Aziatische volken zouden dit Westerse optreden be schouwen als een poging tot terugkeer tot het kolonialisme en die niet accep teren. Ook in vooruitstrevende kringen in de Ver. Staten voelde men dit wel en drong men er bij Truman op aan Mac Arthur aan kant te zetten, maar in ‘t bjjzonder in Engeland is er zeer fel verzet tegen Mac Arthur gerezen en Geslaagd voor het diploma boord- telegrafist de heer Gosse Hulzenga al hier. Onze vroegere stadgenoot de heer L. J. de Groes agent van politie te Rot terdam slaagde dezer dagen voor het politie-diploma. Voor de examens van de cursussen georganiseerd door de Bond v. Coöp. Zuivelfabrieken in Friesland zijn o.a. geslaagd: Botermaker: Jan Jansen, Uitwellingerga, P. Bron, Sijbrandabu- ren; kaasmaker: A. Koopman, Sijbran- daburen; W. Walsweer, Woudsend; R. Oppedijk, Woudsend; bedrijfscontroleur: M. A. Nijekamp, Sijbrandaburen; J. de Jong, Wieuwerd. Tito waarschuwt ernstig voor buiten landse hulp aan deze partisanen de Grieken tonen daartoe neiging om dat juist dit voor Rusland een aanlei ding zou kunnen zijn in de Balkan in te grijpen. De Zuid-Slaven hebben thans niet-officieel wapenleveranties van Ame rika en Engeland gevraagd. Ze hebben daarmee lang geaarzeld, doch achten de tijd daarvoor nu blijkbaar gekomen. In Finland vreest men voor nieuwe Russi sche druk, nu er een nieuwe ambassa deur uit Moskou is gekomen, die eerst in Polen zijn taak op voor Moskou zeer bevredigende wijze heeft vervuld. Dat de Parijse agenda-conferentie geen vor deringen maakte in deze overzichts- periode is haast vanzelfsprekend. De Russen wachtten eerst eens af waarheen het verschil van mening tussen de Ver. Staten en in ’t bijzonder Engeland over de Korea-oorlog zou leiden; en zij doen dat nu met te meer belangstelling omdat het ontslag van Mac Arthur in Amerik. republikeinse kringen tot een sterke stijging van hun reeds aanzienlijke anti pathie tegen Engeland zal leiden. Om niet in mineur te eindigen, zij nog even herinnerd aan het feit dat de Organisa tie voor Europese economische samen werking tenminste tijdelijk een oplos sing heeft weten te vinden voor de moeilijkheden der kleine landen met grote agrarische uitvoer, veroorzaakt door de Duitse betalingscrisis. De Duit sers wore en in staat gesteld weer een deel dezer producten in te voeren, en Engeland en Frankrijk zullen als kopers van eer ander deel optreden. Een hoop gevend begin van deze samenwerking. Wij zijn intussen benieuwd of met name Engeland bereid zal zijn een behoorlijke prijs voor <’?e producten te betalen. Tot nog toe haperde daar heel wat aan. Maar de Engelse regering is niet alleen hard voor haar leveranciers, ze is het ook voor haar eigen volk. De nieuwe be groting brengt weer nieuwe belastin gen, van radio- en televisietoestellen en auto’s moet nu zelfs 2/3 van de waarde aan weeldebelasting worden betaald en de geneeskundige hulp wordt meer geheel gratis verstrekt. Want de wereldsituatie zit juist boordevol gevaren, welke elk ogenblik de aandacht van het Westen kunnen vragen, al moet men niet overdrijven, zoals enige Amerikaanse autoriteiten deden blijkbaar met de bedoeling de be langstelling van hun volk voor de mili taire inspanning, welke verflauwt, weer aan te wakkeren. Maar er zijn toch ge varen. In het Noorden van Vietnam zijn Chinezen binnengedrongen, men ver moedt, dat ’t slechts roversbenden zijn, doch het baart de Fransen toch zorg. Perzië gaat voort met zijn nationalisa- tieplannen voor de olievelden, Britse protesten werden afgewezen. Amerika nen en Engelsen confereren hierover en de Amerikanen dringen op gematigd heid aan als de Perzen bereid zijn alle olie aan het Westen te blijven leveren, maar zullen ze dat kunnen? Een gena tionaliseerd oliebedrijf is een staatsbe drijf en als Perzië op een neutrale hou ding prijs stelt, zal ze de Russen ook olie moeten leveren. Tussen Israël en Syrië zijn grensincidenten voorgevallen, welke wijzen op de moeilijkheden die hier nog altijd bestaan en die de Ara bische wereld zo heftig in beroering brengen. Een lichtpuntje hier is dat de nieuwe Engelse minister van buiten landse zaken, Morrison, bereid schijnt Egypte in zijn eis de Suez-kanaal-zóne te ontruimen, in zoverre tegemoet te jowt üs tige nocht dat wy üt namme fan üs Kriten jo bjoed de dei de Fryske flagge oanbiede meije foar üs Gritenij hüs. Wy titroue har jo ta, to mear om’t wy witte, dat jo rrear as bilangstelling bitoane yn üs sbibjen. Oanfear har dan üt üs bannen as in kostber pan. It sil üs tige foldwan’.ng jaen hwannear’t wy hjir de skeane banen wapperje sjogge. Brük har faek, hrük har folie. Lit har wapperje op dagen lan heech- en nasjo- nael fielen, hwaï.'iear de boeren har fé- keuringen halde of nwannear ’t Fryske folkslibben brüzet by it aide tradysjo- nele hurdsilen en It Fryske keatsen. En dan üs nasjonale tink- en feestdagen. Alderearst de 15e April, üs Fryske Bi- frijingsdei, de dei nwannear wy bitinke dat God üs forloste fan Dütske tiran- nije en wreed gewelt. Dan de 26 Septim ber Us Leaf-frouwe dei, en de bitin- kingsdef fan ce siach by Warns. It bi- tinken fan dy siach is gjin ütdaegjen fan Hollan, mar seit tsjin üs, Friezen fan dizze tiid: sjoch hwat in lyts folk dwaen kin, hwer’t it ta yn steat is as it len- riedich is. Ienriedigens makket in folk sterk en krêftich neemt bij de een belangrijke plaats in, doordat bij het onderwijzend personeel op school het vrouwelijk element sterk in de meerder heid is. Daardoor zie., we gebeuren dat de jongens reeds op 14- en 15-jarige leeftijd de autoriteit van de vader over boord gooien. De Amerikaanse school is in de eerste plaats gericht op de so ciale aanpassing aan het Amerikaanse leven, wat tot gevolg heeft, dat de jon gens zich al spoedig gemakkelijk be wegen en vlot spreken. Ook leren zij vlug onafhankelijk te zijn, waardoor de Amerikaan flink en stoer is en slagen kan incasseren. Dat is ook nodig, want hij mag vooral niet kinderachtig zijn. Dat drukt in sterke mate een stempel op de Amerikaan. Zich afzijdig houden, wordt als een kwaad beschouwd en dit a is een van de redenen, dat de op lijk geen gezamenlijke actie der V. N. groeiende jeugd spoedig contact zoekt --met de andere sekse, zodat kinderclubs e.d. zeer in zwang zijn. Bij de vraag of een kind succes heeft, speelt de omgang met het andere geslacht een grote rol en het maken van afspraken leidt tot een sportieve rivaliteit, die de ouders met welgevallen gadeslaan en in de hand werken. Het sexuele speelt daarbij wel een rol, maar toch niet zo onge remd als men vaak denkt, zeide spr. De Amerikaan schijnt meer man dan hij in werkelijkheid is. Hij is veelal naief en kinderlijk, volgens spr. veroor zaakt omdat hij de puberteit heeft ge mist. Hij staat spoedig met zijn vuisten klaar en in deze jongensachtige vecht- sfeer ontplooit hij zonder rancune een kinderlijke naieveteit. De vrouw heeft het gemakkelijker in haar leven, omdat het Amerikaanse volk immers een vrou welijke inslag heeft. Zij bezit een grote innerlijke zekerheid en komt door het Met de heer Jan Eringa, die Woens dag alhier op 68-jarige leeftijd overleed, is een bekend zakenman heengegaan, die zich bovendien ook op kerkelijk ter rein verdienstelijk heeft gemaakt. Hij moest al jong aanpakken en werd op 13- jarige leeftijd knechtje in een bakkerij. d“^pVeë rfs'by^lkoar stutsën ën bi- Daarna werd hg bediende bg de fa. aett" de saek. En de die folge. It Tjerkstra m de Kruizebroederstraat en - - - - later compagnon in deze zaak. Toen hij geheel voor zichzelf begon, vestigde hij zich in „De Witte Zwaan” op de hoek van de Oosterdijk en de Ged. Pol, waar in nu de fa. Repko haar zaak drijft, maar in 1911 verhuisde hij naar de te genwoordige plaats aan de Oosterdijk. Hij slaagde er In, later met behulp van zijn beide zoons, de zaken steeds meer uit te breiden zodat er thans ook al twee filialen (in Coevorden en Zutfen) zijn. Ook zag hg al spoedig het nut-in van samenwerking en kwam, mede op zijn initiatief, de Landelijke Inkoopver- eniging voor Damesconfectie tot stand. Naast zijn drukke werkkring heeft hij ook de Geref. Kerk nog ruim 40 jaar gediend, eerst als diaken, daarna als ouderling. De begrafenis is bepaald op Zaterdag middag a.s. op de Alg. Begraafplaats alhier.

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Sneeker Nieuwsblad nl | 1951 | | pagina 1