A
I
7
Nieuwe foto van het Koninklijke Gezin
n
BUITENLANDS
OVERZICHT
Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK, WYMBRITSERADEEL en IJLST
I
I I
De oudjes gaan er weer op uit
i
Spreken in het openbaar
Ernstig verkeersongeluk te Schamegoutum
Eén dode, grote ravage
6e JAARGANG No 50
VRIJDAG 22 JUNI 1951
L KIEZEBRINK
Eindlos van de heer Pé Faber
D. A. v. d. Werf overleden
i!
Het olie-conflict
I
K. van K. actie
Aanbesteding
De Franse verkiezingen - De agenda conferentie -
Perzië
Inplaats van vissen
naar het Ziekenhuis
Heger politie bezorgde de
dorpsjeugd een mooie middag
aan het water
Geslaagd
I-
KLEINZAND 7 Telei. 2872
-Het Sneeker Nieuwsblad is een gecombineerde uitgave van NIEUWE SNEEKER COURANT, SNEEKER COURANT en DRIJFHOUTS NIEUWSBLAD -
Russen geven niet toe
Wetsontwerp ouderdoms
voorziening
Avondvierdaagse S.P.S.V.
Kossmann krijgt v. d. Hoogt prijs
Stedelijk Muziekcorps Sneek
P. de Boer te Drachten
vrijgesproken
voor crediet-
beperking
Redacteur:
f/
woordje moeten
ct.
s
Schamegoutum
i,
l.
CHR. KWEEKSCHOOL SNEEK.
st.
Ct.
Geslaagd aan de rijkskweekschool te
Heerenveen voor handenarbeid, de heer
M. G. Bol, Sneek.
Te Leeuwarden slaagde voor het eind
examen Middelbare Meisjesschool mej.
G. Miedema te Bozum.
Geslaagd te Heerenveen voor praktijk-
examen leerlingenstelsel V.A.M. de heer
T. Koltman te Sneek.
Advertentieprijs 15 ct. per m.m.
Bij contract (handelsadv.) lager.
Abonnementsprijs f 2.50 per half
jaar. Franco per post f 3.75 per
half jaar
Giro 50748 ten name van Firma
E. J. Drijfhout, Sneek.
in
en
e
ad
Redactie-adrês:
SNEEKER NIEUWSBLAD
ng
IT,
ss-
an
>e-
st-
De Brits—Perzische onderhandelingen
zijn mislukt en de Britse onderhande
laars werden naar Londen teruggeroe
pen. De Amerikaanse regering tracht
nog te bemiddelen en oefent druk op
Perzië om de Britse voorstellen op
nieuw in overweging te nemen. Enge
land zal de kwestie voorleggen aan het
Internationale Hof van Justitie doch
houdt troepen gereed om in te grijpen
als Britse levens en eigendommen in ge
vaar komen.
In de agenda conferentie heeft Gro
myko het Russische antwoord op de
Westelijke nota overhandigd. De Rus
sische regering handhaaft de eis dat het
Atlantisch pact op de agenda zal wor
den gebracht; de Russen zijn bereid hun
verdragen met andere staten ook op de
agenda te plaatsen als het Westen dat
verlangt. Moskou zou de onderhandelin
gen voort willen zetten tot een de Rus
sen bevredigende regeling is verkregen.
HEEG. Onz oud-dorpsgenoot de heer
Th. A. Potma, thans te ’s-Hertogen-
bosch, slaagde te Utrecht voor het poli-
tiediploma met aantekening.
Op korte termijn is de indiening bij de
Tweede Kamer te verwachten van het
wetsontwerp definitieve regeling van de
ouderdomsvoorziening. Dit wetsontwerp,
eenmaal tot wet verheven, komt dan in
de plaats van de noodwet-Drees.
Foto Willy Schur-
man N.F.K.
Deze foto zal ook in
briefkaartvorm wor
den verkocht bij de
Anjeractie ten bate
van het Prins Bern-
hardfonds, terwijl een
gedeelte van de copy
rights ten goede komt
aan nader door H. M.
de Koningin aan te
wijzen liefdadige en/of
sociaal-culturele doel
einden.
Dinsdag zijn de Avond-Vierdaagse
Wandelwedstrijden, uitgeschreven door
de Sneker Politie Sportvereniging, be
gonnen. In totaal nemen plm. 5Ö tippe
laars (sters) hieraan deel. De eerste drie
avonden waren de afstanden 15 K.M.
Het traject loopt over IJsbrechtum,
Euwige Laan, Schamegoutum, Martini-
plein, waar de start en finish is. Heden
Vrijdagavond is de afstand 20 K.M. Tot
dusver zijn er geen uitvallers; veel lof
was er voor de uitstekende regeling.
Heden, de laatste avond, worden de
wandelaars aan de rand van de stad op
gewacht door de Chr. Muziekver. „Har
monie”, die met opgewekte muziek de
laatste loodjes lichter zal maken.
Na een kortstondige ziekte is hier ter
stede in de leeftijd van 51 jaar overleden
de heer D. A. v. d. Werf, firmant in de
fa. H. F. v. d. Werf, houthandel. De
overledene was in sportkringen een be
kende figuur; toen hij in Bolsward woon
de was hij daar bestuurslid van een voet
balvereniging, hier ter stede was hg
enige jaren consul van de K.N.V.B. In
het bijzonder ging echter zijn belangstel
ling uit naar de paardensport en het is
dus geen wonder dat de Paardensport-
ver. Sneek hem onder haar bestuursleden
heeft geteld, tot hij dit jaar wegens
drukke werkzaamheden aftrad. Tot aan
zijn overlijden was hij lid van de Raad
van Commissarissen van de N.V. Sport
park Sneek.
Aan de chr. kweekschool te Sneek
slaagden voor onderwijzer de heren J.
Brouwer te Kubaard, A. S. Woudstra te
Wolvega en J. Tjalsma te Wolsum.
De examens zijn afgelopen.
Dinsdag was de heer F. M. KI. uit Sant
poort per bromfiets naar Friesland ver
trokken met het doel in de omgeving
van Follega te gaan vissen. Alles is
echter anders uitgekomen dan hij zich
had voorgesteld, want op Rijksweg 43
tussen Nijland en Sneek ter hoogte van
de wegkruising naar Folsgare is de
bromfietser vermoedelijk onwel gewor
den en omgevallen, waarbij hij ’n hoofd
wonde en een hersenschudding opliep.
Per ziekenauto is hij daarop door de
heer Vallinga naar ’t ziekenhuis te Sneek
vervoerd.
De jaarlijkse vergadering van de
Maatschappij der Nederlandse Letter
kunde heeft het voorstel van het be
stuur om het advies van de Commissie
voor Schone Letteren de Lucie B. en
C. W. van der Hoogt-prijs 1950—1951
toe te kennen aan de 28-jarige schrijver
Alfred Kossmann voor zijn roman „De
Aan de Kath. Economische Hoge
school te Tilburg slaagde voor het docto
raal examen in de economische weten
schappen onze stadgenoot de heer W. A.
van der Kallen.
min als een conferentie van de Vier thans
gehouden, kans op een algemene ont
spanning zou hebben geboden, zo min
schijnen symptomen aanwezig welke een
directe sterke toeneming der spanningen
doen verwachten als ze eventueel niet
wordt gehouden. Beide blokken zijn
daarvoor nog te zeer bezig met de ont
wikkeling hunner militaire hulpbronnen
en organisatie. Aan Westerse zijde schijnt
men, wat Amerika betreft, nu in een
zodanig stadium van de ontwikkeling
van de atoombom gekomen te zijn dat
deze in velerlei type kan worden ver
vaardigd en niet meer alleen voor grote
maar ook voor kleine en beweeglijke doe
len kan worden gebruikt. Het feit dat
een expert op het gebied der atoom
wapens, de Amerikaanse generaal David
Schlatter tot bevelhebber van de verbon
den luchtstrijdkrachten in Zuid-Europa
is benoemd, kan hiermede in verband
worden gebracht. Er is ook een Ameri
kaan benoemd tot opperbevelhebber van
alle geallieerde strijdkrachten in het
zg. Zuid-Atlantisch gebied, nl. admiraal
Carney; de benoeming kwam ook al af
na de Franse verkiezingen omdat men
wilde vermijden dat de Franse commu
nisten er een dankbaar gebruik in hun
propaganda van maakten, maar ze laat
de kwestie van het opperbevel in de
Middellandse zee nog open. Admiraal
Carney krijgt slechts in een bepaald deel
van deze zee het bevel, Frankrijk, Enge
land en Italië houden hier elk nog eigen
verantwoordelijkheid, maar generaal
Eisenhower blijft streven naar een één
hoofdig bevel in deze zee. De uitslag
der verkiezingen in Frankrijk doet
voorts vermoeden, dat waar deze daar
niet de gehoopte sterke democratische
regering heeft gebracht, doch nog al
tijd het gevaar voor uitholling is geble
ven, Washington opnieuw met kracht
zal aandringen op een behoorlijke bij
drage van W. Duitsland in de verdedi
ging van het vasteland van W. Europa.
Uiteraard al weer in ruil voor concessies'
aan de Duitsers, die misschien wel in
hun vuistje zullen lachen over de poli
tieke onwikkeling in Frankrijk, al zit
ten zij zelve dan ook met millioenen ont
heemden, wat vroeg of laat toch ook tot
een zeer sterke extremistische beweging
van deze berooiden daar kan leiden. De
ex-bondgenoten, Duitsland en Italië,
tonen weer neiging tot verinniging hun
ner betrekkingen; kanselier Adenauer
was in Rome op bezoek, deze herfst
komt de Italiaanse minister van buiten
landse zaken, graaf Sforza, naar Bonn.
Naar men wil heeft Adenauer op Itali
aanse steun aangedrongen om het Saar-
gebied weer tot West-Duitsland terug te
brengen en Sforza wil de Duitse steun
om Triëst terug te krijgen. Samen kun
nen deze rijken misschien heel wat be
reiken bij de Grote Drie, ze nemen nu
eenmaal zeer belangrijke strategische
posities in, de vestiging van het Zuid-
Atlantische commando in Napels bewijst
dat voor Italië ook.
Na de succesvolle tocht van het Sted.
Muziekcorps op Maandagavond j.l. door
het Noordelijk en Noordoostelijk ge
deelte van onze stad, wat na afloop door
het talrijke publiek, dat het corps steeds
volgde, met een hartelijk applaus werd
beloond, komen a.s. Maandagavond 25
Juni het Sperkhem en de overige wijken
aan de beurt.
Verwijzende naar het bericht van vo
rige week Vrijdag in dit blad, kunnen
belanghebbenden uit deze wijken zich bij
de voorzitter van het corps, de heer T.
van Gorkum, Ubbo Emmiusstraat 28
vervoegen, met het verzoek de route,
die wij hieronder laten volgen, te wijzi
gen. Evenals j.l. Maandagavond worden
door het corps ook nu weer marsen ge
speeld, welke door de Directeur van het
corps, de heer A. Bouman, gecompo
neerd zijn.
Route (eventuele wijzigingen voorbe
houden) Waagplein, Leeuwenburg,
Suupmarkt, Singel, Hooiblokstraat, over
de Electr. brug, Joh. W. Frisostraat, W.
Lodewijkstraat, Oppenhuizerweg, Ama-
liastraat, Jan v. Nassaustraat, W. de
Zwijgerstraat, Woudvaartkade, Prinsen
gracht, Balthuskade, Hoogend, Oude
Koemarkt, Grote Kerkstraat, Markt
straat, Waagplein.
Uitslag aanbesteding van de te bou
wen Ned. Herv. School (C.V.O.) op de
„Terp” (voormalige volkstuintjes), te
Schamegoutum, vier leslokalen
M. v. d. Bos, Gauw 94.500; M. Can-
rinus, Oosthem ƒ93.600; K. Plant nga,
Schamegoutum ƒ93.440; K. Mollema,
Schamegoutum 93.000; E. Veenstra,
Nijland 90.250; S. de Boer, IJsbrech
tum ƒ90.137; Tj. Holwerda, Scharne-,
goutum 89.131. Gunning aangehouden, Nederlaag” -- aanvaard.
Verschijnt:
DINSDAGS en VRIJDAGS-
Administratie:
Comb. Drijfhout-Kiezebrink Co.
Kantoor: GROOTZAND 55
Telefoon 3005 (K 5150)
eindles zeer sterk merkbaar. De cursis
ten zijn nu beter toegerust voor hun
werk en dat zij hier zo’n hoop hebben
opgestoken is voor een groot deel te
danken aan U, mjjnheer Faber. Wij wa
ren altijd wel wat bang voor dit soort
cursussen omdat onder hen die ze geven
veel tweede of derde rangs krachten zit
ten. Maar Uw cursussen waren een ge
not en U hebt ons veel op een zeer be
schaafde wijze geleerd, en daarom hoop
ik dat U volgend jaar ook een cursus
aan onze R. Landb. Winterschool zult
geven.
Ook nam de heer v. d. Molen nog met
enkele waarderende woorden afscheid
van de assistent Akkerman die de dienst
heeft verlaten en als aandenken een in-
schuifhengel met snoer kreeg.
Tot besluit geven we hier nog de
namen van de gediplomeerden D. J. v.
Es, H. Vogelzang, Ir. C. Wind, J. S. de
Vries, Tj. de Jong, J. Boerstra, R. v. d.
Kuur (uitm.), W. Welling, B. Nijdam,
K de Vries, B. Veldstra, W. Lootsma,
B. v. d. Velde, H. Annema, W. Posthu-
ma, K. Blaauw, R. Akkerman, J. de
Boer, S. Beetstra, J. Timmerman, H.
Douwenga, K. Zwanenburg, S. Wind en
A de Winter (uitm.)
Woensdagmiddag ruim twee uur had I schoot toen door de naastgelegen tuin van
in de kom van het dorp Schamegoutum j de wed. O. K. Hofman, wier huis het daar-
plaats, na moest ontgelden. De voorgevel werd
j stuk gerameid evenals de erker, aan de
2. -2_2_ 21 de voorkamer werd veel
HEEG. Aan het initiatief van de
plaatselijke politie en wel in ’t bijzonder
aan wachtmeester G. Buitenga heeft de
Heger jeugd het te danken dat ze zo’n
'mooie middag hebljen gehad. Een groep
van 160 kinderen stond Woensdagmiddag
klaar voor de hengelwedstrijd aan ’t
Nauw Var en het Var. Het was schitte
rend weer, zodat de jeugd volop kon ge
nieten van de mooie natuur. Helaas bleef
het resultaat beneden de verwachting,
want de visjes waren niet erg hongerig.
Van ongeveer half 2 tot vier uur vissen
vergde dan ook voor sommigen te veel
van hun geduld. De tractaties, in ruime
mate beschikbaar gesteld door de zaken
mensen uit ons dorp hebben echter veel
vergoed. Ook waren er vele en mooie
prijzen. Naast een vijftal in iedere groep
werden er ook nog veel troostprijzen toe
gekend. De uitslagen waren:
Groep I, leeft. 6, 7 en 8 jaar: le pr,
Reinie Piersma; 2e pr. Wiebe Cnossen;
3e pr. Sijke Leentjes; 4e pr. Piet van
Koningsveld; 5e pr. Jopie Walinga.
Groep Uk leeft. 9, 10 en 11 jaar: le
pr. Maaike J. Hoomans; 2e pr. Anneke
P. Kooistra; 3e pr. Hielke Tekstra; 4e
pr. Sijtze van Koningsveld; 5e pr. Hayo
Bergstra.
Groep III, leeft. 12 jaar en ouder; le
pr. Johanna Merkus; 2e pr. Rintje Wind;
3e pr. Gretha Altenburg; 4e pr. Rein Mie
dema; 5e pr. Wim de Boer.
WOUDSEND. Geslaagd te Zwolle
voor akte A Kleuteronderwijs mej. L.
Agter alhier, onderwijzeres chr. kleuter
school te Sneek.
Ofschoon naar men over over 't alge
meen aanneemt Moskou thans zeker niet
op een wereldconflict aanstuurt, vraagt
men zich toch naar aanleiding van het
verloop der Koreaanse campagne wel af,
of het er niet op uit steeds groter delen
van de strijdkrachten van het Westen
in afgelegen gebieden te binden. Terwijl
de Ver. Naties aanvankelijk er mee ge
rekend hadden dat hun laatste tegen
slagen de Chinezen zouden hebben ge
neigd gemaakt tot onderhandelingen
Washington heeft verklaard dat het
initiatief daartoe van Chinese zijde moet
uitgaan en niet van de kant der Ver.
Naties blijkt nu dat de rode Chinezen
weer stand houden en uit Mantsjoerije
troepen aanvoeren voor een nieuw offen
sief. Dit heeft in het Westen aanleiding
gegeven tot de onderstelling dat Moskou
zijn Chinese bondgenoten heeft aange
raden niet het hoofd in de schoot te leg
gen maar vol te houden, omdat er spoe
dig elders in de wereld iets zal gebeuren
dat de aandacht van het Westen zal vra
gen en daardoor de druk op de Chinezen
in Korea verlichten. We geven dit ge
rucht voor wat het waard is, evenals de
onderstelling waar dat „iets” dan zou
moeten gebeuren. Men noemde Zuid-
Slavië zowel als Perzië. Laatstgenoemd
land natuurlijk in verband met het olie-
geschil met Engeland, en de kans dat
Londen, de Perzische afpersingspolitiek
moe, militair zal ingrijpen, op zijn beurt
door Russisch optreden gevolgd. Groot
schijnt die kans niet, eer lijkt het er op
dat Engeland door de Britse onderdanen
uit Perzië terug te roepen, zal trachten
er de oliewinning zo te ontredderen, dat
Teheran gematigder in zijn eisen wordt.
Uit dit deel van de wereld worden voorts
pogingen van de Arabische landen en
Turkije gemeld om tot een soort Moham
medaans blok te komen, maar er zouden
daarvoor heel wat moeilijkheden uit de
weg moeten worden geruimd. Uit India
wordt de vorming van een nieuwe op
positiepartij tegen Pandit Nehroe ge
meld, hoofdzakelijk uit afgescheiden
leden van de Congrespartij bestaande.
Kripalani, de leider is een volgeling van
Gandhi en zowel voorzitter als algemeen
secretaris der Congrespartij geweest.
Zij schijnt een verzetsbeweging tegen al
te autoritair optreden van de Congres
partij en noemt zich democratisch, doch
haar ware bedoelingen zullen uit haar
optreden moeten blijken.
een ernstig verkeersongeluk
waarbij één dode viel te betreuren. j
Uit de richting Leeuwarden kwam de meubels in
vrachtauto van de heer H.E.S. te D. (de schade toegebracht. De schilder, die net
Végé-dienst) Schamegoutum binnen, I bezig was dit huis te schilderen, kwam
Ongeveer halverwege het dorp bemerk- met de schrik vrij. Rijks- en verkeers-
te de chauffeur een wandelaar die van politie waren spoedig ter plaatse om de
tegenovergestelde richting kwam en aan situatie op te nemen en de verantwoor
de linkerzijde van de straatweg liep. Zijn delijkheid vast te stellen.
Gistermorgen heeft het Gerechtshof
te Leeuwarden uitspraak gedaan in de
zaak tegen Pieter de B. te Drachten,
voorzitter van de Bond van Mobilisatie-
Invaliden en hunne nabestaanden en di
recteur v. d. Stichting de Nederl. Sol-
daat, tegen wie 14 dagen geleden een
gevangenisstraf van 1 jaar werd geëist,
waarvan 4 maanden voorw. met aftrek.
In tegenstelling met de eis bevestigde
het Gerechtshof het vrijsprekend vonnis
van de Rechtbank.
Naar wij van de heer de Boer verna
men heeft deze zich tot de Min. v. Justi
tie gewend, met het verzoek om de Proc.
Generaal, mr. J. B. Besier te vervolgen
wegens z.i. smadelijke kwalificaties in
het requisitoir van 14 dagen geleden.
Met name acht de heer de B. zich in
zjjn goede naam en eer aangetast door
de uitdrukkingen: „Groot verduisteraar”
en „Ergerlijk profiteur”. F. D.
De Kamer van Koophandel en Fa
brieken voor Friesland heeft aan bijna
12.000 middenstandszaken in het district
een circulaire gezonden met een monster
van het strookje inzake de credietbeper-
king. Op een bijgevoegde antwoordkaart
kunnen deze strookjes en de raambiljet
ten worden besteld. Dat hiervoor in mid-
denstandskringen belangstelling bestaat
blijkt uit het feit, dat de bestellingen
binnenstromen, terwijl deze actie door de
middenstand algemeen wordt gewaar
deerd. De Kamer besloot de volgende
subsidies voor 1951 te verlenen: Neder
lands Economisch-Historisch Archief te
Amsterdam 12.Gemeentelijke Han-
delsavondschool te Wolvega 100.
Wij hebben goed nieuws voor
onze ouden van dagen. De bekende
commissie is weer druk in de weer
met de voorbereidingen voor him
jaarlijkse autotocht.
Deze heren verzoeken de auto-
houders langs deze weg hun wa
gens weer voor dit mooie doel be
schikbaar te will’en stellen, ter
wijl de medewerking van het an
dere deel der burgerij wordt inge
roepen voor het verstrekken van
de benodigde tractaties e.d.
De tocht wordt gehouden op
Woensdag 11 Juli a.s.
poging om de oude heer, de 70-jarige K.
van der Schaaf, te ontwijken, mislukte
en de auto greep met vrij grote vaart
het slachtoffer; de dood trad vrijwel on
middellijk in. In zijn vaart nam de
vrachtauto ook nog een paal van het
P.E.B. mee en vernielde vervolgens drie
rijwielen, welke tegen een stek waren
geplaatst. Deze rijwielen waren eigen
dom van de h.h. Oosterbaan en Visser
van Leeuwarden en Wiersma van Schar-
negoutum, die op dat moment een huis
aan het bezichtigen waren, dat die mid
dag beschreven zou worden, De auto
reed vervolgens de tuin achter het stek
binnen, vernielde daar de heesters en
Spreken, vooral in het openbaar, valt
voor de meesten niet mee. Voor iemand
die het niet geregeld doet en geen aan
geboren spreektalent bezit, is het moeilijk
z’n gedachten te concentreren en z’ri toe
spraak volgens een vaste lijn op te bou
wen. Verlegenheid en de vrees het niet
goed te doen, spelen een grote rol, en
daarom klopt bij heel velen het hart in
de keel als ze een
spreken.
Voor personen die
omgaan en anderen
veel met publiek
van voorlichting
moeten dienen, is dat een grote handi
cap, maar ongeneeslijk is het niet. Goede
spraakleraren kunnen die moeilijkheden
grotendeels opheffen en hun leerlingen
leren hoe ze moeten spreken en hoe ze
een toespraak, een lezing of een rede
moeten opbouwen.
Daarom heeft de heer Pé Faber, logo-
paedist en privaat-docent aan de Techn,
Hogeschool te Delft, in opdracht van de
Minister van Landbouw en Visserij in
het gehele land cursussen gegeven aan
de assistenten van de Rijks Landbouw
Voorlichtingsdienst, waarbij hij dus ook
in Sneek kwam. In negen lessen, die tel
kens om de veertien dagen gehouden
werden, hebben de 24 cursisten heel wat
van hem opgestoken, waarvan ze Maan
dagmiddag in de eindles, die in Hotel
Hanenburg werd gehouden, het bewijs
leverden, ’s Morgens hield de heer Faber
eerst zelf een lezing over de omgang
met de medemens, maar ’s middags
kwamen de assistenten één voor één aan
het woord om drie minuten over een
door hen zelf gekozen onderwerp te
spreken. Natuurlijk deed de een het
beter dan de ander, maar over ’t alge
meen was het resultaat toch zeer bevre
digend en bij enkelen zelfs bijzonder
goed. De heer Faber maakte na elk
speechje korte op- of aanmerkingen over
de inhoud, de wijze van spreken en het
gebruik van de handen ter accentuëring
van het gesprokene, en gaf na de pauze
verder nog nuttige adviezen en wenken
voor de lezingen en praat-avonden die.
de assistenten in het komende winter
seizoen weer voor en met de boeren
gaan houden. Hij reikte daarna de certi
ficaten, waaronder twee met het praedi-
caat uitmuntend uit, en bracht dank aan
de heer Ir. H. v. d. Molen voor diens
aanwezigheid en medewerking. Door zijn
voorbeeld heeft hij er aan medegewerkt
deze cursus te doen slagen.
tn zijn antwoord merkte Ir. v. d. Molen
op dat zijn mannen met elkaar onder
spanning hebben gezeten maar het er
knap hebben afgebracht en juist door
deze spanningen meer één ploeg zijn ge
worden. De resultaten waren in deze
vuuuovuuui cc nuivcga j xuu.-
NederlandU S.S.R.-Instituut te Rotter
dam 25.Provinciale Friese Vereni
ging voor Vreemdelingenverkeer te
Leeuwarden ƒ500.
Het resultaat van de Zondag in Frank
rijk gehouden verkiezingen voor de natio
nale vergadering wekt niet de indruk
dat in het vervolg het euvel waaraan de
Franse kabinetten tot nu toe leden, nl.
hun instabiliteit, opgeheven is. Zeker,
alles te samen genomen hebben de de
mocratische partijen de meerderheid ver
worven, maar de werkelijke regerings
partijen: socialisten, radicalen en katho
lieke democraten, dat zijn de midden
partijen, welke de z.g. derde macht vor
men, hebben geen meerderheid. Ze be
hoeven om te regeren de steun der z.g.
gematigde groepen die iets conservatie
ver zijn en welke ruim 100 zetels heb
ben. Deze vierde macht, gevoegd bij de
derde, beschikt over een ruime meerder
heid in de nieuwe nationale vergadering
welke 627 zetels telt. Binnen het kader
der eigenlijke derde macht is het accent
naar links verlegd omdat de katholieke
democraten die tot nog toe 164 zetels
hadden, ongeveer gehalveerd zijn een
trouwens verwacht verlies aan de
Gaullisten die in 1946 nog niet officieel
aan de verkiezingen deelnamen ter
wijl de socialisten ruim 100 zetels en de
radicalen ongeveer 90 hebben. Maar in
’t algemeen is het parlement wat naar
rechts gezwenkt, en dit op zich zelf
maakt de vorming van een nieuwe re
gering uit de derde plus viterde macht
vrij moeilijk, omdat de aansluiting tus
sen beide groeperingen lastiger wordt.
Bij de partijen welke de vierde macht
vormen, zijn er zelfs waarvan een aan
tal leden meer sympathie voelt voor de
Gaullisten dan voor de derde macht en
in ieder geval zullen deze partijen zich
voor steun aan de regering duur laten
betalen. Het is dus te vrezen dat de
politieke toestand in Frankrijk niet veel
zal veranderen: weinig stabiele demo
cratische regeringen ingeklemd tussen
twee sterke extremistische groepen,
links de communisten, rechts de Gaullis
ten. Sterk blijven immers de communis
ten, al zal dat in het vervolg minder dan
tot nu toe in het parlement uitkomen en
misschien meer in vakbeweging en op
straat. Door het systeem der lijstver-
bindingen en de bepaling der nieuwe
kieswet dat als in een district één party
of verbonden partijen de absolute meer
derheid van stemmen verwerft, alle in
dat betrokken district beschikbare zetels
voor de betrokken partij (en) zijn, heeft
men de communisten ruim 80 zetels af
handig gemaakt en komen ze op ruim
100 zetels, maar hun stemmenaantal
daalde maar van 28 op 25 De
Gaullisten hadden stellig meer verwacht
dan ze gekregen hebben; in 1948 bij de
gemeenteraadsverkiezingen hadden ze
33 der stemmen, nu ruim 20 maar
ze zullen toch de grootste individuële
partij in het parlement zijn met hun
meer dan 110 zetels en krijgen er een
geweldige tribune voor hun propaganda.
Ofschoon het verheugend is dat de de
mocratische partijen de overhand be
hielden, reden tot juichen is er niet,
nu nog ongeveer 45 der kiezers hun
stem gaven aan extremistische, niet-
democratische partijen van links en
rechts. Nu de verlammende invloed, wel
ke het vooruitzicht dezer verkiezingen
zowel op het Franse binnenlandse als
buitenlandse politieke beleid had, ter
zijde is gesteld, mogen de democratische
partijen dit alles in het oög houden en
beseffen dat men slechts door eendrach
tige, op verlichting van de sociale nood
gerichte politiek, het vaderland kan red
den uit de greep van het extremisme.
Een les welke trouwens ook voor Italië
geldt, waar, nu in 30 provincies de ver
kiezingen voor gemeente- en provinciale
raden zijn gehouden, de democratische
partijen vergeleken bij 1946 wel aan
stemmen hebben gewonnen, doch verge- j
leken bij de parlementsverkiezingen van
1948 aan het extremisme van links en
rechts hebben verloren.
Wij schreven hierboven dat het voor-
uitzicht der Franse verkiezingen ook een
belemmerende invloed had gehad op de
internationale politiek. Een der bewijzen
daarvan was dat de besprekingen in de
agenda-conferentie te Parijs slepende
werden gehouden tot het moment dezer
verkiezingen. Eerst toen deze kwestie
niet meer voor propagandistische doel
einden kon worden uitgebuit, werd be
kend dat de drie westelijke mogendheden
de Russen opnieuw een nota hadden
aangeboden waarin hun antwoord werd
verzocht op de vraag of zij bereid waren
een bijeenkomst der Grote Vier te hou
den op de basis van de ter agenda-
conferentie tot nu toe bereikte resulta-
ten, d.w.z. zonder dat op de agenda spe
ciaal als punt werd vermeld het Atlan-
tisch pact en de militaire bases der
Amerikanen in Europa. Daarna is de
conferentie uiteen gegaan tot het ant- I
woord der Russen ontvangen zou zijn en I
het is vrij zeker dat als dat niet toe-
stemmend is terwijl wij dit schrijven
heeft Moskou nog niets van zich laten
horen dat het einde der agenda-
conferentie zal betekenen en van de
kans op een ontmoeting der Grote Vier.
Verscherping van de internationale toe
stand behoeft dat niet mee te brengen.
Tenslotte is de drang tot het houden
dezer conferentie van Westerse zijde
vooral uitgegaan van Frankrijk, dat uit
het verloop dezer agenda conferentie wel
moet hebben ervaren dat er thans toch
niet met de Russen op zakelijke basis
valt te praten. Rusland beoogde met zo’n
conferentie verdeeldheid tussen de drie
Westelijke mogendheden te zaaien en
kan eventueel het afspringen ervan in
zijn satellietstaten gebruiken als excuus
om deze steeds steviger op politiek en
militair gebied aan zich te boeien. Zo
4
-
