Toren van Jorwerd ingeslort
Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK, WYMBRITSER ABEEL en IJLST
voor
Besprekingen te Kaesong nog niet hervat
Waarom blijvende financiële steun
het Koningin Wilhelminafonds
wit
Jl
J/fïW ’^9
Een dankbetuiging
6e JAARGANG No 69
L KIEZEBRINK
Het Unie-Statuut
Zoons ontvoerden oude vader
Wat
Zeepost
Jachtje in brand
K.N.A.C. vraagt beslissing
inzake bromfietsen
Driftige hoofdcommissaris
stond terecht
Vijftig doden bij vliegramp
Sneekweek
KLEINZAND 7 Telef. 2872
DINSDAG 26 AUGUSTUS 1951
Het Sneeker Nieuwsblad is een gecombineerde uitgave van NIEUWE SNEEKER COURANT, SNEEKER COURANT en ORIJFHOUTS NIEUWSBLAD
de raad te behan
delen krijgt
Wat koning George boven het
hoofd hangt
Bijgelovige en veeleisende
Amerikanen
Twee uren zonder water
Auto’s op elkaar gereden
Bioscoopnieuws
y'A W
Redacteur:
de gedrukte stukken,
en
De toren van de Ned. Hervormde kerk te Jorwerd, hoog uit rijzend boven
greiden van Baarderadeel, heeft in de morgenstond van j.L Zaterdag een
Vijftig mensen zijn om het leven ge
komen toen een groot Amerikaans ver
keersvliegtuig van het type DC-6 bij
Oakland Californië) tegen ’n lage heu
vel botste, ontplofte en in brand vloog.
Er waren 44 passagiers aan boord en de
bemanning telde zes koppen.
OUDE HERVORMDE KERK WORDT GESLOOPT.
Het 16 eeuwse oude Kerkje te De Rijp in West Friesland. Dit histo
rische gebouwtje stamt nog uit de oude Walvistijd en draagt daaraan
nog vele herinneringen. Wegens verwaarlozing wordt deze Kerk nu ge
sloopt, zo verdwijnt de oude tijd.
in dit
komt.
(29 Aug.)
(4 Sept.)
(28 Aug.)
(28 Aug.)
(30 Aug.)
Het spijt ons dat wij Woensdag bij de
vele wisselprijzen die van de Ned. Han
del Mij in de Pampusklasse over het
hoofd hebben gezien. Deze beker werd
gewonnen door onze stadgenoot H. H.
Bakker met „Weerhaan”.
Redactie-adres:
4/
SNEEKER NIEUWSBLAD
Advertentieprijs 15 ct. per m.m.
Bij contract (handelsadv.) lager.
Abonnementsprijs f 2.50 per half
jaar. Franco per post I 3.75 per
half jaar
Giro 50748 ten name van Firma
E. J. Drijfhout, Sneek.
de
dramatisch einde gevonden. Die ochtend ongeveer vjjf uur is de toren met
donderend geraas, vergezeld van hevig gekraak van versplinterend steigerwerk
Aan boord van een pleziervaartuig,
varende in het Merwedekanaal onder de
gemeente Zuilen, wilde de 39-jarige K.
uit Rotterdam even du benzinetank bij
vullen. Daarbij explodeerde de benzine
en ontstond een begin van brand. De
heer K. wierp het blik met de brandende
benzine overboord en sprong vervolgens
zelf in het kanaal omdat zijn kleren had
den vlam gevat. In haar vertwijfeling
sprong zijn echtgenote met twee kleine
kinderen eveneens over boord, weldra
gevolgd door een zoontje van vijf jaar,
dat nog niet kon zwemmen. Een voor
bijganger, de twintigjarige P. de Borst,
begaf zich te water om het ventje te
redden, hetgeen kranig werk was, mede
omdat het water bedekt was met bran
dende benzine. De heer K., zijn zoontje
en een dochtertje liepen bij dit hachelijk
avontuur brandwonden op. Zij werden
naar het ziekenhuis te Utrecht vervoerd.
De overige opvarenden kwamen met de
schrik vrij.
Een Duitse dame, die haar hart aan
de Duitse Bondskanselier had verloren,
is diep teleurgesteld. Tot nu toe schreef
zij om de drie dagen een brief aan dr
Adenauer en die brieven waren soms
vijftien kantjes lang. Maar de dame is
nu ontstemd. „Beste Konrad", schreef
ze een dezer dagen aan de Bondskanse
lier, „als je me op deze brief ook niet
antwoordt, zal ik me gedwongen zien
mijn hart te verpanden aan koning
George van Engeland”.
Adenauer heeft die brief niet kun
nen beantwoorden, omdat hij hem,
als talloze andere epistels van die aard,
niet eens in handen krjjgt,
Zeepost kan met de volgende schepen
worden verzonden. De data, waarop de
correspondentie uiterlijk ter post moet
zijn bezorgd, staan, tussen haakjes, ach
ter de naam van het schip vermeld:
Nw. Guinea m.s. Telemachus
Antillen m.s. Oranjestad
Suriname m.s. Stentor
Canada m.s. Pr. Alexander
s.s. American Lawyer
De huisvrouwen en vele andere zullen
Vrijdagmorgen wel gemopperd hebben
toen de kranen van de waterleiding om
10 uur plotseling hun diensten weiger
den en twee uren „droog” bleven. De
gemeentebedrijven treft hiervoor echter
geen schuld. Er was nl. vermoedelijk
door het zware verkeer langs de Lem
merweg plotseling een zo ernstige
breuk in de persleiding van het Pomp
station naar de Watertoren ontstaan,
dat de reparatie niet, zoals gewoonlijk
gebeurt, tot de nacht kon worden uit
gesteld, maar wegens het grote water-
verlies direct moest worden uitgevoerd.
Daarom werd de watertoevoer twee
uren stopgezet.
Om 12 uur echter was het leed weer
geleden en konden de huismoeders de
aardappelen opzetten.
De onderhandelingen tussen Neder
land en Indonesië zijn thans te Den
Haag begonnen, nadat prof. Supomo
namens de Indonesische regering had
verklaard dat deze regering een ander
verdrag op basis van zakelijke motieven
wenste tot stand te brengen, om de
verhouding tussen beide landen gezond
te maken.
Amerikaanse hotelgasten zijn zeer
bijgelovig volgens Horeca; 65 tot 75
zou dit openlijk hebben verklaard. Wan
neer bij een diner 13 personen aanwezig
zijn, wordt als 14e een levensgrote pop
aan tafel gezet, geklevd in rok of ander
vereist costuum. Dan gaan de gasten
gerust etenEen hotel in Chicago
had zulk een pop, die Adam Mac Gilli-
cuddy werd genoemd. Maar een gast
merkte dat de naam Mac Gillicuddy 13
letters telde en prompt maakte zich een
grote ongerustheid va.i de aanzittenden
meester. Nu heet de pop Adam M’Gil-
licuddyEen rekening van precies
13 dollar wordt veranderd in 12.99 of
13.01 dollar en er zijn maar heel weinig
hotels in Amerika die er een kamer 13
op na houden of de 13e etage aangeven
met een cijfer. Is het een wonder, zo
vroeg het Alg. Handelsblad zich af, dat,
waar in Amerika zo tot in het over-
drevene wordt rekening gehouden met
de gevoeligheden van de gasten, Ame
rikaanse toeristen in Nederland wel eens
wat te mopperen hebben? In 't Amster
damse Doelenhotel bijvoorbeeld was her
haaldelijk een klacht, dat het Neder
landse bankpapier en vooral de guldens
er zo onverzorgd uitzien. Dat kan de
directie ook niet helpen, maar toch
heeft zij er iets op gevonden. Van van
daag af gaat geen enkele gulden het
hotel meer uit of hij is gladgestreken
en keurig verpakt in een cellophaan
hoesja,
Op de brug te Hommerts zijn gister
avond omstreeks half elf twee personen
auto’s op elkaar gereden, doordat een
der chauffeurs geen voorrang verleende.
Beide auto’s werden zwaar gehavend,
maar de chauffeurs kwamen er behou
dens enkele lichte verwondingen goed
af. De auto’s toebehorende aan het
taxibedrijf Zijlstra te Sneek en de heer
Jorritsma van Schraard, zijn later door
een kraanwagen weggesleept.
TOKIO. Anderhalf etmaal nadat generaal Ridgway de Noordelijke bevel
hebbers had verzocht om de besprekingen te Kaesong te heropenen, was er
noch uit Peking, noch uit Pjongjang antwoord gekomen. De radiostations van
de vijand beperkten zich tot het uitzenden van de mededeling, dat de onder-
handelingen niet hervat zouden worden, voordat de Amerikanen hun „verachte
lijke onbeschaafde” houding veranderen.
De Noordelijken nemen het de gealli
eerden buitengewoon kwalijk, dat zij het
hebben gewaagd de communisten er van
te beschuldigen, dat zij incidenten en
sceneren. Radio-Peking heeft nog nooit
sedert het begin van de onderhandelin
gen over een wapenstilstand zulke felle
taal gebruikt om de geallieerden terecht
te wijzen.
Toch re?enen velen in het geallieerde
hoofdkwartier er op, dat de Roden bin
nenkort de besprekingen zullen hervat
ten, omdat zij daaraan de voorkeur
geven boven hervatting van de strijd.
De oorlogshandelingen hebben zich
deze twee dagen in hoofdzaak in de
lucht afgespecld. De geallieerde lucht
macht is van de vroege ochtend tot de
Omdat dit Fonds zich tot taak heeft
gesteld de wetenschap de noodzakelijke
middelen te verschaffen de kanker
bestrijding effectiever te maken en de
mogelijkheid tot onderzoek naar de oor
zaken van kanker en van de behande
ling en genezing van deze ziekte in be
langrijke mate uit te breiden.
Dit is nodig, omdat in Nederland ieder
jaar 14.000 mensen aan kanker over
lijden, hetgeen neerkomt op één sterf
geval per iedere drie kwartier.
Hoewel onze medici reeds grote suc
cessen in de strijd tegen de kanker
boekten, zullen deze successen in de
naaste toekomst stellig nog groter wor
den, als de instellingen kunnen worden
uitgerust met de best verkrijgbare ap
paratuur voor behandeling van patiën
ten, voor studie van de bestrijdings-
methoden en voor de opleiding van de
zo noodzakelijke deskundigen.
Voor een belangrijk deel is dit nu,
vooral dank zjj het succes van de
„Haak-In” actie, mogelijk geworden.
Aan de uitvoering wordt met kracht
gewerkt,
Doch het Nederlandse volk dient te
beseffen, dat het „Koningin Wilhelmi
na Fonds” er met deze kapitaalsuitgave
niet is, dat dit Fonds in staat moet zijn
ook de jaarlijks terugkerende lasten te
bekostigen.
Jaarljjks zal het „Koningin Wilhel
mina Fonds” ruim één millioen gulden
nodig hebben:
1. Voor instandhouding en uitbrei
ding van het klinisch- en het onderzoe
kingswerk in de bestaande inrichtingen
voor de kankerbestrijding.
2. Voor exploitatie van bestaande en
nieuwe centra en sub-centra in het bij
zonder in de Universiteitssteden.
3. Voor subsidiëring van wetenschap
pelijke onderzoekingen buiten de geves
tigde inrichtingen.
4. Voor de centrale registratie der
kankerpatiënten, sedert 1 Juni jl. ter
hand genomen.
5. Voor een goede voorlichting van het
publiek.
Daarom heeft het „Koningin Wilhel-
Voor de Arrondissementsrechtbank te
’s-Hertogenbosch stond wegens mishan
deling terecht de hoofdcommissaris van
politie te Eindhoven, die op 12 Juli jl.
te Eindhoven de procuratiehouder van
de Nutsspaarbank aldaar in een opwel
ling van drift een bloedneus had ge
slagen. De procuratiehouder die in ge
zelschap van zijn vrouw naar de bedrij
vigheid stond te kijken bij het aanleg
gen van een nieuwe weg, werd in de
rug aangereden door het zoontje van de
hoofdcommissaris. Hij sloeg naar de
jongen, doch raakte hem nauwelijks.
De knaap fietste althans rustig door.
De hoofdcommissaris, die van dit alles
getuige was, smeet zjjn fiets tegen de
grond, stoof op de procuratiehouder af
en sloeg de man die zijn zoon „be
dreigde” een bloedneus. De substituut-
officier van Justitie achtte eenvoudige
mishandeling bewezen en eiste een geld
boete van 100 subs. 30 dagen hechte
nis. Over veertien dagen zal de recht
bank uitspraak doen.
dat het bouwwerk sedert ongeveer een jaar omgaf ingestort. Zo goed als
geen steen bleef op een andere.
Het was niet meer dan natuurlijk dat
na het grote succes van het eerste film
verhaal over de Minivers de geschie
denis van een- Engelse familie in de oor
log onder de titel „Mrs. Miniver” er
een vervolg zou komen. Dat vervolg is
dan „De Minivers” dat Maandag,
Woensdag en Donderdag (Dinsdag niet)
als hoofdnummer in het Amicitia Thea
ter draait. Millioenen over de gehele
wereld hebben gevraagd naar de bele
venissen van het gezin Miniver na de
oorlog en deze film is daarop het ant
woord. Opnieuw is mrs. Miniver het
middelpunt van het verhaal en zij heeft
heel wat te doen om haar gezin op het
rechte spoor te houden in de naoorlogse
tijd. En zij moet dit doen in korte tijd,
want haar dokter heeft haar een spoe
dig einde van haar leven aangekondigd
wegens een ongeneeslijke ziekte. Meer
zouden wij niet van de inhoud, die op
nieuw het hele gezin Miniver omvat,
willen vertellen. Die inhoud komt het
best tot zijn recht als men de film zelf
gaat zien, wat zeker allen die mrs Mi
niver zagen zullen doen. Greer Garson
speelt opnieuw mrs Miniver, Walter
Pidgeon is weer haar echtgenoot Clem
Miniver.
Verschijnit
DINSDAGS en VRIJDAGS.
Administratie;
Comb. Drijfhout-Kiezébrink Go.
KantoorGROOTZAND 55
Telefoon 3005 (K 5150)
Het is ons niet mogelijk alle bur
gers van Sneek, die de deelnemers
aan de zomercursus van de Ne
derlandse Universiteiten en Ho
gescholen zo hartelijk ontvangen
hebben persoonlijk te bedanken.
Daarom zijn wij de redactie van
het Sneeker Nieuwsblad zeer er
kentelijk, dat vjj langs deze weg
U allen nog eens kunnen verze
keren, hoezeer wij, buitenlanders
en Nederlanders, het bezoek aan
Sneek hebben gewaardeerd. De
ontvangst door de gastheren en
gastvrouwen thuis, de receptie op
het Stadhuis, de zang van het
Rauwerder zangkoor, de verbroe-
deringsavond in „Onder de Lin
den”, en de zeilochtend op het
Sneekermeer, vormden tezamen
het hoogtepunt van de drieweekse
cursus, zoals de buitenlanders ons
om strijd hebben verzekerd.
Wij hopen dat ook U goede her
inneringen aan ons bont interna
tionaal gezelschap zult bewaren.
Prof. Dr. C. C. BERG,
Voorzitter Zomercursus 1951
Mr J. DRIJBER,
Secretaris Zomercursus 1951.
De K.N.A.C. heeft zich in een adres
tot de minister van Verkeer en Water
staat gewend met het dringende ver
zoek, op korte termijn te willen aan
wijzen welke rijwielen met hulpmotor
met een rijwiel gelijkgesteld worden.
Het toenemende aantal ongevallen met
de bromfietsers, die niet weten waar ze
zich aan te houden hebben, vereist naar
de mening van de K.N.A.C. een direct
ingrijpen. De toestand zal hierdoor al
veel verbeteren, hoewel nadere maat
regelen voor de bromfiets wellicht over
wogen dienen te worden. Aansluiting bij
de Belgische bepaling, waar onlangs een
cylinderinhoud van 50 c.c. als grens
werd ingesteld, verdien-, naar de mening
van de K.N.A.C. aanbeveling.
van ir J. J. M. Vegter uit Leeu-
bezig met het herstellen van dit
al geraakte kostelijke historische
ark, dat wel bij, maar toch los
kerk zelf staat, en volgens des
en er al voor het jaar 1100 moet
gestaan. Volgens een door de
Crt. geciteerd rapport van de
mmissie voor Monumentenzorg
ze toren, ondanks vele in de loop
wen aangebrachte wijzigingen, de
e Romaanse dorpstoren van Fries
welke in de Gothische periode zijn
larakteristieke en rijkversierde,
adeldak afsluitende topgevels,
De provinciale staten namen dan
1948 een voorstel aan om 13000 oude toren gedeeld.
mina Fonds” ook na de zo zeer ge
slaagde „Haak-In” Actie de blijvende
steun nodig van iedere Nederlander.
Daarom moet de jaarlijkse landelijke
collecte van dit Fonds te houden einde
Augustus, begin September, in practisch
elke stad en elk dorp van Nederland een
succes worden, omdat een ieder indach
tig wil zijn aan de woorden van Hare
Koninklijke Hoogheid Prinses Wilhelmi
na, uitgesproken in Hr ar Boodschap op
24 Mei 1951 aan het Nederlandse Volk,
t.w.:
„Ik vertrouw, dat Gij het werk van de
kankerbestrijding zult blijven steunen
met al Uw kracht en geheel Uw hart".
Op Vrijdag 31 Aug., de verjaardag
van H.K.H. Prinses Wilhelmina zal de
buscollecte te Sneek worden gehouden.
De collecte wordt verzorgd door de
voorlopige Overkoepelingscommissia
van de Speeltuinverenigingen.
In de buitenwijken zullen voorname
lijk „huismoeders” collecteren. De bin
nenstad zal waarschijnlijk worden be
werkt door onze Sneker kellners.
Werkt allen mede, opdat Sneek ook
opzicht waardig voor de dag
late avond bezig geweest met aanvallen
op voertuigen van de Roden, welke ver
sterkingen aanvoeren. Meer dan 800
voertuigen zijn Zaterdag en Zondag ver
nield.
subsidie voor deze restauratie te ver
lenen, waarvan de totale kosten op
86.700 werden geschat. De restauratie
werd in 1950 aangevangen en men hoop
te haar, wat het metselwerk betreft, in
de loop van September 1951 gereed te
krijgen. Het heeft niet zo mogen zijn,
als ware zij levensmoe heeft deze oude
toren zich thans zelf vernietigd. Hoe dat
kon, terwijl er thans toch voortdurend
deskundig toezicht was, is een open
vraag. Ir Vegter deelde de Leeu
warder Courant mede dat hij vermoedde
dat er zich in het inwendige van de
torenmuur een oude zwakke plek van
grote omvang, ongeveer 5 a 6 meter
boven de grond heeft bevonden, welke
het laatst onder handen zou worden ge
nomen, doch zich begeven heeft.
Onder de puinhopen liggen nu ook be
dolven de oude klokken, welke, uit
Duitsland teruggevoerd, weer sedert
enige jaren hun galm in wijde omtrek
deden horen; de oudste dateert van 1404,
de jongste van 1749. Er zullen wel
slechts brokstukken van over zijn. De
oude klokken hebben het lot van de
Een overzicht van de ravage. Rechte op de foto te midden van de brokstukken fs het zadeldak het haantje
er nog op nog juist zichtbaar,
Uit angst dat erfenis hun
zou ontgaan.
Voor de Almelose politierechter ston
den twee broers uit Slagharen terecht
aan wie een zeer ongewoon misdrijf ten
laste was gelegd. Zjj hadden hun 77-
jarige vader ontvoerd, aan welke ont
voering ook een derde broer, die wegens
ziekte niet kon verschijnen, had deel
genomen.
De drie zoons voerden het bedrijf op
de boerderij, waar ook de vader ver
toefde. Deze moest in een ziekenhuis
te Zwolle worden opgenomen. Toen hij
na enige tijd naar huis zou gaan, ver
schenen de drie zoons in Zwolle om hem
at te halen. Daar bleek echter, dat een
oudere broer de vader al had afgehaald
en meegenomen naar Zuidwolde. Toen
zij vernamen dat de vader in Zuidwolde
een notarisklerk had ontboden, vreesden
de drie vrijgezellen, dat, hoewel zij altijd
de boerderij hadden beheerd, de oudste
zoon met de erfenis zou gaan strijken.
Onmiddellijk spanden ze de paarden
voor de brik en reden naar Zuidwolde.
Zij drongen het huis van hun broer bin
nen, sleepten de oude vader naar de
brik en zetten de paarden aan tot een
felle draf. De vader schreeuwde „moord,
moord”, maar zijn geroep werd ge
smoord doordat een der zoons hem een
hand op de mond legde.
Voor de politierechter erkenden de
twee verschenen broers, dat zij uit
angst voor verlies van de boerderij had
den gehandeld. De Officier van Justitie
vond het een zeer laakbare daad en
eiste tegen elk 100 boete of 50 dagen
hechtenis. De politierechter reduceerde
de gevraagde geldboete tot een kwart.
De wijzerplaat zoals zij teruggevonden
werd. Op het moment van de instorting
wees zij drie minuten voor vijf aan.
Onder bovengenoemd hoofdje hebben
we in ons vorig nummer een aantal
voorstellen vermeld, welke in de raads
vergadering van morgen, Dinsdagavond
zouden worden behandeld. We namen
deze over uit
doch ontdekten naderhand dat een er
van reeds in een vorige vergadering was
behandeld en aangenomen, nl. dat be
treffende de aankoop van het huis 2e
Oosterkade 43/45. Voor dit abuis zij
onze lezers onze excuses aangeboden.
Op de op het kerkhof teruggevonden
wijzerplaat werd een tijd aangegeven
van 4.57, doch het moment van instor
ting is later geweest; volgens slager de
Groot, die vlak bij de kerk woont en
reeds op was en buiten stond, was het
precies vijf minuten over vijf. Dat de
klok reeds eerder bleef stilstaan is geen
wonder, in de laatste weken wezen de
kloksgewichten uit dat de toren, die
reeds scheef stond, nog meer uit het lood
raakte de afwijking naar het westen
bedroeg tevoren reeds 1.05 M.
Vrijdagavond had men heel wat lawaai
in de toren gehoord, achteraf gezien
blijkbaar al van neerstortend puin. Door
de snelle toeneming van de schuine stand
van de toren, heeft het torenuurwerk in
de laatste minuten al blijkbaar niet
meer gewerkt. Het neerstortend puin
vernielde tal van zerken op de begraaf
plaats en het hek daarvan en grote
brokstukken sloegen ook een stuk van de
oostelijke gevel van de slagerij van de
fa. v. d. Wal en de Groot te pletter.
Gelukkig waren er door het vroege mor
genuur geen slachtoffers. Dat had an
ders kunnen zijn als de ramp wat later
had plaats gevonden, omdat dan niet al
leen voorbijgangers hadden kunnen wor
den getroffen door het vallend gesteen
te, maar ook de werklieden, die op de
steiger bezig waren met de restauratie
van de toren, zouden zijn meegesleurd.
Sedert midden 19ÖQ was men nl. onder
m
het
r
