Tentoonstelling Grafische Kunst
T
Wees een 100 burger
van Sneek
BUITENLANDS
OVERZICH
Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK, WYMBRITSERADEEL en IJLST
I
WATERSNOOD
OPGELET
K'
VRIJDAG 30 November 1951
6e Jaargang No 96
L KIEZEBRINK
1,
I
DE CONFERENTIE TE ROME
1
Van mens tot mens
Piet Köhler overleden
Schrijf in op de 4°/0
Woningbouwlening I
De Friese kwestie in de
Tweede Kamer
KLEINZAND 7 Telel2872
Het Sneeker Nieuwsblad is een gecombineerde uitgave van NIEUWE SNEEKER COURANT, SNEEKER COURANT en DRIJFHOUTS NIEUWSBLAD
R.K. Toneelver. Sneek
ioeveel radioluisteraars
telt Nederland
Nog goed afgelopen
Bevestiging en Intrede
W
1
a
Bezoek Commissaris
der Koningin
jooncompensatie bij het Rijk
Lid
Handelsvoorlichting
Dit eist de Wet
Watersnood
Redacteur:
i
1
I 7
voor
■w
heer van
Advertentieprijs 15 ct. per m.m.
Bij contract (handelsadv.) lager.
Abonnementsprijs f 2.50 per half
jaar. Franco per post f 3.75 per
half jaar
Giro 50748 ten name van Firma
E. J. Drijfhout. Sneek.
Vereniging voor
Veilig Verkeer.
Verschijnt:
DINSDAGS en VRIJDAGS.
Administratie
Comb. Drijfhout-Kiezebrink Co.
Kantoor: GROOTZAND 55
Telefoon 3005 (K 5150)
Redactie adres
SNEEKER NIEUWSBLAD
De R.K. toneelvereniging Sneek gaf
een flink bezette
Amicitia-zaal haar eerste uitvoering in
dit seizoen. Nadat kapelaan Mulder een
woord van welkom tot de aanwezigen
had gericht en hen had opgewekt de in
de pauze te houden actie voor het Ka
tholiek Thuisfront te steunen, ging het
doek open voor het eerste bedrijf van
„Een schip vaart uit”, een toneelspel in
drie bedrijven van Chris v. d. Heuvel.
De schrijver heeft wat de stof van dit
spel betreft een goede greep gedaan
een dominee en zijn dochter die juist
door het nobele gedrag van de eerste,
door zijn zwager met de ondergang wor
den bedreigd, maar door vrienden ten
slotte toch gered worden. Tegen de
bouw van het stuk kan men echter wel
enige bezwaren aanvoeren, de stof is al
te lang uitgesponnen in drie zeer lange
bedrijven, die aan het uithoudingsver
mogen van spelers zowel als publiek
zware eisen stellen. Dank zij het feit
echter dat deze toneelvereniging over
uitstekende krachten beschikt werden
deze onvolkomenheden van het stuk
glansrijk overwonnen, zodat de uitvoe
ring een groot succes werd. We weten
niet wie der spelers en speelsters we
eigenlijk het eerst zullen noemen want
bijna allen waren goed. Het groepje dat
de rollen speelde van de predikant Wil
lem Hartman, zijn zwager Zacharias
Braet, de oud zeekapitein Jozef Stael,
de vriendin van de familie Trudi Mer
tens en de huishoudster Saar zijn goud
waard voor een amateur toneelgezel
schap en ook de kleinere rolen als die
van Marie Hartman, de stuurman Geert
Zantinge, Klaassie de dorpsidioot en
Herman Melchert, de ingenieur-archi-
tect kwamen behoorlijk tot him recht,
al maakte de een er zeker meer van
dan de ander. Tot slot een zeer geslaagd
bal. De regie was bij de heer H. Sie-
monsma in zeer vertrouwde en bekwa
me handen. H. B. Z. had voor een mooie
toneelaankleding gezorgd en kapper D.
Hamersma had ook goed werk gedaan.
Ende Pottenbaas werd van deze
avond 200 beter!
Het aantal aangegeven radio-ontvang-
toestellen in Nederland bedroeg op 1
November 1.603.158 tegen 1.590.555 op
1 October. Op 1 October waren er
478.201 aangeslotenen op het Rijksradio-
distributienet tegen 477.500 op 1 Sep
tember,
Morgen collecte
Noord-Italië.
Water heb je om te drinken,
Water heb je voor de was,
Water hoort bij Scheveningen,
Water vindt je in een plas,
Water vragen dweil en bezem,
Water stroomt er door de Rijn,
Water helpt je bij een kater,
Water doe je (soms) bij wijn..
nationale stichting het Rode
stand, welke stichting voor
tot zegen geweest is.
De bondspropagandist, de
der Veen, van Utrecht, trok in een korte
toespraak een parallel tussen het werk
van Dunant en het werk van het blauwe
kruis. Het heeft hem ontzaglijke moeite
gekost, de geesten wakker te schudden
voor de hulp aan de naaste en zo gaat het
ook ons. Na de oorlog is het aantal
slachtoffers van de drinkgewoonten ont
stellend toegenomen en groot is het aan
tal dergenen, die hierdoor in leed en
kommer hun leven moeten voortzetten.
Het eigenaardige in de strijd tegen de
drankduivel is echter, dat in neutrale
kringen veel meer liefde schijnt aanwe
zig te zijn voor deze ongelukkigen. Dit
moest toch niet zo zijn; onze mensen
moesten tooh spontran mee eptrekken
in deze strijd. Spr. wekte daartoe allen
op. De heer Faber sloot de samenkomst
met een kort woord en gebed.
De afd. Sneek van de Nat. Chr. Ge
heelonthoudersvereniging heeft Woens
dag in het Geb. v. Chr. Bel. een film
avond gegeven, waarin vertoond werd
het levenswerk van Henri Dunant, de
stichter van het Rode Kruis. De voorz.,
de heer Joh. Ozinga, heette de aanwezi
gen hartelijk welkom. Het doel van deze
bijeenkomst is vrijwilligers op te roepen
voor de strijd tegen >oning Alcohol, die
nog steeds talrijke slachtoffers maakt
en een leed over de wereld brengt, dat
met geen pen te beschrijven is. In Augus
tus jl. is in Utrecht de jaarvergadering
der ver. gehouden, waarin tevens het
70-jarig bestaan werd herdacht. Van dit
gebeuren werden -n een film tal van in
teressante flitsen gegeven, waarna het
hoofdwerk werd vertoond. Henri Dunant
is gegrepen door de ellende, waarin de
bewoners van Frans-Afrika gedompeld
worden doo~ het voortdurend gebrek
aan drinkwater bij hun arbeid in de
woestijn. Dit is de oorzaak dat hij gaat
strijden eerst voor deze mensen, later
voor de slachtoffers van de oorlogen,
een strijd, waaraan hij met grote opoffe
ring alles wijdt, wat aan zijn persoonlijk
leven kleur en vreugde zou kunnen bij
zetten. Na het overwinnen van schier
onmogelijke weerstanden, komt de inter-
Kruis tot
millioenen
Ongeveer half drie Dinsdagmiddag is
de' 76-jarige heer S. Dijkstra die per
fiets van de Looxmagracht over de Ko-
ninginnebrug naar de Prins Hendrikka
de reed, op deze kade tegen een perso
nenauto gebotst, die hij blijkbaar niet
had zien aankomen. De bestuurder rem
de nog krachtig, doch kon de botsing
niet meer vermijden. Toevallig passeer
de dokter v. d. Heuvell bijna direct na
het ongeval daar en verleende eerste
hulp. Met een gapende hoofdwonde werd
de heer D. naar het ziekenhuis vervoerd,
waar hjj werd verbonden, waarna hij
zich naar huis kon begeven.
Zondag 23 Dec. a.s. hoopt dr. H. K.
Siccama in de Ned. Herv. Kerk alhier
zijn intrede te doen, na ’s morgens be
vestigd te zijn door ds. H. van Niel.
N.A.T.O. bijeen geweest, d. w. z. de raad
van ministers der Noord Atlantische
verdragslanden. De belangrijkste punten
aan de orde waren de rapporten van de
Amerikaanse generaals Eisenhower en
Gruenther over de militaire en dat van
de Amerikaan Averell Harriman over
de economische zijde van het program
ma der N.A.T.O. d. w. z. dat hij de eco
nomische moeilijkheden bekeek, welke
de militaire wenselijkheden in de weg
staan. Generaal Eisenhower heeft de
wenselijkheden, voer hem trouwens
noodzakelijkheden, duidelijk uiteengezet.
Biinnen de kortst mogelijke tijd moeten
de Europese partners in het pact een
De Commissaris der Koningin bracht
Woensdagmiddag een officeel bezoek
aan onze Gemeente. Hij was vergezeld
van zijn Kabinetschef Mr Hartung.
Op het Stadhuis besprak hij met de
Gemeenteraad verschillende problemen
waarvoor de Gemeente thans geplaatst
is, o.a. de woningbouw en de kapitaal-
voorziening en beantwoordde hij de vra
gen die door enkele leden werden ge
steld.
Na afloop van deze vergadering volg
de een bezoek aan diverse woonwijken,
waarbij B. en W. en de Directeur van
Gemeentewerken hem vergezelden. De
Commissaris had nl. de wens te kennen
gegeven zich persoonlijk van de woning
toestand in onze gemeente op de hoogte
te stellen. Bij deze rondgang werd daar
om ook bijzonder aandacht besteed aan
de slechte woningen in de Boschstraten,
Zomerrakbuurten er Steenklipstraten,
waarvan zeer vele voor een spoedige on-
bewoonbaarverklaring in aanmerking
komen. Verschillende hiervan werden
ook van binnen bezichtigd zodat de
Commissaris een goed inzicht gekregen
heeft in de ondragelijke woningtoe
standen waarmee wij in onze stad nog
steeds te kampen hebben.
Als tegenhanger werden ook de nieuwe
wijken in het Sperkhem en de Noorder-
hoek bezocht, waar het gezelschap even
eens diverse typen woningen bezichtigde.
Tot besluit volgde nog een korte bij
eenkomst met B. en W. op het Gemeen
tehuis.
der dan twaalf amendementen. Alge
meen was men aan Westerse kant van
oordeel dat zijn rede elke kans op een
compromis uitsloot. Maar Irak, Pakis
tan en Syrië, een AziatischArabische
groep dus, hebben toch een poging tot
bemiddeling gedaan door voor te stellen
een subcommissie te vormen waarin de
Grote Vier onder voorzitterschap van
de leider der Assemblée dr Nervo moe
ten trachten tot een gemeenschappelijk
plan inzake ontwapening en contróle te
komen. Te meer was men overigens
over de houding van Rusland teleurge
steld omdat in Korea een accoord over
de bestandslijn werd gesloten; als nu
binnen 30 dagen een wapenstilstand tot
stand komt zal deze bestandslijn als
afbakeningslijn voor die wapenstilstand
gelden. Hiermede is een belangrijk ob
stakel voor een overeenkomst wegge
nomen. Als de Russen in dezen invloed
op de Noord-Koreanen hebben geoefend
zou dat dus een verheugend teken zijn
geweest, doch er zijn heel wat over
zichtschrijvers die menen dat rood Chi
na de doorslag gaf en een wapenstil
stand wenst omdat de Chinese commu
nisten meer aandacht zouden willen
schenken aan Indo China. Aan Weste-
ke zijde schijnt dan ook besloten te
zijn geen troepen uit het Verre Oosten
terug te trekken als een wapenstilstand
gesloten wordt, zolang geen algemene
overeenstemming met Peking en Mos
kou is bereikt. Te meer wil men de
strijdkrachten in het Verre Oosten niet
verzwakken, omdat in het midden-Oos-
ten 50000 man Britse troepen door de
moeilijkheden met Egypte en Perzië ge
bonden zijn, terwijl men voor de naaste
toekomst geen oorlog in Europa ver
wacht. Wat Egypte en Perzië aangaat
zij nog gemeld dat deze landen door ver
dragen nauwere betrekkingen met
elkaar zullen aangaan en zich afzijdig
zullen houden van het Westers defen-
siecommando voor het midden-Oosten,
zolang Engeland hun wensen niet heeft
ingewilligd. Er was enig verschil van
mening tussen Engeland en Amerika
over de inschakeling van Turkije in het
Westers verdedigingsstelsel. De Ame
rikanen zensten het onder Eisenhowers
hoofdkwartier te plaatsen, de Engelsen
wensten het als ruggegraat van het de-
fensiecommando voor het Midden-Oos
ten beschouwd te zien. Dit defensie-
commando krijgt natuurlijk een apart
opperbevel en blijkbaar hebbe de En
gelsen hoop dat te krijgen. Tegenover
de Amerikanen zijn zij er dan ook tot
nu toe zeer schraal afgekomen, eigen
lijk alleen in de zóne van het Engelse
kanaal hebben zij de opperleiding. Deze
kwam hun qua troepenmacht en kennis
der toestanden stellig ook toe in hét
Midden-Oosten, maar dat zou de aan
trekkelijkheid tot toetreding voor landen
als Egypte, Perzië en bijv. ook Israël
niet verhogen. De Engelsen schijnen zich
ook te blijven verzetten tegen de benoe
ming van een Amerikaanse admiraal
tot opperbevelhebber in de Atlantische
Oceaan. Alle andere naties vonden het
wel goed, maar een regering-Churchill
accepteert zo’n passering van de En
gelse marine niet gemakkelijk.
niet missen en is er van overtuigd ook
in de toekomst deze steun te zullen krij
gen.
De Burgemeester wees er in zijn rede
op dat de jeugd, waarover men soms
klaagt, toch ook nog wel idealen heeft.
Zij heeft het alleen erg moeilijk in deze
verwarde donkere tijd, wat geen ver
wondering wekt als men denkt aan de
teleurstellingen waarmee ook de volwas
senen in deze na-oorlogse tijd te kampen
hebben. Van „samenwerking”, waarover
men in de oorlog zo veel sprak, is bitter
weinig terecht gekomen. Daarom is het
zo hoopgevend dat de jeugd toont wel
in een contact-organisatie samen te
kunnen werken met inachtneming van
ieders geloofsovertuiging en levensop
vatting. Welke taak heeft de overheid
nu tegenover de jeugd? Nooit mag de
overheid haar stempel drukken op de
jeugdbeweging, maar wel moet er plaats
zijn voor medeleven en steun van de
zijde van de overheid. Er moet contact
zijn tussen overheid en jeugdbeweging,
omdat de jeugd van thans zal rijpen tot
„overheid”, die dan op haar beurt de
stad zal moeten besturen. Daarom ook
heeft het gemeentebestuur de hal van
het stadhuis opengesteld voor deze ten
toonstelling; de jeugd wordt nu dichter
bij de overheid gebracht.
Na de officiële opening door de burge
meester, hield de heer S. Veenstra een
zeer interessante lezing over de verschil
lende grafische technieken. Naar aanlei
ding van deze inleiding werden vele vra
gen gesteld, die alle uitvoerig door de
spreker werden beantwoord. Ten slotte
bezichtigde men de tentoonstelling en
men toonde zich zeer tevreden over deze
expositie, die een aantal zeer goede
houtsneden, linoleumsneden, lithogra
fieën, etsen en gravures te zien geeft.
Deze tentoonstelling, die samengesteld
is door het ministerie van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen, geeft een
uitstekend beeld van de grafische kunst
in ons land.
Bij de behandeling van de begroting
van Binnenlandse Zaken in de Tweede
Kamer heeft de heer Krol over de ge
beurtenissen in Leeuwarden voor het pa
leis van Justitie opgemerkt, dat men
liever niet zou moeten spreken over de
Friese kwestie, doch van een stommiteit
van een lid der rechterlijke macht. Men
moet zich, volgens de heer Krol, meer
realiseren, dat aan Friesland een grote
mate van vrijheid behoort te worden ge
laten.
Over de gebeurtenissen in Friesland
kon minister Teulings nu nog geen vol
ledige mededelingen doen. Wel meende
hij echter te kunnen zeggen, dat de de
monstratie voor het Paleis van Justitie
terecht niet was toegelaten. De zitting
in de rechtszaal werd er door gehin
derd en ook was de politie met rotte
appelen en dergelijke bekogeld. De
Friese zaak zelf zal door de regering
zorgvuldig worden bestudeerd en met
de woordvoerders over dit punt (ook de
h.h. de Loot en Algera hadden over
deze zaak gesproken) was hij het eens, Dinsdagavond voor
dat een verstandig en beleidvol regeer
der altijd rekening zou moeten houden
met de eigen belangen van een bepaald
gewest.
Naar het A.N.P. verneemt is te ver
wachten, dat ook voor het overheids
personeel compensatie zal worden ge
geven voor de loonachterstand over het
tijdvak van April 1951 tot nu toe. Ver
moedelijk zal het rijk een bedrag geven,
dat na aftrek der loonbelasting uniform
is over de gehele linie.
Te_ Rome zijn de ministers van de houden betekent dat in feite dat de
Amerikaanse industrie, die immers ook
op vredesproductie kan worden overge
schakeld, na het intreden van een ont
spanning de Europese nog verder zal
overvleugelen dan al het geval is. Aan
de andere zijde is er de verhouding van
de West-Europese tot de W.-Duitse in
dustrie. Schakelt de W.-Europese in
dustrie vooral over op wapenproductie,
terwijl de W.-Duitse dat niet mag of het
niet behoeft als dat land geen mili
taire bijdrage levert, dan is het duide
lijk dat de W.-Duitse vredesindustrie
een belangrijke voorsprong op die van
de vroegere Europese geallieerden
krijgt. Men ziet dat hier allerlei inge-
Europees leger vormen waarin ook W.- wikkelde kwesties liggen, welke maar
niet in een oogwenk zijn op te lossen.
Waren alle Europese staten buiten het
Ijzeren Gordijn verenigd in een fede
ratie, dan zou dat alles veel gemakke
lijker gaan, maar men weet hoe moei
lijk de gedachte dat het daar heen moet,
veld wint. Amerikaanse congresleden,
die de gasten waren van de Europese
raad te Straatsburg het lichaam dat
deze gedachte propageert en ingang
tracht te doen vinden hebben daar
over hun verwondering uitgedrukt, maar
hun ontbreekt ook wel enigszins het in
zicht in de historische, traditionele en
economische tegenstellingen welke dit
vraagstuk, van de zijde der betrokken
landen bekeken, beheersen. Men kan dat
betreuren maar tenslotte is het Ame
rikaanse ongeduld een factor in de hui
dige politieke ontwikkeling waarmede
men terdege heeft te rekenen.
Het is natuurlijk niet zo vreemd dat
vooral ook de Fransen bij al deze moei
lijkheden, die bij hen nog parallel lopen
met binnenlandse, omdat hun een sta-
biele regering ontbreekt, uitzien naar
elke glimp van hoop op een ontspanning
tussen Oost en West. Als de Duitse
herbewapeningskwestie voorlopig niet
opgelost kan worden, omdat het Euro
pese leger nog maar een ijl ding is en
als de gedachte der West-Europese fe
deratie geen vorderingen maakt, wel
nu, troosten zij zich, dan hebben de Rus
sen zoveel minder stenen des aanstoots
en zullen zij misschien meer bereid zijn
te streven naar overeenstemming met
het Westen. Zij die zo redeneren, moeten
dan echter wel geducht teleurgesteld
zijn over de rede van Wysjinski in de
politieke commissie van de Assemblée
te Parijs over het Westers ontwape
ningsvoorstel. Hij vond er eigenlijk geen
draad goed aan en kwam met niet min-
Water kan een vijand worden
Door tè grote overvloed,
Water: bron van veel ellende,
Onverwachte tegenspoed
In Italië heeft water
Huis en have aangetast,
Met gevolg: enorme schade.
Ook door óns wordt „bijgepast”!
PHILIA.
De toneel- en operettespeler Piet
Kohier is Dinsdag- op Woensdagnacht
te Oldenzaal overleden, 79 jaar oud. Hij
had Dinsdag voor leden van de Gronin
ger Vereniging te Oldenzaal een voor
dracht gegeven in hotel De Ster. Teen
men hem Woensdagmorgen wilde wek
ken, kreeg men geen antwoord. Een on
derzoek bracht aan het licht, dat hij ten
gevolge van hartverlamming was over
leden. Piet Kohier had zich vooral ver
maardheid verworven met de rol van
Droogkeeltje in de operette De Boemel-
baron, waarmee hij een paar maanden
geleden nog een jubileum had gevierd.
Hij heeft deze rol ruim tweeduizend
maal gespeeld.
CHURCHILL 77 JAAR.
Churchill is heden 77 jaar geworden.
GESLAAGD.
IJLST. Geslaagd voor het muziek-
diploma A (Piston) van de Algemene
I Unie van Muziekverenigiro;en, de jeug-
dige, 12-jarige, C. Lanting alhier, lid van
Ide M iziekver. „Concordia”,
De verjaardag van St. Nicolaas nadert met rasse schreden. Opname van
St. Nicolaas met gevolg tijdens de intocht in de hoofdstad van ons land.
De door de Friese Kamer van Koop
handel in het Provinciehuis te Leeuwar
den georganiseerde zittingsdag, waar
door de secretarissen te New York en
Den Haag van de Nederlandse Kamer
van Koophandel voor Amerika voorlich
ting werd gegeven, heeft volkomen aan
zijn doel beantwoord. Naast inlichtingen
aangaande invoerrechten mede met be
trekking tot de beoordeling door de
Amerikaanse douane, werd aan belang
hebbenden voorlichting verstrekt om
trent de invoer en de export naar de
Verenigde Staten van bepaalde artike
len, omtrent de afzetmogelijkheid van
een speciaal product in een bijzondere
verpakking, omtrent het inwinnen van
handelsinformaties in de Verenigde Sta
ten en omtrent de belangstelling in
Amerika naar Friese zeiljachten.
De beide vertegenwoordigers der Ne
derlandse Kamer van Koophandel voor
Amerika brachten een bezoek aan de
expositie van de Fryske Ambachts- en
Folkskunst, waarvan zij, voorgelicht
door de secretaris van de F.A.F., de
heer Wartena, met belangstelling ken
nis namen.
Nagegaan zal worden of in het voor
aar van 1952 een herhaling van dez
zitdag mogelijk zal zijn. j
Aan welke wettelijke eisen
moet Uw rjjwiel voldoen?
A Uw rijwiel moet in goed bruik-
bare staat verkeren.
Uw rijwiel moet voorzien zijn van
een deugdelijke stuurinrichting,
van een bel, die op 25 meter af
stand duidelijk hoorbaar is en van
tenminste één goed werkende
rem (dit laatste geldt ook voor
z.g. doortrappers).
A Voor het vervoeren van een kind
beneden 10 jaar moet op Uw rij
wiel een doelmatige zitplaats aan
wezig zijn, met voldoende steun
voor rug, handen en voeten.
A Uw rijwiel moet bij gebruik tij-
dens „nacht” (van een half uur
na zonsondergang tot een half
uur vóór zonsopgang) aan de
voorzijde voorzien zijn van een
lantaarn, die naar voren een hel
der wit of geel licht uitstraalt,
schuin naar beneden op het weg
dek gericht.
Het licht mag niet verblinden.
A Aan de achterzijde moet Uw rij-
wiel voorzien zijn van een rood
achterlicht en na 1 Januari 1953
ook van een rode reflector.
A Bovendien moet Uw rijwiel bij dag
en nacht aan de achterzijde voor
zien zijn van een spatbord, dat
aan het ondereinde helder wit is.
A Voldoet Uw rijwiel aan deze
eisen???
Burgemeester L. Rasterhoff opende
Maandagavond in de kleine raadzaal van
ons stadhuis de tentoonstelling Grafische
Kunst, in tegenwoordigheid van hoofden
en onderwijskrachten van onderwijsin
richtingen en leden van de Sneker Jeugd
Actie.
De presidente van de S.J.A. de or
ganiserende vereniging mej. H. Hoog
land, heette burgemeester Rasterhoff
en de overige aanwezigen hartelijk wel
kom. Zij sprak in haar openingswoord
oifer de groeiende belangstelling die de
gemeentelijke overheid heeft voor het
werk van de Sneker Jeugd Actie en uit-
te haar grote voldoening over het feit
dat ook in onze stad het nut van een
plaatselijke jeugdraad gebleken is. Het
contact tussen de jeugdverenigingen is
gelegd; men heeft ingezien dat men in
sommige gevallen heel goed kan samen
werken. Het bestuur van de S.J.A. kan
bij zijn werk de steun van de overheid
Wij, Snekers, zijn watermensen. We
hebben ons hart verpand aan „de
Meer”, die we kennen van haver tot
gort. Dat wil dan zeggen, dat we haar
kennen als een zachte jonge vrouw,
vriendelijk en geurend naar de Lente,
met de zon in haar blauwe ogen, ge
tooid met het wuivende riet en haar
wezen omzoomd door het groen en geel
van de weilanden met bloeiende dotters.
Maar ook kan ze zwart kijken en heel
boos zijn, zodat haar witgekopte golven
ons scheepje meenemen, alsof ze ons
met een woedende stem toeschreeuwt,
waar we de moed vandaan halen, ons in
haar gebied te wagen. Onbegrijpelijk en
mysterieus kan ze zijn, zoals, naar de
mannen zeggen, elke vrouw. Maar
stel u voor, dat de Meer in zo’n woe
dende bui, ons geheel om. en over
spoelde. Als ze zich aan ons vertoonde,
zoals we haar nooit gekend hebben! Als
een ontembare feeks, die al ons hebben
en houwen kapot jaagt met haar woe
dende wateren. Als ze eens zó dicht ons
durfde te naderen, dat ze onze huizen
binnenrolde, ramen en deuren aan flar
den raasde, en met geweldige en dodelijk
dreigende armen zich op onze kinderen
wierp, om ze als prooi met zich mee
te slepen.
Nee zó kennen we onze Meer, God
dank niet. We weten haar op een veili
ge afstand, en is er ten slotte, als het er
op aankomt, voor ons genoegenZie,
zo dachten tot voor kort de bewoners
van Noord-Italië, ook over hun rivier de
Po en haar zusters die de vlakte door
stroomden om tot nut en genoegen de
bewoners trouwe gezellinnen te zijn.
Tot voor kortNu weten de
Noord-Italianen wat eens de zondvloed
moet hebben betekend. Wat het is, na
dat je alles hebt verloren, in doods
angst met de baby in je armen ge
klemd op een heuveltje te staan, bid
dend en hopend dat er een vaartuig mo
ge opduiken uit de kolkende stroom, die
niets ontziet, dat redding moge brengen.
Huizen, boerderijen, hele steden en
dorpen alles verslond de opgeblazen
rivier, als een wild en woedend dier ra
zend uitgegaan op prooi. Kunnen wij het
ons indenken, wat het betekent, als
plotseling duizenden en duizenden men
sen en kinderen dakloos en arm gewor
den zijn? In elk geval betekent het één
lange bede om hulpom voedsel, om
kleding, verzorging, medische hulp, en
wat er nog meer wordt gevraagd om
dergelijke slachtoffers over het aller
ergste eerst heen te helpen.
Wees dankbaar dat het Sneker Meer,
haar zuster daar in Noord-Italië niet
wil evenaren. Wees dankbaar met uw
onbedreigde woning, uw warme kachel,
en uw voeten gestoken in winterpantof.
fels er voor. U kunt ove.’ dit alles rustig
uw krantje lezen en er een kopje koffie
bij drinken.
Vergeet daarom de Roode Kruis-col-
lecte niet, die Zaterdag a.s. 1 Dec. zal
worden gehouden, om uw duizenden en
duizenden broeders en zusters, die zó
zwaar getroffen werden, een warme kop
koffie te schenken, een bed te verschaf
fen en een paar warme droge voeten.
Wilt u liever direct wat geven? De
nood is hoog en de tijd dringt. Stort dan
uw gave op giro no. 22120 ten name
van het „Hoofdbestuur van het Ned.
Roode Kruis te ’s-Gravenhage” onder
aanduiding: Hulp Italië.
Sint Nicolaas zal vriendelijk knikken
over deze goede daad!
Dat is mede het gevolg van het feit
dat er ook allerlei economische aspecten
aan de W.-Europese bewapening zitten.
Ook deze zijn te Rome bekeken maar
nog niet definitief. Eerst half Decem
ber zullen nl. de definitieve conclusies
getrokken zijn uit de rapporten welke
de betrokken 12 landen uitbrachten over
de vraag, welke invloed verhoging met
25 van hun militaire begroting op
hun economie zal hebben. Er zullen wel
zeer sombere antwoorden zijn binnen-
gekomen. Er zijn trouwens allerlei as
pecten aan deze kwestie. De W.-Euro
pese landen wensen bijv, zelf, met behulp
van grondstoffen uit Amerika, wapens
te maken om daardoor werkloosheid te
voorkomen en hun industrie op peil te
houden, ook voor de tijd als er eens een
ontspanning mocht intreden. Wanneer
zoals thans het geval is de Ver. Staten
deze grondstoffen voor het allergrootste
deel voor hun eigen wapenindustrie be-
Duitsland aandeel heeft. Voor dat de
conferentie te Rome aanving is er een
van de ministers van buitenlandse za
ken der Grote Drie met dr Adenauer
geweest om een overeenkomst te slui
ten, welke de basis moet zijn voor deze
W.-Duitse bijdrage. Er is van deze bij
eenkomst slechts een in zeer algemene
bewoordingen gehouden communiqué
verschenen, doch in een verklaring aan
de pers zeide Adenauer dat W.-Duits-
land door het ontworpen contract, dat
nog door de regeringen moet worden
goedgekeurd, zijn vrijheid terugkrijgt in
ruil waarvoor het zich bereid verklaart
te helpen bij de verdediging van het
Westen. Er moeten echter voor dit con
tract tot stand komt nog allerlei nadere
regelingen worden getroffen over bij
zondere punten o.a over de aanwe
zigheid van geallieerde troepen op W.-
Duits gebied als de eigenlijke bezetting
is opgeheven en de Duitse militaire
bijdrage kan volgens het contract
slechts via een Europees leger worden
geleverd, dat hebben de Fransen zo
gewild. Maar dat Europees leger is
eigenlijk aHeen nog maar een gedachte,
er zijn nog heel veel moeilijkheden tus
sen de betrokken landen onderling te
overwinnen voor het er komt. Enge
land en Scandinavië willen er niet aan
meedoen, de Benelux heeft bezwaren,
welke zich uitten in een ter conferentie
te Rome ingediende resolutie waarin
aangedrongen wordt op de vorming van
een Europees leger, maar zonder dat
vooraf een bovennationaal politiek or
gaan is gevormd, dat dit Europese le
ger zal beheren, dit omdat Engeland en
Scandinavië tegen dit laatste orgaan
bezwaar hebben en ze daarom niet wil
len meedoen. De Amerikanen wilden
echter per resolutie uitgemaakt zien
dat ten spoedigste een Europees leger
zou worden gevormd, waarin W.-Duits
land een aandeel zou hebben en dat be
heerd zou worden door een bovennatio
naal orgaan. Terwijl wij dit schrijven
is te Rome nog niet beslist over het lot
van beide resoluties. De Atlantische
Raad heeft echter om aan Eisenhowers
wens dat er snel een paraat leger zal
worden gevormd tegemoet te komen
besloten dat de opperbevelhebber nog
in de zomer 1952 de beschikking moet
hebben over 40 divisies, dat is 9 meer
dan waarop aanvankelijk werd gere
kend. De Benelux zal nu 4 inplaats van
2 divisies moeten leveren, Engeland 7,
Frankrijk 12, Italië 6, Noorwegen en
Denemarken 3, de rest zijn Amerikaan
se troepen, reeds in Duitsland aanwe
zig. De bijdrage van W.-Duitsland komt
eerst later als er werkelijk een Euro
pees leger gevormd is. Het is eigenaar
dig dat terwijl Eisenhower eerst tegen
stander van een Europees leger was, hij
nu voorstander is geworden, terwijl in
Frankrijk, waar men het idee uitvond,
de sympathie er voor afgenomen is.
Maar dat neemt niet weg, dat als de
Europese partners niet aan dit leger
willen, Amerika toch een Duitse bij
drage zal willen hebben, desnoods in de
vorm van een zelfstandig Duits leger.
Dat dit op heftige tegenstand van
Frankrijk zou stuiten en de Franse re
gering het hoofd zou kunnen kosten is
zonder meer duidelijk. Maar de Ameri
kanen verliezen nu hun geduld en te
Rome hebben zij geëist dat voor 3
Januari een snel uitvoerbaar plan voor
een Europees leger in kannen en krui
ken moet zijn. Is dat niet het geval dan
schijnen ze W.-Duitsland de gelegen
heid te willen geven een zelfstandig
leger te vormen of zou Tafts plan aan
het W.-Europese vasteland geen Ame
rikaanse bijdrage voor de verdediging
te verstrekken en zich te beperken tot
de defensie der randgebieden met inbe
grip van Engeland we schreven
daarover de vorige keer naar de
voorgrond worden geschoven. De vraag
stukken der W.-Europese verdediging
gaan dus naar een crisis.