Oe Directeur van „De Motor” in de bloemen
Kapp’e en het eiland Koeterwaal
Politieke voorlichting op Chr. Historische Vrouwendag
Het Roede Kruis heeft het platteland nodig
Wie werden Sneker in April 1952?
Zit
lifer
1
II
TWEEDE BLAD
„SN EEK ER NIEUWSBLAD”
DINSDAG 20 MEI 1952
Chr. Besturenbond
Vertel Visserslatijn in
Friesland
De vrouwen moeten haar eigen
verantwoordelijkheid beseffen
Zeepost
Schipper bij de Binnenvaart
De Nederlanden van 1845
Jaarverslag 1951
Sigaren op 28 Mei
goedkoper
Emigratie
Burgemeester van Harlingen
gaat heen
è&i
van
bewezen.
Chili m.s. Alhena
(21 Mei)
Het jaarverslag
De middagvergadering.
vertegenwoordigen
K
(Nadruk verboden).
Ik.
22
bij de
diensten.
die stak hij naar de maat en de meester
uit. Het volgende ogenblik vlogen de
maat en de meester door de lucht en
zaten aan de handen van de vreemde
gedaante vast.
Kappie kon zijn ogen niet geloven, want
alles was in één seconde tjjds gebeurd.
als een grootheid van de tweede rang.
Integendeel. Bij het afscheid herhaalt
Generaal van Oyen, blij te zijn met deze
gelegenheid, óók de Nederlanders bui
ten de grote steden, via hun krant, te
kunnen opwekken, hun taak in het ka
der der burgerbescherming te vervul
len, door zich te melden bij de plaatse
lijke afdelingsbest”ren van het Roode
Kruis!
m.s. Willem
(29 Mei)
(21 Mei)
(28 Mei)
(21 Mei)
De
van
Kruis
U
de
de
de
Een speciale verslaggever heeft een onderhoud gehad met Luitenant-Gene-
het Roode Kruis Korps, over het aandeel
werk, speciaal in het kader van de
Met de volgende schepen kan zeepost
worden verzonden. De data, waarop de
correspondentie uiterlijk ter post moet
zijn bezorgd, staan, tussen haakjes,
achter de naam van het schip vermeld:
Indonesië en Nw. Guinea
Ruys
Antillen s.s. Bennekom
Suriname m.s. Nestor
Canada m.s. Noordam
Gp 9 en 10 Mei jl. slaagden te Am
sterdam voor ’t diploma Schipper bij de
Binnenvaart de heren Reinder de Jonge
Hoogeveen; Gerrit Veldman, Hooge-
veen; Egbert Krol, Leeuwarden; Bieuwe
de Jong, Lekkum; Gerrit Smit, Broe-
kerhaven; Hendrik Seinen, Amsterdam;
Johannes Hendricus Koster, Amers
foort; Wiemer Hoekstra, Eernewoude;
Hendricus H. R. Brugman, Vlaardin-
gen, allen voor A III en A IV. Voor
A IH nog Dirk Smit, Amsterdam. Allen
waren leerlingen van de Christelijke
Dag Nijverheidsschoc’ voor Schippers
te Sneek. Voor deze school weer een
prachtig succes.
*Tiddo Graatsma, arts, Bothniakade
7, van Rauwerderhem, Sijbrandaburen
58; Trijntje de Vries, verpleegster, Maria
Louisestraat 29, van Bussum, Huizer-
weg 51; Klaas Hijlkema, landarbeider,
Gijsbert Japikstraat 33, van Brunssum,
Pelgrimsweg 55; ^Ferdinand W. Bau-
meister, zonder, N. Dillenburgstraat 5,
van Leeuwarden, Marktstraat 18; Rigtje
Zuidema (wed. van Willem Riemersma),
zonder, Kruizebroederstr. 36, van Ijlst,
Galamagracht 11; Ida T. Deden, dienst
bode, Koopmansgracht 24, van Ensche
dé, Hoge Boekelerweg 266; Willemke
Schaper, dienstbode, Bolswarderweg 16,
van Hem. Oldephaert c.a., Oudega 30;
*Tjibbe J. Papjes, veehouder, Oudedijk
7, van Haskerland, NijehaskeE 20; *Piet
Franzen, dragline machinist, Fred. Hen-
een beroep gedaan op de hulp-organi-
satie buiten de getroffen sector. Heel
het land is in kringen verdeeld en er zal
een regeling worden getroffen zodanig
dat bepaalde aangewezen kringen een
naburige stad, die getroffen is, te hulp
snellen. Wanneer men zelf buiten schot
is gebleven, is men daarom niet min
der. juist méér geneigd, de slachtoffers
in de getroffen sectoren te hulp te ko
men. Dat heeft de ervaring bewezen;
Nederlanders hebben, spontaan of geor
ganiseerd, altijd en terstond klaar ge
staan om hulp te bieden waar die no
dig was, niet alleen landelijk, maar in
ternationaal ik noem slechts enkele
Ter gelegenheid van zijn 25-jarig ju
bileum als directeur van de N.V. Druk
kerij „De Motor” hield de heer G. H.
Krommendijk Vrijdagmiddag in Aere
Perennius een receptie, die zeer druk
bezocht was. Een groot aantal collega’s
en drukkers uit stad en gewest, alsmede
vele andere belangstellenden, onder wie
tal van bekende zakenmensen uit onze
stad, het voltallige personeel, vrienden
en kennissen, boden hun gelukwensen
aan. Ook de echtgenote, de kinderen en
verdere familieleden van de jubilaris
deelden in de hulde die hem daarbij van
verschillende zijden werd gebracht en
die eveneens tot uiting kwam in de ge
schenken en de schat van fraaie bloem
stukken die werden aangedragen.
Namens het technische- en het kan
toorpersoneel sprak de heer C. Fer-
w e r d a zijn patroon toe. Hij wees op
de vele veranderingen en verbeteringen
die onder zijn leiding in het bedrijf zijn
tot stand gekomen en bood naast hun
gelukwensen een fraaie zilveren tafel-
aansteker aan.
Ook de heer R. H o f s t r a, een der
oud-gedienden, memoreerde hoe de heer
Krommendijk onder Gods zegen de
drukkerij aanmerkelijk verbeterde en
vooruitbracht terwijl het hem tevens ge
lukte de financiële basis van het Friesch
Dagblad te verstevigen. Hij wenste hem
toe, dat hij nog vele jaren in goede ge
zondheid zijn krachten aan het bedrijf
moge geven, en dat ook dan Gods zegen
daarop zal rusten.
De jubilaris dankte beide spre
kers hartelijk voor hun attentie en
noemde het een groot voorrecht dat
God hem deze dag gegeven heeft en hij
de zaak kon opwerken. Het personeel
heeft daar echter ook zeer aan mede-
drikstraat 39, van Amsterdam, J. Maris-
plein 22hs.; Elisabeth H. C. Postma,
naaister, Ged. Neltjeshaven 16, van
Bolsward, Pater Brugmanstraat 21;
Evertje Jonkman, dienstbode, Dr Bou-
maweg 3, van Doniawerstal, St. Nico-
laasga 453; ’Hessel Douma, zonder, 2e
Steenklipstraat 1, van Wymbritseradeel,
Scharnegoutum 8; Hendrika Hoekwater,
dienstbode, le Steenklipstraat 2, van
Blaricum, Rijksstraatweg 1; Franciscus
D. J. Doodkorte, bedrijfsarchitect, Wil-
lemstraat 16, van Amsterdam, Herenstr.
11 H; *Douwe Remerij, zonder, a. boord,
ligpl, Geeuwkade, van CBR; Willemina
van Wageningen, zonder, a. boord woon
schepenhaven, van Staphorst N 192;
Nelly Migchelbrink (e. v. T. M. Laur-
man), zonder, Dr. Wumkesstraat 17, van
Papendrecht, Eilandstraat 1; Bértha M.
Th. Platter, dienstbode, Oude Koe
markt 12, van Groenlo, C 30; Haring
Visser, 1.1. monteur, Martiniplein 6, van
Rauwerderhem, Deersum 4a; Francisca
C. van Dalen, 1.1. verpleegster, Dr. Bou-
maweg 3, van Doniawerstal, St. Nico-
laasga 536; Sidonia C. Nauta, lerares
N.O., Bloemstraat 21, van Leeuwarden,
Leeuwerikstraat 84; Thijs de Jong, kap
per, Oosterdijk 44, van Smallingerland,
Drachten, Zuiderbuurt 3; Maria T. Sier-
mann, med. analyste, Leeuwarderweg
22, van Amsterdam, Nw. Herengracht
103; *Walle Oppedijk, houthandelaar,
Leeuwarderkade 34, van Ijlst, Galama
gracht 46; Truike Draijer, (wed. van
Lieuwe Schotanus), zonder, Bolswarder
weg 16, van Hem. Oldephaert c.a., Kou-
dum A 50a; Bertha Linsen, zonder, Dr
Boumaweg 3, van Heythuysen, Klooster
straat 86; *Gerke van der Zee, groen
tenhandelaar, Singel 14, van Hem. Olde
phaert c.a., Warns Z 38; Froukje Hooge-
boom (wed. van J. Sloothaak), zonder,
Martiniplein 12, van Haskerland, Sint
Johannesga 84; Grietje J. Alting, zon
der. 2e Oppenhuizerdwarsstraat 1, van
Tilburg, Jan Aartestraat 76; Aeltsje
Waltje (e. v. C. Vrieswijk), zonder, Op-
penhuizerweg 106, van Wymbritsera
deel, Oosthem 86; *Rinke Bok, horloge
maker, Westersmgel 47, van Lemster-
land, Lemmer, Schulpen 8; Cornelia A.
Elink Schuurman, predikante. Markt
straat 16, van Rauwerderhem, Irnsum
28a; Minne van der Werf, analyst fabr.
van melkprod., 3e Woudstraat 52, van
Leeuwarden, Oranje Nassaustraat 20;
Jan Pleket, zonder, Vesperstraat 5, van
Kampen, a.b. „Vertrouwen”, briefadres:
Oudestraat 111; Johanna Frankena, e.v.
Jan Ludwig v. Zwieten, zonder, Koop
mansgracht 74, van Maartensdijk, Prof.
Suringarlaan 4; Antoine Varkevisser,
zonder, Lemmerweg 3, van Indonesië»
Gezin,
cijns voor sigaren, met ingang van 28
Mei aanstaande in werking treedt.
Bij Koninklijk Besluit van 14 dezer is
bepaald, dat de wet van 8 Mei 1952,
houdende tijdelijke verlaging van de ac-
gewerkt en daarvoor was hij zeer er
kentelijk.
De heer Jo h. V i s s e r, sprekende
namens het District Sneek van de Fe
deratie van Boekdrukkers, bracht naar
voren dat de heer Krommendijk in deze
25 jaar veel voor de drukkers gedaan
heeft en daarmee de harten van de Sne
ker collega’s en die uit de omtrek ver
overde. U was altijd bereid tot helpen,
en alle drukkers uit Sneek en omgeving
hebben er van geprofiteerd dat het Dis
trict U indertijd in het Hoofdbestuur
bracht. Alle collega’s dragen U een goed
hart toe aldus spr. en wfl hopen dat dit
zo blijven mag. Een fraai geschenk, be
staande uit een zilveren asbak met in
scriptie en een luxe sigarettendoos met
zilveren plaat bezegelde deze hulde, die
door de jubilaris eveneens zeer op prijs
werd gesteld. Maar hij keerde de woor
den van collega Visser om. Niet ik al
leen, maar met elkaar hebben w(j wat
bereikt, zei hij, en het „eendracht
maakt macht” in toepassing gebracht.
Als District Sneek hebben wij onze za
ken altijd op prettige wijze geregeld en
moeilijkheden met elkaar opgelost.
Daardoor neemt het in ons land een
goede plaats in. Spr. wens was dan ook,
dat de goede verhouding tot in lengte
van jaren bestendigd mag blijven.
Het jaarverslag over 1951 van de
N.V. Assurantiemaatschappij De Neder
landen van 1945 en haar dochtermaat
schappijen vermeldt een krachtige ont
wikkeling van zaken. Het totale premie-
inkomen beliep 128.083.258 (v. j.
ƒ103.518.524). Nieuwe kantoren werden
geopend in Deventer, Singapore en Ca
racas. In de schadeverzekering steeg
’t bruto-premie-inkomen tot ƒ73.991.637
(v. j. 52.938.353), als gevolg waarvan
de Reserve voor Lopend Risico met
meer danf 5.000.000 toenam.
Bij het levensverzekeringsbedrijf steeg
het totale verzekerde bedrag van
1.394.564.000 tot 1.533.564.900. De to
tale premiereserve eigen risico bedroeg
aan het einde van het afgelopen boek
jaar ƒ357.282.912 (v. j. ƒ323.063.188).
De gemiddelde gekweekte rente van alle
beleggingen bedroeg 4.51 pet. (v. i.
3.51 pet.).
Overeenkomstig ’t voorstel van direc
tie en commissarissen werd in de gehou
den aandeelhoudersvergadering besloten
een dividend van 110 per aandeel uit
te keren (evenals vorig jaar) en de
extra-reserves met 1.668.071 te ver
sterken. Het Pensioenfonds ontvangt in
totaal 2.000.000 als versterking.
dood ideaal. Zij tracht dat weliswaar tc
bereiken langs de evolutionaire weg
maar zal daarbij steeds verder gaan op
de weg van staatsinmenging en. er on
herroepelijk naar streven alle macht in
handen te leggen van de staat. Daar
door worden het particulier initiatief
en de persoonlijke verantwoordelijkheid
gedood.
Wij moeten dus een halt toeroepen
aan het staatssocialisme, maar daar-
naas onze sociale verantwoordelijkheid
jegens onze medemensen niet vergeten.
De sociale maatregelen mogen echter
nooit aan de mens zijn persoonlijke ver
antwoordelijkheid ontnemen.
Er moet dus een tussenweg gevonden
worden tussen geleide economie met
volledig staatssocialisme en de volledige
economische vrijheid zoals de V.V.D. die
voorstaat.
Na deze rede werd het Fries Volkslied
gezongen en beantwoordde mej Haarse
nog enkele "ragen. De voorzitster
bracht haar vervolgens dank, vergezeld
van een bus Sneker drabbelkoeken en
vroeg toen de aandacht voor mej. Fed
dema, die enkele verzen declameerde.
Daarna wees mevr. Elgersma de vrou
wen op hun belangrijke taak om in de
kring waarin zij leven en werken de
Chr. Hist, beginselen uit te dragen, en
dankte zij allen die tot het slagen van
deze dag hadden medegewerkt in ’t bij
zonder mevr. Feddema en haar staf en
de dames van het koortje die, evenals
mej. Feddema, ook een cadeautje kre
gen. Tot slot gaf zij nog enige inlichtin
gen over de organisatie van de Chr.
Hist, vrouwen, waarna de dag met het
zingen van Gez. 136 en gebed gesloten
werd.
In April van het vorige jaar werd op
gericht de Stichting Practische Emi
granten Voorbereiding (PREMVO).
Deze Stichting, ontstaan uit het ini
tiatief van enkele grote organisaties er
het Internationaal Technisch Studie
centrum te Amsterdam heeft ten do
het bevorderen van een juiste en doel
matige voorbereiding van de a.s. emi
grant
In verband hiermede organiseert de
PREMVO cursussen in de Engelse taal,
die speciaal afgestemd zijn op de be
hoefte van de a.s. emigranten.
Tevens worden cursussen gegeven in
practische spreekvaardigheid, gecombi
neerd met kennis van land en volk (o.a.
over Australië en Canada), alsmede z.g.
vaktaalcursussen op het gebied van de
techniek, landbouw, veeteelt en tuin
bouw.
De Stichting wil thans ook in onze
omgeving met haar cursussen een aan
vang maken en organiseert tot dit doel
op Dinsdag 27 Mei a.s. een contactavond
in de grote zaal van Amicitia te Sneek.
Op deze avond zal gesproken worden
over de noodzakelijkheid van een doel
treffende voorbereiding van de a.s.
emigrant, toegelicht met vele voorbeel
den uit de practrjk. Er worden enige
films vertoond over de emigratielanden
(Canada, Australië, Nieuw Zeeland en
zo mogelijk over de Ver. Staten van
Noord-Amerika), terwijl tevens de gele
genheid zal worden gegeven tot het
stellen van vragen.
Het behoeft geen betoog, dat deze
avond voor adspirant-emigranten van
bijzonder belang zal zijn. De toegang is
gratis.
Gezien de te verwachten grote toeloop
is het raadzaam tevoren toegangskaar
ten af te halen bij Firma W. Zeyl
Zoon, Oude Koemarkt 35, Sneek (zie de
desbetreffende advertentie in ons blad).
slechts een hengel voor nodig en
maat. „We zitten voor altijd gevangen!
Kijk maar naar dat luik!”
„Ik zie de toekomst donker in”, zei de
meester. „Als ik dat geweten had
Ineens kwam er uit één van de nissen
een vreemde gedaante te voorschijn, die
een masker droeg. Om zijn handen za
ten een soort ijzeren handschoenen en
naast dient tevens gelet te worden op de
leiding van God in de geschiedenis der
volken. Met andere woorden: wij weten
dat God ook nu nog iedere dag met ons
bezig is. Daarom ook verwierp spr. het
verwijt, dat de C.H.U. conservatief zou
zijn. Als wij er ons van bewust zijn dat
Gods leiding in de geschiedenis der vol
ken gewerkt heeft, dan mogen wij niet
zonder meer afwijzend staan tegenover
allerlei nieuwe dingen. In dit opzicht
lopen de anti revolutionairen wel wat
achter de feiten aan. Daar is het bijv,
nog altijd een vraag of de vrouw zitting
moet nemen in de vertegenwoordigende
lichamen.
Nu is er stellig heel veel wat de anti-
rev. en ons samejoinct maar in de a.i.
partij heerst een sfeer en een starheid
die verre van ons ligt. Belangrijk bij ons
is o.a. het gemis van partijdwang. lede
is persoonlijk verantwoordelijk voor zijl
houding. Een belangrijk punt van ver
schil is ook de gedachte van de anti
these. Wij zijn er op tegen dat het volk
volgens een godsdienstige onderschei
ding in tweeën wordt gesplitst. Het oor
deel over het al of niet Christen zijn ligt
niet bij de mens, en wij C.H. moeten we
ten, dat wij het Nederlandse volk ver
tegenwoordigen. In al zijn geledingen.
Daarom verschilt ook onze houding te
genover de Chr. School. Wel moeten wij
allen achter stellen, maar
daarnaast mogen wij toch nooit onze
taak ten opzichte van de openbare
school verwaarlozen.
Komende tot de Partij van de Arbeid
zei spreekster, dat vlak na de oorlog
velen van onze vooraanstaande mensen
hebben gemeend juist als Christenen in
de P. v. d. A. te moeten treden. Nu zal
ik de laatste zijn, om te beweren dat die
doorbraakmensen geen goede Christe
nen zijn, maar toch geloof ik dat zij fout
zijn, aldus spr., en verstandig doen op
de dwalingen huns weegs terug te ko
men. Want tenslotte wortelt de P. v. d.
A. nog altijd in het Marxisme, zoals dat
honderd jaar geleden in het Communis
tisch Manifest door Marx verkondigd is.
Bovendien mogen wij nooit vergeten d'
de P. v. d. A. tot doel heeft een betere
toekomst hier op aarde en dat is een
Donderdag hield de Centrale van Chr.
Historische Vrouwengroepen twee Vrou
wendagen. Een in Leeuwarden en een in
onze stad, in het Geb. v. Chr. Belangen.
In beide vergaderingen werd het woord
gevoerd door het Tweede Kamerlid
Jkvr. Mr C. W. I. Wttewaal van Stoet
wegen en Mej. Mr E. A. Haarse, lid van
de Prov. Staten van Utrecht en van het
Hoofdbestuur der Centrale. Laatstge
noemde verving de aangekondigde
spreekster Mej. Zr. F. de Jong, die ver
hinderd was.
De vergadering alhier stond onder
leiding van mevr. A. ElgersmaVeene-
kamp te Franeker, presidente van de
afdeling Friesland, die de morgenbijeen-
komst opende met het laten zingen van
Ps. 19 1, voorging in gebed en daarna
Romeinen 13 17 las.
In haar openingswoord zeide zij, dat
het zeer belangrijk is dat de vrouwen
deelnemen aan vergaderingen als deze.
Ten eerste voor haar zelf om iets te Ie
ren van het staatkundig leven, bezien
van de Chr. Hist, beginselen uit en ver
der voor de vooraanstaande vrouwen, die
dan kunnen weten, dat vele vrouwen
achter haar staan.
Jkvr. Wttewaal van Stoetwegen, die
daarna aan het woord, kwam, betreurde
het, dat in het algemeen onder de vrou
wen zo weinig belangstelling be
staat voor de politiek. Vrouwen
kunnen namelijk ook veel doen op poli
tiek gebied, ook al is het in het klein.
En het is nu stellig nic. meer zo, dat zij
min of meer automatisch hun man vol
gen wanneer het op stemmen aankomt.
De vrouwen moeten ook haar eigen ver
antwoordelijkheid in dezen beseffen, en
de Chr. Hist, vrouwen moeten waak
zaam zijn en actief aan de verkiezings
strijd deelnemen.
Na een kort overzicht van het hoe en
waarom van de Grondwetsherziening en
het voorstel tot uitbreiding van het aan
tal Kamerleden behandelde spreekster
het voorstel om voor het aangaan van
verbintenissen met andere landen een
grondwetsherziening niet noodzakelijk
te stellen. Wel is de C.H.U. zich ook wel
bewust van de gevaren welke verbonden
zijn aan een, verbintenis met Amerika,
maar wij hebben ons in de eerste plaats
aangesloten bij de democratische volken,
omdat, als het gaat om vrijheid of dic
tatuur, er geen sprake kan zijn van een
derde weg. Niet uit het oog mag wor
den verloren, dat het in de eerste plaats
gaat om onze geestelijke vrijheid. Ten
slotte betoogde spreekster nog, dat ook
de Christelijke partijen bij moeten zijn.
Zij spelen hier een belangrijke rol en
daarom moeten wij de dingen helder en
duidelijk zien. Het is derhalve dringend
noodzakelijk dat ook de C.H.-vrouwen
zich op de hoogte stellen van de begin
selen van de andere partijen omdat zij
hierdoor zich beter bewust zullen zijn
van haar eigen overtuiging.
Bij Kon. Besluit is aan de burgemees
ter van Harlingen, de heer A. E. Hanne-
ma, op zijn verzoek als zodanig eervol
ontslag verleend met ingang van 1
Augustus 1952, met dankbetuiging voor
de goede diensten, door hem als zodanig
vendien zijn de Friese vissen begerig
om toe te happen zodra men een hen
geltje naar hen uitwerpt.
Daarom is Friesland
Er is geen taal die zo gemakkelijk te
leren is als Visserslatijn. Men heeft er
een
dosis optimisme, dat iedere vis wel bij
ten zal.
In Friesland is het viswater van het
zu’7 rste water, omdat het niet ver-
Argentinië, Uruguay, Bolivië, Brazilië, ontreinigd wordt door de industrie. Bo-
de provincie
voor de hengelaars, die met één hen
gel en voorzien van bewijs verbetering
visstand (ƒ0.50) overal vrijelijk mogen
he jelen. Daarom ook is Friesland het
land waar het zuiverste Visserslatijn
gesproken wordt, zogezegd: het Alge
meen Beschaafde Visserslatijn.
Om die reden schrijft de Provinciale
Friese V.V.V. een prijsvraag uit onder
het motto: „Al is de Friese vis ook nog
zo snel, De hengelaar achterhaalt hem
wel”. De deelname aan deze prijsvraag
staat voor ieder vrij, die een vlot, ge
zellig of spannend vissersverhaal weet
te schrijven, dat niet speciaal in Fries
land behoeft te spelen en dat niet lan
ger is dan een kwarto pagina getypt.
Voor het beste Visserslatijn wordt een
gratis hengelweekend uitgeloofd in
Friesland, terwijl er voorts nog twee
prijzen beschikbaar zijn ter waarde van
10 en ƒ5 aan boeken over Friesland.
Inzendingen moeten geschieden onder
motto „De Snelle Vis” aan de Provinci
ale Friese V.V.V. te Leeuwarden voor
1 Juli a.s. De beste inzendingen worden
geplaatst in „Fries Reisvalies”, het
maandblad van de Provinciale Friese
V.V.V.
Toen de meester ook aan dek was
en Kappie weer n rmaal kon den
ken, stonden ze met z’n drieën aan
de railing om de toestand in ogenschouw
te nemen.
,.Hoe komen we fn’jr weer uit!" zei
antwoordt onze gastheer. Is het nood- Kappie.
signaal gegeven, dan wordt z..n direct „Hier komen we nooit uit!” zei de
raai van Oyen, commandant van 1
van het „platteland” in het Roode Kruis
actie Bescherming Burgerbevolking.
Generaal van Oyen
heeft zjjn werkka
mer in één van de
reeks gebouwen
aan de Prinsesse-
gracht te Den
Haag, die tezamen
vormen het hoofd
kwartier van het
Nederlandsche
Roode Kruis,
organisatie
het Roode
moge dan uiter
lijk, voor wat be
treft namen van
onderdelen, ran
gen, uniformen en
commandovoering,
wel enigszins over
eenkomst verto
nen met een mili
taire organisatie,
de sfeer op de
Prinsessegracht is
nóch militairis-
tisch, nóch ambte
lijk. Loopt
maar door,
naam staat op
deur zegt
portier in de hal
en even weinig ce
remonieel is de
ontvangst door de
commandant van
het Roode Kruis
Korps, die desge
vraagd gaarne zijn
mening geeft over
wat hij ziet als de
taak van het Roo
de Kruis, speciaal
wat betreft „de provincie”: Nederland
buiten de grote bevolkingscentra. Juist
in deze tijd meent Generaal van
Oyen is dat een actueel onderwerp.
De kranten staan voi over Burgerbe
scherming. Ten behoeve van de Bescher
ming Burgerbevolking zullen binnen
kort overal vrijwilligers opgeroepen wor-
den.De bevolking wordt voorgelicht op
allerlei wijze.
Het Roode Kruis heeft bij de bescher
ming der Burgerbevolking in oorlogstijd
een heel belangrijke taak. Natuurlijk
niet alleen dén. Ook zónder dat hadden
en hebben onze afdelingen (de colon
nes, bloedtransfusie- en plasmadiensten,
welfare-werk, om er maar enkele te
noemen) genoeg te doen. Maar in de
bescherming der burgerbevolking is het
Roode Kruis Korps belast met de vor
ming en de opleiding van mobiele medi
sche formaties, welke buiten de grote
steden geneeskundige teams worden ge
noemd. Deze teams hebben te zorgen
voor de eerste-hulpverlening en het
transport van zieken en gewonden naar
ziekenhuizen en noodziekenhuizen. Deze
laatste zullen z.n. ten plattelande voor
al worden ingericht. In deze zieken
inrichtingen vervullen de helpsters van
het Roode Kruis Korps een zeer belang
rijke rol als verpleeghulp. Het Roode
Kruis heeft al tientallen jaren met dat
bijltje gehakt en in de laatste wereld
oorlog kostbare ervaring opgedaan. Wat
is méér vanzelfsprekend, dan dat men
bij het BB-werk een instantie inscha
kelt met een compleet en beproefd ap
paraat en een perfecte organisatie?
In de grote steden, merken wij op, zal
de noodzaak van een beschermingsorga.
nisatie de bevolking wellicht duidelijker
toespreken; die vormen de kwetsbare
punten. Maar hoe staat het met de
mensen daarbuiten, in de kleinere ge
meenten, op het platteland?
Het gaat niet alleen om het direct
dreigend gevaar voor de mensen zélf,
Donderdagavond zijn de leden van
bovengenoemde organisatie in Aere Pe
rennius in jaarvergadering bijeen ge
weest. De voorzitter heette allen harte
lijk welkom, waarna de secretaris en de
penningmeester hun jaarverslagen uit
brachten. De kascommissie was vol lof
over de keurige boekhouding, waarom
zij dan ook gaarne tot décharge voor
stelde, waartoe werd besloten. De heer
v. d. Kuur bracht rapport uit over het
werk van de sociale studieclub. Hij
deelde mee dat de club in het komende
jaar met haar werk hoopt door te gaan.
De voorz .dankte de heer v. d. Kuur
voor alles wat hij voor deze tak van
arbeid doet en vertrouwt hem gaarne
de verdere leiding toe. De h.h. Bouma
en Gjeltema rapporteerden over de ar
beid van de jeugdclub, waar een opge
wekte geest heerste. De heer Plantinga
dankte voor de steun aan het t.b.c.fonds,
doch drong er op aan dat men kennis
zou nemen van het werk dezer commis
sie, om gevrijwaard te blijven van scha
de. Er komen wel aanvragen in om hulp,
doch men wacht vaak te lang met de
aanvrage, wat teleurstelling veroor
zaakt. Dank zij de gehouden doorlich
ting werden slechts drie gevallen behan
deld. De gezamenlijke collecte met Zon
negloren en Sonnevanck leverde voor
D.E.L. ƒ480 op, wat voor Sneek het
vorig jaar ruim ƒ600 was. Voor de ko
mende lijstcollecte werd sterk aange
drongen op medewerking. Bij de bespre
king werd gepleit voor een soepeler re
geling voor grote gezinnen voor wat de
financiële vergoeding betreft voor de
doorlichting. D« vrijmoedigen kwamen
nu vrij, terwijl de bescheidenen betaal
den. Er was een schrijven ingekomen
over de geringe arbeid van de Prijzen-
commissie. De heer Langenberg zegt dat
deze commissie wel degelijk werkt, al
merkt het grote publiek daar direct niet
zo veel van De aftredende bestuursle
den, de beren L. Wietsma, J. Haanstra
en H. To iina werden herkozen en na
men hun benoeming aan. Bij de rond
vraag werd aangedrongen op vroegere
vergadering en vroeg de secretaris om
meerdere medewerking bij de mutaties
der leden.
ons daar
’s Middags sprak na het gezamenlijk
zingen van Gez. 73 1 en 2 en zang van
een dames-kwartet (’s morgens luister
de een duet de vergadering op) mej. Mr
Haarse. Zij bracht haar gehoor onder
het oog, dat het rood maken van het
puntje voor de naam van de candidaat
alleen niet voldoende is Het gaat er ten
slotte om dat de vrouwen het zuur
desem zijn m de maatschappij want het
bestaan en de geestkracht van een volk
vindt zijn grondslag 'in het gezin. Sa
men zullen wij moeten uitmaken hoe in
de toekomst ons land zal worden gere
geerd, waarbij het van veel belang is
dat de vrouwen zich in de politiek ook
laten vertegenwoordigen door een
vrouw.
Spr. vertelde daarna iets over de ver
schillende politieke groeperingen en
schetste allereerst in grote lijnen wat
Chr. Historisch zijn betekent. Waarom
willen wij het Christendom ook in het
politieke leven tot uitdrukking laten ko
men Omdat ook hierin de Heilige
Schrift richtsnoer moet zijn. Maar daar-
gevallen waarbij het Roode Kruis
direct betrokken was. Abessynië, Fin
land en (zeer recent) Italië bij de grote
watersnood! We maken ons dus niet zo
benauwd over gebrek aan medewerking.
Maar wanneer die eerst geboden wordt
als de nood aan de man is, dan zouden
we moeten werken met ongeschoold en
onervaren mensenmateriaal. Het’ is be
ter wanneer men nu reeds zich de no
dige kennis en (door oefening) ervaring
eigen maakt.
Waarom legt u daarbij juist de na
druk op het Roode Kruis werk? vra
gen wij.
Behalve omdat ik toevallig comman
dant van het Roode Kruis Korps ben,
glimlacht de generaal, is dat, omdat het
Roode Kruis werk bij de mensen bekend
isbekend als vredeswerk. Het Roo
de Kruis geniet gelukkig vertrouwen,
dat merken we steeds wéér.
Daarbij komt, dat veel mensen zeg
gen: als ik me dan toch opgeef om, in
geval van nood, a’n steentje bij te dra
gen tot bescherming van onze burgerbe
volking, van v eerlozen, vrouwen, kinde
ren, zieken, ouden van dagen, dan doe
ik dat graag in de vorm waarin het
Roode Kruis deze taak verricht. In oor
logstijd verrichten juist velen g; arae
vredeswerk. Het symbool van het Roo
de Kruis waarborgt hun de taak, die ze
graag willen vervullen!
U denkt dus, dat het Roode Kr->s-
werk van alle takken van „bescher-
mingswerl;’’ wel zeer bijzonder aan de
mensen appelleert?
Ja, en inzonderheid ook aan de vrou
wen en meisjes. Ook daaronder zijn er
wier voorliefde uitgaat naar een taak
buiten het Roode Kruiswerk,
luchtbescherming of andere
Maar de grote meerderheid van onze
vrouwen en meisjes zal zich toch het
1 meest aangetrokken voelen tot deze
specifiek-vrouwelijke taak: de zorg voor
mensen, door oorlogsgeweld getroffen.
De verpleging van gewonden en zieken,
de verzorging van mensen die van huis
en haard zijn verdreven. Men kan zich
op deze taak als het ware thuis, in de
eigen woonplaats of streek voorberei
den. En wat men zodoende leert is, als
men het hopelijk! nimmer in prak
tijk behoeft te brengen, toch nooit weg.
Generaal van Oyen verwacht buiten
de grote steden belangstelling, meeleven
en meewerken met het Roode Kruis,
want al zou men verwachten dat in de
grote stad meer interesse (uit welbegre
pen eigenbelang) zou bestaan voor al
les wat met de bescherming samen
hangt, „de provincie” biedt wellicht
praktisch meer mogelijkheden. En ze
heeft zeer beslist een taak!
Op de Prinsessegracht in Den Haag
beschouwt men „het platteland” niet
