De Directeur van Gemeentewerken aan liet woord
Ijlst kreeg zijn nieuwe autobrandspuit
Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK, WYMBRITSERADEEL en IJLST
H.M. de Koningin eerde jubilerende Friesche Mij.
van Landbouw door haar bezoek
Vrijdag 26 September 1952
7e Jaargang No. 77
RedacteurL. KIEZEBRINK
DEMPINGSPERIKELEN
Verkoop Huis
KOEMARKT
OUDE
BRUG (OVERKLUIZING)
VOOR DE
ZUAANZICHT
SITUATIE
Filmavond
Lissone-Lindeman
Verhoging pensioenpremie
in de landbouw
Waarschuwing van de
gemeentereiniging
Utrikking
Gysbert Japikspriis
1-- Het Sneeker Nieuwsblad is een gecombineerde uitgave van NIEUWE SNEEKER COURANT, SNEEKER COURANT en DRIJFHOUTS NIEUWSBLAD --
Gratie voor Lages
Subsidie Frysk orkest
Redactie-adres
KLEINZAND 7 Telef. 2872
De kinderverlamming
Taart aan de Koningin
aangeboden
Finale verkopingen
Jan Musch, nestor der Neder
landse toneelspelers, gaat
het toneel verlaten
WoW
r
I
f
SNEEKER NIEUWSBLAD
is
Wij maken onze lezers attent op
Ruim twee jaar na de onherroepelijke
uitspraak van de doodstraf is aan Lages,
een der zwaarste oorlogsmisdadigers tu
lens de bezetting hier te lande, gratie
erleend en zijn straf omgezet in levens-
nge gevangenisstraf. Juist de omstan-
De gemeente Vlieland heeift de ge
vraagde subsidie van 12 cent per inwo
ner aan het Frysk orkest toegezegd, mits
het merendeel der Friese gemeenten dit
eveneens doet. Gaasterland heeft deze
Verschijnt:
DINSDAGS en VRIJDAGS.
Administratie
Comb. DrijJhout-Kiezebrinlc Co.
Kantoor: GROOTZAND 55
Telefoon 3005 (K 5150)
Het aantal gevallen van kinderverlam
ming neemt nu af in ons land. In de
week van 13 tot 20 September werden 85
nieuwe gevallen aangegeven, de week
daarvoor 101.
„Heel Groningen bereid tot nog meer
vriendelijkheid”, luidt de actie, die deze
maand in Groningen wordt gevoerd.
Deze vriendelijkheid strekte zich Dinsdag
uit tot Soestdijk. Een deputatie van het
actiecomité heeft een taart van 24 pond
het paleis binnengedragen. Het werk
stuk, vervaardigd door de bakkersvak
school in Groningen, was gemaakt van
boter, deeg en marsepein. Er bovenop
stond de Martini-toren, ongeveer 40 cm
Notaris P. Feddema alhier verkocht fi
naal in hotel Hanenburg:
1. Burgerhuis met werkplaats aan het
Singel 79 in eigen gebruik bij G. Haag-
sma. Koper werd, nadat dit pand 34 maal
was verhoogd de heer H. van Aalzum al
hier voor ƒ3900. De inzet was ƒ2357.
2. Het woonhuis aan de Oppenhuizer-
weg nr. 118 in huur bij A. Plantinga werd
voor 1180 gekocht door de heer H. Ha
nenburg alhier.
Perceel 2e Woudstraat 13 was inmid
dels uit de hand verkocht, terwijl de
percelen 3e Woudstraat 51 en Napjus-
straat 4 werden ingehouden.
It is de bidoeling om Tongersdei 30
Oktober to Boalsert de Gysbert Japiks
priis üt to rikken oan Anne Wadman.
Dan sil ek de Dr. Joast Halbertsma-priis
ütrikt wurde, mar de winner dêrfan
noch net bikend.
een
advertentie van de Gemeente-Reiniging
in dit nummer. Hierin vestigt de direc
teur nogmaals de aandacht van de bur
gerij op het verbod vuilnis en andere
afvalstoffen anders dan in de uniforme
asemmers aan de weg te plaatsen.
schap en heeft hij er in toegestemd, zijn
afscheid mogelijk te maken in alle plaat
sen in Nederland in, wat misschien zijn
grootste glansrol is geweest: de onsterfe
lijke figuur van Harpagon in Molière’s
blijspel „De Vrek”. Tot de ouderen, die
hem in deze rol reeds hebben gezien en
bewonderd, hoeven wij geen woord van
aansporing te richten. Zij kennen Jan
Musch, zij weten, dat na Louis Bouw
meester, geen groter acteur dan hij, de
Nederlandse planken betrad en zij zul
len zeker niet achterblijven en de ge
legenheid laten voorbijgaan om, voor de
laatste maal, Neerlands grootste acteur
te komen toe juichen, doch voor de jon
geren, die niet het voorrecht hebben ge
had, hem in een van zijn rollen te kun
nen bewonderen, moet deze afscheids-
voorstelling van Jan Musch een gerede
aanleiding zijn, dat gemis te kunnen in
halen. Overal werd Jan Musch voor
stampvolle zalen toegejuicht, dat ook
Sneek een kunstenaar als Jan Musch mo
ge waardig zijn en dat de hulde, ge
bracht door een uitverkochte zaal, de
schoonste herinnering voor Jan Musch
Zijn afscheldsvoorstelling in
Sneek zal plaats vinden op
Donderdag 2 October a.s.
8.15 in het Amicitia Theater
te Sneek.
Onder de Nederlands toneelspelers van
onze tijd is er niet één, wiens naam alle
toneelminnaars in ons land zo vertrouwd
in de oren klinkt, als die van Jan Musch.
De ouderen staan zijn prachtig gespeelde
rollen nog duidelijk voor de geest; de
jongeren, die weliswaar niet hetzelfde
voorrecht hebben gehad, hem geregeld te
kunnen zien spelen, kennen deze grote
kunstenaar uit de verhalen en wie zijn
diepe, klankvolle stem eenmaal heeft ge
hoord, beseft onmiddellijk, dat deze een
voudige, bescheiden mens een uitver
korene is onder de velen, die de toneel-
speelkunst als hun roeping hebben ge
volgd. Meer dan zestig jaren heeft Jan
Musch zijn schone kunst gediend en met
welk een machtige liefde. En nu is de
tijd gekomen, dat Jan Musch afscheid
gaat nemen van het toneel en van het
publiek, zijn publiek, dat hem zoveel
jaren heeft bewonderd en toegejuicht.
Hij neemt geen afscheid wegens gebrek
aan vitaliteit of uit tegenzin in het rei
zen en trekken per trein of autobus,
neen, hij wil nu ook eens, natuurbewon-
deraar als hij is, genieten van zijn huis
in Blaricum, van de prachtige omgeving
van het Gooi, van z’n muziekavonden met
muzikale vrienden, hij speelt zelf piano,
viool en klarinet, en hoe kan het anders,
van het toneelspel van z’n jongere con
fraters en van z’n hobby: schilderen
en boetseren. In het voorjaar van dit jaar
speelde hij in de grote steden van ons
land, voor stampvolle zalen „De Spaan
se Brabander”. Hij speelde de ene voor
stelling na de andere, want het dank
bare publiek kon er maar niet genoeg
van krijgen en terwille van de ontel
bare teleurgestelden, werden er steeds
weer nieuwe voorstellingen gegeven.
Oorspronkelijk zou de afscheidstournée
zich hebben beperkt tot enkele grote ste
den. Daar echter uit alle delen van het
land stemmen opgingen om haar uit te
breiden en zelfs in verscheidene plaatsen
comité’s voor dit doel werden gevormd,
is Jan Musch gezwicht voor zoveel be
wijzen van verbondenheid en vriend-
kend, dan zouden zeer waarschijnlijk
geen boogbruggen zijn ontstaan. Hoe
mooi deze op zichzelf kunnen zijn.
Bezie de nieuwe moderne bruggen over
de Herengracht, de Keizersgracht c.a. te
Amsterdam. Rechte, horizontale over
spanningen. De Berlagebrug over de Am
stel. Zet een moderne touringcar op een
oud Hollands brugje, anno 1952. Wellicht
voelt de heer H. dan ook de dissonant.
Waarom dan toch het hierbij
afgebeelde ontwerp? Omdat ook hier uit
eindelijk geldt, dat veelal het betere, dit
blijkt ook nu weer, de vijand is van het
goede.
6) De heer H. ziet liever geen bleek
jes en perkjes in de binnenstad. (Schaap-
marktplein?) Ik ook niet!
7) De heer H. schrijft alsof gemeente
werken maar kan amouveren en alsof de
schoonheidscommissie haar wil maar
zonder meer kan opleggen. Ook hier
blijkt de heer H. een onjuist inzicht te
hebben.
En een dienst van gemeentewerken en
een schoonheidscommissie zijn slechts
dienares. Een schoonheidscommisie kan
geen schoonheid scheppen. Zij kan al
leen, en dan nog onder goedkeuring, uit
wassen weren, bemiddelend optreden.
Heeft de heer H. er enige notie van, wel-
Woensdag vierde de Friesche Mij van
Landbouw haar eeuv. feest en menige
boerderij in de provincie vlagde bij deze
gelegenheid. Uit alle hoeken van Fries
land waren belangstellenden naar Leeu
warden getogen. H. M. de Koningin, be
schermvrouwe van de jubilerende orga
nisatie, maakte een deel der plechtig- en
feestelijkheden mee. Hare Majesteit arri
veerde via de Overijsselse straatweg en
begaf zich na even in de ambtswoning
van de Commissaris der Koningin ver
toefd te hebben naar de Grote Kerk,
waar de wijdingsbijeenkomst werd ge
houden. Na gemeenschappelijke zang van
het eerste en zesde couplet van het
Wilhelmus, hield ds. Th. Hettinga, Ned.
Herv. predikant te Oudemirdum een rede
waarin hij aanknopend aan het sterven
van boer Ids Wallinga uit Abe Brouwers
„De Gouden Swipe” hulde bracht aan de
mannen die 100 jaar geleden het initia
tief namen tot oprichting der Friesche
Maatschappij van Landbouw, aan hun
opvolgers en aan de vrouwen die het
thuisfront vormen. Sinds koning Willem
III het beschermheerschap over de Frie
sche maatschappij aanvaardde heeft
Oranje veel aandacht aan de Friese
landbouw geschonken. Christus was geen
boerenzoon, zei spr., maar Hij werd ge
boren in een stal en het was een boer,
Simon van Cyrene, die Hem, Zijn kruis
dragend, de laatste dienst op aarde be
wees. Boeren van Friesland uw hoogste
roem zij: het dienen van Christus.
Werkt, leeft en sterft eens met het ge
zicht naar het kruis’ Aan de dienst
werkten mee de sopraan Mien Peters
die Friese liederen van Gysbert Japiks
zong en Piet Post. Na de kerkdienst be
gaf H. M. zich naar de ambtswoning van
de Commissaris der Koningin. Zij wissel
de daar op informele wijze van gedach
ten met enige vooraanstaande figuren uit
het Friese landbouworganisatieleven over
en’ge maatschappelijke vraagstukken ten
pla+telande, waarbij de Friesche Maat
schappij van Landbouw steeds nauw be
trokken was. Tijdens een receptie, welke
het hoofdbestuur van de Friese Maat
schappij van Landbouw in verband met
het jubileum hield, heeft de minister van
Landbouw, de heer S. L. Mansholt, het
woord gericht tot de tegenwoordige voor
zitter, de heer H. L. Dedden, die, aldus
spr., op agrarisch gebied in Friesland een
grote plaats inneemt. De minister deelde
mede, dat het H. M. de Koningin heeft
behaagd, de heer Dedden te bevorderen
tot officier in de orde van Oranje Nas-
ke factoren bij de beoordeling van bouw-
objecten meespreken? Ik betwijfel het.
Doch bovendien, is datgene wat de heer
H. hekelt (zie boven) af te keuren? Acht
de heer H. zich nu werkelijk competent
voor de beoordeling van alles waarover
hij in zijn stuk schrijft? In elk geval,
beter oriëntering en zich van de juiste
toedracht der zaken op de hoogte stellen
vóór hij schrijft, ware niet misplaatst.
Maar lesjes of waarschuwingen van hem
betreffende de aesthetica van bouwobjec-
ten als in zijn ingezonden stuk, leg ik
voorlopig naast me neer. Dat wil uit
drukkelijk niet zeggen, dat ik geen sug
gesties of betere oplossingen zou aan
vaarden van werkelijk vakmensen op
stedebouwkundig of architectonisch ge
bied.
8) Ten slotte. Er zijn verschillende
Singelplannen gemaakt met behoud van
het water, met éénrichtingverkeer langs
beide verbrede jrachtzijden. Lang ben ik
daarvan voorstander geweest. Maar een
behoorlijke verkeersoplossing is op die
wijze niet mogelijk. Bovendien zouden de
(niet onderheide) huizen langs beide
grachtzijden door het zware verkeer te
gronde gaan. Ik ben van mening dat de
Gemeenteraad de goede keus heeft ge
daan.
Ik vond het nodig voor dit bijzonder
geval op het stuk va.i de heer H. te
reageren. Dit is echter mijnerzijds ook
de laatste keer.
Of de heer H. storm heeft gezaaid
moge hij zelf beoordelen.
Heeft hij begrip gevonden?
Bij mij niet.
M. de R. dank voor de plaatsruimte.
J. DE KOK,
Dir. Gemeentewerken.
Dinsdagmiddag ongeveer half zes is
de nieuwe autobrandspuit onder grote
belangstelling in IJlst aangekomen. En
gezien het karige jasje, waarin de
firma van Bergen te Heiligerlee haar
heeft gestoken, was ze deze belangstel
ling ook alleszins waard.
Nadat de autoriteiten de nieuwkoop
hadden bezichtigd en daarmee op de
overkluizing een demonstratie was ge
geven, waarbij ook veel toeschouwers
aanwezig waren, werd ze op de boven
zaal van Siebesma op feestelijke wijze
aan het gemeentebestuur overgedragen.
De voorzitter, burgemeester Mr J. Oppe-
djjk, noemde deze dag een historische
dag in de geschiedenis van de Ulster
brandweer en dankte allen voor hun
aanwezigheid, 1- ’t bijzonder de raads
leden, de autoriteiten en de oude brand
weerlieden die hun sporen op dit terrein
hebben verdiend en verder de heer Co-
mello, Inspecteur van het Brandweerwe-
zen in de Noordelijke provinciën alsmede
de heren Ringnalda en Keikes uit Sneek,
Kaspersma uit Heeg en Wiersma uit
Wymbritseradeel. Hij schetste vervolgens
de groei van de Ulster brandweer, waar
aan thans deze moderne spuit met grote
capaciteit wordt toegevoegd wat nodig
werd geacht om zowel in vredes- als in
oorlogstijd voldoende hulp te kunnen
bieden.
De heer Comello verheugde zich even
eens over deze aanwinst die een capaci
teit heeft van 2500 liter per minuut en
met 12 stralen tegelijk water kan geven.
Hij wenste IJlst hiermede geluk, maar
sprak de hoop uit, dat de spuit alleen
maar voor oefeningen behoeft te worden
gebruikt.
Een der firmanten van de fa. van Ber
gen dankte het gemeentebestuur dat ze
ook deze spuit mocht leveren. Dat met
12 stralen tegelijk kan worden gespoten,
dient om het vuur van verschillende zij-
•’heid dat Lages 2 jaar in onzekerheid den te kunnen bestrijden. Het gaat er nl.
eft verkeerd over zijn lot heeft zeer niet om alles kort en klein te spuiten. Daar
aar gewogen bij deze gratieverlening.
1 bij de aflevering altijd een cadeau wordt
gegeven, overhandigde hij de burgemees
ter een tas met gereedschappen met het
verzoek deze aar de Brandweerlieden te
willen doorgeven. De burgemeester was
hiervoor zeer erkentelijk en hoopte dat
ook deze spuit de naam van de fabriek
hoog zal houden.
De heer Wind van Sneek wees op de
taak die de nieuwe spuit kan krijgen bij
de bescherming van de burgerbevolking
Men schrijft ons: Op 3 October 1952
zal net oudste passage en reisbureau c
het vasteland van Europa, Lissone-Lind<
man in „Amicitia” te Sneek een fill
avond met lezing organiseren. Er zulk
films vertoond worden over Canad
Australië, Nieuw Zeeland, Zuid-Afrik
en de V. S., terwijl de spreker gegeven:
zal verstrekken over de mogelijkheden,
welke bestaan op het gebied van het ver
voer naar emigratielanden. De aanvangs
tijd is vastgesteld op 20 uur, de toegang
is vrij, doch d" voorstelling mag alleen
bij gewoond worden door personen boven 1
de 16 jaar. Kaarten zijn verkrijgbaar bij
Lissone Lindeman, Nieuwestad 78, Leeu- subsidie ook toegezegd en vraagt daar-
1 voor één concert terug.
overige onthoud ik mij hier van een be
oordeling.
5) De heer H. spreekt van „de plompe
vormen en nauwe doorvaartopeningen
van de thans ontworpen overkluizingen,
ze zijn eerder dammen dan bruggen te
noemen, die door hun „logge zwaarte”
de Waterpoort zullen wegdrukken en het
Hoogend tot een Wipje vernederen. Dit
kan toch anders. Moet nu alles langs een
liniaal worden getrokken en kan het sier
lijke lijnenspel van het booggewelf van
de Waterpoort de ontwerpers niet ver
murwen tot speelser gedachten”!
Ik kan niet alles citeren, maar de heer
H. wil „open brugleuningen, vleugelmu-
ren die het elegant effect verhogen en
dus niet haaks op de wallen mogen staan
De overspanning moet een gebogen pro
fiel hebben, geen borstweringen enz.”.
Welnu, lezer, let nu goed op!
Hierbij vindt U in eenvoudige lijnen
afgebeeld het zijaanzicht en de situat» i -- ---- ■-
van de ontworpen brug (overkluizing) warden en s avonds aan de zaal.
in oorlogstijd. De commandant, de heer
S. de Vries, bij wie de brandweer in goe
de handen is, heeft trouw deelgenomen
aan de cursus die voor dit doel in Sneek
is gegeven en daar de nodige kennis op
gedaan. Via de burgemeester reikte hij
aan de brandweerlieden een drietal
werkjes uit, die niet alleen voor de be
scherming van de bevolking, maar ook
voor de normale taak van ds brandweer
van veel belang zijn. De heer de Vries
dankte voor dit geschenk en richtte
eveneens woorden van dank tot de heer
Snijder die de cursus in Sneek ook heeft
gevolgd. Eer. commandant alleen kan
niets, maar wij hebben hier een groep
brandweermannen van wie ten allen tij
de sen krachtige medewerking verwacht
mag worden. Voor de medewerking van
B. en W. en vele anderen ondervonden
bij de groei van de Ulster brandweer
was hij zeer erkentelijk, terwijl hij de
hoop uitsprak dat de goede samenwer
king met d<’ collega s van Sneek en Wym
britseradeel bestaan zal blijven.
Nadat de burgemeester de comman
dant wederkerig dank had gebracht,
werd nog het woord gevoerd door de
heer F van der Woude namens het oude
brandweerpersoneel, de heer Wassenaar,
die zijn grcte tevredenheid uitsprak over
de nieuwe berguiaats voor het materiaal
en de heer J. Hoomans die eveneens
hulde bracht aan de commandant waar
op IJlst trots kan zijn.
voor de Oude Koemarkt. U ziet, daaraan
ontbreekt nu letterlijk niets dat de heer
H. wenst, en er is niets aan wat de heer
H. niet wenst. Sierlijke open leuningen
(in de stijl van onze oude Hollandse
bruggen), een elegant lijnenspel van
boog en schuine vleugelmuren (niét
haaks op de walmuren), bovendien, zo
ver het verkeer dit toelaat, nog enige
welving in het lengte-profiel van de weg.
De overkluizing Grootzand krijgt het
zelfde beeld. Een zware borstwering is
nergens te ontdekken en men kan toch
ook niet zeggen dat deze subtiele brug
vormen de Waterpoort zullen wegdrukken.
Waar blijven nu de zware argumenten
van de heer H.?
Ik concludeer dat hij óf de plannen
niet heeft gezien, óf geen tekening kan
lezen. En dan blaast de heer H. toch
maar hoog van de toren.
De heer H. wenst gele friese steen. De
steensoort is nog niet vastgesteld. Per
soonlijk acht ik de harde gele friese
kleur niet juist. Een rode, genuanceerde
steen, zoals die van het Waterpoort-
gebouw, acht ik op zijn plaats. Deze
schept een zachtere, ook meer stedelijke
sfeer en ze blijft mooier. De heer H.
wenst het oostelijk van de Koemarkt-
b/ug blijvende water korter te houden.
Ik vermoed, dat indien dit zo zijn ont
worpen, de heer H. gezegd zou hebben,
dat er te veel gedempt wordt. Bij de
plannen is gestreefd naar behoud van zo
veel mogelijk water en een soepele,
„elegante” (om dit woord ook eens te ge
bruiken) grachtbelijning. En voor door-
spuiing wordt gezorgd.
Het geheel vanaf Kleine Palen tot en
met Waterpoort (zie situatie) kan naar
mijn mening een stadsbeeld worden dat
voor het tegenwoordige niet zal onder
doen. En de geest van het bestaande blijft
behouden.
Nu wil ik de heer H. toch een beken
tenis doen.
Hij krijgt zijn geliefde brugvorm. Ik
heb deze zelf ontworpen en ik geef de
afbeelding hier, omdat de heer H. anders
later mocht menen, dat dit op zijn sug
gestie is geschied. Doch het is mijnerzijds
een compromis. Want eigenlijk is een
dergelijke brugvorm (behoudens daar
waar de natuur deze eist) in de huidige
tijd, met zijn nieuwe materialen, een
anachronisme, ook in een oud stadsdeel.
Waarom behoef ik hier niet uiteen te
zetten. Elke tijd vraagt zijn eigen vorm
geving. En het betreft hier geen restaura
tie, doch een nieuwe oplossing. Men
bouwt langs de grachtjes toch ook geen
17e eeuwse trapgeveltjes meer? Ook al
zou de heer H. dit waarschijnlijk willen.
Had men vroeger gewapend beton ge-
De verhoging van de premie voor het
bedrijfspensioen voor de landbouw zal
op 28 September ingaan. De premie voor
arbeiders van 21 jaar en ouder wordt
dan gebracht van ƒ250 op ƒ3 per week
en voor arbeiders van 17 tot en met 20
jaar van 155 op 1.50 per week. Deze
premieverhoging geldt voor alle arbei
ders ,voor wie de deelneming aan het
pensioenfonds voor de landbouw ver
plicht is gesteld.
Advertentlepriji 15 et per m.m.
Bij contract (handeliadv.) lager.
Abonnementsprijs 13.- per half
Jaar. Franco per post f 3.75 per
half Jaar.
Giro 50748 ten name van Firma
E. J. Drijfhout. Sneek.
sau en dat voorts de volgende onder
scheidingen zijn verleend: de heer K.
Visser, oud-hoofdbestuurslid en voorzit
ter van de commissie van grondgebruik
is benoemd tot ridder in de orde van
Oranje Nassau, terwijl de heer H. v. d.
Wal, bedrijfsleider van het kweekveld
der maatschappij te Engelum en de heer
C. Haak, die 38 jaar lang in administra
tieve dienst der organisatie is geweest,
resp. de gouden en zilveren medaille ver
bonden aan de orde van Oranje Nassau,
ontvingen.
Nadat de Commissaris der Koningin
het woord gevoerd had sprak de heer
Dedden een herdenkingsrede uit en
pleitte voor de vierde landbouwwintér-
school in Friesland. De burgemeester van
Leeuwarden sprak namens alle Friese
gemeentebesturen. De heer Spahr v. d.
Hoek bood het hoofdbestuur het gedenk
boek aan, en de heer Dedden overhan
digde H. M. de Koningin een prachtig
verzorgd exemplaar van dit gedenkboek.
Vier cadeautjes voor de prinsessen, be
staande uit producten van Friese volks-
en ambachtskunst, werden later aan Ko
ningin Juliana overhandigd, toen zij
de proefboerderij te Rijperkerk bezich
tigde en thee met echte Friese duimpjes
nuttigde.
Het herenhuis, Leeuwarderweg 70,
than.’ bewoond door de heer R. Frank, is
onderbands aangekocht door de heer G.
W. Poiesz.
Mag ik, M. de R., wat plaatsruimte
voor het volgende.
Zelden of nooit begeef ik mij in open
bare discussies, wanneer deze gemeente
lijke aangelegenheden betreffen. Ook niet
wanneer daarin scms enormiteiten wer
den gedebuteerd.
Voor één keer wil ik eens van deze ge
woonte afwijken. Omdat het ingezonden
stuk van de heer H. Halbertsma in Uw
nummer van 19 September jh mij daar
toe noopt.
Wat daarin naar voren wordt gebracht,
is mij wat al te grijs.
Ik bepaal mij tot een paar kantteke
ningen betreffende enkele concrete pun
ten.
1) Het gebouw „Purfina”.
Het gpbcww „Purfina” is ontworpen
door ie xretlitect Ir S. van Ravesteyn te
Utrecht, ééfi van de vooraanstaande Ne
derlandse architecten, ontwerper o.a. van
de prachtige kerk te Emmeloord, van de
Rotterdamse diergaarde, van verschillen
de Stationsgebouwen der Nederlandse
Spoorwegen (nu weer het station Delftse
Poort te Rotterdam zie N. Rott. Courant
van 20 September jl.), waarvoor hij o.m.
studiereizen naar Rome maakte. (Zie Fo
rum MaartApril 1951). De heer v. Rave
steyn heeft bovendien verschillende res
tauraties op zijn naam staan.
De Schoonheidscommissie is van oor
deel dat werk van dergelijke mensen, die
de bouwkunst stimuleren, in het alge
meen niet meer behoeft te worden gecor
rigeerd. Maar bovendien, degene die het
gebouw „Purfina” en de sfeer van de
omgeving, vooral van het standpunt hoek
Kleine PalenRienck Bockemakade, op
zich laat inwerken, voelt dat hier de
juiste toon is getroffen. De heer v. Rave
steyn vond zelf het geval moeilijk, en ik
weet dat hij zich daarvoor veel moeite
heeft gegeven. (De wellicht iets te druk
ke reclame dient hier buiten beoordeling
te blijven). Moeten we nu tegenover
zulke mensen betweters zijn? Ik geloof
dat we hier hebben te zwijgen. Daarbij
herinneren we ons de verguizing van
Berlage’s beurs, die daar nog steeds staat
als een monument van Nederlandse
bouwkunst.
2) Synagoge.
Hierover wil ik niet meer zeggen dan
dat architecten ook met de beurs van
hun principalen hebben te rekenen.
3) Geruisloze afbraak van vele fraaie
gevels in de binnenstad enz.
Waarom lawaai te maken als het ge
ruisloos kan?
Doch (in gemoede) ik kan de verzeke
ring geven dat gevels die het instand
houden waard waren, niet zijn afgebro
ken. Daartegen wordt meer gewaakt,
dan de heer H. wellicht vermoedt. En in
geen geval wordt vergunning tot afbraak
verleend, zonder advies van Monumen
tenzorg. Wat er voor afgebroken, bouw
vallige gevels zonder waarde, in de
plaats kwam, kon steeds de goedkeuring
van Monumentenzorg verwerven. Al wa
ren dat dan niet altijd de door de heer
H. zo geliefde trapgeveltjes.
4 Volgens de heer H. zijn „de aesthe-
tische verdiensten van de nu ingediende
Singelplannen op belangrijke punten
twijfelachtig, en zij dreigen een herha
ling te zullen „bereiden”, van hetgeen bij
de overkluizingen in 1930 is geschied”.
Hierbij kan het volgende worden opge
merkt.
De plannen Suupmarkt c.a. van 1930
zijn ontworpen door een door Monumen
tenzorg aangewezen stedebouwkundige.
Ze zijn m.i. geïnspireerd op de gracht-
afsluitingen in de grachtenstad „Brugge”.
De heer H. kan deze afsluitingen nu nog
in Brugge bewonderen. De hierbij gaan
de afbeelding illustreert het hier gezegde.
Ik wijs vooral op de zware borstwerin
gen. Gesloten orstweringen behoeven
dus a priori niet onjuist te zyn. Voor het
B:
!'1i
iw