Een handvol zwarte aarde
Plannen voor een Rusthuis in Wymbritseradeel
Will
GEVECHT MET DE ZOON
Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK, WYMBRITSERADEEL en IJLST
BUITENLANDS
OVERZICHT
f
7e Jaargang No. 79
Vrijdag 3 October 1952
RedacteurL. KIEZEBRINK
Gesneuveld in Korea
Duitse industrie in opmars
van
Geslaagd
1
1
September zeldzaam koud
Nederlandse vlieger
verongelukt
Redactie-adres
KLEINZAND 7 Telef. 2872
Het Snooker Nieuwsblad is een gecombineerde uitgave van NIEUWE SNEEKER COURANT, SNEEKER COURANT en DRIJFHOUTS NIEUWSB1 AD
Bietencampagne begint
Nieuwe Gedeputeerde
Bazar Tamboer- en Pijpers
corps Advendo
John Langenus overleden
Hwat bringt de
Fryske Boekewike?
K. J. Junius Ingerman
Congo-herinneringen
Een fijne familie
Benoemd
(WMf ir
Luchtopname van Hr Ms
Geen rassenwaan.
c-nze
Haile Selassie.
„Hüld
I
Emigratie naar dit land is echter ten
ene male uitgesloten. Men kan alleen
in dienst van een Nederlandse onder
neming worden uitgezonden.
In Ethiopië bevindt zich 300000 H.A.
Abessijnse koffie, de allerfijnste kwali
teit en ontzettend duur. Ze groeit echter
no* in het wild, maar er zijn plannen
deze koffie door Nederlandse maatschap
pijen te laten exploitereh. Er zijn al Ne
derlanders naar toe en binnenkort kun
nen er nog meer heen in dienst van de
ondernemingen. Dat is veel beter dan
De maand September 1952 blijkt op
één na de koudste maand geweest te zijn
van de laatste 250 jaar. Alleen in 1912
was September nog kouder. De gemid
delde temperatuur was nu 11.5 graden,
tegen 14 normaal, en 10.7 in 1912.
In Arizona (Ver. Staten) is de 24-jarige
reserve-sergeant-vlieger C. de Kok van
de Ned. luchtmacht met zijn vliegtuig
verongelukt en om het leven gekomen.
SNEEKER NIEUWSBLAD
CT-\-llinr—iTF< S3 -
Absoluut noodzakelijk is het als men
naar Afrika gaat te beseffen, dat zwarte
mensen evenveel waarde en rechten heb
ben als de blanken. Jonge mensen moe
ten dus niet met een rassenwaan naar
Afrika gaan, maar proberen daar naast
en met de negers iets groots tot stand te
brengen. Ook is het noodzakelijk er fat
soenlijke jonge mensen naar toe te stu
ren die een voorbeeld voor anderen kun
nen zijn. Als men de negers goed behan
delt krijgt men een trouw en vriend
schap terug, zoals men nergens anders
ter wereld vindt. We moeten ze op voor
zichtige wijze iets van onze beschaving
bij brengen en het is stom van de Euro
peanen neer te kijken op de gekleurde
volken. We kunnen alleen maar een we
reldvrede krijgen als de mensen gaan be
denken, dat ze allen Gods kinderen zijn.
We moeten dus niet op negers en andere
volken neerzien en ze uitbuiten zoals in
de Belgische Congo, waar men de negers
op de koffieplantages één Belgische franc
of 7 cent per dag uitbetaalde.
Na de pauze vertelde de heer Ingerman
nog op vermakelijke wijze hoe hij er in
slaagde deze lonen verhoogd te krijgen
en hoe ze er toen op zijn initiatief kle
ding, hoeden, eenvoudige sieraden, par
fum enz. voor konden kopen. Ook noem
de hij voor en tijdens de vertoning van
een serie interessante lantaarnplaatjes
nog verschillende voorbeelden van de
grote, vaak ontroerende, trouw en aan
hankelijkheid van de negers, terwijl hij
tot besluit opnamen van de tam-tam, ne-
germuziek en negerdansen liet horen.
Eveneens draaide hij een opname van de
Cantate 147 van Joh. Seb. Bach, door
Schweitzer tijdens zijn bezoek voor hem
gespeeld. Toen de laatste klanken hier
van waren weggestorven, was het mid
dernachtelijk uur al gepasseerd. En toch
had niemand zich één ogenblik verveeld.
Is er een beter compliment voor de heer
Ingerman denkbaar?
De Fries-Groningse coöperatieve beet-
wortelsulkerfabriek begint Maandag a.s.
met de jaarlijkse bietencampagne. Aan
deze campagne, die ongeveer 13 weken
in beslag zal nemen, zullen plm. 1100
arbeiders deelnemen. Het suikergehalte
is hoog.
Een andere grote en belangrijke figuur
in Afrika is Haile Selassie, de negus van
Ethiopië die met zijn gehele volk tot de
Christelijke Koptische kerk behoort en
afgesloten van de rest van de wereld
woonde totdat Mussolini hen verrader
lijk overviel. Selassie vluchtte toen naar
Europa, waar hij andere staatslieden
leerde kennen en daarbij tot de conclusie
kwam, dat er maar één betrouwbaar en
ernstig volk in Europa is en dat is het
Nederlandse. Hij schreef dan ook een
brief aan de Koningin waarin hij vroeg
om een oud-gouverneur-generaal als zijn
adviseur, omdat, zoals hij ook schreef,
het Nederlandse volk het enige volk is,
dat zijn koloniën humaan heeft bestuurd.
Thans heeft hij tal van Nederlands ad
viseurs aan zijn hof en heeft hij zoveel
vertrouwen in het Nederlandse volk ge
kregen dat hij binnenkort de poorten
van zijn rijk wagenwijd voor de Neder
landers gaat openzetten.
doch blijkbaar gunnen de Russen en Chi
nezen Stevenson dit buitenkansje niet,
hoewel zij naar verluidt liever hem dan
Eisenhower aan het bewind zouden zien.
Amerika schijnt van plan Korea weer in
de V. N. te brengen; ter inleiding heeft
het vast meegedeeld dat nu ook
Russen naast de Noordelijken strijden.
In Amerika zelve begint de verkiezings
campagne al dezelfde verschijnselen als
vroegere te vertonen, niet meer de grote
vraagstukken van binnen- en buiten
landse politiek staan in het middelpunt
*'j torpedobootjager „Piet Hein” gemaakt in
de Koreaanse wateren vanuit een helicoptere van het Britse vlieg-
kampschip H.M.S. Ocean.
Baas was de ontwerper van het decor,
dat ons tegelijk een blik op straat, in
een kamer van een van Jans vrienden en
in zijn ouderlijk huis schonk, een goede
vondst, waardoor met slechts een kleine
wijziging de gehele avond in één decor
kon worden gespeeld. Misschien ware een
kleine verwijzing in het programma
naar het feit dat een deel van het derde
bedrijf een droom van Jan voorstelt,
nl. als hij, als rechercheurs hem willen
aanhouden, bewusteloos raakt ten
bate van een publiek waarvan een deel
r.iet dikwijls modern toneel ziet, ge
wenst gewest. Het publiek zal ook iet
wat geschrokken zijn van het gedrag
van de los; eslagen massajeugd, zoals dat
hier gedemonstreerd werd, het werd nl.
in aanraking gebracht met een grote
stadskwaad, dat men op het platteland
gelukkig in die mate niet kent.
Aan het slot waren er daverende betui
gingen van waardering en vriendelijke
woorden van de districtsvoorzitter van
de K.A.B., de heer J. P. de Vries, die
„Puck” gaarne een tot weerziens toeriep.
De heer de Vries prees ook pater
Hoekstra van Credo Pugno, die het ini
tiatief voor deze tournée had genomen.
In een buitengewone zitting van de
Prov. Staten onzer provincie, is mr D.
H. Okma gekozen als opvolger van mr J.
Algera in het College van Gedeputeerde
Staten.
Mr Okma, die voorzitter was van de
A.R. Statenfractie, wordt alszodanig op
gevolgd door mr A. W. Haan.
Advertentieprijs 15 et per m.m.
Bij contract (handelsadv.) lager.
Abonnementsprijs f3.- per half
jaar. Franco per post f 3.75 por
half jaar.
Giro 50748 ten name van Firma
E. J. Drijfhout Snoek.
De Raad der Gemeente Wymbritsera
deel kwam Donderdagmorgen 8 uur vol
tallig onder leiding van burgemeester
Tjaberings bijeen. Aanwezig waren dus
15 leden. Secretaris de heer K. Visser.
Het vroege aanvangsuur stond in ver
band met de reis die de Raad en de di
recteur van Gemeentewerken deze dag
maakten teneinde enkele tehuizen voor
ouden van dagen te bezien. Wij lopen
nl. ook met plannen rond een dergelijk
gebouw te stichten, zei de Voorzitter.
Geldlening.
Het enige punt dat op de agenda
prijkte was het voorstel van B. en W.
tot het aangaan van twee geldleningen
tot een bedrag van f 110.000.voor uit
voering van nieuwe kapitaalswerken, te
weten f 85.000.voor de bouw van een
brug over de Broeresloot te Oppenhuizen
(hoewel daarvoor nog geen definitieve
beslissing is genomen) en f 25.000.
voor de bouw van een derde lokaal bjj
de Hervormde school te Hommerts. In
dien t.a.v. de brug over de Broeresloot
een andere goedkopere voorziening mo
gelijk mocht blijken, waarover thans
nog het overleg gaande is, zal wellicht
een deel van de lening gebruikt kunnen
worden voor de financiering van andere
kapitaalsobjecten die op het programma
staan.
De voornaamste voorwaarden welke de
geldgeefster, de N.V. Bank voor Neder-
landsche Gemeenten, stelt, zijnkoers
100%, duur 30 jaren, rente 4%%, aflos
sing in 20 gelijke jaarlijkse termijnen,
voor het eerst op 1 October 1963. Extra
aflossing is de eerste 10 jaren van de
looptijd niet toegestaan. Voor de volgen
de 5 jaren is dit slechts mogelijk tegen
betaling van een vergoeding van 1%%
en daarna tegen betaling van een ver
goeding van 1%.
Na een vraag van de heer Brouwer,
welke door de Voorzitter beant
woord werd, ging de Raad z.h.s. met het
voorstel accoord.
De openbare vergadering werd daar
na gesloten.
Aan de Rijksuniversiteit te Leiden
slaagde voor het doctoraal examen Rech
ten, de heer F. G. E. Halbertsma van
Sneek.
door de Nederlander Fens verdedigde
motie aangenomen, waarin de regeringen
verzocht wordt bij alle besluiten van de
Noord Atlantische Verdragsorganisatie
uit te gaan van het beginsel, dat alle
verbonden landen gelijke rechten op de
verdediging van hun gebied hebben. Ove
rigens zijn er in die Assemblee nog aller
lei plannen geopperd voor economische
samenwerking der Europese landen op
allerlei gebied, waarop we nu hier niet
verder ingaan, de plannen zijn mooi,
maar de practische uitvoering is moeilijk.
Men denke maar eens aan de Benelux,
al jarenlang in de maak, maar schijn
baar verder dan ooit van verwezenlij
king verwijderd, nu het vraagstuk van
de gelijkmaking van lonen en prijzen
opduikt in verband met de concurrentie
mogelijkheden van het ene land op de
markt van het andere. In de Assemblee
werd voorts een omvangrijk debat ge
voerd over de verhouding tussen de ko
len- en staalgemeenschap en Klein Euro
pa enerzijds en de andere landen binnen
het kader van de Raad va1 Europa, met
name ook Engeland. Er zijn aanbevelin
gen opgesteld om een nauw contact te
leggen en de Kolen- en Staalgemeen
schap zowel als een eventueel „Klein
Europa" uit te nodigen hun zetels te ves
tigen in de bureaux van de Raad van
Europa, dus te Straatsburg. Als men eens
een Amerikaans blad leest krijgt men de
indruk dat men daar verwacht dat de
Europese eenheid nu zo ongeveer op het
punt staat verwezenlijkt te worden, hier
in Europa weet men wel beter. Het zal
als er ooit iets van komt, een ontzaglijke
tijd van overleg en voorbereiding vergen.
De onderhandelingen over de Koreaan
se wapenstilstand zullen daarbij zelfs
maar kinderspel blijken. Wat deze kwestie
betreft lijkt het er net niet op dat een
wapenstilstand zal zijn gesloten voor 4
November, de datum der Amerikaanse
presidentsverkiezingen. De Amerikaanse
democraten hadden gehoopt dat die wa
penstilstand er dan zou zijn wat hun dictator
In het Gebouw voor Chr. Belangen
had bovengenoemd corps van de Chr.
Gymnastiekver. „Advendo” van Dins
dag tot Donderdag zijn tenten opge
slagen voor het houden van een bazar,
waarvan de te verwachten baten moeten
dienen tot aanschaffing van instrumen
ten. Dinsdagavond ruim zeven uur klonk
een pittige mars als het sein dat de
verkoop en de spelen een aanvang kon
den nemen. Voor de scherpschutters
was er schijfschieten, anderen konden
een prijs winnen met speerwerpen, sjoe
len, balwerpen, touwtrekken enz. De
ernstige koopsters en kopers konden aan
de keurig versierde stands allerlei huis
houdelijke en gebruiksartikelen kopen,
terwijl de lichtelijk vermoeiden in de
theetuin, verzorgd door de firma Nie-
meijer, een kopje thee of koffie konden
drinken. In een der bijzalen werd een
demonstratie van het pottenbakken ge
geven, die voor de bezoekers zeer inte
ressant was. Het was op de openings
avond al spoedig een gezellige drukte,
ondanks het minder prettige weer. En
dat was ook geen wonder, want de Ad-
vendo-bazars genieten een uitstekende
reputatie.
De ook in Nederland zeer bekende
Belgische internationale voetbalscheids
rechter John Langenus is na een zware
operatie te Antwerpen op 61-jarige leef
tijd overleden.
Aan de Technische Hogeschool te
Delft slaagden voor het prop.examen W.
Terpstra, vroeger alhier, thans wonende
te Lemmer en T, v. d. Meulen te Lang
weer.
Volgens Schweitzer was alleen Chris
tus een groot christen en moet men het
christendom elke minuut van elke dag
met de daad beleven. Dus het niet alleen
’s Zondags in de kerk belijden. Op spr.
vraag aan Schweitzer waar hij de kracht
vandaan haalt al deze dingen te doen
terwijl hij toch een van de grootste ge
leerden in de wereld had kunnen zijn,
luidde het antwoord: omdat u nog niet
begrijpt wat liefde is. In hoofdzaak ben
ik naar Afrika gegaan om goed te ma
ken wat de blanke mensen verpest heb
ben.
Voor dieren is Schweitzer even goed
als voor mensen en het prachtige in hem
is, dat hij niet meer aan zichzelf denkt.
Hij heeft geleerd zichzelf te vergeten en
wil daarom ook niet; meer hebben dan
een ander. Spr. vertelde ook aardige din
gen over Schweitzers bezoek aan Ame
rika en president Truman waaruit even
eens bleek, dat hij zich nergens wat van
aan trekt, de mensen zegt wat hij denkt
en zijn eigen weg gaat. Maar zijn in
vloed is zo groot, dat hij alleen een ge
deelte van equatoriaal Afrika, zo groot als
West-Europa, heeft gepacificeerd. Niet
door zijn preken, maar door zijn werken,
want het christendom krijgt pas waar
de als men het in het dagelijks leven in
praktijk brengt. Tenslotte stond spr. nog
stil bij de musicus Schweitzer, die alle
werken van Joh. Seb. Bach uit zijn hoofd
speelt. Juist door deze mens hebben wij
Bach leren kennen.
Op 30 Oktober wurdt wer, lyk as fan
41ds, de priisütdieling hélden yn Boal-
sert. Men wit it, de Gysbert Japikspriis
sil ütrikt wurde oan drs Anne Wadman,
ien fan üs boargers, en wy binne bliid
dat dizze priis al foar de twadde kear
nei Snits ta giet. Forline jier (foar
poëzije) oe Sjoerd Spanninga, dit jier
foar proaze oan Anne Wadman. Dit sil
de middeis barre op it stêdhüs fan Boals-
sert troch de hear Kommissaris fan ’e
Keninginne, under mesyk en mei dekla-
maesje üt wurk fan Wadman.
Op it plein foar de Bruorretsjerke si)
dounse wurde troch in groep Friezen üt
East-Fryslan yn nasjonale klaeijng.
Hokker dounsjen jouns herhelle wurdt,
nei de mienskiplike kofjejoun.
Nei öfrin wurdt (ek yn ’e Doele) noch
in programma ütfiert dat gearstald en
spile wurdt troch it Boun fan Fryske
Kunstners. Ek sil dyselde jouns dan ü.o.
de Dr Joast Halbertsn.apriis ütrikt wur
de oan H. Sannes en de Boekewike offi-
sjeel iepene.
Yn alle boekhannels sil ekstra propa
ganda makke wurde foar it Fryske boek.
Der sil in boekje ütjown wurde (foar
neat) hwer’t eltsenien yn léze kin hwat
der foar nijs komt en is, wylst in tige
aerdige priisfrage de lêzers lyk as oare
jierren wer kans jowt op moaije prizen
(yn boeken).
It Fryske boek is net üntofreden oer
de forkeap mar it moat sa komme: eltse
Fries minstens ien Frysk boek en dat
kin Der binne jierdagen, jubileums,
neam mar op en dan moat men faek
mei hwat goeds komme. Fryslan hat in
rike boekeskat, op elts gebiet en dat
moat sa bliuwe en noch greater wurde.
Dêrom, hüldt de Boekewike yn ’t
each lêzers en gean aenst ris nei
Boalsert, dizze dei sille jimme nea for-
jitte.
Mei it Fryske Boek de lange jounen
yn Abe Brouwer.
Verschijnt:
DINSDAGS et» VRHDAGS-
Administratie t
Comb. Drijfhout-Kiezebrink Co.
Kantoor: GROOTZAND 55
Telefoon 3005 (K 5150)
Terwijl te Morecombe de Engelse La-
bourparlj vergaderde, was te Dortm md
de Duitse sociaal democratische partij in
congres bijeen. Zoals verwacht werd is
Ollenhauer daar als opvolger van de
overleden leider Schumacher gekozen.
Van hem kan nauwelijks een andere
politiek verwacht worden, ook hij kon
digt zich aan als tegenstander van de
Europese defensiegemeenschap en „Klein
Europa”. Men meent dat de Duitse soc.
democraten deze negatieve politiek voor
al voeren omdat ze daarvoor zoveel sym
pathie onder de Duitse kiezers ver
wachten, dat zij in 1953 het grootste aan
tal zetels in de Duitse bondsdag zullen
verwerven. Er gaan daarom in W.- tieve waarden vinden we gesymboliseerd
Europa al stemmen op die er voor plei-
ten W.-Duitsland ook in het Atlantisch
pact op te nemen. Dit zou dan Duitsland
gelijke rechten geven, waarvan het ont
breken in W.-Duitsland wrevel gewekt
heeft. Een oplossing, waarvoor Frankrijk
weinig zal voelen, want het is juist met
het denkbeeld van de Europese Defen
sie gemeenschap gekomen om Duitsland
klein te houden. Het lot van die gemeen
schap is trouwens nog zeer onzeker, nog
pas heeft de Franse hoge commissaris
voor het Saarland verklaard, dat het
Franse parlement deze Defensie Gemeen
schap nooit zal slikken, als vooraf geen
Frankrijk bevredigende oplossing voor
de Saarkwestie is verkregen en de Duit
sers eisen voor hun meedoen een derge
lijke prijs. Daar de Ver. Staten vastbe
sloten zijn met W.-Duitsland in zee te
gaan, ligt de mogelijkheid van een scher
pe botsing tussen Washington en Parijs
in ’t verschiet, temeer omdat generaal
Ridgway zeer scherpe kritiek op de
Franse defensie-inspanning heeft geoe
fend. De Franse regering geraakt gelei
delijk in een moeilijk parket, wat haar
buitenlandse verhoudingen betreft, ter
wijl het op economisch gebied in het
binnenland weer kraakt Zou W.-Duits
land werkelijk worden opgenomen in het
Atlantisch pact, dan zouden de Duitsers
ook een plaats krijgen in de staven van
de Noord Atlantische verdediging, waar
uitgemaakt wordt hoe de strategie zou
zijn als de Russen een aanval zouden on
dernemen. In de Assemblee van de Raad
van Europa is vrijwel eenstemmig een Egbert van Paridon had de regie, Cas
De regering maakt bekend, dat tot
haar leedwezen op 27 September in Ko
rea zijn gesneuveld: de soldaat Ch. Bas-
tiaanse, afkomstig uit Maastricht en on
gehuwd en de soldaat H. Veenendaal,
Soldaat Veenendaal behoorde tot het re
giment infanterie Oranje-Gelderland. Hg
was afkomstig uit Arnhem en onge
huwd.
van de belangstelling, maar allerlei per
soonlijke zaken van de candidaten zelf.
Thans gaat het vooral om hun privé
inkomsten en of daar ook een luchtje aan
zit. Het publiek verkneukelt zich over
allerlei onthullingen welke ten deze ge
daan worden. Een campagne zonder der
gelijke sensatie en alleen maar gewijd
aan de grote vraagstukken van deze tijd
zou de Amerikaanse kiezer maar saai
vinden. Hoewel die vraagstukken bijna
angstaanjagend moeilijk zijn. Als bijv,
generaal Ridgway verklaard heeft dat de
strijdkrachten in W.-Europa nog lang
niet voldoende zijn dan zal dat de Ameri
kaanse belastingbetaler toch evenzeer
moeten interesseren als zijn uitgemergel
de Europese collega. Want zonder nieuwe
en omvangrijke Amerikaanse hulp zal
men in Europa de bewapeningsprogram-
ma’s niet kunnen verhogen. En het is
toch wel zeer de vraag of, wie ook na 4
November te Washington als president
zal zetelen, Amerika bereid zal zijn gro
ter lasten op zich te nemen dan thans.
Vóór deze datum kunnen deze en andere
belangrijke internationale beslissingen
echter niet worden genomen, en zo zullen
bijv. Eden en Schuman niet reeds 14
October in New York komen, als de al
gemene vergadering der Ver. Naties
wordt geopend, maar eerst na 4 Novem
ber. Schuman zal dan zijn Amerikaanse
collega allicht eens willen interpelleren
over de houding van de Ver. Staten als
de Tunesische of Marokkaanse kwestie
in de Veiligheidsraad zou worden be
handeld; de Fransen dreigen met een
veto als daar iets besloten zou worden
dat niet naar hun zin is. En Eden zal
eens met zijn Amerikaanse ambtgenoot
willen praten over het feit dat Engeland
geweerd is uit de vergadering van de
Raad voor de Stille Zuidzee welke op
Hawai wordt gehouden. Daarmee heeft
Washington eigenlijk te kennen gegeven
dat Engeland geen rol meer in de Pacific
heeft te spelen, een besluit waarbij de
wél vertegenwoordigde leden van het
Gemenebest: Australië en Nieuw-Zeeland
zich blijkbaar hebben neergelegd. Wel
zullen Amerikaanse, Engelse en Franse
I vertegenwoordigers dezer dagen samen
in Washington vergaderen om de toe
stand in Z.O.-Azië te bespreken, in ’t bij
zonder het geval als China zich eens in
de strijd in Indo China mocht mengen.
Niet helemaal duidelijk is de verhouding
tussen Engeland en de Ver. Staten ten
opzichte van Egypte. Generaal Nagoeib
-j- die in heftige binnenlandse strijd met
de Wafdpartij is geraakt, welke weigerde
Nahas als leider op te geven en mis
schien aanstonds volkomen als militair
1 dictzt™ zal optreden, dit wordt een
candidaat wind in de zeilen zou blazen, krachtproef! heeft een beroep op Ame
rika gedaan om steun maar tegelijk ver
klaard dat de Soedan tot Egypte behoort,
wat Londen noch de Soedan zelve zo grif
zullen toegeven. Tenslotte: in Midden- en
Zuid-Amerika onrust: in Colombia bur
geroorlog, in Costa Rica de president af
getreden, in Venezuela een opstand be
dwongen. Het gist in schier geheel dit
werelddeel. En dat betekent zorgen voor
Washington. Zal de verkiezingsuitslag in
Japan, die we nog niet kennen bij het
schrijven van dit overzicht, die nog doen
toenemen?
in de figuur van de Verloren Zoon, die
telkens wanneer Jan, de hoofdpersoon, op
een kruispunt in zijn jonge leven staat,
verschijnt en een manend niet altijd
door Jan, door innerlijke tweestrijd ver
scheurd, verstaan woord spreekt, en
voorts vertolkt in de figuur van Kees.
We hadden die Kees gaarne een wat
actiever rol zien spelen, onze indruk was
nu dat de positieve waarden er wat
schraal afkwamen tegenover de negatie
ve die op het toneel fel naar voren kwa
men in het rauwe gedrag van Jans ka
meraden en vriendinnen. Maar Cas Baas,
die zelf de Verloren Zoon speelde en dat
met stijl deed, is er toch wel in geslaagd
een zeer speelbaar, aannemelijk en ook
boeiend stuk te schrijven. Een stuk dat
in handen van het beroepstoneel hoort
ook, want het eist een tempo en dat
was er dat we van amateurs nauwe
lijks mogen verwachten. Wat het spel
betreft, overtroffen o.i. de acteurs de
actrices. Jan, de hoofdfiguur (Egbert van
Paridon), heeft een zeer goede prestatie
geleverd, ook Kees (Frans ’t Hoen) en
de vrienden van Jan, gespeeld door Wim
Vesseur, Paul v. d. Lek en Jaap Maarle-
veld waren goed en de kleinere manne
lijke rollen bleven niet achter, van de
dames mogen in ’t bijzonder Sepha Die-
riks en Benita Groenier, die Greet en
Annie, meisjes uit de buurt, speelden,
worden genoemd. Madelon Waldorp was
de moeder, Cecilia Lichtveld speelde
Leentje de zuster van Jan, EUy Venema
het meisje dat Jan werkelijk lief heeft.
emigreren en spr. ried de jonge mensen
aan goed te letten op de advertenties
waarin werkkrachten voor uitzending
naar Ethiopië gevraagd worden.
In de grondwet van Ethiopië heeft de
keizer laten opnemen, dat zijn bewoners
rechtstreekse afstammelingen zijn van
koning David. Het volk gelooft dit omdat
Selassie een ontzaglijke macht over zijn
volk heeft. Maar mede door de invloed
van zijn Nederlandse adviseurs zijn alle
vormen van despotisme verdwenen en is
hij een humaan en democratisch vorst
geworden.
De boekhandelaren v. d. Meulen en v.
d. Pijpekamp hadden wel een heel goede
greep gedaan met de spreker die Maan
dagavond in de door hen belegde lite
raire avond in de foyer van Amicitia
optrad. De heer Junius Ingerman, oud
beheerder van bergcultuur-ondernemin-
gen in het oude Ned. Oost-Indië en later
directeur van koffieplantages in Centraal
Afrika, ontpopte zich namelijk als een
geestig en gezellig verteller, die de gave
bezit zijn publiek doorlopend te boeien.
Te betreuren is het daarom, dat deze
avond zo slecht bezocht was. Voor de bei
de ondernemers was dit ook niet erg be
moedigend, daar ze, zoals de heer V. d.
Pijpekamp in zijn openingswoord mede
deelde van plan zijn meer van dergelijke
lezingen te organiseren teneinde de pro
minente Nederlandse schrijvers onder de
aandacht van het publiek te brengen.
De spreker is een groot vereerder van
Albert Schweitzer en heeft hem ook in
Afrika bezocht. Dat werelddeel, ja de ge
hele wereld, kunnen we nl. niet meer
zien zonder deze grote figuur, professor
in de theologie, doctor in de medicijnen
en de philosophic, orgelbouwer en orga
nist enz. enz.
Toch vindt hij zichzelf helemaal niet
belangrijk, want voor Schweitzer is het
niet van belang wie we zijn, maar wat
we zijn als mens. Spr. vertelde hoe hij
Schweitzer ontmoette: zeer sober gekleed
en met een paar negers metselend aan
een muurtje bij zijn hospitaal. Want al
les wat hij in Afrika bezit is van zijn
eigen maaksel. Hij onderhoudt ook alles
en doet alle dingen mee, zoals spr. met
aardige voorbeelden illustreerde. Deze
veelzijdigheid, rust en eenvoud is zó
weldadig, dat dit voer het? een geeste
lijk bad was.
Christendom van de daad.
De reizen van Hjalmar Schacht, een
maal Hitlers minister van financiën, in
het Nabije en Midden Oosten om er re
geringen als die van Perzië en Egypte,
aanstonds ook Syrië, te adviseren inzake
hun financiële en economische problemen,
leggen niet alleen deze heer geen wind
eieren, doch zijn ook symptomen van de
vanouds bekende energie waarmee de
Duitsers trachten de wereldmarkten voor
hun producten te veroveren. Engelse
bladen constateren niet zonder spijt
dat de Duitsers thans stormenderhand
markten heroveren, waar na de oorlog
de Engelsen en ook andere landen hen
hadden verdreven. In Zuid-Amerika heb
ben de Duitsers hun oude vooraanstaan
de positie terug, in Z.O.-Azië Schacht
was ook al eens in Indonesië gaan ze
de overigens zeer moeilijk te bestrijden
Japanse concurrentie te lijf en in het Na
bije Oosten profiteren de Duitsers in niet
geringe mate van de in die landen door
de geschillen met Londen opgeroepen
anti-Engelse stemming. Daarbij komt dan
dat de Engelse industrie voor een deel
is belast met werk voor de bewapening,
terwijl W.-Duitsland, dat nog niet her
bewapent omdat de Europese defensie
gemeenschap nog niet in werking is ge
treden, deze handicap niet heeft en zich
ten volle kan wijden aan de export. Ook
in dit opzicht werkt dus het bewape-
ningsprogramma nadelig voor de Engel
sen. Als men het onderwerp van het En
gelse bewapeningsprogramma aanroert
denkt men meteen aan Bevan, de leider
van de linkervleugel der Engelse arbei
derspartij, die toen deze partij nog aan
het bewind was, tegen de leiding rebel
leerde, omdat hij de eisen voor de her
bewapening te zwaar achtte. De tijd
heeft hem wat dat betreft in het gelijk
gesteld, ook zijn tegenstander, de offici
ële leider der partij, Attlee, bestrijdt dat
niet meer en de huidige regering heeft
bij monde van Churchill reeds toegege
ven dat met het oorspronkelijk bewa
peningsprogramma te hoog was gegre
pen, zodat het ver meer jaren moet
worden uitgesmeerd. Dit alles heeft Be
van natuurlijk een voorsprong op Attlee
gegeven, welke op het congres der La-
bourpartij, deze week in Morecombe ge
houden, tot uiting kwam doordat van de
zeven zetels voor partij-afdelingen in
het hoofdbestuur bestemd, er nu zes door
Bevanieten worden bezet, ditmaal
kregen zij er namelijk twee bij, vroeger
in handen van aanhangers van Attlee.
Ook nu nog vormen zij slechts een kleine
minderheid in de partijleiding maar het
effect van deze verkiezingsuitslag moet
men toch niet gering achten en kan zich
nu of later openbaren in een radicaler
programma van de Arbeiderspartij. Be
van is voor verdere nationalisatie van
industrieën als de partij weer aan het
bewind komt, Attlee meent dat dit met
de voornaamste objecten is geschied
beide willen natuurlijk de aantasting van
de doorgevoerde nationalisaties doort de
regering Churchill ongedaan maken,
maar Bevan zonder vergoeding voor de
eigenaars en dat me., het particuliere
initiatief nog enige ruimte moet laten.
Bevan wil een tegemoetkomende politiek
jegens Rusland, en dat dit zou neerko-
mën op een zich min of meer afkeren
van de Ver. Staten bleek wel uit de felle
kritiek welke hij op Amerika ten con-
gresse oefende.
Nadat de 19-jarige electrisch lasser J.
H. J. te Arnhem bij zijn baas had in
gebroken en f 2200 had gestolen, liet hg
gedeelten van dit geld z.g. door familie
leden of zgn meisje op straat vinden.
Hij legde het geld ergens neer en ging
dan met een of ander wandelen. Op een
gegeven ogenblik riep hij dan tegen zijn
metgezel: Zie je dat daar liggen? En
dan was de vreugde zo groot over de
vondst van telkens enige honderden gul
dens, dat zij in de respectieve huishou
dens dankbaar werden gebruikt. Tegen
J. werd voor de rechtbank tien maanden
gevangenisstraf geëist, tegen zgn moe
der drie maanden en tegen zijn a.s.
schoonmoeder en zijn meisje ieder een
maand gevangenisstraf.
OOSTHEM. Benoemd tot directeur
van de Chr. Muziekvereniging
Moed” alhier, de heer A. Feenstra te
IJlsL
Onder auspiciën van de Katholieke Ar
beidersbeweging in Friesland maakte
Puck” (toneelgroep van en voor jonge
mensen) deze week een tournée door
provincie met „Gevecht met de
Zoon" van Cas Baas. Dinsdagavond was
het gezelschap in Amicitia alhier. De
zaal was geheel gevuld, ook uit de Z.W.
hoek was een grote schare bezoekers.
Met „Gevecht met de Zoon” wordt, al
dus geeft Cas Baas zelf de bedoeling van
zijn stuk weer, een poging gedaan de
verwarring van de fabrieksjeugd op het
toneel gestalte te geven en de arbeidende
jongens en meisjes op de positieve waar
den te wijzen, die onmiskenbaar ook
achter hun sleurleven aanwezig zijn. Er
worden problemen aangesneden, die
voorzitten bij de besten onder hen. De
hoofdfiguur is een jonge arbeider uit een
godsdienstig gezin, van zijn anker ge
slagen door sociale misstanden, verkeer
de invloed van makkers en gemis aan
begrip bij zijn naaste familieleden. Hij
maakt de ontevredenheid met oude vor
men en het hartstochtelijk streven naar
een waarachtig leven in een chaotische
wereld vol oorlogsdreiging voelbaar. Een
tendenz-stuk in moderne stijl. De posi-
