Waar leed is, is zegen nabij Rampenfonds giro 9575 Koninklijke rede Statenlaan 81 Den Haag Wymbritseradeel bracht bijna f 101.000 bijeen envee I De Cafetarlastal oplossing van het stalprofteem Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK, WYMBRITSERADEEL en IJLST S I B Dinsdag 10 Februari 1953 108e Jaargang No. 11 RedacteurL KIEZEBRINK 1372 slachtoffers De toestand Benoemd Huishoudschool bakte f 1160.- bijelkaar Alg. Ned. Landarbeiders- bond f f f f f Redactie-adres KLEINZAND 7 - Telef 2872 t. Het Sneeker Nieuwsblad is een gecombineerde uitgave van NIEUWE SNEEKER COURANT, SNEEKER COURANT en DRIJFHOUT? NIEUWSBI AD JU-.LJX Het nuttige hefschroeftuig Belas tingf aciliteiten Wat verontwaardiging wekte Herhalingsoefeningen eerste helft Maart af gelast Gezamenlijke actie Omroepverenigingen CoHecte-opbrengsten - Aantal evacués ongeveer 50.000 Postwissels voor Rampenfonds naar 5 Het melken. De gemeente Wymbritseradeel had een collecte-opbrengst van 100.915, een 8.800.— 100.915.99 De stilte en blankheid van deze Zondag moeten in hun ongereptheid hier in het Noorden wel in schril contrast hebben gestaan tot wat daar in het zwaar ge schonden gebied in het Zuidwesten van ons vaderland op deze nationale gedenk dag voorviel, waar de nood ook op deze dag dwong tot werken, waar vlieg tuigen ronkten en legers mannen in koortsachtige haast de laatste hand legden aan de evacuatie en de eerste aan het herstel. Maar overal in het land, ook in de geteisterde gebieden, waar dat mogelijk was, verzamelden zich grote scharen in de kerken om onder hun voorgangers van alle richtingen zich te verootmoe digen en te bezinnen op wat daar was gebeurd in de week der verschrikking welke achter ons lag. En daarna zette zich bijna een ieder aan de radio om te luisteren naar het even vorstelijk als menselijk en bewogen woord van de Voor gangster van ons gehele volk, H. M. Koningin Juliana. f 10.033.70 5.447.— 2.859.— 3.800.— 2.547.50 541 320 384 1685 1066 768 140 518 1218 1037 1122 283 1362 674 9.95 9.97 6.42 6.29 8.25 7.38 8.08 het ook leiden tot bezuiniging op de bouwkosten. De afd. Sneek van de A'T.A.B. hield haar jaarvergadering. Na afhandeling der huishoudelijke zaken sprak hoofdbe stuurder H. v. Dgk vai Leeuwarden uit voerig over de Wachtgeld- en Werk loosheidswet. Bij de rondvraag werd be sloten een gift van 10 voor het hos- pitaalkerkschip de Hoop op te zenden. Abbega Blauwhuis/W esthem I1 olsgare Gaastmeer/Njjhuizum (opbr. avond Nat. R.Fonds ƒ125.—) Gauw Goënga/Goëngamleden Heeg Hommerts/J utrijp Ngland (opbr. collecte Herv. School 81.20) Offingawier Oosthem Oppenhuizen/Uitwellingerga Ondega/Idzega/Sandfirden Scharnegoutum/Loënga Wolsum Woudsend/Indijk/I Jpecolsga- Smallebrugge IJsbrechtum/Tlrns/Tjalhuizum Aantal inwoner» 270 732 223 Verschijnt: DINSDAGS en VRIJDAGS. Administratie: Comb. Drijfhout-Klezebrtnlc Co. Kantoor: GROOTZAND 55 Telefoon 3005 (K 5150) SNEEKER NIEUWSBLAD w 1 17. Het Advertentieprij» 15 ct. per m.m. Bij contract (handelsadv.) lager. Abonnementsprijs 13.— per half jaar. Franco per post f 3.75 per half |aar. Giro 50748 ten name van Firma E. J. Drijfhout, Sneek. Voor belangstellenden is de stal van 925 Februari, elke middag om half twee, te bezichtigen. Dan worden de koelen nl. gevoederd en (electrlsch) ge molken. Landgenoten, die door de ramp getroffen zgt en gij redders en helpers in de ruimste zin, wy staan allen vol ontzag tegenover het grote leed, dat ons gehele volk trof, toen een deel daarvan een week geleden werd overvallen door storm en vloed: tegenover de moed, door zovelen betoond in de nood, en tegenover de verschrikkingen, doorstaan door hen, die van ons heengingen, en door hen, die by ons bleven met het zware lot, dat zy thans dragen. Nederland is niet alleen het kind van de rekening geworden op het punt van de doorbraak van zyn dijken, maar het heeft ook als een kind het hoogste gebod gevolgd van de naastenliefde ons door Christus gegeven, die alle leed doorleden heeft en kent. Zelfs onze superieur ontwikkelde techniek was machte loos de ramp op het kritieke moment af te wenden. zy moest het opgeven tegen over wat ons lot moest zyn, en dus toch nooit met mensenmacht te keren is. Maar, op bet kritieke moment, waar materiële hulp niet kon worden aan gewend, werd de geestkracht van de mens opgeroepen. De doorbraak van de dyken riep, daartegen in, een springvloed op van medeleven met elkander. Dc eendracht uit de oorlogstyd was plotseling weer paraat. Dit hief ons volk in eens op boven alle afscheidingen en ieder compromis der samenleving uit. wy voelen er allen de weldadigheid van, weer samen te werken in het streven voor één grote zaak en in ons enthousiasme werken we door zonder er op t- 1 tten of wy moe worden of schenken weg zonder te letten op wat wy ons ontzeggen. Als straks de zwaarste stoot is opgevangen, en ook het normale leven weer een groot deel van onze aandacht zal vergen, dan wens Ik ons allen toe, dat we met taaie volharding toch het herstel en de wederopbouw In dezelfde geest mogen volbrengen, met onze saamhorigheid in het oog en voor ieder zichtbaar. Hoe dieper de nood, die zyn offers nam, des te dieper is tevens in de harten het beginpunt gelegd voor een verbroedering der mensheid, wat tot ver over de gren zen van het vaderland zyn weerklank vond. Dit was zo bij hen die zelf getroffen en zelfs zeer zwaar getroffen wer den door dezelfde ramp, dit was zo, naby en ver. Lit de gehele wereld onder vinden wy dit, in grote dankbaarheid. Zo kort na de ergste aller oorlogen treft ons deze ramp, die ons echter niet door menseiyke verdorvenheid werd aangedaan Het raadsel van het waarom is alleen bekend aan Hem, die weet wanneer Uy elk van Zyn kinderen tot zich roept, en die weet welke beproeving, welke krachtmeting, wy kunnen verdragen, elk afzonderiyk en allen te samen. God doet thans een beroep op onze geesteiyke veerkracht en op ons ver trouwen in Hem. Dit lijden voert maar naar één uitkomst, zowel voor de doden als voor de levenden en dat is: naar de barmhartigheid van God en waar deze werkt In de mens. Overal waar leed is, is zegen naby. Een nog steeds belangrijk werk is het droppen van zandzakken voor de dijk werkers. Deze joto werd genomen tussen St. Annaland en Stavenisse. 6.089.70 2.082.— 1.886.60 13.805.95 10.000.— 9.744.72 2.181.50 Bedrag per hoofd 10.59 5.20 11.42 7.92 14.87 3.64 11.34 9.64 8.69 7.71 5.382,— 3.195.— 2.465.50 10.595.82 De Vrijdag hier door de Huis houdschool gehouden oliebollen verkoop ten bate van het Ram penfonds heeft een verrassend hoge bate opgeleverd, nl. niet minder dan 1160. By de redding en hulpverlening hebben de hefschroefvliegtuigen buitengewoon goede diensten bewezen. De Amerikanen redden er minstens 600 mensen mee het leven, de Engelsen zelfs meer. De pilo ten zetten hun helicopters zelfs op pun ten van daken en op boomtakken neer. Bij Stavenisse redden Amerikaanse pi loten op het laatste moment enige men sen en banden, omdat de cockpit vol was, twee meisjes met touwen onder aan een helicopter. Zachtjes zweefden zy toen naar veiliger plaats, waar de piloot ze neerzette. Overigens is, de andere contingenten van onze bondgenoten niet te na geko men, toch verbazingwekkend wat de Amerikaanse hulptroepen presteren. Zij kwamen in yiopmars met 2500 man uit Duitsland met 1500 trucks, 68 ducks, 9 amphibietanks en 25 helicopters, boven dien met eigen keukens en postkantoren. Spoedig hadden zy ook hun eigen tele- fooniynen naar het hoofdkwartier in Duitsland aangelegd. Hun grote vracht vliegtuigen die ook spoedig kwamen, vervoerden duizenden zandzakken tege- iyk en by de dichting van doorbraken brachten hun genietroepen Bailey-brug- gen over het gat, belaadden de brug met zandzakken en basalt en lieten het hele geval dan springen, dan biyken de gaten ineens dicht te zyn. Tenslotte wordt nu eok het melken op één centrale plaats, In de z.g. „milking- parlor” of melkgang mogeiyk. Daartoe worden de koeien door aan een kruk in de melkgang te draaien, één voor één losgemaakt, waarna ze zich uit eigen beweging naar de melkstal begeven. Hier staan ze plm. 70 cm. boven de be gane grond en kunnen daardoor gemak- keiyk behandeld worden. Na het melken loopt de koe terug naar haar plaats en zet zichzelf weer vast. De melker blijft dus in de melkstal. Hij behoeft niet naar de koeien toe, die komen by hem. Dat dit laatste geen theorie is, of het Ideaal van een dierentemmer, maar be reikbaar met iedere willekeurige koe, heeft de ontwerper Donderdagmiddag aan de Pers gedemonstreerd. Ook de foto laat dit duidelijk zien. Een voordeel van het systeem is ten slotte ook, dat het door een betrekkelijk eenvoudige verbouwing in de meeste Friese boerderijen is onder te brengen. Voor nieuwbouw leent het zich uiter aard uitstekend. En daar het de toepas sing van moderne bouwmaterialen als etemietplaten e.d. mogelijk maakt, kan het water won het en op laatst behoefde de vrouw niet meer te praten. Toen stond het water tegen het plafond... Tragische gevallen zijn er voorts te over: van de jonge man die bij Spijke- nisse drie uur lang in het ijskoude wa ter rondzwom met zijn verloofde op de rug; tenslotte was de laatste zo ver kleumd dat ze hem losliet en voor zijn ogen verdronk. De jongeman werd ten slotte gered. En dat verhaal van een vrouw en haar 16-jarige zoon die vorige Zondag, de gehele daarop volgende nacht en ’s Maandags in een telegraafpaal by Ouwerkerk hadden gezeten, de vrouw met doorweekte kleren, de jongen bijna ongekleed, want zij hadden moeten zwemmen. Een stuk vloerkleed dat aan dreef wierp de vrouw om haar jongen; ze kon nog lang verhinderen dat hij los liet en in het water stortte, maar tegen de avond van Maandag ontglipte hy haar en verdronk voor haar ogen, een, uur later werd zij gered. In de schutstal op de veemarkt alhier neemt Ir Swierstra, leraar aan de Ryks Landbouw VVlnterschool thans proeven met de door hem ontworpen „Cafétarlastal”, een compromis tussen de oude potstal en andere stalsystemen welke een goede Individuele verzorging van het vee en gering stroverbruik mogeiyk maken. Door de evolutie welke het veehouderjjbedryf meemaakt, doet zich de laatste jaren namelijk steeds sterker de behoefte aan een ander stal- systeem gevoelen. Ook is er op vele bedrijven behoefte aan meer stalruimte. Hier en daar bouwt men aparte zomermelkstallen, soms ver lengt men de stal, of wordt stalruimte gezocht in de hooivakken. Ook maakt men van Friese dubbelrflige Hollandse stallen. Gelet op de eisen, die uit een oogpunt van brandbeveiliging, hygiëne bij de melkwlnning en efficiënte bedrijfsvoe- ging gesteld kunnen worden, is het dui delijk, dat dit een terrein is, dat nog veel gelegenheid biedt tot experimen teren. De laatste jaren heeft men op ver schillende plaatsen in Nederland terug gegrepen naar de oude potstal, en niet alleen in Nederland, maar ook in Ameri ka staat de potstal tegenwoordig weer in het centrum van de belangstelling. Onmiskenbaar biedt de oude potstal voordelen. Een van de meest bekende is wel de prima mestbewaring, die evenwel met een zeer hoog stroverbruik gepaard gaat. Daarom is de potstal in zijn oude toestand niet bruikbaar op weidebedry- ven, die het stro moeten aankopen. Een bezwaar, dat verder veel naar voren wordt gebracht is, dat gehoornde dieren stoten en elkaar verwonden. In het bui tenland ondervangt men dit door ze te onthoornen. Tenslotte laat de individuele voedering nogal eens te wensen over en ook dat bezwaar mag niet onderschat worden. De giften in geld aan het Nationaal Rampenfonds, welke ingevolge een be sluit van de Regering tot elk bedrag van het inkomen of de winst mogen worden afgetrokken, komen ten laste van het inkomen of de winst over het jaar 1953, tenzij een belastingplichtige by zijn aan gifte over het jaar 1952 het schrifteiyk verzoek doet om de gift van het inko men of winst over 1952 te mogen af trekken. Dit geldt eveneens voor goe deren die uit bedrijfsvoorraden ten be hoeve van watersnoodslachtoffers wor den afgestaan. Verder is bepaald, dat bedragen, die ten behoeve van het Na tionaal Rampenfonds van het loon wor den afgestaan (waaronder begrepen loon uit overwerk) niet alleen voor de hef fing van de loonbelasting, maar ook voor de heffing van de vereveningshef- fing buiten aanmerking worden gelaten. Een inwoner van Vledder (Dr.) die 500 zakken bezat doch een deel er van niet beschikbaar wilde stellen om er zandzakken van te maken en ook niets wilde geven voor het Rampenfonds, waarvoor het dorp byna f 10.000 byeen- bracht, is door de inwoners geboycot. Geen leverancier mag hem iets leveren op straffe de klandizie van het gehele dorp kwyt te raken. Het uitgestoten ge zin drinkt nu water en eet eigen ge bakken brood. In de raad van Heiloo is de burge meester dier gemeente, de heer J. Kalff, ter verantwoording geroepen omdat hg zich Zondag niet aan het hoofd van een spontane actie tot hulpverlening had gesteld. In verband met de noodtoestand bepaalt de minister van oorlog het volgende: De herhalingsoefeningen worden a f- gelast voor die oorlogsonderdelen van de Kon. Landmacht die in de eerste helft van Maart onder de wapenen die nen te komen. Alle reserve-officieren, dienstplichtige onderofficieren en dienstplichtige korporaals van de Kon. Landmacht die een oproeping hebben ontvangen om op 2 Maart of 5 Maart voor herhalingsoefeningen onder de wa penen te komen en alle dienstplichtige korporaals en dienstplichtige soldaten van de Kon. Landmacht die een oproe ping hebben ontvangen om op 16 Maart voor herhalingsoefeningen onder de wapenen te komen, behoeven aan deze oproeping geen gevolg te geven. Het totaal aantal genoteerde slacht offers van de watersnood bedraagt vol gens de laatste opgave 1372. De meeste slachtoffers zgn gevallen op het eiland Goeree en Overflakkee, nl. 433. Voor de andere eilanden en ge bieden zjjn de cijfers als volgt: Tholen 304, Brabant 187, Hoeksewaard 144, Schouwen-Duiveland 115. Noord-Beve- land 41, Voorne-Putten 27, Zuid Beve- land 26, Zuid-Holland 18, Oost-Zeeuws- Vlaanderen 12, IJsselmonde 10, St. Phi lipsland 9, Noord-Holland 6, Walcheren 5, Alblasserwaard 4, Land van Heusden en Altena 3, Tiengemeten 2, Beijerland 2 en aangespoeld van elders 24. De evacuatie van de noodgebieden is nu zo goed als voltooid en het gevaar voor verder onheil is waarschijnlijk voor lopig bezworen. Wel zal het op 16 Fe bruari weer springvloed zjjn. doch de rijkswaterstaat meent niet dat, tenzij er zich byzondere omstandigheden voor doen, daaruit moeilijkheden zullen voortkomen daar men de dyken die zwak zyn tegen die tijd versterkt en op de vereiste hoogte hoopt te hebben ge bracht. Ten slotte komt een samenloop van ongunstige omstandigheden als zich op 1 Februari voordeed slechts eenmaal in de 350 jaar voor. De directeur-generaal van de Rijks waterstaat sprak er zijn voldoening over uit dat de Afsluitdijk zich zo goed ge houden heeft, anders had het er voor de provincies rond het Ijsselmeer ook kwaad uitgezien. Thans kan men zich met alle krachten op het herstel in het Zuidwesten werpen. Daar is de nood niet voorbg, maar gestabiliseerd en eerst langzaam zal vanuit die gestabiliseerde nood herstel en heropbouw ontstaan. Tussen 30.000 en 40.000 stuks vee zijn omgekomen. Vele schepen welke bij het evacueren hebben geholpen z(jn weer naar huis vertrokken. Zeer belangrijke hulp heeft een deel van de Urker vissersvloot ver leend die, vissend in het Kanaal en Zon-1 elkaar, naarmate het water steeg. Maar dag 1 Febr. in Zeeuws-Vlaanderen lig gend, onmiddeliyk over de Zeeuwse stromen uitzwermde en de ervaringen van deze verkenningen per radio uitzond, vormde dat het eerste verbindingsnet dat gereed was en dat de basis voor snelle actie kon vormen. Prins Bernhard heeft voor de radio ook nog eens hulde gebracht aan de burger vrywilligers studenten, D.U.W.- arbeiders enz. Onder het motto: „Beurzen open, dij ken dicht” hebben de 5 omroepvereni gingen, verenigd In de Ned. Radio Unie een actie ten bate van het Rampenfonds geopend. Heden, Maandagavond, direct na het nieuws van 8 uur, wordt een programma aan die actie gewijd, over beide zenders uitgezonden; a.s. Zater dagavond om dezelfde tijd volgt er dan weer zo’n programma en verder iedere Zaterdag. Het gironr. is onder de naam „Beurzen open, Dijken dicht” nr. Adres Hilversum, Suzannapark 6. postbusnr. is ook 17. Te Tzum bracht de collecte f 29.600 op, dat is ruim f27 per inwoner! In Deersum kreeg men f 2500 bijeen, dat is f 40.per gezin. Rauwerderhem had trouwens als kleine gemeente ook een heel mooie opbrengst nl. ruim f 17000. De collecte bij de Fordfabrieken in Amsterdam bracht f 37.000 op, waarvan f 13.500 of twintig gulden per persoon van het personeel en f 23.500 van de di rectie. prachtig bedrag, nl. ongeveer 35 per gezin We geven hieronder de op brengst van do ve:rchillenJe dorpen en daarachter het aantal inwoners van elk dorp (naar de Provinciale Almanak van 1952, dus nog niet geheel bijgewerkt cu het gemiddeld bedrag per inwoner in elk dorp. Men trekke uit die cijfers echter geen overhaaste conclusie "s daar de san enstelling der bevolking van elk dorp invloed op de draagkracht heeft, hetgeen trouwens ook duidelijk blijkt uit de opbrengst der collecten In de steden met een veel groter aantal min-vermogenden dan op het platteland het geval is, bovendien zullen in de steden meer directe Benoemd per 1 Januari 1953 tot ad- junct-commies van ’s Rijks belastingen te Sneek, de heer K. Willemsma te Joure, thans tijd, schrijver aan de in spectie der belastingen te Sneek. Benoemd per 1 Februari 1953 tot ad- junct-commies-titulair van 's Ryks be lastingen mej. IJ. Leentjes te Heeg, thans tijd, schrijver aan het Ontvang kantoor der Dir. Belastingen te Sneek. De Hoofdassistent van ’s Rijks belas tingen I. Mulder te Brielle is met ingang van 16 Februari 1953 overgeplaatst naar de Inspectie der belastingen te Sneek, afd. ContrOle. Het aantal evacué's bedraagt totaal ongeveer 50.000; het blijft in de na burige provincies. Hoewel de Commissaris der Koningin in Friesland namens de Friese bevolking had aangeboden ook in deze provincie evacué’s op te nemen, zal dus daarvan waarschfjniyk niets komen. Vaak wil len trouwens de mensen niet evacuëren; in Zierikzee deden ze het eerst nadat prins Bernhard persoonlijk hen had over gehaald aan de order gevolg te geven. Het is zelfs moeilijk vele der getroffenen en van alles beroofden er toe te krijgen goederen te accepteren. Het Friesch Dagblad vertelt van een vrouw, die een jurk, een mantel, een hoed en een bril had gekregen. Ze had er niet om ge vraagd. Het was haar opgedrongen. Het onde.goed, dat ze droeg, droeg ze ook in de rampnacht. Waarom zou ze ander ondergoed dragen? „We zijn niet ge wend, de hand op te houden. Het is zo moeilijk. Maar de mensen zijn zo goed.” Overigens zijn bij de redding ook ge vallen voorgekomen van mensen, die jarenlang verlamd te bed hadden ge legen, doch door de schok van de ramp en het dreigend gevaar weer konden lopen en zich naar zolder en dak konden begeven. Daartegenover staat het tra gisch geval van de vrouw die op zolder kon komen maar haar zieke man be neden moest achterlaten. Ze hebben een tijd met elkaar kunnen praten. Zo dik was de balkenlaag van die zolder niet Praten ging telkens gemakkelijker. Ze I kwamen immers steeds dichter by zo lang vastgezet als met hun normale neiging tot staan overeenkomt. In de proefstal is dat voorlopig vier maal per dag. Na het voeren wordt de handle weer in de uitgangsstand gezet, de dieren trekken de koppen terug en de deurtjes vallen weer dicht. De inrichting. De door Ir Swierstra ontworpen café tarlastal, een compromis tussen de oude potstal en andere stal systemen, is 10 m. breed. Langs een lange kant bevindt zich een voer- gang en voergoot. Naast de voergang is een stand met ondiepe grup, waar achter een mestgang en een ligruimte. Alleen in de laatste ruimte is de vloer bedekt met stro, waaronder takkebossen om de urine gelegenheid te geven weg te vloeien. De koelen lopen hier los rond en hebben leder een eigen plaats aan de voer goot, die door lage schot jes verdeeld is in compartimenten. Deze voergoot is van de stal ruimte gescheiden door even zoveel deurtjes als er koeien zgn. De deur tjes zyn normaal geslo ten, zodat het voer klaar gelegd kan worden, maar als het voertljd is, wor den door het overhalen van een handle aan het eind van de stal, alle deurtjes tegelijk los ge maakt. De koeien, ge waarschuwd door het geluid waarmee dit ope- enen gepaard gaat, sto ten met de kop het deur tje open, waardoor een aan dit deurtje bevestigde stang naar voren komt. Deze stang wordt dan gegrepen door een pal. glro-stortingen ten bate van het Nationaal Rampenfonds hebben plaats gehad dan te plattenlande. Totaal Bovendien werd in verschillende plaatsen o.a. Heeg, Hommerts/Jutrijp, Op penhuizen/Uitwellingerga, Njjland, Goënga en Offingawier, vee tcegezegd. In Offingawier maar liefst 15 stuks ter waarde van ongeveer 7.500. Eén koe is gemolken. Ir Swierstra leeft het deurtje voor de volgende dichtgedraaid en op het moment dat deze foto genomen werd draait het dier zich om om zich naar waardoor de koe gevan- de melkplaats te begeven. gen is en niet meer kan weglopen. De dieren kunnen op deze wijze geen voer van elkaar stelen en plotseling gelokt worden, waardoor bevuiling van de lig plaats na het opstaan voorkomen wordt. De mest en de urine, die in de ligtijd wordt afgezet, worden opgevangen in een grup. Zolang de dieren vaststaan, kan men eventueel in het stro gevallen mest- flatten verwijderen en ook de dieren melken. Teneinde op deze wyze zoveel mogelijk uitwerpselen in de grup op te vangen, worden de koeien zo vaak en .><■-■>. - -k 'v

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Sneeker Nieuwsblad nl | 1953 | | pagina 1