De Triëst-kwestie
ütrikking Gysbert Japikspriis oan Rixt
Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK, WYMBRITSERADEEL en IJLST
1
Concerten van de G.O.V. in Sneek
Ledenvergadering Kaats ver. Sneek
s
I
jrt
Predikbeurten
Veertigjarig bestaan afd. Sneek Ver. van
Vrijzinnige Hervormden herdacht
PB*
Dinsdag 3 November 1953
108e Jaargang No. 87
Kerknieuws
Ds. H. van Koningsveld
Gentleman-inbreker
-
Secretaris-generaal van land
bouw bracht oriëntatie-
bezoek
Het Sneeker Nieuwsblad is een gecombineerde uitgave van NIEUWE SNEEKER COURANT, SNEEKER COURANT en DRIJFHOUTS NIEUWSBLAD --
Geslaagd
Ned. Chr. Vrouwenbond
afd. Ijlst
IEPENING FRYSKE BOEKEWIKE
Vier jaar wegens doodslag
Collecte Stichting
„Gezamenlijke
militaire fondsen”
Ds. Joh. Hengst overleden
Ofskie ir H. van der Molen
fan personiel
.Ji
liR-,
EL
SNEEKER NIEUWSBLAD
RedacteurL KIEZEBRINK
EL
De ütrikking fan priis en oarkonde oan Rixt troch de Kommissaris.
ABE BROUWER.
Naar het Friesch Dagblad verneemt,
heeft ds. H. v. Koningsveld, Gerei, pre
dikant te Heeg, die reeds geruime tijd
in de Ursula-kliniek te Wassenaar ter
observatie verpleegd werd, Maandag 19
October jl. een operatie aan het hoofd
ondergaan. De operatie slaagde zeer tot
tevredenheid der behandelende genees
heren en na ongeveer 14 dagen mag een
gegronde hoop op algeheel herstel ge
koesterd worden.
Lammert Popma. In tige goed slot fan
in stylfolle joun.
Om in Ore of ien, brochten L.A.B. en
eigen weinen de dielnimmers nel hüs,
allegearre mei tankberens dat hja dit
mei meitsje mochten en mei nije moed
foar Fryslans bistean.
Geslaagd te Den Haag voor het vak-
examen P.T.T.dienst eerste gedeelte de
heren J. Hamersma en H. T. Punter,
beiden alhier.
CHR. GEKEF. KERK, SNEEK
Donderdag 5 November
’s Avonds 8 uur Ds. W. Ruiter van
Baarn. Dankstond voor het gewas.
NED. HERV. KERK
Advertentieprijs 15 ct. per m.m.
Bij contract (handelsadv.) lager.
Abonnementsprijs f 3.— per half
jaar. Franco per post f 3.75 per
half jaar.
Giro 50748 ten name van Firma
E. J. Drijfhout, Sneek.
WOENSDAG 4 NOVEMBER
Dankstond voor het Gewas.
GEREF. KERK, SNEEK
Noorderkerk: ’s Avonds 8 uur Ds. J. M.
Spier,
Zuiderkerk: ’s Avonds 8 uur Ds. E. N.
van Loo.
Redactie-adres
KL.EINZANÜ 7 - Telef 2872
Verschijnt:
DINSDAGS en VRIJDAGS.
Administratie:
Comb. Drijfhout-Kiezebrink Co.
Kantoor: GROOTZAND 55
Telefoon 3005 (K 5150)
Donderdagavond jl. sprak voor deze
afd. ds. J. J. Oranje, predikant in Indo
nesië, thans met verlof hier te lande,
over het onderwerp: Geloof en Adat. Er
was veel belangstelling en met grote
aandacht werd de spreker beluisterd.
lepening Fryske Boekewike.
De iepeningsjoun yn ’e Doele bigoun
mei in wolkomstwurd fan de hear L.
Brandenburgh fan Snits, de foarsitter
fan it Fryske Boek, dy’t meidielde dat it
programma fan de joun, al ré yn de
wenstige formaesje, nei it forstjerren fan
Dr D. Kalma hommels omset wie en,
al soe ’t gjin treurjoun wurde, dochs
wie men fan bitinken dat it plicht wie
Kalma ek hjiryn eare oan to dwaen.
De hear Kommissaris iepene mei in
geastich wurd de Fryske Boekewike,
wylst dr Kok fan Ljouwert nammens de
Fryske Akademy in oarkonde ütrikte
oan de makkers fan it bést forsoarge
boek yn 1952, de Ljouwerter Krante foar
har ütjefte „200 jaar Leeuwarder Cou
rant”.
Nei it kostlik kofjemiel waerd de joun
bisletten Onder lieding fan notaris B.
Tuinstra fan Wommels mei in program
ma fan Kalma-wurk. In rede fan prof.
Brouwer oer de bitsjutting fan Kalma;
deklamaesje fan D. A. Tamminga üt
Kalma’s dichtwurk (hweründer it tige
goede fers „Oktober” dat hjoed sa’n
dróf aksint krige); lézen fan inkele
fragminten üt de Fryske Shakespeare
oersetting troch dr. B. Dykstra üt it
Fean; sjongen en spyljen fan „Fryske
Tsjerne”, op mesyk fan Louis fan ’t
Huil troch in ploechje sjongers üt Lek-
kum en Ljouwert (tige goed!) en, nei
it skoft twabidriuwen üt „Hüs op San”
troch de Jounpraters Onder lieding fan
De secretaris-generaal van het mi
nisterie van Landbouw, Visserij en
Voedselvoorziening, mr J. T. Bonner-
man, heeft Vrijdag en Zaterdag in ge
zelschap van de inspecteur voor de
landbouwvoorlichting, ir J. M, A. Pen
ders, een oriënterend bezoek aan Fries
land en Groningen gebracht. De secre-
taris-genefaal bezocht in de omgeving
van Sneek een intensief gevoerd weide-
bedrijf, dat is ingericht als stikstofproef-
bedrijf, en het voorbeelddorp Rotte-
valle. Verder werden besprekingen ge
voerd met de secretaris van het F.R.S.,
ir Leignes Bakhoven. In Groningen werd
een gemengd bedrijf op het hogeland in
ogenschouw genomen.
Wegens doodslag is door de arrondis
sementsrechtbank te Assen tot vier jaar
gevangenisstraf veroordeeld de 50-jarige
landbouwer J. T. te Wijster, die op 27
Februari 1953 zijn 63-jarige pachter Nij-
boer van het leven beroofde. De oor
zaak van dit drama was een controverse,
welke in de loop der jaren tussen de
beide mannen was gegroeid tengevoge
van een vreemde verhouding die er tus
sen hen bestond. Verdachte T. was nl.
bij zijn pachter Nijboer als arbeider in
dienst en had in zijn eigen boerderij
slechts de beschikking over één kamer.
In de nacht van 26 op 27 Februari kwam
de vete na een feestje tot uitbarsting,
waarbij T. zijn slachtoffer met een mes
in de halsslagader raakte.
loko-boargemaster fan Dimter lokwinske
hie, spriek nammens Biwegingsrie, Aka
demy en Kunstnersboun. Dat tankwurd
fan Rixt wie sa moai, sa wier en sa ien-
fêldich, dat it alle oanwêzigen oangriep.
Hjir stie, wierliken, in dichteresse en net
in frou dy’t fersen skriuwt.
„Sok sjongen is genëde”, sei Rixt en
sa is ’t. Letter yn ’e wethólderskeamer,
naem hja de lokwinsken én huldebitsjü-
gings oan mei blide eagen en freonlike
laits.
Chr. Geref. Kerk. Tweetal te Sneek!
ds. N. Brandsma, Rijnsburg en ds. J,
Thjjmes Jz., Nunspeet.
IJLST. Bij de Donderdag jl. gehouden
verkiezing voor 2 notabelen voor de Ned.
Herv. Gemeente alhier werd herkozen de
heer Ament en gekozen in de vacature
F. Lanting de heer G. Keulen.
promis te geraken en concessies te doen,
indien Italië daartoe ook bereid is. Het
minimum van deze concessies zal waar
schijnlijk zijn de formele annexatie van
Zöne-B door Joegoslavië, met een recht
streekse toegang tot de haven van
Triëst zelf en een onafhankelijke juris
dictie over een deel van die haven.
Het publiek, dat ook nu weer in grote
getale was opgekomen, toonde zich zeer
erkentelijk voor het gebodene en liet
soliste en dirigent herhaalde malen te
rugkomen om het applaus in ontvangst
te nemen. L. G.
Jeugdconcert.
tegen; 5e prijs bonbohschaaltje H. Haag-
sma, 92 punten voor en 66 tegen; 6e prijs
taartschep, Th. Pasma met 92 punten
voor en 74 tegen. In de verliezersronde
werd A. v. d. Ley le met 50 voor en 31
tegen. Deze ontving 6 luxe visgraat-
bakjes. 2e prijs botervloot, L. Koopal
met 4341 pnt.; 3e prijs lepel en vork,
J. Bollema, (40—30); 4e prijs lepel en
vork, S. Kuiken (4040 pnt.). De heer
S. Breuker die als afgevaardigde naar
de alg. verg, van de K.N.K.B. op 12
April was geweest, gaf daarvan een
zeer uitgebreid verslag, waarvoor de
vergadering hem met een hartelijk ap
plaus beloonde. Punt rondvraag bracht
nog heel wat stof zoals o.a. de Water-
poortpartij, het competitiekaatsen op ’t
Martiniplein enz. enz. De vragenstellers
werden door de voorzitter beantwoord
en nadat deze de leden nog eens extra
op het hart had gedrukt allen him best
te doen om de feestavond te doen sla
gen, sloot hij het officiële gedeelte van
de avond. Men bleef zich nog een uurtje
vermaken met het kienspel, met als prij
zen sigaretten, sigaren en tulbanden.
Woensdag 4 November
Goënga: ’s avonds 7.30 uur Ds. F. H.
Kuiper. Extra collecte.
Nijland: ’s Avonds 7.30 uur Ds. Prins.
Oppenhuizen: ’s Avonds 7.30 uur Ds.
Stap. Extra collecte voor de Diaconie.
IJlst: ’s Avonds 7.30 uur Ds. B. Albada.
Woudsend: ’s Avonds 7.30 uur Ds. Kra
nendonk.
Hommerts: ’s namiddags 1.30 uur Ds.
Kranendonk.
BELGRADO, 1 Nov, Personen die
goed met de regeringszaken op de
hoogte zijn hebben dit weekend in alle
rust, maar met hardnekkige herhaling,
gesproken over de mogelijkheid, dat het
Westen Joego-Slavië een versterking
van de militaire samenwerking zal aan
bieden in ruil voor economische en ter
ritoriale concessies in Triëst.
Op Dinsdag 3 November 1953 wordt
in Sneek de jaarlijkse collecte voor de
„Gezamenlijke Militaire Fondsen” ge
houden. Tot deze stichting behoren:
Fonds 1815 voor oud-militairen en na
gelaten betrekkingen; Kon. Nat. Ver.
tot steun aan miliciens „Stamil”; Ver.
„Ereschuld en Dankbaarheid”; St. „Ka
rei Doorman”; Prins Bernhard Stich
ting; St. „Het van Weerden Poelman
Fonds”.
De gezamenlijke fondsen stellen zich
ten doel enerzijds de militairen, die door
de oorlog invalide geworden zijn, zoveel
mogelijk steun te verlenen, anderzijds
de nagelaten betrekkingen van in de
strijd gevallen militairen zo goed moge
lijk te verzorgen. Hiervoor is zeer veel
geld nodig, dat voor een groot deel bij
eengebracht moet worden met behulp van
collecten in geheel Nederland. Het is
een ereschuld van het gehele Neder
landse volk tegenover hen, die, met
voorbijzien van persoonlijke belangen,
zich volkomen gegeven hebben voor de
grote zaak van Nederland. Wij hebben
dan ook de moed, om in een tjjd, waarin
zoveel offers worden gevraagd, wederom
door een collecte een beroep te doen op
da burgerjj van Sneek. Wij vertrouwen,
dat iedereen ter inlossing van deze ere
schuld met milde hand aan deze collecte
zal geven tot zegen van hen, die onze
steun zo nodig hebben.
Voor het Collecte Comité in
de gemeente Sneek:
Dr. P. GREEP Voorzitter.
W.TRENNING, Secretaris.
De Arnhemse politie heeft dezer dagen
gearresteerd de 35-jarige textielhande
laar v. d. P., uit Arnhem, die niet alleen
in de Gelderse hoofdstad, maar in het
gehele land een ontstellend groot aantal
inbraken heeft gepleegd. Door deze ar
restatie zijn op zijn minst veertig inbra
ken opgehelderd, alle xan na 1951. De
politie vermoedt overigens, dat de lijst
van delicten, door v. d. P. gepleegd, nog
wel veel groter zal zijn dan de tot nu
toe door hem toegegeven inbraken. De
man woonde op goede stand en hield er
een grote auto op na met een eigen
chauffeur. Ook enige helers zijn ge
arresteerd.
Het moet niet uitgesloten worden ge
acht, dat deze mededelingen als proef
ballon bedoeld zijn om daarop een re
actie te verkrijgen, maar zij die er ge
wag van maakten hebben zulke goede
contacten met het ministerie van Buiten
landse Zaken, dat men deze verklarin
gen maar niet zonder meer kan negeren.
Er is bovendien wel een basis voor de
mening, dat de bedoelde ruilhandel
versterkte militaire samenwerking met
eventueel deelneming van Joegoslavië
aan de NAVO in ruil voor concessies in
zake Triëst wel eens een hoge troef
kaart in handen van Joegoslavië kan
blijken als de beoogde conferentie van
vijf (Amerika, Engeland, Frankrijk,
Joegoslavië en Italië) over Triëst door
gaat.
In het openbaar hebben de regerings
autoriteiten laten weten, dat zij geen
duimbreed van het gebied in Triëst aan
Italië zullen afstaan. In particuliere ge
sprekken hebben zij echter hun bereid
heid te kennen gegeven om tot een com-
Aan het einde van de avond draaide
de heer Minkema enkele filmpjes, o.a.
een film van een weekend per tjalk van
Sneker V.C.J.B.ers, opgenomen door de
heer Revet. Een grappige speelfilm
bracht de vrolijke noot.
De voorzitster van de Vrijz. Herv.
Vrouwenvereniging, mevr. Bouwman,
bood namens de V.H. Vrouwenver. een
schilderij aan (voor de nieuwe bestuurs
kamer in „Fredehiem”). Enkele leden
stuurden als gelukwens bloemen en een
geldelijke bijdrage.
Deze zeer goede bijeenkomst, die leden
en bestuur van de Ver. van Vrijz: Her
vormden weer moed en hoop voor de
toekomst heeft gegeven, werd besloten
met het gemeenschappelijk zingen van
Gezang 121.
In seldsum moaije middei dêr op ’e
riedskeamer fan it aide Boalserter stêd-
hüs. Kommissaris Linthorst Homan, de
hearen Deputearden, Boargemaster
Bruinsma, in fortsjintwurdiger fan ’t
regear, in great oantal freonen en kim
den, skriuwers en dichters en de frou
hwer’t dizze Freed alles om draeide, de
dichteresse Rixt, juffer H. A. van Dors-
sen, dy’t in tankwurd spriek, nei de
redefieringen fan boargemaster Bruin
sma, dy’t bigoun mei in bitinkingswurd
foar dr D. Kalma, spriek fan in „pri
meur”, nou’t foar it earst in frou de
priis krige, fan de hear Kommissaris
Linthorst Homan, dy’t it hie oer in
kunstneresse dy’t yn folie oerjefte har
sangen dichtte; fan dr. van Buy tenen üt
Ljouwert, de fortsjinwurdiger fan de Mi
nister fan Underwiis, Kunsten en Wit-
tenskippen, dy’t in parallel loek: Grou
DimterBoalsert; fan prof. Jansens üt
Utert nammens de advyskommisje, dy’t
tsjüge fan de ienridigens yn de kom-
misje oer it takinnen fan de priis; fan
prol. Brouwer fan Grins, dy’t, neidat de
IJLST. Vrijdag 30 October ’s avonds
omstreeks 11 uur is alhier in de ouder
dom van 84 jaar overleden ds. Joh.
Hengst, emeritus predikant der Ned.
Herv. Kerk. Ds. Hengst werd 13 Sep
tember 1869 geboren en deed in 1895
zijn proponentsexamen voor het Provin
ciaal Kerkbestuur van Friesland. 13
October van datzelfde jaar verbond de
overledene zich aan zijn eerste en enige
gemeente Wolsum en Westhem, die hij
heeft gediend tot 15 November 1943,
toen hem, na 48 volbrachte dienstjaren,
op 74-jarige leeftijd emeritaat werd ver
leend. Hij vestigde zich daarna te IJlst.
De begrafenis zal plaats hebben te Id-
segahuizen (de geboorteplaats van de
overledene).
De rouwdienst wordt gehouden in de
Ned. Herv. Kerk te IJlst op Woensdag
4 Nov. ’s nam. 1.30 en wordt geleid door
Ds. Steenhnizen van Oosthem.
vloed van Calvijn zeer groot. Calvijn
was oorspronkelijk jurist: hij wist alles
heel secuur. Zijn volgelingen worden de
preciezen genoemd, terwijl de geestelij
ke aanhangers van Erasmus de naam
van rekkelijken krijgen aangemeten.
Deze oude tegenstelling van preciezen en
rekkelijken is tot op de dag van van
daag in de kerk gebleven. Nu eens heb
ben de rekkelijken de overhand, dan
weer de preciezen. In de Synode van
Dordrecht in 1618 stellen de preciezen
strenge eisen: De drie formulieren van
Enigheid moeten door alle predikanten
(ook door alle schoolmeesters) worden
ondertekend. Gevolg: vela rekkelijke
predikanten uit de kerk en stichting van
de Remonstrantse Broederschap. Tijdens
de Franse revolutie is de kerk innerlijk
uitgehold; dan bemoeit de overheid zich
weer in rekkelijke geest met haar. Na
1816 komt een vrij liberale geest in de
kerk, waardoor tallozen zeggen, dat ze
in de kerk niet kunnen leven. In 1834,
onder aanvoering van de Groninger pre
dikanten Scholte en de Cock: Afschei
ding, Stichting van de Afgescheiden
Kerk (de ware Gereformeerde kerk, op
leiding in Kampen). In 1886 nieuwe af
scheiding onder invloed van dr Abr.
Kuyper: de Doleantie (Vrije Universiteit
in Amsterdam). In 1892 gaan beide
laatstgenoemde richtingen samen (Kerk
A en Kerk B). Degenen die hieraan niet
meedoen gaan zich groeperen onder de
naam van Christel. Gereformeerden.
Eerst werkt dr Kuyper samen met dr
Hoedemaker, die geen afscheiding wil,
doch die zegt: Heel de kerk, voor heel
het volk. We zijn samen ziek geworden,
we moeten trachten ook weer samen ge
zond te worden. In de 50er jaren komt
ook in Sneek het modernisme op. Prof.
Roessingh geeft van het modernisme de
volgende definitie: Het modernisme is
een nieuwe poging om een nieuw ver
bond te leggen tussen evangelie en cul
tuur. De strijd laait opnieuw op en
duurt enige tientallen jaren. Zo komen
we tot 1913. De geest van de uitbanning
heeft het onder de orthodoxie gewonnen
van de geest van Hoedemaker. De anti-
confessionelen komen in N.Holland tot
oprichting van de Evangelische Unie
(ook in Z.Holland en Friesland, doch
niet in de andere provincies). In Fries
land gaat men dan een Ver. van Vrijz.
Hervormden oprichten (stichter dr C. J.
Niemeijer van Bolsward), waarna in an
dere provincies dit voorbeeld wordt ge
volgd. De samenbundeling van deze op
zich zelf staande verenigingen tot een
landelijke, gaat niet gemakkelijk. Ds.
Bakker vertelt uit deze tijd van zijn
eigen persoonlijke herinneringen. Hij
memoreert nog de oprichting van Kerk-
herstel (o.l.v. prof. Haitjema) en Kerk
opbouw (o.l.v. prof. Brouwer, die veel
milder is). Aan geen van beide kunnen
de vrijzinnigen meedoen. In 1937 vinden
Kerkherstel en Kerkopbouw elkaar. Tij
dens de oorlog komt de geest van Hoe
demaker weer over de orthodoxie (sa
men ziek, samen gezond). Niet in de
eerste plaats een fijn geformuleerde be
lijdenis, maar meer bewustwording van
het apostolaat. Door een kerkelijk ge
sprek kan men misschien tot een nieuw
belijden komen. In deze geest is ook de
Nieuwe Kerkorde aangenomen. Want
wie werkelijk bij Christus behoort, heeft
zijn naaste lief en eerbiedigt ook de me
ning van zijn naaste. Ds. Bakker ein
digde met woorden van bemoediging en
opwekking tot grote trouw. Na 40 jaren
van opkomen voor eigen overtuiging
heeft de vereniging toekomst!
Het muzikale gedeelte van de avond
werd verzorgd door een dubbel kwartet
uit Rauwerd (de dames in nieuw-Fries
costuum), o.l.v. de heer B. F. Keulen,
dat tweemaal een drietal liederen zong.
Het zingen viel bij de aanwezigen zeer
in de smaak.
In een feestelijke bijeenkomst werd
Vrijdagavond 30 October in de geheel
met leden en begunstigers gevulde foyer
van „Amicitia” het feit herdacht, dat
40 jaar geleden in Sneek een „Vereeni-
ging van Vrijzinnige Hervormden” werd
opgericht. Na het gemeenschappelijk
zingen van net eerste en het derde vers
van Psalm 42 sprak de voorzitter, de
heer B. Jonkmans, een woord van wel
kom. Hij las een schrijven voor van
mej. Da C. A. Elink Schuurman, die he
laas verhinderd was, aanwezig te zijn.
Vervolgens gaf hij een kort overzicht
van de voorgeschiedenis en de stichting
van de Ver. v. Vrijz. Herv. op 20 Febr.
1913. Naar de spreker van deze avond,
ds. D. Bakker van Huizum, werd met
grote aandacht geluisterd. Hij begon met
de afd. Sneek van harte geluk te wensen
met dit jubileum. Het zijn moeilijke tij
den voor de Vrijz. Hervormden in Sneek,
aldus spreker, en aan de vele moei
lijkheden zal stellig in 1954 nog geen
einde komen. Maar de positie van het
Vrijz. Protestantisme is niet alleen een
plaatselijka aangelegenheid en ook niet
alleen een landelijke: het Vrijz. Protes
tantisme is een stroming, die sinds eeu
wen heeft bestaan. Spreker wil niet
enkel 40 jaar teruggaan, maar vele eeu
wen: we komen dan bij de mannen van
de Hervorming terecht: Luther, Zwingli,
Calvin. In ons land is de Hervorming
sterk beïnvloed door de Renaissance,
niet alleen door de stulle van de klassie
ke talen, maar juist ook door de klas
sieke geest. Hierdoor komt men in con
flict met de geest van het Katholicisme
van die dagen, dat nl. het leven alleen
maar een pelgrimstocht naar het hier
namaals zou zijn. De oude Grieken had
den ’t leven lief en verwachtten nog wel
iets van de mens en van de wereld. Deze
klassieke geest gaat leven in verschil
lende mensen (Geert Groote, Agricola,
Desiderius Erasmus) en dringt ook door
tot in de kloosters. Onder de Katholieke
geestelijkheid komen allerlei, die daar
door een verdraagzaam, bijbels-evan-
gelisch Christendom verkondigen. Hier
door heeft Luther hier weinig invloed
(De weinige Lutheranen die ons land
telt, vestigen zich hier later uit Duits
land). Doch later komt er verandering.
Wilde iemand predikant worden, dan
moest hij voor zijn opleiding naar Ge
nève. (Leiden had nog geen universiteit,
Leuven was Rooms). In Genève is de in-
2135.
LAL-
e 24,
berg.
4 6 7.
Een concert van de Groninger Orkest
Vereniging wordt steeds in grote mate
beheerst door het optreden van haar
markante dirigent Jan van Epenhuysen.
Niet alleen verraadt de verzorging van
de details en het correcte samenspel zijn
grondige werkwijze op de repetities,
maar ook op de uitvoering zelf vraagt
zijn directie, die uitmunt door een groot
beeldend vermogen, alle aandacht. Van
Epenhuysen is een van die dirigenten,
die als een architect het gebouw ener
compositie voor het publiek doet oprij
zen, zodat men het a.h.w. voor zijn ogen
ziet ontstaan. Het is duidelijk, dat deze
dirigeerkunst het best tot haar recht
komt in de grote orkestrale werken der
romantiek. De vaak realistische effec
ten en felle contrasten dier muziek lenen
zich bij uitste'k voor plastische uitbeel
ding. Het was dan ook geen wonder,
dat de G.O.V. Donderdagavond in de na
de pauze gespeelde 4e Symphonie van
Dvorak het meeste indruk maakte. Het
was waarschijnlijk geen toeval, dat, toen
de dirigent zich genoodzaakt zag de
aangekondigde Serenade voor Strijkor
kest van Tschaikowsky te laten verval
len, hij deze Dvorak-Symphonie koos.
Deze muziek ligt de Groningers en men
voelde tijdens de uitvoering de eenheid
tussen muziek, orkest en dirigent
groeien, zodat een boeiend geheel ver
kregen werd dat kleine oneffenheden
deed vergeten. Geheel anders was het
voor de pauze in de Symphonie no. 29 van
Mozart. Mozarts muziek is, ondanks (of
misschien juist door) zijn betrekkelijke
eenvoud uiterst moeilijk te realiseren en
men slaagt daarin zeker niet op de ma
nier die Van Epenhuysen toepaste. Zijn
overgrote beweeglijkheid was hier nau
welijks als echt te aanvaarden en deed
een overschot aan temperament en ener
gie ontstaan, waar noch het orkest noch
het publiek goed raad mee wist. Niette
min vielen ook hier de technische vaar
digheid en het goede samenspel van het
orkest zeer te genieten. De finale (Alle
gro con spirito) werd iets te snel gespeeld
en kreeg mede daardoor een nerveuze
geladenheid, die zeker niet eigen is aan
Mozart.
Het optreden van de soliste, de Franse
pianiste Marie Thérèse Fourneau, werd
een succes. Zij speelde het pianoconcert
in d kl. terts van Mozart technisch zeer
knap, terwijl haar mannelijke aanslag en
strakke, enigszins verbeten stijl zich
wonderwel aanpaste bij de opvattingen
van de dirigent. Bovendien reageerde
het orkest buitengewoon adrem. Jam
mer dat fluit en hobo hier de juiste
stemming maar niet konden vinden en
zo vaak zij in het spel betrokken werden
een onbehaaglijk gevoel teweeg brach
ten.
Woansdeitojoun hat Ir H. van der Molen,
direkteur fan de Rykslanbouwinter-
skoalle to Snits en RykslOnboukonsulint
foar Süd-West Fryslan, öfskie nommen
fan syn skoalle- en konsulintskipsper-
soniel. Haedassistenten, learaers, as
sistenten, bureau- en oar personiel wie
mei de oarehelte op seal Hanenburg oan-
wêzich. Troch sang, foardracht en mu-
zyk waerd de joun mei eigen krêften
forsoarge. De joun is tige slagge. Gans
wolmienende öfskiedswurden binne
sprutsen, Ir van der Molen, dy’t nei
Den Haech giet, waerd in album mei
aksje-foto’s fan syn hiele personiel oan-
bean en in pick-up.
Ir Penders, ynspekteur fan de Lan-
boufoarljochtingstsjinst karakterisearre
de fuortgeande as in oprjochte Fries en
in stüfe wurker. Oan ’e ein brocht Ir
van der Molen yn in gefoelfolle en op
it stik oangeande rede tank foar alles
hwat him oan goeds yn dizze alve jier
fan de kant fan al syn meiwurkers wjer-
fearn wie.
Donderdagavond hield de kaatsver.
Sneek in Lunchroom Olij aan ’t Groot-
zand een goed bezochte ledenvergade
ring. De voorzitter, de heer A. Dijkstra,
deelde in zijn openingswoord mede dat
de vereniging op een goed kaatsseizoen
kan terugzien. Naast de Waterpoort-
partij zijn ook alle wedstrijden voor de
competitie uitstekend geslaagd. Geen
enkele maal is dit jaar de regen als spel
breker opgetreden. Ook de onderlinge
wedstrijden hadden een vlot verloop. Al
leen de wedstrijden voor jongens zijn
ditmaal niet tot hun recht gekomen.
Hiervoor moet ’t volgende jaar meer ge
beuren. Spr. hoopte dat de leden het be
stuur meer terzijde zullen staan, om zo
doende het werk, dat de diverse be
stuursfuncties met zich mede brengen
enigszins te verlichten. De secretaris, de
heer S. Breuker, las de notulen. Deze
werden onveranderd goedgekeurd. Mede
gedeeld werd dat op Woensdag 11 No
vember de jaarlijkse feestavond zal wor
den gehouden in Amicitia, waarbij de
toneelploeg van de kaatsver. Sneek zal
opvoeren het blijspel „Sate de Kat” van
Y. C. Schuitmaker. Het belooft een zeer
mooie avond te worden, waarbij tevens
de prijsuitreiking zal plaats vinden van
de gehouden afdelingencompetitie. Daar
bij zullen tevens tegenwoordig zijn de
kaats vrienden met hunne dames uit
Baard, Bolsward, Oosterlittens en Wei-
dum. Met klem verzocht de voorzitter
de leden om zoveel mogelijk kaarten te
plaatsen. De prijs zal zo laag mogelijk
gesteld worden. Punt 5 der agenda ver
meldde uitreiking der prijzen,onderlinge
kaatscompetitie 1953. Voorzitter Dijk
stra deed dit met een toepasselijk woord.
De le prijs een wisselbeker plus een
taart-gamituur ontving de veteraan W.
Visser met 101 punt voor en 69 tegen.
De 2e prijs mes, lepel, vork, H. Kamstra,
die 100 punten voor en 65 tegen had. De
3e prijs een luxe gong was voor IJ. Rien-
stra met 95 voor en 66 tegen. 4e prijs
luxe asbakje, S. Tolsma, 93 voor en 76
Aan de serie goede jeugdconcerten,
die wij de laatste jaren in Sneek gehad
hebben is Donderdag j.l. weer een zeer
geslaagd toegevoegd. De organisatoren
blijven er in slagen de leerlingen der
Middelbare-, Ulo-, Ambachts- en Huis
houdscholen voor deze concerten dermate
te interesseren, dat de zaal van het Geb.
voor Chr. Belangen telkens twee keer
geheel bezet is.
Het was ditmaal de Groninger Orkest
vereniging, die een aantrekkelijk pro
gramma voor de jeugd uitvoerde, waar
bij de dirigent van het orkest, de heer
van Epenhuysen, voor de toelichting
zorgde. Dit even moeilijke als belang
rijke onderdeel van een jeugdconcert was
bij hem weer in goede handen. Zijn ver
frissend enthousiasme gevoegd bij zijn
grondige kennis en paedagogische kwa
liteiten, maken dat zijn toespraken cri-
tisch verantwoord en toch van voldoen
de realiteitsbesef doordrongen zijn, zo
dat zij de aandacht der jeugdige toe
hoorders prikkelen.
Het programma begon met een ge
deelte uit de Cantate „Wachet auf” van
Joh. Seb. Bach, waarbij de koraalmelodie
door een groep scholieren werd gezon
gen. Dit experiment slaagde volkomen,
zowel artistiek als paedagogisch. Het
ware te wensen, dat men meer dergelijke
pogingen om de jeugd actief in de uit-
viering te betrekken, koh ondernemen.
Ook bij de volgende werken, gedeelten
uit symphonieën van Mozart, Schubert
en Dvorak, wist de heer van Epenhuysen
het publiek te activeren, door het te
laten raden welke instrumenten in ver
schillende passages „aan het woord”
waren. Dat daarbij heerlijke vergissin
gen werden begaan, een klarinet voor
hoorn en een fluit voor saxophoon uit
gescholden werd, toonde slechts aan hoe
noodzakelijk dit onderdeel der muzikale
opvoeding is.
Veel succes oogstten orkest en dirigent
tenslotte met de ouverture „Guillaume
Tell” van Rossini. Dit werk met zijn
felle orkestrale effecten en realistische
uitbeeling van regen en onweer, pakte
onmiddellijk en het hierna volgend ap
plaus bewees wel hoe het gewaardeerd
werd.
Een der leerlingen bood de dirigent
nog een bouquet bloemen aan, waarmee
ook het orkest gehuldigd werd voor zijn
spontane medewerking aan deze bijzon
der geslaagde muziekles. L. G.
de
