Sint Nicolaas=Puzzle
een bezoek
BUITENLANDS
OVERZICHT
Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK, WYMBRITSERADEEL en IJLST
Sint Nicolaas bracht burgemeester
Tjaberings
agSK
Sint Nicolaasfeest O. L. Scholen
atie
D
Ouderver. Gymnasium Sneek
w
Vijf ransuilen
Vrijdag 4 December 1953
108e Jaargang No. 96
RedacteurL KIEZEBRINK
van
Bermuda Conferentie begint
Lichting 1954
;SS
Adressering in het Fries
geen bezwaar
Het Sneeker Nieuwsblad is een gecombineerde uitgave van NIEUWE SNEEKER COURANT, SNEEKER COURANT en DRIJFHOUTS NIEUWSBLAD
N’S
Redactie-adres
KLEINZAND 7 - Telef 2872
groot en klein
Lezing van de heer J. G. A. Weijers
Een feest voor
--f'//
w
SNEEKER NIEUWSBLAD
over
Terwijl we dit schrijven zijn de hoog-
t
Een tafreeltje uit het kindertoneelstuk
en
S
Adm. „SNEEKER NIEUWSBLAD”,
Ier
eek
r
l
i
Bij de vele oplossingen welke wij op de Sint Nicolaaspuzzle „De
verstrooide plaatjes” ontvingen, waren nog al wat foutieve, waaruit
we afleiden dat de prijsvraag vrij moeilijk was. Sommige inzenders
waren dichtbij de oplossing, maar er mankeerde toch een kleinigheid
aan, zodat ze niet voor een prijs in aanmerking kwamen. Een vol
gende keer beter!
De zin die uit de beginletters van de 27 afbeeldingen moest worden
gevormd, luidde:
ZACHTJES GAAN DE PAARDEVOETJES
Bij loting vielen de prijzen ten deel aan:
le prijs ƒ25.ANNIE WIJNJA, Uitwellingerga 41
2e prijs ƒ10.W. KRACHTWerkman, 2e Woudstraat 11
3e prijs 5.J. VAN DER VELDE, Kapelstraat 48
4e prijs ƒ5.P. BROUWER, Oppenhuizerweg 156,
De winnaars krijgen hun prijs op Zaterdag 5 December per post
thuisbezorgd.
Deelnemers aan de FOTO-PRUSVRAAG In het nummer van Vrij
dag 27 November maken wij er op attent dat de inzendingen uiter
lijk 12 December a.s. in ons bezit moeten zijn.
Advertentieprijs 15 et per m.m.
Bij contract (handelsadv.) lager.
Abonnementsprijs f3.— per half
Jaar. Franco per post f 3.75 per
half Jaar.
Giro 50748 ten name van Firma
E. J. Drijfhout, Sneek.
IET AAL-
rkaae 24,
anerberg.
2 4 6 7.
>s in de
2.95
rpoort
,NI)EL
e n
HLD,
i.z
fel. 2135.
Zo’n kleine 24 eeuwen geleden zei de
Griekse blijspeldichter Aristophanes dat
„Uilen naar Athene brengen” een volko
men overbodig werk was. Men had er
daar al genoeg. Als hij nu eens naar deze
boom in de tuin van de heer Fr. Tromp,
Leeuwarderweg 34, had kunnen kijken,
zou hij misschien hetzelfde hebben ge
zegd van Sneek. We weten niet of het
Sinterklaas was die hier zo royaal is ge
weest met het strooien van uilen, maar
begin van deze week zaten er niet min
der dan vijf ransuilen tegelijk in die
boom, en op een gegeven ogenblik waren
het er zelfs acht.
Juist lezer (es), u hebt het al begre
pen: het was weer feest in Amicitia, het
traditionele St. Nicolaasfeest voor de
O. L. Scholen. Het mag gezegd worden
de meesters en. de juffrouwen, bijge
staan door verschillende krachten buiten
het onderwijs, die de openbare school een
Met een enkel woord ingeleid door de
voorzitter van de oudervereniging Gym
nasium dr. Feenstra, hield de heer J. G.
A. Weyers Maandagavond in zaal
Piso een belangwekkend betoog
„Het verkeer in de oudheid”. In de over
oude tijden, spreker noemt 1200 jaar v.
Chr., was er hoofdzakelrjk verkeer op
het water; op de Nijl en de Middelland
se Zee Hoezeer deze zee toen het mid
delpunt van het wereldje was waarin
men leefde, blijkt wel uit het feit dat
men sprak van dè zee, zonder nadere
aanduiding. De Romeinen voelden zich
thuis op het water, men kende geen bij
zondere moeilijkheden, zag bjj het varen
altijd nog de kust en in het winterhalf
jaar, als stormen dreigden, bleef men
warm hart toedragen, hadden weer eer
van hun werk. Op een keurig verzorgd
toneel werd onder leiding van mevr.
FortuinZelle opgevoerd: „Nofrita de
Woudprinses”, een kindertoneelstuk in
maar even vijf bedrijven. En dat er goed
gespeeld werd, blijkt wel uit het feit,
dat de spanning in de zaal voortdurend
voelbaar was, een spanning, die zich van
tijd tot tijd ontlaadde in een spontane
uitroep of in een diepe zucht, en die door
sommige jeugdige toeschouwers in na
gelbijten of muts en zakdoek verfrom
melen werd afgereageerd.
Tussen de bedrijven door bracht St.
Nicolaas vergezeld van Zwarte Piet ook
nog een bezoek aan Amicitia. Hij riep
enkele leerlingen bjj zich, liet ze zingen
en deelde veel pluimpjes en slechts een
enkel? vermaning uit.
Toén het doek voor de laatste maal
dichtviel en de jeugd zijn dankbaarheid
in een daverend applaus had geuit, was
nog het eind van het feest er niet, want
in de hall wachtte ieder kind nog een
grote zak met snoep.
Trouwens niet alleen onze lieverdjes,
maar ook hun „faders” en „moekes”
hebben genoten. Dinsdag- en Woensdag-
a
avond werd het stuk nl. opgevoerd voor
volwassenen. Beide avonden was de zaal
stampvol en het moet voor meester
Koopmans, de voorzitter van de St. Ni-
colaascommissie, een groot genoegen zijn
geweest, zoveel belangstellenden te kun
nen verwelkomen. Hij wenste de aanwe
zigen een vrolijke avond toe, maar
hoopte dat men na het zorgeloze van
deze uitvoering ook zijn aandacht zou be
steden aan de zorgwekkende toestand
waarin het Nederlandse onderwijs mo
menteel verkeert, nu door overgrote
klassen van soms meer dan vijftig leer
lingen en door een nijpend gebrek aan
schoollokalen en leerkrachten goed on
derwijs onmogelijk wordt gemaakt. En
de toestand zou nog erger zijn, als vele
gehuwde onderwijzeressen en gepension-
neerden niet in de school waren terug
gekeerd. „Wie mee wil helpen aan deze
vöor Nederland onwaardige toestand
een eind te maken, hij sluite zich aan
bij de vereniging „Volksonderwijs”, die
voortdurend strijdt voor beter openbaar
lager onderwijs”, zo besloot spreker zijn
klemmend betoog.
Hierna konden de aanwezigen dan de
avonturen van Nofrita mee beleven. En
ook nu werd er meegeleefd, ja meege
speeld, wanneer een spontane uitroep
door de zaal klonk. Dergelijke reacties
deden uw verslaggever goed. Zij bewij
zen dat er gelukkig nog vaders en moe
ders zijn, die met het kinderlijke kunnen
meevoelen. En zouden zij niet de beste
opvoeders zijn?
De pauzes tussen de bedrijven werden
voortreffelijk opgevuld door de heren Nie-
meijer en Bok. De eerste als conferencier
en samenzangleider en de laatste- als vir
tuoze accordeonist.
Ook 's avonds was St. Nicolaas van de
partij en hield een geestige toespraak,
aangevuld door zijn zwarte knecht.
In da memorie van antwoord van de
minister van Verkeer en Waterstaat
op het voorlopige verslag van de com
missie van rapporteurs uit de Tweede
Kamer over de begroting van de PTT
lezen wij, dat de minister de adressering
van poststukken in het Fries niet be
zwaarlijk acht, indien het betreft in
Friesland geposte en tevens voor Fries
land bestemde poststukken. Op stukken,
gepost in Friesland, doch bestemd voor
plaatsen daarbuiten, en voor stukken
buiten Friesland gepost, is het noodza-
kelrjk, dat de plaatsnaam, wanneer er
een belangrijk verschil bestaat ook in
het Nederlands wordt vermeld. Geschiedt
dat niet, dan zal vertraging in over
komst niet zijn uitgesloten.
Met inachtneming van deze voor
waarde, kunnen ook adresseringen in het
Fries op formulieren van de postcheque-
en girodienst worden gedrukt.
De post- en telegraafkantoren in
Friesland beschikken over personeel, dat
telegrammen, die in het Fries worden
aangeboden, kan overseinen. Als plaats
van bestemming moet dan ook eventueel
de Nederlandse naast de Friese naam
worden vermeld.
in India, waartegen echter Syngman
Rhee nog bezwaren heeft. In Indo Chi
na heet Ho Tsji Minh een poging te
hebben gedaan om in overleg te treden
met de Vietnamese regering om een
eind aan de strijd te maken. Sommige
waarnemers zien er een poging in van
Russische en Chinese zijde om de Fran
se vastbeslotenheid om de strijd voort te
zetten te ondermijnen vlak voor de Ber-
muda-conferentie. Keizer Bao Dai van
Vietnam schijnt niet veel voor overleg
met de opstandelingenleider te voelen,
hij zou onvoorwaardelijka overgave
eisen. De Russische regering heeft bij
Pakistan geprotesteerd tegen het vesti
gen van Amerikaanse bases in dat land.
Zowel van Amerikaanse als Pakistaanse
zjjde wordt ontkend, dat hierover is on
derhandeld. In de Soedan schijnen de
Unionisten, de partij welke het land met
Egypte wil verenigen, een aanzienlij
ke meerderheid verworven te hebben.
Naguib is zeer in zijn nopjes en meent
dat het succes van zijn onderhandelin-
gen met Engeland over ontruiming van
de Suez-zöne, nu nog maar een kwestie
van tijd is. Engeland heeft er weer een
kwestie met een zijner protectoraten bij.
Het heeft de 29-jarige kababaka dat
schijnt koning te betekenen Moetesa
II van Boeganda, de centrale provincie
van Oeganda afgezet. Deze koning wil
de Boeganda los van Oeganda maken,
tot een Afrikaanse staat binnen het Ge
menebest. De Britse regering beschouwt
dit als een bedreiging van het welzijn
van het volk. Om nog even bij Afrika
te blijven: een nieuw conflict dreigt tus
sen de Unie van Zuid-Afrika en de Ver.
Naties nu dit lichaam een commissie
van onderzoek heeft ingesteld voor Zuid
west-Afrika, dat de Unie heeft ge
annexeerd ofschoon ze slechts manda
taris is en als zodanig rapporten bij de
Ver. Naties over de ontwikkeling van
dit gebied moest indienen. Nu de Unie
dit weigerde, komt er deze commissie.
Zal het nog zover komen dat Zuid-
Afrika uit de V. N. treedt?
De Fransen, verblijd met ieder uitstel,
waren het meest enthousiast over de
Russische geste, de Engelsen minder, zij
zien wel in dat de Russische aanvaar
ding van de uitnodiging nog helemaal
niet betekent dat de Grote Vier het eens
zullen worden, betwijfelen het zelfs,
maar Churchill heeft altijd zo’n confe
rentie gewild en dus gaat Engeland op
het Russische voorstel in. Misschien zal
het trouwens nog heel wat voeten in de
aarde hebben werkelijk tot een confe
rentie te komen, want de Russen willen
in Berlijn confereren en van Westelijke
zijde voelt men daarvoor bitter weinig.
Helemaal niet enthousiast zijn de Ame
rikanen. Zij vermoeden dat de Russische
bereidwilligheid niet anders beoogt dan
de E.D.G. in een zee van tijd en verwar
ring 'te laten verdrinken en de onderlinge
verhouding tussen Frankrijk, Engeland
en Amerika grondig te bederven. Er is
geen denken aan dat de Russen zullen
toestemmen in een hereniging van
Duitsland dat vrij zou zijn aan het Wes
ters verdedigingsblok mee te werken, de
scheidslijn zal dwars door Duitsland blij
ven lopen, menen de Amerikanen. Tal
van Fransen schijnen echter bereid, zo
wel om de gevaren van een sterk Duits
land te voorkomen als uit wangunst om
dat dit Duitsland Frankrijk weer boven
het hoofd zou groeien, de Russische
wens te steunen dat een herenigd Duits
land geneutraliseerd zou blijven, een
toestand zowel voor het Westen als
Duitsland zelf onaanvaardbaar. Diame
traal staat dan ook tegenover dit stand
punt het Amerikaanse. Minister Foster
Dulles zeide nog dezer dagen dat Ame
rika wel bereid was met Rusland aan de
conferentietafel plaats te nemen, maar
deze tafel beschouwde Washington niet
als de plaats waar de Amerikaanse be
ginselen zouden worden prijsgegeven,
maar eerder als een plaats waar die
beginselen de overwinning zouden moe
ten behalen. En hoever de huidige Ame
rikaanse regering daarbij wilde gaan
bleek uit het feit dat Amerika zelfs de
drie allang door Rusland opgeslokte
Baltische staten Estland, Lithauen en
Letland diplomatiek als staten zou blij
ven erkennen, men wilde dus geen koe
handel met de Russen. Noch van Rus
sische noch van Amerikaanse zijde blijkt
enigerlei geneigdheid om door daden het
wederzijdse wantrouwen te verminderen
en daarom lijkt een conferentie van Vier
al even weinig perspectief te bieden als
de conferentie van Drie op de Bermudas,
waar de Franse regering alle gezag en
mogelijkheid ontbreekt om aan het Ame
rikaanse standpunt bij zekere ge
neigdheid tot praten met Rusland toch
energieke voortgang met de organisatie
der Europese Defensie Gemeenschap
concessies te doen.
Wanneer u Woensdag eens een kijkje
had genomen in Amicitia, dan had u daar
een woelige schare kinderen kunnen zien,
die nu eens zong en juichte, dan weer
muisstil met strak gespannen gezichten
naar het toneel staarde, waar zulke won
derlijke gebeurtenissen plaats vonden.
taris-generaal. Men kon zonder gezag
hebbende Franse deelneming niet veel
regelen, en ware het anders geweest,
dan was er nog niet veel gebeurd, want
het is allang duidelijk dat alle betrokken
landen een min of meer uiteenlopende
mening hebben in welke richting de
politieke eenheid moet worden gezocht.
Daar is enerzijds de mening dat er een
sterk bovennationaal orgaan moet ko
men, aan welks gezag de nationale rege
ringen voor een belangrijk deel onder
worpen zullen zijn, anderzijds is er een
standpunt, dat het een klein Europa moet
worden waarin minder het boven-natio-
nale dan het inter-gouvernementele, dus
onderlinge afspraken der regeringen, een
rol zai spelen. Daardoor zouden ook de
kleinere landen meer invloed in de gang
van zaken behouden. Bovendien vreest
men wel dat een in een al te strak
keurslijf gestoken klein Europa tot eni
ge verwijdering zou leiden van de niet
aangesloten landen, met name ook op
economisch gebied. Nederland heeft bijv,
kostbare economische relaties met En
geland, welke dienen te worden behou
den. En dan is er onder de landen van
Klein Europa nog verschil van mening
over de vraag of de politieke eenheid
mag tot stand gebracht voor de econo
mische is verkregen. Het Nederlandse
standpunt is, zoals bekend, dat deze bei
de hand in hand dienen te gaan. In be
ginsel is in Den Haag laatstgenoemde
gedachte aanvaard. Doch al deze kwes
ties zijn thans louter academisch, even
als het Haagse besluit dat te zijner tijd
de Volkskamer voor Klein Europa tot
stand zal komen door directe verkiezin
gen in alle betrokken landen. Nederland
had voor het begin een Kamer gewenst,
waarvan de leden door de nationale par
lementen werden aangewezen. Deze
wens heeft het opgegeven onder voor
waarde dat een behoorlijke kieswet zal
tot stand komen. Het is echter nog niet
zover. De Europese eenheid blijft een
mooi ideaal, dat vurig dient nagestreefd,
maar de werkelijkheid is er nog een heel
eind van af. Hoe lang al duurt de voor
bereiding van de Benelux, en hoé ver is
de weg nog voor de eenheid daar is be
reikt. Curiositeitshalve zij hier nog even
vermeld dat dezer dagen in onze Kamer
werd onthuld dat het secretariaat dat
allerlei technische kwesties moet rege
len welke verband houden met de uit
voering van de NederlandsBelgisch
Luxemburgse douane-overeenkomst al
leen Nederland ƒ428000 per jaar kost!
•tt
Groot nieuws van buiten Europa is er
nauwelijks te melden. Syngman Rhee is
bij Tsjang Kai Sjek op Formosa ge
weest, doch ontkent dat er afspraken
zijn gemaakt. Een samenwerking tussen
dit tweetal dat zich beide door commu
nistisch China bedreigd voelt en ook
met wantrouwen naar Japan ziet, lijkt
anders wel logisch. De onderhandelin-
gen tussen de Ver. Naties en Noord-
Koreanen en Chinezen over de politieke
conferentie maakten enige vordering, de
Amerikanen zijn nu ook bereid neu
tralen op die conferentie, echter zon
der stemrecht, toe te laten en waar
schijnlijk wordt men het ook eens over
de plaats van samenkomst: New Delhi
Nu de Fransen geen regering hebben
welke in internationale zaken met ge
zag kan spreken, was het duidelijk, dat
ook de Haagse conferentie betreffende
de Europese politieke Gemeenschap, het
zg. Kleine Europa, zoal niet een mis
lukking, dan toch weinig vruchtbaar zoi
zijn. De Franse minister van buiten
landse zaken, Bidault, verscheen er zelf'
eerst te elfder ure, Lrij was tijdens d<
besprekingen vervangen door een secre
Verschijnt:
DINSDAGS en VRUDAGS-
Administratiet
Comb, Drijfhout-Kiezebrink Co.
Kantoor: GROOTZAND 55
Telefoon 3005 (K 5150)
Dinsdagmorgen heeft Sint Nicolaas,
begeleid door twee zwarte Pieten, ten
gemeentehuize van Wymbritseradeel een
bezoek gebracht aan burgemeester Tja
berings in tegenwoordigheid van de bei
de wethouders, de heren Gerbrandy van
Nijland en Jousma van Oppenhuizen. Op
de Marktstraat was een enthousiaste
menigte samengestroomd die de goed
heilig man een ovatie bracht. In de
raadzaal werd Sint Nicolaas toegespro-
ken door Burgemeester Tjaberings, die
het volgende zeide:
Hooggeachte en eerbiedwaardige Sint
Nicolaas, Uw verschijning in de raad
zaal van het gemeentehuis van Wym
britseradeel, of zoals velen zeggen: „It
Grietenijhüs”, is een gebeurtenis die zich
voor het eerst in de historie van deze
gemeente voordoet. Als burgemeester van
Wymbritseradeel is het mij een eer en
genoegen u hier te begroeten. Het is
een zeer geschikte dag die u voor uw
bezoek hebt uitgezocht, want het is
„Sinteklaes-Tiisdei”, dat wil zeggen, dat
ste staatslieden van de Ver. Staten, En
geland en Frankrijk bijeen op de Ber
mudas om over de belangrijkste vraag
stukken van de wereldpolitiek, die bijna
alle tenslotte weer kunnen worden
samengebundeld in het probleem van de
verhouding van het Westen tot Rus
land en rood China, te beraadslagen. Erg
optimistisch over de resultaten der’con
ferentie kan men niet zijn, vooral niet
omdat de Franse staatslieden er eigen
lijk zonder enig gezag verschijnen. De
regering Laniël kreeg wel een zg. motie
van vertrouwen van de Kamer, maar
dank zij een aantal onthoudingen en dan
nog een zeer kleurloze motie. Uit de uit-
jatingen in de Franse Kamer scheen te
blijken dat er nauwelijks een meerder
heid voor de E.D.G. was te vinden, zelfs
de socialisten stemden verdeeld, al wa
ren de meesten voor de defensiegemeen-
schap. Practisch is het een, met het oog
op de a.s. presidentsverkiezing op 17 De
cember, demissionnaire en tot het nemen
van belangrijke beslissingen niet be
voegde Franse regering, welke op de
Bermuda-conferentie is vertegenwoor
digd. De Russen hadden het hunne ge
daan om de verwarring der geesten in
Frankrijk nog groter te maken, door
enkele dagen voor de stemming in de
Franse Kamer plotseling te zwenken en
zich bereid te verklaren een Viermo-
gendhedenconferentie over Europese
vraagstukken te aanvaarden, te voren
hadden zij immer geëist dat er eerst een
Vijfmogendhedenconferentie, dus waar
ook rood China zou zijn, zou plaats heb
ben. De tegenstanders van de E.D.G. in
Frankrijk putten daaruit nieuw mate
riaal voor hun verzet tegen de E.D.G.
door er op te wijzen dat nu de Russen
wilden praten, en dat misschien resul
taat zou opleveren, het helemaal geen
zin had thans over te gaan tot de stich
ting der Defensie Gemeenschap. Wat de
Russen dan ook werkelijk bedoelen met
hun aanbod, of het hun alleen te doen is
om de E.D.G. te torpederen, dan wel dat
ze werkelijk naar een ontspanning stre
ven, ze hebben alvast de winst dat de
E.D.G., wat Frankrijk betreft, minstens
van de baan is tot de conferentie met de
Russen is gehouden. Moskou neemt
gaarne de schijn een diplomatieke ne
derlaag geleden te hebben, omdat het nu
immers toestemt in een viermogendhe-
denconferentie, op zich in ruil voor dat
resultaat,
Voor zover het de landmacht betreft
zullen de dienstplichtigen van de lich
ting 1954 in zes ploegen, steeds om de
twee maanden onder de wapenen worden
geroepen. De eerste indeling zal geschie
den begin Februari.
De opkomst bij de zeemacht zal voor
namelijk eenmaal per vier wéken ge
schieden, die bij de luchtmacht in de
loop van de eerste maand van elk
kwartaal.
het is de dag van de buitenmensen, die
vandaag in Sneek komen winkelen en/eer
velen komen uit mijn gemeente. Wat is
het voor een stad als Sneek een voor
recht, dat zij een zo groot achterland be
zit, waarvan de koopkracht de Sneker
zakenlieden ten goede komt. Dat Sinter
klaas hebt u ook blijkbaar begrepen, en
daarom is het een goede gedachte van u
geweest om dit achterland de eer van
uw bezoek te bewijzen. Ik hoop van
harte dat u van uw kort verblijf in ons
eenvoudig plattelands-gemeentehuis een
goede indruk mee naar Spanje terug zult
nemen en dat de van verwachting klop
pende harten ook van mijn gemeente
ambtenaren door u niet zullen worden
teleurgesteld. Die gemeente-ambtenaren
vormen een zeer rustige en sympathieke
bevolking en daarom zal het u, denk ik,
niet zo moeilijk vallen ook oVer hen de
gaven uwer milddadigheid uit te strooien.
Ik wil eindigen met de wens dat het
uwe Eminentie bij uw tournée verder
in alle opzichten wel moge gaan en dat
thuis. De Egyptenaren bevoeren de Nijl,
ook de Rode Zee om wierook te halen
en hout uit de Libanon. Met hun bootjes,
vervaardigd uit biezen, papyrus riet, wa
ren zij wel de eerste scheepsbouwers.
Er was hoofdzakelijk kustvaart, wel
brachten ze het tot Kreta, maar verder
kwamen ze toch niet. Het was zo’n af
gesloten wereldje. Later, met het bin
nendringen van andere volkeren, werd
dit anders. Met kano’s en vlotten kreeg
men contact met Italië en vondsten wij
zen naar Kreta als middelpunt, waar ge
vonden decoraties spreken van toene
mende scheepvaart met beter gebouwde
schepen met een hoge boeg. Phoenicische
vrachtvaarders voeren naar Oost en
West, stichtten koloniën in Zuid-Afrika
en elders en bereikten misschien zelfs
de tinmijnen in Engeland. De Grieken
breidden hun handel uit, een grote vloot
voer tot Dakar, waar ze ruilhandel dre
ven met onbekende inboorlingen. Home
rus bezingt ze als zeevarend volk, toch
waren ze niet van beroep kooplieden en
ze hadden maar een vage kennis van
geografie. Koloniën werden gesticht tot
in Spanje toe en met het toenemen van
de welvaart ging een geestelijke groei
hand in hand. Dichters trokken van
plaats tot plaats. Ook Perzië begon het
belang van de zeevaart in te zien, men
vervoerde koren, o.a. naar de Krim, in
kleine schepen gebrekkig van bouw en
tuigage, zonder kiel, zwaard of roer, met
één mast en een vierkant zeil, dat soms
met kabels vastgehouden moest worden.
Welk een grote plaats de zeevaart in
het leven van de Grieken innam, bewijst
wel de poëzie uit die tijd en ook de be
naming „zee”, die „veiligheid”, „weg
naar het Vaderland” betekent. Nieuwe
steden werden gesticht bij de zee, die
middelpunten werden van handel en
kunstleven. Zo ook Rome, dat zijn
machtsgebied steeds meer uitbreidde en
zich afhankelijk wist van invoer, waar
anders hongersnood zou dreigen. Spre
ker schetste, in boeiende beelden, Rome
ten tjjde van het Romeinse keizerrijk
onder keizer Augustinus, die „de heiland
van het mensengeslacht” genoemd werd.
Een bonte mensenmenigte in de stra
ten: Oosterse prinsen, Griekse geleer
den, getatoueerde wilden, gezanten uit
verschillende landen, menselijk uitvaag
sel, in bonte wanorde bewogen zij zich
in Rome, dat zijn heerschappij over een
groot deel van de wereld begonnen was.
Een heerschappij die zich zou kenmer
ken door een periode van vrede, veilig
heid, orde en regelmaat. De wegen, in
dit tijdperk aangelegd, worden nu nog
wel gevonden in Frankrijk en ook in
Nederland. Dat zij hebben gediend voor
een intens verkeer bewijzen wel de ge
vonden afdrukken in het plaveisel. Hoe
goed deze wegen 600 jaar na Chr. aange
legd zijn, blijkt wel uit het feit dat men
zelfs nu nog geen voegen of bescha
digde plaatsen kan vinden. Ze waren
ruim 4 meter breed, zodat twee wagens
elkaar konden passeren, terwijl de
Alpenpasen niet breder dan 1.50 m. tot
2.50 m. waren. Over het vervoer over
deze wegen, de staatspost, de renboden,
het personenvervoer in tweewielige wa
gens, vertelde spreker zeer interessante
bijzonderheden. Dat de Romeinse koop
lieden overal kwamen en,alles kochten
en verkochten, heeft men ontdekt door
dat men op vele plaatsen in de aarde
Romeinse munten, aardewerk en andere
voorwerpen vond; in Friesland zelfs op
75 verschillende plaatsen. Als voorbeeld
van een luxueuze reis in koetsen in
Nero s tijd beschreef de heer Weyers een
stoet van 100 karossen, getrokken door
muilezels met hoeven van zilver. Ser
viezen van goud en kristal werden in de
lange stoet meegedragen en eens werden
500 ezelinnen meegevoerd, die de melk
moesten leveren voor het bad van de
aanzienlijke vrouw in de draagstoel. Dat
de hotels in die tijd, zeer vuil en zeer
primitief, met al deze overdadige weelde
in grote tegenstelling waren, maakte spr.
met zeer amusante voorbeelden duide
lijk. Toch heeft men ook wel fundamen
ten gevonden van hotels met 180kamers,
waar zieken genezing zochten voor hun
kwalen. Dat ook het tegenwoordige
Griekenland, in de armoedige streken,
nog wel „herbergen” kent waar alle be
grippen van hygiëne en comfort met
voeten getreden worden, vertelde de
heer Weyers nog aan het slot van zijn
lezing, die met grote aandacht werd
aangehoord.
Dr. Feenstra dankte de heer Weyers
voor de wijze waarop hij zo lange tijd
zijn toehoorders ademloos geboeid had.
u platzak naar uw geboorteland moogt
terug keren, mede dank zij het brave
gedrag van de Nederlandse burgers,
klein en groot.
De Sint bedankte burgemeester Tja
berings hierna voor de goede woorden
tot hem gericht en gaf de verzekering
dat ’t hem speet, dat hij niet eerder aan
de gemeente Wymbritseradeel had ge
dacht; met buitengewoon groot genoe
gen hoopt hij ook ’t volgend jaar weer met
zijn zwarte Pieten een bezoek te komen
brengen aan de residentie van Wymbrit
seradeel.
Burgemeester Tjaberings en de beide
wethouders ontvingen als geschenk ieder
een doos sigaren, waarna met een ste
vige handdruk afscheid werd genomen.
Het was druk op deze Dinsdag in de
stad en in al de zaken, al kan die drukte
niet vergeleken worden met die van
vroeger dagen, toen het buitenvolk al
leen op Sinterklaas-Dinsdag naar de
stad toog. Dank zij de moderne ver
keersmiddelen Is nu dat bezoek meer
verspreid over de dagen der week.
Ook ’s avonds maakte St. Nicolaas
nog een rondrit. In de verlichte binnen
stad bewogen zich veel belangstellenden.
t
