van 1883 tot 1953
1
i
Het „Spoor”
D
Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK, WYMBRITSERADEEL. en IJLST
I
Impressies uit vroeger dagen
VI
raüe
I
irpoort
a
Donderdag 31 Dec. 1953
Bioscoopnieuws
8
31
Kerknieuws
1,
Geslaagd
I
T,
E
4
1NDEL
I
i i
Goedkoper stoken
lN’S
108e Jaargang No. 104
Redacteur: L KIBZEBRINK I Het Sneeker Nieuwsblad is een gecombineerde uitgave van NIEUWE SNEEKER COURANT, SNEEKER COURANT en ORIJFHOUTS NIEUWSB1 AD
Meerderheid van de raad acht geen
Chr Ambachtsschool nodig.
Sneek gaat „edelcompost” maken.
Valkenclub
Jacoba van Beieren”
KLE1NZANÜ 7 - Telef 2872
is
Fanfaren der liefde.
en hun gastvrouwen en gastheren.
Wereldnieuws.
JAC. N. D. HOOGSLAG 1953.
1
Uil onze raadzaal
en
on-
Zie verder pag. 2.
I
i
der
.eek
i
De laatste stoomtrein voor passagiers
in 1953.
De eerste spoortrein van Sneek naar
Leeuwarden in 1883.
Te Djakarta slaagde voor het examen
tweede stuurman grote vaart onze vroe
gere stadgenoot de heer J. v. d. Horst.
Aanbieding gemeente
begroting 1954.
B. en W. bieden de raad de gemeente
begroting 1954 en de begrotingen van de
takken van dienst voor dat jaar aan. De
secties ter onderzoek worden als volgt
Aanschaffing motor driewieler
voor de straatmakers.
Wq vernemen nog van de directie van
Amicitia dat met ingang van 1 Januari
ook het Wereld-Nieuws in eerste-weeks
vertoning zal worden gebracht. D. w. z.
dat onmiddellijk na het verschijnen van
dit nieuws dit ook in Amicitia zal r-
den vertoond. Samen met het Hollands
Nieuws krijgen wij dan het meest actu
ele Journaalprogramma dat :r in Neder
land verschijnt en dat o.a. gelijktijdig
met het programma van Cineac op het
witte doek komt.
getrokken: le sectie: de leden v. d.
Werf, de Boer, Terpstra, KuipersAre-
ma, Zeilstra, Langius, Boonstra, Groene-
veld. 2e sectie de leden: Fijlstra, Boom-
sma, Lampe, SchaperTolman, mr. de
Jong, de Vries en Vis.
De Chr. Ambachtsschool.
:us in de
t 2.95
Verschijnt:
DINSDAGS en VRIJDAGS.
Administratie
Comb. Drijfhout-Kiezebrink Co.
Kantoor: GROOTZAND 55
Telefoon 3005 (K 5150)
e n
kVILD,
jnz.
TeL 2135.
w
le
n
waarop molens, fabrieken, torens enz.
O.a. de Oldehove, de Nieuwe Toren, (af
gebroken 1884 waarvan ik mij het
schilderachtige silhouet en het klokken
spel duidelijk herinner, zelfs de klank).
In de Zwette een zeilschip half wind
varende, en een trekschuit annex
scheepsjager te paard met een post-
Op het ministerie van economische za
ken is een ministeriële beschikking in
voorbereiding, waarbjj de prijzen van de
verschillende soorten huisbrand, naar
wordt verwacht, ongeveer drie tot vijf
procent omlaag zullen word n gebracht,
De verlaging, die een gevolg is van het
door het parlement aanvaarde wetsvoor
stel tot afschaffing van de omzetbelas
ting op huisbrand, zou 1 Januari ingaan.
lasten en van kapitaalsinkomsten en -uit
gaven van het woningbedrijf boekjaar
1951-’52; het rapport van de co missie
voor rekeningen en begrotingen tot
goedkeuring van de begroting van het
Old Burger Weeshuis voor 1954. Het
voorstel van B. en W. tot voorlopige
vaststelling van de rekeningen van het
gas- en waterleidingbedrijf over 1952;
idem tot het bepalen van het maximum
van de bij wijze van rekeningcourant in
1954 op te nemen gelden en om hen te
machtigen tot het aangaan van kasgeld-
teningen; idem tot het vaststellen der
afschrijvingspercentages op bezittingen
van het gemeentelijk reinigingsbedrijf;
idem tot aankoop van een aantal per
celen in verband met de sanering van
oude stadsgedeelten.
Een Duitse comedie over twee werk
loze musici, die geen baan kunnen krij
gen. Teneinde raad sluiten zij zich in
travesti aan bij een damesorkest en het
moet worden gezegd: de ene is beslist
knap. Aardig en vrolijk amusement, dat
de moeite waard is en dat u dan ook an
derhalf uur onbedaarlijk zal doen lachen.
IJLST. Bij de Ned. Herv. Gemeente
alhier werd wegens uitbreiding van de
kerkeraad tot ouderling gekozen de heer
A. Stanersma en tot diaken de heer D.
Oppedijk,
Onze vroegere stadgenoot de heer H.
Wesselius, thans te Amsterdam, slaagde
voor het Staatspraktijkexamen voor be
drijfsadministratie le deel.
bescheiden voet, van Enkhuizen.
Dit Souvenir moest blijkbaar tevens
dienst doen voor een feestavond. Ik vind
er n.l. op afgedrukt in blauw, de aan
kondiging en het programma van een
Groot Militair Concert in de Buiten-
Sociëteit „de Harmonie” te Sneek op
Donderdag 19 Juli 1883, te geven door
het Muziekcorps der Rijdende Artillerie
te Arnhem, Kapelmeester (tegenwoor
dig dirigent) de Heer G. Joh. van Dam.
Het programma, niet vrij van spelfou
ten, is karakteristiek voor dien tijd met
de onmisbare solo voor cornet pistons.
Er ontbreekt echter een spoorweg-
mars op.
Het mooiste komt nog. In den linker
onderhoek gevat in een rococo-omlgs-
ting zien wij een voorstelling van een
feestmaaltijd. Tien gebaarde mannen al
len nog in ’t bezit van hun vollen hoofd
dos zitten op uit dien tijd bekende stoe
len met gevoerde ovale rugleuning om
een lange feestdis geschaard waarop een
overvloed van appelijtelijke spijzen en
dranken zijn uitgestald. Men herkent
bijna de gerechten. W|j zien het hun aan.
Zij zijn vermoeid van de lange zwaar
wichtige voorbereidingen. Het is mij,
jammer genoeg niet gelukt een hunner
te herkennen, zelfs de spreker niet die
met de hand op ’s buurmans schouder
geleund duidelijk de verwachtingen naar
voren brengt van den spoorweg Leeu
wardenSneekAmsterdam.
TE SMEEK
groot militair concert.
Of* tXSUÖEHOAO
t* ffev*» faw bel
RUl>ESt>8 A8TIU.SKH8 So ARSggS.
fafsisaw fe !!w'ï JOH VAN DAM.'
Vergadering van de raad der ge
meente Sneek op Maandag 28 December
lOPi, ’s avonds 7.15 uur Voorzitter bur
gemeester L. Rasterhoff, secreta
ris de heer K. Koster. Aanwezig alle
(17) raadsleden.
De notulen van de vergaderingen van 30
November en 11 December worden on
veranderd vastgesteld.
Tot de ingekomen stukken behoort
een aanvrage van de Ver. voor Chr.
Schoolonderwijs alhier om gelden uit de
gemeentekas beschikbaar te stellen voor
het bouwen van een lokaal voor de licha
melijke oetening bij de Rehobothschool
aan de Lindenlaan. Dit stuk wordt in
handen van B.en W. gesteld om advies.
IET 'AAL-
irkade 24,
dherberg.
D. 2 4 6 7.
wapens mat geweldige aanlegkaden,
stoomboten, opslagplaatsen, kudden vee
met hun drijvers enz. En overal hier tus
sendoor, „Het Spoor”.
Op de rechterhelft van de plaat vindt
men behalve enige treinen en emplace
menten het silhouet van Amsterdam
met z’n wapen, het IJ met talloze fre
gatten, schoeners en barken (de ontwer
per kende de scheepstypen blijkbaar
goed) benevens enkele stoomboten. On
deraan hetzelfde beeld, echter op meer
hoorntje voor den mond. En natuurlijk
drie spoor ijnen met treinen er op. Twee
vertrekken er en één komt er aan, zodat
de aansluiting moet hebben te wensen
overgelaten. Alle locomotieven zomede
de fabrieksschoorstenen gesierd met
machtige rookpluimen, die, zoals het
zeilschip hierboven genoemd, bewijzen
dat de wind toen ook al uit het Westen
woei.
Verder merkt men op: Triomfbogen
waar de trein onderdoor rijdt en aller
hande attributen van landbouw, vee
teelt en nijverheid.
In het midden de Kolk met Water
poort en Stadsherberg. In de Kolk
stoomboten, zeilschepen, vrachtschepen
en houtvlotten die blijkbaar moeizaam
voortgeboomd worden.
Op den achtergrond o.a. de Grote
Kerk en het Hansje Boelenshuis (nog
met torentje). Alles overdadig bevlagd
met onwaarschijnlijk grote lappen vlag
zo groot als de halve Martinikerk. Dan
ziet men onderaan de afbeeldingen veft
IJlst en Stavoren inclusief de stedelijke
SNEEKER NIEUWSBLAD
Geref. Kerken. Aangenomen naar
Vlaardingen, ds. Joh. Lever te Sybranda-
buren.
Voor mij liggen twee afbeeldingen van
locomotieven, de ene gespannen voor de
eerste spoortrein van Sneek naar Leeu
warden in 1883, de andere voor de laat
ste stoomtrein voor passagiers in 1953.
Beide foto’s op het station te Sneek ge
nomen. De locomotief: Fries „lük mar
tige”, van 1883 genummerd No. 69 heeft
een hoge stoompijp of schoorsteen voor
zien van een fraaie koperen rand en een
schitterende koperen dom op de kleine
ketel. Op de spatschermen boven de gro
te wielen staat een fraaie inscriptie die
ik mij nog goed herinner: Beijer Peacock
Co Manchester, gevolgd door het jaartal
van fabricage.
De trein telt vier kleine twee-assige
wagons elk van vier compartimenten,
coupé’s genaamd. Elke coupé IHe en He
klasse heeft tien zitplaatsen. De Ie
klasse coupé’s echter slechts acht.
De IHe klasse coupé’s zijn van elkan
der afgescheiden door een laag houten
schot, heel gezellig, doch met slechts
raampjes in de portierdeuren. De ver
warming geschiedt door ingeschoven
lange koperen stoven. Zij liet veel te
wensen over.
Er bestonden speciale coupé’s „niet
roken”.
Tegenwoordig „verboden te roken”.
Is het reizend publiek soms ongezegge-
lyker geworden?
In andere coup'’s trof men de volgen
de kennisgeving aan:
„In dit compartiment mag gerookt
„worden, tenzij een der medereizigers
„zich hiertegen verzet en voor hem
„geen plaats is gevonden kunnen worden
„in een der compartimenten waar het
„roken verboden is.”
Er waren speciale damescoupé’s (la
ter vrouwencoupé’s). Voelden sommige
dames zich niet op hun gemak in de ge
mengde coupé’s? Men mag het veron
derstellen.
Een.enkele keer verdwaalde een Duit
se wagen in Nederland met „nicht
Rauchen”, waaraan zich geen goed Ne
derlander stoorde en waartegen geen
waarschuwing van het treinpersoneel
baatte, daar niemand gehouden was
deze vreemde taal te kennen.
Nadat de Westinghouserem uitgevon-
De heer F ij 1 s t r a heeft in het voor
stel tot wijziging van de gemeentebegro-
ting-1953 gezien dat 2500 is uitgetrok
ken voor aanschaffing van een motor
driewieler. Spr. vindt dat een vrij aan
zienlijk bedrag, maar in het zich sneller
kunnen verplaatsen zitten ook voorde-
ien. Kunnen B. en W. nadere inlichtin
gen over deze aanschaffing verstrek
ken De Vooizitter anfwoordt
dat deze driewieler voor de staatmakers
bedoeld is. Bij de uitbreiding der woon
wijken krijgen zij een steeds groter taak,
zij moeten zich dan over grote afstan
den verplaatsen en als dit alles te voet
moet, kost dat veel tij'd. Er kan dus door
deze aansenaffing fneer gebeuren. Men
moet ook niet uitsluitend naar het di
recte voordeel^Sien, maar ook bedenken
dat het snel Verrichten van herstellingen
van straten' ook op andere wijze van
grote betekenis is. Verzakkingen in
straten kunnen aanleiding tot verkeers
ongelukken geven en voor eventuele
schadg zou de gemeente verantwoorde
lijk kunnen worden gesteld. Ook daarom
is /snel herstel der bestratingen nodig.
Z'. h. s. wordt alsnu het voorstel goed
gekeurd.
Kamerstukken.
Z. h. s. of discussie neemt de raad
aan het voorstel van B. en W. tot wijzi
ging van de begrotingen van baten en
Op de traditionele Valkenreunie, waar
Mr K H. Mulder en zijn echtgenote als
gastheer en gastvrouw optraden en na
mens de K.Z.V.S. de heer en mevr.
Priester mee aanzaten om zich de boere-
kool met worst wel te doen smaken, was
het de voorzitter, de heer Max Breuning,
die voor de Valkenzeilers en hun stuur
lieden, plus de bemanningen en de uitge
nodigde dames de plannen van „Jacoba
van Beieren” voor 1954 ontvouwde. Het
ligt in de bedoeling dat 6 tot 8 Valken in
het zomerseizoen van 1954 naar Karl
stad in Zweden gaan om daar dit schip
en de kwaliteiten ervan te tonen en er
wedstrijden te zeilen, een en ander in
verband met het jubileum van de Karl
stad Zeilvereniging. Er was by ee"1 aan
tal Valkenzeilers reeds grote animo om
deze demonstratie te doen doorgaan.
Het ligt in de bedoeling dat men zelf
zoekt naar gelegenheid tot vervoer naar
Zweden, b.v. met Coasters die in lichte
lading naar Zweden gaan. Het vervoer
van de schepen terug naar Nederland
geschiedt gratis. De zeilers en beman
ning wordt gratis logies aangeboden, op
dezelfde wijze zoals dit in 1953 te Sneek
is georganiseerd tydens de Internatio
nale Valkenwedstryden. De heren Pries
ter en Kabel zegden hun medewerking
toe voor wat betreft het vragen van re
laties om voor het vervoer naar Zweden
te zorgen. Na afloop van deze reunie
kwamen nog een aantal gast en be
stuursleden van de KZ.V.S. en werd er
een krikje achter de schermen gegeven
van de voorbereiding van de internatio
nale «wedstrijd. Bovendien vertoonde men
films van het Skütsje-silen en andere
wedstryden en van het Admiraalzeilen
der Valken in Grouw. Ook werd er een
prachtige serie gekleurde diapositieven
en foto’s vertoond van de internationale
zeilwedstrijden en van een zeilwedstrijd
in Noorwegen. De voorzitter deelde nog
mede dat ’n Januari een kleurenfilm van
de internationale valkenwedstryden ge
draaid zal worden voor de valkenzeilers
Oorspronkelijk was de Iqn ontworpen
tussen Sneek en Bolsward door, om al
dus beide stadjes te kunnen bedienen.
Later werd de richting veranderd en de
lijn over Sneek gelegd, zeer tot ont
stemming van de inwoners van Bols
ward. Tot troost zond een groepje Sne-
kers den Bolswarders toen een grote
trommel (tromp zeide men destijds)
oliekoeken. De Bolswarders weinig in
genomen met deze grap staken bij wijze
van minachting de oliekoeken op hun
vuurwapenen, d.w.z. op de bajonetten
van de geweren der d.d. schutterij al
daar. Tenminste zo werd my door een
officier van dit wapen verteld.
„SI non vero, ben trovato”.
Van de nieuwe lijn herinner ik my
den aanleg nog goed. Zo zijn de grote
visvijvers (te Sneek reeds weer ge
dempt), aan de stations ontstaan door
de uitgraving van voor de lijn benodig
de aarde.
Zg werd allereerst geëxploiteerd door
de Maatschappij tot Exploitatie van
Staatsspoorwegen, verkort Staatsspoor
genoemd of S.S. Later by de nieuwe
spoorwegwet werden overal in den lan
de de lijnen tussen de twee grote maat-
schappyen verdeeld, ter wille van de
concurrentie, en zo doende werd in
1890 de lijn Leeuwarden-Stavoren over
gedragen aan de Hollandse Ijzeren
Spoorweg Maatschappij verkort H.IJ.S.
M. en later Hollandsche Spoor. Dit be
tekende verandering van materiaal en
verandering van uniformen en bovendien
vele kleine plagerijen tot last van het
publiek. Er kwamen kleine, nijdige,
zwarte, Duitse locomotiefjes te lopen dié
zo schel floten. Er stond A. Börsig Ber
lin op en verder, misschien om de pil te
vergulden den naam van een of andere
Nederlandse zeeheld.
De conducteurs droegen hoge uniform
petten naar Duits model. De chefs ston
den „in de houding” als de sneltrein hun
station voorbij snorde.
En dan het woord „Hollandsche” S.
M.l Dit was voor een Friese jongen
moeilijk te slikken. Zodat ik dan ook bij
voorkeur gebruik maakte van de S.S.
welks aandeelhouders wel nimmer be
seft zullen hebben waaraan zij hunne
Advertentieprijs 15 ct. per m.m
Bij contract 'handelsadv.) lager.
Abonnementsprijs 3 - per half
jaar Franco per post 3.75 per
half laar.
Giro 50748 ten name van Firma
j E. J. Drijfhout. Sneek.
Redactie-adres
dividenden te danken hadden.
Er is in den zomer van 1883 feest ge
vleid te Sneek. Hiervan getuigt een cu-
v. C. M.
neuse plaat gedrukt: Lith.
Pouwels, Sneek.
Het opschrift ervan gezet op een
d derend Lnt luidt:
So’r enir Opening Spoorweg Sneek-
Leeuwarden.
Op deze plaat kan men zo wat alles
vinden wat op de nieuwe lijn betrekking
heeft.
Op de linkerhelft: De wapens van
Leeuwarden en Sneek. Een aa zicht
van Leeuwarden uit het zuiden gezien
den was werden alle wagons voorzien
van een noodrem. Tegen het misbruik
maken hiervan werd gewaarschuwd in
de volgende bewoordingen: Reizigers die
zonder wettige reden het remtoestel in
werking brengen worden uit den trein
verwijderd, onverminderd de straf op
deze overtreding gesteld.
Tout voyageur qui, sans motif valable
fera fonctionner le freln, sera expulsé
du train, sans préjudice aux pénalités
prévues contre cette infraction.
Reisende, welche die Bremse mis-
brauchlich in Thatigkeit setzen, werden
aus dem Zug gewiesen unbeschadet wei-
terer wegen derartigen Missbrauch ver-
wirkter Strafe.
Passengers are cautioned that any
person putting the brake-apparatus into
action without due cause, will be removed
from the train, besides being liable to
punishment for infringing this regula
tion.
Waarbij men kon genieten van de ge
moedelijke omslachtigheid dezer kennis
geving en de zuiverheid der vertalingen
De lijn Leeuwarden-Staveren was de
laatste der vier hoofdlijnen in Friesland.
De lijn Harlingen-Leeuwarden was
reeds in 1865 geopend, spoedig daar
na gevolgd door de lijnen Leeuwarder
Groningen en Leeuwarden-Zwolle. Vóó:
de lijn Groningen-Meppel gereed wa
moesten reizigers van Groningen naa
Amsterdam aldus reizen: Groningen
Leeuwarden - Zwolle - Zutphen - Arr.
hem - Utrecht - Amsterdam, want d<
Iqnen over de Veluwe bestonden no
niet. Een brief van een mijner voor
ouders vertelt hiervan uitvoerig.
Sommige Snekers vreesden dat d<
nieuwe lijn Sneek zou schaden omd'
Leeuwarden daardoor meer kopers zoi
trekkeu.
Stalag 17.
Deze film van Billy Wilder begint met
een lichteiyk overdreven commentaar; er
wordt hierin namelijk beweerd, dat er,
in tegenstelling tot andere soorten oor-
logs- en verzetsfilms, géén films zijn ge
maakt over krygsgevangenen. Wij wil
len echter de ook hier vertoonde films
„Grote Illusie” en „Het gevrnge’ hart”
in herinnering brengen. Een weinig ge
ïrriteerd gaat men dus naar het werk
van Wilder kijkenom reeds na en
kele minuten alle overdryvingen te ver
geten en te vergeven.
Want Stalag 17, spelend gedurende de
laatste oorlogsjaren (doch in ieder ge
val geen oorlogsfilm) in een Duits
krijgsgevangenenkamp onder Ameri
kaanse soldaten, bezit de kwaliteiten
van de beste door Wilder vervaardigde
films. Ondanks alle spanning en sen
satie biyft de film menseiyk; psycholo
gische achtergrond en sfeer worden niet
opgeofferd aan „sensatie” en „thriller”,
En Billy Wilder weet soms op bewonde-
enswaardigo brillante wyze licht en
schaduw, geluid en stilte, de mogelijk
heden van verbluffende en oorspronke
lijke montage te hanteren. Ook „Stalag
17” heeft niveau en oorspronkeiykheid.
Aangezien (van origine Oostenrykse)
Wilder zijn pappenheimers kent, wer
den „zyn” Duitsers, de kampcomman
dant, de Feldwebel en de spion onmis
kenbaar Duits; hun acties en reacties
zyn tot in de kleine byzonderheden
scherp getekend. Wilder is Amerikaan
geworden en kent „zyn” Amerikanen
niet m’nder goed; hiervan getuigen de
episoden die zich onder de krijgsgevan
genen afspelen. Dit wereldje is gevari
eerd en genuanceerd; helden zult ge te
vergeefs zoeken. Thriller en verantwoord
beeld uit een krygsgevangenenkamp,
het ene en het andere geven: dat is de
kunst, en deze kunst beheerst de intelli
gente Wilder als weinig andere regis
seurs.
Benoemingen.
Tot directeur van het openbaar slacht-
hi J wordt benoemd de heer R. Schuur
mans, directeur Vleeskeuringsdienst in
de kring Franeker met 16 st. De heer
R. Venema, dierenarts te Murmerwoude
had 1 st.
Tot leden der commissie tot wering
van schoolverzuim worden benoem! de
h.h. Y. Plat (aftr.), J. Noorman (aftr.),
H. F. Ringnald.. (aftr.), L Modderman
(sftr.) en G. Ligthart resp. met 17, 17,
17, 16 en 17 st. De heer H. Hendriksma
nad 1 st.
Tot curator van het gymnasium wordt
benoemd ae heer T. A. Donkersloot
(aftr.) met 15 st., ds. Palmboom, Bo-
zum, had 1 st., blanco 1 st.
Tot lid van het bestuur van de ge
meentelijke instelling voor sociale zorg
wordt benoemd de heer H. Bakker
(afti.i met 17 st.
Tot onderwijzer aan de openbare
school voor schipperskinderen (derde
leerkracht) wordt benoemd de heer G.
S. Banda, onderwijzer te Witmarsum
met 16 st., de heer Woltjer te Ten Post
had 1 st.
Tot leden der commissie voor de li-
chameiyke opvoeding worden benoemd
de heer L. M. de Vries (aftr.) met 17
st., en !n de vacature J. H. Klaibeda,
die bedankt heeft, de heer A. H. Ep-
pinga met 16 st., de heer S. Hettinga
had 1 st.
Het voorstel van B. en W. vindt men
in een vorig nr.
Wethouder Blok, de minderheid van
B. en W., acht het niet nodig breedvoe
rige beschouwingen over deze kwestie te
houden, na wat hierover reeds vroeger
gezegd is, ook al is sedert dien de raad
vernieuwd. By die vroegere discussie is
van de ene kant gesteld het principiële
recht van hen, die voorstanders zyn van.
chr. onderwys, op een chr. ambachts
school, tegenover hen die op zakelijke
gronden zeggen dat dit te duur komt en
schadelijk is. Als spr. het betreurt dat
hij het niet eens is met de meerderheid
van B. en W. is dat niet omdat hij in
deze graag aan de kant van die meer
derheid zou staan, maar omdat hij het
jammer vindt dat B. en W. het in dezen
niet eens zijn. Een deel der bevolking
wenst voor de kinderen chr. onderwys op
alle gebied omdat de Christus der Schrif
ten op alle terrein beslag legt. En als
dat een recht van deze ouders is, dan
mag daartegenover niet gezegd worden:
dat kan om zakelijke redenen niet. Als
men zo ook vroeger had geredeneerd zou
er nooit één chr. school zijn opgericht
Op dit ogenblik is er misschien de mo
gelijkheid een chr. ambachtsschool hier
te krijgen. Vandaar dat men het nu
vraagt. Dat sluit in dat ook als anderen
op dit gebied zo iets vragen, ook hun
moet recht gedaan. Als wij hier een
gymnasium bezitten, dat jaarlijks de ge
meente een veertigduizend gulden kost,
heeft toch niemand hier in de raad ooit
gezegd dat dit uit zakelijk oogpunt niet
kon. Men erkende het recht der ouders
op dit onderwijs. Zakelijkheid kan ook
bedriegen. Want er was destijds vrees
dat het gymnasium niet naast het Chr.
Lyceum zou kunnen biyven bestaan, en
die vrees bleek ongegrond en zelfs moest
I voor het gymnasium een andere plaats
worden gezocht Er bestonden ook zake
lijke bezwaren tegen het Lyceum, maar
nu dat er is. blijkt het een groot zakelijk
voordeel voor de stad. Men zegt dat
Koudum voor het chr. nijverheidsonder
wijs gesch:kter is, maar Sneek is voor
alle onderwijs het centrum'van de Z.W.-
hoek, vandaar ook dat enige gemeenten
het verzoek tot oprichting van deze
school steunen. Spr. wil dat men het
zakelijke zaï scheiden van het principi
ële. De ouoers die dat wensen hebben
principieel recht op chr. ambachtsonder-
wijs voor hunne kinderen. Is dat princi
piële recht erkend dan komt de zakelgke
kwestie van de voordeligste uitvoering
aan de orde. Wat spr. de vorige maal
bevreemdde was dat de R.K. fractie zich
ook op zakelijke gronden verzette tegen
aet chr. ny’verheidsonderwys. Spr.
vraagt deze fractie, of als hier de om-
