Van oude Historiën
r
4
NEDERLAND
wi d((e kant
ADVERTEREN
mag geen gokje zijn
Volg de zekere weg. Via het Snee-
ker Nieuwsblad bereikt U een
kopend publiek, dat „zjjn” krant
leest met de intense belangstel
ling waarmee streekbladen gele
zen worden. Kolom voor kolom,
pagina voor pagina.
Vertellingen uit ’t klooster Thabor
u
I
Het
is cn
voor
4
elegante vrouw.-
Twee doden bij brand te Tiel
S*’EEK
twee fietsen
Vitesse
-V
V erkeersexamen
Buitenland in het kort
De broeken van (traaf
Richard
Draagster van Florence
Nightingale-medaille
overleden
Reportage uit Eede
Inbraak was geen inbraak
„klassieke”
mantelpakje
blijft -
alle modegrillen
- het mooiste
kledingensemble
de
De Ouderdomsvoorziening
De koppeling brak
Taxichauffeur loste
moord op
Ze dacht toch nog aan hem I
Kind slikte scheermesje in
Hij ging wat ver I
Rapid - Ned. Bondsploeg 4-2 Geslipte vee-auto vernielde
De achterstand van
:cn spijt
zuiver wollen
in diverse dessins
H. H.
de
De radio zal over beide zenders Za
terdagmiddag omstreeks tien minuten
over twaalf een rechtstreekse reportage
geven van de onthulling van het natio
naal monument te Eede door H. M. Ko
ningin Juliana.
Gok niet met Uw geld, maar
adverteer in het
S N E E K E R
NIEUWSBLAD
Grootaaad 55, Tal. no. 8005, Sneek
aan
be-
De Krijgsraad te Velde Oost heeft de
eerste luitenant J. B., uit Den Haag,
gelegerd in Ede, veroordeeld tot twee
maanden gevangenisstraf voorwaarde-
Ijjk met een proeftjjd van twee jaar. B.
die in 1945 als oorlogsvrijwilliger in
dienst was getreden en die zich tot of
ficier opwerkte, had zich in financiële
moeilijkheden gebracht door grote aan
kopen op afbetaling te doen. Hij zette
daarom een inbraak in zijn huis op touw,
maar toen hjj bij de politie hiervan aan
gifte deed, constateerde men direct dat
er van inbraak geen sprake kon zijn.
Verdachte viel door de mand en bekende
dat hij de verzekering voor de schade
had willen laten opdraaien.
De Franse regering ontvangt 570
millioen gulden uit de accijns op alco
hol, maar geeft 1520 millioen uit voor
ziekenhuizen, verbeteringstehuizen en
opvoedingsmaatregelen om alcoholisten
te genezen. Het geeft een subsidie van
5700 gulden aan de commissie voor be
strijding van het alcoholisme en terzelf
der tijd een flink subsidie aan de com
missie tot bevordering van het wljn-
verbruik.
Een week geleden ging een parkiet
op een schouder van metselaar Frank
Whittingham zitten, die op weg was
naar zijn huis in de Londense voorstad
Southfields. Zeven dagen lang zei het
beest niets, maar Maandag verbrak het
zjjn stilzwegen en sprak; „Renown
2961", Dat was een telefoonnummer en
Whittington belde dadelijk op. „O", zei
mevrouw Kathleen Meyers, „dat is mijn
700 leerlingen van de lagere scholen
uit Sneek, Wymbritseradeel en Wist
hebben Dinsdag schriftelijk verkeers-
examen gedaan. Ongeveer 600 hebben
de dag daarna het practische examen
afgelegd. De uitslag moet nog komen.
Het practische examen had plaats te
Sneek en Woudsend en alles stond onder
auspiciën van de Ver. voor Veilig Ver
keer,
De soc. economische raad heeft de re
gering geadviseerd een pensioen voor
alle boven 65-jarigen in te voeren op de
basis van verplichte verzekering. Het
pensioen zou op basis van de huidige
prijzen 1260 voor gehuwden en 756
voor ongehuwden moeten bedragen. De
premie moet variëren naar het inkomen
tot 6000, daarboven zou de premie ge
lijk moeten blijven.
De verenigingen AGOVV, Enschede,
’t Gooi, GVAV, Hecrenveen en Sneek
hebben zich telegrafisch tot het secre
tariaat van de KNVB in Den Haag ge
wend met het verzoek om, in verband
met het voortdurend afkeuren van het
Vitesse-terrein, voor hen geen wedstrij
den vast te stellen alvorens de achter
stand van Vitesse is ingelopen. Zij ge
voelen zich ten zeerste gedupeerd door
de gang van zaken en rekenen op mede
werking.
NIJEZIJL. Maandagmorgen reed een
tractor waarachter vier wagens, gela
den met melkbussen, vanuit de richting
IJlst naar de zuivelfabriek te Osinga-
huizen. Juist voor de Coöp. Zuivelfa
briek „de Hem” alhier, brak een kop
peling, waardoor de belde achterste wa
gens tegen het ijzeren hek reden, dat
de fabriek van de weg scheidt. Dit hek
werd vrjjwat gehavend en een der beton-
palen brak middendoor. Ook ging er een
kleine hoeveelheid melk verloren.
Enige Bostonse dames, die in 1692
als heksen zjjn opgehangen hebben een,
zij het ook laat, eerherstel gekregen. De
grondwetscommissie uit het parlement
van Massachusetts heeft een wetsont
werp aangenomen, waarbij haar namen
van blaam worden gezuiverd.
In de nacht van Dinsdag op Woens
dag werd in Londen iemand vermoord.
Het slachtoffer was de vjjf-en-vjjftig-
jarige hotelportier George Smart. Enige
uren later kon de Londense politie de
daders arresteren, dank zjj het geheu
gen van een taxichauffeur. De chauf
feur kwam om twee uur ’s nachts op een
politiepost vertellen dat hij vlak bij het
hotel waar Smart was vermoord nog
geen uur eerder een „vrachtje” van
twee opgewonden mannen had opgepikt
Er volgde een langdurige conferentie
van politie-agenten, detectives en offi
cieren van Scotland Yard. Daarop werd
de taxi-chauffeur weer binnengeroepe
en die had intussen diep nagedacht, me'
het gevolg, dat hjj weer precies wist
waarheen hjj de twee mannen had moe
ten brengen. Toen was het voor de po
litie niet zo moeilijk meer.
In de ziekenverpleging te Amsterdam
is na een langdurig ziekbed in de leeftijd
van 78 jaar overleden de oud-verpleeg-
ster A. E. Schipper. Zij was de tweede
Nederlandse verpleegster, die was be
giftigd met de Florence Nightingale-
medaille. Mej. Schipper is o.a. werk
zaam geweest in de Boerenoorlog in
Transvaal en de eerste wereldoorlog.
Jim Richey uit Baldwyn in de Ame
rikaanse staat Mississippi heeft een kip,
die elke dag op dezelfde tijd zijn huis
binnenwandelt, naar een televisie-pro-
gramma kijkt, een ei legt op de sofa
en dan verdwijnt.
Jouk Paulus Vissers uit Njjeholtpade
had 75 jaar geleden een meisje, dat
Trijntje Putting heette. Hij is niet met
haar getrouwd, maar ze hebben elkaar
ook nooit vergeten. Want nu Jouk Vis
ser honderd jaar werd heeft hij een brief
gekregen, waarin Trijntje Putting (de
weduwe KetellapperPutting te En
schedé) hem hartelijk gelukwenst en
waarin zij nog eens herinnert aan de
tijd, waarin zjj elkaar goed gekend 1
ben.
Publleatl» n»
.Da Nedarlandwha
Nleuwlbladpert'
Een vijftienjarig meisje, dat in de Hel-
lebrekerssteeg te Haarlem woont, werd
door de hoofdbewoonster bedwelmd op
de vloer in de keuken aangetroffen. Het
meisje had iets willen opwarmen, waar
voor haar vriend het gas had aangesto
ken. Toen zjj het pannetje van het vuur
nam had zjj de gasvlam uitgeblazen en
de kraan open laten staan. Zij was door
het gas bedwelmd en op de grond ge
vallen. Aan het uitstromen van het gas
kwam een eind toen de gasmunt was
verbruikt. Dit heeft het meisje van de
dood gered. Zjj is in de Mariastichting
ter observatie opgenomen.
Tegen de 52-jarige naaister A. D.
te Leeuwarden die sinds 1949 er een ge
woonte van maakte op lapjesdagen cou
pons stoffen uit textielwinkels aldaar te
stelen en ook rndere zaken met haar
aandacht „vereerde” is voor de Leeuwar
der rechtbank 2 jaar geëist.
Een patrouille van de Koninklijke
marechaussee heeft B. Z. te Enschedé
gearresteerd, toen hjj terugkeerde na
een diensttijd van ongeveer jaar in
het Franse vreemdelingenlegioen. Z. die
in Indochina had gevochten was afge
keurd. Liftend slaagde hij erin naar Ne
derland terug te keren. Nauwelijks was
Z. in Enschedé aangekomen of hij werd
aangehouden omdat hij nog een gevan
genisstraf van drie maanden moet uit
zitten.
De Krijgsraad voor de luchtmacht
heeft gisteren de res. 1ste luitenant C.
H. B. vrijgesproken van het tenlastege-
legde niet opvolgen van een order en
een dienstbevel, betrekking hebbend op
het gooien met blokjes trotyl. Door het
gooien met trotyl tijdens een oefening
op 28 Mei 1953 bij de vliegbasis Soester-
berg, was de korporaal A. W. V. uit
Heerlen zo ernstig gewond, dat hem een
onderarm moest worden afgezet en hij
nog steeds last heeft van ogen en oren.
De luitenant bleek niet bekend te zijn
met deze order.
Een Zweedse employé van de Edy-
fabrieken te Dieren werd op het Rheden-
se raadhuis, toen de huwelijkspapieren
voor zijn bruid niet in orde waren, zo
razend dat hij een inktpot greep en deze
ledigde over de twee secretarie-ambte-
naren. Hij is gearresteerd.
Drie van de vliegtuigen van de
vliegbasis Welschap bij Eindhoven, die
in December door plotseling optredend
slecht weer niet konden landen, werden
zwaar beschadigd. Eén daarvan zal wor
den gebruikt voor opleidingsdoeleinden;
twee vliegtuigen worden hersteld. De
kosten van deze herstellingen bedragen
tachtigduizend gulden, aldus de minister
van oorlog en van marine.
Gistermiddag maakte het tweejarig
dochtertje van de familie D. in de Con-
cordiastraat te Groningen een lade van
een bureau open, waarin ’scheergerei
was opgeborgen. Het kind kreeg een
veiligheidsscheermesje te pakken en
stak dit in de mond. Toen de moeder
enige t(jd later binnenkwam, merkte «ij
wat er gebeurd was. Het kind werd door
de G.G.D. naar het Academisch zieken
huis overgebracht, waar het gelukte
een deel van het scheermesje, dat het
kind in de slokdarm gekregen had, te
«ei'jderen.
De Parijse politie heeft een halfblinde
grijsaard gearresteerd, omdat hij er zjjn
werk van maakte mensen met behulp
van een bijzonder gevaarlijk poedertje
van de drank af te helpen. De 94-jarige
Gaston Ribaux was zelf alcoholicus ge
weest en de dokters hadden hem daar
van genezen. Op de een of andere ma
nier had hij ontdekt, welk middel zjj
daarbij hadden gebruikt en daarmee ge
wapend ging h(j op geregelde tijden
café’s binnen, maakte kennis met een
zame drinkers, bood hun een glaasje van
het een of ander aan en deed daar dan
tersluiks een hoeveelheid van het ge
neesmiddel in. Het pijnlijke was, dat hij
by dergelijke operaties tien maal de ver
eiste hoeveelheid gebruikte, zodat zijn
„bekeerlingen” met heftige maagkram
pen te kampen kregen. Toen er onge
veer twintig mensen in een hospitaal te
recht waren gekomen, kwam men Ri
baux op het spoor.
Dinsdagochtend omstreek» kwart
voor vier is door onopgehelderde oor
zaak brand ontstaan in hotel-café De
Roskam op de hoek van de Agnieten-
straat te Tiel. De vlammen grepen zeer
snel om zich heen en enkele der negen
personen, die zich in het pand bevonden,
konden slechts het vege lijf redden door
pardoes uit het raam van hun slaapver
trek op straat te springen. Drie hunner
moesten in het ziekenhuis worden opge
nomen. Twee personen, de 53-jarige J.
van Pelt uit Dordrecht en het elfjarige
dochtertje van de caféhouder, Willy
Kuypers, kwamen in de vlammen om.
Het Nederlands Bondselftal heeft
Woensdag te Wenen ten aanschouwe
van zeven duizen mensen met 4—2 ver
loren van Rapid. Maar met ere; onze
landgenoten hebben op het vrij kleine en
zware terrein van Rapid te Hutteldorf,
waarop sedert Cerstmis niet meer was
gespeeld en dat nog drassig was van
het sneeuwwater, een uitstekende wed
strijd gespeeld. Zij hebben hun technisch
superieure en ook snellere tegenstanders
op prachtige wijze partij gegeven. Want
Rapid, dat ondanks het niet-meespelen
van Happel toch nog altijd een ploeg van
sterren was, heeft van de eerste tot en
met de laatste minuut op volle kracht
moeten werken om de Nederlanders, die
in het rood-wit-blauw speelden, eronder
te houden. De Nederlandse doelpunten
waren van Van Melis en Heyster.
Jan Boots, radio-omroeper van de
Avro, bevindt zich in een rusthuis te
Hilversum. De Christchurch-race waar
aan hjj deelnam als radio-reporter en
zjjn zeer drukke werk hebben het nodig
gemaakt dat hjj enige tijd rust neemt.
Het verblijf in het rusthuis behoeft ge
lukkig niet langdurig te zijn.
Zes honden, waarvan er inmiddels
vier zjjn gestorven, zijn In Huizen en
Naarden op één dag het slachtoffer ge
worden van vergiftiging. Men vreest dat
nog meer honden het slachtoffer zullen
worden van de vergiftigingen aangezien
men niet weet aar het vergif zich be
vindt. Daarom heeft de politie in wijde
omtrek gewaarschuwd, de honden voor
lopig thuis te houden of aan de lijn naar
buiten te laten. Men neemt aan dat de
dieren gegeten hebben van roekeloos
neergeworpen strychnine-eieren die in de
broedtjjd gebruikt worden om schadelij
ke vogels te vernietigen.
Ttfdens het spelen op een grasveld
nabij «en beek is een jongetje van 2 jaar
uit het gezin te W. te Hengelo te wa
ter geraakt Het ventje dreef een hon
derdtal meters stroomafwaarts voordat
het op het droge kon worden gebracht
Kunstmatige ar’ nhaling mocht ech'
niet meer baten.
Uw advertentie geniet daarbij de
zelfde grote belangstelling als het
NIEUWS, want een verkoop-
boodschap is voor de lezers van
dit nieuwsblad even belangwek
kend als een plaatselijke verga
dering of gebeurtenis.
Willem van Gelre en de zijnen kregen
de opdracht, in het jaar 1393, op te trek
ken tegen Wykolt, hertog van Lithauen,
dw zich opstandig had getoono jegens
’t oppergezag der Duitse Orde Boven
dien werd hem verweten, ’t Christelijk
geloof ontrouw te zijn geworden. Rede
nen genoeg, om de regel ,,'t Doel heiligt
dé middelen in toepassing te brengen.
Wykolt had zich verschanst in de burcht
Gaarde, waar eveneens enkele duizenden
inwoners uit de omgeving have en leven
zochten te redden. Na een beleg van 9
dagen drong men de burcht binnen, al
les neerhouwende wat voor de voet
kwam, rijk en arm, jong en oud: „Den
negenden dach des belechs hebben die
Kersten dat slodt gewonnen, ende om
trent vier duisent menschen doot ge-
slaegen”, aldus Worp van Thabor.
Rienck zal wel haantje de voorste zijn
geweest en bemachtigde onder meer
een beeld van Maria, „welke Wykolt
voorsz. plach toe eeren, doen hy. noch
Kersten waere”. Wij kunnen moeilijk ge
loven dat Rienck dit beeld op zolder
vond, zodat het te bezien valt of Wykolt
wel inderdaad zulk een afgodendienaar
is geweest als de Duitse Heren beweer
den, Hoe het ook zjj, Rienck bracht dit
beeld in triomf naar Sneek en liet het
opstellen in de kapel van het „Olde Hos-
pitael”, die aan St Anthonius was ge
wijd. Toen de Kruisheren, in het jaar
1462, dit „hospitael” met de kerk over
namen, hielden zij het beeld in ere, en
dit bleef daar staan tot aan de Hervor
ming: „dit beelde heeft heer Rienick
met hem in Frieslandt gebrocht, doen hy
thuys quam, ende sette dat toe Sneeck
in S. Anthonls kereke, dat nu die Cruce-
broeders kereke is, ende staat daer noch
op deesen tyt”. Zo het in 1566 of 1580
al niet vernield is, en nog in een of an
dere kerk prijkt, in Brabant of nog ver
der Zuidwaarts, gered door de vluch
tende Kruisheren, zo zal het toch wel
nimmer meer als zodanig herkend kun
nen worden. Wel heeft men bij de af
braak van de laatste overblijfselen van
het Sneker Kruisherenklooster ,ten be
hoeve van het nieuwe Weeshuis in 1843,
onder een vloer nog een drieluik gevon
den, een uit drie delen bestaand, op hout
geschilderd altaarstuk. Jammer genoeg
heeft men dit drieluik niet alleen ver
nietigd, maar zelfs verzuimd er een be
schrijving van op te stellen, zodat wij
geheel in het duister tasten over de
voorstellingen, waarmede deze „altaar-
kas” was versierd.
Maar Rienck bracht ook nog iets
anders uit Lithauen mee: twee jongens,
kinderen nog, wier ouders tengevolge
van de oorlogshandelingen zullen zijn
omgekomen, dan wel, zoals ook in de
laatste oorlogen maar al te vaak is ge
schied, gedwongen werden huis en hof te
verlaten en daarbij hun kroost uit ’t oog
verloren. Wjj zullen nu maar aannemen,
dat Rienck zich uit reine naastenliefde
over de jongens had ontfermd en niet
handelde uit verkeerd begrepen Chris
tendom, in de mening dat men beter kin
deren kon roven en Christelijk opvoeden,
dan deze in handen te laten van hun
heidense ouders. Want dergelijke be
schamende dingen zijn in de Baltische
landen veelvuldig voorgekomen. Laten
wjj ons echter niet op de borst slaan
door te beweren, dat zoiets in ónze tijd
toch niet meer voorkomt, want nog
steeds worden er duizenden Griekse kin
deren in Albanië, Bulgarije en elders
vastgehouden, enige jaren geleden door
communistische benden van hun ouders
losgescheurd met de bedoeling, op deze
wjjze de weerstand der bevolking te bre
ken. Men mag slechts hopen, dat het
geweten dergenen, die voor deze mon
sterachtigheden verantwoordelijk zijn,
gaat spreken. Niet voor niets is de ge
schiedvorser doorgaans sceptisch ge
stemd jegens de bewering, dat de we
reld steeds vooruit zou gaan! Huivering
wekkend zjjn de afgronden, waarvoor
menselijke boosheid elk geslacht op
nieuw weer stelt.
Een van deze jongens was Rienck wei
nig erkentelijk voor het feit, op deze
wijze gekerstend te worden: „Oeck
brochte hy ut Letouwen twee jonge
knechten, dien hy toe Sneeck liet doepen
ende setse ter schoeien. Deene van dese
twee jongen en wold niet doogen: want
als hy met andere kynderen speelde, soe
nam hy den coot in zyn handt, ende
worpe die int water, seggende: lek doo-
pe dy, als ick gedoopt ben”. Daar is
geen woord Latijn bij
uit tot een voorbeeld voor geheel Fries-1
land; een centrum bovendien van ge
schiedschrijving gelijk er in de middel
eeuwen weinig geweest zijn. Steeds nog
weer worden in bibliotheken en archie
ven handschriften gevonden, die in
„Thabor” geschreven zjjn en op de his
torie van Friesland betrekking hebben.
Maar ook „Thabor” was niet veilig voor
de Hervorming, temeer niet aangezien
de kloosters met hun hechte muren en
diepe -achten voor de nabijgelegen ste
den eer bedreiging vormden, in het ge
val dat de Spanjaarden er zich in nes
telden. Deze bedreiging is het, en niet
zozeer de „Papenhaat”, die in het jaar
1580 vrijwel alle Friese kloosters, bui
ten de steden gelegen, met de grond ge
lijk deed maken.
Bij de afgraving van de Thaborse
kloosterterp, waarmede een aanvang
werd genomen in het jaar 1891, bleek
nog een grote hoeveelheid metselwerk
in de grond te steken. Voor en na werd
dan ook menige oudheidkundige vondst
gedaan; het valt te betreuren, dat deze
vondsten niet op de juiste betekenis wer
den geschat, zodat er slechts vage her
inneringen van resten. Het Sneker Mu
seum bezit echter nog enige terpoudhe-
den, van Thabor afkomstig, die wij te
danken hebben aan Dr. Hofstra, alsmede
een dakpan van merkwaardige, platte
vorm, die eenmaal op het dak van een
der kloostergebouwen zal hebben ge
legen. Men zou bovendien bij de afgra
ving ook eens gestoten zijn op een graf
kelder, die tot dusverre over het hoofd
was gezien en houten kisten bleek te
bevatten, waarbinnen de doodsbeenderen
nog aanwezig waren. Ook met deze
vondsten heeft men korte metten ge
maakt- het schijnt ons echter niet uit
gesloten dat het hier het gebeente gold
van Rienck Bockema en sommige zijner
familieleden, die in de kloosterkerk wa
ren bijgezet.
Wendt men thans zijn schreden naar
de oude kloosterstede, zo ontwaart men
er weinig meer, dat aan het roemruchte
verleden herinnert. De nieuwe stelnhui-
zinge dankt haar verheven, van ver ken
bare ligging echter aan het enige stukje
terugrond, dat gesnaard bleef. En zo
kan men daar dus tóch nog on „gewijde
aarde” lopen. Voor het overige dient
men zich tevreden te stellen met het
aardige schilderstuk, „Thabor” in wel
stand voorstellende en te bewonderen in
ons Museum. Over dit schilderstuk een
volg'--'-’ ~>aal.
Toen de jongen na herhaalde berispin
gen en straffen niet tot andere
gedachten was te brengen, liet
Rienck hem „over syde brengen”, het
geen zowel kan betekenen „heimelijk
vermoorden” als „in een ander land af
zetten". Wij zullen maar hopen, dat het
laatste het geval was. De andere jongen
was geheel verschillend van aard en
bracht het zelfs tot „procurator” van
het klooster Thabor, waar hij in het jaar
1423 overleed; Worp eindigt het ver
haal over de jongens als volgt: „Voor
dese ende andere quade wereken heeft
heer Rienick hem vaeck gestraft ende
scherpelick gecorrigeert; maar als hy
daer gheenen beteringe in fonde, heeft
hy hem over syde laten brengen, op dat
hy andere kynderen niet solde verlei
den. Die ander jonge, die genoempt was
van heer Rienick Mauritius, hevet neer-
stelick geleert ende hem duechdelick ge-
regeert, ende is nae toe Thabor int
clooster gegaen, a° duisent vier hondert
ende acht, dat heer Rienick daer hadde
fundeert, als ick nae sal schryven. Ende
Mauritius heeft int doester soe ge-
leeft, dat hy daer procurator vant does
ter is geworden, ende aldaer, int jaer
ons Heeren duisent vier hondert ende
drie ende twintig, is gestorven, den
achthienden dach in Maio".
Laten wij evenwel niet van Rienck
scheiden als de man van het zwaard,
doch als de bekeerling. Tegenslagen
werden hem immers niet bespaard en als
een gebroken man keerde Rienck in
Sneek terug, toen hem, die zjjn land had
verraden door gunsten aan te nemen van
de graaf, die Friesland had pogen te
knechten, Albrecht van Beieren, vergund
werd zjjn ballingsoord aan de overzjjde
van de Zuiderzee te verlaten. Na zich
naar Staveren begeven te hebben, werd
hij daar opgewacht door enige afge
zanten uit Sneek, die hem een vrjjgeleide
moesten verschaffen door het hem thans
met diepe minachting bejegenende
Friesland. Het lustte hem niet meer,
zijn door de woedende Snekers ver
woeste burcht „Rodenburg”, waaraan
de beide Burgstraten hun naam nog
ontlenen, op te bouwen. Daar hij geen
zonen bezat, droeg hij al zijn rechten op
de bestuursfuncties van Sneek en Wym
britseradeel over op zijn éne schoonzoon,
Agge Harinxma uit Heeg, gehuwd met
zijn dochter Hisse. In 1403 werd hem uit
dit huweljjk een kleinzoon Bocke ge
schonken, de toekomstige stamhouder.
Nu kon hij de wereldse zorgen rustig
van zich afzetten en pogen, in het reine
te komen met God. Wij weten al, dat
zijn eerste poging tot boetedoening de
stichting van het klooster „Thabor” is
geweest. De 7de Juni van het jaar 1406
begon men met de bouw; de avond van
deze dag kreeg Rienck een visioen, dat
hij eigenhandig heeft beschreven: „als
heer Rienck Bockema selves met zyn
eygen handt schryft in zyn register”,
gelijk Worp ons vertelt, die dit register
onder ogen heeft gehad. Rienck zag na
melijk een groot licht uit het nieuwe
klooster ten hemel opstijgen, welk ver
schijnsel tevens werd gezien door „drie
mannen ende seven wyven, diet over all
hebben gespreit ende gesecht”.
Dit verschijnsel vatte hjj als een teken
Gods op, en hjj heeft tot het einde vol
hard in zijn berouwvolle afzondering.
Een grote toekomst was zjjn klooster
nog weggelegd, want waar oudere kloos
ters teerden op oude roem of onder gin
gen aan al te begerig nagestreefde rijk
dom en macht, daar bloeide „Thabor”
HOMMERTS. Vanmorgen tegen half
acht is een veeauto, komende uit
richting Lemmer en bestuurd door de
heer G. Pjjkeren uit IJselmuiden, ge
slipt en het erf van de heer M. Cnos-
sen, winkelier, opgereden, waar hij een
bromfiets vernielde en tevens een juist
passerende fietser van zijn vervoermid
del beroofde, aldus meldt het F. D.
De veewagen moest een melkauto pas
seren, die de bestuurder door de mist
te laat opmerkte. Hij remde, maar gleed
van de weg, daar het ter plaatse glad
was. De wagen kwam op het erf van
winkelier Cnossen terecht, waar hjj een
bromfiets vernielde. De juist passerende
17-jarige Fokke Wjjbenga, die op de
fiets naderde, werd meegesleurd en
tegen de muur van ’t huis geslingerd,
maar liep- wonder boven wonder geen
verwondingen op. Zjjn rjjwiel werd ech
ter vernield.
Heel lang geleden woonde in ons land
een man, die Richard heette. Omdat hij
ook nog een graaf was, noemde ieder
een hem graaf Richard. Hjj was een
aardige man, die zoveel geld had dat hij
nooit behoefde te werken. Toch deed hij
nog wel eens wat. Iedere morgen stond
hjj om zeven uur op, verzorgde zjjn
hoenderpark, at een geroosterd boter
hammetje met oude kaas en nam zelf
stof af in het kasteel. Zijn hobby be
stond uit broeken. Hjj bezat de mooiste
broekencollectie van West-Europa. Zijn
collectie omvatte broeken uit alle tijd
perken. Hjj had kuitbroeken, pofbroe
ken, generaals broeken, fluwelen en zij
den broeken. Bovendien liet hij zijn Ijjf-
kleermaker iedere week een nieuw mo
del ontwerpen, nu eens van grauw gras
linnen, dan weer van kleurige Italiaanse
weefsels. Als zij hem zagen zongen de
kinderen dit liedje:
Graaf Richard draagt een pantalon
die is versierd met goudgalon.
Elk voorjaar was het feest op het kas
teel van de graaf. Dan kwamen zijn
vrienden en aten in de openlucht
lange tafels kalkoen en reerug,
sproeid met een keur van wjjnen. Elke
gast verscheen daar in zjjn fraaiste
broek en hield bjj het binnenkomen de
pink op de naad, zoals het behoorde. De
uitnodigingen waren op Oud-Hollands
papier gedrukt en de affiches aan de
slotpoort gecalligrafeerd op het fjjnste
perkament. Een gehele week duurden de
feestelijkheden, en die gast die in deze
week geen druppeltje op zjjn pantalon
gemorst had werd tot Pantalonnen-
koning benoemd. Hjj kreeg een anker
wjjn thuisgestuurd en een gouden broe
kenpers.
Voor het drukken van de invitatie
kaarten en het vervaardigen van de af
fiches, had graaf Richard een oud baas
je, die het al jaren deed en altijd weer
het land had als het zover was. Hjj vond
graaf Richard een malloot. Veel liever
dan werken voor de graaf las hjj bjj het
haardvuur de sprookjes van Moeder de
Gans. Omdat hjj altijd met boeken bezig
was, en onder de dorpelingen als een I
boekenwurm bekend stond, vonden de1
mensen het niet zo èrg vreemd dat hij
zich op een keer vergiste. Op de uit
nodigingskaarten, die dat jaar werden J
rondgestuurd kwam te staan:
Het is graaf Richard Pantalone
een grote eer U uit te nodigen
voor zj|n jaarljjkse, feestelijke
boekenweek.
Alle genodigden begrepen direct dat het
een stomme fout van de zetter was. En
dat het niet boekenweek, maar broeken
week moest zjjn. Dus trokken zjj alle
maal hun voortreffelijkste broek aan.
Maar voor alle zekerheid, omdat je nooit
weten kunt, namen ze ook nog een boek
mee. (De meesten hadden zelf wel geen
boek, maar ze leenden er gauw een van
de stalknecht of van een overbuurman).
De een kwam met „Vertellingen uit Dui
zend en één Nacht”, de ander met „Rei-
naert de Vos”, een derde met „Ciske de
Rat” of de Memoires van Churchill of
Gorters „Mei” of in elk geval iets dat
erop leek.
Het werd een schokkende gebeurtenis.
Niemand had nog ooit zoveel boeken bjj-
een gezien als die week op het kasteel
van graaf Richard. De grootste schok
ontvingen de gasten tussen de maal-
tjjden door. Men ontdekte, dat men de
boeken open kon maken en erin kon
lezen. Velen gingen daartoe over en lie
ten er een stuk kalkoen voor passeren.
In de komende dagen vond men een
baron op zjjn buik in het gras liggen,
verdiept in „Eline Vere”. Een jong mar-
kiesje zat boven in een kastanjeboom
Bredero te lezen.
Het heet, dat uit deze curieuze vergis
sing van een zetter in de loop der jarer.
de Nederlandse Boekenweek is ontstr
Han G. Hoek st a.
heleboel andere woorden”.