nn
FRIES SCHEEPVAARTMUSEUM
L
PW
ADVERTEREN
mag geen gokje zijn
Volg de zekere weg. Via het Snea
ker Nieuwsblad bereikt U een
kopend publiek, dat „zijn” krant
leest met de intense belangstel
ling waarmee streekbladen gele
zen worden. Kolom voor kolom,
pagina voor pagina.
II®
I
Mi
7
i J
fi
Naar de Lente
TyMgaa *W/7 title kant @a
1
Zilveren jubileum koster
Ned. Herv. Kerk Gauw
C.J.M.V. en Meisjesver. com
bineerden haar jaarfeest
Ouderavond Chr. Nat.
School te Woudsend
Buitenland in het kort
Maarschalk Juin ontslagen
98.75
119.75
LXXII
PHILIA.
NEDU’nMJ
m E. C '■- i »v «J»
derij was gevestigd.
U merkt 't aan de modeshows,
Aan katjes, die miauwen,
Aan schoonmaakschuwe
mannetjes,
Aan ’t huis kérende vrouwen,
Aan crocusjes, de eerste zoen,
Aan duizend-en-één dingen,
Die zonder klanken, zonder noot
De lentekomst bezingen.
Al doet April nog „wat-ie wil”
(Wat is die wil soms krachtig),
De lentesfeer „saneert” de tijd
En wordt weer oppermachtig!
Dank, kacheltje; dank, beste
haard.
Nog twee, misschien drie weken
En dan kun jij j’in potlood-glans
Voor ’t zomerslaapje steken.
De Lente komt! Vergeet
de krant,
Vergeet ’s werelds sensatie,
Lees liever het kalenderblad:
Op weg naar Lente-Gratie!
De nieuwe rijksweg Amsterdam
Utrecht is heden door minister Algera
geopend. Deze autosnelweg heeft twee
rijbanen elk van 7.25 meter. Hij heeft
per meter 880 gulden gekost.
Publloalla vaa
.Da Nadarlandscha
Nleuwsbladpari’
dr
radio op een normale accu is aangeslo- i
ten, is zij zo geconstrueerd, dat haar ge- I
luidsvolume de tractor verreweg de baas
is. Op tweehonderd meter is de muziek
nog prima te volgen en dat vond boer
Goelema meer dan genoeg. Wij ook.
Dinsdagmiddag kwam in Heerlen een
zevenjarig meisje om het leven doordat
het op de Schaesbergerweg aldaar werd
overreden door een personenauto. Het
kind stak onverwachts de weg over.
De 24-jarige dienstbode A. H. V.,
die het in haar dienst bij een mevrouw
aan de Heemraadssingel te Rotterdam
niet langer naar haar zin had, vroeg
Dinsdag jl. plotseling haar geld op. Me
vrouw had geen kleingeld en vroeg een
dag uitstel. De volgende morgen bleek
de dienstbode te zijn verdwenen met haar
spullen en twee ringen met briljanten
van mevrouw. De vrouw kon later wor
den aangehouden; de ringen ter waarde
van 1500 zijn teruggevonden.
Uw advertentie geniet daarbjj de
zelfde grote belangstelling als het
NIEUWS, want een verkoop-
boodschap Is voor de lezers van
dit nieuwsblad even belangwek
kend als een plaatselijke verga
dering of gebeurtenis.
WOUDSEND. De Chr. Jongemannen
vereniging en de Meisjesvereniging al
hier hielden samen haar jaarfeest. Ds.
H. C. Kranendonk, die de leiding had,
opende op de gebruikelijke wijze, waar
na hij allen welkom heette. Mej. P.
Kampen hield deze avond de Bijbelinlei
ding, waarna enige meisjes een passend
.lied zongen. Daarna kwamen de bestu
ren van de beide verenigingen, die tege
lijk op het podium verschenen, aan het
woord, die heel gezellig op rijm weerga
ven wat hun verenigingen in het afge
lopen jaar hebben beleefd. Het rijk voor
ziene programma dat o.a. reidansen,
zang en het optreden van de Accordeon-
club bevatte, ging daarna vlot verder.
Ook de andere aanwezigen kregen ge
legenheid hun kunnen te tonen en twee
ploegjes van vier moesten zelfs een to
neelstukje opvoeren, waarvan hun alleen
de titel werd opgegeven, wat heel-veel
plezier opleverde. De prijzen werden ge
wonnen door: le. P. Reijenga, H. Visser,
mevr. Schilstra en mevr. Atsma. 2e. W.
Visser, I. de Vries, mevr. Kampen en
mevr. Visser. Het mooiste werd echter
voor 't laatst bewaard en wel het toneel
stuk „Libbensrispinge”. Dit werd prach
tig gespeeld en er is volop van genoten.
Ook de tractatie werd niet vergeten. Zo
vloog de tijd om en was het al 12 uur
geweest toen ds. Kranendonk deze mooie
avond sloot met dankgebed.
Bij graafwerk op het terrein van de
Kromhoutkazerne te Utrecht heeft men
gisteren twee geraamten gevonden.
Naar'het oordeel van degskundlgen zijn
de geraamten zeker dertig jaar oud. Zij
lagen in grond waar vroeger een tuin-
WOUDSEND. Vrijdagavond hield de
Chr. Nat. School alhier haar ouder
avond onder leiding van ds. H. C. Kra
nendonk, die opende met het laten zin
gen van Ps. 100 1, gebed en het lezen
van een gedeelte uit de Bijbel. Meester
Bos hield daarna een inleiding getiteld
„1 April”, waarin hij sprak over de
moeilijkheden van zitten blijven of over
gaan. Na een kopje thee kwam de rond
vraag aan de orde, waarbij veler pro
bleem het schoolplein was, waarop de
kinderen niet worden toegelaten voor de
onderwijzer daarvoor toestemming geeft.
Voor die tijd spelen de kinderen voor de
school op de zeer drukke verkeersweg,
wat veel gevaar oplevert. Ook is het
moeilijk voor de ouders de kinderen zo
lang in huis te houden, vooral voor hen,
die weinig ruimte hebben, wat in ons
dorp veel voorkomt. Na een lang debat
werd besloten, dat de leerkrachten om
de beurt vroeger naar school zullen gaan
ten einde een oogje in ’t zeil te houden.
Het personeel van de school maakte
door zang en muziek deze avond tevens
tot een heel gezellige. Nadat de heer
Bos met dankgebed gesloten had, kon
het werk van de kinderen nog worden
bezichtigd.
Zonder de reeks bruiklenen van de
heer Nanne Ottema te Leeuwarden zou
het Sneker Museum er niet best aan toe
zijn! Niet alleen stelde de heer Ottema
dit Museum vele schilderijen en curiosi
teiten, op de Friese zeevaart betrekking
hebbende, en stuk voor stuk vrijwel on
misbaar voor de collectie, ter beschik
king, maar ook verschillende kostbare
specimina van Sneker oud-zilver als
mede een aantal scheepsmodellen. Deze
modellen werden deels vervaardigd door
de bekende Hindelooper, thans hoog-1
bejaarde figuur Frits van Meekeren en
stellen voor een Hindelooper botter, een
oorspronkelijk door de Schoklander vis
sers gebruikte schokker, een Staverse
jol en een Lemster aak. De voornaam
ste typen der Friese vissersvaartuigen,
voorheen op de Zuiderzee gebruikt. Bo
vendien gaf de heer Ottema in bruikleen
het model van de 18de eeuwse Oost-In-
dievaarder „Bosch en Hooven”, door
hem in Amsterdam eens aangekocht en
door Van Meekeren weer opgetuigd. Het
toeval wilde, dat een zusterschip van de
„Bosch en Hooven”, de „Spaar en Hoo
ven”, voor de Amelandse kust aan de
grond nep en in stukken sloeg. Brjno
twee eeuwen later ontdekte de heer
J. Woudstra van Nes op Ameland het
naambord van de „Spaar en Hooven” in
een uit aangespoeld wrakhout opge
bouwd schuurtje, waar het al die tijd
veilig bewaard was gebleven. De heer
Ottema zorgde er voor, dat ook dit
naambord in het Sneker Museum kwam.
Het bestaat uit twee evengrote, buiten
gewoon sierlijk besneden delen; de naam
van het schip is in verguld uitgesneden
tegen een met vergruisd glas verharde,
diep-blauw gekleurde achtergrond.
Maar er is nóg een scheepje in het
Sneker Museum, de heer Ottema toebe
horende. Een miniatuur-modelletje, am
per 20 duim lang en voorstellende een
zogenaamde hoeker, een vaartuig, waar
mede tot in de tweede helft van de vo
rige eeuw de haringvangst op de Noord
zee werd uitgeoefend. Deze typische
ronde schepen hoorden thuis in Water
land en de West-Friese steden, vooral
Enkhuizen, en werden eerst uit de vaart
genomen, toen de van Bretagne afge
keken kotters in het gebruik economi
scher bleken te zijn. Deze staken echter
dieper, en dientengevolge verlegde het
zwaartepunt van de haringvangst zich
naar de havens aan de Nieuwe Water
weg en het Noordzeekanaal.
Genoemd modelletje had de heer Ot
tema destijds gekocht van de bekende
antiquair Van Messel; deze had het
weer aangetroffen, met nog vele andere
onnutte zaken, op de zolder van een
Amsterdams grachtenhuis. Er was ech
ter nog een tweede, overeenkomstig mo
delletje bij geweest, dat tesamen met
het eerste, een stelletje had gevormd.
Men kan zich onze vreugde voorstellen,
toen onlangs ook het tweede modelletje
door de heer Ottema aan ’t Sneker Mu
seum werd toegezonden, zodat het paar
tje thans weer verenigd is.
Er vallen echter nog meer aanwinsten
op scheepvaartgebied te melden. Zo
schonk de heer J. Siderius, die het pont-
veer bedient in de weg van Grouw naar
Nes, het Museum een grote, zeer fraaie
roerleeuw. Schilder Lucas de Vos zorg
de er voor, dat de leeuw weer in het'
bladgoud gestoken werd. De heer Side
rius schreef ons nog, dat de leeuw een-
P. G., Goelema te Lutten is de
eerste boer in Nederland die kan ploe
gen en eggen met muziek. Boer Goelema
heeft namelijk, achter zijn zitplaats, een
Philips-radio laten bouwen. Hoewel de
De beroemde Peruviaanse zangeres
Yma Sumac, die hoger en lager kan
zingen dan welke andere vrouw ter we
reld en die aanspraak maakt op de titel
van prinses als afstammelinge van de
laatste keizer der Inca’s, is in de opera
van de muzikaalste stad in een der
muzikaalste landen, namelijk in Bo
logna, in Italië, uitgejouwd en uitgeflo
ten. Zelfs haar korte speechje tijdens de
pauze, waarin zij het Europese klimaat
de schuld van haar mislukking gaf.
mocht niet baten. Op het eind van het
concert ontstond een verontwaardigd
tumult, zoals dat alleen in Italië moge
lijk is.
GAUW, 31 Maart. Deze maand was
het 25 jaar geleden dat de heer IJ. Jel-
lema de functie van koster bij de Herv.
Gemeente alhier aanvaardde. Gister
avond heeft de Kerkvoogdij van zjjn
waardering doen blijken door de jubila
ris een mooie armstoel aan te bieden.
Met een korte toespraak bood de heer
H. Zwaagstra, adm. kerkvoogd, het ge
schenk aan. De heer IJ. Jellema bedank
te in een speech voor dit prachtige ca
deau. Tijdens zijn kosterschap is de to
renklok in 1943 geroofd en na de oor
log door een nieuwe vervangen, werd de
oude dorpstoren gerestaureerd en op
nieuw aan de voorkant omkleed en
kwam er een groot verenigingsgebouw
„Us Gebou” naast de kerk. Wij wensen
de jubilerende koster en zijn gezin nog
vele gezegende jaren toe.
te blijven en ontslag vraagt, om gezond
heidsredenen. Het wordt hem op de
meest eervolle wijze verleend en in
Januari 1854 vertrekt Scheltema uit
Batavia, vergezeld van zijn kinderen en
een Javaanse bediende. Over Singapore,
Cellon en Mauritius zeilt zijn schip naar
Kaap de Goede Hoop, waar de reis enige
tijd wordt onderbroken om een bezoek
te brengen aan de daar woonachtige
broeder van Dirk. In Augustus keert de
familie in Nederland terug. Daar koopt
Dirk de buitenplaats „Dubbel Genoe
gen” bij Haarlem en hertrouwt, in 1855,
met Johanna Kerkhoven, die in 1856
echter al weer overlijdt. Op 26 Juni
1856 komt zijn benoeming af als burge
meester van Wormerveer. Maar na een
maand vraagt Dirk zijn ontslag; hij
bljjkt volkomen ongeschikt voor deze
functie door zjjn autoritair optreden.
De vele vrije tjjd, die hem restte, be
nutte hij voor het ontwarren van erfe
niskwesties en andere ingewikkelde aan
gelegenheden; in 1862 maakte hij daar
toe nog een reis naar Curasao. Royaal
bedacht hij ook allerlei liefdadige instel
lingen, totdat de dood in het jaar 1886
een einde maakte aan dit leven.
Smartelijk was hem ook het verlies
geweest van zijn veelbelovende zoon
Cornells. Deze had zijn vader als zes
jarig kind op de thuisreis naar het va
derland vergezeld, maar was Indië niet
vergeten. Het was zijn vurigste wens
naar Java terug te keren om aldaar een
plantage te leiden. Zijn vader zond hem
daartoe naar Haren en Leiden, om een
opleiding tot landbouwkundige te vol
gen. In Leiden overvalt hem een chole-
ra-epidemie, die hem ten grave sleept.
Het moet een zeer begaafde, veelbelo
vende jongeman zjjn geweest. Dit bljjkt
ook wel uit een artistieke waterverf
tekening van zjjn hand, door mej. Dozy
aan het Sneker Museum geschonken en,
blijkens de signatuur, op 26 Februari
1864 door hem gemaakt. De tekening
stelt voor een raderboot met hulp-zeil-
vermogen in volle zee; van de achter-
spiegel waait de Amerikaanse vlag.
Wij mogen al niet meer plaatsruimte
vergen. Besluiten wij onze opsomming
dus met de korte vermelding van een
speelkanonnetje. het Muséum in bruik
leen gegeven door de heer A. M. Sus-
tring te Sneek. Het is afkomstig van de
heer A. M. Sustring Sr„ die er bij fees
telijke zeilpartjjen mee schoot, samen
met de heer M. J. Houwink. Het werd
ook eens in IJlst losgebrand, met een
dusdanige uitwerking dat de kiep-
mantsjes uit de huizen kwamen, kla
gende over de schilderstukken, die door
het schieten van de muren waren geval
len. Dat was nog eens een tjjd!
H. H.
De Franse regering heeft maarschalk
Juin wegens „gebrek aan militaire disci
pline” ontslagen als vice-voorzitter van
de hoge raad der strijdkrachten en per
manent militair adviseur van de re
gering.
Juin had eerst zonder toestemming
een redevoering (tegen de EDG) gehou
den en daarna geweigerd voor premier
Laniel te verschijnen om hierover een
verklaring af te leggen.
Waarschijnlijk zal de maarschalk
heden ook door de Noord-Atlantische
Raad als opperbevelhebber der strijd
krachten in Midden-Europa ontslagen
worden.
UB
Gok niet met Uw geld, maar
adverteer in het
S N E E K E R
NIEUWSBLAD
Grootzaud 55, Tel. no 3005. Sneek
maal op het roer van een tjalkje had
geprjjkt, dat de naam „Eben Haezer”
droeg en omstreeks 1890 op de werf
Prins te Zwartsluis was gebouwd voor
rekening van schipper Hammer.
Dan zij nier vermeld een klein anker
van ogenschijnlijk hoge ouderdom, een
zg. kat, door ons aangekocht van de
antiquair Loojjenga te Leeuwarden. Het
is de bedoeling, ook dit ankertje te ver
gulden, en vervolgens aan een sierlijk
gesmede arm, bij wjjze van uithangbord,
aan de gevel te hangen. Aldus zou vol
daan zjjn aan de wens van velen, het
Museum voor de vreemdelingen beter
kenbaar te maken dan nu het geval is.
Om aan hetzelfde verlangen tegemoet
te komen is eveneens het aantal rich-
tingsbordjes, aangevende waarheen men
zich moet begeven om het Museum te
vinden, uitgebreid. Ook nu weer was de
directeur van de Sneker Ambachts
school bereid deze bordjes door zjjn
leerlingen te doen vervaardigen, waar
voor een woord van erkentelijkheid op
zijn plaats is. Teneinde deze bordjes iets
opvallender te maken, werd voor de
tweede serie een ander kleurengamma
gekozen dan voor de eetste serie. Hope
lijk zal het volgende zomer niet meer
voorkomen, dat toeristen op zoek naar
het Museum vergeefs het Kleinzand af
lopen! Intussen hopen wjj óók, dat alle
Snekers langzamerhand weten, dat het
„Skeepfaat-museum” niet meer aan de
Kruizebroederstraat gevestigd is
Volgt een tweetal geschenken van
mej. P. Dozy uit Groesbeek. In de eer-
•ste plaats een lijvig, doch keurig inge
bonden handschrift vol met sierljjk ge
schreven en volledig uitgewerkte wis
kundige vraagstukken, betrekking heb
bende op de navigatie. Het werd opge
steld door Dirk Scheltema, grootvader
van moederszijde van schenkster, en wel
in het jaar 1833. De schrijver was toen
nog slechts 18 jaar en bereidde zich voor
op het examen voor tweede stuurman.
Een opmerkeljjke figuur, die op 26
Februari 1815 te Amsterdam was ge
boren als zoon van de uit Franeker af
komstige Gajus Scheltema en de van
Amsterdam geboortige Anna Catharina
Versteegh. Dirk wilde zeeman worden,
maar omdat zjjn ouders hiervoor geen
toestemming gaven, monsterde hij zon
der hun voorkennis aan als scheepsjon
gen op het koopvaardijschip Helena
Christina voor een reis naar Batavia.
Het loon bedroeg 6 gulden per maand
en in het geheim zeilde hjj uit, de 24ste
Juni 1829, amper 14 jaar oud!
Het zeemansleven beviel hem goed, en
ook voor de volgende reis met ditzelfde
schip monsterde hjj aan, nu als licht
matroos tegen een gage van 10 gulden
per maand.
Met ijzeren wilskracht bekwaamde hjj
zich intussen voor het stuurmansexa-
men, dat op 1 Maart 1834 „op hoogst
voldoende wjjze” werd afgelegd. Als
tweede, vervolgens eerste stuurman
maakte Scheltema nog enige reizen
mee naar Batavia, om in 1839 een be
trekking te aanvaarden op het kantoor
van de Heren Daendels Co. te Sema-
rang op Java. Op 14 Januari 1841
volgde zjjn benoeming tot Agent van de
Javasche Bank aldaar. Daar huwt hij
ook op 12 Augustus 1846, Catharina
Maria Vermeulen, een verwante van de
familie Daendels. Zij sterft in 1852, en
het verlies grijpt haar echtgenoot zo
aan, dat deze niet langer in Indië wenst
LEEUWENBURG 28 TELEFOON 2044.
Voorjaarscostuma in
zuiver wollen Tweed In
de nieuwste lijn, met recht
oasje. Eén rij-sluiting, flu
welen kraag Kleuren
grijs - beige - geel.
Maten 36 - 44
,rt: i
Zuiver wollen kamgaren tailor-
made costume In klassieke stijl
met Engelse Inslag, lange opge
sneden revers en knoopsluiting
tot in de taille. Zeer slank makend.
Kleuren zwart - grijs petrol
blauw grijs, maten 36-48
Costume in zuiver wollen
kamgaren rips-barré. Zeer
aparte bewerking van Severs
en zakken. Maten 40 - 44
Jeugdig, met charme, is
dit unieke Tweed costume,
met ronde pas, geheel
volgens de nieuwe lijn.
Kleuren bruin - grijs - groen
36%9.75
r
-e 4»
V v jhMWf
Het costume is en blijft de typische voorjaars
dracht, het kan in ons wisselvallig klimaat bijna
onbegrensd gedragen worden. H B 2 loont U
hierin een moderne, zorgvuldig samengestelde
collectie in de nieuwste modellen en stoffen.
Deze collectie is zeer veelzijdig en vervaardigd
naar modellen van de grote buitenlandse mode
centra.
