Uit onze Raadzaal Jubileumavond Ver. „Oranje I R tETOP DU paM V'» V® 85 cent American Star zuivere, milde, échte Amerikaanse sigaretten-tabak, rijpbruin van kleur zoiets lekkers rookte U nog nooit! - f# DINSDAG 4 MEI 1954 TWEEDE BLAD „SNEEKER NIEUWSBLAD" Wilt u MEMEUER’S TABAK - TABAK OP ZN BEST iJ sigaret, met de echt genieten van Lw zeligerolde Amerikaanse zie dan toe dat U het hnn<li«e, platte pakje ster er op krijgt. Geen vrijaf voor het gemeentepersoneel op 5 Mei. Weer 56 woningen op het „Eiland”. Landustrie krijgt hypothecaire geldlening. De bevrijdingsdag n Kon. Rederijkerskamer Ten Kate gat een prachtige opvoering van „De Rebel” V'a v‘1 Ingez. Mededeling. A dvertentle Hamerst tikken. aardige oranje corsage Nieuwbenoemd raadslid. de Zie ver.hr pag. 2. feestelijk tintje uunucruug, ginne-dag, i /fmeitcan star Benoeming hoofd B.L.O.- school. De woningen aan de IJlsterkade. In verband met een wijziging van de rijksregellng inzake steun voor wonin gen als de 12 aan de IJlsterkade (krot- opruimingsbgdrage) stellen B. en W. voor het hieromtrent genomen raads besluit te wijzigen. De bouwkosten der Een commissie bestaande uit de h.h. Groeneveld, Vis en de Vries onderzoekt hierna de geloofsbrief van het nieuw be noemde raadslid in de vacature-mr de Jong, nl. de heer S. v. d. Wal. De heer Groeneveld verklaarde namens deze commissie dat alle stukken in orde wa ren bevonden waarom zij adviseert tot toelating, waartoe de raad z. h. s. be sluit. markies rijen aan van het gemeentepersoneel als voorbeeld weinig waarde heeft. Of men van enkele of vele gemeenten moet spreken die vrij gaven is een bijkomstigheid maar waar er 1000 gemeenten zijn meent spr. dat ondanks de opsomming, welke mevr. Schaper gaf, toch van enkele kan wor den gesproken. Nogmaals: men kan de gevallen beslissing betreuren, maar men zal toch beter doen zich aan te passen dan door eigen maatregelen bij te dra gen tot nog groter verwarring. Mevr. Schaper is teleurgesteld door het antwoord van de voorzitter, doch zjj had dit eigenlijk wel kunnen verwach ten. Spr. wil voorkomen dat er op 5 Mei geen feest gevierd wordt, want is dat éénmaal het geval, dan is het voor goed van de baan. Een groot deel van het volk wil feest vieren en daar is reden toe, want het was een feest toen de be vrijding kwam. Spr. meent dat men niet moet verlangen dat de burgerij eerst zal tonen feest te willen, neen de gemeente moet voorgaan. De burgerij zal meedoen als haar de helpende hand wordt gebo den, dat blijkt nu ook wel op deze 30ste April, als men ’t ook zo doet voor 5 Mei zal er ook op die dag algemeen feest zijn. Spr. heeft niets tegen feestvieren op 30 April, maar 5 Mei heeft een ander karakter en dan moet er een echt be vrijdingsfeest zijn. Zeker, als het ge- meentepersoneel vrij krijgt is dat maar een klein gedeelte, maar het zal een sti mulans voor de bedrijven zijn en 5 Mei zal geen feestdag zijn als het een dag is als andêre en men alleen ’s avonds wat kan horen door de radio. Spr. betreurt het dat er niet meer stemmen in de raad opgaan voor feestviering op 5 Mei, ook dat kan stimulerend op de burgerij wer ken. De heer Groeneveld zou, of schoon mevr. Schaper de raad hier be hoorlijk de les gelezen heeft, toch graag iets willen zeggen over het karakter van de 30ste April als feestdag. Spr. moge er mevr. Schaper op wijzen dat ook deze dag ons herinnert aan ons zelf standig volksbestaan, immers deze dag heeft te maken met de grondleggers van dat zelfstandig volksbestaan: de Oranjes. En waar op de 5 Mei herdacht wordt het herstel van ons zelfstandig volksbestaan is er toch niet zo’n groot verschil tussen beide data in karakter. Persoonlijk voelt spr. voor de viering van de 5de Mei omdat we dan mogen herdenken wat God ons gaf na een aan tal jaren van verdrukking. In 1813 was de toestand nog wel zo precair als in 1945, in eerstgenoemd jaar werden onze jongens naar Rusland gezonden door een dwingeland, maar wie er in de be zettingsjaren heen ging deed het nog vrijwillig. Men denke ook aan 1815 toen de toestand weer precair was, maar we weer werden gered. Lang is er op 18 Juni voor gevlagd, maai er is nu nie mand meer die deze bevrijding viert. Wij die de bezettingstijd hebben mee gemaakt denken aan de 5e Mei 1945 nog met vreugde, als deze generatie is heen gegaan zal ook dat voorbij zijn. Niette min meent spr. dat we gelegenheid moe ten geven deze dag feestelijk te geden ken en dat de overheid daarbij een voor beeld moet geven. Eerst als in de naaste jaren blijkt dat de bevrijding niet meer in het volk leeft, moet men zijn pogin gen toch tot feest te komen opgeven. Den Haag heeft niet verboden vrijaf te geven en spr. zou dus van de gelegen heid gebruik willen maken. Wethouder van der Veen zegt dat het er om gaat of we de 5 Mei hier kunnen redden en spr. is niet overtuigd dat dit kan doordat de gemeente op die dag vrF i van de premieregeling woningverb. geeft. Voorheen is er op die dag toch -splitsing 1953, aan C. J. H. Urban, J. v. Wjjzigtng Ambtenaars-ver- ordening, werkLedenregle- ment en Arbeidsovereen- komsten-verordening. B. en W. stellen voor deze verorde ning enz. te wijzigen in verband met het feit dat arbeidscontractanten in dienst van de overheid nu na 2 jaar, c.q. 5 jaar ook de hoedanigheid van ambtenaar in de zin van de Pensioenwet 1922 verkrij gen, in verband waarmede ook de moge lijkheid tot inkoop van diensttijd voor pensioen verandering heeft ondergaan. Zolang de ambtenaren in tijdelijke dienst en arbeidscontractanten boven de 18 jaar niet in pensioengerechtigde dienst zijn wordt een zodanig gedeelte van de bezoldiging. Ingehouden als terzake van pensioenbijdrage zou zijn verhaald als zij alreeds onder de pensioenwet vielen (spaarregeling). Z. h. s. aangenomen. Z. h. s. of discussie worden aangeno men de voorstellen van B. en W. tot wijziging van de begrotingen van het leningfonds boekjaar 1952, van het gas en waterleidingbedrijf voor 1953, het rapport van de commisssie voor reke ningen en begrotingen inzake onderzoek van een wijziging van de begroting van het O.B.W. voor 1953, idem inzake on derzoek van balans en de rekeningen van het O.B.W. over 1953, het voorstel van B. en W. tot wijziging van de gem.- begroting 1954 en de begrotingen van reinigingsbedrijf en leningfonds voor 1954; voor kennisgeving wordt aange nomen de mededeling van B. en W. no pens de afschrijvingspercentages op be zittingen van het gas- en waterleiding bedrijf, aangenomen wordt het voorstel van B. en W. inzake toekenning van voorschotten aan de bijzondere scholen voor het dienstjaar 1954, idem tot on derhandse aanbesteding van de bouw van een lokaal voor het kleuteronder wijs aan de Dr Kuyperlaan. idem tot opheffing van de onbewoonbaarverkla- ring van een tweetal woningen; idem tot toekenning van een premie, op grond en Vergadering van de raad der ge meente Sneek op Donderdag 29 April ’s avonds 7.15 uur. Voorzitter burge meester L. Rasterhoff, secretaris de heer K. Koster. Aanwezig 15 le den. Er is één vacature (van mr J. A. de Jong) terwijl de heer de Boer af wezig was, omdat hij, naar de Voor zitter meedeelde het gemeentebestuur vertegenwoordigde op de jubileumavond van de ver. Oranje in Amicitia. De notulen van de vergaderingen van 11 en 26 Februari worden onveranderd vastgesteld. Het aftreden van mr J. A. de Jong. d. Meel, H. de Wolf en Faber’s Machine bedrijf; idem tot het garanderen van rente en aflossing van door de N.V. Bouwkas Noord Nederlandse gemeenten verstrekte geldleningen; idem tot wij ziging van de Winkelsluitingsverorde- ning 1952 en tot regeling van de ver plichte vacantiesluiting voor groente winkels in 1954. Een aantal der hierbo ven genoemde voorstellen is reeds op genomen in onze vorige nummers. Beloning zangonderwgzers bij het uitgebreid lager onderwijs Het bestuur van de Ver. voor Chr. schoolonderwijs deelde B. en W. mede dat In het leerplan van de Rehoboth- school het vak zang en muziek is opge nomen en dat het daarvoor een vak onderwijzer in tijdelijke dienst heeft aan gesteld. Het bestuur verzoekt de nodige medewerking voor het opnemen van een salarisschaal voor een onderwijzer in dit vak in de bezoldigingsregeling ge meentepersoneel 1947< B. en W. delen o.a. naar aanleiding van dit verzoek mede dat aan de openbare ulo geen vak onderwijzer voor zingen is verbonden zo dat er nu in deze bezoldigingsregeling ook geen salarisregeling voor een derge lijke onderwijzer is opgenomen en zolang dat het geval is zal slechts de minimum norm voor de beloning van een zang- onderwijzer voor vergoeding in aanmer king komen. Dit zou het aanstellen van een geschikte leerkracht kunnen bemoei lijken. B. en W. achten het daarom re delijk dat in de gemeentelijke bezoldi gingsregeling een salarisschaal wordt opgenomen voor een onderwijzer in het zingen bij het uitgebreid 1. o., waarvan de bedragen uitgaan boven de minimum norm en zijn bepaald naar de door de minister Van binnenlandse zaken gege ven richtlijnen voor de basis salarissen van de gemeentelijke vakleerkrachten. Z. h. s. aangenomen. Uitbreidingsplan in hoofdzaak voor de gemeente Sneek. B. en W. stellen voor het uibreidings- plan in hoofdzaak, dat gedurende de voorgeschreven termijn ter visie heeft gelegen en geldt voor het gedeelte der gemeente dat valt buiten het uitbrei dingsplan in onderdelen en de bebouwde kom, vast te stellen. Er is rekening ge houden met een door de N.V. Neder landse Spoorwegen ingediend bezwaar schrift. Z. h. s. aangenomen. Verder bouwrijp maken ter rein op het zgn. „Eiland”. Nu binnenkort tot verdere bebouwing in deze omgeving zal worden overge gaan en vrij veel industrieterrein van de hand is gedaan, achten B. en W. het gewenst nieuw terrein te ontsluiten. In verband hiermede zal het tweede ge deelte van de hierbedoelde stadsuitbrei ding ter hand moeten worden genomen. B. en W. stellen voor daartoe te be sluiten, de kosten van straat- en riool- aanleg worden geraamd op 115000. Z. h. s. aangenomen. Bouw 56 woningen op het Eiland. Het voorstel van B. en W. vindt men in ons vorig nummer. De heer Fjj 1 s t r a zegt dat zjjn frac tie verheugd is dat er weer 56 woningen bijkomen en hoopt dat ook deze spoedig klaar zullen zijn. Van de reeds gebouw de woningen hier zijn er reeds enkele be woond maar de straten hebben er nog steeds geen namen en dat geeft veel na righeid, o.a. voor de bewoners met de verzekering van hun inboedels. Voorts voor de post enz. Spr. had gehoopt dat in deze vergadering de naamgeving aan de orde zou komen. Nu dat niet het ge val is, zou spr. gaarne vernemen wan neer aan deze straten namen zullen wor den gegeven. De Voorzitter ant woordt dat het onderzoek Inzake de na men welke men zal geven nog gaande is, er worden nog enkele adviezen inge wacht, want er moet toch enige lijn in de te geven namen zitten. Spr. hoopt dat een voorstel in de volgende verga dering aan de orde zal kunnen worden gesteld. De heer Groeneveld zou in overweging willen geven hier aan te fluiten bij de namen uit de zeilsport enz. welke we in deze omgeving al hebben, er zijn op dat gebied nog ruim voldoende namen. De Voorzitter: Ook deze suggestie zal worden overwogen. Z. h. s. wordt het voorstel van B. en W. alsnu aangenomen. wel vrjj gegeven en er is niet veel van terecht gekomen. Na enkele jaren bleek het een hopeloos geval en zelfs bij de dodenherdenking loopt de belangstelling zienderogen achteruit. Al enige jaren wordt er op 5 Mei bitter weinig feest gevierd, terwijl de dodenherdenking ook al taant, dit alles kunnen we niet red den met vrijaf te geven, spr. gelooft ook niet dat de particuliere bedrijven zo’n voorbeeld zouden volgen. Weth. Blok heeft met genoegen geluisterd naar het enthousiasme waarmee mevr. Schaper haar standpunt verdedigde en naar het historisch overzicht van de heer Groe neveld. Maar spr. moet constateren dat in onze volksvertegenwoordiging de zelfde richtingen zijn vertegenwoordigd als in deze raad en zij ervaringen heeft uit het gehele land en daarop haar be slissing baseerde. Men kan geen feest vieren als het volk moet aangetoond wórden dat het moet feestvieren. Zoiets moet uit het volk zelf opkomen en of wjj al vrij geven helpt niets. Spr. heeft er natuurlijk geen bezwaar tegen dat deze herdenking weer wordt opgewerkt maar een halve dag vrij geven is een klein kunstje en heeft totaal geen zin. Als we met elkaar wat willen doen moet er weer een comité gevormd. De Voor zitter zegt dat zowel mevr. Schaper haar voorstel als B. en W. hun advies zeer zakelijk hadden gehouden, daarom betreurt spr. dat mevr. Schaper in haar antwoord zeide, „dat zij eigenlijk geen ander standpunt van de voorzitter had kunnen verwachten”, dat ontsiert deze discussie die zakelijk is gehouden. Wij zijn het er over eens dat eigenlijk op 5 Mei feest gevierd moest worden, maar de kwestie draait hier om de vraag of een klein deel van het overheidsperso neel vrijaf zal hebben. Daardoor wordt 5 Mei geen feestdag en zou men niet bereiken dat op waardige wijze de be vrijding werd herdacht. Er zal in de toe komst alle aanleiding zijn vrjjaf te ge ven als de wil de 5 Mei als nationale feestdag te vieren algemeen in de bur gerij terugkeert. Mevr. Schaper vond de wijze waarop de heer Groene veld heeft gesproken zeer prettig. Spr. wflst er nog op dat haar voorstel 14 of 15 Maart is ingediend zodat er tt)d ge noeg geweest was iets voor te bereiden voor 5 Mei, als de raad niet zo laat was bijeen gekomen. Zij begrijpt dat als er op 30 April volop feest is, dit niet meer op 5 Mei kan, maar zij wilde dat de ge meente dit jaar als voorbeeld vrijaf gaf opdat voorkomen worde dat volgende jaren 5 Mei niet meer wordt gevierd. Het voorstel van mevr. Schaper om op 5 Mei vrijaf te geven komt alsnu in stemming. Voor stemmen mevr. Schaper en de heer Groeneveld, tegen de h.h. Blok, Langius, v. d. Werf, Boonstra, Fijlstra, Lampe, v. d. Veen, mevr. Kui pers, de h.h. Vis, Boomsma, Zeilstra, Terpstra en de Vries. Het voorstel is dus met 2 tegen 13 st. verworpen. woningen zijn thans nader geraamd op 128.176 terwijl de normale huur in ver band hiermede voorlopig nader moet worden gesteld op 6.75 per woning per week. Uitgaande van een maximum* bijdrage van 125 voor het eerste bewo ningsjaar kan de huur voor de eerste vijf exploitatietijdvakken als volgt wor den bepaald: le tijdvak ƒ4.30, 2e tijd vak 4.80, 3e tijdvak 5.30, 4e tijdvak ƒ5.80 en 5e tijdvak ƒ6.30 per woning per week. Met ingang van het zesde tijdvak dient de huur 6.75 per woning per week te bedragen. De heer F ij 1 s t r a zegt dat zoals be kend, deze woningen al aanbesteed zijn, maar niet gegund. Hoe zal dat nu ver der gaan. Er is behoefte :.an e wo ningen. Weth. Blok zegt dat het in 't algemeen moeilijk is woningen klaar te krijgen er zijn geen arbeidskrachten be schikbaar, ook niet in Sneek. De Voor zitter: als deze woningen niet voor een aannemelijk bedrag kunnen worden gebouwd, zullen ze niet worden ge bouwd, al zou dat zeer te betreuren zijn. Z. h. s. wordt het voorstel van B. en W. aangenomen. Verbouw van de woningen aan de v. d. Heybuurt. B. en W. stellen voor het raadsbesluit inzake deze verbouw zodanig te wijzigen dat de percelen Woudvaartkade no. 40 en v. d. Heybuurt 2 niet worden afge broken, doch worden verbouwd tot een winkel met pakhuis, De bewoner van perceel no. 40 de heer L. de Haan had daarom verzocht. De huurprijs zal 8 per week dienen te bedragen, exclusief kosten waterverbruik. De heer Boomsma juicht het toe dat B en W. rekening houden met ver zoeken, zoals er hier nu een wordt inge willigd. Spr. hoopt dat de kade spoedig haar beslag zal krijgen want het is er nu heel moeilijk passeren, daarin dient spoedig verandering te komen. De heer Groeneveld verenigt zich met de eerste opmerking van de heer Boom sma, deze winkel zal het algemene aan zicht verbeteren. Z. h. s. wordt het voorstel van B. en W. aangenomen. Hypothecaire lening aan Landustrie. Dit voorstel, opgenomen in ons vorig no., wordt z. h. s. aangenomen. Aankoop percelen In verband sanering oude stadsgedeelten* B. en W. stellen voor een aantal een- kamerwoningen en enkele pakhuisruim ten ten behoeve der sanering aan te kopen. Het betreft hier percelen aan de Potbuurt, le en 3e Steenklipstraat. To tale koopsom ƒ9850. Z. h. s. aangenomen. On bewoon baarverklartng. B. en W. stellen voor de woningen Lemmerweg 46, 2e Zomerrakbuurt 44, 2e Boschdwarsstraat 6, le Steenklip straat 86, Boschgracht 11, Boschstraat 18, Bothniakade 43, Bothniakade 44, Bothniakade 47 en 2e Boschdwarsstraat 7 onbewoonbaar te verklaren. De heer F ij 1 s t r a juicht onbewoon- baarverklarlngen op zich zelf toe, maar de toestand op woninggebied is hier zeer slecht en hem slaat bij dergeljjke voor stellen wel eens de schrik om het hart omdat de mensen die nog wonen In per celen, welke onbewoonbaar verklaard worden, zullen denken: „gelukkig, nu krijgen we gauw een nieuwe woning", Spr. wil echter een waarschuwend woord laten horen, want de toestand is hier niet zo dat dergelijke mensen direct geholpen kunnen worden. De heer Groeneveld begrijpt deze waar schuwing niet, van deze woningen zijn slechts nog 2 bewoond, er is dus geen reden om op de alarmschel te drukken. De heer F ij 1 s t r a zegt dit inderdaad van deze percelen nog slechts 2 bewoond zijn, maar zijn waarschuwing gold in t algemeen. Er zjjn hier de laatste tjjd zeer veel woningen onbewoonbaar ver klaard, maar laten zij, die zo’n perceel nog bewonen, zich er vooral van bewust zijn dat dit niet betekent dat zjj deze woningen op zeer korte termijn kunnen verlaten. De Voorzitter zegt dat B. en W. zich levendig kunnen voorstellen dat de heer Fijlstra op de alarmschel wil drukken, hij is lid van de wonlng- commissie en kent dus de toestand. Ook bij B. en W. is er een neiging in wat langzamer tempo tot onbewoonbaarver- klaring over te gaan al zal dat contra coeur zijn. De woningpositie in Sneek zal hier vrij précair worden, de bouw- volumetoewtjzing en de maatregelen in zake sanering hebben dergelijke gevol gen dat wij de toekomst met enige ver ontrusting Ingaan. Mevr. Schaper weet ook heel goed dat de toestand moeilijk is. Bij de mededeling ontvangen van mr J. A. de Jong, dat hij ontslag neemt als raadslid betuigt de Voorzitter zijn erkentelijkheid voor hetgeen mr de Jong, die slechts korte tijd lid van de raad was, niet alleen in zijn functie als lid van dit college, maar ook op velerlei maatschappelijk terrein, tot welk werk hij zich zozeer aangetrokken voelde, ver richt heeft. Met B. en W. zal de raad daarom betreuren dat de heer de Jong onze stad reeds zo spoedig weer ver laat, al is het begrijpelijk dat hij de ge legenheid welke hem werd geboden, nu benutte. Tot zijn spijt was spr. verhin derd het afscheid van mr de Jong als kantonrechter bij te wonen, daarom neemt hij nu deze gelegenheid waar om als hoofd der politie hem ook dank te betuigen voor de prettige samenwerking in dit opzicht. Mr de Jong had oog voor de taak der politie en dat maakte die samenwerking gemakkelijk. Spr. ge looft namens de gehele raad te spreken als hij mr de Jong en zijn echtgenote het beste toewenst in zijn nieuwe woon plaats: Delft. Met algemene (15) stemmen wordt benoemd de enige door B. en W. aanbe- volene, nl. de heer H. Boomsma, onder wijzer aan de openbare school voor bui tengewoon lager onderwijs te Dordrecht. Bezoldiging gemeente- personeel. B. en W. stellen voor in het bezoldi gingsbesluit dat de raad op 11 Februari jl. aannam, alsnog op te nemen de ook in de rijksregeling opgenomen bepaling, dat voor de in dienst zijnde ambtenaren enz. de voorheen bestaande kindertoe- lageregeüng, voor zover deze gunstiger voor hen is dan de nu tot stand geko men regeling, voor de duur van het jaar 1954 bestendigd blijft. Z. h. s. aangenomen. en W. spoedig herstel spreken. Daarna was het woord, en de daad aan de Koninklijke Rederijkerskamer „Ten Kate” uit Leeuwarden die het spel „de Rebel” op- 4 voor ihtigjarige oorlog. Een groep edelen uit ederlanden, onder wie in de eerste 1 van Oranje, begint zich te verzetten tegen de inquisitie, tegen de strengheid van van Ëgmond, willend en het smeekschrift zal boden moeten worden zelf. Wie van vensgevaarlijke De Graaf van maat, lijkt de aangewezen persoon, maar hij wordt in de vergadering van edelen bele digd door de Graaf van Brederode, de felle strijder die het pas ontwaakte vaderlandse Ingekomen stukken. Op hun verzoek wordt eervol ontslag verleend aan mej. B. Wielinga als on derwijzeres aan de Bolwerkschool en aan de h.h. A. v. d. Leg en J. Hoekstra als onderwijzers aan de openbare school voor zwakzinnige kinderen. Een schre ven van de afd. Sneek van de Neder landse Onderwijzersvereniging waarbij verzocht wordt wijziging van de sala- risregeling voor vakleerkrachten bij het v.g.l.o wordt in handen van B. en W. gesteld om advies. Een aantal andere in gekomen stukken, o.a. diverse jaarver slagen wordt voor kennisgeving aan genomen. Bij de verslagen van de in het jaar 1953 aan de openbare scholen voor gewoon en uitgebreid lager onderwijs gehouden schoolvergaderingen merkt de heer Groeneveld op dat zich enige verslagenheid van hem meester maakte, toen hij in deze verslagen zag dat on geveer 2/3 gedeelte der aan deze scholen in gebruik zijnde schoolboekjes nog in de oude spelling gesteld waren. Spr. acht dit een groot bezwaar voor het onderwijs, de kinderen nemen im mers ’t woordbeeld in zich op en krijgen dus een verkeerd beeld van de schrijf wijze der woorden. Dat lijkt spr. niet in ’t belang van het onderwijs. De Voor zitter antwoordt dat de boekjes voor de jongste kinderen in de laagste klas sen in de nieuwe spelling zijn gesteld, die krijgen dus het goede woordbeeld. Voor de oudere kinderen is deze zaak niet meer van zo gr^e betekenis, ook de inspectie heeft ge .jv. bezwaar dat voor dezen de boekjes in v,e~ spelling nog gebruikt worden, ook u(, Ke^>nder- wijskundig standpunt gezien te~ hier dus geen moeilijkheden. Er is a ^°^feen aanleiding om zo fors in te grijpe^.'dat al die oude boekjes terstond door niéu we zouden moeten worden vervangen, dat zou de normale eisen aan het on derwijs te stellen overschrijden, succes sievelijk moeten de oude boekjes natuur lijk wel vervangen worden. De heer Groeneveld handhaaft toch zijn me ning al is het gevaarlijk met het oordeel van deskundigen te verschillen. Maar spr. meent toch dat het woordbeeld niet alleen bij de jongste leerlingen doch ook bij de oudere grote betekenis heeft. Hoe vaak komt het ook bij volwassenen niet voor dat zij om de goede spelwijze van een woord te pakken te krijgen, het eerst even, zoals zij het in hun gedachte zien, neerschrijven? Spr. gelooft niet dat met afschaffing van al die oude boekjes de normale eisen zouden worden overschreden. Zeker moet men ook bij het onderwijs de nodige zuinigheid be trachten, maar spr. zou het geld hier voor uitgegeven, zeer nuttig besteed achten. De Voorzit er zegt dat men natuurlijk van mening kan verschillen over de vraag of de normale eisen door aanschaffing tegelijk van alle nieuwe boekjes zouden worden overschreden, maar B. en W. moeten ten deze toch waarde toekennen aan de adviezen van de deskundigen. Het verslag wordt hier na z. h. s. voor kennisgeving aangeno men. Aan de orde is het voorstel van mevr. A. SchaperTolman om op 5 Mei 1954, ter herdenking van de bevrijding, aan het gemeentepersoneel vrijaf te geven. Het, afwijzend, advies van B. vindt men in ons vorig nummer. Mevr. Schaper zegt o.a. dat het haar natuurlijk wel bekend is dat de meerderheid van de Tweede Kamer heeft besloten het karakter van feest dag te ontnemen aan de 5e Mei, de dag waarop het Nederlandse volk nu 9 jaar geleden bevrijd werd van fascistische overheersing. De drang tot feestvieren op deze dag, welke bij het overgrote deel van het Ned. volk heerst, mag op dig dag niet tot uiting gebracht, maar moet zich op 30 April uiten, een feest dag welke echter een heel ander ka rakter heeft. Dat B. en W. dit ook be treuren, stemde haar aanvankelijk enigszins hoopvol, maar toen zij verder in het advies las dat ook hier van een algemeen verlangen tot feestviering op die dag niet kon worden gesproken, werd die hoop de bodem ingeslagen. Spr. gelooft echter dat dit verlangen er wel is, maar niet tot uiting komt omdat de leiding ontbreekt, het gemeentebestuur moet leiding geven en kan daarmede be ginnen door op 5 Mei vrijaf te geven. In het advies dat B. en W. uitbrengen wordt ook gezegd dat slechts enkele ge meentebesturen hebben besloten toch aan hun personeel vrij te geven, maar spr. meent dat het er talloze zijn en zelfs is er één provinciaal bestuur bij. nl. Gelderland. Spr. somt vervolgens de gemeenten op die besloten hebber vrijaf te geven, o.a. Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht. Ook vele bedrij ven geven vrij, doch spr. zal het oplezen van deze waslijst haar gehoor besparen. Ook onder de jeugd is er grote drang op 5 Mei feest te vieren, waarvan spr. voorbeelden geeft. Zou de jeugd van Sneek er anders over denken? Het Ne derlandse parlement zelf verschoof zijn werkzaamheden van 5 naar 6 Mei. De drang om feest te vieren is hier in Sneek niet minder dan elders; de meer derheid van de Tweede Kamer moge dan anders besloten hebben, het komt wel eens vaker voor dat de meerderheid van ons volk er anders over denkt dan die meerderheid. Spr. hoopt op steun uit de raad voor haar voorstel. De heer F ij 1- s t r a zegt dat inderdaad de 5e Mei een belangrijke dag voor het Nederlandse volk is, het gedenkt dan de bevrijding van de nazistische overheersing. Ook wü betreuren dat deze dag bij ons volk niet de plaats inneemt welke hij ver dient. Mevrouw Schaper en de Alg. bond "an Ambtenaren, welke ook een adres inzeod. die er naar streven deze dag in eer te herstellen, verdienen alle lof, maar wij kunnen dat streven toch alleen steunen als de burgerij metterdaad be wijst op 5 Mei te willen feestvieren. De Voorzitter zegt dat B. en W. in hum advies duidelijk hebben laten uit komen dat zij het betreuren dat de 5e Mei niet tot een nationae feestdag ge worden is .Er waren alle factoren aan wezig dat dit wel het geval had kunnen zijn, immers op die dag kwam er voor geheel Nederland een eind aan de ter reur, die hier 5 jaar lang had geheerst, aan het doodsgevaar voor vele vader landers en aan de bedreiging van ons zelfstandig volksbestaan. Er kan dus inderdaad van een bevrijding worden ge sproken en de 5e Mei had kunnen voort leven als de dag waarop deze tot stand kwam. Toch is dat niet het geval ge weest. Men moet de feiten nu eenmaal onder ogen zien. Wat de oorzaak is kunnen we in ’t midden laten, o.a. zal een der redenen wel geweest zijn dat niet alle delen van ons land tegelijk werden bevrijd, met het Zuiden was dat al veel eerder het geval en andere delen hadden andere bevrijdingsdata. Van werkelijk feestvieren is hier slechts enkele jaren sprake geweest, het 5 Mei- comité beschikte aanvankelijk wel over de geldmiddelen daarvoor, doch later durfde het ten deze geen beroep meer op de bevolking te doen, de behoefte tot feestvieren komt bij de burgerij niet tot uiting. Ook elders deed men dezelfde ervaringen op. Men moest zich dus be raden wat te doen. Men heeft nu de vrije dag afgeschaft, maar toch niet geheel de feestdag, want aan enige feestelijk heid kan toch via de radio enz. uiting worden gegeven. De volksvertegenwoor diging heeft zich eenvoudig bij de erva ring neergelegd. Wjj kunnen dat be treuren en B. en W. doen dat ook en erkennen dat inderdaad de 30ste April een ander karakter als feestdag heeft dan 5 Mei. Nu kan men zich, hoewel contre coeur aansluiten bij het rege ringsbesluit of een halve of hele dag vrjj geven. Bereiken we met het laatste dat 5 Mei een feestdag wordt omdat een klein deel van het overheidspersoneel vrij heeft en de rest niet? Naar de me ning van B. en W. is het niet juist zijn teleurstelling over de gevallen beslissing tot uiting te brengen door het gemeen tepersoneel vrij te geven. Men kan slechts trachten onder de bevolking zelf de gedachte te wekken dat deze beslis sing niet juist is en in de loop van de tjjd dient veranderd en die gedachte moet zich dan uiten in de wil tot feest vieren. Spr, gelooft dat het vrijgeven verzet met de wapenen wil steunen, en trekt zich terug. En nu wordt Jan van Glymes, van Bergen op Zoom, door kuipe- i het hof, tegen zijn wil gedwongen het smeekschrift aan te bieden. Hij moet een zware strijd voeren, met zichzelf, en met zijn wanhopige gemalin Maria de Lan- noy, want zijn gaan naar Spanje betekent zijn dood, omdat hij een ketter in zijn huis verborgen hield.' En toch gaat hij, terwille van zijn volk dat hem niet meer vertrouwt, afgevallen door de edelen die menen dat hij de opdracht niet durft volbrengen alleen Willem van Oranje schenkt hem nog ver trouwen en vriendschap. Hij gaat; en zij die achter blijven knielen neer en bidden bewogen „mijn schild ende betrouwen, zijt Gij o God, mijn Heer”. Een bewogen stuk uit een tijd die ons, die ook een vreemde overheersing gekend heb ben, veel te zeggen heeft. Als daar Prins Willem van Oranje, nobel gespeeld door Sicco Geerdes, hartstochtelijk pleit voor eenheid in het verzet, dan treft dat de toe schouwer in 1954 diep, omdat het gedach tenassociaties wekt. Dit spel maakte in zijn geheel, enkele zwakke punten daargelaten, zeer diepe indruk. Door de inhoud, maar bovenal door de prachtige zegging van de zeker niet gemakkelijke tekst. Een histo risch stuk geeft weinig gelegenheid tot „spel”. Succes of fiasco hangt af van het zeggen van de tekst, en we kunnen niet an ders dan de grootste bewondering hebben voor de wijze waarop de leden van Ten Kate, niemand uitgezonderd, deze tekst ge bracht hebben. Ze werden hierbij zeker ge steund door de prachtige costuums in su blieme kleurschakeringen, maar Fra Lorenzo was toch zeer simpel in zijn pij en hij was voor ons gevoel een van de mooiste figu ren, die zeer veel bereikte met zijn stem en van zijn handen. Meer U willen noemen met Maria de Lannoy zeker niet bang waren de an- „Ten Kate” tekort te doen. Allen hebben zij deze opvoering van „de het prachtige spel namen zouden we Jan van Glymes en wel voorop, als we dere leden van ll*_ L_t_t f’ Rebel” tot een groot succes gemaakt. De heer de Wolf overhandigde de markies van Bergen op Zoom bloemen, die hij hof felijk doorgaf aan zijn gemalin, waarna deze prachtige avond van Oranje besloten werd met het zingen van het Wilhelmus. De vereniging Oranje zette met de op- I voering van het historische spel „de Rebel” van Willem Hofman wel een kroon op haar 50-jarig hoofd! Zij gaf bovendien nog een feestelijk tintje aan de jubileum-avond die Donderdag, aan de vooravond van Konin- ginne-dag, in Amicitia gegeven werd, door alle aanwezigen een aardige oranje corsage aan te bieden. Vice-voorzitter S. de Wolf sprak een kort woord van welkom. Tot hun spijt waren Burgemeester en Wethouders verhinderd deze avond bij te wonen, maar spreker kon mevrouw Rasterhoff welkom heten als ver tegenwoordigster van de Burgemeester, ter wijl de heer de Boer de gemeenteraad ver tegenwoordigde. Tot groot leedwezen van het bestuur moest de heer de Wolf meede len dat de voorzitter van de Ver. Oranje de heer P. Feddema ernstig ziek is. Geluk kig gaat zijn toestand iets vooruit, zodat mevrouw Feddema aanwezig kan zijn, en spreker wil graag de beste wensen voor een spoedig herstel van de heer Feddema uit voerde. Het spel speelt in de tijd vlak de tacl -- de Nederlam plaats Prins Willem i de „plakkaten”. Figuren als van Brederode, maar vooral Jan van Glymes, markies van Bergen op Zoom zijn bewogen door het lot van hun volk, dat zucht onder de strengheid en de onrechtvaardigheid van de Spaanse over heersing. Honderden edelen trekken naar het hof van de landvoogdes der Nederlan den Margaretha van Parma, halfzuster van Koning Philips II om een smeekschrift aan te bieden, waarin zij afschaffing van de in quisitie en verzachting van de plakkaten vragen. De landvoogdes ontvangt hen wel- '...L'. —11 nu aange- aan Koning Philips de heren zal de moeilijke le- opdracht uitvoeren Egmond, voorzichtig diplo- Vs

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Sneeker Nieuwsblad nl | 1954 | | pagina 5