WEEK TE VOORSCHIJN! Handenarbeid Dwarrelende wind in soorten bij de derde seriewedstrijd Het Oranjecongres in Sneek '“.«“ij VERBORGEN CHARME BINNEN EEN ondergronds gebeurt. Spr. aanvaardt het cadeau gaarne voor de ver. met de gedachte dat het bedoeld is als hulde aan heel het Friese land. Ook Twente is spr .niet onbekend, nog slechts en kele weken geleden reikte hij een prijs uit in Goor en ook daar waren personen uit vele delen van Nederland bij aan wezig en bleek de saamhorigheid groot. Onderlinge waardering naast eerbied voor eikaars cultuur, onder een Konings huis dat alles overspant, en ons die waardering voor elkaar leert, zie daar het beeld van Nederland. Onze burge meester heeft u hedenmorgen reeds iets verteld van onze Friese strijd, velen strijden mee, r..veren, onder wie ook spr. niet, maar ook spr. kan meevoe len met die strijd. Misschien is er soms enige overdrijving, maar onze bezoekers hebben heden ervaren, hoe wij elkaar kunnen waarderen en wanneer er een in ons gewest is die ons voorgaat in het Fries zijn dan is het wel onze Commis saris der Koningin. Spr. gelooft dat hij namens allen spreekt als hij de heer Linthorst Homan dankt voor de woorden die hij ten congresse sprak, en waarin uitkwam dat wij niet alleen Friezen wil len zijn, maar In de eerste plaats Neder landers, warm voelende vaderlanders. G E N I) A Aspirin de 16 m2 klasse is S. Jeltema forstoarn Burgerlijke Stand Zakennieuws Iedere vrouw kan mooi zijn I Winst voor de Middenstan ders van Woudsend Voor de valken en de strijd al beslist. Animositeit. Ingez. Mededeling. Advertentie Rondvraag. Rede kolonel Smeenk. Advertentie l.M Slotwoord. Rede Commissaris der Koningin. ver keer WOUDSEND. Het personeel van de zuivelfabriek Sijbrandaburen speelde al hier een voetbalwedstrijd tegen de mid denstand Woudsend. Onze dorpsgenoten wonnen deze mooie wedstrijd met 10. Dinsdag 22 t.e.m. Donderdag 24 Juni. Amicitia Theater, Sneek. ’s Avonds te 8 uur: „Mangala, dochter van India.” De heer G. Jansen, wiens groenten- en fruitbedrijf sinds enige jaren op het Kleinzand was gevestigd, heeft dit thans verplaatst naar het pand Looxmastraat 58, bij de meeste Snekers beter bekend als het Zwarte Plein. Dit is voor hem een belangrijke verbetering daar zijn vele artikelen hier veel beter tot hun recht komen. Bieden de twee grote eta lages reeds een grote verscheidenheid aan groenten en fruit, in de winkel vindt men een grote keuze in busgroen- ten, flacons met vruchten, jams, augur ken, salata enz. enz. Ook is hier nog een afdeling voor limonades en andere ver frissende dranken ingericht. Alles is keurig geëtaleerd en het geheel maakt een uitstekende indruk. Zaterdagmorgen werd de nieuwe zaak geopend. Velen kwamen een kijkje ne men en ook werden tal van bloemstuk ken aangeboden. .■■■L! I tent Ml 1 HF T HAVER KIWIS SNEEK, van 13 t.e.m. 19 Juni. Geboorten: Mark z. v. Stoffel van der Zee en Catharina Ferwerda; Wietske d. v. Willem Hiemstra en Berendje Andela van Oosthem; Marry d. v. Harm Slagter en Jantje Slump; Geessina d. v. Herman Huizingh en Anna Huitema. Ondertrouwd: Jan Gorter, 29 jr. en Jacoba Anna Aleida van der Hoek, 26 jr.; Frederik Jasper Cornells Dunlop, 26 jr. en Sijtske van der Heide, 23 jr.; Johannes Postma, 25 jr. en Wiebigje Hofstra, 22 jr.; Jacobus Bakker, 25 jr. en Cornelia van der Werf, 26 jr.; Jacob Jelle Wierda, 29 jr. en Feikje Jaasma, 25 jr.; Jan de Wit, 27 jr. en Petronella Johanna Maria Lunter, 26 jr.; Jan Dijk stra, 29 jr en Tietje Hoogland, 23 jr.; Jacob Deijnum, 20 jr. en IJtje Órsel, 20 jr.; Simon Nicolaas van de Poel, 29 jr. en Maria Regina Hofstede, 30 jr. Getrouwd: Jacob Haagsma, 29 jr. en Elske Tolsma, 19 jr.; Jan Osinga, 23 jr, en Hiltje Tinga, 22 jr.; Theuwis Spoel stra, 42 jr. en Geertje Hiemstra, 36 jr.; Steven Tuinstra, 23 jr. en Jacoba Jel sma, 23 jr.; Hendrik Eijzinga, 30 jr. en Geertje Londema, 28 jr.; Hendrik Ban- tema, 21 jr en Maaike Dijkstra, 21 jr.; Willem Arent Herder, 34 jr. en Wilhel mina Johanna van Asten, 24 jr. Overleden: Jeltje van Wieren, 58 jr., echtgen. van Simen Ouendag van Bols- ward; Wiebren de Jong, 2 dgn., z. v. Bouwe de Jong en Hieke Sophia Luik van Langweer; Jelle Kooistra, 77 jr., wedn. van Foekjen Tjeerdema; Bauke Westerdijk, 45 jr., echtgen. van Maaike Kuperus van IJlst; Geertje Postma, 40 jr., van Parrega. Volgens de statistieken worden er over de wereld millioenen goudsbesteed aan speciale schoonheidsmiddelen. Iedere vrouw wil nu eenmaal graag mooi zijn. Maar beseft men wel genoeg, dat één van de beste schoonheidsmethodes, die men kan volgen, maar een zeer, zeer leider heeft voorgeschreven dat het pa pier maché masker zo gevormd moest worden; het kind heeft zelf z’n fantasie laten werken en het resultaat is ver bluffend! Geef de jongen, en ook het meisje, een tak en een mes èn de op dracht een dier te snijden. Even later staat daar een paard met vier poten en een kop in gleuven gestoken, een gees tig beest, zoals de poppetjes van een bezemsteel al even geestig en origineel zijn. Dat mais, kersenpitten en beuken- nootjes tegenwoordig tot kettingen en corsages verwerkt kunnen worden is bekend. Het effect is niet altijd artistiek verantwoord, maar het verzamelen van het werkmateriaal is al een groot ge noegen! En het past geheel in het stre ven van Vrij vormen omdat het natuur lijk en eerlijk werk is. De ouders die deze tentoonstelling be zochten zullen er genoegen aan beleefd hebben. Uit al het werk, en we hebben natuurlijk maar enkele dingen genoemd, bleek niet alleen de handigheid, maar ook dikwijls de geaardheid van het kind. En dit resultaat, dat zo waardevol is, krijgt men heus alleen maar als men het kind geen modellen opdringt, maar vrij en naar eigen inzicht laat werken. Dat de leiding van de Vrije Jeugd Be weging dit zo begrepen heeft en door gevoerd, is een compliment waard. (Vervolg van pag. 1) Verleden jaar bedroeg deze 10 voor verenigingen uit gemeenten met minder en 20 voor die uit gemeenten met meer dan 10.000 inwoners, verhoogd met een vrijwillige toeslag van 50 Het bestuur stelde thans voor deze toeslag om te zetten in een vaste verhoging en de con tributie dus vast te stellen op resp. 15 en 30. Hiertegen rezen echter bezwaren, zo dat tenslotte besloten werd de bestaan de regeling te handhaven en een enquête onder de aangesloten verenigingen te houden. In de volgende vergadering kan dan een definitief besluit worden geno men. Deze vergadering zal worden ge houden in Amersfoort, t.g.v. het 50-jarig bestaan der Oranjevereniging aldaar. Toespraak van de Commis saris der Koningin. Inmiddels waren ook de Commissaris der Koningin Mr H. P. Linthorst Homan en burgemeester Rasterhoff binnenge komen. Eerstgenoemde hield een toe spraak waarin hij, na er eerst zijn vol doening over te hebben uitgesproken dat dit congres in Friesland werd gehouden, de grote staatsrechtelijke betekenis van het Huis van Oranje in ons nationale bestel uiteenzette. De historische banden tussen het Oranjehuis en het Nederlandse volk in al z(jn geledingen zijn, met name tijdens de bezetting, zeer versterkt en het is een groot voorrecht voor allen die in het bestuur van een Oranjevereniging zit ting hebben, dat ze deze belangstelling niet alleen hebben levendig gehouden, maar ook uitgebreid. Spr. hoopte dan ook, dat het allen ge geven moge zijn onze nationale feestda gen, in ’t bijzonder de verjaardag van de Koningin, op alleszins verantwoorde wijze te doen vieren en dat het contact in deze Federatie daartoe vruchtbaar 1 zal werken. De band met Oranje is één van de belangrijkste elementen van ons na tionaal saamhorigheidsgevoel en daar om wenste spr. tot besluit, dat het de Federatie en de bij haar aangesloten ver enigingen gegeven moge zijn deze be- 1 tekenis voor alle schakeringen van ons I volk levendig te houden en te verdiepen. 1 Friesland en Oranje i Het slotwoord was aan kolonel Sm e e n k, die de Commissaris der Ko ningin dank bracht niet alleen voor zijn aanwezigheid maar ook voor hetgeen hij ten congresse en hier heeft willen zeggen, in hem zien wij een vertegen woordiger van het Gezag par la grace de Dieu en niet het gezag door macht. Spr. had reeds eerder kennis gemaakt met de burgemeester en hij zal dank baar zijn als hij deze mag zien als een vriend in dit Nederland dat overkoepeld wordt door ons Oranjehuis. De Ver. Oranje heeft een moeilijke taak gehad met het voorbereiden van dit congres, dat spr. geheel aan haar heeft overge laten, dat kan als men vertrouwen heeft in de personen die het moeten opzetten en dat vertrouwen bleek volkomen ge rechtvaardigd. Nadat spr. ook de heer v. d. Berg nog eens heeft bedankt voor zijn rede ten congresse uitgesproken, huldigt hij ten slotte de heer A. Jansen, de voorzitter der regelingscommissie, het is dank zij hem en de gehele com missie gelukt dit congres te organise ren op een wijze die tot dankbaarheid en tevredenheid stemt. De aanwezigen bleven daarna nog ge ruime tijd gezellig bijeen. Het duo Dal man zorgde voor opgewekte muziek. Tij dens het diner hadden de beide Sneker muziekcorpsen en het tamboer- en pij- percorps van Advendo zich voor het ho tel laten horen. Bij de rondvraag werd nog gesproken over uitwisseling van programma’s, de viering van Koninginnedag en de her denking van de bevrijding, en de verma kelijkheidsbelasting voor Oranjefeesten (een gemeentelijke aangelegenheid vol gens de voorzitter) alsmede de vraag gesteld of reeds contact is opgenomen met de Chr. Bond van Oranjeverenigin gen. Hierop antwoordde de heer Smeenk bevestigend. De Chr. Bond wil reeds bij belangrijke gebeurtenissen samenwer ken, maar getracht zal worden dit con tact nog verder uit te breiden. De heer Brinkman, ere-voorzitter van „Oranje” alhier, feliciteerde tenslotte alle aanwezigen en de Federatie met het feit, dat de Oranjeverenigingen nu natio naal georganiseerd zijn wat, naar hij hoopte, een levendige opbloei van deze verenigingen tot gevolg moge hebben. De vergadering werd daarna met een kort, opwekkend woord door de voor zitter gesloten. De bezoekers haastten zich toen naar Rest. Piso en konden later ook nog genieten van het optreden van de Snitser Skotsploech op het Sta tionsplein, het diner in Hotel Gebr. Bon- nema en het gezellig samenzijn bij Piso waarmee deze eerste en zo goed ge slaagde dag besloten werd. HET DINER De bikende foaroanman üt ’e Fryske biweging yn Snits en omkriten, de héa'r Symon Jeltema to Ysbrechtum is Sneon forstoarn. Hy is 62 jier wurden. Jeltema wie bistjürslid fan de Krite Snits fan it Selskip foar Fryske Tael- en Skriften- kennisse en fan it Snitser Frysk Forban. Ek wie hy tsjerkfad fan ’e Herf. Tsjerke yn syn wenplak. Aan het diner dat Vrijdagavond in ho tel Bonnema werd gegeven, fungeerde, nadat bij afwezigheid van de voorzitter van Oranje de heer P. Feddema, de vice- voorzitter, de heer S. de Wolf, zijn vreugde er over had uitgesproken dat de Commissaris der Koningin in deze provincie en de burgemeester van Sneek als gasten aanwezig waren, kolonel Smeenk als tafelpresident die de eerste dronk wijdde aan H. M. de Ko ningin. waarmede de aanwezigen met een hartelijk „Lang zal zij leven” in stemden. Op dezelfde wijze werd ook de jubilerende ver. Oranje geëerd. Kolonel Smeenk zeide dat ter wijl de dames deze middag zeer geno ten hebben van hun uitstapje (zij be zochten het stadhuis te Bolsward en het Poptaslot te Marssum, red.) de heren zich hedenmiddag ten congresse gewijd hebben aan het huishoudelijk reglement Mr Linthorst Homan zou nog gaarne enkele dingen welke hier gezegd zijn onderstrepen. Als Drent objectief tegenover de verlangens der Friezen staande, meent spr. te mogen zeggen dat het een groot voorrecht is dat een deel van ons Nederlandse volk, naast een zeer sterk nationaal besef, daar mede parallel lopend, het verlangen koestert, ja vastbesloten is geen eigen Friese waarden prijs te geven aan mo derne nivelleringstendenzen. Spr. is in hart en nieren overtuigd dat dat goed is. Toe. de heer Aartsen hier als Limburger sprak, dacht, spr. aan ’t feit dat aan het eind der smartelijke bezetting hier meer dan 10.000 Limburgers naar Friesland werden getransporteerd, overwegend katholiek kwamen ze hier onder een overwegend protestantse bevolking van afwijkend karakter en temperament. Die duizenden zijn opgenomen in honderden Friese gezinnen en men constateerde toch eenheid en parallel lopende ideeën, waaruit permanente vriendschapsbanden z(jn ontstaan, dat strekt wederzijds tot grote sier. Het gehele provinciale be stuur van Limburg kwam later onder leiding van gouverneur Hoeben naar Leeuwarden om er als dank magnifieke gebrandschilderde ramen aan te bieden als blijvend aandenken. Hier in Fries land hebben we ook vele goede Zeeuwen, omgekeerd werken Friese meisjes in Twentse textielfabrieken, Friese jongens aan de Hoogovens, Friesland leverde vier ministers, onder de burgemeesters in deze provincie stammen er ”ele uit andere gewesten. Er is een wisselwer king welke leidt tot wederzijdse be vruchting. Volkomen één zijn we in na tionaal besef, maar elk naar eigen aard. Spr. herinnert er aan dat het eerste ba taljon oorlogsvrijwilligers dat naar In donesië trok om het van de gehate Jap pen te bevrijden het bataljon Friesland was. Toen dat nationale gedenkteken het Delftse Prinsenhof moest worden gerestaureerd kwam verhoudingsgewijs de grootste bijdrage uit Friesland, bij de glasactie destijds ten bate van de Be tuwe gevoerd waren het de Friese gar- deniers, zelf zwaar getroffen, die grote hoeveelheden glas zonden. Herinnerend aan de woorden hier door de mzit-ter gesproken, zegt spr. dat vele ten con gresse aanwezigen' zullen hebben aan gevoeld dat dit samenkomen uitging bo ven het technische en administratieve werk dat werd verricht, zij hebben, als goede Nederlanders bijeen, ontdekt dat er dingen zijn die uitgaan boven de scheidslijnen, welke zo talrijk in ons volk zijn, ja waarbij deze in het niet zinken. Wij prijzen ons gelukkig dat wij in dit mooie deel van ons land mogen leven en werken en spreker wenst bur gemeester Rasterhoff geluk met de fut welke in deze Friese stad heerst. Even herinnerend aan het cor recte uiterlijk van de muziekcorpsen welke hier hedenavond optraden, zegt spr.: „wat is het een voorrecht in dit stevige gezonde volk te mogen leve Spr. wenst tenslotte dat het de Federa tie, haar aangesloten Oranjeverenigin gen en ook de nog niet aangeslotene, maar die stellig toch zullen aansluiten, tot in lengte van jaren goed zal gaan. Na gezamenlijk? zang van het Wilhel mus, sprak de heer A. Jansen, voor zitter van de commissie uit de Oranje- ver. alhier welke het congres voorbe reidde nog woorden van dank tot de afd. Hengelo voor de adviezen ten deze de commissie gegeven, de gemeente Sneek voor het subsidie van 1000, dat zij de vereniging Oranje dit jaar verleende, burgemeester Rasterhoff voor de op zo velerlei wijze verleende medewerking, de Commissaris der Koningin voor wiens aanwezigheid wij zeer dankbaar zijn; de dames in Fries costuum, die zich deze dag zo hebben geweerd, de heren ge broeders Bonnema, die hoewel nog slechts enkele weken in dit bedrijf, dit diner hebben verzorgd op een wijze wel ke de toets der kritiek volkomen kan doorstaan. Ten slotte dankt snreker nog de secretaris der regelingscommissie, de heer Potma die fenomenaal werk heeft geleverd. De boottocht welke de gasten Zater? dagmorgen door de Ver. Oranje werd aangeboden, vormde een prachtig sluit stuk van het congres. De „Undernim- ming” voerde hen onder de vrolijke to nen die Johan Bok aan zijn accordeon ontlokte, naar het Oerwoud, en op de terugreis kregen ze ook nog een indruk van de Sneker zeilvloot, die hen op weg naar het meer passeerde. Donderdag 24 Juni. Ver. tot het Bouwen van Woningen te Sneek. Jaarl. al gemene vergadering, ’s avonds 8 uur in Restaurant Piso. WYMBRITSERADEEL, van 13 tot en met 19 Juni. Geboren: Theodorus Gerardus Lam- bertus z. v. Willem Conradi en Regina Elisabeth Kramer te Blauwhuis; Feike z. v. Pier Hoogma en Jeltje Pranger te Tirns; Sjirk z. v. Pier de Boer en Anna Catharina Frederika Cnossen te Hom- merts; Rompt z. v. Wieger Boonstra en Lammertine Wietske Kootstra te Fols- gare; Rudolf Sjoerd Maria z. v. Domini- cus Tolsma en Sijbrigje Zijlstra te Westhem; Antje d. v. Jan Jansen en Sijbetje van der Meulen te Uitwellin- gerga. Gehuwd: Geen. Overleden: Geen. gering bedrag kost? Men neme nu eens de proef (niet uitstellen, maar doen!) met Castella Schoonheidszeep. Castella is niet alleen een zeep van uitzonder lijke klasse, maar in de ware zin des woords ook een schoonheidsmiddel, dat binnen een week al Uw verborgen charme te voorschijn roept. Bij de be reiding van Castella Schoonheidszeep worden zeer fijne oliën toegepast, die het gehele huidweefsel verjongen, de huid veerkracht geven en Uw hele uiterlijk doen stralen van frisheid en gezondheid. Een zacht parfum omhult U bovendien met de geuren van lente en jeugd. TWEE stukken Castella Schoon- heidszeep kosten U slechts 50 cent. U behoeft dus geen dag te wachten! Ontdek ook, dat IEDERE vrouw mooi kan zijn! De animositeit tussen de stadhouders van het Haagse en het Leeuwarder Hof is zeker nooit'scherper voor de dag ge komen dan tijdens H. C. II en Willem III. En ditmaal lag de oorzaak niet zo als in de dagen van Fr. Hendrik bij de Oranjes, maar bij de Friese stadhouder. Spr. zette dit nader uiteen en behan delde daarna nog het leven en de re gering van Hendrik Casimirs zoon en opvolger Johan Willem Friso in 1711 bij de Moerdijk verdronken en van zijn weduwe Maria Louise, de zo popu laire Marijke Meu. die in Leeuwarden nog niet vergeten is. Haar zoon Willem Karei Hendrik Friso, de latere Willem IV, werd in 1747algemeen erfstadhou der over alle zeven gewesten en in ze kere zin is hij de stichter van de mo narchie in Nederland geweest. Dat spr.. evenals bq dv eerste van het Friese Stadh. Huis, zo lang stilstond bij Marijke Men was, omdat de deugden van deze sobere en toch ook zo nobele vrouw van Duitse afkomst, haar stre ven om zich een te voelen met het volk, en zich in te leven in wat er in brede kringen van het volk omgaat, ook weer zo te bemerken valt bij onze laatste drie koninginnen Emma, Wilhelmina en Ju liana. Teleurstellingen, persoonlijke ver liezen en oorlogsrampen bleven ook hen niet gespaard. Maar het belette hen nim mer om in de plichtsvervulling van een nauwgezet geweten zich steeds weer a i het volk te geven en mede te leven met wat het volk trof. Dat is de solide grondslag van de Oranjeliefde die na een inzinking in de vorige eeuw, in de laatste halve eeuw en niet het minst in de laatste decennia, weer zo opgebloeid is. Zodat alle kringen der maatschappij, zowel Socialist al. Calvinist, Katholiek en Protestant, zich evenzeer verheugen r-iogen in de eenheid en het de volks kracht samenbundelende vermogen van ons aloude Oranje Huis. Op 52-jarige leeftijd stierf hij een ontijdige dood tengevolge van een on geluk met zijn pistool. Van zijn weduwe is vooral bekend dat ze de lust tot bou wen van haar moeder bezat waaraan de Prinsentuin in Leeuwarden en het Oranjewoud in Heerenveen nog steeds de herinnering bewaren. Minder bekend, maar minstens zo vermeldenswaard is echter, dat zij als regentes voor de min derjarige Hendrik Casimir II in het rampjaar 1672 zich een waardig dochter van de Oranjes toonde. Het volk echter had geen vertrouwen in de Oligarchische regering welke zij voorstond en het ge volg was, dat de 15-jarige Hendrik Ca simir II in de hoge waardigheid werd gesteld. Dit werkte als een electrische schok. De klachten verstomden en er was zulk een verandering ten goede ge komen, dat de bisschop van Munster zijn veroveringsplannen voor Friesland moest opgeven. Doch Frieslands redder kwam. De He Februari 1584 had hij van prins Willem commissie gekregen als Luitenant-gou- verneur van Friesland en Kolonel van het krijgsvolk aldaar, en nu snelde hij naar het Noorden, waar hij, de jonge Graaf Willem Ludwig zu Nassau Dillen burg, de 10e Maart 1584 te Harlingen voet aan wal zette. Hij was nog maar 24 jaar, maar had zijn sporen reeds ver diend in de vrijheidsstrijd. In hetzelfde jaar nog, na de dood van zijn oom, benoemden de Staten van Friesland hem tot stadhouder, welk ambt hij tot zijn dood in 1620 heeft be kleed. Spr. schetste vervolgens de spannin gen tussen centralisatie en decentrali satie, waarmee Willems opvolg Wil lem Lodewijk, reeds in de eerste jaren van zijn stadhouderschap kennis maa' te en diens korte huwelijksgeluk met prinses Anna, volle zuster van prins Maurits. Hij is ook de stichter van twee uni- versiteiten: Franeker en Groningen. In Sept. 1906 werd in Leeuwardc- een standbeeld voor Us Heit, zoals hij ge noemd werd, opgericht. Bij zijn opvolgers valt het op, dat ze lang niet die invloed en naam gehad hebben, en voor velen of in ’t geheel niet of slechts bij name bekend zijn. Zij ble ven verre ten achter bij hun Hollandse collega’s. Naarmate de macht van de grote neef in Den Haag onder Fred. Hendrik toenam, werd de familieband ook slapper en de naijver groter. Vooral ook omdat Fred. Hendrik al zijn best deed ook stadhouder in de noorde lijke provincies te worden. Omstreeks 1640 had het Oranjehuis dan ook ge gronde vooruitzichten op alle gewesten. Alleen Friesland gaf gehoor aan het verzoek door de stervende Hendrik Casi mir 10 Juli 1640 gedaan en stelde met haastige spoed reeds de 23e Juli d.a.v. Willem Frederik tot Stadhouder en Ka- pitein-Generaal aan. Diens huwelijk met Albertina Agnes, jongste dochter van Fred. Hendrik en Amalia van Solms is wel de voornaam ste daad van zijn leven geweest. Hier door werden de belde linies van het vor stenhuis weer verenigd en zo kon de Friese tak zich enten op de Hollandse en hem later opvolgen. Vele leden van jeugdbewegingen, aan gesloten bij de S.J.A., hebben deze win ter een handenarbeidcursus gevolgd die door de Sneker Jeugd Actie georgani seerd was. Wat het kader hier leerde heeft men doorgegeven aan de jongere leden van de vereniging. Het werk van deze, soms jonge kinderen, toonde een van de deelnemende verenigingen, de Vrije Jeugd Beweging, in een kleine tentoonstelling aan ouders en belang stellenden. Op lange tafels, alleraardigst neergezet en opgefleurd door bloemen, stonden daar de knutselwerkjes die va rieerden van moeilijk pitrietwerk tot eenvoudig scheurwerk van de aller kleinsten. Zonder nu dat pitrietwerk te kort te doen er waren zeer mooi af gewerkte mandjes en „omklede” bekers voor bloemen hadden we toch de meeste aandacht voor dat scheuren en alles wat daarmee samenhangt. Want hiermee komen we toch wel op het ter rein Vrij Vormen, wat de moderne han denarbeid tegenwoordig beoogt. Geef het kind raffia in handen en wat ijzer draad of touw voor een stevig geraam te, demonstreer de techniek even en laat het kind dan zelf vormen. Zo ontstaan de originele poppetjes en dieren, de gi raffe, de heks en... de amor met pijl en boog die groter is dan het liefdegodje zelf. Fantastische bedenksels soms, maar het komt uit het kind zelf. Een een woord van dank tot Limburg en Twente voor hun goede woorden en ge schenken. Dat ze zo goed met de Frie zen overweg kunnen behoefde spr. niet te leren van dit congres, 40 jaar voet- balpolitiek had hem daarvan reeds lang overtuigd, trouwens die leerde hem dat overal in ons vaderland goed kan sa mengewerkt worden. Het verwondert spr. overigens niet dat Limburg Ut de Friezen kwam met een tastbaar bewijs De Pampusklasse was met zeven deel nemers weer compleet, maar Halbert- sma kwam te laat aan de start. Piet Amsterdam liep er met de Boe- canier dadelijk mooi uit, maar Bakker en Piet de Jong zetten de achtervolging in, waarbij het de Jong gelukte de kop over te nemen. Bakker ging als tweede de volgende route in, maar Hennie de Jong liep snel op hem in. Amsterdam was toen vierde. Ook in deze tweede route hield de Jong de leiding met zijn broer geruime tijd op de tweede plaats. Toen de wind echter krachtiger werd moest deze het met z’n hol tuig (wat meerderen parten speelde) opnieuw tegen Bakker afleggen. Later werd hij ook nog door Amsterdam gepasseerd, zodat de eind stand werd: 1. P. de Jong; 2. Bakker; 3. Amsterdam; 4. Hennie de Jong; 5. Jis- sink; 6. - an Foeken; 7. Halbertsma. Door deze tweede overwinning heeft Piet de Jong de beste kans op de eind zege. Hij heeft 32 punten, Amsterdam 28, een voorsprong dus van vier punten, wat niet verandert als beiden nu reeds hun slechtste wedstrijd zouden aftrek ken. Maar in de laatste race moet hij Amsterdam achter zich houden of, in dien deze wint, tweede worden. De 16 m2 klasse telde maar twee deel nemers, Couperus en de Vries, van wie eerstgenoemde wederom won..Hij.,kwam daardoor op 25 punten, de Vries op 17. Couperus is dus al winnaar. In de Valken, die ook alle vijf weer present waren, is hetzelfde ’t geval met v. d. Veen, die voor de derde achtereen volgende keer won. Zijn concurrenten, van wie de Boer ditmaal doorlopend de tweede plaats bezette en Miedema, mr Cornells en ZandstraBron steeds der de, vierde en vijfde bleven, kunnen hem nu niet meer bereiken. In de Regenboogklasse verscheen de Jong niet en Zwart veel te laat aan de start. Wel liep hij z’n achterstand een eind in, maar hij slaagde er toch niet in van de hekkensluiterplaats af te komen. Dr v. d. Zijpp en Alberda hadden de gunstigste st,art. Hendriks zat achter Vrijdag 25 Juni. Openluchttheater Here- ma-State te Joure. Concert van het dansmuziekorkest van het Regiment Infanterie „Johan Willem Friso”. Aanvang 8 uur. hen, maar bleef daar wijselijk niet. Hij ging dadelijk ”ee en maakte een lange slag naar het Kolmeergat, wat zeer voordelig bleek. Hij kon, na opnieuw overstag te zijn gegaan, de boei in Gos- sepalen aanleggen, zijn concurrenten niet, zodat hij daar een mooie voorsprong veroverde en de basis legde voor zijn onbedreigde zege. Alberda en dr v. d. Zijpp volgden steeds als tweede en der de, maar met z’n drieën waren ze er zó ver uit, dat er als ’t ware twee klassen voeren. In de tweede groep werd echter vin nig gestreden, wat tot gevolg had, dat Bakker eerst Vrolijk en daarna ook nog v. d. Zee voorbij ging. Na een mooie eindstrijd passeerden deze drie vlak na elkaar de winlijn. Priester was steeds op een na laatste vóór Zwart. Hoewel Alberda zich nu dus met de tweede plaats tevreden moest stellen, is zijn positie toch zeer sterk gebleven. Hij is nl. met zijn 43 punten zeven punten voor op Hendriks. Laten ze nu reeds hun slechtste wedstrijd buiten beschou wing, dan is de stand 3128. Practised is de zaak hier dus ook al bekeken. A.s. Zaterdag valt de beslissing. Het ging er Zaterdagmiddag bij de derde seriewedstrijd van de Kon. Zell- ver. Sneek vreemd om toe wat de wind betreft. Tijdens de start van de Pam- pusklasse en de 16 kwadraters was het vrijwel stil, maar tien minuten later, toen de Valken aan de beurt waren, woei er een mooi briesje (dat steeds sterker werd) en was de wind zo ver gedraaid, dat zij en daarna ook de Re genbogen in tegenovergestelde richting moesten starten. De ene helft voer de andere dus tegemoet. Dat leverde soms wel enige moeilijkheden op, temeer omdat de wind wonderlijk heen en weer dwarrelde en ook niet egaal doorkwam, maar toch was het een mooie wedstrijd. Ook voor de toeschouwers, omdat de schepen een kleine route in het meer zeilden, waardoor men ze vanaf het Kol- meerrland voortdurend kon volgen. Bovendien was het prachtig zomerweer. Maandag 21 Juni. Amicitia Theater, Sneek. ’s Avonds te 8 uur: „Een avontuur in de Zuidzee”. der federatie en het vormen van een definitief bestuur. Daarmede was aan het formalisme voldaan. Laat ons echter goed begrijpen dat de wereld van nu verbonden is aan die van toen en straks, het leven gaat voort in étappes; te weinig onderscheiden wfl dat de mens heid één lange keten vormt, opgetrok ken naar steeds hoger plateaux. Om een voorbeeld te noemen, in het Oranjehuis zien wij 350 jaar lang een keten van mensen, die leiding gaven aan ons volk en het hebben duidelijk gemaakt dat het leven bepaald wordt door een opdracht. Zo tussen 1830 en 1940 heeft ons volk stilgestaan op een plateau, het vergat zijn opdracht tot hoger plateaux te stij gen. Toen kwam de ontzaglijke klap van 1940—45, en niemand zou toen het won der vermoed hebben dat tien jaar daar na ons volk van 10 millioen een nieuw plateau bereikt zou hebben en een wel stand welke men zich in ’44 niet had kunnen dromen. Waaraan dat te danken is behoeft spreker eigenlijk niet te zeg gen. Men zie maar eens over de gren zen, hoe de toestanden daar zijn, men denke er ook eens aan, dat in alle stad houderloze tijdperken ons volk weer om Oranjes riep. Dat wonder heeft zich onder Oranje voltrokken, daf geen groepsbelang kent, doch slechts het al gemeen belang, vrijheid en gerechtigheid gebonden aan de normen van Boven op gelegd. Dat moeten wij overal uitdra gen, opdat ons volk niet worde gegre pen door de góden van deze tijd. Met alle respect voor de idee der samenbunde ling der volken, welke inderdaad nodig is, zou spr. willen constateren, dat al leen een gezond Nederland Jn staat zal zijn lid van een gezonde, grotere eenheid te zijn. Vergeet niet de eigen nationale cultuur zoals we die hier in cTe dans groep zagen want heerlijk is het zich zelf te zijn en zich toch onderdeel van een groter geheel te weten. Nimmer zul len de nivellerende krachten vat op ons volk krijgen, zolang een Oranje regeert. Limburg sprak en gaf De heer Aartsen uit Hoenrbroek bracht een groet van het nijvere mijn- werkersland aan het nijvere Friesland. Hy is dankbaar voor de prachtige ont vangst de congressisten door de jubile rende Oranjever. hier bereid, en de aan wezige Limburgers hebben zowel de woorden door de burgemeester ten stad- huize gesproken als die door de gouver neur ten congresse zeer gewaardeerd. Spr. dankt ook voor de ontroerende woorden van voorzitter Smeenk, waarin doorklonk het: „voor God, Koningin en Vaderland". Allen strijden wij voor geestelijke waarden, Noord en Zuid ver enigen zich daarin, dat bleek duidelijk in dit congres. Spr. biedt de jubilerende Oranjevereniging een mijnwerkerslamp aan als symbool van de waardering van Limburg voor Friesland, we zouden, zegt spr., het hele land dergelijke lam pen willen aanbieden, omdat wij waar dering hebben voor al wat werkt en leeft. Het behoeft nauwelijks gezegd dat na deze goede woorden het strijkje het Limburgs volkslied inzette, uit volle borst door de aanwezigen meegezongen. En Twente sprak en gaf ook. Mr van Rhijn sprak als voorzitter van de Oranjever. te Hengelo en com plimenteerde dit gewest en zijn tweede stad met hun schoonheid en kracht. Het is de kracht van ons gehele land, dat het onder alle moeilijkheden door weer zoveel deed bereiken, onder ons Oranje huis, waarvoor spr. hier ook zoveel liefde aantrof. Spr. is vol bewondering voor de wijze waarop het congres in dit hart van Friesland is ontvangen en de Twentenaren willen niet achterblijven ee« klein symbool van hun dankbaarheid aan te bieden aan de ontvangende en ju bilerende Oranjever. Moge zij als een beau geste onzerzijds het bekende Twentse vaantje met het witte paard ook een symbool van kracht wil len aanvaarden. Nadat de heer J. Kley- n e n b e r g van de Oranjever. te Oos- terbeek nog een kort woord had ge sproken sprak de vice-voorzitter der eniging Oranje, de S. de Wolf was het onderwerp van de inleiding, welke de heer B. van den Berg, leraar Geschiedenis aan het Chr. Lyceum al hier, na de woorden van de Commissa- rlSDeiei0e Juli 1584 was Oranje’s laatste levensdag. Tegen twee uur viel het moordend schot. Dat feit is gekend Maar minder bekend is wellicht, dat Oranje de laatste uren van zijn leven zich heeft bezig gehouden met Fries land. Zijn gast toch die 10e Juli was Rombout Uylenburgh, burgemeester van Leeuwarden, die gekomen was om met de prins de staatkundige en godsdien stige belangen van Friesland te be praten. x Het was echter niet de eerste maal dat Willem van Oranjes aandacht voor Friesland gevraagd werd. En geen won der. Van het jaar 1578 schrijft Groen van Prinsterer: ,,’t Is moeilijk zich de wanorde voor te stellen die tijdens het midden van dit jaar in de Nederlanden heerste. Men vond er slechts geschillen, afgunst, boosheid en haat. Iedereen had wat te reclameren en niemand gehoor zaamde. Het volk kende geen teugel, ’t Was een ware baaierd. Vele vrienden der Hervorming eisten niets minder dan de uitroeiing van het Roomse geloof. De nationale omwenteling was volksopstand en godsdienstkrijg geworden”. En deze schets is twee jaren later voor Fries land nog treffend juist. De jaren na 1580 waren voor Fries land weergaloos bang. Het was zo goed als weerloos. De dorpelingen werden tel kens door stropende benden overvallen, beroofd of meegesleurd en slechts tegen hoog rantsoen weer uitgeleverd. Vooral ’s winters en nadat Steenwijk in hun handen gevallen was, stroopten de Span jaarden bijna heel de Zevenwolden en een deel van Westergo af. Ze sloegen zelfs het beleg voor 't Klooster Olde- galilieeën vlak bij Leeuwarden, ver brandden Oppenhuizen, plunderden Uit- wellingerga en voeren over naar Irnsum dat ze uithaalden als een vogelnest. Lekkum ging in vlammen op tot grote angst van de Leeuwarders. De redder kwam.

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Sneeker Nieuwsblad nl | 1954 | | pagina 2