I
Onrust dezer dagen...
7
waat iedeteen op cwnegt: k
LEVENSAVOND
B
De Zoon
Burgemeester
Dubbeltjesregen in Nederland
■Sr,
tachtigjarige
i
Dammen
Voetbalver. Heerenveen
koos nieuwe voorzitter
Instituut voor landaanwin-
f
3
Feuilleton
Z<
r
n
Bevestiging en intrede
Als Uw gewrichten alleen
nog maar pijnlijk bewegen
en Rheumatische scheuten
door Uw leden gaan...
Voetbalprogramma voor
Chr. Damclub
De Kroonschijf
Kaatsen
Gevonden voorwerpen
De Scharnegoutumer
jeugd kaatste
Herinneringen van een
door D. ZU1DEKBAAN
Zondag
ning als geschenk
POLITIEK.
PHILIA.
1
Friese Voetbalbond.
Competitie Sneeker Damclub
1
B
F
Lid van de V.D.B.
I
B
E
B
over
M
9
„Nu.
het hem vergeven, zoals alle eeuwen door der dat de anderen het hoorden, met
derop begonnen. Hij gaf raad,
i
i
i
Zaterdagmiddag-competitie.
3e klas: O.N.S.—BI. Wit ’34; Heeg—
A.V.C.; Leeuw. Zwaluwen—Heracliden;
PoolsterNoordsche Schut.
4e klas: NijlandQVC, Delfstrahuizen
VVT, WorkumSurhuisterveen.
beweging met een frons volgde.
„Wat doe jij tegenwoordig, Rob?” wilde
N
D
11
E
sc
z
A
1
N
b<
kt
m
vt
vï
1
1
bl
m
Lt
te
45
Ei
al
sc
K
F
Ir
b'
1
1
2
I
N
I
I
a
t
I
a.
ze
ac
Bt
aa
Ki
en
m
a.
er
kt
w
m
ru
w
va
van de
door TOM LODEWIJK
V
N
a:
S
om Uw
’t levens-
U graag
welgemoed,
Zondag 19 September a.s. zal cand.
Th. Kuiper van Lemmer door Ds. W. H.
Bouwman van Sloten bevestigd worden
tot predikant in de Geref. kerk te Sij-
brandaburen. ’s Middags half twee hoopt
ds. Kuiper er zijn intrede te doen.
(F. D.)
„Dat komt d’r óók bij”, zei hij op zijn
eer/'man. Zij samen, zij waren de hoede.
was het ook geweest, die hem zo pijnlijk
Vera luisterde en keek. Ze zag Isabeau nauwkeurig zijn handen had doen ver-
ze
Ze was zo akelig dicht bij de waarheid,
haalde dat hij plots voelde, dat hij op die vraag
je. Kuipers, Grootzand 25; alpinomuts,
Hofing, Amaliastraat 4; muntbiljet, Brou
wer, Korte Veemarktstraat 10; paar ny
lonkousen, Visser, 2e Woudstraat 17.
Gedeponeerd aan het Bureau van po
litie: dolkmes, foto van grafsteen in om
slag, paar rode damesjvanten, etui met
zakkam en huissleutel.
Waar zit 't in? Hoe komt ’t toch?
Waar schrijf je het aan toe?
De rust is zoek, volledig zoek,
Pa kijkt met vrees naar Moe.
Waar zit ’t in? Hoe komt ’t toch?
De kwestie E.D.G.?
Aardbevingen? Of loonronde?
Tweespalt K.N.V.B.?
Waar zit ’t in? Hoe komt ’t toch?
Huispersoneel-tekort?
’t Verschiet van düre brandstoftijd?
De achterstand bij sport?
Waar zit ’t in? Hoe komt ’t toch?
Hoe raak je zoiets kwijt?
Pa is de „ouwe Pa” niet meer.
Hij vreest de najaarstijd.
Waar zit ’t in? Hoe komt ’t toch?
Pa’s onrust is zo groot....
Die Fath krijgt vat op Moeder
weer
De Mode wordt „gesjood”il
18 September.
Ie klas A: HJSCVVI, Oeverzwalu-
wenWoudsend, MakkumIJVC.
2e klas A: De Kooi—ONS 2, IJVC 2
DWP 2, Workum 2Heeg 2.
3e klas B: Oudega (W.)Hielpen 2.
3e kl. C: Woudsend 2Oudega(W.) 2.
3e klas D: De Kooi 2—ONS 3.
Junioren A: Bolswardia laONS la.
Afd. B: IJVC la—DWP la.
Junioren B: Woudsend 1bWorkum
3b, Workum 1bHeeg lb. Afd. B: Nij
land 1b—HJSC 1b.
19 September.
Res. 2e klas A: Sneek 4Friso 2, Bl.
Boys 3—WZS 2, LSC 4—CAB 2.
3e klas A: WZS 3De Kooi 3, Lang
weer 2Bl. Boys 4.
Junioren Hoofdafd.: SneekDrachten.
Ie klas A: Bl. Boys laLSC la, RES
la—WZS la. 2e klas A: WZS 2a—RES
2a, De Kooi 2aLSC 2a, Renado la
Sneek 2a. Junioren B. Afd. M: ONS 1b
Bl. Boys 1b (18/9), LSC 1b—Sneek 1b.
Afd. N: ONS 3b—ONS 2b (18/9), Sneek
2bLSC 2b, Sneek 3bBlack Boys 2b.
Dan is ‘t hoog tijd voor een
kuur. Rheumatische pijnen zijn
van de tien gevallen gevolg van
Maandag 13 Sept. j.l. hield bovenge
noemde vereniging haar jaarvergadering
onder leiding van de heer F. Faber. Na
de gebruikelijke opening richtte h(j een
kort woord tot de goedbezochte verga
dering waarbij hij de wens uitsprak dat
het a.s. seizoen succes mag brengen
voor de leden afzonderlijk en bovenal
voor de vereniging in haar geheel. Het
systeem in de vorige competitie toege
past, heeft slechts ten dele aan de ver
wachting beantwoord, zodat thans een
betere regeling zal worden getroffen.
De penningmeester had zijn boeken af
gesloten met een goed batig saldo. De
kascommissie, bestaande uit de heren S.
Procee en G. Swart, kon bij monde van
l.g. haar volledig fiat geven op de Jong’s
beheer over de financiën, zodat hem on
der dankzegging decharge werd verleend,
De aftredende bestuursleden, de heren
F. Faber en L. Smid, werden herkozen.
Er zal ook weer worden deelgenomen
aan de competitie van de dambond De
Zuidwesthoek. Besloten werd, ter ope
ning van het seizoen, op Maandag 20
Sept, een contact-avond te houden waar
op alle damliefhebbers van harte wel
kom zullen zijn. Op 27 Sept, gaat dan
het rad van de onderlinge competitie in
de diverse klassen weer draaien.
WOLSUM, 11 Sept. De kaatsver. „De
Pripper” alhier, had hedenmiddag in
combinatie met kaatsers uit Blauwhuis
en Nijland een onderlinge wedstrijd uit
geschreven. Men trof het niet, wat het
weer aanging. Er stond een straffe wind,
die, vooral wat de opslag betrof, nogal
afbreuk deed aan het spel. Evenwel, men
kaatste met ambitie en de 22 deelnemers,
(11 parturen van 2), hebben er van ge
maakt wat er van te maken was.
De uitslag was dat de le prijs ten deel
viel aan Jeljer Bouma en T. Winia (Jel-
jer Bouma werd koning). De 2e prijs was
voor Jan Bouma en Joh. Overwijk. De
3e prijs was voor Watte Bruinsma en S.
Smit. De prijs in de afvalronde was voor
R. Nijholt en Jan Adema; de premie voor
B. Postma en F. Post.
De prijsuitdeling had plaats in het
„büthüs” van de heer Tj. Kramer, wie
Kruschen
in negen
onzuiver
bloed. De bloedzuiverende organen schieten
te kort. Geef die weer jeugdige kracht;
breng ze weer op gang met Kruschen’s zes
minerale zouten. Duizenden rheumatiek
lijders vonden daar baat bij. Waarom zoudt
gij dan achterblijven? ’t Gaat
eigen welzijn maar ook om
geluk Uwer huisgenoten, die
weer de oude zien: fit,
opgewekt en vrij van pijn
Advertentie 1-M.
Op de eerste competitiedag der S.D.C.
sprak de ongèoefendheid der spelers een
hartig woordje mee,zodat wij verschil
lende uitslagen noteerden, die in verge
lijking met de prestaties van het vorig
seizoen nu niet bepaald in de lijn der
verwachtingen lagen. Alleen in de hoofd
klasse bewezen de koplopers van het vo
rig seizoen, J. Nauta ei. L. Wijnja op
nieuw, dat zij met de Korte, die tot taak
heeft zijn titel te verdedigen, vrij zeker
weer een voorname rol in dit titelgevecht
zullen spelen. Ook K. Krot ging door een
overwinning tegen de Boer goed van
start, al lijkt ons zijn spel te spectacu
lair, om hierop een mogelijk kampioen
schap te kunnen bouwen. In de eerste
klasse begon de nieuweling IJ. van der
Goot, voormalig lid van de damclub Slo
ten, eveneens met een overwinning even
als Th. Dijkstra in de tweede klasse.
De gedetailleerde uitslagen luiden:
Hoofdklasse: J. NautaT. Koopmans
2—0; L. Wijnja—P. Olij 2—0; H. de Boer
K. Krot 0—2; H. Krot—H. Nauta 1—1.
Eerste klasse: IJ. van der GootB.
Couperus 20; P. JorrritsmaJ. de Wal
02; F. GerlofsD. Boot 20; P. Wen
sinkA. Faber 11.
Tweede klasse: Th. DijkstraP. de
Jong 20; MelchiorJ. Batstra 20; Hui-
temaH. de Vries 11.
Aangegeven van 8 tot 15 September?
damesparaplu, kantoor Alg. Onderl. Zie
kenfonds, Oude Koemarkt; blauwe kin-
derjopper, de Jong, Prins Hendrikkade
43; gele ballpointpen, Schreuder, Grote
Kerkstraat 2; wit kindersokje, van Boe-
rum, kapper, Oude Koemarkt; groen
zwempak en blauwe handdoek, Riemer-
sma, Eeltje Halbertsmastraat 95; dames
tasje inh. beursje enz., Postkantoor
Sneek; blauwe muts, Vogelvanger, Loox-
mastraat 1; alpacca armbandje, Lootsma,
Leeuwarderkade 24; blauw badpak, -muts
en -handdoek, Bok, Fred. Hendrikstraat
68; blauwe vulpen, de Vries, Graaf Adolf-
straat 27; vlaggetje wapens van Sneek,
Ubbink, Kanaalstraat 7; heren gummi-
broek, Poiesz, Scharnestraat 23; fiets-
vlaggetje Ameland, de Ruiter, Looxma-
straat 32; driewielig kinderfietsje, Mak
ken, Parallelweg 41; bruine jongenspet,
ten Hoove, lepenlaan 8; cypers poesje,
Duits, Joh. W. Frisostraat 16; donker
blauwe alpinomuts, H. van Bierg, leerling
B.L.O.-school; pakje met kaas, Bootsma,
Zwarteweg 3; paar witte gymschoenen.
Bakker, Wijde Noorderhorne 10; donker
blauwe alpinomuts, de Groes, 3e Woud
straat 3; zwart zwembroekje en hand
doek, Veldstra, 2e Steenklipstraat 21;
witte damesschoen (1), Pieters, 2e Steen
klipstraat 75; bruine capuchon, Eier, le
Steenklipstraat 11; lichtgroene regencape,
Slauerhoff, 3e Woudstraat 27; brillen
doos en rol papier, Bakker, Nauwe Noor-
derhorne 18; rood blauwe sjaal, Westhof,
Anna van Burenstraat 5; armbandje, de
Jong, Napjusstraat 152; zwarte dames-
glacé, Eygelaar, Kleine Kerkstraat 3; bad
pak en handdoek, Kuipers, 2e Steenklip
straat 65; vijl, ter Schuur, Boschstraat 8;
blauw etui met vulpen en potlood, Buist,
E. Halberstmastraat 39; groen schooletui
en potloodslijper, Jansen, p.a. Rahm, 2e
Zomerrakbuurt 29; rieten tasje, Hoger-
vorst, Kerkhoflaan 18; lichtbruine dames
schoen, Kootje, 2e Zomerrakbuurt 19;
enkele muntbiljetten, Bosma, de Bour-
bonstraat 103; rieten boodschappenmand-
Van de 225.000.die de voetbal
vereniging Heerenveen in z(jn glorie-
jaren opzij heeft gelegd, zal honderd
duizend gulden worden gereserveerd voor
het zuivere amateurvoetbal. Het bestuur
is ten deze accoord gegaan met een
motie van deze strekking die ingediend
was door de ere-voorzitter H. Huisman.
De heer H. Schut werd gekozen als
voorzitter, een vacature, die was ont
staan, doordat de heer F. A. Feleus had
bedankt, toen een vorige vergadering
besloot de spelers van het eerste elftal
te betalen.
Ook de grootte v.an de premies wero
vastgesteld. Bij een gewonnen wedstrijd
zal twintig gulden, bij een gelijk spel
tien gulden en bij een verloren wedstrijd
vijf gulden worden betaald.
Voor de trainingsavonden, twee keer
per week, krijgen de eerste-elftalspelers
een vergoeding van 2.50 per avond.
Heerenveen zal de entreeprijzen verho
gen en als er aan het eind van het sei
zoen geld overschiet zal aan de eerste
elftalspelers nog een gratificatie wor
den verleend.
Het bestuur heeft Abe Lenstra ge
polst om op te treden als trainer als
het contract met Kelly volgend seizoen
eindigt.
Algemeen kiesrecht.
Nu dat durfden ze dan ook, dat echtpaar
en verschillende medewerkers, ’t Was een
blad dat gewoonlijk felle critiek leverde op
gemeentelijke of provinciale overheidsbe
sluiten en naast een Friese rubriek, warm
streed voor verbeteringen op sociaal gebied
en als middel daartoe het algemeen kies
en stemrecht verdedigde.
En daar had je het nu! In mijn naïveteit
was dit het middel om de gehele social;
kwestie op te lossen. Geef alle meerder
jarigen, mannen zowel als
macht hun eigen regeerders
moeder in staat, om kennis te maken
met de weergaloze waskracht (en de
absolute veiligheid) van het terecht zo
beroemde Actief Wit. Dat van het Castella-
aanbod een massaal gebruik zal worden
gemaakt, staat wel vast. Niemand ver-
zuime dus, zo spoedig mogelijk Castella
Actief Wit in huis te halen of te bestellen!
Ingez. Mededeling.
dank werd gebracht voor het vele goede, je, Hoekema, Grootzand 31; cypers poes
dat hij voor de kaafsver. heeft gedaan en
aan de dames Kramer voor het lekkere
kopje koffie door haar voor de kaatsers
gezet. Het was als altijd een goede mid
dag.
SCHARNEGOUTUM. Reeds Zaterdag
11 September kwam de kaatsver. „De
lytse Stuit” haar belofte na, gedaan bij
monde van de voorzitter D. Winia in de
feesttent op 1 September nl. om een jor.-
genskaatspartij te houden. Er waren 9
parturen. Er is met vuur gestreden om de
prijzen. Uitslag: le pr. Yme Hofstee, Fei-
ke Br Rienstra en Dirk Bleeker; 2e pr
Joost Schaap, Ate Jellema en Haye Post
ma' 3e pr. Willem Atsma, Meindert de
Jong en Jacob Eisma. Afvalprijs: Peter
Wiersma, Herke Zeilstra en Douwe
Boorsma. Deze jongenspartij is zeer ge
slaagd. Het bestuur overweegt, als weer
en financiën het toelaten, nog een der
gelijke wedstrijd te organiseren om deze
mooie oude Friese sport er ook bij de
jeugd in te brengen. Dit streven is te
waarderen en verdient aller steun.
partij, met als derde de Prot. Christelijke;
en in de tijd der Kamerverkiezingen kon je
genieten van felle debatten tussen de meest
vooraanstaande personen als Talma, Troel-
stra, het oude zittende Kamerlid Lieftinck,
maar ook de latere vrijz.-dem. als Treub,
Gerretsen (de echtgenoot van dr. Alletta
Jacobs), Dr. Bos e.a.
ook niet zoveel om geven..,. 1 2~_._
Hij was de eerste Zondagavond thuis, meegebracht. Alleen Vera vond het bar rustig, vriendelijk,
Opeens schoof Isabeau naast hem. Zijn
stuur, haar ravenzwarte haar wapperend moeder was opgestaan om thee te schen-
r„Ik zie jou nog eens als een tweede
niet al het vuil van z’n handen wist te Agnes vond de hele zaak „horrible” en haalde. Ze zag Henk’s ogen oplichten, ze satie wikkelde. Hij keek naar die prach- Hij luisterde met een half oor naar Henk, Ford”, voorspelde Isabeau en zag hem
krijgen. Misschien zou hij zelf later er had die morgen Rob’s bed nagespeurd om zag de elegante buiging, waarmee hij tige, diepblauwe ogen, die zo koel staar- die geanimeerd vertelde van een promo- aan alsof reeds een autokoning was.
Je moest me eens zien, dacht hij, dan
<je zou je wel anders praten.
„En je collega’s, gaat dat nog al?”
Wordt vervolgd.
xiij was ae eerste xonaagavona tnuis. meegebracht. Alleen vera vond het bar rustig, vriendelijk, maar met toeschiete- zuiver gemodelleerde hoofd op die prach- geweest en haalde onwillekeurig
Hij moest vertellen. Vader en moeder interessant, dat haar broer met zijn han- lijk. De kring werd wijder en Henk, nooit tige rechte hals, naar dat sierlijke fi- schouders op. Wat was de verdienste van
luisterden aandachtig. Vader stelde vra- den aan 't werk ging en haar belangstel- om een onderwerp verlegen, ging verder guurtje, als van een koningin. Hij zag 'ntellectucel fuiven, tegenover de arbeid
Scheuring.
Maar de eensgezindheid tussen de nieuw-
gekozenen bleek slechts van korte duur te
zijn.
De nieuwe tijden eisten nieuwe wetten en
verordeningen en het kwam tot een scheu
ring in de vrijzinnige groep bij een voorstel
tot invoering van een wettelijk geregelde
winkelsluiting, om een eind te maken aan
de wantoestanden op dit gebied.
De helft der zittende vriiz. leden van
ouds conservatieve liberalen stemde
tegen met als gevolg hevige herrie in de
kiesvereniging, motie van afkeuring en als
verder gevolg het bedanken der drie tegen
stemmers.
Dat zij toen feitelijk verplicht waren ge
weest hun mandaat ter beschikking te stel
len zagen de heren niet in en de zaak ging
op de oude voet voort. Er waren weer drie
liberalen die zich aansloten bij de oude libe
rale partij, toen in Vrijheidsbond herdoopt
en de V.D.B. verdween bij de eerstvol
gende verkiezing zo goed als geheel uit de
raad.
Maar de jonge S.D.A.P. plukte de vruch
ten van deze houding der oud-liberalen
want de fractie van twee kwam na
de nieuwe verkiezing als een van vijf terug
en was toen plotseling de sterkste partij in
de raad.
Er is toen bij de wethoudersverkiezing
heel wat te doen geweest. Men zat met de
zaak wat verlegen; men wilde de heer Ytsm’a
niet, maar kon daar niet openlijk voor uit
komen en deze liet zich niet bewegen een
strobreed toe te geven van zijn eenmaal
gekozen standpunt. Het gevolg was dat als
nieuwe wethouders werden gekozen de
heren Kiezebrink (lib.) en Blok (a.r.)
le klas A: VitesseHaarlem, GVAV
AGOVV, HeerenveenLeeuwarden,
Blauw WitDWS, EnschedeElinkwijk,
VSV—HVC.
le klas B: RigtersbleekStormvogels,
Heracles—Zwolse Boys, DOSNEC, De
VolewijckersAjax, VeendamEnsche-
dese Boys, EDOBe Quick.
2e klas A: HelpmanSneek, LSC
Friesland, Nicator—FVC, FrisiaOos-
terparkers, VelocitasGRC, Haren—
Zwaagwesteinde.
3e klas A: WZS—De Kooi, MSC—
Black Boys, JubbegaGAVC, Bergum—
Rood Geel, HarlingenOlyphia, Steen-
wijkDOG.
Res. le kl.Oosterparkers 2Sneek 2.
Res. 2e klas A: Frisia 2Sneek 3.
Res. 3e klas A: LSC 3LSC 2.
aandrang die van de zijde van de heer An-
dreae op mij werd uitgeoefend, en hem
kennende als een man van vooruitstrevende
beginselen, deed mij besluiten er naar toe te
gaan en toen de afdeling van de V.D.B.
die avond werd opgericht en alle aanwezi
gen er was werkelijk veel belangstelling
toetraden, werd ook ik lid van de partij.
Maar toen na de oprichting de candida-
tenlijst voor de a.s. gemeenteraadsverkie
zingen werd opgemaakt, waarvoor door de
aanwezigen briefjes moesten worden inge
leverd, kwam ik tot mijn niet geringe ver
ten waren die beter met de zaken der
meente op de hoogte waren dan ik en
nodige tijd mij ook ontbrak.
Het resultaat van de oprichting van de
nieuwe partij bleek bij de uitslag der ver
kiezing: zeven candidaten werden naar ik
meen gekozen.
Een Amerikaanse instelling, de Kel
logg Foundation, die zich ten doel stelt
de ontwikkeling in landen buiten Ame
rika te bevorderen, heeft aangeboden
in Nederland een instituut te vestigen
voor de studie van landaanwinning, in
poldering, cultuurtechniek, enz. Het is
de bedoeling dit instituut In de omge
ving van de Landbouwhogeschool te ves
tigen. De studie zal zich niet beperken
tot Nederland, maar de keuze viel op
ons land, door de stormramp van vorig
jaar en omdat in Nederland op dit ter
rein de grootste ervaring werd verkre
gen. De bouw en de inrichting van dit
instituut zal een bedrag van f 200.000.
vragen. Daarnaast neemt de Kellogg
Foundation de exploitatiekosten van de
eerste vijf jaar (ongeveer f 150.000 per
jaar) geheel voor zijn rekening en de
volgende vijf jaar telkens 20 minder.
In 1964 zou deze instelling dan geheel
uit Nederlandse bronnen gefinancierd
moeten worden.
De Nederlandse Regering heeft een
wetsontwerp ingediend bij de Tweede
Kamer, waarin voorgesteld wordt deze
schenking te aanvaarden.
waren de Bikkers-mensen niet. Nog niet, dichter bij om niets te missen. Want stem vragend, een beetje plagend, tar- Hij zou werken. Hij zou straks geld ver- Ah zo, dp onderste sport. Van de plan-
Daar zou het opvallen. Maar als je op- Het was neef Henk, de aanstaande jurist, Henk was een gezellige babbelaar, kende tend, uitlokkend, maar toch koel. Isabeau dienen. En eenmaal zou hij voor Isabeau ken hut naar net witte huis!” glimlachte
de vader de Leienaar, die met de auto uit Oldstad een schat van moppen waarvan de mees- was weer meester van het slagveld en staan en haar vragen of ze met hem het Zt.
en de was gekomen om even de familie te groe- ten geestig genoeg waren om zelfs de Henk verbeeldde zich, dat hij het was. leven delen wilde...-. Hij mocht een boon zijn als hij wist
vrouw des huizes in Vera glimlachte voor zich heen. Man- Hongerig staarden zijn ogen naar haar wat ze bedoelde
„Is dat alleen practijk of ook theorie?”
vroeg ze verder.
Hij zag haar vragend aan.
„Ik bedoel”, verduidelijkte ze, „studeer
bazing als nummer één uit de bus.
Maar dat was mijn bedoeling niet en ik
bedankte dan ook voor de eer; en hoewel
er nog een deputatie van de bestuurstafel
kwam om te trachten mij te bewegen deze
candidatuur te aanvaarden, ik hield voet bij
stuk en antwoordde dat er genoeg candida-
ge-
de
vrouwen, de
te kiezen en
als de zaak dan niet in orde komt is het
hun eigen schuld.
En na een rede van een der propagandis
ten ik geloof Dr. Vitus Bruinsma
werd ik op jeugdige leeftijd al lid van de
Bond voor Alg. Kies- en Stemrecht. Dat
was in die tijd nog wel een waagstuk voor
een middenstander. Je „voet stond onder
allemans tafel” en je moest voorzichtig zijn
want de „heren” hadden het ten slotte nog
te zeggen.
Er heerste toen, in nijn woonplaats, bij
de verkiezingen al een felle strijd tussen de
liberale m de opkomende jonge socialistische
Ik vermoed dat dit gesprek niet vreemd
is geweest aan de latere oprichting van de
Vrijz.-Democratische Kiesvereniging. Ik
ontving nl. na een gesprek met de heer
Mr. P. C. Andreae een uitnodiging voor een
vergadering in de bovenzaal van de „Drie
Friezen”, waar tot oprichting van boven
genoemde verenigi..g zou worden overge
gaan en waartoe ook alle zittende liberale
raadsleden waren uitgenodigd.
Hoewel ik er oorspronkelijk niet veel
idee in had en ’t mij ook allemaal een beetje
raar voorkwam dat men zo maar plotseling
een geheel andere koers zou gaan varen, de
De politiek, zegt Jan, die geef ik je present,
Maar wat hij meer geeft, bleef tot heden
onbekend.
(Variant op een lekedichtje).
Ik nader thans een terrein in m’n herin
neringen dat ik slechts schoorvoetend be
treed. En toch is het zozeer met een deel
van mijn leven verbonden, dat het ver
zwijgen ervan zou gelijken op opzet, wat
niet mijn doel is.
Maar de doorsnee burger houdt, als je
hem hoort, njet van „politiek”, moet er
niet veel van hebben.
Zelfs zij, die het nogal eens hebben over:
„ze musten dit” of „ze musten dat”, zijn
over ’t algemeen slecht te spreken over dat
geklets, over die politiek, waar ze het
toch nooit over eens worden.
Als je dan vraagt wat ze bedoelen met
die „ze”, dan is dat natuurlijk de „stad” of
de „gemeente” en als je dan zegt dat we
dat allen met elkaar zijn, en je dus je best
moest doen het zo te krijgen als je het heb
ben wilt en dat dat nu eigenlijk „politiek”
is, dan heb je het gewoonlijk ook weer niet
geraden.
Ik was, toen ik hier in 1906 in Sneek
kwam, bij geen partij aangesloten. Ik had,
meende ik, wel wat anders te doen dan mij
met de openbare zaak te gaan bemoeien.
Opgegroeid in een middenstandsgezin,
waar hard moest worden gewerkt om het
hoofd boven water te houden, huldigde men
het standpunt van het bekende rijmpje:
Houd u buiten Staat of Kerk,
Vlijtig bij uw eigen werk.
Toch lieten de slechte tijden in die
„negentiger” jaren en de droeve omstandig
heden waarin een groot deel van ons volk
toen leefde niet na indruk op je te maken.
Men sprak in die j’aren van „arm Friesland”
en de toestanden in de steden zowel als op
het platteland, vooral onder de veen- en
heidebevolking, waren afschuwelijk. Wie
daarvoor ongevoelig bleef was een egoïst;
had geen hart.
*t Was dan ook in die jaren dat de eerste
symptomen van een volksbeweging zich be
gonnen te openbaren, die een einde aan der
gelijke toestanden wilde maken.
Er kwamen sprekers als Domela Nieuwen
huis e.a., felle revolutionairen; maar ook
meer gematigden als Dr. Vitus Bruinsma
e.m.a. en er werd met woord en geschrift
gewerkt en opgewekt tot organisatie.
Thuis lazen wij naast de gewone lande
lijke, provinciale en plaatselijke bladen, ook
een klein weekblaadje: „Friesch Volksblad”,
onder redactie van het echtpaar Stelling
werfJentink te Leeuwarden. Het was
slechts een klein krantje met als motto op
de voorpagina het gedichtje van onze
volksdichter dr. J. P. Heije:
Braaf is braaf en slecht is slecht,
Of het vriend of vijand doet,
Daarom jongens houdt u goed,
Dat ge trouw uw meening zegt,
Dat gij spreken durft met recht,
Dat is braaf en dat is slecht.
Weinig belangstelling.
Toen ik later, in 1906, mij in Sneek ves
tigde, zie mij op, dat men hier over t
algemeen zo weinig belang stelde in die
verkiezingsstrijd. „Sneek” was een vast
„rechts” district; van enige politieke strijd
was hier geen sprake en dientengevolge wa
ren politieke vergaderingen met debat voor
de verkiezingen overbodig.
De S.D.A.P. stond nog in de kinderschoe
nen, met Ytsma als vurig jong strijder aan
het hoofd, maar de gemeenteraad was voor
zeventig of tachtig procent liberaal en van
enige strijd was ook hier niet veel te be
merken.
Toch ging het met de oude liberale par
tij, evenals overal, langzaam maar zeker
achteruit.
Een ruzie tussen een nieuwe architect en
de timmerlieden-patroons, waarvoor aan de
ene zijde door de meestal liberale heren
van de oude sociëteit „Amicitia”, aan de an
dere zijde door een groot aantal midden
standers partij' werd gekozen, eindigde in
een strijd bij de eerstvolgende gemeente
raadsverkiezing met het verrassende gevolg
dat de beide candidaten der timmerlieden
werden gekozen.
Dit had natuurlijk’ „politiek” geen enkele
betekenis, maar bet betekende wel dat het
met de macht van de liberalen achteruit
ging en er bij een enigszins verruiming van
net kiesrecht een eind zou komen aan de
macht van die eens zo machtige partij.
Het was in de week van die gemeente
raadsverkiezing dat ik in een hotel in
Beetsterzwaag kennis maakte met de heer
C. A. Zelvelder, districts-schoolopziener in
Sneek, waar hij ook raadslid was.
We zaten ’s morgens samen aan ’t ont
bijt, toen de post kwam en de heer Z. mij
de uitslag van die verkiezing meedeelde. Uit
het gesprek dat wij toen daarover voerden
herinner ik mij nog dat hij zich nog al er
gerde aan her feit dat zoveel stemmen wer
den uitgebracht op candidaten die bij geen
enkele politieke partij waren aangesloten;
waarop ik hem antwoordde dat er voor
heel wat kiezers geen plaats was in de be
staande vrijz. partijen, omdat zij zich noch
met de beginselen der liberale partij noch
met die der sociaal-democraten konden ver
enigen.
onlust de geur opsnuivend van smeer en bert een mannelijke hand. Er was op- bewondering van het
olie en benzinedamp, de geur die hem nu luchting in de woorden, waarmee hij leven, ze moest het middelpunt zijn. Het geven hebben....
al vertrouwd was en die voor hem niets werd begroet. De burgemeester wist kon Vera niet schelen, maar ze moest van
afstotends had. Hij dacht aan Koster de thans genoeg omtrent de levensomstan- Frits afblijven, die was van héar. I'
met z’n smoezelige overall digheden van zijn zoon, en hij praatte er Nu stemde het haar een beetje tot vol- had hij geen schijn van kans tegen de
groeide in een gezin waar
kolentremmer was, zoals Gijs, en de was gekomen om even de familie te groe- ten geestig genoeg waren om zelfs de Henk verbeeldde zich, dat hij het was. leven delen wilde
broers op de fabriek en de moeder nog ten. Henk hield oom Van Liempden in deftige afgemeten vrouw des huizes in Vera glimlachte voor zich heen. Man-
een paar dagen van de week uit werken waarde, die had relaties, die kon hem een lach te doen schieten, en de stem- nen.... eerst Frits, de ongecompliceerde, en het leek of ze het voelde. Haar ogen
ging, dan werd er zo nauw niet gekeken, straks misschien aan een baantje helpen, ming was bepaald vrolijk toen de familie frisse zeeman, nu Henk, de galante, erva- dwaalden terzijde, zagen hem aan, even
Dat kon je die jongens niet verwijten. Je kon sloten dempen met jonge juristen. Bikkers werd aangediend en maar met- ren, beredeneerde student-van-de-wereld. koel-geamuseerd als ze naar de vertel-
En Isabeau pakte ze allemaal in. Het lende student hadden gestaard. En toen
trsostte haar een beetje toen ze zag, hoe opeens schoot de zon er in en lachte ze je er nog bij?”
„Studeren, wat?”
techniek, economie, bedrijfs-
weet ik wat?”
n„Bewaar me”, zuchtte Rob. Ze schoot in
schien niet. Zo was Vera. Maar hij zag ter, hij gaf tante Agnes een charmante haar had veronachtzaamd voor de mooie^ om het spel. Als Frits dat in de gaten Dat was een man naar z’n hart. Die een lach-
zijn moeder al ronddwalen tussen die lui handkus en ze kleurde er zo waar van elegante Isabeau. Isabeau was de mag- kreeg was alles weer goed. En Vera zou vroeg hem ook naar z’n werk, zacht, zon
en het hem vergeven, zoals alle eeuwen door der dat de anderen het hoorden, met vra-
„Wat doe je daar zo’n hele dag?” wilde
van de garage, één neusvleugel opgetrok- (het was al zo lang geleden dat de jonge- neet die de mannen trok. Ze wist het en het hem vergeven, zoals alle eeuwen door der dat de anderen het hoorden, met vra- ze weten. „Onder auto’s kruipen met een
ken, argwanend iedereen bekijkend, met mannen haar zo begroetten) en oom Ro- ze genoot er van. Ze kon niet zonder de de vrouwen haar geliefden hun afdwa- gen op de man af, vragen die getuigden veeg vet °P ie gezicht?”
van het sterke geslacht lingen .grofheden en tekortkomingen ver- van ervaring. Bikkers was zelf van on- ze was zo akelig dicht bij de waarheid,
-1„’_’- derop begonnen. Hij gaf raad, luuuw ----' r--'~
Ook Rob had geen oog van Isabeau af. eigen herinneringen op. Rob voelde zich n*e* zonder meer kon antwoorden.
Maar ook deze avond, constateerde hij, naast deze self made man opeens even-
werkbaas, met z’n smoezelige overall digheden van zijn zoon, en hij praatte er Nu stemde het haar een beetje tot vol- had hij geen schijn van kans tegen de eens c
maar schoon overhemd, en die toch ook maar liever niet verder over. Mevrouw doening te zien hoe het spel zich her- geestige student, die haar in zijn conver- mensen die aanpakten mét hun handen.
r1*1 - - - - - -
AAUMAMVf *-«v AAWAAM O Vy XX Vil -*-j 11UUX VA-IAS jj 1. CXV-XX“ XUlOkVXUV XXX C cell 1XCU.X MVZX XXCICIX XAU11A, T X
krijgen. Misschien zou hij zelf later er had die morgen Rob’s bed nagespeurd om zag de elegante buiging, waarmee hij tige, diepblauwe ogen, die zo koel staar- die geanimeerd vertelde van een promo- aan alsof hij reeds een autokoning
ook niet zoveel om geven.... te zien of hij geen ongewenste gasten had haar zijn hulde bracht. Isabeau bleef heel den en zo stralen konden, naar dat kleine, oediner, waar ze allemaal kachel waren Z
niet toeschiete- zuiver gemodelleerde hoofd op die prach- geweest en haalde onwillekeurig
gen. Naar zijn pensi.... zijn kosthuis, ling was echt en hartelijk. Maar nu kwam met z’n Leidse histories. Mevrouw Bik- zichzelf in gedachten naast haar in de die aaaixie?
zijn hospita, de collega’s (bijna had hij: Henk en wikkelde de burgemeester, zelf Kers keek waakzaam, moest eerst eens wagen, haar sterke kleine handen om het
collegae gezegd), de chef, meneer Kor- een „ouwe Leienaar”, in een druk ge- weten, wat dit voor jongeman was en
renga. Maar hij vroeg zoals men vraagt sprek over de heerlijkheden van de Sleu- welke vooruitzichten hij had. Haar man in de wind. Hij zag haar naast zich in de ken, en Isabeau maakte van de gelegen-
bij het bed van een ziekenhuispatiënt: telstad, over het eten in de Vergulde dook in een makkelijke stoel naast Rob, boot, lachend in de zon. Hij zag haar in heid gebruik van plaats te veranderen,
hoe gaat het er zo mee en zijn de zusters Turk, de stoep van de sociëteit in de liet half z’n oogleden zakken en scheer de schemering, wanneer hij zijn arm om niet dan nadat ze er zich snel van over-
nogal aardig en wat zegt de dokter.... Breestraat, die het veld moest ruimen bijna te slapen, hoewel geen woord hem haar neen sloeg en alleen haar ogen op- tuigd had dat de gezellige verteller haar
alsof hij zó Weer weg zou gaan en de her- voor het verkeer (een roepende schande, ontging. Henk was vastbesloten dat lichtten naar nem. Isabeau! In de r n-
mnering aan dat ziekenhuis vèr van zich waar moet dat heen? riep hij pathetisch) mooie, strakke gezichtje van Isabeau tot melige, morsige omgeving van de garage
zou werpen. en oom en neef haalden herinneringen een lach te dwingen. Het was hem altijd had hij aan haar gedacht. En die gedachte ze weten.
Er werd gebeld. De familie Bikkers zou op over de groentijd. De burgemeesters- nog gelukt, het zou nu ook lukken. was het ook geweest, die hem zo pijnlijk Zijn rust en zekerheid waren heen,
even komen buren. Rob verheugde zich vrouw luisterde met een glimlach toe, Vera luisterde en keek. Ze zag Isabeau nauwkeurig zijn handen had doen ver- „Ik zit in het automobielbedrijf”, ant-
op het weerzien met Isabeau. Maar het Vera met grote ogen en zelfs Rob kroop haar spelletje spelen, ze hoorde haar zorgen. Hij moest Isabeau waardig zijn, woordde hij wat verlegen.
niets te missen. Want stem vragend, een beetje plagend, tar- Hij zou werken. Hij zou straks geld ver-
Voor twee pakken Castella Actief Wit
betaalt U tijdelijk geen 84 centmaar
74 cent! F dubbeltje voordeel voor U
Actief Wit was, is en blijft een opzien
barende vondstDE manier om een
was aan de lijn te zien, die U tegenblinkt
van helderheid En door de tijdelijk
verlaagde prijs is nu letterlijk iedere huis-
Advertentie
Rob dacht aan Gijs de krachtpatser, die en misschien wist oom een goeie secreta- een, als kind-aan-huis, binnen kwam.
het voor hem opgenomen had. Gijs had rie waar je als volontair uit kon kijken Vera keek van terzijde toe met een we-
permanent zwarte nagels. Vera zou mis- naar een geschikt postje. Henk van Bue- rende blik. Ze wist wat er gebeuren ging. Henk aan de haak spartelde, zoals Frits hem toe met een geheimzinnige verstand-
schien griezelen, als ze hem een hand ren, levendig, geestig, gezellig, was overal In haar hart schrijnde nog de teleurstel- er aan gesparteld had. Het was Isabeau houding. Hij kleurde tot onder z’n haar-
moest geven, hoewelals Vera wist een welkome gast. Hij omhelsde Vera met ling om de vernedering van die avond, niet om Frits begonnen. Ook niet om wortels en keek voor zich. En begon snel leiding
hoe n bovenste beste vent Gijs was, mis- veel vertoon, als was ze een verloren zus- dat Frits Rij kens, de knappe adelborst, Henk. Het ging niet om de knikkers maar een gesprek met meneer Bikkers.
Dat was een man naar
Met interessante vliegtuigplaatjes
