de
lekkerste
KAPPIE en de reis met
T roeteltje
HBZ
KANTONGERECHTJ
SN EEK
LEVENSAVOND
DINSDAG 26 OCTOBER 1954
„SNEEKER NIEUWSBLAD”
TWEEDE BLAD
5
tachtigjarige
Zakennieuws
LEEUWENBURG - SNEEK
Herinneringen van een
door D. ZUIDERBAAN
Ds. C. Riegstra overleden
Nieuw Fries Gezelschapsspel
Samenkomsten
Bapt. Gemeente
Hij gaf „plaatjes” weg
In Fryske Rebus
Kolonel Govaars van
Léger des Heils overleden
Jeugdige dieven
Foardrachtjoun
„Meiinoar len”
„Het leven begint bij
veertig”
Bioscoopni-’iws
In kofje- en thé-praetsje
Maar twee flesjes Coca Cola
Ingez. Mededeling.
Advertenti»
passseren
Raadsvergadering.
ik hoor hem nog zeggen: „Jonge jonge Advertentie
en
Ingez. Mededeling.
Troeteltjedie er niet meer was! De
dan naar bed te gaan, maar van slapen schrik, terwijl hg naar het kleine stukje
waarschuwde Zacharius met de kwam niets. Hij kon geen oog dicht doen touw in zijn hand keek. „Mijn Troetel-
gezellige
modellen van een uitstekende
kwaliteit en voor prijzen die U
zeker zullen meevallen.
H. BRENNINKMEYER ZONEN
Kom geheel vrijblijvend
ééns kijken!
Shot raak van smaak
ken op de onbewaakte overwegen, maar
als men zich dan beslist dood wil laten
rijden moet men het zelf maar weten.
50 of 25 d. voor de zoon en 30 of 15 d.
voor de vader, luidde zijn eis.
Het lijkt wel dat wij kapitalisten zijn,
mopperde de senior. Wij moeten hard
werken voor ons broodje hoor! HJj gaf nu
Maat „De klont!” mompelde hij woe-
1hoe durft hij!”
Dat is het oordeel van
alle shagrokers, die kennis
maakten met SHOT, de
nieuwe half zware shag
van Niemeijer!
Koop vandaag ook een
pakje SHOT, rol zo'n
heerlijke sigaret en
U weet het meteen
hadden gehad voor de auto die vóór hen
reed en daarom niet voldoende hadden
uitgezien.
Maar nu moet u ook eens aan
de bestuurder van zo’n trein en zijn ge
zin denken. Die mannen verliezen bij
een botsing bijna altijd het leven, repli
ceerde de Ambtenaar. Dit was echter
olie op het vuur. U kon wel menen dat
ik een moordenaar ben, foeterde de oude.
Toen werd de Kantonrechter, hoewel hij
er voor ieder een tientje af deed, toch
ook een beetje boos. U mag blij zijn, dat
u er zo goed is afgekomen. Jullie had
den beide wel dood kunnen zijn.
Doch de ouwe protesteerde en prut
telde nog toen hij door z’n zoon de deur
werd uitgeloodst.
en stak daarom maar zijn lantaarn aan, tje!” gilde hij. „Waar ben je?"
die ging rechtop zitten en dacht na over de
IJLST. In de ouderdom van 40 jaar is
te Tjalleberd plotseling overleden onze
oud-stadgenoot ds. C. Riegstra, in leven
predikant van de Ned. Herv. Gemeente
te Tjalleberd. Ds. Catrinus Riegstra werd
in 1914 te Abbegasterrige geboren, bracht
zijn jeugd door te IJlst en verhuisde
vandaar met zijn ouders naar Marrum.
Hij bezocht eerst het gymnasium te
L.euwarden en studeerde vervolgens aan
de Rijks Universiteit te Groningen. Na
dat cand. Riegstra in 1943 door het Pro
vinciaal Kerkbestuur van Friesland was
toegelaten tot de Evangeliebediening in
de Ned. Herv. Kerk, werd hij op 12
Maart 1944 te Blijham in het ambt be
vestigd. 15 Juni 1947 verwisselde de thans
overledene deze gemeente met die van
Tjalleberd (classis Heerenveen). Ds. Rieg
stra nam in Tjalleberd actief deel aan het
verenigingsleven. Zo was hij daar o.a.
voorzitter van de afdeling van het Groe
ne Kruis; van het Nutsdepartement en
van de Bond voor Staatspensionnering en
voorzitter van de Stichting Gezinszorg te
Heerenveen. Vrijdagmorgen 22 October
is in de Ned. Herv. Kerk te Tjalleberd
een rouwdienst gehouden. Daarna heeft
de crematie van het stoffelijk overschot
te Dieren plaats gehad.
wanneer de grote gasfabriek hier bene
den ons het product zo maar kant en
klaar in je huis brengt en je het maar
voor het aansteken hebt: floep, simple
comme bonjour
Maar waar moeten die mensen dan al
lemaal heen die overcompleet worden
door de uitschakeling van de gasfabriek?
vroeg me onlangs iemand.
Maar daar behoeven we toch zeker in
deze tijd niet meer over in te zitten? De
tijden dat mensen die overcompleet wer
den op straat werden gegooid zijn geluk
kig voorbij; men zal zich ook aan deze
modernisering aanpassen, daar behoeft
niemand zich ongerust over te maken.
De gemeentereiniging, jarenlang een
steen des aanstoots, is nu eindelijk ook
overgeplaatst en naar ik vernam een
ultra-modern bedrijf geworden; als men
de verhalen mag geloven een unicum in
den lande. Het eeuwige vuur is geblust
Ik ben er nog niet geweest tot mijn
spijt; ’t is deze zomer zulk slecht weer
geweest dat ik er nooit toe kon komen
er eens naar toe te fietsen.
’t Is daar in die buurt van de vroegere
woonschepenhaven en ’t z.g. „bonkehok”
wel een hele verbetering die prachtige
„flats” met hun lichte trappenhuizen,
hun keurige tuintjes en al die moderne
gemakken; alleen weet ik soms niet of ik
aan de achter- of voordeur sta.
Het „onbewoonde eiland” is nu ook
bewoond, de eerste immigranten hebben
hunne woningen betrokken. Ik ben er
een poosje geleden voor ’t eerst geweest;
z-’g er eerst wat tegen aan toen men nog
aan het bouwen was. Nu is ’t er allemaal
beweging; grote beton-complexen, riole
ring, alles met machinale bewerking.
’t Kon best in een van die vreemde
landen als Canada of Nieuw-Zeeland zijn.
Slot volgt.
De journalist Roel van der Velde te
Leeuwarden heeft een nieuw Fries gezel
schapsspel ontworpen, dat onder de naam
„It Fryske Uleboerd” door de N.V. De
Arbeiderspers wordt uitgegeven.
Dit nieuwe Friese spel zal worden ver
kocht ten bate van een nieuwe biblio
theek in het Buurthuis te Jubbega, dat
dit jaar 25 jaar bestaat. De prijs is slechts
0.50. Het spel is in zijn geheel getekend,
ook de spelregels, die in het Fries en in
het Nederlands zijn aangebracht. Hier
door is een fraai geheel verkregen. Op
instigatie van Roel van der Velde heeft
de Friese schilder Cor Reisma tekenin
gen gemaakt en naar deze voorbeelden
heeft de bekende cartoonist Bertram
Weihs uit Den Haag het spel in zijn ge
heel getekend.
Vrijdag begon de verkoop van het
nieuwe spel aan een kraampje op de
Markt te Leeuwarden. Het spel werd
daar verkocht door de ontwerper r..et
enkele collega’s. Zaterdag werd het spel
verkocht op de Heerenveense Markt door
de heer E. de Haan, wethouder van Hee
renveen en de heer R. v. d. Velde.
vertelde verdachte.
De wnd. Kantonrechter Mr Westerink
geloofde niet veel van dat mooie ver
haal. Waarom rook je dan naar alco
hol? Dat kwam toch zeker niet van die
Coca Cola? Je had dus wel sterke drank
gedronken!
Tegen deze logica kon de koopman niet
op, maar toch was hij geenszins uit het
veld geslagen.
Ja, ik had ook een borreltje gedronken,
maar dat was al veel eerder. Maar dron
ken was ik beslist niet. Dat kan Jillings
getuigen.
Jillings bleek achter in de zaal te staan
en werd naar voren geroepen. Hij ver
telde stoffeerder te zijn en bereid er de
eed voor af te leggen, dat hij „de waar
heid en niets dan de waarheid” zou zeg
gen, nadat de Kantonrechter hem eerst
nadrukkelijk op het gewicht van de eed
en de straf voor meineed gewezen had.
Hij bevestigde wat zijn maat beweerd
had en vertelde er nog bij, dat deze in
het café ruzie had gekregen om een
stoel. Maar achter de groene tafel bleef
de twijfel.
De politie verklaarde toch dat je een
waggelende gang had en je adem naar
alcohol rook, herhaalde mr Westerink.
Toen was je toch ni e t bewusteloos!
Verd. weer: Dat ben ik geweest, ja. Ik
was toen nog in de „soes”, ’k Had zó’n
dikke kop (de rechterhand gaf aan hóe
dik die „kop” wel geweest was) en ik
heb er nu nog last van.
Ja, da’s waar, voegde de getuige er aan
toe, maar op de vraag van de Ambtenaar
wie die klap dan gegeven had, kon hij
niet antwoorden. Hij wist alleen dat ze
hem de „Pijl” noemen.
Dan wil ik die „Pijl” ook wel eens ho
ren, zei mr Niemeijer en daarom zal in
Bolsward de man, luisterende naar die
naam, worden opgespoord en gedagvaard
als getuige te verschijnen en werd de
•zaak 14 dagen aangehouden.
Geen kapitalisten.
„De trein was nog wel 100 meter van
ons af, en dus konden wij er nog best
over”, beweerde de veehouder Pieter S.
te Hindeloopen, die met z’n zoon terecht
stond omdat zij vlak voor de naderende»
trein met paard en wagen een onbe
waakte overweg waren gepasseerd. Ook
was het volgens hem niet waar, dat de
bestuurder sterk geremd had, zoals deze
aan de politie verklaarde.
De jongste verdachte gaf eerlijk toe,
dat ze niet hadden uitgekeken toen hij
het paard stuurde en z’n vader de wagen
mee opduwde.
De Ambtenaar wilde er niet veel van
zeggen. Er gebeuren al zoveel ongeluk-
Ik heb Dinsdag 19 October een bezoek
gebracht aan de vergadering van onze
gemeenteraad.
Er werd afscheid genomen van onze di
recteur van gemeentewerken, de heer de
Kok, die na zijn functie 32 jaar vervuld
te hebben, de dienst ging verlaten en
thans in een voltallige vergadering van
de raad de eer werd toegebracht die hem,
na een zo lang en zo werkzaam leven, zo
verdiend toekwam.
Ik heb te lang als wethouder met de
heer de Kok samengewerkt om deze ge
legenheid niet aan te grijpen nog eens
naar de plaats terug te keren, waar ik
zo vaak zelf als raadslid, later als wet
houder deel aan de werkzaamheden heb
gehad en och, een oud cavalleriepaard
luistert immers nog graag eens naar het
schetteren der trompetten.
Nu had ik me, kennende de gang van
zaken, al verzoend met de gedachte dat
er wel niet al te veel zou worden gede
batteerd, want ’t ging in mijn tijd al zo,
en zo gaat ’t blijkbaar nog: hoe belang-
rijker de voorstellen en hoe groter de
financiële offers, die worden gevraagd,
hoe minder discussie.
Het verschil bij mijn tijd zat ’m maar
in een enkel nulletje van het bedrag.
Men is blijkbaar al gewend aan derge
lijke bedragen en voor een lening van
een half millioen draait men z’n hand
niet meer om.
Maar als ik dan nog eens denk aan de
zware gang die ik onder leiding van de
heer Sikkes wel naar Den Haag heb ge
maakt om een luttel bedrag van zo’n
dertig mille los te krijgen en de bank
directeur waar veel van die arme ge
meenten om een leninkje geplaatst te
krijgen terecht kwamen met een diepe
rimpel in z’n voorhoofd ons vroeg of ’t
nu heus niet wat minder kon zijn, dan
kom je tot de conclusie, dat je er niet
veel kijk meer op hebt.
Overigens was ’t nog al vrijwel als
van ouds; alleen er werd gerookt; er
stonden zelfs rookartikelen op tafel
maar dat zal wel in verband met het
afscheid zijn geweest.
Trompetgeschal heb ik niet gehoord
maar die Oosterpoortsbrug, daar zal nog
wel eens nader over worden gesproken
denk ik; ’t geval lijkt mij ook niet ge
makkelijk. 6
Nog herinner ik mjj het eerste bezoek
van Ir Ringeling, de man van rijksweg
43 aan B. en W. tijdens de gewone ver
gadering van het college op Dinsdagmid-
dag. Hij was van Joure, langs de tram-
baan naar Sneek gewandeld om de situ-
dat is me daar ’t landje wel, daar korqt
heel wat kijken”.
Dat de situatie in de stad zelf, door het
steeds toenemend verkeer van steeds
maar grotere en zwaardere wagens in de
toekomst onhoudbaar zou worden, heb
ben de heren toen misschien niet ver
moed; althans men is toen gezwicht voor
de kosten van een viaduct over al die
obstakels: Zomerrak, Leeuwarderweg.
Zwette, Spoorweg, Franekervaart, een
bezwaar waar men thans misschien over
heen zou zijn gestapt.
Maar zoals gezegd: bezwaren zijn er
zeker nog genoeg, maar deze zullen ook
net als altijd wel worden opgelost.
Ik voelde me eerst al een beetje on
wennig, alhoewel de bode een plaats voor
me had gereserveerd, maar dat wende
al gauw weer wat en ’t slot was een slot
dat pakte: de verlening van de ere
medaille van de stad, slechts bij hoge
uitzondering verleend en thans nog al
leen m het bezit van de heren Sikkes en
de Kok, beiden oud-gedienden met ja
renlange diensttijd en dat ere-lidmaat-
schap ten volle waardig.
Ik nader hiermee het einde van mijn
herinneringen over onze gemeentelijke
diensten. De gasfabriek, waar ik zoveel
stappen heb gezet en waar ik zeker een
mensenleeftijd eerst als commissielid, la
ter als wethouder van de bedrijven heb
meegewerkt en de modernisering van het
oude retorten- naar het moderne kamer-
ovensysteem heb meegemaakt, zal straks
overbodig zijn. We krijgen aardgas
Och ja, waarom niet; waarom zullen de
mensen in de grond wroeten om met veel
moeite de kolen te delven, deze te ver
voeren en weer te lossen en te laden,
Bg de opening kwamen velen een
kijkje nemen en werden tal van bloem- atie van dat polderland eens op te nemen
stukken aangeboden.
De Bapt. Gemeente houdt in haar
kerkgebouw, W. Lodewijkstraat 4 op 27
en 28 October bijzondere Evangelisatie-
samenkomsten waarin zal voorgaan Ds.
F. E. Huizinga van Hengelo (Ov.). Naast
de Evangelieprediking waarin een twee
tal onderwerpen zullen worden behan
deld, verleent de bekende radio-zanger
Kees Deenik uit Hilversum zijn mede
werking op 27 October. Kees Deenik zal
naast enkele geestelijke liederen ook
Negro Spirituals zingen.
De tweede avond verleent het Baptist
Kerkkoor zijn medewerking, terwijl bei
de avonden Dick de Vries met hobo aan
wezig is.
Een marktkoopvrouw heeftop de Vail-
lantlaan te ’s-Gravenhage een bedrag
van 4500 verloren. Het was haar be
drijfsgeld; bestaande uit een bankbiljet
van 1Ó00 en vele briefjes van 100. Zij
droeg dit geld in een zakdoek geknoopt
bij zich. Een tienjarige knaap heeft het
bundeltje gevonden en aan voorbijgan
gers de „plaatjes” uitgedeeld. Een aantal
van hen, die op deze wijze in het bezit
van bankbiljetten waren gekomen, is met
het geld naar de politie gegaan. Op een
bedrag van 1200 a 1300 na Is het ver
lorene weer terecht.
had ie gedronken, vertelde de 27-jarige
koopman S. P. te Sneek en dronken was
hij dus niet geweest, toen de politie hem
in Bolsward op de bon zette. Die wagge
lende gang? O, dat kwam omdat ik in ’t
café in twee klappen bewusteloos werd
geslagen en daarna op straat gesmeten, echter ook toe, dat zij te veel aandacht
It hat altyd noch sa west, dat de
Fryske kulturele organisaesjes yn ’e jild-
krapte sitte. Dat wie foar in goed fyftich
jier sa en sa is it noch.
Fansels hat dat ynfloed hawn op de
wurksumheden en it effekt dêrfan.
Mooglik hat dit oan de iene kant de lju
hyltyd opskerpe om harren goed to skoar
to setten, oan de oare kant hat dit dochs
grif it wurk opkeard.
Nou’t it hüshalden fan organisaesjes
lyk as alles slim djür wurden is en de
leden harren jild, dat se foar kulturele
saken oer hawwe, ünder de alom greater
wurdende rige fan organisaesjes en hwat
dêrby heart, forparte moatte, driget it
gefaer dat it wurk troch jildkrapte syn
bislach net goed mear krije kin.
Gjin niget dat it selskip foar Fryske
Tael en Skriftekennisse op ’e lapen komt
mei in aks je om oan mear jild to kom
men.
It hat in Fryske Rebus meitsje litten,
dy’t yn 35.000 hüshaldingen forspraet
wurdt en dêr’t de goede oplossingen fan
nei Ljouwert stjürd wurde moatte.
It liket üs ta, dat dizze originele wize
fan dwaen wol sukses hawwe siL
It is net allinne sa dat it Selskip der
direkt jern mei bispinne sil, mar it
makket mei dy alderaerdichste rebus-
brievekaert ek noch in goede prope-
gande foar de Fryske saek.
Tsientüzenen fan hüshaldingen staverje
de tekst fan dizze brievekaert en lyk
safolle lju en mooglik noch wol mear
sille bisykje om it „Fryske sechje” dat yn
de printsjes biskül giet, gewaer to wur
den.
Dat de Fryske sakelju hjirby yn 'e ge-
legenheit steld wurde om foar dizze ori
ginele aksje, dy’t yndirekt yn tsjinstl
stiet fan it bihald fan de Fryske kultuer,
prizen en pryskes biskikber to stellen en
dêr, sa’t bliken docht, graech gebrük fan
meitsje, is in deugd fan dizze aksje, dy’t
er noch oer hinne komt.
In het ziekenhuis De Lichtenberg ta
Amersfoort is na een langdurige ziekte
op de leeftijd van 89 jaar overleden da
heer G. J. Govaars, gedurende lange tijd
l kolonel van het Leger des Heils. Hij was
de pionier van het Leger des Heils in
i Nederland.
De recherche van De Bilt heeft een
complot van jeugdige dieven ontmaskerd.
1 Vier leerlingen van middelbare scholen
roofden goederen uit winkels. In een op
slagplaats, bij een van de 15- en 16-jari«
ge daders thuis, werden zelfs wapens
aangetroffen.
DRYLTS. De earste joun yn dizze winter
fan de Fryske Foriening „Meiinoar len”,
in gesellige gearkomste, dy’t Tongersdei
halden waerd, is tige slagge. De seal wie
fol, doe’t de foarsitter, master Speerstra,
de oanwêzigen it wolkom taróp. Allin-
nich moast hy der op wize, dat er gjin
tagong wie foar hja dy’t noch gjin 16 jier
wiene en hy frege foaral de alders hjiryn
mei to wurkjen.
It eigen ploechje (de trije jongfam-
men) forsoarge sa as men dat wend is
wer bisondere bést it muzyk. En doe wie
it wurd oan de Fryske foardrager S. de
Vries fan Aldtsjerk, dy’t mei syn muzi
kant van der Wal dizze joun forsoarge
mei echte Fryske humor. Mei great nocht
is der nei de Vries harke. As er it hie
oer de man mei syn moaije auto op ’e pont
by Velsen der’t tsjin him sein waerd;
„As jo soms sykje om de wynbrauwen
fan jou frou dan hawwe j o dy ünder de
noas, of dat er opkaem as de man mei dé
koffer, der’t er fan alles yn hie om to
forkeapjen, of as de aide bolrinster, dy’t
it byltsje der by del lei en npu fjirder
fan Drees libje soe, alles wie like moai,
it gnog der yn en der is tige lake.
De foarsitter koe dan ek yn syn sïu-
tingswurd üt namme fan allegearre de
beide hearen tige hertlik bitankje foar
dizze moaije joun en de hoop ütsprekke,
dat hja hjir nochris komme sille. De
Vries sei dat it harren hjir ek bést fol-
dien hie. Hja hoopje yndied noch ris wer
to kommen.
Yn it skoft waerd de hear T. J. Nooit-
gedagt, dy’t mei koarten nei de oare kant
giet, mar hjir as bistjürslid hast net mist
wurde kin, tasprutsen troch it bistjürslid
Jelle Hoomans en tige bitanke foar alles
en dat wie net in bytsje hwat hy
foar Meiinoar len dien hat. Troch hantsje-
klappen stimden de oanwêzigen hjiryn
met
In forlottinkje mei moaije prizen
brocht aerdich jild yn ’t laedtsje en hiel
hwat blide minsken. De prizen wiene bi-
langleas troch de winkellju Jown.
„Meiinoar len” is dizze winter noch
hiel hwat fan plan. Wy sille hoopje dat
alle jounen sa goed slagje sille as dizze,
Opening zaken Blom
v. d. Meulen.
Met honderd-en-een artikelen openden
Zaterdagmiddag de heer en mevrouw
Blomv. d. Meulen in het geheel gemo
derniseerde winkelpand, Gedempte Pol
13 alhier, resp. een radio-electrotech-
nisch bureau en een speciaalzaak in
kleinvak-artikelen. Het keurige interi
eur is in twee gedeelten gesplitst; aan
de ene zijde voert de heer Blom de
scepter en aan de andere diens echtge
note. Beide zaken beschikken over een
stofvrije etalagekast, een dito vitrine-
toonbank, ingebouwde wandkastjes, en
een gedeelte van een doorlopende luifel.
Alles is electrisch verlicht met TL-
buizen. De combinatie maakt een uit
stekende indruk, welke de uitvoerders
van het timmer- en schilderwerk, resp.
de firma H. C. Faber en R. Bootsma alle
eer aandoet, evenals de fa. H. Brennink-
meger Zonen die de stoffering verzorg
de. De heer Blom, die de Wega-radio
vertegenwoordigt, is speciaal ingericht
voor radio-amateurs. Alle onderdelen
treft men bij hem aan, alsmede diverse
artikelen als electr. stofzuigers, strijk
ijzers enz. Hij belast zich tevens gaarne
met reparaties
Mevrouw Blom specialiseert zich op
’t gebied van het maken van stofcein-
tuurs, stofknopen, stofgespen, knoops
gaten, festonneren, borduren enz. enz.,
waarvoor men een eigen inrichting
heeft. De dames kunnen bij haar ook
alle kleinvak-artikelen krijgen en kun
nen tevens, indien ze abonné zijn op 't
weekblad „Margriet”, tegen geredu
ceerde prijs gebruik maken van de
„Margriet”-paskamer, welke men aldaar
zal aantreffen.
Bij de opening kwamen velen
Ten overstaan van een Amsterdamse
notaris is de oprichtingsacte van de
stichting „Het leven begint bij veertig”
gepasseerd. Hierdoor heeft deze stichting
thans rechtspersoonlijkheid verkregen
De notaris heeft alle werkzaamheden
verbonden aan het opmaken van deze
oprichtingsacte en het doen
daarvan belangeloos verricht.
De belangstelling voor de stichting
blijkt groot, want het secretariaat heeft
reeds 30 vrijwilligers moeten aantrekken
om het werk te kunnen verzetten. Al
deze mensen werken eveneens belan
geloos.
Intussen heeft he+ Nederlandse be
drijfsleven in de laatste weken 400 be
trekkingen voor mensen van boven de
40 jaar aangeboden. Hierdoor konden
reeds honderd personen van 40 jaar en
ouder in allerlei Nederlandse bedrijven
worden geplaatst.
Thérèse Raquin.
Tot de grootsten onder de groten der
filmindustrie behoort zonder twijfel de
Franse regisseur Marcel Carné, wiens fa
meuze „Les enfants du paradis” hem bij-
na onsterfelijke roem bezorgde. Of het
waar is of niet, dat de journalistiek tot
alles leidt, zoals men wel eens zegt, in
ieder geval is Camé daar een voorbeeld
van. Hij was jarenlang verslaggever aan
een groot blad in Parijs, waar hij in zijn
vrije tijd, als amateur dus, filmde. Een
toeval bracht hem in contact met de be
faamde actrice Frangoise Rosay, die hem
voorstelde aan haar echtgenoot, de thans
overleden regisseur Jaques Fey der. En
het was onder Feyder dat Carnézijn
carrière begon. Zo vinden wij zijn naam
als assistent oa. in Feyders beroemd ge
worden „La kermesse heroique”, een
film, die vele lezers zich nog zullen her
inneren, al was het alleen maar om de
relletjes, die de vertoningen lang voor de
oorlog in A’dam en Den Haag begeleid
den. Tenslotte ging Carné zelf films ma
ken. En hij tekende voor belangrijke en
onvergetelijke filmwerken als „Quai des
brümes” en „Le jour se léve” (beide met
Jean Gabin) en „Hotel du Nord” (met
Louis Jouvet). Tijdens de bezetting, toen
het verfilmen van actuele onderwerpen
door de Duitsers practisch onmogelijk
werd gemaakt, regisseerde hij het poëti
sche en sprookjesachtige „Les visiteurs
du soir” (De duivel was de laatste gast).
In 1944, dus nog voor de captiulatie, be
gon hij met de voorbereidingen voor zijn
reeds hierboven aangehaalde „Les en
fants du paradis”. De filmkenners reke
nen zijn daarna uitgekomen „Les portes
de la nuit” hoewel deze film geen
groot publiek succes werd tot zijn
mooiste werk. De melodie uit deze film
werd beroemd „Les feuilles mortes”.
Zoals uit bovenstaande moge blijken is
een film van Marcel Carné altijd een ge
beurtenis in de bonte wereld der cine
matografie. En het is mede daarom dat
wij iets meer aandacht besteden aan deze
meesterregisseur en zijn films dan anders
en aan zijn nieuwste filmwerk „Thérèse
Raquin. Dit is niet de eerste film die de
ze titel draagt. Dit beroemd geworden
werk van Emile Zola inspireerde reeds
tot twee of drie verfilmingen, waaronder
één in de stomme periode, Carné hield
zich niet nauwgezet aan Zola’s geschie
denis en plaatste bovendien de historie in
onze tijd, waardoor het verhaal nu veel
acceptabeler wordt.
Zoals Zola indertijd zelf mededeelde,
was het zijn doel een tragedie te schep
pen van mensen, die door hun eigen
noodlot werden vernietigd. Niet hun ka
rakter, maar hun temperament, hun
bloed en zenuwen zouden hen voorbe
stemmen tot hun ondergang. Dit natura
listisch determinisme is in onze tijd niet
meer aanvaardbaar. Carné heeft in ze
kere zin Zola gehumaniseerd en de lot
gevallen meer van de omstandigheden af
laten hangen. Zij hebben een contempo-
rrire sociale achtergrond gekregen door
op de klein-burgerlijke benepenheid van
de Raquins nadruk te leggen en een her
innering aan de oorlog in Korea in te
voeren. Thérèse gaat meer gebukt onder
de eentonigheid van haar bestaan dan
onder haar lichamelijke onbevredigdheid,
terwijl Laurent haar de vrijheid kan be
loven.
Men zal na het zien van deze indruk
wekkende film moeten toegeven, dat
Carné zijn oude vorm, die hij toonde in
zovele films minstens geëvenaard heeft.
Een uitzonderlijk sterke rolbezetting
markeert dit werkstuk. Simone Signoret
bekend uit talloze realistische films is
Thérèse Raquin. De populaire Italiaanse
acteur Raf Vallone vervult de rol v in
Laurent. Roland Lesaffre, een ontdek
king van Carné, maakt inderdaad een
sensationeel debuut als de chanteur. Wij
noemen nog de grote creatie van de moe
der, Sylvie.
Carné’s genie maakte van „Thérèse
Raquin”, dit drama van schuld en boete,
een fel en fascinerend liefdesverhaal,
hartstochtelijk en beklemmend, een
speelfilm van de eerste orde.
ABBEGEA. De pleatselike ófdieling
fan de Chr. Plattelandsvrouwen en Meis-
jesbond kaem Woansdeitojoun foar it
earst yn dit winterhjeljier yn it lokael
fan de Herf. Skoalle by elkoar. Om’t de
presidente net koe, lepene de 2de presi
dente mefr. Breeuwsma dizze joun mei
sjonge to litten fan Ps. 68 10 en gebet.
De Skriftlêzing wie üt Hebr. 11 113,
hwat dérnei noch bisprutsen waerd. Nei
de pauze waerd it wurd jown oan ’e hear
Wildschut, dy’t in praetsje haldde oer
kofje en thé yn *t algemien en dy fan v.
d. Plaats to Boalsert yn ’t bisünder. De
kofje waerd setten en allegearre mochten
fuort priuwe, De thé krigen hja yn ’e
foarm fan in münsterpakje mei nei hüs.
Om goed tsien üre waerd dizze sellige
joun sluten mei it sjongen fan Ges. 244
4 en tank oan God. De opkomst wie bést,
d’r wiene 24 leden oanwêzich.
18 Zacharius Knikkerbok lichtte zacht- Troeteltje een vriendelijk duwtje gaf. Maat „De klont!” mompelde hij woe-
kens het touw op, dat van Troetel- Zonder veel moeite gelukte het de pro- dend. „De aardappelhoe durft hij!”
tjes hals naar de hand van de Maat fessoren om Troeteltje uit de loods te In de vroege ochtendstond werd de aard-
liep. Zebedeus haalde geruisloos een krijgen, terwijl de Maat zacht door bleef appel wakker en zijn eerste blik gold
schaar uit zijn zak en knipte het touw snurken. T 411
door. Een rukje aan het touw deed Troe- Kappie wist ook niets beters te doen Maat stikte bijna in zijn adem van
teltje ontwaken.
„Ssssst!”’ t-
wijsvinger voor de mond.
„Kom dan!” fluisterde Zacharius,
18-30