Spaanse Reis-verhalen H 1 BUITENLANDS OVERZICHT Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK, WYMBRITSERADEEL en IJLST ii f Oranje Nassau feestte mee 110e Jaargang No. 46 Donderdag 9 Juni 1955 Wet op gebruik van Fries afgekondigd Zuid-Slavië en. het Westen Volgend jaar geen houten I.O.O.F. organiseert Landdag Geduldigen Kerknieuws Bijzondere diensten Bapt. gemeente Het Sneeker Nieuwsblad is een gecombineerde uitgave van NIEUWE SNEEKER COURANT, SNEEKER COURANT en DRIJFHOUTS NIEUWSBI AD r Redactie-adres KLEINZAND 7 - Telef. 2872 wagons meer 1 Ms,. SNEEKER NIEUWSBLAD VRIJDAGS. RedacteurL. KIEZEBRINK I kreet verraste Het i WOUDSEND. Zondag 12 Juni a.s. zal in de Ned. Herv. Kerk alhier de beves tiging plaats vinden van Vicaris Meig'e- ringh door Ds. Speelman van Vledder, waarna Ds. Meijeringh 's middags te 1.45 uur zijn intrede zal doen. Het bruidspaar Gerrit Cnossen en Hiltje Boeijenga bij het verlaten van het stad huis tussen een haag van adspirantspelers van O.N.S. het Prins Bernhard Fonds ter beschikking te (Foto Meyboom). dat hun dat be- In het Staatsblad is afgekondigd de wet tot regeling van het onderwijs in de Friese taal en het gebruik van die taal of van een streektaal als voertaal bij het lager onderwijs. De wet is Dinsdag in werking getreden. We zullen het lange communi qué overigens niet op de voet volgen; interessant is nog de verklaring dat kwesties van verschillende sociale stel sels en verschillende vormen van socia listische ontwikkeling zuiver en alleen zaken zijn van elk land individueel, waarmee Moskou haar vroegere politiek jegens Zuid Slavië dus veroordeelt, geen wonder dat er steeds meer wordt ge sproken over een mogelijk aftreden van de Russische minister van buitenlandse zaken Molotow! Misschien zal deze ver klaring de satellietstaten een glimp van hoop geven dat de Russen zich nu ook wat minder met hun binnenlandse aan gelegenheden zullen gaan bemoeien, al twijfelen wij daaraan sterk. Maar laat men toch niet geloven dat de Russen de gang naar Belgrado hebben gemaakt om, door hun schuldbekentenis en de pu blicatie van een communiqué dat hun niet zoveel vruchten van deze gang be looft, nog wat bij te dragen tot de meerdere glorie van Tito, die wat dit Verschijnt: DINSDAGS en Administratie: Comb. Drijfhout-Kiezebrink Co. Kantoor: GROOTZAND 55 Telefoon 3005 (K 5150) Voor de stadsschouwburg te Amster dam was het Maandag al een gedrang van kunstminnaars en -minnaressen, meest jongeren, die zich een kans op een toegangsbewijs voor het Holland Festival in geen geval wilden zien ont gaan en daarvoor twee dagen en twee nachten over hadden, want pas Woens dag gingen de loketten open. Zij ver schenen onder de peristyl met ligstoe len, kussens, dekens, thermosflessen, koffie en boeken. Minister Staf heeft medegedeeld, dat de trein die Zaterdag 7 Mei bij Olde- broek ontspoorde, uit vier stalen en acht gedeeltelijk houten wagons bestond. Hij deelde dit mede naar aanleiding van vragen hieromtrent van het Tweede-Ka- merlid de heer Wagenaar. Het gebruik van deze houten wagons is niet de oor zaak van het ongeval. De gevolgen zou den inderdaad minder ernstig zijn ge weest, indien alle wagens van staal wa ren, zo geeft de minister toe. Overigens is het niet juist, dat alleen in extra-trei- nen de houten wagons worden gebruikt, want ook op de gewone dienstregeling rijden treinen van dit materieel. De ver vanging van houten materieel door sta len is met hoog tempo aan de gang. In de loop van het volgend jaar zullen hou ten rijtuigen geheel verdwijnen. Dit geeft voor de minister geen aanleiding nog uitzonderlijke maatregelen te treffen. schiedde door Ds, de Jong van Droge- ham in de Zuiderkerk, waar buiten de familieleden een aantal belangstellen den de dienst bewoonden. Van de gelegenheid om tussen 5 en 6.30 in Aere Perennius het Bruidspaar geluk te wensen werd druk gebruik ge maakt. O.a. door Mevrouw Rasterhoff, afgevaardigden van de Vereniging van Scheidsrechters, waarvan de heer Cnos sen lid is, en het bestuur van O.N.S., terwijl eveneens vele leden en de adspi- ranten van hun belangstelling blijk gaven. Alle Sneker voetbalverenigingen waren vertegenwoordigd door afgevaar- den en boden namens de Welpencom missies het bruidspaar cadeau’s of bloe men aan. Het was een prachtige dag die, on danks het minder gunstigeweer, nog lang in herinnering zal blijven. De Independent Order of Odd Fellows in Nederland en België, organiseert een grote twee-jaarlijkse landdag op Zondag 19 Juni a.s. in „Tivoli” te Utrecht. Dr. J. A. de Koning te Utrecht zal in de middaguren een toespraak houden over het onderwerp: „Broederschap onder alle volken: Wat is daarvoor nodig”. Aan het programma zal die dag mede gewerkt worden door: Marisa Mari, so praan; Herman Emmink, bariton; Julia de Gruyter, Vlaamse voordracht; Jetty Cantor, zang en Pierre Palla, piano. De programmaleiding en presentatie zijn in handen van Wim Verhagen. De Independent Order of Odd Fellows is een organisatie met een ethische in slag en treedt weinig op naar buiten. Wel doet zij dit in de vorm van maat schappelijk werk, een van de belangrijke doelstellingen van genoemde Orde. Ofschoon de commentaren in het Westen over de Russisch-Zuid Slavische bespre kingen niet bepaald ongunstig zijn, be luistert men daarin toch een min of meer verontruste toon en dat is om de boven uiteengezette redenen ook wel be grijpelijk. Men is in het Westen niet be paald tevreden over de gang van zaken in het zuiden van Europa, temeer niet omdat zich ook in het buurland van Zuid Slavië, Italië, verschijnselen voor doen welke enigszins verontrustend zijn voor de trouw van dat land aan de Wes telijke samenwerking op militair gebied. Zoals wij reeds vroeger schreven is de nieuw gekozen president van dat land geen voorstander van een bondgenoot schap met Amerika en als het ministe- rie-Scelba, dat er anders over denkt, zou verdwijnen zouden daarover moeilijk heden kunnen ontstaan, vooral nu de toenaderingspogingen van Rusland tot het Westen bij brede lagen van het volk de gedachte wekken dat het met het Russisch gevaar nog al wat zal meeval len. De mogelijkheid werd niet gering ge acht dat mede onder invloed van de nieuwe president, als Scelba viel, wiens regering steunt op de centrumpartijen, waarin de Christen-democraten de lei ding hebben, er een wat verder naar links opgeschoven kabinet zou komen, dat ook op de Nenni-socialisten, ver klaarde tegenstanders van de Westelijke, militaire samenwerking, zou steunen. Daarom werd vol spanning uitgezien naar de uitslag van de verkiezingen voor het regionale parlement van Sicilië waaruit men misschien zou kunnen af lezen of er een verschuiving naar links was opgetreden, welke een kabinetswis seling in Italië zou kunnen rechtvaardi gen. Welnu, die uitslag heeft de positie van Scelba enigszins versterkt. De christen-democraten zijn nl. vooruitge gaan, want zij wonnen met 37 zetels Advertentieprijs 15 ct. per m.m. Bij contract (handelsadv.) lager. Abonnementsprijs f 3.- per half jaar. Franco per post f 3.75 per half jaar. Giro 50748 ten name van firma E. J. Drijfhout, Sneek. EEN BLIJDE DAG was het Dinsdag 7 Juni voor Gerrit Cnossen en Hiltje Boeijenga. Maar niet minder heerste er feeststemming in het Oranje Nassau kamp. De heer Cnossen is reeds jaren Jeugdleider van deze vereniging en niet alleen in naam; hij voelt mee en leeft voor zijn jongens en deze dragen hem dan ook op de handen. Dit bleek deze middag ook weer toen zeker wel een 25 dezer knapen in hun fleurige shirts en broekjes de erehaag vormden op de treden van het stadhuis, terwijl zij later op de receptie ook weer aanwezig wa ren en het bruidspaar een prachtige kap stok aanboden. Ja, de verhouding leider- spelers is prima, wat ook wel aan de sportieve verrichtingen van deze jonge spelers op het voetbalveld is te merken. Alle junioren-elftallen bezetten ere plaatsen in hun afdeling en enige hebben zelfs het kampioenschap voor het grij pen. Op het stadhuis ontving het bruids paar een gelukstelegram van burge meester Rasterhoff, vergezeld van een bloemstuk. De kerkeljjke huwelijksbevestiging ge- van de 90 er 7, een winst welke ten koste ging van de centrumpartijen waarmee zij in het kabinet-Scelba sa menwerken en ten koste van de neo fascisten. Misschien mag men in de winst der chr. democraten een rugge- steuntje voor Scelba zien, maar diens positie blijft toch min of meer wankel. Nu we het hier toch over Italië hebben moge niet onvermeld blijven dat dit land te Messina, waar de ministerconferentie van de landen der Kolen- en Staalge meenschap bijeen was, het eens bleek te zijn met de Benelux-landen inzake de schepping van een gemeenschappelijke markt (integratie), maar dat men wei nig steun vond bij Frankrijk en W.- Duitsland die afwijzend stonden tegen over de boven-nationale organen welke deze integratie met zich mee zou bren gen. Tenslotte is een studiecomité ge vormd dat in vier maanden tijds zal na gaan welke integratiemaatregelen voor alle zes landen tezamen aanvaardbaar zijn. Het is nu al wel te zien dat de zaak op de lange baan zal worden geschoven en men zich niet meer moet voorstellen dat het ideaal binnen afzienbare tijd be reikt zal worden, tenzij er zich in de wereldpolitiek of -economie schokkende feiten voordoen welke tot de eenheid zouden nopen omdat men anders geza menlijk zou ten ondergaan. Het gaat blijkbaar de grote landen thans nog te veel naar den vleze dat zij zich zouden interesseren voor het ideaal van de een- heidsmarkt. Wij leven nu immers in de tijd van hoogconjunctuur. Die conjunc tuur loopt in Engeland gevaar door de voortdurende stakingen onder ’t spoor wegpersoneel en in de scheepvaartbedrij ven, waardoor fabrieken wegens gebrek aan grondstoffen komen stil te liggen. Premier Eden heeft een beroep op de stakers gedaan om het werk te hervat ten. Echter tot nog toe tevergeefs. Het is een hard gelag voor de Engelse in dustrie te moeten aanschouwen dat de W. Duitse industrie steeds meer ter rein op de internationale markt wint, ook door de Engelse arbeidsmoeilijk- heden. Men kan zich voorstellen dat Attlee, de leider der Arbeiderspartij, er genoeg van heeft en als zodanig wil af treden nu de moeilijkheden in Engeland voor een niet gering deel zijn te wijten aan verdeeldheid in de vakverenigingen en in de Arbeiderspartij zelf. Vermelden we wat W. Duitsland betreft nog dat dr Adenauer zijn ministerschap van buiten landse zaken heeft overgedragen aan von Brentano; Blank wordt minister van defensie. De eerste wetten over de vor ming van het W. Duitse leger zijn reeds bij het parlement ingediend en deze haast heeft de ontstemming in socialistische kringen doen stijgen, waar men vreest dat door deze haast de democratische contróle op het leger schade zal lijden. Dr. Adenauer wilde echter de zaak op gang hebben voor hij volgende week naar Washington gaat. De Russen heb ben hem ook uitgenodigd voor een be zoek aan Moskou; dat heeft verrassing in het Westen gewekt maar is toch ei genlijk niet verwonderlijk daar de Sov jetunie immers een verenigd, maar neu traal Duitsland wil en daarover natuur lijk ook met de leider der W. Duitse re gering eens binnenskamers wil spreken, al zal dat gesprek wel niet veel op leveren. Maar de uitnodiging zal de W. Duitse oppositie stellig aanmoedigen in haar verzet tegen de militaire plannen van haar regering. Tijdens de algemene vergadering van schouwburgdirecteuren te Deventer is aan de beste toneelspeler van het afgelopen seizoen een gouden medaille met de beeltenis van Louis Bouwmeester en aan de beste toneelspeelster een gouden medaille met de beeltenis van Theo Mann-Bouwmeester uitgereikt. De prijzen werden uitgereikt aan Ank v. d. Moer en Paul Steenbergen. Vol trots bekijken zij de toegekende gouden medailles. In het midden W. Ph. Pos, directeur To neelschool Amsterdam. Zoals bekend, organiseert het Prins Bernhard Fonds, waarvan Z.K.H. de Prins der Nederlanden het regentschap heeft op zich genomen, in samenwerking met de regionale onder-afdelingen, de Anjerfondsen, ieder jaar, in de periode rondom de verjaardag van Z.K.H. Prins Bernhard, een inzamelingsactie, geheel ten bate van de Nederlandse cultuur. Evenals in 1954 heeft H.M. de Koningin ook dit jaar toestemming gegeven om ten bate van de actie, welke van 20 Juni t/m 3 Juli a.s. wordt gevoerd, een nog nooit gepubliceerde, recente foto van het gehele Koninklijke gezin, exclusief voor stellen betreft o.i. toch al boven zijn stand leeft. Ongetwijfeld heeft men in dit Russisch optreden een poging te zien om Zuid Slavië te weerhouden zich verder te be geven in het Westelijk kamp, dan het al heeft gedaan door militaire uitrusting van Amerika te accepteren en een ver bond met de Natoleden Turkije en Grie kenland te sluiten. En we geloven dat Moskou daarin zal slagen, omdat Tito door deze Russische geste gesterkt zal zijn in de gedachte dat hij de sterkste positie inneemt als hij niet in een der blokken treedt, maar er buiten blijft en als bemiddelaar optreedt. En vermoede- lijk is dat dan ook de bedoeling van Moskou, nl. om Tito als bemiddelaar tussen de Sovjetunie en het Westen te gebruiken nu het op een tijdelijke of permanente ontspanning aanstuurt. En men ziet dan ook al een druk ge- confereer tussen vertegenwoordigers der Westelijke grote drie en Zuid Slavische ministers, die hun de mening der Russen over verschillende politieke kwesties overbrengen, waarschijnlijk ter inleiding van de ontmoeting der regeringsleiders van de Grote Vier welke de Amerikanen nu op 18 Juli te Genève wensen te hou den. Dat Tito’s positie als bemiddelaar intussen zijn verbond met Griekenla,. i en Turkije verzwakt, omdat deze rol niet gedoogt dat Zuid Slavië in dat ver bond het accent op de militaire krachts ontwikkeling legt, is ook een winst punt voor de Russen. Het is trouwens in Azië niet anders. Daar bedienen de rode Chinezen zich vooral van de bemidde ling van India om ontspanning in de betrekkingen met Amerika te weeg te brengen. Een rol welke de Indiase staats lieden bekwaam en goed spelen, maar waarbq zij misschien wel eens al te zeer uit het oog verliezen, dat zij tenslotte in hun bemiddeling kunnen falen en dan de militaire paraatheid van land er toe zou kunnen bijdragen toch de vrede in de wereld werd waard. Na haar bezoek aan Zuid Slavië is de Russische delegatie naar Bulgarije en Roemenië getogen en heeft daar in Sofia en Boekarest overleg gepleegd met auto riteiten en communistische leiders van die en andere satellietlanden. Die landen kregen de verzekering van Chroesjtsjew dat de verhouding tussen de Sovjetunie en Zuid Slavië weer genormaliseerd was en dat alle volksdemocratieën nu goed zouden doen weer vriendschappelijke be trekkingen met Zuid Slavië te ontwik kelen. Naar gezegd wordt is hun zelfs aangeraden diezelfde politiek te volgen ten opzichte van Zuid Slavië’s meest in tieme vrienden Turkije en Griekenland, die als Natolanden, toch nog wel iets meer ten opzichte van Moskou op hun kerfstok hebben dan Tito. Die heeft des tijds alleen maar Russische inmenging in Zuid-Slavische aangelegenheden af gewezen en werd daarom enige jaren geleden door Boelganin, die nu een ge meenschappelijke verklaring met de Zuid Slavische dictator tekende waar in de RussischZuid Slavische vriend schap werd hersteld, een Judas en ver achtelijke verrader genoemd. Het is stel lig een overwinning voor Tito dat de Russen het initiatief namen voor het herstel der normale betrekkingen; ook blijkt uit het uitgegeven com muniqué geenszins dat Tito geneigd is weer in het Russische zog te gaan varen. Wel zal de zinsnede in dat communiqué waarin Russen en Zuid Slaven de Chinese eisen inzake Formo sa billijken de Amerikanen niet bijster aanstaan, maar die zijn zelf al zo on zeker in hun uitlatingen over deze kwestie geworden, dat zij Tito zijn stand punt nauwelijks kunnen kwalijk nemen. Bovendien dateert dit standpunt van Tito niet van gisteren maar wordt het al lang door hem gehuldigd; hij trekt wat Aziatische kwesties betreft nu een maal één lijn met de Indiase premier Nehroe, die thans op tournée is door Oost-Europa. De zinsnede in het Rus sischZuid Slavisch communiqué, waar in beide partijen de vorming van mili taire blokken veroordelen, onthult ook geen nieuw standpunt van Tito, maar wel van de Russen die immers allang hun satellietstaten in een militair blok hebben verenigd, al kreeg dit dan eerst dezer dagen in het pact van Warschau officiële vorm. Maar de Russische dele gatie heeft natuurlijk niet gedacht aan dat blok, maar alleen aan het Weste lijke toen zij de verklaring tekende. Chroesjtsjef tekende overigens niet mee, alleen de Russische staatsfunctionaris- sen deden het. Tito heeft blijkbaar vast gehouden aan zijn eis, dat hij alleen met staatslieden zou onderhandelen, en Chroesjtsjef is enkel secretaris van de Russische communistische partij, maar toch de machtigste man in Rusland. Naar men ons mededeelt komt het a.s. weekend het zangkoor met het strijkor kest van de Bapt. Gemeente te Hengelo (Ov.) op bezoek bij het Kerkkoor van de Bapt. Gem. alhier. Deze uitwisseling van koren is iets dat de laatste jaren veelvuldig plaats vindt. Vorig jaar was in Sneek op bezoek het koor van de gemeente Den Haag Singel. Koor en orkest omvatten ca. 64 man en worden ondergebracht bij leden van de Bapt. Gemeente Sneek. In verband met de komst van dit vrij grote koor zijn er a.s. Zondag speciale daarop ingestelde diensten in de Bapt. Gemeente, W. Lo- dewijkstraat. Voor bijzonderheden wordt verwezen naar de advertentie voorko mende in dit blad. VIII Het Escurial. De eerste Zondag na de aanvang van het Archeologen-Congres was ge reserveerd voor een excursie naar Se govia, ten Noorden van Madrid gele ien, aan de overzijde van het Guadar- rama-gebergte. Per bus zouden wij dus nu dezelfde bergketen doortrekken, die wij al eerder per trein waren ge passeerd. Koos de spoorbaan bij voorkeur ri vierbeddingen en valleien, om op be paalde punten door middel van tun nels de weerbarstige bergreuzen te slim af te zijn, de autoweg zocht het hogerop, ten einde na ontelbare kron kelingen langs de bergflanken de pas van het gebergte te bereiken, van waar de afdaling weer kon worden begonnen. Beide wegen hebben hun charmes de een doet ons meer de grimmigheid van het rotsgebergte ken- .nen, de andere de grootsheid Benoorden Madrid zit men meteen al in de granietrotsen, die hun rood- verweerde kruin door de dorre akkers heen steken. Toch is het bijna twee uur rijden over de geleidelijk stijgen de weg, eer men in het eigenlijke hooggebergte is beland. Al klimmende kan men genieten van een prachtig uitzicht over de Nieuw-Castiliaanse hoogvlakte, die zich, naar mate men hoger klimt, met steeds wijdere horizon naar het Zui den uitstrekt. Opeens een Escurial Inderdaad, daar ligt het, beneden ons, op een heuvel aan de voet van het gebergte, blinkend in de zon. Nu en dan raakt het door een kromming van de weg uit het gezicht, maar naar mate de bus ons hoger brengt, krij gen wij er een beter gezicht op. Het schijnt nu maar klein, dit ontzaglijk grote bouwwerk, eens door Philips II in een woeste en eenzame streek op gericht, maar thans deels omgeven door de huizen van een stadje, dat zich nadien in de schaduw van dit Mausoleum ontwikkelde. Een Mauso leum .omdat Philips het in de eerste plaats bedoeld had als een eeuwig grafteken boven het lichaam van zijn vader, Karel V, wiens gebalsemd over schot was bijgezet in de krocht onder de geweldige kerk, die het middelpunt van het Escurial uitmaakt. Naast zijn vader begeerde hij ook eenmaal zijn laatste rustplaats te heb ben. Maar dit was nog niet voldoen de een onder strenge tucht staande monniken-gemeenschap diende de doorluchte dode dag en nacht in ge beden te gedenken, een gemeenschap, die Philips tot aan zijn sterven in het Escurial gezelschap zou houden, om, daarna evenzo voor Philips zieleheil, tot aan de jongste dag te blijven bid den. Doch ook Philips zelf nam de allures aan van een kloosterling, uit eigen verkiezing een schier ascetisch leven leidende, en ongaarne meer zijn kloos terlijk paleis verlatende, waar alle vrolijkheid gebannen was. Steeds moeilijker was Philips te ge naken in het vertrek, vanwaar hij het Spaanse wereldrijk het best meende te kunnen regeren. Had hij iets van zijn grootmoeder, Johanna de Waan zinnige, die, op niets anders meer acht slaande, er steeds op bedacht was het lijk van haar echtgenoot, Philips de Schone, overal met zich mee te voe ren, op een wagen of een muilezel, ten einde de zeergeliefde maar te kunnen blijven omhelzen en kussen Het heeft er veel van, als men Phi lips buiten alle verhoudingen staande inspanningen ziet, zijn vader zulk een ongehoord grafmonument te schenken, doch daarnaast Philips onverschillig heid, zó niet minachting voor zijn om geving opmerkt, om het even of men hem gehoorzaamde, bedroog, of be streed. In dit sinistere koningsleven heeft Nederland een zeer belangrijke rol gespeeld. Men kan wel zeggen, dat Philips zijn ganse rijk heeft opgeofferd aan de verterende afgunst en de blinde haat, die hij van jongsaf koesterde jegens de Prins van Oranje, de schatrijke Duitse jongeling, met wie hij aan het Brusselse Hof was opgegroeid. Verstandelijk was Philips stellig niet de mindere van onze „Vader des Va derlands”, maar waar Willem door zijn opgeruimde, bijna lichtzinnige aard en zijn politieke talenten ieders hart won, daar stiet Philips ieder van zich door zijn achterdocht en stijfhoof digheid. Philips heeft het genoegen mogen smaken, Willem’s oudste zoon, nog wel naar de Koning van Spanje Philips genoemd, naar Spanje te ont voeren. Nooit hebben vader en zoon elkaar teruggezien. Maar nog was Philips’ haat niet verminderd in 1584 stierf Willem te Delft aan de kogels van de sluipmoordenaar, door Philips op hem afgezonden. Maar Willem liet een volk achter, dat hem tot op heden zijn vrijheid verschuldigd weet, Philips daarentegen een natie, welker hulp bronnen mateloos waren verspild. Zo heeft de Nederlander zijn eigen gedachten, als hij het Escurial ziet lig gen. Want beter dan wie ook, beseft hij, dat het Escurial gedoemd was het Mausoleum van Spanje zelf te worden. H. H.

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Sneeker Nieuwsblad nl | 1955 | | pagina 1