Viswedstrijd en Poppenkast op het Grootzand
Ijlst huldigde haar jubilerende Secretaris
BUITENLANDS
OVERZICHT
Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK, WYMBRITSERADEEL en IJLST
I
•U'
f
i
ge-
«Gejaagd door de
wind» een week
prolongeerd
OW
‘Lz.'BI'..
i
Donderdag 15 September
110e Jaargang No. 74
Redacteur: L. KIEZEBRINK
West Duitsland en de Sovjetunie
Is
14
-Het Sneeker Nieuwsblad is een gecombineerde uitgave van NIEUWE SNEEKER COURANT, SNEEKER COURANT en DRIJFHOUTS NIEUWSBLAD
Redactie-adres
KLEIN ZAND 7 - Telef. 2872
Toch behulpzame lieden
Utrikking Gysbert Japiks-
priis op 7 Novimber
Snitser Skotsploech
Emigranten gingen en
bleven
SNEEKER NIEUWSBLA
A
S.
De andere sprekers.
en
JORDAAN FESTIVAL IN Af.
'IDAM
Allereerst: dank aan God.
f
Burgemeester Oppedijk wenst de
jubilaris geluk.
Duitse volk voor, hoe het ‘t zou vergaan
als de Russen hun zin kregen en er een
neutraal en zo goed als ongewapend her
enigd Duitsland zou ontstaan, waarin
Moskou naar hartelust kon intrigeren.
Maandagavond werd een grote viswedstrijd voor vrouwen uit de Jordaan ge
houden. FotoAllen gingen prachtig verkleed naar het viswater, waarbij de
dames hun hengels van lampions hadden voorzien.
Nadat de heer Goelema, vergezeld van
zijn echtgenote en kinderen, was binnen
geleid en de vergadering op de gebrui
kelijke wijze was geopend, sprak de
burgemeester hem toe. Het is goed, dat
dit jubileum niet alleen in de huiselijke
kring gevierd wordt, maar ook in het
huis der gemeente waar U Uw werk
zaamheden verricht, zei mr J. Oppedijk.
Uw arbeid raakt n.l. de gehele ge-
Advertentieprijs 15 ct. per tn-ni.
Bij contract (handelsadv.) lager.
Abonnementsprijs f 3.- per half
jaar. Franco per post f 3.75 per
half jaar.
Giro 50748 ten name van firma
E. J. Drijfhout, Sneek.
*er
er-
e
t
Verschijnt;
MAANDAGS
Administratie
Comb. Drijfhout-Kiezebrink Co.
Kantoor, GROOTZAND 55
Telefoon 3005 (K 5150)
De inbrekers, die bij Madame Ville
neuve in Angoulême in Frankrijk een
handjevol juwelen stalen, bleken toch
wel aardige en behulpzame lieden. Zij
gaven de kat een schoteltje melk, schre
ven met tandpasta „merci” op de vloer
en prikten de polis van de verzekerings
maatschappij, die de door madame ge
leden schade zal betalen, aan de muur.
oordeel en uitstekende adviezen zeer op
prijs gesteld.
Wij verheugen ons er in, dat U dit
jubileum met Uw vrouw en kinderen
moogt vieren en namens de Raad wens
ik U van harte geluk, aldus de burge
meester, die de heer Goelema daarna een
eenvoudige, maar zeer solide vulpen aan
bood en mevrouw met bloemen vereerde
voor de hulp en de steun welke zij haar
man steeds verleend heeft.
behoefte zijn dank uit te spreken jegens
God, dat hij deze dag in goede gezond
heid mocht beleven.
Ruim 43 jaar ben ik thans in gemeenter
dienst werkzaam geweest, zo vertelde
hij. Mijn komst hier verliep heel eigen
aardig. Des Zondags had ik burgemeester
Fledderus nog gesproken, die mij mede
deelde, dat zijn installatierede al klaar
lag voor de raadsvergadering op Maan
dagavond. Maar nog diezelfde dag over
leed de heer Fledderus zeer plotseling en
in plaats van de installatierede kwam er
de volgende avond een rouwtoespraak
van de loco-burgemeester de heer B.
Looyenga. Spr. herinnerde er aan hoe
hij hier kwam als de jongste van het
ambtenarencorps. Thans is hij de oudste
in diensttijd, de beide dokters uitgezon
derd. De verhouding en samenwerking
is steeds, zoals hedenavond al meermalen
is gezegd, heel goed geweest.
Tenslotte beantwoordde de jubilaris al
de sprekers persoonlijk en dankte hij
alle aanwezigen voor hun belangstelling,
waarbij hij de hoop uitsprak dat God
hen ook in de jaren die nog resten, moge
zegenen.
De burgemeester constateerde in zijn
slotwoord dat het een geslaagde vergade
ring was geweest. De heer Goelema en
gezin zullen deze avond nog lang in aan
gename herinnering houden Daarna werd
de bijeenkomst gesloten.
De conferentie te Londen over de po
sitie van de Engelse kolonie Cyprus, ook
eén kwestie welke de eenheid van het
Westen bedreigt, een conferentie door de
Times nota bene „een Engelse bemidde
lingspoging tussen Griekenland en Tur
kije” genoemd, is zoals te verwachten
was mislukt. Athene brengt de zaak nu
voor de Ver Naties, en in Griekenland
heeft Turks, in Turkije Grieks bezit het
moeten ontgelden omdat de heffe des
volks ontevreden was over de houding
der tegenpartij ter conferentie. Gelukkig
hielden de regeringen de hoofden koel
en al kreeg het Atlantisch pact en het
Balkanverbond een deuk, onherstelbaars
is er nog niets gebeurd dank zij mede
Zuid Slavië, waar de Griekse koning
juist op bezoek was, die waarschijnlijk
door Tito is gewaarschuwd voor een al
te felle Griekse houding. Men zegt trou
wens dat Griekenland, door bemiddeling
van dezelfde Tito, die het nog al goed
met Egypte kan vinden, ook toenadering
tot dat land zoekt om een tegenwicht
voor Turkijes invloed in het oostelijk
deel van de Middellandse Zee te vinden.
Wat overigens Egypte aangaat, groot
nieuws omtrent zijn verhouding tot Is
rael is er niet, het was er vorige week
na het ingrijpen van de veiligheidsraad
rustiger aan de grens, maar de Egyp-
tenaren scheppen nieuwe moeilijkheden
door nun blokkade tegen Israel en het
toezicht op de koopvaardij er heen te
verscherpen. Vermelden wij tenslotte nog
de ongerustheid welke in Zwitserland is
ontstaan, doordat Oostenrijk nu onbezet
gebied is geworden en strategisch ge
sproken, Rusland aan de Zwitserse grens
is komen te liggen omdat het eigen Oos
tenrijkse leger niets zal hebben te bete
kenen. Dit baart de Zwitserse militaire
leiding zorgen, trouwens ook de Navo-
generaals die met leedwezen constateren
dat de Oostenrijkse neutraliteit de mili
taire positie van het Westen aanzienlijk
slechter heeft gemaakt, zodat de legering
van Amerikaanse troepen in Noord Ita
lië geen overdreven voorzorg kan wor
den genoemd. Het doet enigszins vreemd
aan dat waar de zaken er zo voorstaan,
in West Europa toch meer en meer stem
men opgaan voor verkorting van de
diensttijd, o a. pleitte het Engelse Vak
verbond daarvoor en naar men wil voelt
de Engelse regering er ook voor omdat
er dan bezuinigd zou worden en er meer
mannen voor de industrie beschikbaar
zouden komen. Engeland heeft beide
hard nodig om zijn economische positie
gezond te houden. Het Britse Vakverbond
heeft om dit laatste ook op enige beteu
geling van looneisen aangedrongen, wat
voor West Duitsland de minister voor
economische zaken Erhard deed. In de
sfeer van de handhaving van de wel
vaart in W. Europa behoort ook de be
slissing van de conferentie van Noord-
wijk (Kolen- en Staalgemeenschap) om
voor het einde van het jaar plannen op
te stellen voor de schepping van een
gemeenschappelijke markt.
en DONDERDAGS
9
5
De Gysbert Japikspriis, dy’t dit jier
takend is oan Ulbe van Houten foar syn
roman „De sünde fan Haitze Holwerda”
en it 2e diel fan „De Hillige Histoarje”,
sil ek dit jier wer to Boalsert ütrikt
wurde. Lyk as oare jierren sil de ütrik-
king barre yn de riedseale fan it stêd-
hüs, dy’t krekt restaurearre is, en nou
mear minsken bergje kin as oare jier
ren. De mannlchste fan de ütrikking is
fêststeld op Moandei 7 Novimber. De
tariedingskommisje sil bisykje as „oan-
klaeijing” fan de ütrikking wer in pas
sende wurklist gear to stallen. Oft op
deselde jouns ek wer de boekewike iepe-
ne wurde sil, stiet’ noch yn ’e kiif.
F. D.
In zijn dankwoord voelde de heer
Goelema het in de eerste pleats als een
„Gejaagd door de wind” heeft, om
met een bekend spreekwoord te spreken,
storm geoogst. Een storm van bezoek
dan. Het Amicitia Theater heeft zich
tijdens de week dat deze film vertoond
werd in een enorme toeloop mogen ver
heugen; avond aan avond was het uit
verkocht, zodat de directie besloten
heeft dit werk een week te prolongeren.
We hebben vorige week reeds een voor
beschouwing over „Gejaagd door de
wind” gegeven, daarin was niets te veel
gezegd van deze film, die aanhoudend
boeit en dat wil wat zeggen voor een
rolprent welke een kleine vier uur de
aandacht van het publiek vraagt. Een
aandacht welke echter dank zij de kwa
liteiten van het filmverhaal en het spel
geen ogenblik verslapt; we hebben meni
ge bezoeker gehoord, die na afloop zeide
dat het om hem of haar nog best een
half uurtje langer had mogen duren
In deze film, waarin het levensverhaal
van Scarlet O’Hara bondig maar met
vaart is behandeld, valt naast het prach
tige spel van Vivien Leigh in de hoofd
rol natuurlijk in het bijzonder ook op
dat van Leslie Howard als Ashley en
van Clark Gable als Rhet Butler, maar
kostelijk is ook dat van de negerrollen.
Als kleurenfilm is „Gejaagd door de
wind” ook bijzonder geslaagd. Nog een
week dus in Amicitia en nu maar weer
stormen
De jeugd toonde grote belangstelling
voor de viswedstrijd welke de Winke
liersvereniging Grootzand voor haar had
georganiseerd. Aan weerskanten van de
gracht zaten de jeugdige hengelaars en]
hengelaarsters Woensdagmiddag in een
lange rij dicht naast elkaar om te pro
beren liefst zoveel mogelijk visjes aan
de haak te slaan en daarmee een van de
vele mooie prijsjes te winnen. Maar de
bleitjes en voorntjes waren niet erg
„happig”.
’s Morgens en ook kort voor de strijd
begon, was er aardig wat gevangen door
de kinderen die toen al aan het oefenen
waren, maar ’s middags wilden ze niet
meer flink bijten. Met elkaar vingen de
135 deelnemers en deelneemsters in 1%
uur maar 17 stuks. Jan de Brock was
met twee de enige winnaar van een
eerste prijs. De andere vijftien vingen
elk maar één en kregen allen een tweede.
De hoofdprijzen moesten om deze
reden ook worden ingehouden. Daarvoor
werd nl. het vastgestelde minimum aan
tal vissen niet bereikt.
De 2e prijswinnaars en winnaressen
waren bij de meisjes Attie Potma, Riek
je Bakker, Alle Bootsma, Marijke Boon
stra, Jellie Zoethout en Joke Brennink-
meijer. Bij de jongens: Johny Diekstra,
Wim Deenik, Louis Diekstra, Teake v.d.
Zee, Gerard de Brock, Jan Jac. Krol,
Jac. Spoelstra en Anton Silvius.
Deze meisjes en jongens kregen allen
ook een van de vele sprintprijzen die
waren uitgeloofd, maar ook niet alle
maal uitgereikt konden worden.
De prijzen die zijn overgebleven,
worden bewaard voor de Grootzand-
ster Hardrijderij in de komende win
ter. De commissie die deze viswed
strijd regelde zal ook de organisatie
van dat ijsfestijn op zich nemen, dat
zal worden gehouden zodra het ijs
in het Grootzand sterk genoeg is.
Na het schrijven van dit overzicht
werd bekend gemaakt dat dr Adenauer
toch heeft toegestemd in het vestigen van
ambassades, in de verwachting dat de
Duitse krijgsgevangenen spoedig in vrij
heid zullen worden gesteld. De confe
rentie heeft dus, als het W. Duitse par
lement met deze vage concessie genoe
gen neemt, toch nog iets concreets op
geleverd, maar stellig voor Moskou meer
dan voor Bonn.
Tiisdeitojoun dounse de Skotsploech
foar de dielnimmers oan it Kongres fan
Kleanmakkers en harren froulju yn 'e
greate seal fan Hanenburg. It wie der
neat to rom om to skotsen, mar it gie
bést en da lju wiene tige optein.
Nei öfrin hawwe hja noch efkes gear
west yn ’e taep, en dér die de foarsitter
üt ’e doeken dat dit de 50e ütfiering wie
en noch wol, hoe koe’t sa treffe, by
Hanenburg, dêr’t wy altiten oefenje. De
skathSlder wie der ek wol oer to sprek-
ken.
Foar de reis nei Süd-Afrika binne twa
froulju fan üs ploech oanwiisd, dy’t mei
twa Ljouwerter münlju en ien pear de
trije pearen leverje sille. De reis duorret
fan 6 Nov. oant 10 Desimber en men
giet mei de fleanmesine. Fryslên dat
mei trije fan de acht pearen fortsjint-
wurdige is slacht fêst in goed feguer.
17 Septimber is de earste rippetysje yn
Alkmaer.
De raadzaal van IJlst was feestelijk versierd en verlicht toen de Gemeente
raad Maandagavond in buitengewone zitting bijeenkwam om het 25-jarig
dienstjubïleum van de secretaris de heer J. P. Goelema te vieren.
En hij was ook meer dan vol, want vele oud-leden van de Raad, alle amb
tenaren, het Gemeentepersoneel en tal van andere belangstellenden waren
eveneens aanwezig om deze heugelijke gebeurtenis mee te maken en van hun
waardering voor de persoon en het werk van de jubilaris te doen blijken.
Namens de beide wethouders sprak de
heer Wassenaar, die herinnerde aan de-
aanstelling van de jubilaris. Behalve
secretaris werd hij ook ontvanger, eerst
tijdelijk, maar onder burgemeester Lang-
man in vaste dienst. Verder wees spr.
op de restauratie van het Gemeentehuis,
op de moeilijke oorlogsjaren en op de
vele veranderingen welke de jubilaris
in deze kwart eeuw heeft meegemaakt,
o.a. niet alleen van woning, maar ook in
zijn gezin. Uw kinderen zijn als paarlen
aan een halssnoer, aldus spr. U zult
dankbaar zijn, dat Uw ziekte voorbij is
en U volkomen gezond deze dag mag
vieren. Ongetwijfeld zal het daarom bij
U zijn Eben Haëzer.
Als oudste lid van de Raad sloot de
heer de Jong zich gaarne bij de vorige
sprekers aan. Drie dingen hebben hem
altijd in de secretaris getroffenzijn
stiptheid en nauwgezette plichtsbetrach
ting, zijn eerlijkheid en rechtschapenheid
en zijn standvastigheid. U nadert nu
langzamerhand het einde van Uw ambts
periode, aldus de Jong. Dat U gespaard
worde voor leed en verder wensen wij
U toe behouden vaart en goede wacht.
Verder spraken nog de heren Walinga
namens de fractie van de P.v.d.A., Stien-
stra namens de A.R.-fractie, Fijlstra na
mens de oud-raadsleden, dr H. Hofstra
districts keuringsveearts Sneek, die na
mens alle 16 ambtenaren, in de voorstad
van IJlst woonachtig, een electrische
Klok aanbood, Jansma namens de C.H.U.-
fractie, S. O. de Vries voor de Brand
weer, Venema, groepscommandant van
de Rijkspolitie en tot slot door de heer
K. Visser, secretaris van Wymbritsera-
deel, als voorzitter van de club van Ge-
meente-secretarissen in de Z. W. hoek en
in het bijzonder namens de collega’s van
Sneek en Wymbritseradeel, die met IJlst
zou spr. haast willen zeggen „de grote
drie” vormen. Hun bloemenhulde was
in de loop van de dag reeds bij de heer
Goelema thuisbezorgd.
meente en het is van grote waarde dat
U haar belangen naar Uw beste krach
ten behartigt. Ook de samenwerking
met anderen heeft grote betekenis. Om
het gemeentelijk apparaat goed te doen
functionneren is een kameraadschap
pelijke verhouding onmisbaar. En
daarom verheugt het mij, aldus spr.
dat zovelen daarvan hedenavond ge
tuige willen zijnhet college van B. en
W„ de leden van de Raad, vele oud-
raadsleden, het gehele gemeenteperso
neel, het Hoofd der O.L. School, twee
artsen, (één voor de mensen en één
voor de dieren), de groeps- en de post-
commandant van de R. Politie, de com
mandant van de Brandweer, de amb
tenaren van Bouw- en Woningtoezicht,
het personeel van de secretarie te
Sneek en Uw collega’s uit de buur
gemeenten Sneek en Wymbritseradeel.
Dit alles bewijst, dat die kameraad
schappelijke geest hier bestaat en dat
het dus goed is, dat we hier heden
avond bij elkaar zijn.
U werd benoemd bij raadsbesluit van
25 Juli 1930. Burgemeester was toen de
heer H. P. Fledderus, secretaris de heer
R. Reitsma, later burgemeester van Won-
seradeel. De raadsleden van toen zijn op
twee na reeds heengegaan. Die twee
zijn hier ook aanwezig. Uw pad ging
niet over rozen. Eerst waren daar de
moeilijke crisis- en oorlogsjaren en toen
ik mijn ambt hier aanvaardde lag U ziek
ter neer. Na een aanvankelijk herstel
bleek later toch nog een operatie nodig.
Maar al deze beproevingen hebben Uw
geestkracht niet gebroken. U is thans
weer gezond en fit van geest.
Het ambt van secretaris is niet gemak
kelijk. De burgemeester toonde dit met
voorbeelden aan. In de vergaderingen
van B. en W. is hij minder passief dan
in de Raad. En daar worden zijn helder
Zoals altijd zegden ook Dinsdag, vlak
voor het vertrek van de Sibajak naar
Australië, verscheidene passagiers-emi-
granten hun passage af. Een meisje „om
dat haar moeder er iets van zou krijgen”,
een ander meisje omdat ze niet durfde
en een derde meisje tenslotte omdat er,
zoals haar moeder op het laatste ogenblik
kwam vertellen „stagnatie was met de
verloofde van het meisje in Australië”.
Overigens waren er natuurlijk andere
gegadigden die wegens dit afzeggen op
het laatste ogenblik toch meekonden.
Een van hen, een jongeman uit Maarn,
heeft de laatste nacht in Nederland nog
in spanning gezeten. Hij wilde wel, maar
het geld voor de passage lag in de brand
kast en de sleutel daarvan hadden zijn
ouders bij zich, die met vacantie waren
in Frankrijk. Een telefoontje én de du-
ders namen de nachttrein. Dinsdag ging
de knaap aan boord, triomfantelijk. Hij
had zijn passage betaald! Alg. Dgbld.
Na afloop van de visserij was er voor
de kleinen een Poppekast-vooorstelling,
verzorgd door onze stadgenoot H. Jorna,
die de drommen kinderen (en ook vele
ouderen) veel plezier verschafte met de
avonturen van Jan Klaassen, die, hoe
oud ook en hoe vaak ook gespeeld, voor
de jeugd altijd weer nieuw en aantrek
kelijk zijn.
Jammer, dat het nu net zo regende.
Men zal zich afvragen waaraan dit
resultaat te wijten is van de eerste ont
moeting van Duitse en Russische staats
lieden na 1939, toen Ribbentrop te Mos
kou het beruchte verdrag met de Russen
sloot dat Rusland aanvankelijk buiten
de tweede wereldoorlog hield. En waar
om reeds de inzet der besprekingen ei
genlijk zo weinig beantwoordde aan de
eisen der diplomatie, waar woorden im
mers de gedachten plegen te verbergen.
Men ging elkaar direct met grof ge
schut te lijf en van de Russische glim
lach der laatste maanden viel weinig
meer te bemerken, ze had plaats gemaakt
voor een grijns van minachting voor de
grijze staatsman, die men met lege han
den naar zijn vaderland terug zond. Was
het in de hoop dat dit zou meewerken
tot een spoedige val van dr Adenauer en
zijn vervanging door een staatsman meer
bereid naar het pijpen van Moskou te
dansen? Waarschijnlijk wel. Kennelijk
wilden de Russen ook de erkenning door
Bonn van de Oost Duitse volksrepubliek
afdwingen, want zij verklaarden dat ook
vertegenwoordigers van deze republiek
bij de onderhandelingen over de krijgs
gevangenen dienden tegenwoordig te zijn
en het is mogelijk dat nu dr Adenauer
de erkenning der O. Duitse communis
tische regering afwees Moskou straks dit
Oost Duitse bewind de kans zal geven
voor de bevrijding der Duitse gevange
nen te pleiten en op dit pleidooi ook gun
stig zal beschikken. En als men zich af
vraagt waarom de W. Duitse bondskanse
lier tot de bittere stemming bij droeg,
door de Russische wreedheden in Duits
land gepleegd, ter sprake te brengen, dan
zal het antwoord daarop wel moeten zijn
dat dr Adenauer waarschijnlijk in Oost
Duitsland, dat het meest van deze wreed
heden had te lijden, stemming wilde ma
ken tegen het communistisch regiem
daar. En zo lijkt eigenlijk de conclusie
niet al te gewaagd, dat er in de W.
DuitsRussische besprekingen te Moskou
toch wel een diplomatiek spel is ge
speeld, waarvan echter niet concrete
resultaten de inzet waren, maar het
huidige bewind in geheel Duitsland, de
Russen willen dr Adenauer in W. Duits
land discrediteren, de W. Duitse bonds
kanselier het communistische bewind in
Oost Duitsland. Moskou probeert het W.
Duitse volk te suggereren, dat het de
regering-Adenauer is die de bevrij
ding der gevangenen en de hereniging
van beide Duitslanden in de weg staat,
de W. Duitse bondskanselier houdt het
Terwijl wij dit schrijven is het bezoek
van dr Adenauer aan Moskou nog niet
afgelopen. Er kunnen dus nog verrassin
gen komen, maar als die uitblijven heeft
dat bezoek nog minder opgeleverd dan
er van werd verwacht, en dat was al
pover. Zelfs over dat voor de Duitsers
zo gevoelige punt, de terugkeer der nog
in Rusland verblijvende krijgsgevange
nen, kan zoals het thans lijkt, de W.
Duitse bondskanselier geen bevredigend
antwoord naar Bonn mee terug nemen,
ze worden nog niet in vrijheid gesteld.
Het zou anders een goedkoop cadeautje
voor de Russen geweest zijn, dat Ade
nauers positie in W. Duitsland zeer ver
sterkt zou hebben. Maar de Sovjet staats
lieden gunden dit de bondskanselier niet,
die zijn trouw aan het Westen en de de
mocratie in de eerste gesprekken met
de Sovjetregeerders zo hartstochtelijk
had beleden en die nadat de Russen
overigens niet zonder reden nog eens
de wreedheden der Duitse legers op Rus
sische bodem bedreven, hadden opgera
keld, ook de Russisch^ wandaden op
Duits gebied had durven hekelen. Dit
laatste tekent de sfeer waarin de bespre
kingen werden gevoerd, ze was van een
kilte, waarin weinig vruchtbaars kon
groeien. Dr Adenauer had het bestaan
van normale betrekkingen tussen Moskou
en Bonn ondenkbaar genoemd zolang de
kwestie der Duitse krijgsgevangenen niet
was opgelost, hartstochtelijk gepleit voor
de hereniging van Duitsland, het toetre
den van W. Duitsland tot het Atlantisch
Pact aan welk verbond elk agressief
aspect ontbreekt verdedigd omdat dit
het handhaven van de vrede bevorderde
en zich bereid verklaard bij hereniging
van Duitsland aan een stelsel, dat veilig
heid aan alle Europese staten ook
Rusland kon verzekeren mee te wer
ken. Boelganin zei dat de toetreding van
W. Duitsland tot de Parijse accoorden de
hereniging in de weg stond, overigens
was die kwestie een zaak van de Duit
sers zelf, waarover de W. Duitse fede
rale republiek en de Oostduitse „demo
cratische” republiek overeenstemming
moesten bereiken, terwijl de hereniging
ook moest passen in het kader van een
overeenkomst over vrede en veiligheid in
Europa. Hij stelde voor dat de Sovjet
unie en West Duitsland ambassades zou
den vestigen in Bonn en Moskou. Her
stel der normale diplomatieke betrek
kingen dus. Nu de Russen echter de vrij
lating der Duitse krijgsgevangenen heb
ben geweigerd, zal er voorlopig van deze
ambassades ook wel niets komen, al mag
men wel aannemen dat er in enigerlei
vorm diplomatiek contact tussen beide
staten zal worden gevestigd.*
Op de achtergrond van dit W. Duits
Russisch gesprek heeft ook stellig ge
staan de a.s. conferentie van de minis
ters van buitenlandse zaken der Grote
Vier te Genève, waar o.a. de hereniging
van Duitsland weer ter sprake komt en
welke conferentie na dit gesprek minder
dan ooit belooft. Mede omdat de bespre
kingen over de ontwapening in de sub
commissie der V.N. voor deze zaak weer
stroever verlopen. Aan westelijke zijde
voelt men niet voor de Russische voor
stellen inzake afschaffing der atoomwa
penen, daar het bezit daarvan enige com
pensatie biedt voor de Sovjet overmacht
in mensen materiaal, en de Russen schij
nen nog altijd niet te vinden te zijn voor
een waterdicht contróle-systeem. Al met
al zal de bedoelde conferentie te Genève
dus wel niet meer opleveren dan een
bestendiging van de status quo, al vraagt
men zich wel eens af of de W. Duitsers
voldoende standvastigheid kunnen op
brengen om een langdurige scheiding van
hun Oost Duitse landgenoten te verdra
gen en bij een mogelijk aftreden van dr
Adenauer toch niet zullen zoeken naar
een modus om zich met Rusland over
een hereniging te verstaan. Misschien zal
op de stemming van het W. Duitse volk
ten deze ook van invloed zijn de oplos
sing van de kwestie van het Saarstatuut.
Er openbaren zich in W. Duitsland, nu
in het Saarland de volksstemmings-cam-
pagne in volle gang is, allerlei veront
rustende verlangens. Zo o.a. dat als het
statuut wordt verworpen, niet de huidige
positie van het Saarland moet worden
gehandhaafd, n.l. zelfstandig met een
economisch verdrag met Frankrijk
maar dat het dan, na de verkiezingen
van eert nieuw Saarlands parlement,
direct tot het vaderland moet terugke
ren. Een uiterst gevaarlijke stelling voor
de FransDuitse verhouding. Velen, wie
deze verhouding ter harte gaat, zouden
het de beste oplossing achten, nu de
uitslag van de volksstemming zo onzeker
is geworden, dat deze voorlopig maar
werd uitgesteld, maar daar schijnen in
ieder geval de pro-Duitse partijen in het
Saargebied niet voor te voelen, hoewel
zij daarover niets hebben te beslissen.
Want dat is een kwestie welke door
Frankrijk, W. Duitsland en de W. Euro
pese Unie in onderling overleg zou moe
ten worden geregeld. Maar dan rijst
weer de vraag of dr Adenauer zich deze
concessie tegenover de stemming in W.
Duitsland zelf zou kunnen veroorloven.
Zo blijft in ieder geval de Saarkwestie
een bedreiging voor de eenheid van de
Atlantische gemeenschap. Een troost is
dat de positie van Frankrijk enigszins
verbeterd schijnt, door de nu nabij
kende oplossing van het geschil met de
Marokkaanse nationalisten. Marokko
schijnt naar het voorbeeld van Tunesië,
op weg naar zelfbestuur voor binnen
landse aangelegenheden. Wij hopen dat
het geen schrale troost zal blijken te
zijn, want er zijn nog een paar beletse
len voor volkomen opheldering van de
toestand, in de eerste plaats schijnt Sul
tan Ben Arafa niet bereid vrijwillig de
troon te ontruimen en in de tweede, heeft
de oplossing de oppositie in Frankrijk
zelf, al bestaat deze uit zeer heterogene
elementen, zodanig versterkt dat men be
gint te vrezen voor het leven van het
kabinet Faure.
