De verdere ontwikkeling van de Leeszaal
Orgelconcert Feike Asma
De „Machinist" in het Amicitia
Theater
Met beurt» en vrachtschepen om
de hoogste schipperseer
i
■nf-
IJLST
I
en
a
■r' - "-. l
van
Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK, WYMBRITSERADEEL
Wv IS
g| W
112e jaargang no. 57
Donderdag 18 juli 1957
r
Begrafenis T. J. Nooitgedagt
Oud kampioenselftal van
Heerenvecn naar Sneek
„Skütsjesilen” goed Friese traditie
(vrijwel) voor ondergang behoed
Jan Zwart-herdenking 19371957
Leden van „J. C. Visser
hadden weer sukses
Het Sneeker Nieuwsblad is een gecombineerde uitgave van NIEUWE SNEEKER COURANT, SNEEKER COURANT en DRIJFHOUTS NIEUWSBLAD
Geslaagd
De Wip-feesten
Nieuwe fruitsoort
5
SNEEKER NIEUWSBLAD
Redakteur: L. KIEZEBRINK
„Skütsjes”, vroeger en nu
De Jeugduitlening
MS
l
op-
Energieke bestuurders.
1
van
f
de grote publieksprijs.
hoofdakte.
Redaktie-adres
Kleinzand 7 Telefoon 2872.
niet
omstandlg-
Ook nadat Dr. Hertzberger zijn func
tie in 1923 moest neerleggen wegens zijn
vertrek naar Amsterdam, heeft de lees-
de
het
sterk het middel om bepaalde gevoelens
en associaties op te roepen, dat men
gerust van een meesterwerk mag spre
ken. Een meesterwerk dat ondanks een
tragisch gegeven toch allerminst som
ber stemt, het dartele element ontbreekt
allerminst. Een uitstekende film.
Abbott en Costello in Hollywood.
Deze film gaat in de zondagmatinee
en verhaalt de uitzonderlijke avonturen
van de beide komieken in Hollywood,
waar zij als Buzz en Abercrombie resp.
kapper en portier in een kapperszaak
zijn en de bekendste filmsterren ont
moeten. Zij zouden Abbott en Costello
niet zijn als ze niet verward geraakten
in de intriges waaraan de wereld der
filmsterren zo rijk is; ze maken daarbij
natuurlijk allerlei dwaze avonturen mee,
slaan er zich doorheen en blijken er ten
slotte nog beter van te zijn geworden
ook. Een daverende film
Vrijdag 7 uur speelt in het Zuider-
sportpark een oud-L.S.C. elftal tegen het
Heeren-
om
aan
Op zaterdag drie augustus beginnen in Grouw de jaarlijkse wedstrijden om een
kampioenschap, dat voor een rechtgeaard schipper de hoogste eer betekent,
namelijk de wedstrijden om het kampio enschap „skütsjesilen”, dat ieder jaar
weer bevochten moet worden in een serie zeilwedstrijden voor beurt- en vracht
schepen van zo’n dertig tot vijftig ton. Het „skütsjesilen” is een merkwaardig,
typisch Fries bedrijf, merkwaardig, omdat dit een tijd is van B.M.’ers, Valken,
Sharpies, Flying Dutchme*' en ettelijke andere typen lichte en sierlijke kleine
zeilboten, en typisch Fries om het feit, dat deze zeilerijen nog steeds bestaan
en vanwege de oorsprong van deze wedstrijden, die een uniek schouwspel bieden
en van jaar tot jaar meer belangstelling krijgen.
Wij menen dat de jeugd In de lees
zaal gebracht moet worden, omdat zij
daar alleen in de speciale sfeer opge
voed kan worden tot echte leeszaal-
bezoekers. Een kind dat al vroeg ge
wend is zelf boeken uit te zoeken, zelf
te snuffelen in een catalogus zal als
volwassene niet staan te draaien In een
bibliotheek, maar onfeilbaar de weg
weten in de gevulde kasten, waarbjj hij
de hulp van een assistente niet nodig
heeft.
De nieuwe directrice, mej. P. Atsma,
heeft geprobeerd door het wegnemen
van een kast wat ruimte te scheppen.
Er zijn wat fleurige platen opgehan
gen en het is verrassend te zien hoe
hier, met geringe middelen en veel
goede wil, toch verbeteringen aange
bracht zijn.
Maar toch blijven er'nog zo veel wen
sen over.
vids”, waarvan de „sombere muziek over
Psalm 103 vers 8” bovendien te lang
bleek te zijn om te kunnen boeien. Het
koraal op „hele” noten „doet” het heden
ten dage niet meer. De romantische
meditatie van Zwart over „Rust mijn
ziel...” werd dienovereenkomstig, doch
wat onbeheerst qua tempo vertolkt.
Feike Asma speelde echter zijn hoog
ste troeven uit in de prachtige fantasie
over het Lutherlied en in de uitgebreide
bewerking over „Alle roem is uitgeslo
ten” van Jan Zwart, waarmee besloten
werd.
Feike Asma toonde zich ook nu weer
een organist van klasse, voor wie geen
technische problemen bestaan, doch die
juist door zijn verbluffende techniek de
goede verhoudingen in de tempi wel eens
vergeet of dreigt te veronachtzamen
Niettemin een uitsteken geslaagd con
cert. J.N.
vroegere kampioenselftal van
veen. Een mooie gelegenheid
cracks van weleer nog eens i
werk te zien.
De opstelling luidt als volgt
L.S.C. doel L. de Jong; verder van
links naar rechts: achter J- A. ten Wol
de en G. Stallinga; midden: IJ. Blom,
H. Fijlstra, J. Schukking; voor: C. Dijk
stra, J. Haga, H. Faber, E. v. d. Veen,
T. v. d. Werf
Heerenveen: doel B de Boer; achter
S. v. d. Laan, J. Lenstra; midden F.
Wuyts, U. de Jong, J. Bosscha; voor:
G. Hofman, H. Jonkman, M. Brandsma,
W. Molenaar, S. Bosscha.
In het kader van de Jan Zwart-her
denking gaf Feike Asma dinsdagavond
een orgelbespeling in de Grote Kerk,
waarbij een grote schade bezoekers aan
wezig was. Dat er zoveel interesse was
is zeker toe te schrijven aan de muziek
van Jan Zwart en aan de naam van de
concertgever. Ten eerste is de muziek
van Zwart, voor het grootste deel be
staande uit lied- en koraalbewerkingen,
e.d., voor de gemiddelde luisteraar ge-
makkeljjk te volgen en te begrijpen door
de bekende melodieën, en ten tweede is
Feike Asma voor vele orgelliefhebbers
een begrip geworden. Feike Asma is in
derdaad een alleszins bekwame en vaar
dige organist die de kunst verstaat het
publiek te boeien, niet alleen door zijn
programma-keuze, doch ook door zijn
virtuoos spel.
Naast twee Bach-werken vermeldde
het programma, hoe kon het ook anders,
uitsluitend Zwart-bewerkingen. Van
deze nummers voldeden ons als compo
sitie het Praeliduim en Fuga over Psalm
72 vers 11, de fantasie over het Luther
lied en de bewerking over „Alle roem
is uitgesloten” het best.
In de Dorische Toccata van Bach was
Feike Asma uitstekend op dreef. Een
duidelijke en transparante interpretatie.
Zijn overigens uitstekend spel was wat
onevenwichtig en slordig soms in
„Wachet auf...” van Bach en in de „Mu-
syck over de Voysen der Psalmen Da-
Aan de dinsdagavond te Gorredijk ge
houden oriënteringsrit, uitgaande van de
Zuid Friese Motorclub Gorredijk, namen
ook een achttal leden van de Motor- en
Autoclub „J. C. Visser” deel. In de
mooie, foutloze rit, uitgezet door de
heer A. Heida te Gorredijk, zaten vele
valstrikken, waardoor heel wat schijn-
contróles werden aangedaan. De heren
C. Kaspersma en B. Koster wonnen in
de autoklasse resp. de le en 2e prijs,
terwjjl in de motorklasse de heren D.
de Boer en Tj. Stallinga op de le en 2e
prijs beslag legden.
Alleen vermelden we deze cijfers, die
toch wel erg spreken:
De eerste volledige jaar-exploitatie
(1911) geeft op de rekening een eind
cijfer in ontvangsten en uitgaven van
f 2611.70. Dit was in 1936 uitgegroeid
tot f 11.102,33 en bedroeg in 1956
f37.444,81.
Het ledental is ook belangrijk toege-
nomen. In 1910 waren 427 mensen lid
van de leeszaal, in 1956 waren er 1884
leden, waarbij de jeugdleden niet inbe
grepen zijn.
Aan de school voor scheepswerktuig-
kundigen te Leeuwarden zijn geslaagd
voor het eindexamen de heren H. Ament,
J. Boot en H. Strikwerda alhier.
Een jeugdleeszaal het lijkt een voor
Sneek onbereikbaar ideaal, maar wat
zouden er veel mensen mee gebaat zijn.
In de eerste plaats de kinderen en de
ouders, maar ook het leeszaalpersoneel
en de volwassen bezoekers die nu soms
gehinderd worden door de levenslustige
jeugd. Hoe zo’n jeugdleeszaaltje er uit
zou moeten zien en aan welke eisen het
zou moeten voldoen? Mej. Vonk laat er
zich niet over uit, maar wij stellen ons
zo voor dat één eenvoudig ingericht lo
kaal al wonderen zou kunnen doen.
Rondom lage boekenkasten, tafeltjes en
stoelen, een vertelhoekje waar de kinde
ren meteen verhalen kunnen „spelen”
ziet U het boekenparadijsje al voor U?
Natuurlijk zijn er voorbeelden van roya
ler uitgevoerde jeugdleeszalen, maar
ook zo’n klein begin zou al een grote
vooruitgang betekenen. Verschillende
Friese plaatsen, kleiner dan Sneek, zijn
ons op dit gebied al voorgegaan al
weer betreurenswaardig nadat we in die
jaren van de eerste wereldoorlog zulk
baanbrekend werk op het gebied van
het leeszaalwezen hebben verricht.
Hoe dan ook in 40 jaar is er op
dit punt weinig veranderd in onze lees
zaal. Natuurlijk kan wel met trots ge
wezen worden op het aantal jeugdboe
ken, dat in de loop der jaren sterk ge
stegen is. Kleine boekenwurmen zijn ook
niet meer alleen aangewezen op het
schoolbibliotheekje, maar kunnen woens
dagsmiddags op speciale jeugdkaarten
boeken lenen in de leeszaal. Maar de
huisvesting van die boeken daar is niet
ideaal. Ze staan op gewone hoge stel
lingen en de kinderen, die zelf mogen
zoeken, een vooruitgang van de laatste
jaren, staan in een nauw gangetje
wat niet bevorderlijk is voor een pret
tige sfeer.
DE RAMP MET DE K.L.M. MACHINE TE BIAK. De leden van de bemanning, die het leven verleren: boven
v.l.n.r. R. de Roos, gr-n'roc. der, E. H. Chardon, tweede piloot, J. Oudejans, boo,du':rk, 'g!:u,.dige, H. H. F.
Iseke, boordwerk 'gkundige; onder v.l.n.r.: J. G. Machielse, marconist, M. J. Almekinders, purser, P. T. Hooy-
boer, telegrafist, K. de Groot, steward.
Verichijnt:
MAANDAGS en DONDERDAGS
Administratie:
>mb. Drijfhout-Kiezebrink Co.
Kantoor: GROOTZAND 55
Telefoon 3005 (K 5150)
Een dergelijke opvatting had men in
december 1917 toen onze centrale
Jeugdbibliotheek geopend werd nog
niet, maar wij kunnen toch respect heb
ben voor de pioniers die Sneek een
Jeugdbibliotheek gaven op een tijdstip
dat andere plaatsen daar nog lang niet
rijp voor waren. Tijdens het congres
Boek en Jeugd, dat enkele jaren geleden
in Den Haag gehouden werd, werd
Sneek op dit punt met ere genoemd.
Kinderleeszaal.
Toch heeft Dr. Hertzberger in 1917 al
over een kinderleeszaal gedacht, maar
in zijn artikel noemt hij geldgebrek de
voornaamste reden waarom hij niet heeft
kunnen komen tot het stichten van een
dergelijke leeszaal en zich moest bepa
len bij een Jeugdbibliotheek.
Het is echter teleurstellend, dat wy 40
jaar later nog steeds geen kans hebben
gezien een Jeugdleeszaal te stichten.
Natuurlijk zullen er wel grote, bijna on
overkomelijke moeilijkheden zijn, maar
zouden mensen als Dr. Hertzberger en
zijn metle-oprichters ook niet hebben
moeten vechten tegen de
heden
zaal energieke bestuurders gehad.
Velen herinneren zich de heer F. W.
C. de Haas, die van juli 1923 tot zijn
overlijden op 10 sept. 1944 voorzitter
was. Dr. H. de Vos volgde hem op en
van 11 sept. 1946 tot heden geeft de
heer G. van der Meulen veel van zijn
tijd en kennis om de leeszaal tot groter
bloei te brengen.
Van 19201932 was mej. H. L. Har
telust in de leeszaal werkzaam als eerste
gediplomeerde bibliothecaresse. Zij werd
in 1932 opgevolgd door de heer A. H. de
Vries, in wiens plaats daarna mej. G.
IJ. Vonk tot directrice werd benoemd.
Zij bleef tot 1957 in functie en misschien
kunnen we nog in een of twee slot
artikelen wat over haar herinneringen
schrijven en haar wensen voor de lees
zaal in de toekomst.
Want ook op dit gebied zullen er wel
idealen zijn die mogelijk door de op
groeiende generatie verwezenlijkt kun
nen worden.
Een van die mensen was de heer G. M.
van Manen te Drachten. Aan hem en
anderen, en sinds enige jaren ook aan
het provinciaal bestuur en een aantal
gemeentebesturen, is het te danken, dat
er anno 1957 nog gestreden zal worden
om .het kampioenschap „skütsjesilen”
Het moet al jaren geleden zijn, dat er
eens een wedstrijd voor deze schepen
werd gehouden, en daaruit moet de tra
ditie voortgekomen zijn. Maar het is al
lemaal niet zo eenvoudig. Het zeil heeft
afgedaan en welke schipper zal er nog
dure zeilen op na houden wanneer hij
die voor het winnen van het dagelijks
nat en droog niet nodig heeft? Welke
schipper zal zijn schip zeilklaar maken
en houden, wanneer hij er nooit meer
mee zeilt?
Maar er kwam een centrale commissie
voor het Skütsjesilen en er kwamen
plaatselijke commissies. Een figuur als
de heer van Manen heeft in deze orga
nisaties een grote rol gespeeld. Er is een
kas gekomen om bijzondere, aan dit zei
len verbonden, kosten te betalen en on
danks alles dreigde het hele „skütsje
silen” enkele jaren geleden voorgoed te
zullen verdwijnen. Toen zijn er alarme
rende berichten in de kranten versche
nen en of het daarvan is gekomen of
niet, valt moeilijk na te gaan, maar het
voortbestaan van deze unieke zeilerijen
is voorlopig vrijwel gewaarborgd. Enkele
plaatsen, waaronder Sneek, Grouw en
Heerenveen, hebben zelf een „skütsje”
aangekocht en zullen dit vaarklaar hou
den. Zo zullen er ook dit jaar toch weer
zeven schepen aan de start verschijnen,
op 3 augustus in Grouw, 6 augustus in
Eernewoude, 7 augustus op de Veen-
hoop, 8 en 9 augustus in Lemmer, 10 of
12 augustus in Staveren, 13 augustus in
Langweer, 14 augustus op de Fluessen
en 15 augustus in Sneek, waar dan de
kampioenswedstrijd wordt gehouden. Het
zijn weer allemaal oude getrouwen, die
op deze zeven schepen zullen meevaren,
het zijn ook weer Bouke de Vries en Lo-
dewijk Meter, het zijn Jan van Akker en
Berend Mink, die met hun „Twee Ge
broeders” hun „Nijverheid”, „Hoop op
Welvaart”, of hoe hun schepen maar mo
gen heten, zullen strijden om het kam
pioenschap, dat de hoogste eer is voor
een rechtgeaard Fries schipper. Ze zul
len het helmhout omklemmen en ze zul
len de zwaarden neertrappen in het wa
ter. Ze zullen de oude kneepjes van het
vakmanschap gebruiken om hun mede
dingers de loef af te steken. Ze zullen
weer zeilen, net als vroeger een een tal
rijk publiek zal genieten van het schouw
spel van het „skütsjesilen”, dat van een
aparte sfeer is en dat spannend en ruig
kan zijn wanneer er een stevige bries
over de Friese wateren staat. Maar, een
figuur zal bij dat „skütsjesilen” ontbre
ken, een man, die zich steeds heeft af
gevraagd hoe de schepen vaarklaar ge
houden kunnen worden voor deze wed
strijden en die zich mischien nu afvraagt
waar men in de toekomst vakbekwame
schippers vandaan moet halen, die de
schepen naar oude stijl zullen varen.
Die man is de heer Van Manen, die dit
voorjaar afscheid nam als voorzitter van
de centrale commissie, maar wiens naam
verbonden blijft aan deze wedstrijden,
zolang er schippers om de hoogste eer
zullen strijden met vracht- en beurt
schepen, die soms in zware slagzij over
het water gestuwd worden en die soms
met gebogen mast over de meren varen
en een ongeëvenaard schouwspel
leveren.
Onze vroegere stadgenoot de heer D.
v. d. Zweep, thans onderwijzer aan de
R.K. school te Blauwhuis, slaagde te
Leeuwarden voor- het B-gedeelte van de
Dinsdagavond traden het A en B-
orkest van jiet Leeuwarder Accordeon
Ensemble onder leiding 1-an de heer Piet
de Vries op. die het publiek een mooie
avond bereidden. Jammer dat een re-
'renbuitie wat roet in het eten gooide.
De hoofdprijs van de verloting, waarde
bon van f 40.viel op lot no. 1007.
Het programma van hedenavond
brengt vele verrassingen met o.a. de 3
Doppelino’s sn bevat wedstrijden om
fraaie prijzen, muziek, zang en humor.
Zaterdagavond komen de Snitser Un-
getiders met een kolderprogramma van
geheel nieuwe nummers zodat het weer
lachen geblazen wordt op de Wip. Als
speciale attractie: dirigeerwedstrijd om
Advertraüeprij* 15 ct per mm.
Bij contract (handelsadv.) lager.
Abonnementsprijs f 3.- per half
jaar. Franco per post f 3.75
per half jaar.
Giro 850748 ten name van
Sneeker Nieuwsblad.
Jeugdbliblfotheek.
Ja die jeugdleden, Dr. Hertzber
ger was een energieke man met een
vooruitziende blik. Bij de oprichting van
de O.L.B. had hij al begrepen dat men
ook de jeugd moest winnen voor de lees
zaal. Misschien wel in de allereerste
plaats, want wie de jeugd heeft... enz.
Het bestuur reikte dan ook al spoedig
jeugdleeskaarten uit aan de kinderen
van de leden. Voor 50 cent mochten die
de jeugdboeken lezen, die overigens niet
ruim voorradig waren.
In 1915 bracht de heer Sipma rapport
uit over de oprichting van een centrale
jeugdbibliotheek, waarvan hij een groot
voorstander was. Een voorlopige begro
ting, waarbij hij rekende op een gemeen
telijke subsidie van f 200.vermeldde
aan inkomsten en uitgaven een bedrag
van f400.De heer Sipma legde dit
rapport voor aan een commissie waarin
ook onderwijzers zitting hadden en hier
mee was de grondslag gelegd voor een
centrale Jeugdbibiliotheek, die half
schoolbibliotheek is.
Dr. Hertzberger betoogde in een ar
tikel dat de oprichting van een jeugd
bibliotheek noodzakelijk was om de kin
deren betere lectuur te verschaffen dan
de Nick Carters, die door de jeugd ver
slonden werden. Met de schoolbibliothe
ken was het doorgaans niet te best ge
steld. De leeszaal bezat plm. 400 jeugd
boeken en er was een weg gevonden om
dit aantal, dat uitgebreid kon worden,
intensief te gebruiken. De voorraad zou
worden aangevuld op advies van de on
derwijzers, de boekerij werd in de lees
zaal beheerd, de uitlening geschiedde in
de scholen die geregeld een kist met
boeken ontvingen.
Dit systeem heeft, volgens Dr. Hertz
berger, veel voordelen. O.a. ontlastte het
de Leeszaal- van het bezoek der jeugd.
Oud-leerlingen waren geen vreemden
meer voor de leeszaal omdat zij, op
school, onderricht hadden ontvangen in
de kunst boeken te kiezen en boeken te
lezen. Dr. Hertzberger had een vooruit
ziende geest, maar op dit punt kan de
moderne mens toch met hem van in
zicht verschillen.
IJLST. Gistermiddag is het stoffelijk
overschot van de heer T. J. Nooitgedagt,
in leven oudste firmant van de familie-
n.v. J. Nooitgedagt Zn. en oud-wet-
houder van IJlst, onder grote belang
stelling ahier ter aarde besteld.
Vooraf werd in de Geref. Kerk een
druk bezochte rouwdienst gehouden,
waarin familie, vrienden, het personeel
der fabriek en belangstellenden de over
ledene herdachten.
„Tiemen-baas” was de laatste van de
oude garde. Samen met zijn drie broers
Jarig, Jentje en Aaldert, heeft hij jaren
lang het bedrijf geleid. Nog lichten dë
ogen van de oudste werkers op, wan
neer ze over „de bazen” aan de praat
komen. Hoewel de overledene de laatste
jaren van zijn leven in Den Haag woon
de, waar zijn schoonzoon tot voor kort
predikant was by de Geref. Kerk, trok
zijn hart nog steeds naar Ijlst, het to
neel van zijn jeugd en zijn werkzaam
leven.
De dienst werd geleid, door ds. W.
Reeskamp van ’s-Gravenhage-West, die
de aanwezigen ps. 84 6 liet zingen en
daarna las ps. 84. Hij koos als tekst voor
zijn lijkrede dit gedeelte: „Het goede
onthoudt Hij niet aan hem, die onberis
pelijk wandelt”, en schilderde de over
ledene in zijn particulier leven als een
oprecht christen, oprecht in handel en
wandel, die echter wist dat ook het uit-
nemendste mensenwerk gebrekkig en
vol fouten is en te licht bevonden wordt
op Gods weegschaal. Dit maakte hem
tot de humane man, streng in zijn be
ginsel, maar zacht en begrijpend bij de
tekortkomingen van anderen. Aan het
slot van zijn toespraak liet ds. Rees
kamp het lievelingslied van de ontsla
pene zingen: ps. 68 10, waarna hij de
dienst sloot met gebed.
Welk een grote plaats „Tiemenbaas”
nog altyd in kerkelijk en burgerlijk IJlst
innam, bewees de lange stoet die de
baar volgde. Hierin merkten we
op de burgemeester, verschillende raads
leden, ouderlingen der plaatselijke ker
ken en vooraanstaande personen uit han
del en industrie.
Aan de geopende groeve herdacht een
kleinzoon en naamgenoot in welgekozen
woorden zijn grootvader. „Het sterkst
blijft in onze herinnering de rustige
vriendelijkheid waarmee hij ons steeds
tegemoet kwam”, zei deze spreker, die
verder namens de familie allen dankte
voor hun bewijs van medeleven. Met een
gemeenschappelijk gezongen gezang
werd de plechtigheid gesloten.
In drie artikelen hebben we U iets kunnen vertellen van de eerste levensjaren
van onze leeszaal. Hoe is nu de verdere ontwikkeling geweest? Mej. Vonk heeft
een stortvloed van cyfers op deze vraag, maar dat is nu niet precies onze sterkste
kant. Wy zullen ons dan ook maar hoofd zakeiyk bij enkele feiten houden.
Wat nu een uniek schouwspel is, was
nog niet zo heel lang geleden doodge
woon. Een groot deel van het goederen
vervoer geschiedde met diezelfde beurt
en vrachtschepen, met de „skütsjes”, die
met hun bruine of witte zeilen, statig als
witte vogels langs de Friese wateren en
over de meren voeren, als een soort
droomschepen en die in elk geval bij de
stoffering van het Friese platteland be
hoorden, zoals de koeien en de hooiop
pers. Edoch, sindsdien heeft zich een
evolutie voltrokken en op vervoersge
bied zou men zelfs van een revolutie
kunnen spreken. De motor kwam, de
schepen werden groter, ze werden gro
ter gemaakt op de werven door er een
stuk tussen te plaatsen, ze werden uit
gerust met een motor en zo verdween
een stuk romantiek. De motor bracht de
opbloei van het wegverkeer teweeg, de
motor maakte, dat eigenlijk alleen de
giotere schepen nog bestaansrecht had
den en dan nog slechts wanneer ze uit
gerust waren met een motor. Het werd
langzaam maar zeker duidelijk, dat het
„skütsje”, misschien behalve voor bieten-
vervoer of vervoer van zand, eigenlijk
had afgedaan.
De skütsjes met de grote witte of
bruine zeilen waren ook reeds lang alle
maal vertrokken geweest, ware het niet,
dat er enkele mensen waren met gevoel
voor traditie, voor romantiek en voor
het oude vakmanschap van de schippers.
Het Instituut voor veredeling
Tuinbouwgewassen te Wageningen heeft
een nieuwe fruitsoort de Nieuw-
Zeelandse banaan Feyoa die een op
aardbeien en ananas gelijkende smaak
heeft in onderzoek. Indien de smaak
van deze nieuwe vrucht aan de verwach
tingen beantwoordt en de produktie van
de planten redelijk is, zal men onder
zoeken of de teelt onder glas voor ons
land ook winstgevend kan zijn, zodat de
in november geoogste vruchten tegen
Kerstmis aan de markt kunnen zijn.
Het zijn geen wereldschokkende ge
beurtenissen welke deze film van de
Italiaanse regisseur Pietro Germi tot een
aangrijpende maken. Integendeel, eigen
lijk zijn het maar doodgewone dingen
van het dagelijkse leven, de problemen
van eenvoudige mensen welke er in aan
de orde worden gesteld, maar Germi
heeft dat met zijn camera met zo sterk
beeldende kracht zo gaaf van uitwer
king en zo waarachtig gedaan dat deze
film werkelijk een gebeurtenis mag wor
den genoemd. En toch is het maar een
verhaal van de machinist Andrea Mar-
cocci (door Pietro Germi zelf gespeeld),
wiens oogappel z’n jongste zoontje San
dro is; maar zijn oudste zoon Marcello
is te lui om te werken, en zijn dochter
Giulia geeft hem ook reden tot zorg.
Een trouwe steun is hem echter zijn
vrouw Sara. Naast zijn zorgen thuis ko
men die van zijn verantwoordelijk be
roep, welke hem te zwaar worden als de
aan hem toevertrouwde sneltrein, buiten
zijn schuld, een man overrijdt en hij,
diep geschokt, door een onveilig sein
rijdt. Gedegradeerd naar een rangeer-
locomotief, zich door zijn vakbond ver
raden gevoelend, wordt hij een verbit
terd man, die ook de huiselijke zorgen
niet meer aankan. Als hij tenslotte door
zijn vakbond nog als onderkruiper wordt
gebrandmerkt ook, geeft hij zijn werk er
aan en wordt een trouwe gast der kroe
gen. Het is ten slotte Sandro, die hem
tot inkeer brengt en plotseling schijnt
het geluk, dat Andrea de rug had toege
keerd, hem nu weer met gunsten te
overladen...
Het gegeven is bijna alledaags, maar
Germi heeft het zo zuiver en natuurlijk
in beeld gebracht en dit beeld is hier zo
to