gadering van [i Leerlingen L.T.S. bouwden sterrenwacht voor hun directeur Veertigjarig jubileum in de Chr. Vakbeweging Nederland vroeg spoedver= de Navoraad Een mooie verrassing voor de Fier de Boer stichting IJLST WYMBRITSERADEEL van en Officieel Orgaan de gemeenten SNEEK, 537e NEO. STAATSLOTERIJ 13.2e jaargang no. 98 Redakteur; L. KIEZEBRINK DRIJFHOUTS NIEUWSBLAD Verdacht van fraude Het Nut Krite-jounen Met pensioen Kedaktie-adres Kleinzand 7 Telefoon 2872. Maandag 9 december 1957 Aantal werklozen belangrijk gestegen Het Sneeker Nieuwsblad is een gecombineerde uitgave van NIEUWE SNEEKER COURANT, SNEEKER COURANT en Openbare Leeszaal en Bibliotheek P.T.T. komt nog 1500 man tekort KIFT van name stra al even keurig werk leverde. Afrolbaar dak. Vierde klasse Derde week f 400 9153; f 200 1043, 6144. 1114, Nieten: Het doel een tiende seconde nauwkeurig aan. i Zes sprekers deze hij De burgemeester en wethouder Blok je. liciteren het bestuur In de afgelopen maand november telde de Leeszaal 1782 bezoekers, ónder wie 136 vrouwen en bedroeg het aantal uit geleende banden 8794. 11497, 11507, 16676, 16723. 15997, 16713, Administratie: Comb Drijfhout-Kierebrink Co Kantoor: GROOTZAND 55 Telefoon 5005 (K 5150) Uitbreiding. Onze stadgenoot is thans bezig zijn appa ratuur verder uit te breiden. Zelf vervaar digt hij een verplaatsbare reflector -ot spiegeltelescoop naast de bestaande re- fractorkyker, die met lenzen werkt, ter wijl hij voor het verrichten van helder- heidswaarnemingen zijn grote kijker zal inrichten voor het meten van sterhelder- heden met behulp van foto-elektrische cellen. Het is ook in verband hiermede, dat het gebouwtje van hout is opgetrokken. Hout is nl. droger dan steen. Deze uitbreidingen brengen nogal wat kosten mee, maar die kunnen bestreden worden met het bedrag, verbonden aan de Dr v. d. Bilt-prijs, dat de heer Mak indertijd liet staan om het later voor wetenschappelijke doeleinden te kunnen gebruiken. Dat tijdstip is nu aangebro ken. De e.k. krite-jounen sille halden wurde op woansdei 11, tongersdei 12, tiisdei 17 en woansdei 18 desimber yn Amicitia. It Krite-toaniel spilet „It Greate Offer”, in üt it Nederlansk oerset «tik yn trije bidriuwen. Verschijnt MAANDAGS en DONDERDAGS SNEEKER NIEUWSBLAD De regering heeft vrijdagmiddag de volgende verklaring uitgegeven: De berichten, welke de Nederlandse regering uit Indonesië bereiken wijzen in toenemende mate op acties door de In donesische republiek geleid, bevorderd of toegelaten tegen de Nederlanders en de Nederlandse economische activiteiten in Indonesië, maatregelen welke in strijd zijn met de eerste beginselen van het volkenrecht en de menselijke waardig heid. Daarbij wordt op volstrekt onrecht matige wijze beslag gelegd op Neder lands eigendom. Bij haar beleid ten aan zien van deze acties baseert de Neder landse regering zich in dv eerste plaats op het welzijn en de veiligheid van onze landgenoten in Indonesië. Openbare uit latingen van Indonesische regeringsper sonen geven de indruk, als zou de Indo nesische regering ernaar streven de Ne derlanders op zo kort mogelijke termijn uit Indonesië uit te wijzen, te doen ver trekken of het leven en werken praktisch onmogelijk te maken. Hoewel nog niet met zekerheid kon worden vastgesteld, hoever de Indone sische regering bedoelt te gaan met maat regelen, welke zo diep zullen ingrijper in het Indonesische economische bestel, stelt de Nederlandse regering alles in het werk om hen, die Indonesië zullen moe- ten of willen verlaten, daartoe op korte termijn in staat te stellen. Reeds nu wordt scheepsruimte hiervoor gereed ge houden en de nodige andere materiële voorzieningen worden getroffen. Ondanks het feit dat de Indonesische regering sinds geruime tijd normaal di plomatiek verkeer uitermate bemoeilijkt, zal de Nederlandse regering zich tot de Indonesische regering richten teneinde regelingen mogeljjk te maken die voor een ordelijk vertrek noodzakelijk zijn. Zo nodig zal de Nederlandse regering een beroep doen op internationale orga nisaties, met name het Internationale Advertentieprijs 15 ct pet mm Bij contract (handelsadv.) lager Abonnementsprijs I 3.— per halt jaar. Franco per post t 3.75 per half jaar. Giro 8 5 0 7 4 8 ten Sneeker Nieuwsblad. Het eindigen van seizoenwerkzaamhe den, een grotere terughoudendheid in he bedrijfsleven en een sterker doorwerken ook in andere dan de rechtstreeks getrof fen bedrijfstakken, van de maatregelen tot verbetering van de financiële situatie, hebben in de maand november op de cij fers van de geregistreerde arbeidsreserve een duidelijk aanwijsbare invloed gehad, zo deelt het ministerie van sociale zaken en volksgezondheid mee. Vergeleken met de cijfers van oktober vertoont deze arbeidsreserve, inclusief de bezetting van de aanvullende werken, een stijging van ongeveer 20.000 mannen, nl. van 46.863 tot 61.384 (nov. 1956 30.815.) Deze hobby (als men het zo noemen mag) van de heer Mak was echter niet de enige reden waarom wij dezer dagen DE STERRENKUNDE, de wetenschap die al sinds de alleroudste tijden beoefend wordt, telt onder haar dienaren ook vele amateurs. Eén van hen is zelfs (hoe wel nog niet lang) een stadgenoot: de heer A. Mak, directeur van de Lagere Technische School, die in het kleine observatorium achter zyn woning aan de Dr Kuyperlaan geregeld met grote toewijding waarnemingen verricht en zich als amateur-astronoom een goede naam heeft verworven. In ’t bijzonder interesseren hem de zgn. sterbedekkingen van de maan, voor de waarnemingen waarvan hij zich zo verdienstelijk heeft gemaakt, dat de Ned. Vereniging voor Weer- en Sterrenkunde hem daarvoor in 1950 de Dr J. van der Bilt-prjjs toekende, omdat hij, zoals het bij deze prijs behorende diploma ver meldt, „by herhaling blijk had gegeven dat hij de kunst van het waarnemen verstaat en het berekenen en discussiëren van waarnemingen op lofwaardige wijze wist te becijferen”. gevierd kan worden. Dè vakverenigin gen „ijn daarvan tenslotte het symbool, zoals in de oorlog wel is gebleken. Spr. besloot daarom met de wens, dat de af deling nog vele jaren voort zal gaan op de weg die nu al veertig jaar gevolgd is en ze dit zal doen in het teken van de vrijheid en handelend naar het woord van Jesaja: bewaar het recht en streef naar rechtvaardigheid. aldus spreker, dat we in 1941 de moed hadden zelf uit de organisatie te lopen. De Chr. vakbeweging voerde daardoor het eerste massale verzet, wat wel eens vergeten wordt. Eigen gelden: 1044, 1047, 1056, 6104, 6119, 6141, 6149, 9144, 11469, 11472, 11508, 11509, 15988, 15990, De leden van de afdeling Sneek zijn ook trouw geweest en hebben toen als één man voor de Chr. Vakbeweging be dankt. De in de huiskamer van de heer Mak opgestelde astronomische pen dule, weilke by deze waarnemingen gebruikt wordt, is door de heer Mak zelf vervaardigd en geeft de tijd op Burgemeester Rasterhoff bood de gelukwensen van het gemeente bestuur aan, waarbij hij enkele gebeur tenissen uit de voorbije veertig jaar de revue liet passeren: de wereldoorlog, stakingen en de crisis van de dertiger jaren welke hun die deze periode heb ben meegemaakt nog als een afschrik wekkend beeld voor ogen staat. Er was toen meer contact tussen Uw afdeling en het gemeentebestuur dan thans, al dus de burgemeester, maar achteraf zien we het nog als een blaam dat we het toen niet anders hebben kunnen op lossen. Hopelijk zal dit zich niet her halen. De heer Rasterhoff verheugde er zich evenwel in, dat dit jubileum in vrijheid van deze amateur-sterrenwacht is het waarnemen van planeten, maan en ster ren en in ’t bijzonder ook de sterbedek kingen van de maan. Deze laatste waarnemingen, waarvoor een aparte, door de heer Mak opgerichte en geruime tijd geleide werkgroep in de Ned. Ver. voor Weer- en Sterrenkunde bestaat, zijn van groot wetenschappelijk belang. In de eerste plaats kan daar door de juiste afstand van de aarde tot de zon berekend worden, waarvoor to taal 50000 waarnemingen over de gehele aarde nodig zijn, en ten tweede zyn uit de bedekkingen conclusies te trekken betreffende de massa-verdeling in het inwendige van de aarde. Hierin stellen vooral de geologen belang. Ditzelfde kan trouwens ook in prin cipe geschieden als men de baan van de kunstmanen nauwkeurig waarneémt, Vertelde de heer Mak. De resultaten van al deze bedekkings-waamemingen wor den door de Sterrenwacht te Greenwich in Engeland verzameld. De meeste van deze waarnemingen geschieden door amateurs, waarin ons land een belangrijk aandeel heeft. Vrijdagavond werd er wel een heel bij zonder Sinterklaasfeest gevierd, dat ze ker een foto en een verslag in de krant verdient. We bedoelen het feest in de werkplaats van de Pier de Boer stich ting, waar het grys was van de siga rettenrook, waar het gezang en gelach niet verstomde voor de organisator van het feest de heer I. Kuipers van IJlst zo tegen middernacht het afscheids woord sprak. Wat een plezier hebben de werkers van de Pier de Boer stich ting met hun familieleden gehad. Iedereen gunt het hun graag, want ze werken elke dag zo veel in hun ver mogen ligt in dezelfde werkplaats waar nu lange tafels stonden en meisjes .rondgingen met chocola, speculaas, ge bakjes, snoep. Alle lekkers werd gul ge- Ter gelegenheid van dit jubileum reci pieerde het tegenwoordige bestuur za terdagmiddag in de bovenzaal van Ha nenburg, waar niet alleen vele mensen uit het vak zowel werknemers als werkgevers maar o.a. ook Burge meester en Wethouders onzer gemeente, de directeur van het Gewestelijk Ar beidsbureau. de directeur van de Lagere Technische School en ds E. N. van Loo, Geref. predikant, hun gelukwensen aan boden. De leiding van de receptie was in han den van de heer S. J. van Djjk, voorz. van de Chr. Besturenbond, die na zyn begoetingswoord als eerste het bestuur namens zijn organisatie feliciteerde. Hij wees er op dat het kleine stekje, 40 jaar geleden geplant, is uitgegroeid tot een forse boom en wenste de afdeling ook in de toekomst Gods zegen toe. Moge Uw or- De officier van justitie bij de recht bank te ’s-Gravenhage, mr J. C. Maris, heeft op verzoek van de minister van economische zaken een onderzoek inge steld tegen een referendaris van het mi nisterie van economische zaken ter zake van gepleegde fraudes ten aanzien van de bestaande voorschriften betreffende de uitvoer van staalschroot. De verdachte heeft na verhoor een volledige bekente nis afgelegd aldus de N. R. Crt. Hierbij is gebleken, dat met behulp ■van onjuiste verklaringen omtrent de origine van het schroot hoeveelheden van een omvang van enige tientallen duizen den tonnen tegen te hoge prijs zijn ver kocht ten b.ste van de kas van de staal- verbruikende industrie in de landen, be horende tot de Europese gemeenschap voor kolen en staal. Woensdag wordt de jubileumviering vervolgd met een feestavond in „Ons Gebouw” met medewerking van het to neelgezelschap „Foarüt” dat „Minsken op drift” uitvoert, en het muzikegezel- schap „Arpa”. De feestrede wordt uit gesproken door de bondsvoorzitter. Onze oud stadgenoot B. Pietersma, se dert jaren als huismeester verbonden aan het Huis van Bewaring aan de Casuaris- straat te Den Haag, heeft daar dezer da gen afscheid genomen wegens het berei- ken van de pensioengerechtigde leeftijd. De directeur de heer M. de Groodt schetste daarbij, nadat hij een waarde rend schrijven van de directeur-generaal van het gevangeniswezen had voorgele zen, de heer Pietersma als een goed ambtenaar, een humaan chef van het be wakingspersoneel met veel belangstelling voor het lot van de gedetineerden. Ook namens de diverse personeelsgroepen voerden verschillende sprekers het woord en boden geschenken aan aan de schei dende huismeester en bloemen aan me vrouw Pietersma. Voor de geestelijke verzorgers voerde ds W. Sijbrandij het woord Thans is er een behoorlijke afdeling en is er wel ’t een en ander bereikt. Spr. noemde o.a. de betere lonen, kortere werktyd, langere opzegtermijn, ziekte wet, ongevallenwet, vergoeding voor Chr. feestdagen en onwerkbaar weer. Er is een geweldige verbetering gekomen, waaraan ook de afd. Sneek heeft mee gewerkt. Spr. bedankte het bestuur en zijn voorgangers voor de ontplooide ac tiviteit, waardoor ook dit jubileum ge vierd kan worden en stond tenslotte nog even stil by ’t doel van de vakbeweging: een rechtvaardige verdeling van het na tionale inkomen, en het zwaartepunt de verbetering van de menselijke verhoudingen in het bedrijfsleven. Met elkaar hebben wy ten opzichte daarvan een taak, zo besloot hij. eensgezindheid van de leden en uitwen dig door het ledental, aldus de heer van Dijk, die het eerste echter veel belang- rijker vond dan het tweede. Als er eens gezindheid is in de organisatie zal ze nl. ook uitgroeien eri onder de bevolking van Sneek een goede naam houden. Groter worden moet nl. geen greep naar de macht worden, maar een greep naar recht op het terrein van de arbeid. Vrijdag 13 december treedt in de foyer van Amicitia voor het dept. Sneek van de Maatschappij tot Nut van ’t Al gemeen op onze stadgenoot de heer Joh. Miedema, voorzitter van de Ned. Bioscoopbond met een causerie over „De ontwikkeling van de Cinematografie”; zij zal worden geïllustreerd met film opnamen. Namens het Hoofdbestuur sprak de heer J. H. Hazes, dlstrictsbe- stuurder. Deze herinnerde er aan hoe de afdeling Sneek in 1917 de vierde in Friesland was en dat er perioden zijn geweest van hartelijk meeleven van de leden omdat verbeteringen toen door strijd verkregen moesten worden. Ook waren er tijden van inzinking terwijl de oorlogsjaren mee van de moeilijkste zijn geweest. Maar wjj zijn nu nog dankbaar, Rode Kruis, teneinde de nodige medewer king te verkrijgen. De Nederlandse regering heeft uiter aard tegen bovenbedoelde maatregelen van de zijde van Indonesië op rcherpe wijze geprotesteerd. Daarenboven heeft zij haar permanente vertegenwoordiger bij de N.A.V.O. instructies gegeven de N.A.V.O.-raad in spoedzitting bijeen te roepen teneinde de partners van Neder land in de N.A.V.O. een uiteenzetting te geven over de situatie en alle maatrege len van solidariteit te vragen, welke de huidige situatie vereist. Ook buiten het kader van de N.A.V.O. is een beroep gedaan op verscheidene buitenlandse regeringen. Tot zover deze verklaring. De daarin bedoelde spoedvergadering van de N.A V.O.-raad heeft inmiddels plaats gehad. Nadat de vertegenwoordiger van Neder land de toestand had uiteengezet, be sloot men dat alle afgevaardigden eerst hun regeringen zouden raadplegen. Natuurlyk was het bezoek van de goede Sint met zijn aardige zwarte Piet een van de hoogtepunten van de avond, ook al omdat ze aan verschillende wer kers van de Pier de Boer stichting pak jes uitreikten. Maar „het” grote hoogte punt was toch wel de overhandiging van een filmapparaat en een projector door de heer Kuipers aan de heer Bron, de werkmeester van de Pier de Boer stichting. „Nu kunt u straks maar films opnemen”, zei de heer Kuipers voldaan, „zoals steeds uw wens was. Ik hoop dat f 10.000 7817: f 5000 5925, 7820; f 2000 4528; f 1500 1079, 2204, 3819, 5227, 6237, 11227, 15111, 13134, 15857, 21526. 1020, 1039, 6105, 6118, 6’33, 6139, 6155, 6171, 9128, 9130, 9138, 9155, 9178, 11488, 11492, 114,95, 11499, 11504, 11519, 15989, 16691, 16692, 16699, 16707, 16710, 16716, 16718, 16719, 16726. 1048, 1052, 1053, 1058, 1066, 6155, 6171, 9124, f 1000 1580, 2242,3006, 4586, 5847, 7275, 7537, 8964, 9783, 10285, 11171, 14860, 14989, 16253, 16963, 17051, 17647, 18565, 19228. 21390, 21799. kwamen hierna nog aan het woord de heren Th. Bergsma namens de Alg. Ned. Bouwvakarbeidersbond, die met zijn feli citaties een evenloppe met inhoud aan bood; S. O. de Vries, namens het bestuur van de Houtbond in Friesland, wiens ge lukwensen gevolgd werden door een gro te kist sigaren; A. Koster namens de Kath. Aannemers- en Patroonsbond afd. Leeuwarden, de NederL en de Chr. Aan nemers- en Patroonsbond te Sneek en de samenwerkende Patroonsbonden in Sneek; Joh. de Boer als vertegenwoor- ger van de R. Katholieke vakgenoten, waarby deze herinnerde aan het moei lijke begin van de vakbeweging om ver betering te brengen in de positie van de arbeiders, maar ook kon verklaren, dat er hier tussen de drie plaatselijke bouw- arbeidersbonden steeds een prettige sa menwerking is geweest. Moge dit ook in de toekomst zo blijven. De heer H. van Berkum uit Westhem bracht in het Fries de gelukwensen over van de Afd. Wymbritseradeel van de bond; de heer O. Zuiderveld sprak na mens de werkende jeugd. Ds. van Loo sloot daarna de rij. De kerk in Sneek vindt het ontzettend belangrijk dat de Chr. Vakbeweging ook hier is en Uw or ganisatie onder de zegen des Heren heeft mogen werken, zei hij o.a. De heer H. Molenmaker, voorzitter van het afdelingsbestuur, dankte aan het slot voor de belangstelling, de gespro ken woorden, de vele bloemen en bloem stukken, en de geschenken. De opstelling van de kijker is door de heer Mak zelf ontworpen. Hij rust op een zgn. kniezuil, wat ook wel de gebroken opstelling wordt genoemd. Dit biedt het grote voor deel, dat het instrument in alle stan den gedraaid kan worden, zodat ook by fotograferen geen beletsel wordt ondervonden. De telescoop zelf, vervaardigd door de bekende amateur Meesters te Half weg, bestaat uit een grote kijker met een lensopening van 103 mm, die 50 tot 300 maal vergroot, een volgkijker met een vergrotingscapa- citeit van 45180 en een zoeker, die zesmaal bijtrekt. Voor het instellen zijn deelcir- kels ingebouwd (waarmee de heer Mak ook overdag Venus kan obser veren), terwijl een elektro-motortje de kijker automatisch met de wen teling van de aarde laat meedraaien. Anders zou het beeld steeds uit het gezichtsveld van de kijker verdwij nen. geven door stadgenoten die hun beurzen en harten niet gesloten hielden toen de heer Kuipers er op klopte. Opgewekt en voldaan nu zijn werk weer gelukt was, opende de kranige promotor van deze avonden het feest, waarbij hij vertelde dat hij door zyn werk bij Nooitgedagt in contact was gekomen met de Pier de Boer stichting en deze niet weer uit zijn hart had kunnen verbannen. Met een luid „hoera” voor hen die ook nu weer door hun milde giften deze avond hadden mogelijk gemaakt, werd het feest ingezet met een prachtige voor dracht van de heer Kuipers, die de hele avond onvermoeid was. Hij had kwink slagen, kondigde de nummers aan, hij zong, hij was nee, dat verklap ik niet maar hij was de ziel van de avond. Over de personeelsproblemen van de PTT merkt de minister van verkeer en waterstaat in de memorie van antwoord nopens de begroting 1958 voo. deze dienst op, dat het personeel van de PTT in ieder geval met 1500 man zal moeten worden uitgebreid. De proef met het aanstellen van vrou welijk personeel voor die functies, welke voorheen uitsluitend door mannelijke krachten werden bezet, is tot nu toe be vredigend verlopen. (Alg. Handelsblad.) De kyker, waarvan de plaats op een honderdste deel van een boogseconde nauwkeurig is bepaald en geregistreerd, staat onder een afrolbaar dak. Als dit voor het verrichten van waarnemingen laar achteren wordt geschoven, ont staat er een grote opening, waardoor de telescoop naar alle richtingen en in alle standen gedraaid kan worden. Deze ky ker werd eerst geplaatst om een zo nauwkeurig mogelyke opstelling ten opzichte van de sterrenhemel te verkrij gen. Daarna werd het gebouwtje er om heen opgetrokken. Hoge prijzen en uitgelote num. mers van te Sneek verkochte loten HET WAS IN 1917, dat vjjf knechten van wylen de heer F. Blok (de vader van de tegenwoordige wethouder), in diens timmerwerkplaats tot de overtui ging kwamen, dat ook in Sneek een afdeling van de Chr. Bouwvakarbeiders bond moest komen. Even later kwamen daar nog twee „mannen-broeders” by en met deze zeven pioniers werd begin december van hetzelfde jaar met mede werking van de Chr. Besturenbond de afdeling opgericht. Dat is dezer dagen dus 40 jaar geleden, maar thans zjjn er 150 leden en is de naam van de organisatie na de oorlog door de fusie met de Houtbewerkers veranderd in Ned. Chr. Bond van Werknemers In de hout- en bouwnijverheid. een bezoek brachten aan zijn astrono misch heiligdom. Behalve naar zijn fraaie kijker ging onze belangstelling ook uit naar het gebouwtje, waarin deze is op gesteld. Dit is nl. in de Lagere Tech nische School door leerlingen van de timmerklas onder leiding van de leraren Bosma en Nauta vervaardigd en daarna tijdens de praktijklessen in gedeelten naar de plaats van bestemming ver voerd en daar opgebouwd. Ook de be- tonvloer onder de houten dekvloer en de los daarvan aangebrachte trillingvrrje betonplaat waarop de kijker is geplaatst, werden door deze jongens gemaakt. Voor het schilderwerk kwam de schil- dersklas in actie. En het moet gezegd, dat die onder toezicht van de heer Veen- het tot zegen van de stichting zal zyn”. Eenvoud!,. g.m.kk.njk gezegde woorden maar men zoekt er niet het 1 6 6. vele werk achter dat de heer Kuipers moest verrichten voor hij het geld bij- elkaar had „gebedeld”, voor kostbare apparaten kon aanbieden. De heer van Doom bracht hem hier voor de hartelijke dank van het bestuur van de stichting over en overhandigde hem een klein blijk van hun grote waardering. De heer Bron maakte al dadelijk dankbaar gebruik van het cadeau, door het bezoek van Sinterklaas en de alge mene feestvreugde te filmen. Want vreugde was er op deze avond. Plezier om de accordeonmuziek van de accor- deoniste uit IJlst, waarbij twee vriendin nen zongen, plezier om het gezellig sa menzijn, en bovenal plezier om eigen zang en eigen voordrachten, want ook in deze kring heeft men de grootste voldoening in zelfwerkzaamheid. Zo gaf dit Sinterklaasfeest grote vreugde in vele harten; er zal nog dik wijls over gesproken worden in de werk plaats van de Pier de Boer stichting Nadat de laatste hap van de „hartige broodjes” verdwenen waren, sloot de heer Kuipers met een grap en een dank woord.

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Sneeker Nieuwsblad nl | 1957 | | pagina 1