Onze oudste stadgenote vertelt De jubileum tournee van Charlotte Kohier II IJLST BUITENLANDS OVERZICHT Bioscoopnieuws van en OHicieel Orgaan van de gemeenten SNEEK, WYMBRITSERADEEL 113e jaargang no. 5 Redakteur; L. KIEZEBRINK Prins Bernhard naar Liberia President Eisenhower antwoordde Boelganin De Indonesische pensioenen u Donderdag 16 januari 19d8 Nieuwe afdeling Chr. PI. Vrouwen- en Meisjesbond De heer Fijlstra nam alsnog candi(latuur aan Zeven koeien door electriciteit gedood Yvette ook hier groot succes Het Sneeker Nieuwsblad is een gecombineerde uitgave van NIEUWE SNEEKER COURANT, SNEEKER COURANT en DRIJFHOUTS NIEUWSBLAD van name ge- Handel Suikerbrood en koeken. de toen 68 jaar weduwe. Rust en vrede. Kedaktie adres Kleinzand 7 1 elefoon 2872. len de garnalen leren fluiten, dan dat wij onze doelstellingen opgeven”. haar een In haar ogen, haar glanzend gezichtje, haar hele nog actieve figuurtje lees je de vreugde die ze vond in haar kinderen en nog vindt in haar 19 kleinkinderen en 56 achterkleinkinderen. Haar bangste droom, die ze me ver telde, is geweest dat haar kinderen by haar vandaan gingen naar Amerika en toen ze wakker werd was ze zo bly en verschuldigd en tot en Is ze by na honderd jaar? ach, ik herken in haar de huisvrouw, de moeder Administratie: Comb Drijfhout Kierebrink Co Kantoor: GROOTZAND 55 Telefoon 1005 (K 5150) Verschijnt MAANDAGS en DONDERDAGS Aanranding. 14 en SNEEKER NIEUWSBLAD Z.K.H. de Prins der Nederlanden zal van 22 tot 27 januari een officieel be zoek brengen aan de president van Li beria en mevrouw William V. S. Tub man, die zoals men zich zal herinneren in oktober 1956 een staatsbezoek aan ons land brachten. Prins Bernhard vertrekt zondagmid dag om 12 uur met een speciaal vliegtuig van Soesterberg; woensdag daaropvol. gend zal hij op het vliegveld van James Springgs Payne in Monrovia arriveren. Op „Executive Mansion”, de residentie van de president, zal Prins Bernhard tijdens zijn bezoek aan Liberia verblij ven. Op het programma staan verschil lende ontvangsten, een staatsdiner, een bezoek aan het parlement van Liberia en een ontmoeting mét de hoofden der stam men. Het oude gezichtje met de lichte ogen achter de brilleglazen staat peinzend. „Wat bin ik al lang weduwe. 68 jaar. Mien man is al zo gauw overleden, mien dochter was toen 3 jaar. We hadden drie kinderen. Pake is 97 geworden”. Haar gedachten dwalen af naar haar man die ze maar zo kort mocht hou den en naar Pake die zo’n grote rol in haar lange leven gespeeld heeft. Naar aanleiding van ons bericht be treffende de heer H. W. Fylstra in ons vorig nummer werd ons van de zijde van het bestuur der P.v.d.A.-afdeling mede gedeeld, dat dit niet geheel juist was. De heer Fylstra heeft zich nl. alsnog bereid verklaard een candidatuur te aanvaarden, zodat verwacht mag wor den, dat hy in de ledenvergadering waar in de voorlopige groslijst wordt bespro ken, weer op de candidatenlijst zal wor den geplaatst. Bij de aanleg van een nieuwe elek trische installatie in de proefboerderij Overijssel te Heino zijn zeven van de veertig ijzeren boxen, waarin koeien waren ondergebracht, onder stroom ko. men te staan. De zeven koeien werden hierdoor gedood, er bevonden zich twee stamboekdieren onder. Indien de koeien niet voor consumptie geschikt worden verklaard bedraagt de schade ongeveer f 7000, aldus meldt het Alg. Handelsblad. „Waar ging U wonen toen trouwd was?” „Op de kade, boven van der Woude de smid. En later op een bovenhuus dicht bij de Hulsboot. We hadden daar een mooie grote kamer, een zijkamer, een keuken en slaapkamer en betaalden f 2.huur in de week. Ons schip lag in de Kolk. Mien man was beurtschip per op Leeuwarden. Hij en zijn broer voeren met graan van Dykstra. Donder dags gingen ze naar Leeuwarden, vrij dags naar de beurs en zaterdags weer naar Sneek. Ik voer wel eens met de aardappelschipper, dan brachten ze me om tien uur ’s avonds naar mijn broer op de Eewal Advertentieprip 15 ct pei mm Bij contract (handelsadv.) lagei Abonnementsprijs I 5. - per hall jaar Franco per post I 5.75 pei half laar. Giro 8 5 0 7 4 8 ten Sneeker Nieuwsblad. Want deze byna honderdjarige mag dan veel verdriet en bovenal zorgen heb ben gekend in het leven, ze heeft ook haar grote vreugde gehad. En daar ge tuigt ze van, misschien onbewust, want als je zou oud geworden bent kun je al les niet meer zo goed in woordey uit drukken maar ze spreekt het uit met haar hele wezen. dankbaar dat ze dicht by haar waren twee in Sneek en één in Leeuwarden. „Ik pakte altied alle gelegenheden an om bij hen te zijn toen ze getrouwd wa ren en ik alleen in de Woudstraat woon de”, zegt ze. „Myn schoonzoon, die toen in IJlst woonde, haalde mij altied. Eerst op de stoomfiets. Nou dat wou ik voor geeneen weten - dan liep ik naar de hoge brug en klom daar achter by hem op de stoomfiets 1” Ze lacht er nu zelf om, want ze heeft haar gevoel voor humor gehouden. „Later kwam hij met de auto over al ben ik met hem geweest”. Ja ook op de jaarbeurs liep Opoe zeer belang stellend rond en vorig jaar reed ze nog genoeglijk mee naar Emmen om een kleindochter te bezoeken. Een vreugde nietwaar om met klein- en achterkleinkinderen mee te leven van allemaal weet ze de geboortedatum en als ze het nodig vindt geeft ze order een suiker brood en koeken als feestgave te sturen In zijn rede deed de president ook een beroep op de Sovjetunie tot het zoeken van een basis tot het bereiken van een werkelijke vrede. Van alle werken in het belang daarvan leek de president de ontwapening het belangrijkst. Tegen over de „totale koude oorlog”, zoals de Russen die thans voéren, zou een totale vrede moeten staan, aldus Eisenhower, maar daarvoor zouden geen woorden maar daden van de Russen moeten die nen. Deze zinsnede uit de rede scheen er eigenlijk op te wijzen dat de Ameri kaanse regering voorlopig niet van nieuwe onderhandelingen met de Russen wilde weten, men bemerkte hier duide lijk de invloed van Dulles. Maar een paar dagen later verklaarde de laatste dat hij geen tegenstander was van nieuwe besprekingen met de Sovjetunie, alleen wenste hy niet dat Amerika zyn veiligheid in de waagschaal zou stellen op grond van Russische beloften alleen. Kennelijk sloeg dit op het idee van de Engelse premier Macmillan om maar eens te beginnen met een nonagressie- pact met Moskou te sluiten, dat eigen lijk alleen op beloften gebaseerd zou zijn. Later heeft Macmillan zyn denk beeld dat allicht ook bedoeld was om hem een prettige entree bij Nehroe, bij wie hij op bezoek was, te bezorgen gekenschetst als een mogelijk onderdeel van een omvangryker overeenkomst. En hier komen we dan weer tot de pogingen zowel van Westelijke als Oostelijke kant ondernomen om tot een gesprek met elkaar te komen. We hebben daarover in ons vorig overzicht al een een ander gezegd. Daarna is Boelganin’s tweede serie brieven gekomen met het voorstel een conferentie te houden van regerings leiders van een aantal landen, die leden Kleine en grote familiefeestjes beho ren ook tot de vreugden van het leven en deze Opoe geniet er van. Ze wdl me zo graag een foto laten zien die bij zo’n gelegenheid gemaakt is, maar hij is he laas zoek geraakt. „Ik heb overal gezocht”, zegt ze ver ontwaardigd. „Misselyk is dat als er iete weg is”. De uiteenzetting van president Eisen hower voor het Amerikaanse Congres over de „toestand der Unie” heeft maar zeer kort de aandacht van het publiek genoten. Ze werd al spoedig op de voor pagina’s der grote bladen verdrongen door Boelganins tweede serie brieven aan de Westelijke landen. Men heeft be weerd dat Boelganin met opzet dit tijdstip voor zyn voortgezette corres pondentie had gekozen, opdat weinig aandacht aan Eisenhowers rede zou wor den besteed. Het kan best waar zijn, maar het is ook een feit dat van Wes telijke zijde zeer is getreuzeld met de antwoorden op de eerste brieven van de Russische premier, welke 10 december werden ontvangen en over de antwoor den waarop de Atlantische Raad vorige week tweemaal vergaderde. We zullen ons thans niet verdiepen in de discus sie, welke daarover werd gevoerd, dat zou mosterd na de maaltijd zyn, nu er al nieuwe Russische brieven, met iets duidelijker voorstellen zyn verschenen. In het licht van Boelganins vredesbom- bardement, zoals een Westelijke com mentator de Russische brievenschrijverij noemde, raakte inderdaad Eisenhowers rede wat in de schaduw, maar toch had de Amerikaanse regering al spoedig weer beslag op de publieke opinie ge legd toen de nieuwe Amerikaanse begro ting verscheen, waarin 60 der uitga ven of totaal ruim 170 miljard gulden bestemd werd voor de defensie en hulp aan andere landen, en toen president Eisenhower direct antwoordde op de tweede brief van de Russische premier. In zijn rede voor het Congres bleek de president een open oog te hebben voor het massale economische offensief dat de communistische staten bezig zyn tegen de vrije wereld te ontketenen, waaróm hij voortzetting van de econo mische hulp aan diverse landen en ver ruiming van de handelsfaciliteiten met bevriende landen bepleitte. *In zijn over zicht van de militaire toestand kondig de de president plannen voor een re organisatie van de defensie aan en hij erkende dat de Sovjetunie de Ver. Sta ten voor is op enkele gebieden van we tenschap, in het bijzonder wat betreft raketwapens. Voor het ogenblik achtte de president de Amerikaanse strate gische luchtmacht voldoende als af schrikwekkend middel tegen agressie, terwyl raketten in de benodigde hoeveel heid op tijd gereed zullen zijn om deze vergeldingskracht nog te versterken. De nieuwe Amerikaanse militaire begroting wyst er wel op dat de Ver. Staten niet van plan zijn zich te laten overtroeven en er op uit zijn het evenwicht van krachten met de Sovjetunie te handha ven. Belangrijk voor Europa was, na de wat ontmoedigende rapporten welke di verse Amerikaanse commissies daarom trent hadden uitgebracht, Eisenhowers toezegging dat de verbindingen ter zee met alle moderne middelen moeten worden gehandhaafd, terwijl allerlei mo biele strijdkrachten op de been zullen worden gehouden om als die zich voor doen plaatselijke conflicten te kunnen regelen. Zoals bekend, vreest men wel dat nu een al omvattende oorlog wegens de vernietigingswapens onwaarschijnlijk geworden is, de kans op lokale conflic ten eer toe dan af zal nemen. Omdat nl. een eventuele tegenstander zou kunnen speculeren op de mogelijkheid dat Ame rika om een geringe inzet aan de gren zen van het Ijzeren Gordyn, niet tus senbeide zou komen uit vrees dat hier van een grote oorlog het gevolg zou zyn. Het zal een geruststelling voor de Euro pese bondgenoten van Amerika zijn als de president ten deze zijn plannen door het Congres ziet aanvaard. Dit is een film met een zeer geladen atmosfeer, waarin een knappe muziek lerares aan een grote middelbare school, een leerling die op haar verliefd is, een vader die vrouwenhater is geworden, een inspecteur van politie, en niet te vergeten een aantal anonieme brieven de hoofdrollen spelen. Logisch en opwin dend is het ongewone verhaal verfilmd in technicolor. Esther Williams, nu eens niet in zwemcostuum, speelt de lerares, John Saxon de jongen, die te vroeg man wou zyn, tussen twee haakjes een jonge opvallend goede acteur, Edward An drews de vader en George Nader de be langrijke rol van de inspecteur. Tot de laatste kogel. Die laatste kogel komt natuurlijk uit de revolver van Randolph Scott, die in deze film welke na de burgeroorlog in Texas speelt, de rol heeft van capt. Da vid Porter. Hy is een cavalerist van het Noordelijke leger, die in Texas toezicht moet houden en daarbij met allerlei zware karweitjes belast wordt, hij moet rebellen vervolgen, positie kiezen tegen over frauderende belastingambtenaren van zijn eigen partij, een onschuldige redden van de strop en ook nog even zijn vrouw beschermen tegen een nogal opdringerige collega. Allerlei verwikke lingen maken dat hy door zyn vrienden gewantrouwd en door zyn vyanden ge haat wordt en op het beslissende mo ment alleen tegenover allen staat. Maar ja, hy heeft nog zyn revolver nietwaar? Een film vol actie, met Lex Barker en Phyllis Kirk in belangryke rollen en In Warner color. „Ja, ik ben al bijna 100 jaar” het oude vrouwtje in haar leunstoel bij de kachel ziet bijna- wat ontdaan tegen mij op. Haar ingevallen mond trilt zenuw achtig, ze gebruikt het gehoorapparaat niet goed en verstaat me niet. „Als ik het beleef word ik 26 juni 100 jaar en mijn moeder Is maar 48 geworden. Ik was {oen 16'/, en ik zat met de jongste van drie jaar op de schoot. Ik had toen zo’n plen inne buuk. We hadden acht kienders”. Ik knik en ga eerst maar eens rustig aan de tafel zitten thee drinken met de heer en mevrouw Woud- st-raHofstra, dochter en schoonzoon van onze oudste stadgenote, mevrouw Pietje Hofstrade Jong, die bij hen woont in het gezellige huls Leeuwarder- kade 29. Dat de moeilijkheden welke zich op economisch gebied in tal van Westelijke landen voordoen en welke zouden kun nen leiden tot een onberaden toegeven aan Russische wensen, om maar op de defensiekosten te besparen, de situa tie niet gemakkelyker maken, spreekt. Frankrijk is uit op een lening van een half miljard dollar van Amerikaanse zyde om zyn financiële moeilykheden de baas te worden. Mede om zyn eventuele geldschieters gerust te stellen omtrent de stabiliteit van het land, heeft premier Gaillard plannen tot wyziging van grond- en kieswet aangekondigd waar door het de nationale vergadering moei- lyker zal vallen kabinetten ten val te brengen. Of intussen de Amerikanen bereid zullen zyn deze enorme som aan Frankryk te lenen is nog onzeker. Zij zyn ook niet meer zo scheutig als voor heen; president Eisenhower zal dat mis schien ook ondervinden met zijn nieuwe begroting en het nationaal egoïsme spreekt ook een woordje mee. Dat natio naal egoïsme bleek ook in het gekibbel van de landen van de Europese econo mische gemeenschap en de Euratom over de zetel van de organen dezer ge meenschappen en de leidende functies. Over deze functies is men het tenslotte eens geworden, maar over de zetel niet, zodat de verschillende organen voorlopig over diverse steden zullen worden ver deeld. Den Haag krijgt het rechts instituut. Dat onderling vechten om de vette brokken belooft weir'"r voor de zo dringend nodige samenwerking van W. Duitsland, Frankryk, Italië en de Bene lux in „Klein Europa”. Zien we naar die wereldomvattende organisatie, de Ver. Naties, dan stijgt elke dag de ver wondering dat ze nog steeds geen maat regelen neemt of voorstelt tegen Indo nesië, dat tegenover Nederland het recht met voeten treedt. Zij schaadt daarmee trouwens niet alleen ons land, maar ook haar eigen gezag. OOSTHEM. Onder presidium van Mevr, de VriesMiedema van Oud-ga kwam alhier een aantal dames by'een om een afdeling van de Chr. Platte landsvrouwen en Meisjesbond op te richten. Mevr. Bajemav. d Veen van Warns, vice-pesidente van het Hoofdbe stuur, zette het doel en streven van de bond op heldere wijze uiteen, waa .ia alle dertig aanwezige dames zich spon taan als lid opgaven. Het voorlopig be stuur werd als volgt samengesteld: mevr. KaastraZeeman, presidente; mevr, v. d. VeenScheper, secretaresse en mevr. Veningav. d. Wal, penning- meesteresse. Het doel is eenmaal per maand een vergadering te houden. Op de volgende byeenkomst zal het bestuur nog worden uitgebreid. Van de kade verhuusden we naar de Oude Koemarkt, waar we 15 jaar woonden Myn man is daar overleden 68 jaar geleden. Ik verkocht toen koffie en thee, altied van Gaastra in Workum”. Ze kykt me met pientere ogen aan. „Wat hef ik veul voor mynheer ver kocht. Toen ik het vyftig jaar gedaan had, kreeg ik een mooi lepeldoosje van hem. En manufacturen verkocht ik. Och och wat hef ik veel mooie lappen ver kocht. Waar veel verlet van was dat haalde ik op stalen. Wat hef ik veul voor die aardige mijnheer verkocht” het hoofdje knikt by de herinnering en de vinger gaat omhoog „als ik kwam af te rekenen, kregen de kinderen al- tyd een kwartje van me”. Ik zie in gedachten dit vrouwenleven voor me. Alleen met haar drie kinderen achtergebleven, hard werkend, nog een steun voor Pake in wiens huis ze nog woonde een paar jaar na zyn dood. Toen de verhuizing naar de 2e Woudstraat, waar ze 38 jaar woonde, haar kleine handel bedreef in koffie, thee en manu facturen, haar kinderen opvoedde flinke mensen, haar verdriet had haar grote en kleine vreugden in de da gelijkse dingen van het leven. Grote vreugde. die leeftijdloos en van alle tyden is. Die zorg gekend heeft, maar bovenal de vreugde van een hecht gezins- en fa milieleven. En die op haar oude dag de rust en vrede mag vinden in het huis van haar, ook al oud wordende, doch ter en schoonzoon. In de oorlog is ze by hen komen wonen. Eerst aan de Oppen- huizerweg nu aan de Leeuwarder- kade, aan het water waarop eens haar man met zijn beurtschip voer Het heeft een poosje geduurd voor ze dit kon begrijpen. Het oude „trekdiekje” is ook wel heel erg veranderd en zelfs een heel pientere en in het heden leven de negen-en-negentig jarige heeft wel eens moeite het verleden los te laten. Weet U dat ze ook nog een draad over een gedeelte van de wereld legde? Ze heeft veel wollen onderpakken ge breid. In één week een trui of een breek en laatst dacht ze dat ze met deze wol len draad wel van hier tot Indië zou kunnen reiken Wy hopen van harte dat mevrouw Hofstra nog wat voor haar la-nilie ge spaard mag bly’ven en dat wy over en kele maanden met haar de honderdste verjaardag mogen vieren! Het oude mevrouwtje drinkt zelf ge nietend haar thee, het gezicht wordt rustig en ik zie hoe glanzend haar rode appelwangetjes zyn. Opeens zegt ze: „Stil nou es even haar thee wordt koud” „U houdt zeker veel van een lekker bakje thee?”, vraag ik. „Nou”, zegt ze vol overtuiging, „ik ben biy als ik morgens myn dochter hoor ankommen met het eerste kopke”. Het ys is gebroken. Ik bestuur lang ouderwets gehoorapparaat beetje en we praten gezellig. Eerst ben ik met haar samen in het huis aan de Geeuw waar Pake woonde, die beurtschipper op Amsterdam was. „Hij was tussen het varen in telkens vier dagen in Sneek en dan deed ik bij hem de huishouding. Ik was jaar en ik kon erg goed met Pake mien Oom opschieten. Ik voer ok vaak met over de Suderzee naar Amster dam. Daar kochten we altied een half pond janhagel, dat was nog van klare boter, tegenwoordig is het allemaal mar garine. Toen was het IJ nog zo mooi, zonder huuzen an de overkant. Wij woonden toen op het Grootzand tussen Houwink en de goudsmid Binkes. Daar woont nu nog een goudsmid, maar Bin kes is vanzeis allang doad. Mijn vader en zijn broer, Tamme en Piet de Jong, hebben nog de eerste suupboat naar Amsterdam ingelegd. Wy verhuusden later naar de Lemmerweg en van daar uut bin ik trouwd”. tergrond van dat moederlyke leven gaat bezinnen. Met grote bewogenheid en deernis heeft mevr. Köhler deze figuur, met veel raffinement de andere perso nages en het milieu men denke daar- by ook aan haar weergave van balmu- ziek en kermisgejoel, het klikken van paardehoeven enz. vertolkt en uitge beeld, met als hoogtepunt stellig de poging tot zelfmoord door Yvette door chloroformbedwelming. Ook „Yvette” was weer een buitengewoon boeiende manifestatie van de kunst van mevrouw Kohler, die van haar artistiek beleven van de Maupassant’s novelle een fasci nerende belevenis voor haar publiek maakte. Van de warme waardering en erkentelijkheid’ daarvoor getuigde een wel zeer geestdriftige ovatie van bet publiek aan het slot. Ook dat enthou siasme zal mevrouw Köhler overtuigd hebben dat al staat zij dan al jaren „al leen” op de planken, zy er niet eenzaam is, want omringd door een aan haar en haar kunst verknocht publiek. Daarvan sprak ook het geestig speech je van de voorzitter van het Nut, mr H. H. J. van Bottenburg, waarin hij deze, zoals hij haar noemde, gebenedyde artiste, die zich een geheel eigen kunst vorm heeft geschapen, dank bracht en huldigde. Heeft zy by de première van „Yvette” te Amsterdam koninklijke be langstelling genoten, spr. achtte het een voorrecht haar hier te mogen huldigen namens het dept. Sneek en enige andere uit onze omgeving van een der oudste culturele instellingen van ons land, de Maatschappij tot Nut van ’t Algemeen, Een dochtertje van mr Van Bottenburg bood mevr. Köhler daarna orchideeën en een product van Friese ambachts- kunst aan, waarvoor ze met een zoen be loond werd. Met een even charmant als lief woord dankte mevr. Kohier voor de hulde en vertolkte zy haar genegenheid voor haar trouwe publiek in Sneek. Met de volgende schepen kan zeepost worden verzonden. De data, waarop de correspondentie uiterlijk ter post moet zyn bezorgd, staan .tussen haaü^es, achter de naam van het schip vermeld. Argentinië: m.s. Montterland (20 jan.); m.s. Alberto Dodero (25 jan.); Australië: via Engeland (25 jan.); Bra zilië: m.s. Kennemerland (20 jan.); Ca nada: s.s. Rijndam (22 jan.); Chili: via New York (22 jan.); Ned. Antillen: s.s. Ellerbek (20 jan); Nieuw Zeeland: via Engeland (19 jan.); Suriname: m.s. He licon (22 jan.); Unie van Z. Afrika en Z.W. Afrika: m.s. Arundel Castle (25 jan.)Brits Oost-Afrika: s.s. Maréchal Joffre (25 jan.) Inlichtingen betreffende de verzen- dingsdata van postpaketten geven postkantoren. De ministeries van buitenlandse zaken en financiën hebben het volgende be kend gemaakt: De regering van de republiek Indone sië heeft doen weten, dat met ingang van 28 december 1957 geen betalingen ten laste van de Indonesische geldmid delen meer zullen plaats vinden ter zake van de pensioenen en daarmede in aard overeenkomende periodieke uitkeringen, alsmede wachtgelden, aan gewezen burgeriyke en militaire overheidsdienaren van Indonesië die van Nederlandse nationaliteit zyn. In verband hiermede heeft de minis terraad een analoge beslissing genomen als toen, ingaande 1 mei 1956, de Indo nesische regering besloot de onderwer- pelyke uitkeringen nog slechts voor een derde gedeelte ten laste van Indonesië te betalen. By wyze van voorlopige voor ziening zal van de zijde van de Neder landse regering voor de betrokkenen worden bygepast datgene, waarin de In donesische regering in gebreke blyft, voor zover de gegarandeerde pensioenen en wachtgelden betreft tot het gegaran deerde bedrag. Om admlnistratieftech- nische redenen kunnen de betalingen niet dadelijk worden aangepast en zullen dus de lopende betalingen nog korte tyd moeten worden voortgezet. Indien nodig zal verrekening later volgen. De pensioenen zullen thans volledig door Nederland worden betaald en der halve onderworpen, zyn aan de Neder landse loön- en inkomstenbelasting. De Indonesische overgangsbelasting is ter zake uiteraard niet meer van toepas sing. Dank zy het departement Sneek van de Maatschappy tot Nut van ’t Alge meen heeft mevrouw Charlotte Kohier ook hier haar 25-jarig jubileum als voor drachtkunstenares kunnen vieren. Beter gezegd: heeft het publiek dat dinsdag avond de grote zaal van Amicitia weer geheel vulde, het voorrecht genoten dit jubileum met haar te mogen vieren. Want het blijft een voorrecht getuige te mogen zyn van een schitterende mani festatie van een geheel eigen kunste naarschap, zoals mevrouw Köhler die deze avond weer gaf met „Yvette” van de Maupassant. Yvette was ook de 25ste in de reeks voordrachten, welke ze in een kwart eeuw op haar repertoire bracht; aan- het begin van die reeks stond „Fraulein Else” van Schnitzler dat Charlotte Kohier oorspronkelyk actrice naar een carrière van een ge heel ander, maar ook zo’n geheel eigen karakter zou voeren. In 1924 was zy nl. naar Duitsland gegaan om te trachten zich daar een plaats op het toneel té veroveren. Terwille van een goede uit spraak van het Duits, las zy elke dag „Fraulein Else” voor aan een dame, die haar tenslotte aanried het ook eens op het toneel te proberen. In 1925 waagde ze zich er mee op de planken van het Amsterdamse Centraal Theater, het re sultaat was bemoedigend en in 25 jaar onderbroken door een zevenjarige pe riode louter aan het „gewone” toneel gewyd heeft mevrouw Kohier in haar genre door talent en zware inspanning een ongenaakbare hoogte bereikt. Tus sen de „Fraulein Else” van 1925 en de „Yvette” van 1957 lag een reeks van andere voordrachten, sommige met min der, andei’ met overweldigend succes gebracht: Marathondans, het Bal en het onvolprezen Frasquita haalden byv. ver over de honderd voorstellingen. Maar wat zeggen de namen van al deze ver tellingen en vooral van hun schrijvers eigenlyk nog in de kunst van Charlotte Kohier, waar de tekst der oorspronke lijke verhalen bijna haast minder doel dan middel is ter bereiking van een vormgeving in de loop der jaren steeds meer verfynd zoals alleen maar Charlotte Kohier die kan schen ken. Ongetwyfeld komt daar veel tech nische vaardigheid en degeiyk vakman schap aan te pas en niet te vergeten grote lichameiyke inspanning en con centratie, maar welk een virtuositeit, een psychisch inzicht dat spanningen oproept en weer doet verglyden, in één woord welk een groot kunstenaarschap geeft leven, bruisende dynamische kracht aan dit alles. Ook in Yvette heb ben we dat weer mogen ervaren. Het is het verhaal van een argeloos meisje, dat in de verdorven omgeving rond haar moeder, wier salons een beruchte naam hebben, opgroeit en dat zich op de ach- van het Atlantisch en pact van War schau zyn, eventueel aangevuld met en kele neutrale landen. Men zou kunnen praten over maatregelen ter voorkoming van een plotselinge overval, over con trole op beperking der bewapening en o.a. over het Poolse plan voor een atoomvrye zóne in Midden Europa. Dit laatste punt is alvast door de Amerika nen by monde van Dulles afgewezen, die gezegd heeft dat elke beperking van atoombewapening van de strijdkrachten in West Europa zou leiden tot terug trekking van de Amerikaanse troepen, hetgeen dus zou neerkomen op de ineen storting van het defensie-systeem van de Navo. Eisenhower, die al het onder ling gepraat van de Navoianden over de antwoorden aan Boelganin te geven, blijkbaar moe was, en het Amerikaanse antwoord op beide brieven van de Rus sische premier begin van deze week liet verzenden, maakte dan ook voorbehoud ten opzichte van het Poolse voorstel. Hij was bereid tot een topconferentie, mits deze was voorbereid door onder handelingen langs diplomatieke kanalen en besprekingen door de ministers van buitenlandse zaken. Wensten de Russen een topconferentie binnen enkele maan den, kennelijk kan deze door de Ameri kaanse eisen eerst eind van dit jaar worden gehouden. We vermoeden aat Washington, hoezeer degelyke voorbe reiding ook nodig is omdat een top conferentie zonder resultaat de span ning in de wereld maar verder zou op voeren, met dit uitstel toch ook de bij bedoeling heeft Amerika eerst nog enigszins op geiyk niveau met de Rus sen te brengen wat de raketwapens be treft, dat komt de Westelyke onderhan delingspositie ten goede. Wat de Ameri kanen betreft kan er gepraat worden over stopzetting van de proefnemingen met kernwapens voor onbepaalde tijd, óver gecontroleerde beperking van alle bewapening, nonagressie-pacten achten zy niet nodig omdat de V.N.-landen krachtens bet handvest al gebonden zijn aan een politiek van non-agrëssie. Be langrijk is echter dat Eisenhower her innert aan de afspraak dat Duitsland door middel van vrye verkiezingen zal worden herenigd en dat z.i. ook de posi tie van de Oost Europese landen op de topconferentie moet worden besproken. Zoals bekend heeft Washington altijd Russische concessies op het gebied van deze twee kernpunten gewenst als be- wys van de goede wil van de Sovjet unie om tot een betere verstandhouding te komen. De Russen achten bepaalde overeenkomsten op het gebied der be perking der bewapening, speciaal wat de atoomwapenen betreft, nodig vóór bijv, de Duitse kwestie kan worden opgelost, de Amerikanen staan practisch op het tegenovergestelde standpunt; terugzien de op het lot der Oost Europese staten, zyn ze van oordeel dat als men begint met ontwapening en nonagressie-ver- dragen, Duitsland niet vry zal worden maar het lot van genoemde staten op de duur zal delen. Men ziet dus dat er zware moeilykheden te overwinnen zyn voor men aan een top-conferentie toe is. Dat ze er zal komen lykt echter niet onwaarschijniyk, men zoekt elkaar, tast naar eikaars posities en de druk der publieke opinie in de West Europese landen, waar zich een sterk pessimisme door de vrees voor de kernwapenen openbaart, op de regeringen is zwaar. Hopelijk zal dit niet tot concessies aan de Russen leiden, welke noodlottig voor de vrijheid van W. Europa zouden zyn. Daar zijn ter waarschuwing nog altyd de woorden van Chroesjtsjew„Eer zul- s e

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Sneeker Nieuwsblad nl | 1958 | | pagina 1