Onze oudste stadgenote
vertelt
De jubileum tournee van
Charlotte Kohier
II
IJLST
BUITENLANDS
OVERZICHT
Bioscoopnieuws
van
en
OHicieel Orgaan van de gemeenten SNEEK, WYMBRITSERADEEL
113e jaargang no. 5
Redakteur; L. KIEZEBRINK
Prins Bernhard naar Liberia
President Eisenhower antwoordde Boelganin
De Indonesische pensioenen
u
Donderdag 16 januari 19d8
Nieuwe afdeling Chr. PI.
Vrouwen- en Meisjesbond
De heer Fijlstra nam alsnog
candi(latuur aan
Zeven koeien door
electriciteit gedood
Yvette ook hier groot succes
Het Sneeker Nieuwsblad is een gecombineerde uitgave van NIEUWE SNEEKER COURANT, SNEEKER COURANT en DRIJFHOUTS NIEUWSBLAD
van
name
ge-
Handel
Suikerbrood en koeken.
de
toen
68 jaar weduwe.
Rust en vrede.
Kedaktie adres
Kleinzand 7 1 elefoon 2872.
len de garnalen leren fluiten, dan dat
wij onze doelstellingen opgeven”.
haar
een
In haar ogen, haar glanzend gezichtje,
haar hele nog actieve figuurtje lees je
de vreugde die ze vond in haar kinderen
en nog vindt in haar 19 kleinkinderen
en 56 achterkleinkinderen.
Haar bangste droom, die ze me ver
telde, is geweest dat haar kinderen by
haar vandaan gingen naar Amerika en
toen ze wakker werd was ze zo bly en
verschuldigd
en
tot
en
Is ze by na honderd jaar? ach, ik
herken in haar de huisvrouw, de moeder
Administratie:
Comb Drijfhout Kierebrink Co
Kantoor: GROOTZAND 55
Telefoon 1005 (K 5150)
Verschijnt
MAANDAGS en DONDERDAGS
Aanranding.
14
en
SNEEKER NIEUWSBLAD
Z.K.H. de Prins der Nederlanden zal
van 22 tot 27 januari een officieel be
zoek brengen aan de president van Li
beria en mevrouw William V. S. Tub
man, die zoals men zich zal herinneren
in oktober 1956 een staatsbezoek aan ons
land brachten.
Prins Bernhard vertrekt zondagmid
dag om 12 uur met een speciaal vliegtuig
van Soesterberg; woensdag daaropvol.
gend zal hij op het vliegveld van James
Springgs Payne in Monrovia arriveren.
Op „Executive Mansion”, de residentie
van de president, zal Prins Bernhard
tijdens zijn bezoek aan Liberia verblij
ven. Op het programma staan verschil
lende ontvangsten, een staatsdiner, een
bezoek aan het parlement van Liberia en
een ontmoeting mét de hoofden der stam
men.
Het oude gezichtje met de lichte ogen
achter de brilleglazen staat peinzend.
„Wat bin ik al lang weduwe. 68 jaar.
Mien man is al zo gauw overleden, mien
dochter was toen 3 jaar. We hadden drie
kinderen. Pake is 97 geworden”.
Haar gedachten dwalen af naar haar
man die ze maar zo kort mocht hou
den en naar Pake die zo’n grote rol in
haar lange leven gespeeld heeft.
Naar aanleiding van ons bericht be
treffende de heer H. W. Fylstra in ons
vorig nummer werd ons van de zijde van
het bestuur der P.v.d.A.-afdeling mede
gedeeld, dat dit niet geheel juist was.
De heer Fylstra heeft zich nl. alsnog
bereid verklaard een candidatuur te
aanvaarden, zodat verwacht mag wor
den, dat hy in de ledenvergadering waar
in de voorlopige groslijst wordt bespro
ken, weer op de candidatenlijst zal wor
den geplaatst.
Bij de aanleg van een nieuwe elek
trische installatie in de proefboerderij
Overijssel te Heino zijn zeven van de
veertig ijzeren boxen, waarin koeien
waren ondergebracht, onder stroom ko.
men te staan. De zeven koeien werden
hierdoor gedood, er bevonden zich twee
stamboekdieren onder. Indien de koeien
niet voor consumptie geschikt worden
verklaard bedraagt de schade ongeveer
f 7000, aldus meldt het Alg. Handelsblad.
„Waar ging U wonen toen
trouwd was?”
„Op de kade, boven van der Woude
de smid. En later op een bovenhuus
dicht bij de Hulsboot. We hadden daar
een mooie grote kamer, een zijkamer,
een keuken en slaapkamer en betaalden
f 2.huur in de week. Ons schip lag
in de Kolk. Mien man was beurtschip
per op Leeuwarden. Hij en zijn broer
voeren met graan van Dykstra. Donder
dags gingen ze naar Leeuwarden, vrij
dags naar de beurs en zaterdags weer
naar Sneek. Ik voer wel eens met de
aardappelschipper, dan brachten ze me
om tien uur ’s avonds naar mijn broer
op de Eewal
Advertentieprip 15 ct pei mm
Bij contract (handelsadv.) lagei
Abonnementsprijs I 5. - per hall
jaar Franco per post I 5.75 pei
half laar.
Giro 8 5 0 7 4 8 ten
Sneeker Nieuwsblad.
Want deze byna honderdjarige mag
dan veel verdriet en bovenal zorgen heb
ben gekend in het leven, ze heeft ook
haar grote vreugde gehad. En daar ge
tuigt ze van, misschien onbewust, want
als je zou oud geworden bent kun je al
les niet meer zo goed in woordey uit
drukken maar ze spreekt het uit met
haar hele wezen.
dankbaar dat ze dicht by haar waren
twee in Sneek en één in Leeuwarden.
„Ik pakte altied alle gelegenheden an
om bij hen te zijn toen ze getrouwd wa
ren en ik alleen in de Woudstraat woon
de”, zegt ze. „Myn schoonzoon, die toen
in IJlst woonde, haalde mij altied. Eerst
op de stoomfiets. Nou dat wou ik voor
geeneen weten - dan liep ik naar de
hoge brug en klom daar achter by hem
op de stoomfiets 1”
Ze lacht er nu zelf om, want ze heeft
haar gevoel voor humor gehouden.
„Later kwam hij met de auto over
al ben ik met hem geweest”. Ja ook
op de jaarbeurs liep Opoe zeer belang
stellend rond en vorig jaar reed ze nog
genoeglijk mee naar Emmen om een
kleindochter te bezoeken.
Een vreugde nietwaar om met
klein- en achterkleinkinderen mee
te leven van allemaal weet ze de
geboortedatum en als ze het nodig
vindt geeft ze order een suiker
brood en koeken als feestgave te
sturen
In zijn rede deed de president ook een
beroep op de Sovjetunie tot het zoeken
van een basis tot het bereiken van een
werkelijke vrede. Van alle werken in het
belang daarvan leek de president de
ontwapening het belangrijkst. Tegen
over de „totale koude oorlog”, zoals de
Russen die thans voéren, zou een totale
vrede moeten staan, aldus Eisenhower,
maar daarvoor zouden geen woorden
maar daden van de Russen moeten die
nen. Deze zinsnede uit de rede scheen er
eigenlijk op te wijzen dat de Ameri
kaanse regering voorlopig niet van
nieuwe onderhandelingen met de Russen
wilde weten, men bemerkte hier duide
lijk de invloed van Dulles. Maar een
paar dagen later verklaarde de laatste
dat hij geen tegenstander was van
nieuwe besprekingen met de Sovjetunie,
alleen wenste hy niet dat Amerika zyn
veiligheid in de waagschaal zou stellen
op grond van Russische beloften alleen.
Kennelijk sloeg dit op het idee van de
Engelse premier Macmillan om maar
eens te beginnen met een nonagressie-
pact met Moskou te sluiten, dat eigen
lijk alleen op beloften gebaseerd zou
zijn. Later heeft Macmillan zyn denk
beeld dat allicht ook bedoeld was om
hem een prettige entree bij Nehroe, bij
wie hij op bezoek was, te bezorgen
gekenschetst als een mogelijk onderdeel
van een omvangryker overeenkomst. En
hier komen we dan weer tot de pogingen
zowel van Westelijke als Oostelijke kant
ondernomen om tot een gesprek met
elkaar te komen. We hebben daarover
in ons vorig overzicht al een een ander
gezegd. Daarna is Boelganin’s tweede
serie brieven gekomen met het voorstel
een conferentie te houden van regerings
leiders van een aantal landen, die leden
Kleine en grote familiefeestjes beho
ren ook tot de vreugden van het leven
en deze Opoe geniet er van. Ze wdl me
zo graag een foto laten zien die bij zo’n
gelegenheid gemaakt is, maar hij is he
laas zoek geraakt.
„Ik heb overal gezocht”, zegt ze ver
ontwaardigd. „Misselyk is dat als er
iete weg is”.
De uiteenzetting van president Eisen
hower voor het Amerikaanse Congres
over de „toestand der Unie” heeft maar
zeer kort de aandacht van het publiek
genoten. Ze werd al spoedig op de voor
pagina’s der grote bladen verdrongen
door Boelganins tweede serie brieven
aan de Westelijke landen. Men heeft be
weerd dat Boelganin met opzet dit
tijdstip voor zyn voortgezette corres
pondentie had gekozen, opdat weinig
aandacht aan Eisenhowers rede zou wor
den besteed. Het kan best waar zijn,
maar het is ook een feit dat van Wes
telijke zijde zeer is getreuzeld met de
antwoorden op de eerste brieven van de
Russische premier, welke 10 december
werden ontvangen en over de antwoor
den waarop de Atlantische Raad vorige
week tweemaal vergaderde. We zullen
ons thans niet verdiepen in de discus
sie, welke daarover werd gevoerd, dat
zou mosterd na de maaltijd zyn, nu er
al nieuwe Russische brieven, met iets
duidelijker voorstellen zyn verschenen.
In het licht van Boelganins vredesbom-
bardement, zoals een Westelijke com
mentator de Russische brievenschrijverij
noemde, raakte inderdaad Eisenhowers
rede wat in de schaduw, maar toch had
de Amerikaanse regering al spoedig
weer beslag op de publieke opinie ge
legd toen de nieuwe Amerikaanse begro
ting verscheen, waarin 60 der uitga
ven of totaal ruim 170 miljard gulden
bestemd werd voor de defensie en hulp
aan andere landen, en toen president
Eisenhower direct antwoordde op de
tweede brief van de Russische premier.
In zijn rede voor het Congres bleek de
president een open oog te hebben voor
het massale economische offensief dat
de communistische staten bezig zyn
tegen de vrije wereld te ontketenen,
waaróm hij voortzetting van de econo
mische hulp aan diverse landen en ver
ruiming van de handelsfaciliteiten met
bevriende landen bepleitte. *In zijn over
zicht van de militaire toestand kondig
de de president plannen voor een re
organisatie van de defensie aan en hij
erkende dat de Sovjetunie de Ver. Sta
ten voor is op enkele gebieden van we
tenschap, in het bijzonder wat betreft
raketwapens. Voor het ogenblik achtte
de president de Amerikaanse strate
gische luchtmacht voldoende als af
schrikwekkend middel tegen agressie,
terwyl raketten in de benodigde hoeveel
heid op tijd gereed zullen zijn om deze
vergeldingskracht nog te versterken. De
nieuwe Amerikaanse militaire begroting
wyst er wel op dat de Ver. Staten niet
van plan zijn zich te laten overtroeven
en er op uit zijn het evenwicht van
krachten met de Sovjetunie te handha
ven. Belangrijk voor Europa was, na de
wat ontmoedigende rapporten welke di
verse Amerikaanse commissies daarom
trent hadden uitgebracht, Eisenhowers
toezegging dat de verbindingen ter zee
met alle moderne middelen moeten
worden gehandhaafd, terwijl allerlei mo
biele strijdkrachten op de been zullen
worden gehouden om als die zich voor
doen plaatselijke conflicten te kunnen
regelen. Zoals bekend, vreest men wel
dat nu een al omvattende oorlog wegens
de vernietigingswapens onwaarschijnlijk
geworden is, de kans op lokale conflic
ten eer toe dan af zal nemen. Omdat nl.
een eventuele tegenstander zou kunnen
speculeren op de mogelijkheid dat Ame
rika om een geringe inzet aan de gren
zen van het Ijzeren Gordyn, niet tus
senbeide zou komen uit vrees dat hier
van een grote oorlog het gevolg zou zyn.
Het zal een geruststelling voor de Euro
pese bondgenoten van Amerika zijn als
de president ten deze zijn plannen door
het Congres ziet aanvaard.
Dit is een film met een zeer geladen
atmosfeer, waarin een knappe muziek
lerares aan een grote middelbare school,
een leerling die op haar verliefd is, een
vader die vrouwenhater is geworden,
een inspecteur van politie, en niet te
vergeten een aantal anonieme brieven
de hoofdrollen spelen. Logisch en opwin
dend is het ongewone verhaal verfilmd
in technicolor. Esther Williams, nu eens
niet in zwemcostuum, speelt de lerares,
John Saxon de jongen, die te vroeg man
wou zyn, tussen twee haakjes een jonge
opvallend goede acteur, Edward An
drews de vader en George Nader de be
langrijke rol van de inspecteur.
Tot de laatste kogel.
Die laatste kogel komt natuurlijk uit
de revolver van Randolph Scott, die in
deze film welke na de burgeroorlog in
Texas speelt, de rol heeft van capt. Da
vid Porter. Hy is een cavalerist van het
Noordelijke leger, die in Texas toezicht
moet houden en daarbij met allerlei
zware karweitjes belast wordt, hij moet
rebellen vervolgen, positie kiezen tegen
over frauderende belastingambtenaren
van zijn eigen partij, een onschuldige
redden van de strop en ook nog even
zijn vrouw beschermen tegen een nogal
opdringerige collega. Allerlei verwikke
lingen maken dat hy door zyn vrienden
gewantrouwd en door zyn vyanden ge
haat wordt en op het beslissende mo
ment alleen tegenover allen staat. Maar
ja, hy heeft nog zyn revolver nietwaar?
Een film vol actie, met Lex Barker en
Phyllis Kirk in belangryke rollen en In
Warner color.
„Ja, ik ben al bijna 100 jaar” het
oude vrouwtje in haar leunstoel bij de
kachel ziet bijna- wat ontdaan tegen mij
op. Haar ingevallen mond trilt zenuw
achtig, ze gebruikt het gehoorapparaat
niet goed en verstaat me niet. „Als ik
het beleef word ik 26 juni 100 jaar en
mijn moeder Is maar 48 geworden. Ik
was {oen 16'/, en ik zat met de jongste
van drie jaar op de schoot. Ik had toen
zo’n plen inne buuk. We hadden acht
kienders”. Ik knik en ga eerst maar
eens rustig aan de tafel zitten thee
drinken met de heer en mevrouw Woud-
st-raHofstra, dochter en schoonzoon
van onze oudste stadgenote, mevrouw
Pietje Hofstrade Jong, die bij hen
woont in het gezellige huls Leeuwarder-
kade 29.
Dat de moeilijkheden welke zich op
economisch gebied in tal van Westelijke
landen voordoen en welke zouden kun
nen leiden tot een onberaden toegeven
aan Russische wensen, om maar op
de defensiekosten te besparen, de situa
tie niet gemakkelyker maken, spreekt.
Frankrijk is uit op een lening van een
half miljard dollar van Amerikaanse
zyde om zyn financiële moeilykheden de
baas te worden. Mede om zyn eventuele
geldschieters gerust te stellen omtrent
de stabiliteit van het land, heeft premier
Gaillard plannen tot wyziging van
grond- en kieswet aangekondigd waar
door het de nationale vergadering moei-
lyker zal vallen kabinetten ten val te
brengen. Of intussen de Amerikanen
bereid zullen zyn deze enorme som aan
Frankryk te lenen is nog onzeker. Zij
zyn ook niet meer zo scheutig als voor
heen; president Eisenhower zal dat mis
schien ook ondervinden met zijn nieuwe
begroting en het nationaal egoïsme
spreekt ook een woordje mee. Dat natio
naal egoïsme bleek ook in het gekibbel
van de landen van de Europese econo
mische gemeenschap en de Euratom
over de zetel van de organen dezer ge
meenschappen en de leidende functies.
Over deze functies is men het tenslotte
eens geworden, maar over de zetel niet,
zodat de verschillende organen voorlopig
over diverse steden zullen worden ver
deeld. Den Haag krijgt het rechts
instituut. Dat onderling vechten om de
vette brokken belooft weir'"r voor de zo
dringend nodige samenwerking van W.
Duitsland, Frankryk, Italië en de Bene
lux in „Klein Europa”. Zien we naar
die wereldomvattende organisatie, de
Ver. Naties, dan stijgt elke dag de ver
wondering dat ze nog steeds geen maat
regelen neemt of voorstelt tegen Indo
nesië, dat tegenover Nederland het recht
met voeten treedt. Zij schaadt daarmee
trouwens niet alleen ons land, maar ook
haar eigen gezag.
OOSTHEM. Onder presidium van
Mevr, de VriesMiedema van Oud-ga
kwam alhier een aantal dames by'een
om een afdeling van de Chr. Platte
landsvrouwen en Meisjesbond op te
richten. Mevr. Bajemav. d Veen van
Warns, vice-pesidente van het Hoofdbe
stuur, zette het doel en streven van de
bond op heldere wijze uiteen, waa .ia
alle dertig aanwezige dames zich spon
taan als lid opgaven. Het voorlopig be
stuur werd als volgt samengesteld:
mevr. KaastraZeeman, presidente;
mevr, v. d. VeenScheper, secretaresse
en mevr. Veningav. d. Wal, penning-
meesteresse. Het doel is eenmaal per
maand een vergadering te houden. Op de
volgende byeenkomst zal het bestuur
nog worden uitgebreid.
Van de kade verhuusden we naar de
Oude Koemarkt, waar we 15 jaar
woonden Myn man is daar overleden
68 jaar geleden. Ik verkocht toen koffie
en thee, altied van Gaastra in Workum”.
Ze kykt me met pientere ogen aan.
„Wat hef ik veul voor mynheer ver
kocht. Toen ik het vyftig jaar gedaan
had, kreeg ik een mooi lepeldoosje van
hem. En manufacturen verkocht ik. Och
och wat hef ik veel mooie lappen ver
kocht. Waar veel verlet van was dat
haalde ik op stalen. Wat hef ik veul
voor die aardige mijnheer verkocht”
het hoofdje knikt by de herinnering en
de vinger gaat omhoog „als ik kwam
af te rekenen, kregen de kinderen al-
tyd een kwartje van me”.
Ik zie in gedachten dit vrouwenleven
voor me. Alleen met haar drie kinderen
achtergebleven, hard werkend, nog een
steun voor Pake in wiens huis ze nog
woonde een paar jaar na zyn dood. Toen
de verhuizing naar de 2e Woudstraat,
waar ze 38 jaar woonde, haar kleine
handel bedreef in koffie, thee en manu
facturen, haar kinderen opvoedde
flinke mensen, haar verdriet had
haar grote en kleine vreugden in de da
gelijkse dingen van het leven.
Grote vreugde.
die leeftijdloos en van alle tyden is. Die
zorg gekend heeft, maar bovenal de
vreugde van een hecht gezins- en fa
milieleven. En die op haar oude dag de
rust en vrede mag vinden in het huis
van haar, ook al oud wordende, doch
ter en schoonzoon. In de oorlog is ze by
hen komen wonen. Eerst aan de Oppen-
huizerweg nu aan de Leeuwarder-
kade, aan het water waarop eens haar
man met zijn beurtschip voer
Het heeft een poosje geduurd voor ze
dit kon begrijpen. Het oude „trekdiekje”
is ook wel heel erg veranderd en zelfs
een heel pientere en in het heden leven
de negen-en-negentig jarige heeft wel
eens moeite het verleden los te laten.
Weet U dat ze ook nog een draad
over een gedeelte van de wereld legde?
Ze heeft veel wollen onderpakken ge
breid. In één week een trui of een breek
en laatst dacht ze dat ze met deze wol
len draad wel van hier tot Indië zou
kunnen reiken
Wy hopen van harte dat mevrouw
Hofstra nog wat voor haar la-nilie ge
spaard mag bly’ven en dat wy over en
kele maanden met haar de honderdste
verjaardag mogen vieren!
Het oude mevrouwtje drinkt zelf ge
nietend haar thee, het gezicht wordt
rustig en ik zie hoe glanzend haar rode
appelwangetjes zyn. Opeens zegt ze:
„Stil nou es even haar thee wordt
koud”
„U houdt zeker veel van een lekker
bakje thee?”, vraag ik.
„Nou”, zegt ze vol overtuiging, „ik
ben biy als ik morgens myn dochter
hoor ankommen met het eerste kopke”.
Het ys is gebroken. Ik bestuur
lang ouderwets gehoorapparaat
beetje en we praten gezellig.
Eerst ben ik met haar samen in het
huis aan de Geeuw waar Pake woonde,
die beurtschipper op Amsterdam was.
„Hij was tussen het varen in telkens
vier dagen in Sneek en dan deed ik bij
hem de huishouding. Ik was
jaar en ik kon erg goed met Pake
mien Oom opschieten. Ik voer ok vaak
met over de Suderzee naar Amster
dam. Daar kochten we altied een half
pond janhagel, dat was nog van klare
boter, tegenwoordig is het allemaal mar
garine. Toen was het IJ nog zo mooi,
zonder huuzen an de overkant. Wij
woonden toen op het Grootzand tussen
Houwink en de goudsmid Binkes. Daar
woont nu nog een goudsmid, maar Bin
kes is vanzeis allang doad. Mijn vader
en zijn broer, Tamme en Piet de Jong,
hebben nog de eerste suupboat naar
Amsterdam ingelegd. Wy verhuusden
later naar de Lemmerweg en van daar
uut bin ik trouwd”.
tergrond van dat moederlyke leven gaat
bezinnen. Met grote bewogenheid en
deernis heeft mevr. Köhler deze figuur,
met veel raffinement de andere perso
nages en het milieu men denke daar-
by ook aan haar weergave van balmu-
ziek en kermisgejoel, het klikken van
paardehoeven enz. vertolkt en uitge
beeld, met als hoogtepunt stellig de
poging tot zelfmoord door Yvette door
chloroformbedwelming. Ook „Yvette”
was weer een buitengewoon boeiende
manifestatie van de kunst van mevrouw
Kohler, die van haar artistiek beleven
van de Maupassant’s novelle een fasci
nerende belevenis voor haar publiek
maakte. Van de warme waardering en
erkentelijkheid’ daarvoor getuigde een
wel zeer geestdriftige ovatie van bet
publiek aan het slot. Ook dat enthou
siasme zal mevrouw Köhler overtuigd
hebben dat al staat zij dan al jaren „al
leen” op de planken, zy er niet eenzaam
is, want omringd door een aan haar en
haar kunst verknocht publiek.
Daarvan sprak ook het geestig
speech je van de voorzitter van het Nut,
mr H. H. J. van Bottenburg, waarin hij
deze, zoals hij haar noemde, gebenedyde
artiste, die zich een geheel eigen kunst
vorm heeft geschapen, dank bracht en
huldigde. Heeft zy by de première van
„Yvette” te Amsterdam koninklijke be
langstelling genoten, spr. achtte het een
voorrecht haar hier te mogen huldigen
namens het dept. Sneek en enige andere
uit onze omgeving van een der oudste
culturele instellingen van ons land, de
Maatschappij tot Nut van ’t Algemeen,
Een dochtertje van mr Van Bottenburg
bood mevr. Köhler daarna orchideeën
en een product van Friese ambachts-
kunst aan, waarvoor ze met een zoen be
loond werd. Met een even charmant als
lief woord dankte mevr. Kohier voor de
hulde en vertolkte zy haar genegenheid
voor haar trouwe publiek in Sneek.
Met de volgende schepen kan zeepost
worden verzonden. De data, waarop de
correspondentie uiterlijk ter post moet
zyn bezorgd, staan .tussen haaü^es,
achter de naam van het schip vermeld.
Argentinië: m.s. Montterland (20
jan.); m.s. Alberto Dodero (25 jan.);
Australië: via Engeland (25 jan.); Bra
zilië: m.s. Kennemerland (20 jan.); Ca
nada: s.s. Rijndam (22 jan.); Chili: via
New York (22 jan.); Ned. Antillen: s.s.
Ellerbek (20 jan); Nieuw Zeeland: via
Engeland (19 jan.); Suriname: m.s. He
licon (22 jan.); Unie van Z. Afrika en
Z.W. Afrika: m.s. Arundel Castle (25
jan.)Brits Oost-Afrika: s.s. Maréchal
Joffre (25 jan.)
Inlichtingen betreffende de verzen-
dingsdata van postpaketten geven
postkantoren.
De ministeries van buitenlandse zaken
en financiën hebben het volgende be
kend gemaakt:
De regering van de republiek Indone
sië heeft doen weten, dat met ingang
van 28 december 1957 geen betalingen
ten laste van de Indonesische geldmid
delen meer zullen plaats vinden ter zake
van de pensioenen en daarmede in aard
overeenkomende periodieke uitkeringen,
alsmede wachtgelden,
aan gewezen burgeriyke en militaire
overheidsdienaren van Indonesië die van
Nederlandse nationaliteit zyn.
In verband hiermede heeft de minis
terraad een analoge beslissing genomen
als toen, ingaande 1 mei 1956, de Indo
nesische regering besloot de onderwer-
pelyke uitkeringen nog slechts voor een
derde gedeelte ten laste van Indonesië
te betalen. By wyze van voorlopige voor
ziening zal van de zijde van de Neder
landse regering voor de betrokkenen
worden bygepast datgene, waarin de In
donesische regering in gebreke blyft,
voor zover de gegarandeerde pensioenen
en wachtgelden betreft tot het gegaran
deerde bedrag. Om admlnistratieftech-
nische redenen kunnen de betalingen
niet dadelijk worden aangepast en zullen
dus de lopende betalingen nog korte tyd
moeten worden voortgezet. Indien nodig
zal verrekening later volgen.
De pensioenen zullen thans volledig
door Nederland worden betaald en der
halve onderworpen, zyn aan de Neder
landse loön- en inkomstenbelasting. De
Indonesische overgangsbelasting is ter
zake uiteraard niet meer van toepas
sing.
Dank zy het departement Sneek van
de Maatschappy tot Nut van ’t Alge
meen heeft mevrouw Charlotte Kohier
ook hier haar 25-jarig jubileum als voor
drachtkunstenares kunnen vieren. Beter
gezegd: heeft het publiek dat dinsdag
avond de grote zaal van Amicitia weer
geheel vulde, het voorrecht genoten dit
jubileum met haar te mogen vieren.
Want het blijft een voorrecht getuige te
mogen zyn van een schitterende mani
festatie van een geheel eigen kunste
naarschap, zoals mevrouw Köhler die
deze avond weer gaf met „Yvette” van
de Maupassant. Yvette was ook de 25ste
in de reeks voordrachten, welke ze in
een kwart eeuw op haar repertoire
bracht; aan- het begin van die reeks
stond „Fraulein Else” van Schnitzler
dat Charlotte Kohier oorspronkelyk
actrice naar een carrière van een ge
heel ander, maar ook zo’n geheel eigen
karakter zou voeren. In 1924 was zy nl.
naar Duitsland gegaan om te trachten
zich daar een plaats op het toneel té
veroveren. Terwille van een goede uit
spraak van het Duits, las zy elke dag
„Fraulein Else” voor aan een dame, die
haar tenslotte aanried het ook eens op
het toneel te proberen. In 1925 waagde
ze zich er mee op de planken van het
Amsterdamse Centraal Theater, het re
sultaat was bemoedigend en in 25 jaar
onderbroken door een zevenjarige pe
riode louter aan het „gewone” toneel
gewyd heeft mevrouw Kohier in haar
genre door talent en zware inspanning
een ongenaakbare hoogte bereikt. Tus
sen de „Fraulein Else” van 1925 en de
„Yvette” van 1957 lag een reeks van
andere voordrachten, sommige met min
der, andei’ met overweldigend succes
gebracht: Marathondans, het Bal en het
onvolprezen Frasquita haalden byv. ver
over de honderd voorstellingen. Maar
wat zeggen de namen van al deze ver
tellingen en vooral van hun schrijvers
eigenlyk nog in de kunst van Charlotte
Kohier, waar de tekst der oorspronke
lijke verhalen bijna haast minder doel
dan middel is ter bereiking van een
vormgeving in de loop der jaren
steeds meer verfynd zoals alleen
maar Charlotte Kohier die kan schen
ken. Ongetwyfeld komt daar veel tech
nische vaardigheid en degeiyk vakman
schap aan te pas en niet te vergeten
grote lichameiyke inspanning en con
centratie, maar welk een virtuositeit,
een psychisch inzicht dat spanningen
oproept en weer doet verglyden, in één
woord welk een groot kunstenaarschap
geeft leven, bruisende dynamische
kracht aan dit alles. Ook in Yvette heb
ben we dat weer mogen ervaren. Het is
het verhaal van een argeloos meisje,
dat in de verdorven omgeving rond haar
moeder, wier salons een beruchte naam
hebben, opgroeit en dat zich op de ach-
van het Atlantisch en pact van War
schau zyn, eventueel aangevuld met en
kele neutrale landen. Men zou kunnen
praten over maatregelen ter voorkoming
van een plotselinge overval, over con
trole op beperking der bewapening en
o.a. over het Poolse plan voor een
atoomvrye zóne in Midden Europa. Dit
laatste punt is alvast door de Amerika
nen by monde van Dulles afgewezen, die
gezegd heeft dat elke beperking van
atoombewapening van de strijdkrachten
in West Europa zou leiden tot terug
trekking van de Amerikaanse troepen,
hetgeen dus zou neerkomen op de ineen
storting van het defensie-systeem van
de Navo. Eisenhower, die al het onder
ling gepraat van de Navoianden over de
antwoorden aan Boelganin te geven,
blijkbaar moe was, en het Amerikaanse
antwoord op beide brieven van de Rus
sische premier begin van deze week liet
verzenden, maakte dan ook voorbehoud
ten opzichte van het Poolse voorstel.
Hij was bereid tot een topconferentie,
mits deze was voorbereid door onder
handelingen langs diplomatieke kanalen
en besprekingen door de ministers van
buitenlandse zaken. Wensten de Russen
een topconferentie binnen enkele maan
den, kennelijk kan deze door de Ameri
kaanse eisen eerst eind van dit jaar
worden gehouden. We vermoeden aat
Washington, hoezeer degelyke voorbe
reiding ook nodig is omdat een top
conferentie zonder resultaat de span
ning in de wereld maar verder zou op
voeren, met dit uitstel toch ook de bij
bedoeling heeft Amerika eerst nog
enigszins op geiyk niveau met de Rus
sen te brengen wat de raketwapens be
treft, dat komt de Westelyke onderhan
delingspositie ten goede. Wat de Ameri
kanen betreft kan er gepraat worden
over stopzetting van de proefnemingen
met kernwapens voor onbepaalde tijd,
óver gecontroleerde beperking van alle
bewapening, nonagressie-pacten achten
zy niet nodig omdat de V.N.-landen
krachtens bet handvest al gebonden zijn
aan een politiek van non-agrëssie. Be
langrijk is echter dat Eisenhower her
innert aan de afspraak dat Duitsland
door middel van vrye verkiezingen zal
worden herenigd en dat z.i. ook de posi
tie van de Oost Europese landen op de
topconferentie moet worden besproken.
Zoals bekend heeft Washington altijd
Russische concessies op het gebied van
deze twee kernpunten gewenst als be-
wys van de goede wil van de Sovjet
unie om tot een betere verstandhouding
te komen. De Russen achten bepaalde
overeenkomsten op het gebied der be
perking der bewapening, speciaal wat de
atoomwapenen betreft, nodig vóór bijv,
de Duitse kwestie kan worden opgelost,
de Amerikanen staan practisch op het
tegenovergestelde standpunt; terugzien
de op het lot der Oost Europese staten,
zyn ze van oordeel dat als men begint
met ontwapening en nonagressie-ver-
dragen, Duitsland niet vry zal worden
maar het lot van genoemde staten op
de duur zal delen. Men ziet dus dat er
zware moeilykheden te overwinnen zyn
voor men aan een top-conferentie toe is.
Dat ze er zal komen lykt echter niet
onwaarschijniyk, men zoekt elkaar, tast
naar eikaars posities en de druk der
publieke opinie in de West Europese
landen, waar zich een sterk pessimisme
door de vrees voor de kernwapenen
openbaart, op de regeringen is zwaar.
Hopelijk zal dit niet tot concessies aan
de Russen leiden, welke noodlottig voor
de vrijheid van W. Europa zouden zyn.
Daar zijn ter waarschuwing nog altyd
de woorden van Chroesjtsjew„Eer zul-
s
e