Veel deelnemers in de Sneek-week
Martin van Waning schilder, beeldhouwer
(en heer) van Schiermonnikoog
Uit de historie van het
Sneker Gymnasium
van
en
IJLST
Officieel Orgaan
de gemeenten SNEEK, WYMBRITSERADEEL
113e jaargang no. 63
Redakteur: L. KIEZEBRINK
In de grote klassen minder, in de kleine
meer
Expositie Jan Stroosma
1
Winnaars wisselbekers
16 m2 groep Hendrik
Bulthuis
Geslaagd
Fantastisch schouwspel in
het Wilhelminapark
Redaktie-adres
Kldnzand 2 Telefoon 2871
Donderdag 7 augustus 1958
Het Sneeker Nieuwsblad is een
en DRIJFHOUTS NIEUWSBLAD-
Uitslag verkoping
gecombineerde ettgeve een NIEUWE SNEEKER COURANT, SNEEKER COURANT
G. Benner krijgt
Guggenheimprijs
Katholiekendag 1958
Bejaarde heer te Ede
vermoord
T z
2
dl).
Twee plannen.
r
d«
Niet vorstelijk.
Ongeloofwaardig.
Wordt vervolgd.
De inschrijvingen
1
NULAND. Mej. Yfke Sieperda alhier
slaagde dezer dagen voor het diploma
A kleuteronderwijs.
Waterorgelvuurwerk van licht,
water en muziek.
Verschijnt
MAANDAGS en DONDERDAGS
Administratie:
Jomb Drijfhout Kiexebrink Co
Kantoor: GROOTZAND 55
Telefoon 3005 (K 5150)
van het eiland zijn hoed even licht, want
ook zo is Martin van Waning, de schil
der, die een unicum is, omdat hrj het in
de zomermaanden zo druk heeft als een
neringdoende.
Advertentieprlja U et per mm
Bij contract thandeleadv.) lager
Abonnementeprija f 3.— per hall
jaar. Franco per poet f 3.75 per
half jaar.
Giro 8 5 0 7 4 3 ten uaaa vaa
Sneeker Nieuwablad.
SNEEKER NIEUWSBLAD
der het gymnasiale stelsel. Dr J. H.
Moll, de pas aangestelde rector, zag
geen kans zjjn tot 46 leerlingen aanga-
groeide schare in de drie klasjes onder
te brengen en zo verhuisde men ten ein
de raad naar andere localiteiten in de
stad: een lokaal van de „school voor
kosteloos onderwijs”, drie lokalen van de
„voormalige Industrieschool” en drie
kamers in het „Paleis van Justitie”,
alias Gerechtsgebouw.
De slopers gingen onderwijl hun gang
en maakten korte metten met het
schooltje van 1855, dat zodoende slechte
een „vita brevis” beschoren was.
Voor de eenmanswedstrijden op dins
dag bestaat een zeer grote belangstel
ling, groter dan de vorige jaren. Voor
de 16 m2 klasse o.a. hebben zich 27 per-
KONINKLIJKE FAMILIE IN SAN REMO. Deze telefoto laat onze Koninklijke
familie zien, terwijl zij een trap afgaat in een bebost terrein te San Remo,
Hebt u ooit gehoord van een beeldhou
wer, die de plaats waar hij woonde be
langloos een ontwerp voor een monu
ment aanbood, uit pure dankbaarheid,
dat hij daar meer dan twintig jaar had
mogen wonen en werken? Martin van
Waning deed het enkele jaren geleden,
toen hij bereid was zijn eiland het mo
del voor een beeld van een levensgrote
schiere of grijze monnik aan te bieden.
Helaas is men er niet in geslaagd, al
thans tot op de dag van heden niet, om
het benodigde bedrag voor het gieten in
brons bijeen te brengen, maar het ge
baar blijft er even waardevol om, en het
past typisch bij Martin van Waning.
Deze schilder en beeldhouwer is een
martiale figuur met zijn goed verzorgde
baard, zijn (eeuwige) zwarte sigaar, het
kalotje op het hoofd en zijn charmante
optreden. Men zou hem zestig' geven,
hooguit, hij is omstreeks zeventig, maar
in feite komt het er op neer, dat hij
veel jonger is, dan beide leeftijden zou
den doen vermoeden, hoe mysterieus dat
ook mag schijnen. Hij is jong in zijn hu
mor, verjongd in zijn werk en slechts
bejaard in zijn levenswijsheid.
Eigenlijk is dat laatste geen wonder,
want deze schilder heeft een avontuur
lijk leven achter de rug. Hij was voor
bestemd voor een loopbaan in de tech
niek. Gedurende zijn studie schilderde
hg al en tot ieders verbazing keerde hg
daarna de techniek voorgoed de rug toe
en ging hij alleen maar schilderen en
beeldhouwer, onder meer Dankmeijer en
Willem de Zwart werden zijn leermees
ters en jaren later schilderde Van Wa
ning in het kunstcentruip te Wiesbaden,
waar hij veel succes had. Wellicht zou
hij daar zijn gebleven, als hij niet toe
vallig de Russische grootvorst Orloff
had ontmoet, die zjjn werk zeer bewon
derde en die Van Waning bovendien
aanstelde als zijn particulier secretaris.
Met de grootvorst ging Van Waning op
reis door Europa. Hij schilderde in
Duitsland, Frankrijk, Italië, Spanje en
Noord Afrika en dat reizen en trekken
duurde voort tot de grootvorst stierf. De
schilder bleef achter en vestigde zich op
een buiten in Rees. Doch in 1917 kwam
hij terug naar Nederland.
Hij werkte daarna in Oostvoorne, nog
later in Engeland en in 1926 vinden we
hem op de Veluwe, waar hij ook de
twaalf enorme doeken maakte, die als
de Veluwe-cyclus bekend werden, doch
vrijwel zijn vernietigd. In 1934 kwam de
schilder naar Schiermonnikoog, zonder
de bedoeling daar te blijven. Dat bezoek
gaf echter andermaal een beslissende
wending aan zijn leven, want Van Wa
ning is nog op dit eiland. Meen echter
niet, dat zijn leven er gezapig voortrol
de, want dan hebt ge het mis. Hij kreeg
daar op Schiermonnikoog de oude zee-
va "tschool als atelier en expositieruim
te. Tijdens de afgelopen oorlog stierf hij
echter bijna onder het puin van diezelf
de zeevaartschool, toen een aangeschoten
bommenwerper zijn vernietigend materi
aal boven het eiland losliet. Bijna al het
werk van de schilder werd in een paar
tellen vernietigd, maar na maanden, toen
In de vorige winter werden voor de
16 M2 groep „Hendrik Bulthuis” twee
wisselbekers beschikbaar gesteld: de
„Rivella”-beker door de Condensfabriek
Friesland voor de A-klasse en de Schijf-
sma-beker door de fa. J. Schijfsma te
Sneek ”oor de B-klasse.
Deze bekers zijn thans verzeild over
vier wedstrijden, t.w. op Pinkstermaan
dag te Grouw, tijdens de zomerwedstrijd
van de S.Z.C. en twee tijdens de wed
strijden van de Jouster Watersport op
de Goëngarijpster Poelen. De wedstrijd
van Workum moest nl. wegens het
slechte weer worden afgelast, waarna
deze door de J.W.S. werd overgenomen.
Winnaar voor een jaar van de Rivella-
beker werd de heer H. A. Minks te
Leeuwarden met „Non pareil”, van de
Schijfsma-beker de heer F. J. Robijns te
Workum met „Sam Sam”.
Hebt u in dit kille land, dat over ’t algemeen bar kunstlievend is voor zover de
portemonnaie er niet aan tepas hoeft te komen, ooit gehoord van een kunste
naar, van een schilder of een beeldhouwer, die het zo druk heeft als een
neringdoende? Het lijkt bijna ónmogelijk, maar op een van de Noordzee-eilan-
den, namelijk op Schiermonnikoog, leeft Martin van Waning, schilder en beeldhou
wer, die dit unicum heeft bereikt. In deze zomermaanden, nu het op de eilanden,
in zomerhuisjes en pensions zo vol is als een potje met pieren, zo vol, dat
sommige eilandbewoners op hun eigen overloop of in hun eigen schuurtje sla
pen, krijgt deze schilder-beeldhouwer drommen belangstellenden te verwerken
in zijn fraaie atelier. Dat wil niet zeggen, dat hij zijn schilderijen aan de
lopende band verkoopt, maar nochtans is een en ander een unicum. Trouwens,
eigenlijk is Van Waning zelf ook een unicum, een man namelijk die ge niet
slechts in zijn werk, maar ook als mens, levenskunstenaar en heer kunt waar
deren, een man, die leeft voor wat schoon en goed is en die bijna een kwart
eeuw geleden in Schiermonnikoog een arsenaal vond, waar hij uit kon putten
tot op de dag van vandaag.
Het in 1757 verbouwde schooltje hield
het tot 1855 uit. Er kwam een nieuw ge
bouwtje voor in de plaats, alweer op de
zelfde plek, 15.5 ellen lang en 7.6 ellen
breed. Het telde slechts twee lokalen en
omdat men daar toch beslist niet mee
toekon werd er voor f 200.— een derde
lokaal boven op getimmerd. Bepaald
vorstelijk was de school dus niet.
De onhoudbaarheid van de toestand
werd wel door ieder ingezien toen 8 ja
nuari 1879 de nieuwe school begon on
gepensioneerd
de genie,
dat achter dennebomen verscholen enigs
zins van de weg afstaat. In zijn om
geving werd de heer Canter Visscher,
die zich weinig met anderen bemoeide,
zeker niet als welgesteld beschouwd.
Het is nog niet bekend, of er geld of
waardevolle voorwerpen worden vermist.
Een petroleumventer uit Ede bemerk
te dinsdagochtend dat de deur van de
heer Canter Visscher niet gegrendeld
was en dat op zijn bellen geen gehoor
werd gegeven. Hij vond het vreemd,
maar nam geen maatregelen, ’s Avonds
ging een der buurtbewoners naar het
huisje. Hij zag geen tekenen van leven
en alarmeerde de politie. Deze ontdekte
hierop de misdaad.
Een eerste onderzoek, waarbij gebruik
werd gemaakt van een politie-speur-
hond, leverde geen resultaat op.
In Kunsthandel Atema op de Oude
Koemarkt houdt de, in Leeuwarden ge
boren en in Amsterdam werkzame,
schilder en tekenaar Jan Stroosma een
kleine, maar wel belangrijke tentoon
stelling. Grotendeels tekeningen en ge
wassen tekeningen in O. I. inkt en ver
der een klein aantal olieverfstukken.
Het schilderwerk, over het algemeen
in mooie, sobere kleuren, met hier en
daar een heldere noot, is knap van kom
positie en tekening. Ons vielen op de
nos. 5 en 6, beide vertolkingen van zeil
wedstrijden op het Sneeker Meer. Ook
no. 8 „Danspaar” en no. 12 „Huizen in
de sneeuw” zijn stukken die er uit sprin
gen. Enkele van de schilderijen deden,
qua opzet en kleur, in de verte aan Van
Gogh denken, maar dit leek ons niet zijn
beste werk. In deze nabootsing zit nog
iets van de dilettant en het lijkt ons
voor de schilder niet gewenst in deze
trant door te gaan.
Verschillende invloeden en dan beter,
zijn ook in zijn tekeningen verwerkt.
Hier en daar, als in no. 16 „Mattheus
Passion” komt de manier van tekenen
van Marius Bauer om de hoek kijken.
Hier is echter de invloed zodanig ver
werkt, dat toch wel van een eigen stijl
sprake is. Onze slotconclusie is, dat hier
een kunstenaar aan het woord is, die
iets te zeggen heeft en die zeker recht
heeft op de nodige aandacht. Een bezoek
aan bovengenoemde kunsthandel loont
o.i. alleszins de moeite. B.
Men schrijft ons
Zaterdag wordt in het prachtige Wil
helminapark aan de Bolswarderweg al
hier een sprookje werkelijkheid. Dan zal
in dit schitterende bloemen- en water-
lustoord West Europa’s grootste water
orgel de nieuwste symphonie van het
betoverde water spelen. Het waterorgel,
uniek geplaatst op het eilandje midden
in het park, is mooi en gracieus, kleur-
en bovendien
sonen aangemeld, zodat deze klasse ge
splitst moet worden.
Het aantal aangiften voor de groeps-
en teamwedstrijden is ook zeer bevredi
gend. Verwacht mag worden, dat voor
alle klassen waarin deze wedstrijden ge
houden zullen worden, volledige groepen
kunnen worden samengesteld.
Banen ongewijzigd.
Hoewel er verleden jaar nog al enige
bezwaren tegen de toen nieuw ingevoer
de banen zijn ingebracht, komt hierin
geen wijziging. Dezelfde banen voor
acht windrichtingen worden gehand
haafd.
In ons nummer van maandag a.s. zul
len wij de samenstelling van de diverse
teams en groepen en eventueel nadere
bijzonderheden publiceren.
Notaris H. A. J. Alma te Bolsward
verkocht dinsdagmiddag finaal in hotel-
café Leeuwen een perceel vruchtbaar
weiland onder Gaastmeer, groot 1.84.60
H.A. (ca. 5 pdm.), in pacht bij J. Leen-
stra tot 30 april 1960.
Koper de heer W. Bakker te Oudega
voor f 4139.De maximumprijs van
f 4772.werd dus niet bereikt.
De jury voor de Nederlandse Guggen-
heim-prijs 1958 heeft de nationale prijs
toegekend aan G. Benner (Amsterdam,
vroeger te Leeuwarden) voor zijn schil
derij „Boer met koeien” en tevens een
aantal schilderijen aangewezen, die me
dedingen voor de internationale Gug-
genheim-prijs 1958.
De andere werken zijn: K. Appel
„Vrouw en struisvogel”, Corneille „Com
positie 1958”, L. Horn „De boer” en J.
Nanninga „Compositie 1957”
De werken zullen in het najaar op een
tentoonstelling te New York worden ge
toond, nadat de internationale Guggen-
heim-prijs door vertegenwoordigers van
drie internationale kunst organisaties zal
zijn toegekend aan een der aldaar mede
dingende werken aldus het Alg. Han-
delsblad.
hg nauwelijks weer was hersteld, her
vond hij zjjn oude kracht en kreeg hij de
moed om opnieuw te beginnen. Hij werkt
nu in een nieuw atelier achter zijn huis.
Aan zijn werk is duidelijk zijn afkomst
uit Haagse school te zien, vaar Van
Waning heeft een fraai kleurenpalet ge
vonden, een eigen expressie, hij is ex
pressionist en luminist en zijn wolken
luchten zijn bijzonder fraai. Het werk
van deze schilder is blij als de man zelf,
opgewekt als de schilder, die nu honder
den badgasten ontvangt en die geen af
scheid van hen neemt met een „tot
ziens”, maar met een charmant „au re-
voir”. Zo is Van Waning, de schilder,
die op Schiermonnikoog vond, wat hij
jaren lang in vele landen'zocht: vrede,
rust en schoonheid. Dat is dan ook de
reden, waarom hij steeds na enige tijd
afwezig te zijn geweest, bij het naderen
Om nog weer op Eelco Napjus terug
te komen, hij vertelt ons voorts, dat in
zijn tijd (1772) het college van curato
ren werd gevormd door de burgemees
ter, He secretaris en twee predikanten.
De curatoren droegen toen nog de mid
deleeuwse titel „scholarchen” en waren
alle uiteraard van Calvinistische huize.
Ook de docenten rector, conrector en
praeceptor dienden Calvinisten te zijn
en hadden recht op een vaste zitplaats
in de Grote Kerk, „kunnende van daar
hun oog houden over hare discipels, die
alhier ook vaste besloten plaatsen heb
ben, bekent onder de naam van de La-
tyr— Banken”.
De rector moest daarenboven iedere
zondagavond een dienst leiden in de
Grote Kerk men hield er drie diensten
iedere zondag welke avonddienst ech
ter ir. 1704 werd afgeschaft en vervan
gen door een „Sondags Avond Catechi
satie”, in de Kleine- of Broerekerk.
Niettemin dienden de scholieren van de
Latijnse School de beide andere diensten
bij te blijven wonen, onder toezicht van
hun leermeesters. De schoolgemeen
schap stond dus wel zeer in het teken
der toenmalige staatskerk, zodat an-
rsdenkenden in het bijzonder de Men
nonieten en Rooms-Katholieken, op hun
best geduld, van deze instelling moeilijk
profijt konden trekken.
Grappig is wel, dat de leerlingen tot
aan het jaar 1704 verplicht waren „met
mantels omhangen na school te gaan”.
Men krijgt de indruk dat de overheid,
de plagerijen beu, waaraan de pupillen
door hun minder bevoorrechte leeftijd
genoten waren blootgesteld, aan deze
plechtstatige dracht een einde heeft ge
maakt.
Ook vertelt Napjus dat de Latijnse
School een kostbare verzameling Latijn
se, Griekse en Hebreeuwse boeken rijk
was, „waarschynlyk in de jaren 1600 en
1602 aan deselve praesent gedaan”. Naar
middeleeuwse zede lagen deze op lesse
naars, met kettingen tegen diefstal
vastgenageld, zoals men het heden ten
dage nog kan zien in de beroemde Li
brije der St. Walburgskerk te Zutfen. In
1757, toen de Latijnse School werd ver-
bou- zij stond toen reeds, als een
afzonderlijk gebouw, op dezelfde plaats
als nu bracht men de boeken tijdelijk
over naar het Stadhuis. Zij bleven daar
naderhand achter en waren er in 1772
nog. Wat er sindsdien mee gebeurd is
vermochten wij niet te achterhalen. In
ieder geval zijn zij zoekgeraakt en ver
moedelijk opgeruimd toen het Stadhuis,
in 1828, in- en uitwendig werd vertim
merd.
He‘ klinkt ongeloofwaardig, maar alle
klachten en jammerkreten ten spijt zou
den er evenveel jaren verstrijken eer
deze school werd verlaten als het ce-
I menten jaartal boven de kromme deu-
j ren achter het eeuweijfer aangeeft: 79
I Het klinkt als een boosaardige voorspel
ling, een vloek, welke, eindelijk, zal wor-
I den opgeheven nu de dagen, verhuld in
het geheimcijfer, dat zovele geslachten
onder zich langs zag trekken, zijn ver
vuld. Moge de stilte, ingetreden na het
ontvolken der lokalen, weldra worden
gebroken door het beuken der mokers,
opdat dit wanstaltigste aller Sneker
wangedrochten niet langer de ergernis
der burgerij en de lachlust der vreem
delingen opwekt
Van Waning is niet alleen schilder,
maar ook beeldhouwer, en het gips
model van een poes, waarmee hij
hierbij is afgebeeld, bewijst dat.
zijn als volgt over de klassen verdeeld.
De aantallen van verleden jaar staan
tussen haakjes.
R.O.R.C.klasse 2 (0), Sharpies 5 (0),
Olympiajollen 4 (5), Sternklasse 5 (0),
Larken 11 (5), Schouwen, waaronder
twee uit Holland, 5 (5), Jeugdklasse
(Pluis) 11 (15), Jeugdklasse (Flits) 3
(0), 12 v. Jollen 10 (12), 16 m2 Stip-
klasse 20 (28), 16 m2 Streepklasse 59
(62), 30 m2 klasse 8 (8), B.M.klasse 3
(4), 22 m2 klasse 6 (10), Valken 30
(44), Pampusklnsse 11 (15), Finnjollen
2 (0), Vrijheidsklasse 31 (32), Regen-
boogklasse 10 (16), Flying Dutchman-
klasse 8 (4).
De eenmanswedstrijden.
rijk en welgelijnd en bovendien een
klankrijke attractie, een attractie die
ongetwijfeld duizenden mensen zal be
koren.
Maar niet alleen dit kleurrijk „water-
concert” zal de toeschouwer in verruk
king brengen. Het gehele park is gedu
rende de periode 9 augustus en 11 tot en
met 22 augustus ’s avonds één grote
sprookjestuin, een symphonie van licht
en kleur.
Deze week is in het Wilhelminapark
koortsachtig gewerkt. Er zjjn extra
bloemperken aangelegd, de paden zijn
aangeharkt, oude bijna uitgebloeide bloe
men en planten zijn vervangen door
nieuwe. Het toch al keurige en goed ver
zorgde park is hierdoor nog aantrekke
lijker geworden. Een prachtige kunst
matige waterval zal aanstonds, wan
neer het vallende water in een zee van
licht komt, een feëriek schouwspel op-
1 leveren, doch ook de fonteintjes in de
1 vijvers zullen een aparte bekoring heb
ben. Honderden schijnwerpers, ruim 150
TL-bakken met diverse kleuren zullen
het park doen veranderen in een kleu
renmengeling van natrium en kwik, van
groene, rode, blauwe, gele, paarse, ja
alle mogelijke kleuren, kortom het park
wordt herschapen in een sprookjestuin.
Want naast de talloze bloemperken, zul
len ook de volières, de kassen en de
wee opnieuw wit geverfde bruggetjes
n een zee van kleur en licht de bewon
dering van ieder trekken. Niet minder
dan twaalf kilometer kabel wordt voor
die unieke verlichting gebruikt. Langs
de kant van de Bolswarderweg over een
lengte van bijna 700 meter zullen vlag
gen en illuminatie ook van die kant het
park een kleurrijk en fleurig effect be
zorgen, om dan nog maar niet te spre
ken van het eilandje. Daar raakt men
eenvoudig niet op uitgekeken
Wil men dit alles van nabij eens rus
tig: bekijken, dan is daarvoor gelegen
heid. Want aan de kant van de Oudé
Dijk komt een openlucht theetuin, die
tegen de zacht glooiende helling gelegen
heid biedt om zittende van een prach
tige doorkijk te genieten. Met intense
aandacht kan men daar de weerspiege
ling van al die lichtjes in het zacht kab
belende water bewonderen. Onder het
genot van een koele of warme dronk
kan men daar zien en horen hoe „wa-
tertrapper” Wim Akkerman Jr. het wa
ter laat dansen op het ritme van de mu
ziek Rijzende en dalende waterzuilen,
die door de verlichting een verrassend
kleurrijk effect opleveren.
Gisteravond waren er voor de Sneek
week 244 individuele inschrijvingen bin
nen gekomen, welk aantal vermoedelijk
nog wel iets zal toenemen. Verleden jaar
vermeldde het programma 270 deelne
mers. Deze achteruitgang zit voorname
lijk in de grote klassen, wat ook in de
vorige jaren al merkbaar was. De klei
nere schepen winnen nl. meer en meer
veld omdat ze niet zo duur in onder
houd zgn en ook gemakkelijker bemand
kunnen worden.
Als nieuwe klassen zullen in deze Zeil-
week aan de start komen de dit jaar in
gestelde Flitsklasse voor de jeugd en
de Sternklasse. Van de R.O.R.C.-klasse
en gc Finnjollen is dit nog niet zeker,
daar het aantal aangiften gisteravond
nog te gering was. Er moeten nl. min
stens drie deelnemers in een klasse zijn,
wil de wedstrijd hierin doorgaan. Ge
hoopt wordt echter, dat ook voor deze
klassen nog enige inschrijvingen zullen
worden ontvangen.
Oude boeiers en Friese jachten zijn
helaas niet aangegeven, vermoedelijk
omdat deze dit jaar elders uitkomen.
Dit unieke schouwspel zullen we deze
keer dus hoogstwaarschijnlijk moeten
missen.
Intussen kibbelde de Sneker Gemeen
teraad wij maken hierbij dankbaar
gebruik van de door Dr Wadman mee
gedeelde gegevens over de grootte
cn standplaats van het nieuwe Gymna
sium. Men had namelijk een „Plan-A”
en een „Plan-B”, het een mèt, het an
der zónder „ruime vestibule”. Voorts
was bij het eerste plan voorzien in de
bouw van een „lees- en leerkamer”.
Tenslotte werd het „Grote Plan” aan
genomen, dat niettemin bepaald geen
„groots plan” kon worden genoemd en
dan ook nimmer heeft voldaan. 15 maarC
1879 werd de bouw aanbesteed en voor
f 12.877 gegund aan timmerman P. F»
Postma. De netto-bouwkosten liepen
evenwel op tot f 14.089,06 en terwijl
het bouwwerk 15 september 1879 opge
leverd had moeten worden konden de
curatoren eerst 6 januari 1880 aan B. en
W. schrijven dat het gebouw door
leerlingen kon worden betrokken.
Wat de plaats van het nieuwe gym
nasium betreft, hoewel enige raadsleden
bezwaar hadden gemaakt dit wederom
op de oude plek te zetten, ging men
daartoe toch over. Het grote bezwaar
van deze laatste plaats was evenwel dat
de veemarkt, voorheen op de (Oude)'
Koemarkt gehouden, inmiddels naar het
tegenwoordig Martiniplein geheten ter
rein was overgebracht, dat vrij gekomen
was door de afbraak der zich daar voor
heen bevindende gasfabriek. Men kon
zich er des dinsdags dus niet verstaai»
baar maken, hetgeen rector Moll in zjjn
eerste jaarverslag reeds tot de nodige
jammerklachten aanleiding gaf. Daar
kwam bij dat naast het Gymnasium de
M.U.L.O. was gelegen in 1886 tot
„bargehok” vernederd, thans brand
weerkazerne waarvan de leerlingen
zie niet ontzagen de gymnasiale ruiten
te breken en, zo de vensters open ston
den, daardoor zelfs brandend vuurwerk
te werpen.
Afgezien daarvan bleek ook de nieuwe
school, bij het toenemen van het leer
lingenaantal, veel te klein te zijn. In
18811882 bedroeg dit aantal 69
evenveel als in 1957 in 1882 liep het
op tot 80, in 1883 zelfs 83, welke top
nadien nog slechts éénmaal zou worden
gehaald. „Gelukkig” daalde het aantal
in 1885 weer tot 74, en in 1886 tot 67.
Als van ouds wordt op 15 augustus
a.s. te Rijs weer de jaarlijks terug
kerende Katholiekendag gehouden.
Stond de dag vorig jaar geheel in het
teken van het 40-jarig jubileum van de
organiserende vereniging „It Roomsk
Frysk Boun”, dit jaar wordt het aan be
tekenis winnende evenement door geen
„nevenverschijnselen” begeleid.
De dagindeling is ongeveer dezelfde
als van de laatste voorgaande jaren en
vermeldt, behalve de plechtige H. Mis
te Bakhuizen, opgedragen door de Wor-
kumer neomist, de eerwaarde heer Jel-
mer Huisman, het optreden van diverse
gymnastiekklubs en de Jonge Boerin
nen, een rede door de heer S. de Haan
van Leeuwarden onder de titel „Aktive
kultuerbilibbing”, waarnaar met belang
stelling wordt uitgezien.
Het middagprogramma, dat afgewis
seld wordt door het spel van het korps
uit Blauwhuis, wordt besloten met een
openlucht dansfeest in besloten kring.
Ruim acht uur gaat de première, in
Friese versie, van het openluchtspel
„De flewielene want” van de Ameri
kaanse schrijfster Rosemary Cassy, ver
taald door de heer S. de Haan, en ge
speeld door de kriteklub uit Leeuwarden
onder regie van de heer J. Adema. Ver
taler, regisseur en spelers zullen, gezien
hun goede reputatie, de aanwezigen
waarschijnlijk wel geen verrassing in
ongunstige zin bezorgen. De inhoud van
het stuk vormt ongetwijfeld wèl een
verrassing. Het stuk behandelt het con
flict tussen een jong leraar die geschie
denis geeft aan een meisjesschool (in
ternaat) en een hooggeplaatst functiona
ris in de Katholieke kerk. Een en an
der neemt dergeljjke afmetingen aan dat
de leraar, beschuldigd van communisme,
met ontslag bedreigd wordt. De zusters,
onder wier leiding de school staat, gaan
hiermede niet accoord en proberen de
bisschop, een der betrokken partijen, tot
andere gedachten te brengen. Een en
ander geschiedt op een dergelijke ma
nier dat gesproken kan worden van een
.fluwelen” handschoen die de zusters
voor de leraar opnemen.
Vergissen wij ons niet dan zal het ook
de komende 15e augustus „op Rils” aan
gezelligheid en sfeer niet ontbreken.
Vermoedelijk zaterdag of zondag is te
Ede een moord gepleegd op de 73-jarige
heer C. H. A. Canter Visscher, die daar
alleen woonde in een huisje aan de
Wekeromseweg. Maandagavond heeft de
politie het stoffelijk overschot gevonden;
het lag aan de voeten gebonden op het
bed. De schedel bleek ingeslagen. Van
de daders men neemt aan dat het er
meer dan een geweest zijn ontbreekt
vooralsnog ieder spoor; het motief tot
de moord is niet bekend, aldus het Alge
meen Handelsblad.
Het slachtoffer, een
bouwkundig tekenaar van
woonde al jaren alleen in zijn huisje,
