Een echte van Dijck in Sneek
K.N.M. fabriek komt maandag
met bottelmelk
Sint Nicolaas arriveert
zaterdag 22 november
Friese meren bieden nog
grote mogelijkheden
I
WYM BRITS ERA DEEL
IJLST
Bioscoopnïeuws
van
en
Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK,
Donderdag 6 nov. 1958
Redakteur: L. KIEZEBRINK
Vrijheid en gebondenheid
Sehilderijen-expositie in het
Stadhuis
Verkoopdag „Bid en Werk
Redaktie-adre* t
Kieinsand Z Telefoon 2874
Vooraf komt Don Pedro, zijn kwartiermeester-generaal
Inbraak opgezet bij
familielid
Koninklijk subsidie voor zes
jonge schilders
Ids Wiersma’s werk blijft
in Friesland
Het Sneeker Nieuwsblad is een gecombineerde uitgave van NIEUWE SNEEKER COURANT. SNEEKER COURANT en DRIJFHOUTS NIEUWSBLAD
Federatie van V.V.V.’s in merengebied kan een nuttig werk doen
113e jaargang no. 89
SNEEKER NIEUWSBLAD
Men schrijft ons:
Kuime capaciteit.
Zegelactie.
de
De intocht van St. Nicolaas
Dinsdagkoopjes.
Voor de jeugd is er dit jaar voor de
eerste maal ook een leuke St. Nicolaas-
attractie. In de week van 1522 no
vember n.I. zullen de winkeliers die bij
het Actie Comité zijn aangesloten ver-
lanaliisties aan de kinderen uitreiken.
Naat wij vernemen komt er zeer bin
nenkort in het stadhuis alhier een ex
positie van schilderijen en tekeningen
van de schilder J. A. van Royen. Nadere
berichten volgen.
benodigde
apparatuur
Gistermiddag
groot aantal
OUDEGA-W. De Geref. Vrouwenver.
„Bid en Werk” alhier hield haar verkoop
dag. Vooral des avonds was het druk in
het Gebouw. De totaal opbrengst was
625.netto.
Beveiligingssysteem.
De temperatuur voor het pasteuri
seren wordt automatisch srerezeld. Ook
met
van
Verschijnt
MAANDAGS en DONDERDAGS
Administratie:
Comb. Drijfhout Kiezebrink Co
Kantoor: GROOTZAND 55
Telefoon: 3005 (K 5150)
Op het moment dat een inwoner van
Eist op Tweede Kerstdag 1957 in een café
te Bemmel zat met zijn zwager, de 45-
jarige koopman F. v. d. L. uit Piasmolen,
werd er in zijn villa ingebroken, werd
een brandkast geforceerd en ruim der
tienduizend gulden gestolen, aldus meldt
de N.R.Crt.
Verdacht van deze inbraak stonden deze
zwager en een kantoorbediende terecht.
Volgens de tenlastelegging had de zwa
ger de kantoorbediende telefonisch ver
teld waar de brandkast stond en was,
dank zij deze informatie, de inbraak ge
slaagd.
Een bijzonder minderwaardig misdrijf
gericht tegen eigen familie en op het
moment dat v. d. L. de gastvrijheid van
deze familie genoot, zo noemde de offi
cier van justitie bij de Arnhemse recht,
bank dinsdagavond deze affaire. Hij eiste
tegen de 47-jarige kantoorbediende M.
uit Nijmegen twee jaar en tegen v. d. L.
twee en een half jaar gevangenisstraf.
M. had bekend. Hij had naar hij zei
de inbraak gepleegd op voorstel en aan
wijzingen van v. d. L., die 2500 van de
buit had gekregen. V. d. L. ontkende ech
ter hardnekkig en had naast de negen
getuigen a charge er nog zeven a dechar
ge laten dagvaarden, met wier verklarin
gen hij zijn onschuld trachtte te bewij
zen.
Voor het Humanistisch; Verbond, ge
meenschap Sneek, zal dr S. J. Bouma
a.s. zondagmorgen spreken over: „Vrij
heid en gebondenheid”, een onderwerp
dat zich op alle gebieden en in alle situ
aties aan ons opdringt. Telkens voelt
men als het ware de spanning tussen de
vrijheid en de gebondenheid, terwijl er
toch in feite geen spanning bestaat, daar
gebondenheid en vrijheid twee begrippen
zijn, welke onafscheidelijk aan elkaar
verbonden zijn.
Op voorstel van de jury voor de Ko
ninklijke Subsidie voor Vrije Schilder
kunst heeft Koningin Juliana een studie
beurs toegekend aan zes jonge kunste
naars, te weten: G. G. G. M. van den
Eerenbeemt te Haarlem, Ton Frenken te
St. Michielsgestel, mej. Th. J. B. Suringh
te Rotterdam, Auke de Vries te Leeu
warden en P. G. Engels en J. Hillenius,
beiden te Amsterdam.
Het Actie-Comité Sneek komt dit jaar met enige nieuwe ideeën teneinde de
St. Nicolaasweek aantrekkelijker te maken. Zowel voor de burgerij als voor de
winkeliers. D Sint arriveert zaterdag 22 november ’s middags om kwart over
twee met de boot bij de Waterpoort, maar een week daarvoor, dus op zaterdag
15 november, komt Don Pedro, zijn kwartiermeester-generaal reeds in onze stad
om te onderzoeken of zij in aanmerking komt St. Nicolaas z’n kernresidentie
van Friesland Zuid te worden.
Er wordt gestreefd naar oprichting van een federatie van V.V.V.’s in het Friese
watersportgebied. Deze kwestie zal in de najaarsvergadering van de provin
ciale Friese V.V.V., die dezer dagen te Leeuwarden wordt gehouden, nader aan
de orde worden gesteld en dat is verheugend. Men kan zich namelijk moeilijk
aan de indruk onttrekken, dat het Friese merengebied meer mogelijkheden
biedt, dan tot nu toe worden benut. Bovendien zullen de meren als recrea
tiegebied een steeds groter betekenis krijgen, naarmate in ons land de re
creatiemogelijkheden afnemen. Kort geleden werden de Friese watersportge-
meenten reeds verenigd in een soort ontwikkelingskamp „De Marrekrite”, dat
echter tot nu toe nog weinig van zich heeft laten horen. Met betrekking tot
de ontwikkeling van de toeristische mogelijkheden van het watersportgebied,
zal derhalve ook een federatie van V.V.V.’s van plaatsen aan en bij de meren,
zeer nuttig werk kunnen doen.
De Graaf de Monte Cristo.
Deze .fameuze roman van Alexandre
Dumas is al meermalen verfilmd. In het
nieuwe programma van het Amicitia
Theater draait weer een grandioze ver
filming van wat wel genoemd is het
meest romantische verhaal van alle tij
den: de avonturen van de jonge zeeman
Edmond Dantès, die na 18 jaar opge
sloten te zijn geweest in de kerkers van
chateau d’If, ontsnapt, op aanwijzingen
van de gestorven Abbé Faria een schat
vindt op het eiland Monte Cristo, welke
vondst hem de rijkste man van de we
reld maakt, en dan wraak gaat nemen
op de lieden die hem in de kerker deden
sluiten. En die wraak is niet mis
In de hoofdrollen Jean Marais en Lia
Amanda.
op 22 november wordt gevolgd door de
gebruikelijke rondrit door de stad
(om half vier) de ontvangst van
en
de
hoge gast op het stadhuis. Op de Markt
straat brengt de schooljeugd onder lei
ding van de heer Doodkorte hem dan
weer een zanghulde.
Het is vrijwel zeker, dat het werk van
de Friese kunstenaar Ids Wiersma, dat
enige tijd geleden geëxposeerd is in het
Kunstcentrum „Prinsetün”, voor Fries
land behouden blijft. De Friesche Maat
schappij van Landbouw voert thans on-
derhandelingen over de aankoop van
dat materiaal, dat Wiersma heeft sa
mengesteld over het het oude landbouw
bedrijf.
De collectie bestaat uit een paar hon
derd tekeningen en schetsen. Zij zal een
completering vormen van een collectie
van hetzelfde materiaal, die de Friesche
Mij reeds voor de oorlog in handen
kreeg. Deze verzameling is in bruikleen
afgestaan aan het Friesch Museum, die
haar tentoonstelt in het Landbouw
museum in Stania State te Oenkerk.
Het Fries Museum heeft, door bemid
deling van het Fries Genootschap, de in
het Kunstcentrum getoonde tekeningen
van kerken, molens, weverijen, smede
rijen, eendekooien enz. aangekocht.
(Fr. Dagblad).
De meren beslaan met de verbindings-
wateren een enorm gebied, dat steeds
meer in trek komt en waarvoor de be
langstelling ongetwijfeld nog zal stij
gen, zulks niet slechts als gevolg van
een groeiende behoefte aan recreatiemo
gelijkheden, maar ook omdat door ver
keerstechnische verbeteringen Friesland
dichter by de grote bevolkingscentra
komt te liggen, terwgl bovendien dë
meren in het Westen, met name in het
hoogseizoen, wel zo ongeveer de top van
de mogeiykheden hebben bereikt. Trou
wens, niet alleen recreatief, maar ook
economisch bieden de Friese meren gro
te kansen.
De watersporters kopen in de Friese
dorpen en steden en zij maken boven
dien kennis met in Friesland gebouwde
schepen en ook dat is van belang. Op
dit punt zou men zich kunnen afvragen,
1 waarom er wel in Amsterdam en wel
in Parijs watersporttentoonstellingen
kunnen worden gehouden en in Fries
land niet. Het is bepaald niet waar, dat
de goedkope en fraaie scheepjes, die
deze herfst op de oevers van de Seine
tentoongesteld waren, het alleen maar
daar zouden doen.
Dat de Friese meren steeds meer in
trek komen, kan men u in Sneek of
Grouw, in Terhorne of op de Veenhoop
direct vertellen. Het wordt ook bewezen
door de komst van raceboten, die lief
hebbers van snelheid op het water bren
gen. De komst van zeer snelle vaartui
gen en daarmee het beoefenen van wa-
terskieën, planking en dergelijke hebben
er al toe geleid, dat hiervoor beperken
de maatregelen zijn afgekondigd, in die
zin, dat een en ander naar de grote
meren is verwezen. Dit is niet slechts
geschied uit een oogpunt van veiligheid,
maar ook ter bescherming van het ka
rakter van de watersport in Friesland.
Overigens zal het gezicht van de wa
tersport toch in de toekomst veranderen
met de komst van groter groepen wa
tersportliefhebbers, die de Schoonheid
van de meren ontdekken, samen met
het feit, dat Friesland toch niet zo ver
weg ligt. Daarmee verdwijnt dan ook
langzamerhand de klacht van vele
botenverhuurders, dat zij een achterland
missen, zoals bijvoorbeeld in Loosdrecht
of De Kaag. Er zullen wellicht nog ja-
ren verlopen voor die klacht verstomd
Als voordelen van de Bottelmelk
noemde de heer Nauta hierna de betere
smaak die vrijwel geiyk is aan die van
rauwe melk en de oproming als bij ge
wone melk. Verder moet ze theoretisch
langer houdbaar .zijn dan melk die op
75 graden gepasteuriseerd is omdat de
ontwikkeling van bacteriën wordt ge
remd.
is, maar de wegverbeteringen en met
name de toekomstige aanleg van de
weg door de IJsselmeerpolders, brengen
Friesland tot op een afstand van min
der dan twee uur van het westen. Men
kan by die toekomstige drukte slechts
hopen, dat de reputatie van de Friese
meren als vakantiegebied niet in het
geding zal komen, dat niet zoals bij De
Kaag, gemeentebesturen misstanden
moeten gaan beteugelen en dat men ook
hier de klacht uit „Al wordt er Bach
gespeeld, ze rock”n toch”.
De installatie van het nieuwe bedrijf
heeft een ruime capaciteit. Per uur
kunnen 2000 flessen gebotteld worden,
waarvoor maar drie man nodig zijn. Dit
aantal kan echter nog belangrijk uitge
breid worden zonder dat daarvoor over
werk behoeft te worden verricht, zoals
voorheen bij een grote vraag (in de
zomer vooral naar yoghurt) geregeld
nodig was.
De heer Nauta schetste hierna de be
reiding van Bottelmelk. Gewone flessen-
melk die gepasteuriseerd wordt by een
temperatuur van 95 graden is zwaar
verteerbaar. Daarom is lang gestreefd
naar een methode de melk op een zo
laag mogelijke temperatuur te pasteuri
seren om daardoor de natuurlijke eigen
schappen zoveel mogelijk te behouden.
Hier geschiedt dit bij een temperatuur
van 72 graden. De Keuringsdienst stelt
echter hoge eisen als men bottelmelk
wil produceren. De apparatuur dient
praktisch bacterievrij te zijn en hoewel
de melk nimmer met de handen wordt
aangeraakt, moet het personeel zelfs
medisch worden gekeurd.
In verband hiermee is ook alle melk
van de boeren die aan de fabriek leve
ren onderzocht op de aanwezigheid van
thermophylen, bacteriën die een pasteu
risatie bij 72 graden overleven.
Deze Spaanse edelman zal, vergezeld het Waagplein. De kinderen die de leuk-
van twaalf Spaanse edellieden te paard ste versjes hebben gemaakt, krijgen op
en zes schildknapen-herauten, om half Sinterklaasavond een pakje van de Sint,
drie op de Bolswarderweg bij het park
aankomen en maakt daarna tot kwart
over drie een rondrit door de stad. Na
afloop neemt het gezelschap zijn intrek
in De Wynberg.
’s Avonds wordt een lampionoptocht
gehouden waaraan alle kinderen gratis
mogen meedoen. Voor de mooiste zelf
gemaakte lampions worden prijzen be
schikbaar gesteld. Don Pedro en zijn
gezelschap rijden mee in deze optocht
waaraan bovendien twee muziekcorpsen
en twee fakkelgroepen zullen meewer
ken. Opstelling half zeven op het Mar-
tiniplein. Op de Marktstraat begeeft
Don Pedro zich naar het balcon van
Onder de Linden vanwaar hij het voor
bijtrekken van de optocht zal gade
slaan.
Als het waar is, dat het schilderij,
waarvan we hier een foto plaatsen, en
dat het kindeke Jezus, Maria en Jozef
voorstelt, een echte Anthonie van Dijck
(1599-1641) is dan heeft de heer K. Kam-
minga. antiquair in de Kruizebroeder-
straat, vrijdag de koop van zijn leven ge
daan. Te Amsterdam vond hij het in een
opkoperskar tussen allerlei rommel en
kocht het voor een kleinigheid 40),
omdat hij het wel mooi vond. De kunst
handel Kouw aldaar, waar de heer Kam-
minga tegeltjes ging afleveren, zowel als
een Haagse kunsthandel toonden direct
belangstelling voor het doek en ook een
Haags kunstkenner deed een bod omdat
hij meende er een van Dijck in te her
kennen, al was het stuk niet gesigneerd.
Doch de heer Kamminga wilde het liever
eerst eens aanzien zodat het schilderij
nu in zijn huiskamer in de Kruizebroe-
derstraat hangt. Ongetwijfeld zullen de
experts nu wel gelegenheid krijgen te
oordelen of het hier een werkelijk origi
neel werk van de Vlaamse zeventiende
eeuwse meester, die zijn laatste levens
jaren te Londen doorbracht, is.
Advertentieprijs 15 et per mm
Bij contract (handelsadv.) lager
Abonnementsprijs f 3.per half
jaar. Franco per post f 3.75 per
half jaar.
Giro 8 5 0 7 4 8 ten name van
Sneeker Nieuwsblad.
Men kan ze echter geen week of lan
ger bewaren zoals gesteriliseerde melk
en het bewaren op een donkere en koele
plaats is van groot belang.
Zo zullen de Friese meren in de toe-
komst aan een nog groter deel van ons
volk ontspanning kunnen bieden...
Langzaam groeit het Friese meren
gebied intssen naar een nieuwe toe
komst. Diverse plannen getuigen daar
van. Er zyn plannen voor de bouw van
een bungalowdorp met zwembad, jacht
haven en paviljoen aan de Zuidwesthoek
van het Sneekermeer. Aan de overzijde
van dit meer, in Terhorne, dat de afge
lopen zomer 45.000 bezoekers trok, zyn
plannen voor het bouwrijp maken van
grond voor de bouw van zomerhuisjes en
bovendien zijn er plannen voor de stich
ting van een openluchttheater. Grouw
bekijkt z’n kansen om naast water-
sportcentrum ook forensenplaats van
Leeuwarden te worden. Ten aanzien van
de watersportvoorzieningen sukkelt
men ook hier met een gebrek aan fi
nanciële armslag. Er zouden meer aan
legsteigers moeten komen, er is 20
hectare terrein voor recreatie gereser
veerd, maar de te treffen voorzieningen
vergen f 600.000.en zo is er meer.
Het recreatieschap „De Marrekrite”
overkoepelt vele aktiviteiten met be
trekking tot dit alles en maakt een was
lijst van wat er allemaal nodig is. En
dat is heel wat: de Luts door Gaaster-
land zou bevaarbaar moeten worden op
dat het zuidelijke merengebied door
velen ontdekt kan worden; by Heeg
kan een bungalowdorp worden gesticht,
enkele vaarwegen in de Oude Venen
moeten worden uitgediept. Er zijn op
vele plaatsen kampeerterreinen nodig
en dit is maar een kleine greep.
Voortvarendheid is bij dit alles ge
wenst. En aangezien het niet gaat om
een uitsluitend Fries, maar om een na
tionaal belang, is overheidssteun bij de
uitvoering van vele plannen billijk. Zo
wel de ..Marrekrite” als een federatie
van V.V.V.’s krijgen een grote en be
langrijke taak. De watersportcentra
zelf dienen de grote lijnen te zien en
kunnen zich in elk geval tot het volgend
seizoen bezinnen op wat op korte ter
men en in de toekomst gedaan moet en
bereikt kan worden.
Het Actie Comité zal ook trachten
voortaan de normale verkoop aan stad
genoten en bezoekers (sters) uit de om
geving te stimuleren. Het heeft de leden
daarom voorgesteld iedere dinsdag een
speciaal artikel tegen een aantrekkelij
ke verlaagde prijs aan te bieden. Het
stelt hiervoor uithangborden beschik
baar die buiten opgehangen kunnen
worden. Onder aan dit bord bevindt zich
een blanco bordje, waarop men het
koopje kan vermelden. Met nadruk
wordt er echter on gewezen. dat de
De dag der geweldenaars.
In de zondag-matinee een pittige en
zeer spannende aktiefilm. Die dag der
geweldenaars is de dag vol spanning als
in een stadje in het verre Westen rech
ter Jim Scott om 11 uur vonnis moet
vellen in de zaak van het Amerikaan
se volk tegen Rudy Hayes, die koelbloe
dig een moord beging toen hij op een
diefstal werd betrapt en door de jury
schuldig werd bevonden. In het stadje
heerst een sfeer van angst, want de
Hayes-bende maakt zich gereed de bur
gers te terroriseren om Rudy van de
strop te redden. Maar rechter Jim staat
pal en alleen tussen het stelletje wette-
lozen en het verschrikte stadje en zal
desnoods recht spreken met kogels.
Cinemascope en Eastman-color. Fred
Mc Murray heeft de hoofdrol.
In de St. Nicolaasweek (waarin de
winkels tot ’s avonds 9 uur geopend
zijn) reiken de aangesloten winkeliers
bij iedere aankoop boven de gulden een
zegel uit. Deze zegel kan voor het
raampje in of naast de huisdeur worden
geplakt. Enige vertegenwoordigers van
het Actie Comité gaan ’s avonds de
straat op en bellen aan bij de adressen
waar een zegel is aangebracht. Kan de
bewoner tien zegels tonen, dan ontvangt
hij een waardebon, toont hij meer, dan
wordt de waarde van de bon overeen
komstig het aantal verhoogd. Hoe meer
zegels dus, des te waardevoller de bon,
die bij de winkeliers naar vrije keuze
kan worden besteed.
De Zuivelfabriek van de
Kon. Ned. Mij van Kaas-,
en Roomboterfabrieken
aan de Bolswarderweg
alhier brengt van maan
dag a.s. af een nieuwe
kwaliteit gepasteuri
seerde flessenmelk, de
z.g.n. Bottelmelk in de
handel. Deze melk, die
bereid wordt volgens het
laagpasteurisatiesysteem
is volgens de directie
beter dan de kroonkurk-
melk die op een hogere
temperatuur gepasteuri
seerd is. Ze is ook langer
houdbaar en de smaak
komt vrijwel overeen
met die van de rauwe
melk. Toch is ze niet
duurder dan de gewone
flessenmelk, en ze kan
door alle melkhandela-
ren geleverd worden.
De melkinrichting aan
de fabriek, tot nu toe
de enige in Friesland die
Bottelmelk bereidt, is
hiervoor geheel ver
nieuwd en uitgebreid en
van de
(nieuwste)
voorzien,
werd een
genodigden in de gele
genheid gesteld het
nieuwe bedrgf te bezich
tigen.
De directeur, de heer J. Nauta, ver
welkomde het gezelschap, waaronder
zich o.a. de saneringscommissie' voor
de melkhandel in onze stad, bestuurs
leden, directrice en personeel van de
Huishoudschool, bestuursleden van de
Ver. van Sneker Zakenlieden, Actie Co
mité en de Vereniging van Melkhande-
laren, de Rijkslandbouwconsulent en af
gevaardigden van Vrouwenverenigingen
bevonden, en hield daarna een korte
inleiding waarin hij de bereiding van het
nieuwe product, de kwaliteit en
nieuwe apparatuur toelichtte.
De melkvoorziening door de fabriek
is', vooral in Friesland, nog jong. Pas
omstreeks 1928 werd met flessenmelk
begonnen. Daarvoor werd de consump-
tiemelk door de melkboeren aan huis
geleverd. Het melkbedrijf aan de K.N.M.
fabriek was eerst maar klein. Alles
geschiedde in één lokaal: het spoelen en
het vullen (met de hand) van de fles
sen, het pasteuriseren, het koken van
pap, yoghurt enz. Een zeer benepen
boel.
In de loop van de jaren werd de vraag
naar flessenprodukten echter steeds
groter, vooral naar yoghurt, vla enz,,
maar de winstmarge was voor de oor
log zo klein, dat deze geen belangryke
investeringen toeliet. Thans is die nog
niet zo hoog, maar laat ze toch toe dat
het bedrijf nu behoorlijk kon worden
ingericht. Weliswaar is het nog maar
klein in vergelijking met de grote
melkinrichtingen in Holland omdat re
kening: gehouden moest worden met de
Spr. besloot zijn inleiding met te
constateren dat de kwaliteit van de
consumptiemelk na de oorlog belang
rijk is verbeterd en hij heeft sterk ver
trouwen dat dit nog meer zal toenemen.
Daarna werd het bedrijf bezichtigd,
waarbij de bezoekers konden zien hoe de
flessen na machinaal te zgn gespoeld
via een lopende kettingband van het
spoellokaai naar dë naastgelegen vul-
afdeling worden getransporteerd en al
daar gevuld en met een aluminium
capsule afgesloten. Vandaar gaan ze
naar de koelruimte. De nieuwe kook- en
pasteurisatie-afdeling bevindt zich bo
ven het vullokaal.
Ze moeten deze lystjes invullen, er een
vierregelig versje by maken en dan bel-
da denoneren in een bus in de buurt van
dat is verplicht. Het is dus onmogeiyk
dat er rauwe of onvoldoend gepasteu
riseerde melk in de flessen komt.
verlaagde prijs alleen op dinsdag moet
gelden. De andere dagen is het betref
fende artikel duurder.
afzetmogelijkheden, maar in principe is
de apparatuur en de bereiding precies
geluk.
L. een geharde avonturier die met ge
vaar gokt en kwam tot de slotsom dat hij
ook schuldig is.
Na afloop van de bezichtiging kon
men de verschillende K.N.M.-produkten
ook proeven en vergeleken.
