1001
tAedies
Geschiedenis is geen „leerstof”
maar „beleving”
IJ kwtf et tóf vaak .genoeg komto!
(HU vevleöen
O a
Bioscoopnieuws
gezellige mode fleurige mode betaalbare mode
C A brengen kan.
Natuurlijk,
damesmode-artikelen
koopt men bij C A
BOSSCHA
TELEVISIE
ifift
DONDERDAG 23 APRIL 1959
NIEUWSBL AD
SNEEKER
Veemarkt Sneek
Kievitseieren
ij bedoelen de damesmóde-afdeling van C A.
Tenminste als U van mooie kleren houdt. Als U dol bent op combineren.
Als U telkens iets anders wilt dragen.
Als U
voordeeltjes.
De damesmóde-afdeling van C A brengt
Het is de afdeling met de duizend-en-één ideetjes, met de mode-
primeurs, mét telkens als eerste het volledige nieuwe kleuren-assortiment
Kleed U elke dag anders.
U hebt keuze uit duizenden blousjes. vesten, jumpers, rokken
ei
pantalons. En voor prijsjes die alléén, maar dan ook alleen
975
alabastine
Meisjes en moeders,
die van mode houden,
zeggen eensgezind:
Politiële transactie start
1 mei
„uit” bent op mode-nieuwtjes en
Rely Jorritsma-priisfraech
1959
In blij verwachting
Zo heet dit toelichtend en geruststel
lend Doktersboek.dat gratis is in
gesloten bij een Babyderm Set,
waarin alles voor een vorstelijke
verzorging van Baby's tere huidje.
N hardt maakt iTdóe~d~J
1
Derde blad
Heimweh
Gevaren.
Concert.
Adv LM.
Historisch besef.
„Sneek,
BURGERLIJKE STAND.
Adv. LM.
Dinsdag was het de laatste verkoop-
en vervoerdag van kievitseieren in Fries
land. Hier werden nog aangevoerd onge
veer 4000 stuks. De inzet was 8 cent per
stuk met dalende tendenz.
In de zondagmatinee deze film met
een hard verhaal uit het Verre Westen,
waarin de revolver een grote rol speelt
en één man tussen de bevolking van een
stadje staat en haar totale uitmoording.
Stewart Grainger is die man, en Rhonda
Fleming zorgt voor de romantische noot.
Iets van waarde.
IJLST, van 16—23 april 1909.
Geboren: Luurtske, dv Izaak Kui
pers en Botje Nijdam.
Adv. I.M.
Kruizebroederstraat 63-65
BLAUPUNKT PHILIPS
SNEEK. In de vergadering van de
vrijzinnige kiesver. Sneek Stelde mr
P. C. Andreae voor samenwerking te
zoeken met de afd. van de S.D.A.P.
alhier om ds Horreüs de Haas can-
didaêtt te stellen bij de a.s. Kamer
verkiezing. De meerderheid ter ver
gadering verklaarde zich hier tegen,
en besloot oud-minister H. P. Staal
candidaat te stellen; dit geschiedde
met 12 st., ds de Haas kreeg 7 stem
men. De districtstfederatie der S.D.
A.P. zal vermoedelijk ds H. A. J. van
Wijhe van Drachten candideren.
„ONBERISPELIJK”...
Na het gronden pla
muren met Alabastine
en gaaf, egaal,
„onberispelijk” is het
eindresultaat!
ziet als de zin der geschiedenis. Dat is
een zaak van geloof. Hier scheiden zich
onze wegen. Maar wij zijn het er hopelijk
samen over eens, dat ons geschiedenis
onderwijs als bron van historisch en van
nationaal besef een betekenis heeft voor
de opvoeding, welke te vergelijken is met
die van vitamine C voor de voeding.
Na de pauze, waarin de expositie van
leermiddelen, welke door een elftal uit
geverszaken in de bovenhal en in de
foyer was ingericht, veel belangstelling
trok, beantwoordde mr de Vries nog een
aantal vragen en opmerkingen, waarna
de voorzitter hem hartelijk dank bracht
voor hetgeen hij te berde had gebracht.
Aan de hoge verwachtingen welke wij
van U hadden, hebt U volkomen beant
woord, aldus de heer Sipkens, die daar
na nog even wees op het nut van bijeen
komsten als deze. De politieke en gods
dienstige strijdbijlen worden even begra
ven in het besef dat wij allen een ge
meenschappelijke taak hebben die wij
samen hebben te dienen.
Uit de Nieuwe Sneeker Courant en de
Sneeker Courant van 21 en 24 april
1909, 50 jaar geleden dus:
Nei ’t wy fomimme hat de jury, bi-
steande üt de hearen ds H. J. Brouwer
to Holwert, G. G. Brouwer, De Gerdyk
en H. K. Schippers to Drachten de priis-
winners oanwiisd fan de Rely Jorritsma
Priisfraech 1959, Der binne dizkear 4
koarte forhalen en 3 fersen bikroand
fan de 25 ynstjürde forhalen en 14 fer
sen.
De middagbijeenkomst werd gevuld
door een concert door het Nederlands
Kamerkoor onder leiding van Felix de
Nobel, wat eveneens een succes werd.
Ct per
Ook in tube
vorm onder de
naam Alabastiek
verkrijgbaar,
Prijs f 2,25
ALASASTINE HOLLAND K.V. IE10SEMA0HT t AMSTERDAM
laatste
wat men
WYMBRITSERADEEL,
23 april 1909.
Geboren: IJnte, zv Hobbe Strik-
werda en Dieuwke van der Werf te
Goënga; Cornells Pieter, zv Teunis
Gerrit van Reeuwijk en Jannetje
Margaretha Lekkerkerker te Oost-
hem; Elisabeth, dv Ate Bootsma en
Siementje Postma te Tirns; Jacobje,
dv Jan Vaandriks en Afke Hoekema
te Woudsend; Lieuwe, zv Rinze Ze-
venkoeken en Rinske Hoekstra te
Tjalhuizum; Ruurdtje, dv Hendrik
Buma en Trijntje Koopmans te Oude-
ga; Hinke, dv Jouke Alberda en
Harmke de Hoop te Loënga.
Gehuwd: Gene.
Overleden: Eibertje de Groot 53 jr
echtg. van Sijtze Buma te Oosthem;
Sible de Vries 65 jr echtg. van Emke
Piersma te Idzega; Antje Boomstra
69 jr echtg. van Sijmen v. d. Wier te
Goënga; Ids Zwart 7 mnd. te Heeg.
SNEEK. Er waren dinsdag 7000
kievitseieren aan de markt, prijs 15
ct. per stuk.
Dinsdag en woensdag een Afrikaans
verhaal, waarin de Mau Mau toeslaat en
jeugdvriend ~n door hun verschillende
huidskleur doodsvijanden worden. Een
film van schokkend realisme en niet ge
ringe sensatie. Rock Hudson, Dane Wyn-
ter, Sidney Poitier hebben hoofdrollen.
Dinsdag werd in Amicitia de 21e In
spectie Vergadering gehouden, in welke
druk bezochte bijeenkomst de voorzitter,
Inspecteur R. J. Sipkens, naast de leer
krachten uit zyn inspectie ook een groot
aantal genodigden onder wie ver
tegenwoordigers van gemeente- en
schoolbesturen kon verwelkomen.
Hij deelde mede, dat de heer D. Zui
denveld, die jarenlang secretaris is ge
weest, naar Leiden is ve uisd. In zijn
plaats heeft de heer W. Nauta het secre
tariaat op zich genomen.
Spr. verheugde zich over de grote op
komst en gaf daarna het woord aan
onze oud-stadgenoot Mr Dr K. de Vries,
thans directeur van de Chr. Kweek
school te Leiden, voor zijn referaat over
„De zin van ons geschiedenis
onderwijs”.
De winners binne foar de forhalen:
frou T. SudemaMulder mei „Nacht
trein nel Chicago”; Ane Jousma to Den
Haech mei „Goadejefte”Paulus Akker
man to Marrum mei „Hündert kilo plas
tic” en Gerrit Mulder to Ljouwert mei
„Frou foar Freeds”.
Foar de fersen: Durk v. d. Ploeg to
Stiens mei „Ut it hüs fan de sliep”;
Tsjits Peanstra mei „Dimensy’s” en Jo
Smit to Grins mei „Hjerst”.
Mr de Vries, die met een harteljjk ap
plaus begroet werd, stelde in zijn boeiend
betoog voorop, <lat geschiedenis ten on
rechte een „zaakvak” wordt genoemd.
Het is een belevingsvak. Het verleden
is niet kenbaar, enkel benaderbaar. Ob
jectivering is hier onmogeljjk; we zijn
aangewezen op participatie (deelheb-
bing). Een geschiedenisles is pas ge
slaagd, als het verleden weer levend is
geworden, eerst in de geest van de on
derwijzer, vervolgens door de schier ma
gische macht van zyn woord, in die van
ds leerlingen.
Geschiedenis is geen „leerstof”. Dat
gene, waarom het by het onderwijs in dit
vak gaat, de beleving, is niet te exa
mineren, althans niet in de vorm a an
een invuloefening o.i.d. Het schriftelijk
toelatingsexamen voor het V.H.M.O, is
daarom, wat het onderdeel „geschiede
nis” betreft, waardeloos, sterker: heil
loos, gezien de funeste invloed, die het
kan hebben op het onderwijs in de oplei-
dingsklas: memoriseren, repeteren, cre
peren, de dood in de pot
is, volk te zijn. Wat maakt een groep
van personen tot „volk”? Niet de taai,
niet het bloed, maar: de tijd. Wat Fran
ken, Saksen en Friezen tot Nederlanders
heeft gemaakt, is: datgene, wat zij in de
loop der eeuwen samen hebben meege
maakt en doorgemaakt. Een volk wordt
natie, zodra de volksgenoten zich van
hun historische lotsverbondenheid be
wust worden. De Fransman Renan heeft
gezegd: een natie, dat wil zeggen: sa
men grote dingen gedaan hebben, samen
opnieuw grote dingen willen doen. Het
nationaal besef is a.h.w. een stuwmeer:
reservoir van tradities, krachtbron van
idealen.
Van vrijdag t.e.m. maandag draait in
het Amicitia Theater als hoofdnummei
„Heimwehdort wo die Blumen
blühn”. Het verhaal speelt zich af rond
het Mozart-knapenkoor, en gelovige
mensen, onbaatzuchtige redders en har
teloze aanklagers komen er ook aan te
pas in een drama van een eenzaam
meisje dat ten slotte door een handig
heidje van het koor als het voor de radio
optreedt tot de wetenschap komt dat
ze toch niet zo eenzaam is als ze had
gedacht. Het eenzame meisje wordt ge
speeld door Sabine Bethmann, de held
van haar dromen door Rudolf PraeK;
Pater Benedikt, leider van het koor,
door Hans Holt, ook Paul Hörbiger en
Oskar Sima treden in deze kleurenfilm
op en Freddy zingt het lied „Heimweh”.
Kruitdamp.
s. V'
Likemin as wy de forhalding tusken
Frysk en Nederlansk as in tsjinstelling
biskögje, sjogge wy dy tusken Fryske
skiednis en „vaderlandse geschiedenis”
as ir kontrast. It giet hjir net om öf-
stjitten, mar om oansluten. De „vader
landse geschiedenis” sil fan *e Fryske
skiednis gjin skea hawwe, krekt oars-
om: it détail jowt oan it gehiel glans,
mear libben. Dêrom: op Fryske skoallen
ek Fryske skiednis (Tot de 4e en 5e
klas Vaderlandse-, in de hoogste klas
sen Friese).
Het voortreffelijke boekje
drie kronen met ere” van Halbertsma en
Keikes stelt de Sneker collega’s in
staat, behalve aan nationale en regionale
fok aan locale geschiedenis te doen. Zij
laten hun jongens en meisjes toch niet
van school gaan zonder dat ze 1296 heb
ben beleefd, niet enkel als het sterfjaar
van de Hollandse graaf Floris V, maar
ook en bovenal als het geboortejaar van
hun geboortestad?
Met dit alles is het laatste woord over
de zin van ons geschiedenisonderwijs niet
gesproken, aldus spreker. Dat
woord wordt bepaald door
-X'j
No Iron boothalsblouse met nylon kantgarnering in
dezelfde kleur! In dé modetinten: geel, C90
aqua, zwart, rood en wit! 34/44 3
jeugdige katoenen Jacquard rok in artistieke kleurcom
binaties: blauw/groen, lila/groen en zwart/wit!
Leuk verwerkte zak! Junior Miss-maten: 32/42
Welke waarde heeft de beleving? Zij
versterkt het historisch besgf. Prof.
Geyl noemt daarvan drie kenmerken:
een critische instelling, eerbied voor het
leven en openheid voor de volheid van
het leven. Natuurlijk komen onze jon
gens en meisjes’hier niet aan toe. Maar
iets ervan is ongetwijfeld bereikbaar;
historisch denken is ons, naar het woord
van Prof. Huizinga, in het bloed ge
gaan. In deze tijd van toenemende mas
sificatie is de historische geesteshouding
allerminst overbodige luxe, zelfs brood
nodig.
Maar leidt een historische geesteshou
ding niet tot verstarring, tot conserva
tisme? Allerminst. Wie „historie” zegt,
zegt „leven” en wie „leven” zegt, zegt
„groei”, Jus verandering. Conservatisme
getuigt evenzeer van gebrek aan histo
risch besef als radicalisme. Geschiedenis
onderwijs is een voorbehoedmiddel tegen
beide kwalen
Op de lagere school wordt een bijzon
dere soort geschiedenis gegeven, nl. va
derlandse. Wat is de zin van ons onder
wijs in de vaderlandse historie? De me
morie van toelichting van de L.O.-wct
van 1878, waarbij dit vak verplicht werd
gesteld, spreekt van „opwekking van
warme vaderlandsliefde" als „bestand
deel der nationale opvoeding”.
Wat is „nationaal” Wat is een „na
tie” Een volk, dat zich er van bewust
SNEEK. van 16—23 april 1909.
Geboren: Antje, dv Sijbren Lieb-
bes Westra en Tjettje Pieters van
der Veer; Jan August, zv Pieter
Boersma en Catharina Zijlstra; Tjitte
Ids, zv Tjitte Bergsma en Sijbrigje
Bleeker; Renske, dv Auke de Vries
en Trijntje Wouda; Leonard, zv Al
bertus Jacobus de Greve en Hijlkia
HENNAARDERADEEL, van 16—
23 april 1909.
Geboren: Cornells, zv Tjitze van
der Heide en Lijsbeth Heeringa te
Baijum.
Gehuwd: Sijbe Terband 59 jr., wedn.
van Trijntje Bakker en Hielkje Mie-
dema 25 jr., beide te Oosterend.
Overleden: Sjoerd Hoekstra 80 jr.,
echtg. van Trijntje Veldstra te Lut-
ADVERTENTIE. Finale veiling
der gebouwen van de cacao- en cho
coladefabriek „Nederland”, eigen aan
de h.h. J. Veen en Co., op donderdag
29 april, voorm. 10 uur, na veiling der
machinerieën in de zaal van Amicitia.
Notaris Goslings.
Hier dreigen gevaren, met name chau
vinisme en militairisme. „Grote dingen”
zyn niet alleen gedaan met het zwaard,
maar ook met de spa, de pen, het pen
seel. Een teveel aan natonaal besef
daar komt chauvinisme op neer ge
tuigt van een tekort aan historisch be
sef.
Maar wie critisch is ingesteld, eerbied
heeft voor het leven en openstaat voor
de volheid van het leven, zal zichzelf en
zijn leerlingen weten te beschermen te
gen wat Prof. Bouman noemt: „collec
tieve eigenwaan, verheven tot dogma
tische zekerheid”. Zyn onderwijs in de
vaderlandse geschiedenis zal zich ken
merken door gevoel voor proporties: de
verhouding van Nederland, enerzijds tot
Europa en de wereld, anderzijds tot
Friesland en Sneek. Hij zal geen tegen
stellingen maken van wat samenstellin
gen zijn.
LEMMER. Op een half uur afstand
van onze haven is het houten aak-
schip „De Hoop” met een lading
grint van Millingen op weg naar
Veendam, bij hevige storm in zee ge
zonken. Schipper Dinkla, afkomstig
van ten Post, is door de salonboot
Heerenveen van de Holland-Friesland-
lijn gered, doch zijn vrouw en 6 kin
deren, en de loods de Vries uit Kam
pen zyn verdronken. Het schip was
nauwelijks zeewaardig en voor slechts
f 1400.verzekerd.
- I a W
Geborduurde linnen batist blouse, met dubbel schootje
om over de rok te dragen! ||75
Wit, bleu, geel en beige. 36/46 11
Grijp deze kans! TStlenku plooirok met dubbele plissé
plooien! Keuze uit 6 zonnige voorjaars- IJL75
kleuren! 36/44. Uitzonderlijk voordelig! IO
WASHINGTON. Het langver
wachte wetsvoorstel om de dames te
verbieden hoedenpennen langer dan
20 cm te dragen, is thans by het huis
van afgevaardigden van de staat Il
linois ingediend. Pennen langer dan
20 cm worden beschouwd als wapens,
waarvoor een vergunning nodig is;
de dames plachten er nog al eens mee
te vechten. In de staat Utah is een
wetsvoorstel ingediend iedere inwo
ner te verplichten zich minstens één
keer per week te baden. De controle
zal enige moeilijkheden opleveren.
De A.N.W.B. deelt mde, dat op 1 mei
de „politiële transactie”, ook wel „be
taalde waarschuwing” geheten, voorlo
pig nog als proefneming zijn entree in
enkele streken en steden van ons land
zal maken. Men zal dan de boete voor
een aantal eenvoudige verkeersovertre
dingen, zoals b.v. geen gebruik maken
van voetgangersoversteekplaatsen, van
een rijdende tram springen, niet-func-
tionerende fietsverlichting, het onbe
heerd laten staan van een rijwiel, rijden
in verboden richting, stoppen nabij een
hoek of bushalte, overtreding van par
keerverboden etc., rechtstreeks aan de
verbaliserende agent kunnen voldoen.
Is men het met deze „transactie” niet
eens, dan kan men evenals thans, een
gerechtelijke behandeling verlangen.
Er zullen drie tarieven gelden: f2.50
voor voetgangersovertredingen; f 5.
voor wielrijders, bromfietsen en ander
langzaam verkeer en f 7.50 voor over
tredingen door gemotoriseerde verkeers
deelnemers.
Halbertsma; Antoon, zv Anton Hein
rich Wempe en Sjoukje van der Veen;
Anne, zv Harmen Ligthart en Aaltje
Kamstra.
Gehuwd: Frederik Waringa 32 jr
en Geertruida Dwarshuis 21 jr; Al
bertus Sijbesma 20 jr en Cornelia
Tichelaar 19 jr.
Overleden: Jan Nicolaas Hofmees
ter 64 jr echtg. van Hinke Boomsma,
vroeger van Baukjen Groenveld; Jo
hannes de Lang 31 jr ongeh.
Aanvoer 2474 stuks.
207 Melk-, Kalf- en Weidekoeien f 695—
f 1095.
85 Vette koeien f 2,10—f 2,46, f 2,50—
f2,90, f2,95—f3,20 geslacht.
38 Pinken f 450—f 675.
2 Paarden.
800 Nuchtere kalveren f 35f 57.
4 Graskalveren f 280f 340.
725 Schapen f 50f 95.
133 Kleine lammeren f 35f 45.
10 Bokken en Geiten.
140 Varkens en Vette Biggen fl,55
1,70, f 1,72—f 1,78 levend.
210 Zouters en Lopers f 1,68f 1,72,
f 90—f 95.
120 Kleine Biggen f 40f 65.
Stemming: Gebruiks- en Weidevee
staande prijzen, goed gevraagd. Vette
koeien ruim prijshoudend, vlugge stem
ming. Pinken stemming niet vlug, bijna
prijshoudend. Nuchtere kalveren neiging
naar een lagere notering. Schapen en
lammeren handel stug, prijzen iets la
ger. Kleine lammeren geen hoge inzet
van de notering. Varkens en vette big
gen ruim aangevoerd, handel en prijzen
wat stug. Zouters en lopers rustige
stemming, prijzen iets lager. Kleine big
gen handel onveranderd tot iets meer
vraag.
kewierum; Aaltje Terpstra 63 jr„
echtg. van Gerrit van der Meer te
Wommels.
iimsiin
