Ensemble Lotte Goslar voor het Nut Zaterdag 21 november komt St. Nicolaas weer! Een goudstaaf uit de Lutine voor het Fries Scheepvaart Museum Klaar voor de sloop IJLST WYMBRITSERADEEL - «Slii en van AGENDA Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK, 114e jaargang no. 89 Donderdag 5 nov. 1959 DRIJFHOUTS NIEUWSBLAD Redakteur: L. KIEZEBRINK Zondagdienst Dierenartsen Vijf miljoenste spaarder bij de R.P.S. Forum komt met Cavalleria Rusticana en Paljas NederlandNoorwegen in Amicitia journaal De heer Jacob Dijkstra overleden Redaktie-adres Kleinzand 7 Telefoon 2872 Zondagsdienst dokters Heeg en Woudsend e.o. Het Sneeker Nieuwsblad is een gecombineerde uitgave van NIEUWE SNEEKER COURANT, SNEEKER COURANT en NederlandNoorwegen 7-1 Zondagdienst Dokters, Apotheek en Zusters Het verlopen paspoort 545e NED, STAATSLOTERIJ <z SNEEKER NIEUWSBLAD name V1D AMICITIA THEATER. de Valentjjndag. en ballastbroden, ten. Feestavond Volkson- Het Steenklipplein tot Trekking eerste klas. 9253, 5031, men 19, SNEEUW IN WEST-DUITSLAND Hoge prezen en uitgelote num mers van te Sneek verkochte loten. Op 75-jarige leeftijd is alhier overleder de heer Jacob Dijkstra, die onder de fir ma S. Dijkstra, de bekende klei waren fabriek aan de Oppenhuizerweg dreef. De begrafenis is bepaald op zaterdag 7 november na afloop van de rouwdienst welke ’s namiddags 1 uur aanvangt in de Zuiderkerk a. d. Rienck Bockemakadc Op woensdag 11 november komt het operagezelschap Forum hier in Amicitia met Cavalleria Rusticana en Paljas Het ensemble heeft hier al een goede naam en verwierf met de opvoering van deze beide beroemde opera's elders in den lande uitstekende beoordelingen van bevoegde recensenten. Er mag dan ook op een volle zaal worden, gerekend In het nieuwe Amicitia-journaal is op genomen de voetbalwedstrijd Nederland- Noorwegen. Sinds 31 oktober ligt er sneeuw in de Taunus en in zuidelijk Westfalen. Ook uit het Zwarte Woud, ’e Alpen en het Fichtelgebergte wordt zware sneeuwval ge meld. Het verkeer heeft zijn moeilijkheden d>or deze voorboden van de winter al terdege ondervonden. De foto toont een auto in een sneeuwlandschap op een weg door de Taunus. een het Van zaterdagmiddag 1 uur tot zondag avond 11 uur: Dokter D. Ferwerda, Heeg, Tel. 05154—2292. Donderdag 5 november ’s avonds 8 uur in Fredehiem Lezing met lichtbeel den door Prof. Dr J. J. Fahrenfort voor het Instituut voor Arbeiders Ontwikkeling. Donderdag 12 nov. ’s avonds 8 uur: Als de dauw hangt, komt er regen. Verschnnt MAANDAGS en DONDERDAGS Administratie: Comb Dnifhout Kiezebrink Co Kantoor: GRtX’TZAND 55 Teleloon: 3005 (K 5150) Donderdag 5 nov., vrijdag 6 nov. en za terdag 7 nov. Rawi- en Zaalberg- show door A. Verwer’s Beddenma gazijn in zaal Hotel „De Wijnberg'. Zondag 8 november. Ver. tot bevorde ring van zelfstandig denken „De Vrjje Gedachte”, Afd. Sneek. Lezing door Jan Koomen van Amsterdam over: „De film en de erotiek”, in zaal Piso. Aanvang 10.30 uur. Vrijdag 6 nov. t.e.m. maandag 9 nov. iedere avond te 8 uur en zondag middag tevens te 5 uurDe hond van de Baskervilles. Donderdag 12 november ’s middags 2 4 uur Zitting Breukbandenspecia list in Drogisterij de Jong, Galiga- straat. Donderdag 26 nov. en vrijdag 27 nov. en zaterdag 28 nov. Waterpoort- show van L>. en O. in „Ons Gebouw”, Westersingel. Zondagmiddag 8 nov. te 2.30 uur: Zwar te Jack de Desperado. 21345. Zondag 8 november E. J. S. Bron, Stationsstraat Tel. 05150—2383. Eigen geld 20.—)2663, 2672, 2674, 7033, 7063, 7064, 7080, 10144, 12035, 12228, 12235, 12256, 12259, 12263, 18050, 18059, 18085. Hoewel het er aanvankelijk niet op leek in de eerste minuten stond het al oi door een overrompelende aanval der Noren heeft het Nederlands elf tal woensdagavond de Noren ten aan- schouwe van 55000 bezoekers in het Feijenoord-stadion een verpletterende nederlaag toegebracht. Na 29 minuten scoorde Rijvers de gelijkmaker en nog voor rust maakte Van der Linden er 21 van. Na rust kwam de Nederlandse voorhoede eerst recht los, Wilkes scoor de 31, van der Kuil 41, v. d. Lin den 51, dezelfde speler 6—1 en ten slotte zorgde Wilkes er voor dat 71 de eindstand werd. Voor brandmelding steeds op no. 2000. Advertentieprijs 15 ct per mm Bij contract (handelsadv.) lager Abonnementsprijs f 3,per halt jaar. Franco per post f 3,75 per half jaar. Giro 8 5 0 7 4 8 ten Sneeker Nieuwsblad. oude fabel. Met de bijna steeds onzicht bare pianist Eddy Biedes heeft Freddy Albeck onze onverdeelde bewondering gehad. Tenslotte nog Lotte Goslar in haar glansnummers het wonderlijke wijfje in „Geen Wals”, en bovenal in de prach tige dansschets „Grootmoeder danst al tijd”, waarin zij met rake mimiek groot moeders leven van de wieg tot het graf uitbeeldt. Mr. Van Bottenburg dankte de dan sers en overhandigde b'oemen en bussen drabbelkoeken. tussen ook al gesproken over de „voor lijkheid” van het dept. Sneek, dat nadat het als eerste Cilly Wang hier heeft ge bracht, thans als eerste Lotte Gosiar brengt. Dit is mogelijk geweest door sa menwerking van de departementen en de heer van Bottenburg wenste dat deze samenwerking ook in de toekomst mo gelijk zal z(jn. Het bestuur wilde, om de sfeer en intimiteit van een ouderwetse Nuts-avond te benaderen, alle aanwezi gen, en Amicitia was tot de laatste stoel bezet, koffie met een speculaasje aan bieden. Na de sprekers was dan het woord, of de dans, aan het ensemble Lotte Goslar. Er is veel over haar kunst geschreven, men gebruikte woorden als subliem persoonlijk zou ik willen zeggen „on definieerbare humor”. Men kan hier lange verslagen over schrijven, met een stroom van woorden haar dansen en Ka rikaturale figuurtjes, die ze met minie me middelen op het toneel zet, beschrij ven en toch de kern niet raken men moet deze kunst zelf beleven en er een persoonlijk oordeel over hebben. Waar Lotte Goslar zelf zegt dat zij voor haar plezier danst, en met haar dansen al leen maar de mensen plezier wil doen, daar kan men ook rustig neerzitten on zich alleen maar laten amuseren. Het programma bood er alle gelegenheid voor. De beide Amerikaanse dansers Rosalind de Mille en Paul Jayson wa ren kostelijk in hun verschillende dan sen, waarvan sommige een prachtig stukje kolder waren. Nog groter bewon dering hadden we voor Jean Cebron. Zijn „St. George en de nieuwe draak” was fascinerend en zijn „model voor een mo bile”, dat men geen dans meer kan noe men maar wel sublieme bewegings kunst, was een van de hoogtepunten in dit programma. Een ander „hoogtepunt (en dan doelen we heus niet op zijn lengte was Freddy Albeck, de Deen se conferencier, zeer geestig, goed zan ger, meeslepende figuur, die bepaald meesterlijk was in zijn weergave van een 25000.— 19556. 5000.— 13308. 2000 12914. 1500.— 1534, 12539. 1000.— 2326, 3310, herinneringen te verwerven, te weten enige bronzen nagels, gemerkt met de „vogelklauw” en gediend hebbende tot het bevestigen der koperen huidplaten; een zwaar-eiken kimhout; enige kanons kogels en een volledig aambeeld, af komstig uit de scheepssmidse. Aan deze bescheiden collectie is nu dezer dagen een bizonder aardige aan winst toegevoegd: een goudstaaf Al thans, zo lijkt het want het voorwerp ts bedrieglijk goed nagebootst. Het be staat uit een loden kern, met verguld koper bekleed waarbij gewicht en vorm het origineel zeer dicht benadert. Wij danken de copie aan de belangloze hulp van de heer H. J. de Feyfer, voorheen leraar aan de zeevaartschool op Ter schelling en thans conservator van het Museum ,,’t Behouden Huys” op West. De staaf werd door de amanuensis van dit museum vervaardigd en door een Amsterdamse firma verguld. Als voor beeld diende een meer primitieve, doch niettemin zorgvuldige, oudere copie, on geveer een eeuw geleden, door een Ter- schellinger smid, in blik naar en échte gouden staaf gemaakt. 31 augustus 1939 werd een en ander derhalve uit Sneek teruggezonden de uiterste termijn welke burgemeester Poppinga had weten te bedingen. Ge lukkig wist het Fries Scheepvaart Mu seum toch nog enkele andere Lutine- Woensdag 11 november. Opvoering van de opera’s Cavalleria Rusticana en Paljas door Operagezelschap „Fo rum” van Enschedé in Amicitia. Aanvang 8 uur. Woensdag 11 november ’s avonds 8 uur Schutjassen in Café B. Westra te Heeg. St. Nicolaas heeft het Actie Comité laten weten, dat htf zaterdag 21 no vember a.s. weer in Sneek komt. Hjj arriveert 's middags om kwart voor drie met de boot bij de Waterpoort en hoopt daar weer vele kinderen met hun ouders te kunnen begroeten. Na de rondrit door de stad, waarbij hij door minstens vjjt Zwarte Pieten omringd wordt, begeeft ds Sint zich naar het stadhuis, waar de burgemeester hem als vanouds zal ontvangen. De volgende zaterdag rijdt hij weer door de stad, maar dan vertrekt hij om 3 uur vanaf Hotel Hanenburg. Zeer binnenkort wordt de afbraak van de oude Steenkllpstraten voortgezet. Thans is het hier afgebeelde blok krotwoningen aan de beurt om gesloopt te worden. Of ze allemaal tegen de grond gaan is echter nog niet zeker. Met de eigenaren van drie huizen aan de ie Steenkiipstraat, welke nog niet onrulmd zjjn, worden door de gemeente nog onderhandelingen gevoerd. Wordt geen overeenstemming bereikt dan worden alleen de huizen er om heen afgebroken. Donderdag 5 november 's avonds 7, 8 en 9 uur Cineacvoorstellingen met de kleurenfilm: De Reis van Prinses Beatrix naar Amerika. Donderdag 5 november. Foto v. d. Meu- ien, Foto Ris en Foto Wieienga. Agfacolor-lezing door de heer J. Leusden in foyer Amicitia. Aanvang 8 uur. Het Departement Sneek van 't Nut heeft gisteravond in Amicitia met de departementen van omliggende plaatsen als eerste in de rij departementen het 175-jarig bestaan van de Maatschappij gevierd. De heer Baggelaar, adj. secr. van het hoofdbestuur kwam de leden met dit feit gelukwensen. Sneek gaat vooraf aan de officiële viering, aldus spreker. Wan neer wij op 14 november in Amsterdam het feit gaan herdenken, is Sneek ons voor geweest, zoals het al meer voorop is gegaan. Met vreugde herdenken wij, Nutsleden, ons jubileum. Het Nut be staat 175 jaar. Met verbazing beden ken we dat in ons oprichtingsjaar, 1784, Napoleon nog op de schoolbanken zat. Met eerbied herdenken we het initiatief van Ds Jan Nieuwenhuizen die, bewo gen als hjj was met het lot des ge ntenen mans, en met bewonderenswaar- dige vooruitstrevendheid de stoot tot de oprichting van de Maatschappij tot Nut van het Algemeen gaf. Men gaf een stroom van geschriften uit die alle moesten dienen het volk op te voeden en meer kennis te geven. De eerste taal boekjes zjjn van het Nut, in 1823 ver scheen er al een brochure over het kleu teronderwijs. Wij kennen allen de ande re activiteiten het Nut heeft een rijk en imponerend verleden, dat mede te danken is aan de structuur van de vereniging, die altijd grote nadruk heeft gelegd op de zelfstandigheid van de de partementen en onafhankelijk is geweest van alle godsdienstige en politieke rich tingen. Men heeft gelegenheid geboden op een breed veld werkzaam te zijn om hiermee het algemeen volksgeluk te be vorderen. Het Nut, aldus de heer Bag gelaar, heeft thans 353 departementen, het jongste dept, is juist in Friesland gesticht, en men telt 47000 leden. Zo mogen we allen feestvieren in de hoop dat de komende 25 jaar ook goed mogen zijn. Mr H. J. J. van Bottenburg had in- Zaterdag 7 en zondag 8 november 1959. Van zaterdagmiddag 4 uur zondagavond 10 uur: Dokter K v. d. Heuvell, Bothniakade 1, Tel. 2612. Er werden ook al enige voorlopige be sprekingen gevoerd voor een actie ter gelegenheid van Valentijndag op 14 fe bruari. In Amerika is dit een zeer be langrijke cadeaudag voor de winkeliers. Erg enthousiast waren de aanwezigen echter nog niet voor deze nieuwe actie naast Vaderdag en Moederdag. Tijdens deze vergadering reikte de voorzitter de prijzen aan de aanwezige winnaars van de etalagewedstrijd tijdens de Kernweek uit. Deze prijzen beston den alle uit een vaas met bloemen. Op de speciaal voor dit doel vervaardigde vazen is de prijs vermeld. Die welke voor de voorzitter zelf bestemd was, werd hem door de heer D. v. d. Werf overhandigd. Nederlanders die een paspoort bezit ten dat nog geen vijf jaar verlopen is, kunnen voortaan op dit paspoort in Ita lië en Monaco, België, Frankrijk, Luxemourg, Zwitserland en de Bonds republiek Duitsland (met uitzondering van West-Berlijn) toegelaten worden. Dit blijkt uit een beschikking van de minister van justitie, zoals deze in ae Staatscourant is gepubliceerd. Dinsdag 10 nov. derwijs Afd. Sneek met gezelschap Tetman en Jarich de Vries. Aanv, 8 uur. De Rijkspostspaarbank, die vorig jaar de mijlpaal van de twee miljard gulden aan haar toevertrouwde gelden over schreed, heeft onlangs de vijf miljoenste spaarder in haar administratie geregis treerd. Thans bezit 44 van de Neder landse bevolking een RPS-boekje. In 1945 was dit percentage 35. Het aantal spaarders beneden 21 jaar is 1.7 mln., van 21 tot 40 jaar zijn er 1.5 mln en van 40 tot 65 jaar 1.3 mln., terwijl het aantal spaarders boven de 65 jaar 0.4 mln. bedraagt. De groep der loontrekkenden, dus van de werknemers in ruime zin genomen, is relatief vrjj sterk vertegenwoordigd. Het gemiddelde tegoed per inlegger bedraagt thans ruim f 450. Zondag 8 november. Dansen in Café Boermans te Bolsward. Muziek „De Calypso’s”. De komende afbraak omvat eerstaan totaal 34 woningen. Van de hier afge beelde 21, acht in het verlengde daar van welke van dit blok gescheiden zijn door een strook grond waarop de hui zen ai eerder onder de moker zijn ge vallen en dan nog vijf rechts vooraan in de le Steenkiipstraat, waarvan de ra men en deuren ook al lang met planken zijn dichtgespijkerd. Volgens het saneringsplan voor dit ge deelte van de stad zal de verbinding tus sen de Kloosterstraat en de Klooster- dwarsstraat mettertijd vervallen. De nieuwe straat komt dan in het verlengde van het Kloosterhof te liggen en loopt uit in de 2e Steenkiipstraat vóór de nieuwe woningen welke daar reeds ge bouwd zijn. wordt, als de huizen op de foto zijn af gebroken, verlengd en krijgt dan tevens een aantrekkelijker v :;m, Het saneringsplan omvat verder o.a. ook het amoveren van de boerderij van de heer Beetsma aan de Zwette en de daaraan grenzende oude woningen langs dit water, maar wanneer dit zal gebeu ren is nog niet bekend. Het bedrijf van de heer Andriol aan de 2e Steenkiip straat zal op den duur eveneens moeten verdwijnen maar ook hiervoor moet eerst een bevredigende oplossing wor den gevonden. En dat gaat maar niet zo een-twee-drie. Maar wat nu zal worden aangevat betekent toch al weer een flinke stap vooruit naar de vernieu wing en verfraaiing van dit oude stukje Sneek. Naar deze oudere copie zijn er door genoemde amanuensis eigenlijk twee staven vervaardigd één voor het Fries Scheepvaart Museum en één voor het Museum ,,’t Behouden Huys”. Op beide staven zijn de karakteris tieke cijfer- en lettercodes, die de échte staven vertoonden, met slagletters. Cp de blikken copie luidden deze 6 F B 13 58, welke code op de Terschellinger staaf zjjn aangehouden; de Sneker staaf heeft in plaats van het cijfer 58 het cijfer 59 verkregen. Een staaf met een dergelijk cijfer bevond zich wel on der de lading maar werd, voorzover be kend, nimmer gelurgen. Het is ons niet bekend of er over het algemeen nog exemplaren der werkelijk geborgen zilver- of goudstaven bestaan; men krijgt als buitenstaander nu een maal niet zo gemakkeljjk gelegenheid zijn neus te steken in de plaatsen, waar dergelijke zaken bewaard plegen te worden De kans dat de meeste van deze staven nog bestaan is echter wel groot maar of nu de kluizen van de Bank of England tot sluimeroord die nen, dan wel die te Bern, Fort Knox oi, wie weet, Amsterdam, wij vermogen het niet te zeggen. Misschien wel alle vier, en nog vele kluizen meer ook, want goud kent vijanden noch ijzeren gordij nen. H.H. Zaterdag 7 november ’s middags 2 uur in Aere Perennius. Openbare ver gadering Chr. Hist. Unie. Spreker Dr H. W. Tilanus over: „De alge mene politieke situatie”. Zaterdag 7 nov. Schutjassen in café v. d. Zee te Sijbrandaburen. Aan vang 7.30 uur. Dit voor de jeugd uit onze stad en omgeving blijde nieuws hoorden wy dins dagavond in de vergadering van het Actie Comité in Hotel de Wijnberg, waar voorzitter Binnema echter maar een handjevol leden kon begroeten. Vermoe delijk waren de thuisblijvers nog niet uitgerust van de Kernweek, waaraan de voorzitter nog even herinnerde. Ho dankte daarbij de commissie voor de etalagewedstrijd, inzonderheid de heer D. de Rapper, die zich met grote toewij ding aan deze zaak gegeven heeft, als mede de jury welke de 25 etalages be langloos beoordeelde. Daarna kwam de St. Nicolaas-actie aan de orde, waarbij de vergadering met het in de aanhef vermelde acoord ging. De voorzitter deelde verder nog mede, dat vergunning zal worden gevraagd de Sint ook door de smalle straten te laten rijden, en dat de winkels van za terdag 28 november af tot en met 4 de cember ’s avonds tot 9 uur geopend mo gen zijn. Als een speciale attractie tijdens de St. Nicolaasweken had het bestuur zich een letteractie gedacht, waarbjj het pu bliek een bepaald woord moest samen stellen, maar het gaf later, evenals de vergadering, de voorkeur aan het voor stel van een der leden waardebonnen uit te reiken aan personen die van el ders komen om hier hun St. Nicolaas- cadeaus te kopen. Zjj zullen daarvoor aan de Actie comité-man een krant, een advertentie of iets dergeljjks moeten kunnen tonen. Bijna een jaar geleden schreven wjj enige artikelen over de lotgevallen van het ongeluksschip ’’The Lutine”, dat tij dens de stormachtige nacht van 9 op 10 oktober 1799 op een rif tussen Vlieland en Terschelling liep en met man en muis verging. Het had een lading goud en zilver aan boord, zowel in de vorm van baren als muntspecie, waarvan waarde destijds door Lloyds werd op gegeven als 1.060.000 pond sterling aan staven en 140.000 pond sterling aan munten. Van begin af aan zijn uiteraard po gingen in het werk gesteld het goud en zilver te bergen en nog steeds spreken de schatten, die de „Lutine” met zich in haar graf sleurde, tot de verbeelding. Men neemt officieel namelijk aan dat slechts de helft van de lading voor en na weer boven water is gehaald, hetgeen tot in onze tjjj tot allerhande nieuwe, meer of minder serieuze pogingen heeft geleid, het onderste uit de kan te halen. Hoevaak men in het verleden ook reeds het lid op de neus gekregen heeft Op Terschelling is men daarentegen over het algemeen de overtuiging toe gedaan dat de tinbaggermolen „Karl- mata” het wrak in 1938 volkomen aan splinters heeft vermalen en dat er be paald geen eer meer aan te behalen valt. Wat er aan Lloyd’s aftreksom mocht mankeren zou aan de zwijgzaam heid der opeenvolgende officiële dan wel clandestiene bergers zijn toe te schrij ven, die bepaald niet van harte opga ven wat er alzo was opgevist. De „Karimata” heeft overigens niet datgene opgehaald wat men had ge hoopt. Bergen hout, ijzerwerk, huidpla- blokken, nagels, spijkers, kogels en zelfs twee lood zware kanons, doch slechts enkele mun ten, terwijl de ene gouden baar zelfs in twijfel werd getrokken het gerucht ging althans dat men deze uit Londen had laten komen om de geldschieters een hart onder de riem te steken. Wat dat betreft was men in 1924 ge lukkiger geweest, toen men met behulp van zandzuigers en. duikers onder de campagne was kunnen komen en aldaar niet minder dan 12 kisten, gevuld met gouden staven, had aangetroffen. De munten lieten zich over het algemeen minder gemakkelijk grijpen aangezien deze in vaatjes waren gestort, welke al spoedig uitelkaar waren gesprongen waarbij de inhoud zich over een grote afstand, in de breedte zowel als in de diepte, had verspreid. Van hetgeen de „Karimata” in 1938 aan de oppervlakte bracht is in het zelf de jaar het een en ander te zien ge weest in het voormalige Weeshuis aan de Kruizebroederstraat, toen dit gedu rende de maand augustus de tentoon stelling herbergde die naderhand aan leiding zou zijn tot de oprichting van het Fries Scheepvaart Museum. Deze col lectie omvatte de beide kanonnen, een zilveren „Spaanse mat” alsmede menigte kleinere onderdelen van eigenlijke scheepswrak. Een vol jaar is er door burgemeester Poppinga met taaie volharding gevochten deze verza meling voor Sneek te behouden, doch te vergeefs. Lloyds wenste geen afstand te doen van staaf en piasters terwijl de Fa. Doeksen, onder de hand eigenaar van de rest der geborgen zaken geworden, deze wenste te reserveren ten behoeve van een nog op te richten Terschellinger Oudheidkamer. APOTHEEK Van zaterdagmiddag 6 uur Postma, Oosterdijk 65. Groene Krui* W(jk- en Kraarn- verplegtng Zuster 1. Bónnema, De Bourbon- straat 35, Tel. 2504. Oranje-Groene Krui* Wit-Gel* Kruis Zuster Landman, Harinxma- kade 8A, Telef. 3257. BIJ BRAND belle

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Sneeker Nieuwsblad nl | 1959 | | pagina 1