Bal-champêtre op
Roekoe Polle
de
Sneek-week dit jaar met
zilver omkranst
De klop op de deur
IJLST
WYMBRITSERADEEL
van
Initiatief
Joh. Olij groeide uit tot
van
een
der belangrijkste zeilerenementen in ons land
l
r
11
en
Officieel Orgaan van de gemeenten S N E E K,
Donderdag 4 aug. 1960
115e jaargang no. 62
DRIJFHOUTS NIEUWSBLAD
i
I
W el gemutst en i
heid op Hardzeildag.
1 Hei Sneeker Nieuwsblad is een gecombineerde uitgave van NIEUWE SNEEKER COURANT, SNEEKER COURANT en
Na de oorlog
werd de draad weer opgevat, nadat
de S.Z.C. daarvoor al een Bevrijdings-
wedstrijd en een wedstrijd Voor de Ca
nadezen had georganiseerd. Er waren
zelfs al meer gasten uit Holland dan
verwacht was, hoewel enige Joodse zeil-
vrienden en de heer Jac. Lotgering uit
Amsterdam, altijd een trouw bezoeker
en enthousiast toeschouwer, die zijn
leven gaf in het ondergronds verzet,
pijnlijk gemist werden.
kermisterrein. Dit alles is vol
de dames en
moderne ver-
Officiële belangstelling
Vlaggen, maar niet voor Mussert
Zó danste men vroeger op Hardzeildag op de Roekoe, toen nog starteiland en
maakt verleden tijd. De houten dansvloer is geheel, de Roekoe bijna verdwenen en de kleding van
heren wekt nu alleen nog maar de lachlust op. Het feest zelf gaat dit jaar echter herleven. In een
sie op de betonnen dansvloer op het Kolmeersland, die al enige weken op de danslustigen wacht.
w
- -•
SNEEKER NIEUWSBLAD
ook
het
kan
belangrijke
jaar
opnieuw.
Joh. Olijde geestelijke vader
van de Sneek-week
Kantoor voor admini
stratie en redaktie:
GEDEMPTE POL 6
Telefoon: 3005 (05150)
b.g.g. 4091
van het publiek op het Kolmeersland en
in de schepen langs de wal meester, te
meer omdat de wind een hele slag ge
draaid was en hogerwal in lagerwal ver
anderd was. Tijdens de storm en de he
vige regenbuien werden de schepen wild
heen en weer geslagen en op elkaar ge
beukt, waarbij van enige salonboten de
ruiten vernield werden en ook andere
schepen schade opliepen.
Zie vervolg pag. 1 tweede blad
■I
i
Verschijnt
MAANDAGS en DON
DERDAGS
1
vy
j
Advertentiepriji 15 ct per
mm.
Bij contract (handelaadv.)
tager.
Abonnementsprijs f 3,—
per halt jaar. Franco per
post f 3.75 per half jaar.
Giro 8 5 0 7 4 8 ten name
van Sneeker Nieuwsblad.
tenissen voorgedaan. De eerste kwam al
in 1938, toen op de eerste middag tij
dens de wedstrijden van de S.Z.C. na een
langdurige windstilte een hevig onweer
zich boven het Sneekermeer ontlastte,
wat met een plotseling opkomende vlie
gende storm gepaard ging. De ene deel
nemer na de ander werd daarvan het
slachtoffer en in zeer korte tijd leek het
meer een slagveld, zoveel schepen wa
ren gekapseisd. Een paniek maakte zich
de
de
de
Maar
De 25ste Sneek-Week! Het is nu al heel gewoon dat Sneek ieder jaar
haar Sneek-Week heeft. Het is een zo hechte eenheid geworden, dat
men zich haast niet kan voorstellen dat de zeilweek er niet veel eerder
is gekomen en het jaren strijd heeft gekost er in 1934 mee te beginnen.
Het denkbeeld er voor was n.l. al veel eerder bij de heer Joh. Olij op
gekomen. Elk jaar weer pleitte hij er vurig voor in de vergaderingen
van de S.Z.C., maar pas in 1934 gelukte het hem de tegenstand te over
winnen en te bereiken, dat er een commissie uit het bestuur en de leden
werd benoemd om de plannen uit te werken. Dat was op woensdag 13
juni 1934 en nog geen maand later kon men in de bladen lezen, dat de
Sneek-Week er zou komen. Het taaie volhouden van de geestelijke
vader was beloond!
sprongen omhoog gegaan, zelfs na het
invoeren van inleggeld in 1948, waar,
toe de verenigingen zich genoodzaakt
zagen wegens de enorme kosten welke
het organiseren van de wedstrijden met
zich meebrengt. Reeds in 1946 werd het
aantal van driehonderd bereikt, en
daarna werd dit nog meerdere malen
overschreden. Verleden jaar bijv, ver
meldde het programma 322 deelnemers.
De eerste begroetingsavond
voor de deelnemers en hun bemannin.
gen vopr de aanvang van het festijn
werd in 1939 in Amicitia door de S.Z.C.
gehouden en ook dat is een elk jaar te.
rugkerende gebeurtenis geworden. Sinds
1946 echter, toen de organisatie van de
wedstrijden, welke daarvoor door elke
vereniging afzonderlijk geschiedde, één
werd, is ook dit een avond voor beide
verenigingen. Sinds 1954 evenwel gaat
de-officiële opening door de burgemees
ter er aan vooraf.
De oorlogsjaren
vormden in het begin, wat de wedstrij
den betreft, direct geen ernstige handi.
cap Dat blijkt wel hieruit, dat in 1940
het aantal deelnemers nog plm. 240 be.
droeg, onder wie nog velen uit Holland.
De entourage van het strijdtoneel
was echter sterk veranderd doordat
op het water en langs de wallen de
motorboten vrijwel ontbraken. Ben
zine was voor hen taboe geworden.
Die er nog lagen, waren er in een door
de S.Z.C. georganiseerde sleeptocht voor
motorboten, achter een stoomboot ge
bracht of waren al eerder op andere
wijze er naar toe gesleept en er toen blij,
ven liggen om hun eigenaren tijdens de
weekends toch nog de illusie van varen
te geven. Die sleeptocht is echter maar
eenmaal gehouden. De lol was er in
één keer af. Bovendien zou het gebruik
van steenkool voor dit doel later ook
niet meer door de bezetters worden toe.
gestaan.
Overigens werden de zeilsport in de
eerste oorlogsjaren geen moeilijkheden
in de weg gelegd. Later was dat wel het
geval. Toen mochten er op werkdagen
geen wedstrijden worden gehouden en
werden ook tal van waters in de provin.
cie tot verboden gebied verklaard. Het
Sneekermeer hoorde daar aanvankelijk
ook toe, maar de zeilverenigingen wis.
ten toch te bereiken dat die spoedig
weer onder een aantal voorwaarden
werd toegestaan, al moest hiervoor de
medewerking van de N.S.B.-burgemees.
ter worden ingeroepen.
In 1942 was het aantal deelnemers
uit Holland door de slechtere vervoer,
gelegenheid over het Ijsselmeer al min.
der, maar konden de wedstrijden toch
nog doorgaan, al was het inmiddels
uiterst moeilijk geworden aan de beno.
digde prijzen te komen. Er was vrijwel
niets meer te koop, en daarom moest
men ze zelf laten maken. In 1943 echter
was het verbod van wedstrijdzeilen op
werkdagen van kracht en zeilde alleen
de S.Z.C. op zaterdagmiddag en zondag.
Het jaar daarop stond het hele rader
werk stil, ook al omdat de besturen
ii
Het verlangen naar meer eenheid In
ons volk dat tijdens de oorlog zo sterk
naar voren was gekomen, kwam ook in
de organisatie van de Sneek-Week tot
uiting. Wel bleven de beide verenigingen
afzonderlijk bestaan en is er ook nooit
aan een fusie gedacht, maar de samen,
werking werd zó ver uitgebreid, dat er
inplaats van twee programmaboekjes
één kwam en ook met uitzondering van
dinsdag alle dagen dezelfde klassen op
dezelfde banen voeren. De starttijderi
waren nog wel niet gelijk, maar later
werd ook dat het geval, zodat het pro
gramma nu de gehele week de dins,
dag uitgezonderd gelijk is. Alleen is
gebleven dat de S.Z.C. de eerste drie da
gen de wedstrijden leidt en de K.Z.V.S.
de tweede helft, wat nimmer tot moei
lijkheden of strubbelingen aanleiding
me belangeloos is verricht om het steeds
terugkerende hoogtepunt in het leven
van onze stad - de Sneek-Week - te or
ganiseren en, ook financieel, vlot te doen
verlopen.
Het is niet nodig hier de betekenis
van de Sneek-Week voor de watersport
in het algemeen en voor onze stad in het
bijzonder, te schetsen. Iedere Sneker is
daarvan doordrongen. Ik zou dit korte
woord dan ook kunnen besluiten met bet
uitspreken, naast de reeds tot uiting ge
brachte erkentelijkheid, van de beste
Orde van de Sneker Pan wordt bekend
gemaakt.
Het aantal inschrijvingen, ook uit
Holland en de andere Noordelijke pro
vincies, werd ieder jaar groter. In 1936
waren er ruim 200 deelnemers, in 1937
230 en in 1938 245 inschrijvingen, welk
aantal tot aan de oorlog vrij constant
bleef. Daarna is het al spoedig weer met
heeft gegeven. Integendeel, de samen
werking is steeds hechter geworden.
Oude tradities
In datzelfde jaar heeft het nieuwe
Stedelijk Muziekcorps, dat zich in 1945
al op Hardzeildag op het Starteiland
had gepresenteerd, getracht een oude
traditie in ere te herstellen. Vroeger
werd nl. op de avond van Hardzeildag
een muzikale rondgang door de stad ge
maakt tijdens welke de vlag van de Zeil
vereniging bij een harer bestuursleden
van huis werd gehaald en daarna voor
op gedragen. Men wilde dit nu doen aan
de vooravond van de Sneek.Week en dan
beide vlaggen meevoeren. Dat is ook
gebeurd, maar bij die ene keer is het
ook gebleven.
Het Gemeentebestuur had in dat op
zicht meer sukses met het doen herleven
van de Sneker Pan. Voor dat doel werd
in 1954, In welk jaar de Sneek-Week voor
de eerste maal officieel in het Stadhuis
werd geopend, tevens de Orde van de
Sneker Pan ingesteld, welke onderschei
ding telkenjare tijdens de opening op
voordracht van de beide zeilverenigingen
zou worden toegekend aan hem die Sneek
en de zeilsport een warm hart toedraagt,
geregeld aan de Sneek.Week deelneemt
en zich daarbij bjjzonder heeft onder
scheiden. Klaas Vrolijk, toen de nestor
van de Sneker Regenboogzeilers, viel de
eer te beurt als eerste Schipper in
de Orde van de Sneker Pan benoemd
te worden.
De Schippers nemen echter de ver
plichting op zich tijdens de Sneek.Week,
evenals vroeger de gewoonte was, met
de pan in de mast te varen. Hieraan
wordt ook trouw voldaan, zodat we
daarna steeds meer koekepannen in de
mast hebben en naar verwacht
worden, zullen zien verschijnen.
Een andere traditie muziek en bal.
champètre op hei startterrein op Hard,
zeildag gaat dit jaar, dank zij een prij.
zenswaardig initiatief van de directie
van Lankhorst Touwfabrieken, ook her.
leven. Het dansen op de dansvloer was
al lang verdwenen en sinds enige jaren
de muziek eveneens, maar nu ligt er,
dank zjj Lankhorst, een dansvloer, zij
het van beton, en komt ook de muziek
terug. Het wordt dus weer ouderwets
op Hardzeildag, die de grote dag is ge
bleven en door de Sneek.Week zelfs nog
meer betekenis hteeft gekregen.
Bijzondere gebeurtenissen
In de geschiedenis van de Sneek.Week
hebben zich meerdere bijzondere gebeur-
In de vergadering van 27 april in het
café van de heer Feike v. d. Meer aan
de L. Veemarktstraat (nu Sikkens)
stond het bestuur van de S.Z.C. met de
heer H. v. d. Zee als voorzitter er nog
niet zo enthousiast tegenover. Vooral
de penningmeester de heer Tj. Ferwer.
da had bezwaren. De oude heer Veen
viel de heer Olij echter bij. Met een
profetische blik voorspelde hij: de toe.
komst van Sneek ligt in de watersport.
De heer Olij veegde de financiële be
zwaren aan kant. Wij moeten nu aan.
pakken nu Friesland dichter bij Holland
is gekomen, zo betoogde hij met klem.
Wij zijn een jonge krachtige vereniging,
die met weinig geldmiddelen grote din.
gen kan doen. Doe het nu, anders doet
een ander het
Mr K. H. Mulder voelde er als be
stuurslid van de 1 Ion. Zeilver. Sneek
ook wel voor. Hij wilde althans gaarne
met de Club een proef nemen.
De heer Joh. Olij stelde toen voor dat
het bestuur in overleg zou treden met
zijn collega’s van de zustervereniging.
En mochten die onderhandelingen af
springen (zo stond ’t letterlijk in het ver
slag) dan zou het bestuur een buitenge
wone algemene vergadering bijeen moe
ten roepen. Hij zou dan de garantie
kunnen geven dat het financiële gedeel
te geregeld was.
Het bestuur nam dit voorstel over en
zo kwam op woensdag 9 mei de bespre,
king met de K.Z.V.S. tot stand, waarin
haar bestuur zich in principe bereid ver
klaarde aan het organiseren van de
Sneek-Week mee te werken. Voorwaarde
was echter, dat de voorstellers moesten
aantonen in hoeverre de financiën be
schikbaar waren. En daarover zou met
de initiatiefnemer Joh. Olij overleg wor
den gepleegd.
Zulks is geschied en in de buitenge
wone algemene vergadering van de
Sneeker Zeilclub op 13 juni wederom
bij v. d. Meer verklaarde de heer
Olij na een enthousiaste verdediging
van zijn plan, dat hij zich desnoods per
soonlijk garant stelde voor de kosten.
Feike v. d. Meer viel hem al even
enthousiast bij en op zijn voorstel werd
de reeds genoemde commissie ingesteld,
waarin voor de leden benoemd werden
de heren Joh. Olij, L. Brandenburgh en
B. Brinksma. Het bestuur wees uit zjjn
midden de heren S. J. Olij (toen secre
taris) en G. S. Hofstra aan. De heer
Ferwerda wilde de financiële verant
woordelijkheid echter niet op zich nemen
en bedankte als penningmeester.
De commissie leverde het bewijs dat
een commissie niet altijd een kapstok
behoeft te zijn om er een voorstel aan
op te hangen. Zij toog met voortva.
rendheid aan het werk en.zag dit met
sukses bekroond.
De eerste Sneek-Week
werd gehouden van zaterdag 18 tot en
met donderdag 23 augustus 1934. Op
de dinsdag werd niet gezeild, maar wa
ren er behendigheidswedstrijden voor
motorboten, georganiseerd door de
Unie van Watertoeristen. De wissel,
prijs, de zilveren navigatieprijs, werd
gewonnen door de heer G. S. Ruiter al
hier met „Free”.
Het aantal deelnemers aan de zeil
wedstrijden overtrof de verwachtingen
en de Hardzeildag was, in tegenstelling
met de mening m de pessimisten die
vreesden dat deze dag zijn belangrijkheid
zou verliezen, drukker dan ooit.
Er waren nog wel enige klgine strub
belingen, o.a. met de K.V.N.W.V., dat
aan de Hollandse Regenboogzeilers een
startverbod oplegde voor de wedstrij
den van de S.Z.C. omdat die toen nog
niet bij het Verbond was aangesloten, en
maandag stak de harde wind een spaak
in het wiel maar toch was het over ’t
geheel een gunstige start en was be
wezen dat het mogelijk was zo’n groot
Noordelijk zeilevenement te houden. Het
voortbestaan van de Sneek-Week was
in één slag verzekerd.
In 1936 gaf ook het Gemeentebestuur
officieel van zijn belangstelling blijk.
Toen opende burgemeester P. J. de Hoop
nl. de Sneek.Week, die in dat jaar al
ruim tweehonderd deelnemers telde. Ook
de burgemeester van Wymbritseradeel
was aanwezig. Een gewoonte werd dat
echter niet, het duurde zelfs tot 1954
voor de opening weer een officieel ka
rakter kreeg. Van dat jaar af geschiedt
dit nl. aan de vooravond in het gemeen,
tehuis, bij welke gelegenheid dan tevens
de benoeming van de Schipper in de het niet verantwoord achtten zoveel en
Het feit dat dit jaar voor de vijf-en-
twintigste maal de Sneek-Week wordt ge
houden, geeft aanleiding tot enige bezin
ning. Immers het getal 25 heeft nu een
maal in een mensenleven bijzondere
betekenis gekregen en is zelfs verbonden
aan het door de mensheid zo begeerd edel
metaal het zilver. Al is het in werke
lijkheid 25 jaar geleden, toch lijkt het nog
zo nabij dat de tradiditionele hardzeil-
dagen werden uitgebreid tot de thans al
gemeen ingeburgerde Sneek-Week. Aan de
andere kant echter, welk een wijziging in
economische, maatschappelijke en politieke
verhoudingen heeft dit 25-jarig tijdvak te
zien gegeven om van de veranderde situa
ties op internationaal gebied maar te zwij
gen. Economische crisis, oorlogsgevaar,
mobilisatie, oorlogsdagen, bezetting, ter
reur en hongersnood, bevrijding, wederop
bouw, stijgende welvaart het zijn, naast
nog vele andere, gebeurtenissen die zich in
die periode hebben afgespeeld.
Het getuigt van het aanpassingsver
mogen van de mens dat ondanks al die
ingrijpende en soms wereldschokkende
gebeurtenissen, de Sneek-Week zich vol
ledig heeft kunnen handhaven als een
nationaal evenement op watersportge-
bied. Dat dit mogelijk is geweest bewijst
ook, dat het besluit van de Sneker zeil
verenigingen om de Sneek-Week in te
stellen, een weloverwogen daad was,
die algemeeri weerklank heeft gevonden
en gebaseerd was op een goed inzicht
in de ontwikkeling van de watersport.
Wij kunnen in dit jubileumjaar slechts
dankbaar zijn voor het genomen initia
tief, dat in alle opzichten goede vruch
ten heeft afgeworpen en de betekenis
van Sneek als centrum van watersport
heeft onderstreept, elk
Ons past niet minder erkentelijkheid
voor het vele werk, dat in de afgelopen
periode, jaar in jaar uit, met enthousias-
hooggehoed verhoogde het Muziekcorps uit Heerenveen ruim een halve eeuw geleden de vrolijk-
voornamelijk jonge mensen bijeen te
brengen wegens het gevaar van razzia’s.
Zodoende zijn er twee Sneek-Weken
tussenuit gevallen en staat pas thans de
zilveren Sneek-Week voor de deur.
In 1941 waren de bezetters nog zo
poeslief, dat ze geen bezwaar maakten
tegen het uitsteken van vlaggen tijdens
de Sneek-Week, mits dit niet leidde tot
demonstraties. Toegestaan waren
nationale vlag (roocLwit.blauw),
Prinsevlag (oranje-blanche-bleu)
Friese vlag en de Sneker vlag,
oranjewimpels mochten niet gevoerd
worden.
Waar de besturen van de beide ver
enigingen en van V.V.V. in onze krant
hadden medegedeeld er op te rekenen
dat de bevolking zoals gewoonlijk de
vlaggen zou uitsteken, werd hieraan ook
gevolg gegeven. Er werd druk gevlagd,
vooral in de binnenstad. Maar toen al
of niet toevallig de leider van de N.S.B.
een van die dagen ook een bezoek aan
onze stad bracht, waren na korte t(jd
alle vlaggen verdwenen. Me» wilde Mus
sert niet de illusie geven dat er voor
hem gevlagd werd.
wensen voor een voorspoedige ontwik
keling van de Sneek-Week. Daaraan zou
dan de hoop moeten worden verbonde’1.
dat de organiserende verenigingen in
toekomst voor haar, ook voor Sneek
arbeid, steeds van alle i
stanties en bevolkingsgroepen de onmi
bare steun mogen ontvangen.
Vooruitzichten.
Maar bij een jubileum behoort ooli
naast een terugblik op de afgelegde weg
een poging om de nabije toekomst te
verkennen. Zijn de vooruitzichten zo dat
ook in de toekomst een bloeiende Sneek
week is gewaarborgd Het komt mij
voor dat het antwoord op deze vraag,
die zich bij dit jubileum opwerpt, beves
tigend kan worden beantwoord, mits aan
twee voorwaarden wordt voldaan. De
eerste is dat de gehele Sneker gemeen
schap en niet het minst de jongere gene
ratie, bereid is aan de uitbouw van dit
jaarlijks evenement, dat zijn stempel op
Sneek legt, zijn beste krachten te geven.
Er is geen aanleiding om te veronder
stellen dat door onderlinge samenwer
king niet aan deze voorwaarde zal wor
den voldaan.
De tweede houdt verband met de
vraag of de watersport zich in opgaande
lijn zal ontwikkelen. Voor de beant
woording van deze vraag is optimisme
verantwoord. De arbeidstijdverkorting
dient zich aan. De eerste klop op de
deur heeft reeds geklonken en het klop
pen zal ongetwijfeld steeds dringender
worden. Eén van de facetten aan dit ver
schijnsel, dat ongetwijfeld grote veran
deringen in de maatschappij zal bewerk
stelligen, verbonden, is de vrijetijdsbe
steding. Verwacht mag worden dat de
arbeidstijdverkorting een stimulerende
werking zal hebben op de sportboefe-
ning, zeker ook op de beoefening van de
zeilsport en op het bezoek aan recreatie
gebieden. Deze factor, gevoegd bij de
nog steeds voortschrijdende ontwikke
ling van het moderne verkeer, waardoor
afstanden worden verkleind, schept voor
de Friese merengebieden ruime moge
lijkheden.
De geschetste tendenzen, welke naar
het mij voorkomt onvermijdelijk zijn,
legt aan allen, die bij het scheppen van
recreatiegelegenheden zijn betrokken, en
niet het minst aan de overheid, de ver
plichting op tijdig maatregelen te tref
fen voor de ontsluiting en een goede
outillering van recreatiegebieden.
Moge de klop op de deur in ruime
kring gehoord worden
Sneek, 1 augustus 1960.
L. RASTERHOFF,
burgemeester.
f
I
Ai