Waterpoort- krabbels
«nR
Ongekende belangstelling voor
Stefan Askenase
Onder de wilden van het Banchiplateau
I
1
If
IJLST
WYMBRITSERA DEEL
BUITENLANDS
OVERZICHT
van
door Speurder
I
en
Officieel Orgaan
de gemeenten S N E E K,
116e jaargang no. 14
DRIJFHOUTS NIEUWSBLAD
Frysk Orkest
Dood van Loemoemba kan ernstige gevolgen hebben
Benoemd
Feestelijke jaarvergadering
NCLB afd. Zuivel
Met Dr Fop I. Brouwer naar
het land der duizend meren
Donderdag 16 febr. 1961
1- Het Sneeker Nieuwsblad is een
gecombineerde uitgave van NIEUWE SNEEKER COURANT, SNEEKER COURANT en
Huisvlijt-tentoonstelling
in Ijlst
Dit jaar z.m. weer
bijzondere markten
op het Grootzand
Brand in Ijlster
kampeerschip
iU -
„Doarpsbilang” Turns
De heer J. C. Kan gaat
naar Groningen
I
(handels-
7
van
bijzondere
geboden.
Raadsels
en daar weegt
wel tegen op.
Hoe dit geloof ontstaan is, waar chris
tendom noch Islam invloed hebben ge
had, is een raadsel, maar het geloof
aan deze ene God bestaat.
Stefan Askenase bracht het derde pia
noconcert van Beethoven in samenwer
king met het Frysk Orkest en na de
pauze als solopianist een Chopin-pro-
gramma.
Verschijnt
MAANDAGS en DON
DERDAGS
Het wordt voor velen langzamerhand
weer tijd een paar eende-korven uit
te zetten. Grote partijen worden al
weer op de wekelijkse markt aange
voerd en bij de verschillende detail
listen zijn ze ook weer volop te ver
krijgen. Aanstonds zullen ze weer
plaats bieden aan de vele eenden en
naar het weer van de laatste dagen
te oordelen zal dit niet meer zo lang
duren.
Bizonder geheim
Unieke opnamen heeft Dr Julien van
dit toevallig ontdekte Vabong heiligdom
kunnen maken. Men ziet op de film hoe
zijn boy bevend de schedels uit de pot
ten haalt, bang dat men de indringers
op heterdaad zal betrappen. Daarna
woren uit andere potten grote maskers
van Vabong priesters te voorschijn ge
haald en haastig getoondhier heeft
Dr Paul Julien wel een heel bizonder
geheim ontdekt, waar men bijna ter
sluiks naar kijkt omdat het eigenlijk niet
mag, omdat dit immers hoort aan die
Andere mens, die men moet eerbiedigen
in zijn rechten, zijn tradities.... Haas
tig sluit de boy de potten, en hij veegt
zijn handen nog eens af aan zijn broek.
Zeldzame opnamen had Dr Julien ook
van de Bororo, een lichtbruin ras, onbe
trouwbaar, gevaarlijk, maar evenals alle
andere stammen, gelovend aan één God.
Prachtig waren de films die een uniek
beeld gaven van een dansfeest, van we
vende mannelijke Surah, en men volgde
zeer geboeid de beelden en de uiteenzet
ting van de spreker, die na zijn rede ook
nog veel vragen moest beantwoorden.
Dr Hofstra dankte namens allen Dr
Paul Julien hartelijk voor zijn prachtig,
verhelderend betoog.
Het Frysk Orkest had ditmaal de wind
in de zeilen, vermoedeiyk met de we
reldvermaarde Poolse pianist Stefan
Askenase als trekpleister, want „Aml-
citia” was gisteravond overvol. Een on
gekend feit voor onze stad, maar daar
om niet minder verheugend.
Tatouering
Spr. liet lidtekens hiervan zien, de met
Nederlandse spijkers doorboorde on
derlippen, waar men steeds de Angas
aan kan herkennen. Mensen staren U
aan van het doek, flikkeren van ogen,
ondoorgrondelijke gezichten, vreemd ge
sloten gezichten van Tsafi priesters, de
machtigen. Men gelooft hier in zielsver
huizing. Men kan de mensen moeilijk
benaderen, maar één ding is zeker: zij
zijn monotheïsten, er is een begrip van
een verheven hemel-God.
Dr Paul Julien, die gisteravond in res
taurant Piso voor het Natuurkundig Ge
nootschap sprak over het onderwerp:
„Onder de wilden van het Banchipla
teau'’, is een geïnspireerd, overtuigd en
zelfverzekerd spreker, die zijn gehoor
urenlang in de ban van zijn boeiend be
toog hield.
SNEEKER NIEUWSBLAD
IJLST. Naar wij vernemen, hoopt
Volksonderwijs in de naaste toekomst
hier een huisvlijttentoonstelling te
houden. Als vermoedelijke data zijn
opgegeven 29 en 30 maart a.s. De be
doeling is dat iedere inwoner van de
stad zijn medewerking aan deze expo
sitie kan verlenen.
Zonder op de zaak vooruit te lopen,
menen wij dat de volgende rubrieken
zullen zijn vertegenwoordigd: a. hout-,
klei- en metaalarbeid; b. schilder- en
tekenwerk; c. vlechtwerk; d. karton-
arbeid; e. knippen; f. handwerken.
Te zijner tijd hopen wij nog nadere
bijzonderheden over de tentoonstelling
per advertentie in dit blad bekend te
maken.
Voor de heer Kan zelf is dit een eer
volle benoeming en een mooie promo
tie, die hij altijd begeerd heeft, maar
voor de RHBS waaraan hij sinds 1944
verbonden is en voor het Gymnasium
dat de laatste vier, vijf jaren eveneens
van zijn grote bekwaamheden en lei
derschap heeft geprofiteerd, is dit ver
trek een ernstig verlies. Doch ook en
vooral voor TGP waarvan hij na het
vertrek van zijn vader de leiding ge
heel overnam en welker reeds opmer
kelijke prestaties hij nadien nog hogej'
heeft opgevoerd.
Een opvolger van zijn formaat te
vinden zal moeilijk, zeer waarschijn
lijk zelfs onmogelijk zijn.
Een kleine troost is echter, dat de
heer Kan niet direct helemaal voor
Sneek verloren gaat. Voorlopig n.l.
blijft hij nog enige dagen per week
les geven aan de scholen en tot aan de
viering van het 75-jarig bestaan van
TGP ook aan deze vereniging. Zijn
volledige betrekking in Groningen
gaat pas in september van dit jaar in.
Dan zal ook de woning klaar zijn wel
ke voor hem in Paterswolde wordt ge
bouwd.
UITWELLINGERGA. De NCLB afde
ling zuivel hield gisteravond haar jaar
vergadering in zaal De Jager.
De gebruikelijke agendapunten wer
den vlot afgehandeld, want om 9 uur
zouden de leden met hun dames het 30-
jarig bestaan van de afdeling enigszins
feestelijk vieren.
Dit geschiedde op een zeer gezellige
wijze met het bekende kienspel en heeft
allen zeer goed voldaan.
Om ruim elf uur sloot voorzitter R.
Veenstra deze bijzondere avond met
dankgebed.
Raket naar Venus
President Kennedy heeft bij zijn
verkiezingscampagne er voortdurend
op gewezen, dat Rusland een nog
steeds groeiende voorsprong had op
het gebied van raketten. Enkele ge
slaagde lanceringen van nieuwe raket
ten deden daarna het Amerikaanse
hart goed en vorige weêk stonden de
bladen vol met verhalen over een
nieuw rapport, waaruit zou blijken,
dat Rusland helemaal geen voorsprong
had op dit gebied. Dit zou afkomstig
zijn van de minister van defensie.
Kennedy was er wat door van zijn
stuk gebracht, omdat hieruit een ver
keerde beoordeling of zelfs valse voor
lichting zou kunnen blijken tijdens
zijn campagne. Men heeft de kwestie
nog maar aangehouden en tot Kenne
dy’s geluk, kan men wel zeggen, heeft
Rusland zondag een nieuwe grote stap
in het ruimteonderzoek gedaan, die de
bewondering van de gehele wereld af
dwingt. Vanaf een kunstmaan, die om
de aarde in omloop is gebracht, heeft
men een raket gelanceerd, die een cap
sule met instrumenten in ongeveer
honderd dagen op de planeet Venus
moet brengen. De afstand van de aar
de naar Venus is ongeveer 48 miljoen
km. Prof. Lilley van de Harvard-Uni-
versiteit heeft gezegd, dat het nog on
geveer anderhalf a twee jaar zal du
ren voor Amerika tot iets dergelijks
in staat zal zijn. Het is hier niet de
plaats om in te gaan op de weten
schappelijke problemen en vooruit
zichten, wij willen alleen de aandacht
vestigen op de grote technische be
kwaamheid van de Russen, die zich,
laten wij ons niet vergissen, weerspie
gelt in die sector van de raketten, die
ons op het ondermaanse het meest ter
harte gaat, namelijk die voor de oor
logvoering.
In Parijs hebben eind vorige week
de regeringsleiders en ministers van
buitenlandse zaken van de zes landen
van het kleine Europa vergaderd,
d.w.z. van Frankrijk, West-Duitsland,
Italië, België, Nederland en Luxem
burg, nadat de dag tevoren bondskan
selier Adenauer een apartje had ge
had met president De Gaulle. Het doel
van de bijeenkomst was, de Franse
plannen te bespreken voor een nau
were politieke organisatie van de zes
landen, die in de E.E.G. economisch zo
Kantoor voor admini
stratie en redaktie:
GEDEMPTE POL 6
Telefoon: 3005 (0 5150)
b.g.g. 4091.
De veel beluisterde en bekende radio
spreker Dr. Fop I. Brouwer houdt
maandagavond 20 februari in het Piter
Jelles Hüs een lezing voor het „NIVON”
over Finland, het land der duizend me
ren.
Dr. Brouwer zal met kleurendia’s een
reis vertonen door Zweden naar het
hoge noorden. Via de poolcirkel naar de
noordelijke punt van Finland waar een
bezoek wordt gebracht aan de Lappen.
Verder door de uitgestrekte bosgebieden
naar het centrale merengebied. Langs
het ijzeren gordijn brengt hij zijn toe
hoorders in de uiterste Zuid-Oosthoek
van het lange land en daarna langs de
Finse Golf naar de hoofdstad Helsinki.
wat
n.v. A.
5*
zo’n heilig woud. Men kent hier rotsver
ering en de geheime genootschappen,
waar men maar weinig van te weten
komt. Door een gelukkig toeval vond Dr
Julien een Vabong heiligdom, een plaats
waar de volwassen jongens naar toe ge
bracht worden voor ze als man in de
stam worden opgenomen. Hier worden
in grote, zeer oude potten, de schedels
van de voorouders bewaard. Onder de 1
„ogen” van deze voorouders worden de
jongens gegeseld.
van de nocture in fis, op. 48, de ma
zurka’s in G en a en de walsen in Des
en As, was dan ook subliem.
Het publiek toonde zich zeer enthou
siast voor het gebodene en bracht de
uitvoerenden een warme ovatie.
J. N.
Loemoemba is dood. De voormalige Kongolese premier, begin september af
gezet door president Kasavoeboe, maar nog steeds erkend door een aantal
Afrikaanse, Aziatische en communistische landen, was in december van het
vorig jaar gearresteerd door Moboetoe, de sterke man van president Kasavoe
boe. Maar vorige maand was hij overgebracht naar Jadostad in Katanga, waar
Loemoemba’s aartsvijand Tsjombé de scepter zwaait. Moboetoe oordeelde
Loemoemba in het door hem beheerste deel van Kongo niet in voldoende
veilige bewaring, aangezien de troepen nogal eens muiten.
Vorige week vrijdag kwam het be
richt van de Katangese regering, dat
Loemoemba en twee medegevangenen
ontsnapt waren en spoorloos verdwe
nen met een zwarte auto, die men la
ter langs de kant van de weg heeft te
ruggevonden. Dit bericht werd maan
dag gevolgd door de mededeling, dat
Loemoemba bij zijn vlucht iri handen
was gevallen van leden van een vijan
dige stam, die hem gedood hebben.
Nog vrijdag was bij de Ver. Naties
de vrees gegroeid, dat Loemoemba niet
gevlucht was, maar dat hij vermoord
was en dat het gehele vluchtverhaal
moest dienen om er de politieke ge
volgen van te beperken. De omstan
digheden van de vlucht en de dood
van Loemoemba wekten weinig ver
trouwen in de oprechtheid van de Ka
tangese regering.
Het is dus niet uitgesloten, dat Loe
moemba ook na zijn dood nog een
grote invloed zal hebben. Want hij is
martelaar geworden, vermoord door
wie nagenoeg iedereen ziet als een
marionet van de Belgen, namelijk
Tsjombé van Katanga. Ook Kasavoe
boe en Moboetoe, die hem aan Tsjom
bé hebben overgeleverd, gaan niet
vrijuit. Men vreest, dat de tegenstel
lingen tussen de Loemoembisten en de
rest van Kongo groter zullen worden,
vooral daar de troepenmacht van de
Ver. Naties te klein is om een bloed
bad te verhinderen, als de stammen
op wraak en weerwraak uitgaan.
Een oplossing is deze dood van Loe
moemba niet te noemen, want juist
gedurende zijn gevangenschap heeft
zijn vice-premier Gizenga in Stanley-
stad in de Oostprovincie het machts
bereik van de Loemoembisten aan
zienlijk weten uit te breiden. Gizenga
is een man met communistische trai
ning, die de dood van Loemoemba ze
ker met alle middelen zal uitbuiten.
Het Westen, dat zijn naam met Kasa
voeboe en Moboetoe en ook wel met
Tsjombé heeft verbonden, zal even
eens de weerslag van deze moord voe
len.
landbouw meer; hoe moeizaam de klei
ne stukjes grond tussen de rotsen be
werkt moeten worden toonden verschil
lende opnamen. Daarnaast is er ook vee
teelt: het kortharige Afrikaanse schaap,
en, in gebieden waar de grond nog ar
mer is, geiten. Al die beesten moeten
’s nachts binnengehaald worden, de hye
na’s zwerven rond. Wie dan nogmaals de
hutten ziet, die nauwe opeenhoping van
nauwelijks menselijke verblijven, vraagt
zich af waar de mensen dan moeten hui
zen. En dan laat Dr Paul Julien die
mensen zien: niet groot, zeer donker van
huid, de vrouwen niet gemakkelijk te
fotofraferen.
Dinsdag vergaderde in het gebouw
Aere Perennius de afd. Sneek van de
■Centrale V ereniging Markt-, Straat-
en Rivierhandel, ter bespreking van
de plannen voor het lopende jaar.
In het afgelopen jaar is door deze
groep nijvere kooplieden heel wat ac
tie gevoerd om de markt alhier attrac
ties te bezorgen en speciale reclame
markten in Sneek te houden. Menig
huismoeder zal zich nog herinneren,
dat haar soms zo maar zeer waarde
volle cadeaus werden aangeboden, en
kel en alleen door het feit, dat ze de
markt m°t een bezoek vereerde.
Er is door de koopieden een nieuw
plan bedacht voor het komende en lo
pende jaar. Als het mogelijk is, zal
evenals de voorgaande acties, weer in
samenwerking met de winkeliers van
het Grootzand tenminste één keer per
maand een zeer bijzondere attractie-
markt worden gehouden, waarop plm.
150 tot 200 cadeaus (waaronder wer
kelijk zeer bijzondere) gratis onder de
bezoekers worden uitgedeeld.
Er werd een plan besproken om op
deze topdagen onder de bezoekers plm.
500 a 800 genummerde briefjes te ver
spreiden.
Via een microfoon en geluidsinstal
latie worden regelmatig de getrokken
nummers bekend gemaakt en zij die
in het bezit zijn van deze nummers
kunnen dan gratis de aangeboden ca
deaus in ontvangst nemen bij de
marktkoopman of winkelier die dit ge
heel vrijblijvend en zonder enige ver
plichting heeft aangeboden.
De Sneker marktkooplieden heb
ben na het succes van het voorgaande
jaar besloten ook dit jaar weer de stad
Sneek, als enige in Friesland, deze bij
zondere markten te moeten aan
bieden als een bewijs, dat de inwoners
en in het bijzonder de kooplieden en
zijn winkeliers en handelaren, sinds
eeuwen her de traditie handhaven dat
Sneek een koopstad is.
Er moet eerst nog overleg gepleegd
worden met het officieële marktwezen
en de winkeliers, maar mochten er
geen bezwaren komen, dan zal de eer
ste reclame-markt nog in maart ge
houden worden.
Advertentieprijs 15 ct
per mm.
Eij contract
adv.) lager.
Abonnementsprijs 3,
per half jaar. Franco p.
post 3,75 per half jaar.
Giro 850748 ten name
van Sneeker Nieuwsblad
IJLST. De zonsverduistering
gistermorgen was goed en wel achter
de rug, toen de bewoners van IJlst
om ±11 uur werden opgeschrikt door
de brandsirene. Door beroepsslopers
worden de olietanks en ander ijzer
werk van het onlangs gearriveerde
kampeerschip van de heer Boertjens
(er komt ongeveer vijftien ton ijzer
vrij) met snijbranders uit het schip
verwijderd. Uiteraard is dit een werk
je waarbij de aanwezige olieresten
en de doordrenkte kurklaag gemak
kelijk vlam kan vatten. Men heeft dan
ook steeds een schuimblusser en de
kleine brandspuit voor eventueel
brandgevaar bij de hand, zoals nu het
geval was. Ditmaal echter nam het
vuur te snel in omvang toe. De schuim
blusser werd er op leeggespoten, de
kleine brandspuit raakte in het onge
rede en zo moest tenslotte de gealar
meerde brandweer nog met groot ma
terieel uitrukken. Met vereende krach
ten was men nu het vuur spoedig
meester. Waakzaamheid blijft echter
Op’e algemiene ledegearkomste, dy’t
moandei by E. Smits halden is, koe
foarsitter De Boer sa’n fjirtich manlju
en froulju it wolkom taroppe.
De rekken fan de skathalder wiisde
in batich saldo oan fan fiif goune.
De öfgeande bistjürsleden foarsitter
P. de Boer en skriuwer M. Meinder-
sma waerden op’e nij bineamd.
De bisprekking tocht alden fan da
gen waerd gjin bislüt oer nommen. Dit
is oan it bistjür oerlitten.
Adjudant Heystra fan Snits haldde
in ynlieding oer „jeugdproblemen”.
Hij bihannele dit ünderwerp fan for-
skate kanten en dêrtroch wie syn yn
lieding learsum en hie hy de bilang-
stelling fan alle oanwêzigen.
By de rounfraech waerden ü.o. it
forkear troch it doarp en it opknappen
fan de Tumser toer bisprutsen.
Al mei al wie it in goed slagge joun,
dy’t ek troch boargemaster Van Hout
bywenne waerd.
Persoonlijkheden
De bestuursambtenaren noemen hen
ongenaakbare persoonlijkheden, maar
persoonlijkheden. Ze hebben een hoog
staande moraal, en al zijn ze moeilijk en
lastig, men gaat van ze houden, aldus
spreker. En hier ontmoet men dan de
mensen, waar wij zo weinig begrip van
hebben, zoals Dr Hofstra het uitdrukte.
Vrouwen met schuchtere gezichten, een
hand van verbazing tegen de wang, al
lerliefste donkerogige kinderen, meege
zeuld op de rug, hardwerkende, eerlijke
weinig eisende mensen.
dat de heer Joh. Keikes in navolging
van de R.H.B.S.-leerlingen ook bezig
is met de bouw van een Flitsje. Ech
ter niet op zolder, maar in de huis
kamer, wat moeder-de-vrouw wel de
nodige rommel zal bezorgen. Maar ja,
dat moet ze maar voor deze huisvlijt-
uiting over hebben, vindt U ook niet?
W erklieSen zijn momenteel bezig met
het leggen van een nieuwe riolering
aan de Oosterkade. Dit staat al in
verband met de nieuwe Oosterpoorts-
brug. De uitmon
dingen van de oude
riolering lagen nl.
in dat gedeelte
wat straks over-
kluisd moet worden
en moesten dus
verplaatst worden.
Aan weerskanten van de oude brug
zal in totaal 220 meter nieuwe riole
ring worden geplaatst, wat uitge
voerd wordt door de n.v. A. Ooms
alhier, die tevens het grondwerk zal
verzorgen, benevens de verharding.
De firma T. D. Joustra bouwt de
brug. Ook ligt reeds een heistelling
voor de wal en het zal dan ook wel
niet zo lang meer duren of men kan
met het afdammen en het droogmolen
van de vaart beginnen. Wij zullen
dus wel enige tijd het ongemak al
daar voor lief moeten nemen, want
pas begin 1962 hoopt men met het
werk klaar te zijn. Maar als het ach
ter de rug is zal onze stad een heel
wat mooier aanzien hebben gekregen
een beetje ongemak
In het gebied van de Surah, grof ge
bouwde, goed gevoede, moeilijke mensen
die geen leiding aanvaarden, wemelt het
van raadsels. Het is een gebied waar
men zich onveilig voelt. De onderzoeker
vindt in de wildernis de opgerichte mo-
nolithen, stenen rotszuilen en vraagt zich
af of het groeven zijn. Er worden hier
offers gebracht, maar de zuilen zijn mis
schien duizenden jaren geleden opge
richt en wie weet het doel nog? Alle
•dorpen hebben hier een heilig woud. De
film toonde een aangrijpend beeld van
klagende vrouwen, na een begrafenis, in
De voorz. Dr H. Hofstra, memoreerde
in zijn inleidend woord dat Afrika mo
menteel helaas politiek zo in het cen
trum van de belangstelling staat. Maar
we hebben eigenlijk zo weinig begrip
over de ziel van deze mensen, waar
schijnlijk zal de rede van Dr Julien hier
verhelderend werken.
Dr Paul Julien vertelde dat hij juist
van zijn 21ste expeditie naar Afrika is
teruggekeerd, een voldoende aantal ma
len om bescheiden te zijn en te beseffen
dat men nog lang niet alles in dit enor
me gebied kan overzien. Zoals bekend
ging spr. voor bloedonderzoek naar Afri
ka: op het te bespreken plateau wonen
reeds 60 verschillende stammen, waar
van een 6-tal onderzocht is. De reden,
dat het noodzakelijk was dit Banchipla
teau bij het onderzoek te betrekken, was,
dat de onderzoeker en zijn vrouw hier
een buitengewoon hoog percentage
bloedgroep B vonden. Drie stammen zijn
op het plateau onderzocht: de Angas, Su
rah en Mumuyeh. Op een kaart wees
spr. de ligging van het in 1903 ontdekte
plateau aan.
De Engelsen drongen hier door, de
nieuwe en oude tijd zijn hier op on
navolgbare manier tegenelkaar ge
botst; in de stad leeft men modern,
op korte afstand hiervan vindt men
de meest primitieve mens.
De expeditie trok hier door savanna ge
bied. Op de hellingen vindt men wel
woud vegetatie, maar het plateau heeft
te lijden onder bodem-erosie. Het kli
maat is er slecht, vochtig en ’s nachts
huiveringwekkend koud. Hier eindigde
in 1903 de prae-historie.
Stammen bevochten elkaar op leven
en doöd; een man kon niet huwen voor
hij een andere man gedood had. Twee
jaar geleden kwam hier nog kannibalis
me voor, en waarschijnlijk bestaat dit er
nog wel. Dr Paul Julien liet interessante'
opnamen zien van dorpen van de Angas-
stam, omgeven door hoge wolfsmelk-
planten, ondoordringbare doornplanten.
Een wirwar van nauwe straatjes en
steegjes, tussen ronde paddestoel-achtige
hutten, gedekt met een dak van stro.
Graanschuren als lemen bekers met een
kegelvormig strodak, elke inwoner van
het dorp heeft zijn eigen voorraadschuur.
Men leeft hier hoofdzakelijk van de
nauw samenwerken. Vaker overleg
tussen de ministers en de instelling
van een soort politiek secretariaat wa
ren de belangrijkste punten, waar al
len het wel min of meer mee eens wa
ren, behalve de Nederlanders, die
hierin een politieke stap naar de ves
tiging van het kleine Europa met uit
sluiting van Engeland zagen. En Ne
derland wil om politieke zowel als
economische redenen Engeland zo
nauw mogelijk aan het vasteland
binden. Een ander bezwaar van
de Nederlanders was, dat te ver voort
gaan op deze weg ook de samenhang
in de Noordatlantische Verdragsorga-
nisatie zou verzwakken, wat, vooral
gezien de visie van De Gaulle over een
veel onafhankelijker politiek ten op
zichte van de Ver. Staten, een ernstig
nadeel is. Adenauer had dit eerst ook
als nadeel gevoeld, want een nauwe
band met de Ver. Staten is de basis
van de Duitse politiek. Op dit punt
schijnt De Gaulle hem gerustgesteld te
hebben, maar het is de vraag of dit
voldoende is. De Gaulle verandert niet
gemakkelijk van gedachten en het is
zeker niet denkbeeldig, dat hij, als hij
beschikt over een te gebruiken eigen
kernwapen, het ogenblik niet geko
men acht om weer de nadruk te leg
gen op de onafhankelijke positie van
Europa, dat volgens hem zijn verleng
stuk in Afrika heeft. Dit is echter een
visie, waarvan vooral de Afrikanen
niet al te veel terug zullen hebben. De
basis van de Franse politiek zou dan
wat al te zwak worden. Het is niet
goed verklaarbaar, dat Adenauer over
deze bezwaren is heengestapt. Mis
schien is hij van oordeel, dat het Fran
se plan minder gevaarlijk is dan wij
hier geschetst hebben, vooral omdat
het volgens de Duitse opvatting niet
zo lang meer zal duren of het leider
schap in het Kleine Europa, dat nu
nog bij Frankrijk ligt, gaat over naar
Bonn. Maar ook in dat geval is er voor
Nederland weinig aantrekkelijks in ’n
constructie, waarvan Engeland uitge
sloten is. Daar komt nog bij, dat En
geland te kennen heeft gegeven, wel
degelijk te willen deelnemen aan het
politieke beraad over Europa, nu de
supranationale elementen eruit ver
dwenen zijn. Maar Frankrijk wil er
Engeland ronduit niet bij hebben om
zijn leiderschap niet in gevaar te zien
gebracht. Op 19 mei hervatten de Zes
hun beraad.
Onze bekende stadgenoot de heer J.
C. Kan, leraar lich. opvoeding aan de
RHBS en het stedelijk gymnasium en
leider van de gymnastiekvereniging I
TGP, gaat Sneek verlaten. Hij is met
ingang van 20 februari a.s. benoemd
tot docent aan de Academie voor
Lichamelijke Opvoeding te Groningen,
om daar les te geven in zaalwerk
(turnen enz.) en methodiek.
Naast de R.K. Ulo-school in het Tuin
dorp is men op ’t ogenblik bezig met
het heien van pa
len, waar aan
stonds de uitbrei
ding van de school
op zal rusten. Er
zal nog wel een
tijdje mee heen
gaan voor alles
achter de rug is, doch er zit nu toch
schot in de zaak.
Schreef Speurder vorige maal reeds
over de bedrijvigheid op het „Eiland",
thans staan de spanten van’ drie in
dustriehallen al overeind. Daar is al
lereerst de n.v. Gebr. Kwant, die daar
een ruime hal voor de lasserij laat
bouwen, maar ook die welke bestemd
is voor V. d. Heem schiet al aardig
op. De stijlen en spanten van een iets
kleinere hal t.b.v. de heer Boersma
alhier staan eveneens al overeind.
Over een paar maanden zullen al de
ze hallen misschien reeds gereed zijn.
In een van de dagbladen las Speurder
IJLST. Onze stadgenote mej. T. D.
Visser, onderwijzeres te Oenkerk,
werd in gelijke betrekking benoemd
aan de Hervormde school te Hooge-
veen. Indiensttreding 1 maart a.s.
Het orkest speelde voorts een symfo
nie van Haydn en een werk van de he
dendaagse Hongaarse componist Ko-
daly.
Een zeer aantrekkelijk programma,
waarmee de bekwame dirigent Alfred
Salten veel eer wist in te leggen.
De 103e symfonie in Es van Joseph
Haydn, één van de zgn. „Londense
symfonieën”, werd als openingspro-
gramma gespeeld. Afgezien van een
mindei' goed sluitend unisono in de eer
ste strophe, werd het stuk met zorg
gerealiseerd, al was het derde deel (me
nuet) o.i. te zwaar op de hand. Het
meest boeide ons het prachtige derde
deel (Andante) dat dienovereenkomstig
werd uitgevoerd en waarbij tevens de
aandacht viel op het fraaie spel van de
eerste concertmeester, Maurits van den
Berg.
De wel zeer vrije variaüevorm werd
door Zoltan Kodaiy toegepast op het
Hongaarse volksliedje „Fölszallot a pa-
va” (De pauw vloog). Hét Is zeer knap
geschreven, boeiend en kleurig geïnstru
menteerd en zeker in vele opzichten
moeilijk weer te geven. Dat het Frysk
Orkest zo uitnemend slaagde met de
herschepping hiervan, is een bewijs van
het hoge peil dat bereikt is.
Stefan Askenase speelde het derde
pianoconcert zeer afwisselend en prach
tig gekleurd, beurtelings met krachtige
of fluisterende toon. Door de fraaie om
lijsting van het orkest, waarbij Salten
zeer ad rem enkele schommelingen wist
op te heffen, ontstond een fraai geheel.
Hoewel wij grote waardering hebben
voor de uitzonderlijke prestatie van As
kenase menen wij toch dat zijn accenten
bij Beethoven te fel geplaatst werden.
Daarom lag voor ons gevoel het hoog
tepunt in zijn spel na de pauze, waarbij
bleek dat Askenase een uitmuntend
Chopin-vertolker is. Zijn interpretatie