Handel
en
Sneek’s aandeel in subsidie Frysk Orkest
becijferd op ruim f 18.000,-
Dep. Sneek
Ned. Mij. v. Nijverheid
Stijlvolle herdenking honderdjarig bestaan
IJLST
W Y M BRITS ERA DEEL
en
van
Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK,
116e jaargang
Maandag 20 febr. 1961
DRIJFHOUTS NIEUWSBLAD-
Kan Sr naar Sneek
„Gouden viooltje”
voor Alfred Salten
•Striidboun „Fryslan Frij’
wil Friese ambtenaren
MAANDAGS en DON
DERDAGS
no. 15
Minderheid in B. en W. voor handhaving oude subsidie
Sneker successen op
Jouster Damdag
Het meer lokte al
-1 Het Sneeker Nieuwsblad is een gecombineerde uitgave van NIEUWE SNEEKER COURANT, SNEEKER COURANT en
SNEEKER NIEUWSBLAD
Veel werk verzet
die
In het Stadhuis
Gezond chauvinisme
Geen nieuws onder de zon
teerde voorzittershamer aan.
De heer Zandstra sprak hiervoor
zijn hartelijke dank uit. Hij hoopte dat
nog vele voorzitters deze hamer mo
gen hanteren en het goede contact tus
sen het Departement en de Kamer van
Koophandel nog vele jaren zal blijven
bestaan.
te
het
Advertentieprijs 15 ct
per mm.
Ejj contract (handels-
Verschijnt
Aspecten
Bij het beoordelen van het desbe
treffende verzoek hebben B. en.W. de
verschillende aspecten van deze aan
gelegenheid bezien. Zij hebben zich
eerst afgevraagd of het voorgestelde
plan afgezien van de eventuele fi
nanciële consequenties voor deze ge
in verband met het feit dat de heer
J. C. Kan Jr. met ingang van vandaag
zijn lessen aan de Academie voor Li
chamelijke Opvoeding in Groningen ge
durende de eerste twee dagen van de
week gaat waarnemen, komt de heer C.
Kan Sr. trjdelijk naar Sneek. Onze oud-
stadgenoot zal gedurende de eerste twee
dagen der week de lessen aan de Rijks
HBS en het gemeentelijk gymnasium
voor zijn zoon waarnemen, terwijl hij
daarnaast in de avonduren ook nog
enkele lesuren voor de gymnastiekver
eniging Thusnelda Greate Pier zal ver
zorgen.
De heer J. Folkertsma, voorzitter van
de Kamer van Koophandel, compli
menteerde het bestuur eerst voor de
stijlvolle wijze waarop dit jubileum,
zowel door de drie voorafgaande be
langwekkende lezingen als door deze
receptie gevierd wordt, en zei daarna
dat hij en de voorzitter elkaar al ja
ren kennen. De heer Zandstra is chau
vinistisch. Hij spreekt altijd met grote
bewondering over Sneek en het Snee-
kermeer. Over ’t algemeen is chauvi
nisme af te keuren, maai* wij kunnen
het van U billijken, aldus spreker, om
dat het bij U voort komt uit liefde
voor Uw stad waarvoor U dan ook zo
veel wilt doen en al vele jaren heel
wat hebt gedaan. Ik vind het daarom
jammer, dat U volgend jaar moet af
treden, aldus spr., maar wens U toe
dat het U nog lang gegund zal zijn Uw
medewerking aan het werk van het
Departement te geven.
Tot besluit bood de heer Folkertsma
als geschenk een met zilver gemon-
Het tegenwoordige bestuur v.l.n.r. de heren G. W. Poiesz, J. Douma Gzn. (secr.),
Th. W. Zandstra (voorzitter), J. Suwijn Bolsward (penningmeester), en Drs. J.
Nooitgedagt, IJlst.
De receptie, die een stijlvol karakter
droeg, was zeer druk bezocht. Naast
de vele industriëlen uit onze stad en
omgeving, onder wie wij ook nog de
oud-voorzitter de heer N. J. Wouda
opmerkten, en een tweetal vertegen
woordigers van de directie van V. d.
Heem n.v. te .Den Haag de techn.
directeur Ir P. G. Zaaijer en de toe
komstige directeur van het Sneker
bedrijf Ir J. Pehler toonden ook het
provinciaal bestuur, de gemeentebe
sturen van Sneek, Wymbritseradeel en
IJlst, de Kamer van Koophandel en
Fabrieken in Friesland, en het E.T.I.F.
hun belangstelling, terwijl namens het
Hoofdbestuur van de Maatschappij de
voorzitter de heer De Groot van Emb
den en de algemeen secretaris Mr
Lansschot Hubrechts hun gelukwen
sen aanboden.
Namens het Provinciaal bestuur
Het Departement Sneek der Nederlandse Maatschappij voor Nijverheid en
Handel heeft zaterdag de herdenking van zijn honderdjarig bestaan afgesloten
met een receptie in de hal van Amicitia en ’s avonds een feestelijk diner voor
de leden en hun dames en een groot aantal genodigden, eveneens in dit thea
ter, maar verzorgd door Rest. Piso.
De tijd tussen de receptie en het diner werd opgevuld met een ontvangst
door het Gemeentebestuur op het Stadhuis, dat na het bijwonen van de recep
tie ook nog op deze wijze blijk wilde geven van zijn waardering voor het werk
van het jubilerende departement.
Symbool van samenwerking
De burgemeester waardeerde het
zeer, dat deze ontvangst in de jubi
leumviering was ingelast. Moge dit het
symbool zijn van de verdere samen
werking tussen de gemeente en het
departement, want deze drie pijlers
Nijverheid, Handel en Gemeente
schragen de economie van Sneek.
Hij sprak hierna zijn grote voldoe
ning uit over de gunstige ontwikke
ling van de Sneker bedrijven, welke
zich naar hij hoopt zal voortzetten, en
eindigde met de verzekering dat men
er van overtuigd kan zijn, dat het ge
meentebestuur hierin meeleeft en zo
mogelijk zijn medewerking zal blijven
verlenen.
De voorzitter was in zijn antwoord
al niet minder geestig dan de burger
vader. Zo merkte hij o.m. op dat het
Departement ook nauwkeurig gevolgd
heeft wat er in de Raad gebeurd is.
Maar, zo voegde hij er geruststellend
aan toe, ook daar is een grote veran
dering opgetreden. Nu wordt altijd
met grote waardering over het stads
bestuur gesproken wat in het verle
den niet altijd het geval was.
Verder betoogde hij dat Sneek altijd
een industrieel klimaat heeft gehad.
Kantoor voor admini
stratie en redaktie:
GEDEMPTE POL 6
Telefoon: 3005 (0 5150)
b.g.g. 4091.
cie een geheel ander aanzien zullen
geven.
Bestuur en leden hebben zich in deze
eeuw dan ook telkens aan gewijzigde
omstandigheden moeten aanpassen,
wat hun echter steeds op wonderbaar
lijke wijze is gelukt. In het jongste
verleden heeft dit o.a. ook geleid tot
samenwerking met het gemeentebe
stuur inzake de woningbouw. Voor de
ze samenwerking is het gemeentebe
stuur zeer dankbaar. De burgemees
ter sprak de hoop uit, dat het Depar
tement telkens in staat zal zijn zich
bij de veranderingen aan te passen,
nog vele jaren als een zelfstandig De
partement mag blijven bestaan en met
hetzelfde enthousiasme zal doen wat
zijn hand vindt te doen.
Spr. twijfelde er trouwens niet aan
dat dit zal gebeuren en prees daarna
eveneens ’t werk van de voorzitter, die
zich een waardige opvolger van Ir v.
d. Poel heeft getoond. Met de wens,
dat het Departement nog vele jaren
een eervolle plaats in de Maatschap
pij mag blijven innemen en de samen
werking met het Gemeentebestuur zal
blijven zoals die steeds is geweest, ein
digde de burgemeester zijn toespraak.
De voorzitter die zich er in verheug
de, dat ook de burgemeesters van
Wymbritseradeel en IJlst aanwezig
waren, omdat het departement niet
alleen voor Sneek maar voor de ge
hele Zuidwesthoek werkt, bevestigde
dat het Departement zich de laatste ja
ren veel met het woningprobleem
heeft bemoeid. De woningnood is n.l.
volksvijand nummer één. En hoewel
dit het gevaar inhoudt, dat andere ak-
tivite.'ten daardoor achterwege blijven,
zullen wij ons met de oplossing van de
woningnood blijven bezig houden, zo
verzekerde de heer Zandstra. Hij
dankte evenwel de burgemeester voor
de medewerking welke hij het De
partement daarbij reeds verleende
door zijn zeer waardevolle adviezen
op het terrein van de woningbouw.
Wij mogen ons gelukkig prijzen, dat
U in deze tijd burgemeester van Sneek
bent en hopen daarom dat U steeds
herbenoemd zult worden.
Op de zaterdag door de damclub Joure
georganiseerde damdag, waaraan door
ca. 100 dammers werd deelgenomen,
brachten de volgende Snekers het tot
een prijs. Ie klasse twee eerste prijzen
voor A. Oost en H. Postma en een twee
de prijs voor F. Gerlofs. 3e klasse een
eerste prijs voor W. Schukken en een
tweede prijs voor L. Boot.
Aanpassen
Burgemeester Rasterhoff die tevens
sprak namens zijn collega’s van Wym
britseradeel en IJlst, constateerde, dat
een honderdjarig jubileum niet zo
vaak voorkomt, maar wij in Sneek
toch al enige verenigingen hebben die
hun eeuwfeest ook gevierd hebben,
o.a. de Kon Zeilver. Sneek. Het eigen
aardige daarbij is evenwel dat ze alle
maal met het karakter van onze stad
verbonden zijn.
In de afgelopen honderd jaar heeft
de Maatschappij contact gehad met al
le mogelijke aspecten van het econo
misch en maatschappelijk leven. Als
voorbeelden noemde spr. de revolutie
in het verkeer, de technische ontwik
keling, de opkomst van de arbeiders
beweging, de problemen als gevolg
van de wereldoorlogen en het ontstaan
van andere industriebronnen. En nu
staan wij weer in een veranderende
wereld, waaraan niet is te ontkomen.
Veranderingen welke de wereld, ons
land, onze provincie en onze stad ra
ken en het patroon van onze provin-
Minderheid tegen
Een minderheid in het college kan
zich niet met het aanvaarden van het
nieuwe verdeelplan verenigen. Zij is
van oordeel, dat mede gelet op de
Het bestuur van it Striidboun „Frys
lan Frij” heeft aan de regering ’t ver
zoek gericht, voortaan rijksambtenaren
in Friesland te willen benoemen, die
Friezen zijn of voldoende belangstel
ling en kennis aangaande Friesland
en zijn cultuur bezitten.
Mocht dit niet mogelijk zijn door
het ontbreken van Friese sollicitanten
of dat deze uit hoofde van ambtelijke
geschiktheid en bekwaamheid niet in
aanmerking komen, dan verzoekt het
bestuur de te benoemen functionaris
te verplichten dat hij of zij door studie
en het volgen van onderwijs in korte
tijd voldoende kennis van Frieslands
taal, volkscultuur, landschap, toestan
den en verhoudingen zich eigen maakt.
de subsidie beperkt dient te blijven
tot het thans geldende bedrag van
6.734,—.
Hoewel in dit plan niet is uitgegaan
van bepaalde bedragen, welke in 1961
of daarna voor het dekken van het te
kort nodig zullen zijn, zo zeggen B. en
W. verder, houdt aanvaarding er van
in, dat de gemeente zich althans in
beginsel bindt ook in de jaren na
1961 haar bijdrage te geven. De kosten
van het orkest zullen ieder jaar pro
centueel over de provincie en de ge
meenten worden omgeslagen, waar
door het mogelijk is, dat de bijdragen
van jaar tot jaar zullen verschillen
en zelfs verder zullen stijgen.
Het grootste deel van de meerder
heid van het college wenst daarom het
voorgestelde plan met ingang van 1
januari 1961 slechts te aanvaarden on
der voorbehoud, dat door de gemeente
voor enig jaar geen hoger subsidiebe
drag zal worden verleend dan 18.100.
Deze leden zijn van oordeel, dat het
subsidie aan een maximum moet wor
den gebonden en zo het Frysk Orkest
op een zeker ogenblik in verband met
zijn financiële positie meent hogere
bijdragen nodig te hebben, de raad
moet kunnen beoordelen of er vol
doende aanleiding en mogelijkheid is
om deze te geven.
Het andere lid van de meerderheid
meent dat dit voorbehoud niet behoeft
te worden gemaakt. Naar zijn mening
is het juist in de eerste plaats de be
doeling te komen tot een procentuele
basis in het verdeelplan, zodat het
voortbestaan van het orkest ook voor
de toekomst is verzekerd.
Indien de gemeente de te verlenen
bijdrage aan een maximum bindt, zal
het gevolg daarvan kunnen zijn dat
het orkest met een tekort blijft zitten
en het plan weer op losse schroeven
komt te staan. Bovendien heeft de ge
meenteraad bij de behandeling van de
begroting gelegenheid zich over deze
aangelegenheid uit te spreken en
wordt ook deze subsidie, zoals met alle
subsidies uit de gemeentekas het geval
is, tot wederopzegging verleend. De
betekenis van het nieuw financieel
statuut voor het Frysk Orkest zit juist
in de daarin belichaamde samenwer
king der gemeentebesturen, waarin
plaatselijke restricties minder goed
passen.
Na vorenstaande uiteenzetting en on
der overlegging van de op het onder
havige onderwerp betrekking hebben
de stukken, leggen B. en W. het ver
zoek van het bestuur van de Afdeling
Friesland van de Vereniging van Ne
derlandse Gemeenten en het door dit
bestuur ontworpen verdeelplan, be
treffende de subsidiëring van het
Frysk Orkest te aanvaarden, ter be
slissing aan de raad voor.
noemde de burgemeester het een moei
lijke taak na al de goede woorden en
loftuitingen welke het bestuur reeds
waren toegezwaaid, nog iets over dit
jubileum te zeggen. Het gemeentebe
stuur stelt het echter bijzonder op prijs
U hier nog even te mogen ontvangen,
om ook daardoor blijk te geven van
onze waardering voor het werk van
Nijverheid en Handel en van ons me
deleven met het feest dat U vanda'ag
viert.
Het gemeentebestuur heeft trouwens
altijd grote belangstelling voor de nij
verheid en de handel gehad en de ver
richtingen van Uw departement altijd
nauwkeurig gade geslagen. De archie
ven spreken daarvan.
Wat spr. tijdens de receptie echter
niet wilde zeggen is, dat in het ge
meenteverslag over 1863 staat, dat het
departement toen 29 leden telde „maar
zich niet bijzonder kenmerkte door
zijn werkzaamheden in de stad”.
Spr. vroeg zich echter af of men dat
toen al kon constateren. Het departe
ment stond nog maar net op eigen be
nen.
Doch in 1874 sprak het departement
al over een Meisjes Industrieschool.
Het toenmalige bestuur zou men nu
dus een progressief bestuur noemen,
zo merkte de burgemeester geestig op,
wiens betoog ook verder met derge
lijke geestigheden doorspekt was.
Maar, zich tot de voorzitter wendend,
meende hij, dat diens voorgangers
het waarschijnlijk moeilijker gehad
hebben dan hij in deze tijd van hoog
conjunctuur.
Hij gaf hierna een opsomming van
tal van andere aktiviteiten die van de
oude glorie van Sneek spreken, maar
nu verdwenen zijn als slachtoffers
van de concentratie en het werk in
groter verband o.a. het streven
naar uitbreiding en verbetering van de
Stadswaag, welk verzoek echter door
de Raad voor kennisgeving werd aan
genomen, en elf jaar later de ont
vangst van het congres der Maatschap
pij waarvoor B. en W. duizend gulden
wilden geven maar wat zeshonderd
werd, hoewel enkele leden bezwaar
hadden tegen „feestvieren op kosten
van de overheid”.
contract
adv.) lager.
Abonnementsprijs 3,
per half jaar. Franco p.
post 3,75 per half jaar.
Giro 850748 ten name
van Sneeker Nieuwsblad
Op een der eerstvolgende abonne
mentsconcerten van het Frysk Orsest
zal aan de dirigent, de heer Alfred Sal
ten het „Gouden Viooltje” worden uitge
reikt, de jaarlijkse wisselprijs voor uit
stekende muzikale prestaties in Fries
land.
De onderscheiding wordt de heer Sal
ten toegekend vanwege zijn bizondere
verdiensten voor ’t muziekleven in Fries
land gedurende de afgelopen vijf jaren,
en dan speciaal als dirigent van het
Frysk Orkest, dat geheel uit beroeps
musici bestaat.
Mr A. E. C. de Groot van Embden wees
er eveneens op, dat het Departement
Sneek in deze eeuw ontzettend veel
werk heeft verzet. In de Leeuwarder
Courant en het Sneeker Nieuwsblad
zijn daar uitstekende artikelen aan ge
wijd en het is bepaald imponerend
daaruit te zien, dat het Departement
zich gewijd heeft aan al de problemen
welke zich in de loop der tijden heb
ben voorgedaan. Dat begon al met de
woningbouw en nu is het weer de wo
ningbouw. Ook heeft het zich in de
eerste jaren van zijn bestaan zeer veel
bemoeid met het onderwijs en ook nu
nog gaat Uw belangstelling en akti-
viteit daar naar uit, getuige het con
tact dat verleden jaar met 2700 scho
lieren tot stand kwam. Spr. memo
reerde eveneens het werk van Ir v. d.
Poel aan wie hij een blijvende her
innering bewaart, en constateerde ver
volgens dat geen doelstelling van de
Maatschappij aan het Departement is
ontgaan. Dit moet met ere vermeld
worden. Vele andere departementen
hebben die aktiviteit niet kunnen op
brengen. Spr. bracht hiervoor namens
het Hoofdbestuur hulde en dank aan
de zittende- en de voorgaande be
stuursleden en onderstreepte dit door
het aanbieden van het embleem der
Maatschappij in zilver, wat hij verge
zeld liet gaan van de wens, ontleend
aan het Fries Volkslied, dat het De
partement ook in de nieuwe eeuw,
welke het thans is ingetreden als een
groeiende en bloeiende loot zal me
dewerken aan het gezamenlijke doel.
De voorzitter gaf de heer De Groot
van Embden de verzekering, dat het
embleem in al hun vergaderingen een
ereplaats zal krijgen. En na betoogd
te hebben dat de oude structuur van
de Maatschappij ongewijzigd is geble
ven, maar de departemenent de re
gionale belangen het beste kunnen be
hartigen, beklemtoonde hij, dat
het Departement Sneek altijd de
grootste waardering voor het Hoofd
bestuur heeft gehad en zich ook in de
toekomst als een getrouw lid van de
Maatschappij zal blijven gedragen,
omdat het weet dat de problemen
welke zij aansnijdt van grote waarde
zijn voor ons land.
De gezellige receptie werd hierna
beëindigd.
Het welhaast zomerse weer bracht
velen gisteren in een uitbundige stem
ming. Is het in andere jaren omstreeks
deze tijd nog wel eens hartje winter,
het zonnetje van gisteren deed het kwik
tot omstreeks 17° stijgen.
Velen waren per fiets of per auto naar
het Paviljoen aan het Sneeker Meer ge
trokken, doch vonden dit gesloten. Ook
op enkele jongelui o.w. Jan Boomsma
en Hero Meindersma miste de zon haar
uitwerking niet. Men kon ze gistermid
dag al met hun zeilbootje op het meer
vinden.
Er stond een westenwind. Via de slui
zen bij Terhorne, de starttoren en de
Gauwster Hoppen is Jan Boomsma met
zijn passagiers weer naar Sneek terug
gekeerd, waar ze, hoewel het toch nog
behoorlijk fris was op het water, de ver
zuchting slaakten: ,,’t Was heerlijk nu
maar hopen dat het zo blijft”. Een wens
alle watersportliefhebbers stellig
zullen onderschrijven.
Vroeger door zijn gunstige ligging
aan waterwegen, nu mede door de
goede landwegen. Helaas zijn er
vroeger industrieën uit onze stad
verdwenen, maar een door het de
partement gehouden enquête heeft
aangetoond, dat al deze ondernemin
gen, die Sneek verlieten wegens de
vervoersmogelijkheden, daar nu nog
spijt van hebben'.
Wij verheugen ons er evenzeer in
dat we nu zo’n gunstige industriële
ontwikkeling meemaken, aldus de heer
Zandstra, die er verder aan herinner
de dat het Departement ook heeft
meegewerkt aan verbetering van de
sociale wetgeving (al vóór de Kinder
wet van Houten tot stand kwam, had
het Departement zich al tegen de Kin
derarbeid uitgesproken). Hij sprak
tenslotte als zijn overtuiging uit, dat
er samenwerking op velerlei gebied
zal komen, maar dit nooit mag gaan
ten koste van de plaatselijke aktivitei
ten. Het is van grote waarde dat er
een instelling blijft die het oog ge
richt houdt op hetgeen hier in dit ge
deelte van Friesland geschiedt.
Er is trouwens geen nieuws onder
de zon. Enkele jaren later adresseerde
het Departement over verlaging van
de gasprijs voor de nijverheid. En zijn
invloed in de Raad en in de Sociëteit,
(waarin naar wel beweerd wordt de
gemeente-politiek toen behandeld
werd) was zo groot, dat de prijs inder
daad met een cent per m3 verlaagd
werd. Ook de veemarkt had zijn aan
dacht, ja zelfs waterschapsbelangen
zoals spr. op vermakelijke wijze met
een voorbeeld aantoonde.
Later is er wel minder geadresseerd
voerde als eerste spreker Mr Okma
het woord, die zei dat ook in Leeuwar
den wel degelijk het besef aanwezig
is van de belangrijkheid dezer gebeur
tenis. Hij herinnerde er aan dat in de
tijd toen het Departement werd op
gericht, de Nederlanders bij voorkeur
hun geld in buitenlandse ondernemin
gen staken, maar dat hier in Sneek
toch altijd een stevige interesse voor
nijverheid en handel is geweest. Door
deze ondernemingsgeest en onderne
mingsmoed is Sneek als tweede stad
van Friesland een stad met een uit
gesproken eigen karakter geworden.
Spr. betoogde vervolgens, dat er voor-
en tegenstanders van vergaande be
moeiingen van de overheid met het
economisch leven zijn, maar indien de
overheid zich daarmee bemoeit het
van belang is te weten, dat er in de
maatschappij eigen instellingen be
staan, die in deze richting met haar
meedenken. En dat is ook hier het ge
val
Mr Okma stak daarna een pluim op
de hoed van de voorzitter van het De
partement de heer Th. W. Zandstra,
die hij ook al lang kent als een ener
gieke tweede voorzitter van de Kamer
van Koophandel, maar als voorzitter
van het Departement nog iets meer
heeft kunnen bijdragen tot het welzijn
van de bevolking. Spr. uitte tenslotte
zijn dankbaarheid voor het vele dat
het Departement gedaan heeft, waar
mee het naar hij van harte hoopt, door
zal gaan en wenste het voor de toe
komst een verder gaande groei en
bloei toe.
De heer Zandstra memoreerde in zijn
antwoord aan de heer Okma het vele
dat deze na de oorlog als militair-
commissaris voor de industrie en de
handel in Sneek heeft gedaan en
merkte daarna op, dat ook in Sneek
grote belangstelling bestaat voor wat
in Leeuwarden gebeurt. De plaatse
lijke animositeit mag naar zijn mening
ook nooit verdwijnen. Daardoor blij
ven allen levendig.
Teneinde voor langere tijd een gezonde financiële basis voor het Frysk Or
kest te verkrijgen, is door het bestuur van de Afdeling Friesland van de Ver
eniging van Nederlandsche Gemeenten voor de komende jaren een nieuw
subsidieschema ontworpen. Bij het nieuwe verdeelplan is er van uitgegaan dat
de provincie, de gemeente Leeuwarden en de „overige gemeenten” ieder voor
4/3 deel in het exploitatietekort van de z.g. vaste kosten zullen bijdragen. De
z.g. variabele kosten moeten door de stichting Frysk Orkest zelf wordt ge
dragen. Aangezien het exploitatietekort wat de vaste kosten betreft voor 1961
wordt geraamd op 350.000,kan de voor dit jaar door Sneek te verlenen
subsidie becijferd worden op 18.100,Een aanmerkelijke verhoging van het
bedrag dat tot mr toe werd bijgedragen, zo schrijven B. en W. in een uitvoerige
nota aan de Raad betreffende het verzoek van het bestuur der Stichting.
In deze nota, waarin allereerst een
overzicht wordt gegeven van de sub
sidieregeling in de afgelopen jaren,
zeggen B. en W. dat het wijzigen van
de bestaande regeling om verschillen
de redenen wenselijk wordt geacht.
Het hoofdbezwaar tegen de huidige
regeling was, dat daarbij te weinig re
kening is gehouden met de centrale
functie van diverse gemeenten op
cultureel gebied. In het bijzonder
wordt het niet billijk geacht, dat de
bijdragen van de Friese gemeenten
(uitgezonderd Leeuwarden) worden
vastgesteld door 40% van het exploi
tatietekort over deze gemeenten te
verdelen uitsluitend in verhouding
van het inwonertal. Verschillende
plattelandsgemeenten, waar in het al
gemeen de belangstelling voor het be
zoeken van concerten geringer is dan
in de centrumgemeenten, zijn dan ook
niet bereid het op basis van het in
wonertal becijferde aandeel in het te
kort voor hun rekening te nemen.
Voorts wordt behoefte gevoeld de
subsidiëring te koppelen aan een nor
mering van het budget van het orkest.
De huidige subsidieregeling, die in fei
te gebaseerd is op een dekking van de
niet door het rijk gedragen kosten,
laat namelijk niet voldoende ruimte
voor het dragen van een eigen finan
ciële verantwoordelijkhedi door het
orkestbestuur.
In percentages ziet het schema er
als volgt uit: provincie 33.3% gemeen
te Leeuwarden 82.000 inwoners 33.3%.
Groep I vier kernplaatsen met meer
dan 10.000 inwoners: Harlingen (12.000
inw.), Heerenveen (14.000), Drachten
(18.000), Sneek (21.000), op basis
Leeuwarden 65.000 inwoners is 65/82
x 20% is 16%; Groep II vijf centrum
plaatsen met 5.000-10.000 inwoners:
Bolsward 8300 inw., Dokkum (7200),
Franeker (9300), Joure (5600), Wol-
vega (6600) totaal 37.000 op basis 2/3
Leeuwarden 37/82 x 2/3 x 20% is 6%;
Groep III 9 centrumplaatsen met 3.000
-5.000 inwoners: Surhuisterveen (3100
inw.), Grouw (3700), Kollum (3000),
Lemmer (4700), Appelscha (3500),
Oosterwolde (4300), Bergum (4000),
Noordwolde (4300), Workum (3900)
totaal 34.500 inwoners, op basis 1/3
Leeuwarden 34/82 x 1/3 x 20% is
2.8%; Groep IV het platteland 258.900
inwoners de rest 8.6%.
Gedeputeerde Staten hebben zich
reeds bereid verklaard te bevorderen,
dat 1/3 deel van het subsidie voor re
kening van de provincie wordt geno
men, terwijl Leeuwarden zich reeds
eerder met het nieuwe verdeelplan ac-
coord heeft verklaard.
Nu zowel de provincie als de ge
meente Leeuwarden hun medewerking
hebben verleend, is het volgens het
bestuur der stichting voor de overige
gemeenten een erezaak geworden, het
resterende 1/3 deel „op tafel” te leg
gen.
In de eerste plaats ware een beslis
sing te nemen ten aanzien van de
vraag of tot verhoging van het sub
sidie zal worden overgegaan. Wordt
deze vraag in bevestigende zin beant
woord, dan zal vervolgens dienen te
worden beslist of de voorgestelde re
geling van de subsidie tot wederopzeg
ging zonder beperking zal worden aan
vaard. Voor het geval hiervoor in de
raad geen meerderheid mocht blijken
te bestaan, zal een beslissing dienen
te worden genomen op het voorstel
van twee leden van B. en W. om de
regeling te aanvaarden met dien ver
stande dat door de gemeente voor enig
jaar geen hoger subsidiebedrag zal
financiële positie van de gemeente worden toegekend dan 18.100,
meente op zichzelf aanvaardbaar is.
Na kennisneming van de bij het plan
behorende bescheiden, zijn zij tot de
conclusie gekomen, dat aan dit ver
deelplan inderdaad een redelijk aan-
baardbare basis ten grondslag ligt.
Voorzover zij dit kunnen beoordelen,
wil het hun voorkomen, dat bij het
nieuwe schema de belangen van de ge
meenten en provincie bij het bestaan
van het Frysk Orkest in het algemeen
vrij goed zijn gewaardeerd. Uit dien
hoofde behoeven dan ook naar hun
mening tegen het plan geen overwe
gende bezwaren te bestaan. Het
zwaartepunt van het verzoek ligt
evenwel in het financiële vlak. Bij
aanvaarding van het plan zal de ge
meente een aanmerkelijk hogere bij
drage verschuldigd zijn en de gemeen
tebegroting met ongeveer 10.000,
meer worden belast.
De onzekere financiële positie van
Sneek heeft er toe moeten leiden, zo
vervolgen B. en W. in de nota, dat
verzoeken om toekenning van subsidie
of verhoging van reeds toegekende
slechts in zeer bijzondere gevallen
voor inwilliging in aanmerking kun
nen komen.
De vraag is dus of het voortbestaan
van het Frysk Orkest, dat ongetwijfeld
bij niet aanvaarding van het plan ern
stig zal worden bedreigd, voor Sneek
van een zodanige betekenis is, dat het
dragen van een hogere last voor de
gemeente gerechtvaardigd is.
Bij het beantwoorden van deze vraag
hebben zij o.a. het volgende overwo
gen. Het Frysk Orkest heeft zich in
het culturele leven van deze provin
cie een belangrijke plaats verworven.
In de afgelopen jaren is op duidelijke
wijze gebleken hoe groot de waarde -
ook voor Sneek - is van dit orkest. De
hier gegeven concerten worden im
mers door de bevolking van de stad en
het omliggende plateland steeds op
hoge prijs gesteld. Het verdwijnen van
dit orkest zou voor vele muzieklief
hebbers een moeilijk te verwerken ge
mis betekenen en ongetwijfeld ook
voor deze gemeente een verarming
van het culturele leven. Bovendien zal
Sneek haar taak voortvloeiende uit
de aanwijzing als „kern” in het kader
van het industrialisatieprogram van de
regering op de juiste wijze dienen te
verstaan. Voor het aantrekken van in
dustrie zal Sneek zoals reeds meer
malen is betoogd ook bijzondere
aandacht moeten besteden aan de ver
betering van het woonklimaat. Goede
orkestuitveringen zullen hier deel van
kunnen uitmaken.
In het licht van het vorenstaande
menen B. en W. dan ook dat de in
standhouding van het Frysk Orkest
opweegt tegen het brengen van een
financieel offer en Sneek zich niet kan
onttrekken aan het verlenen tot
wederopzegging van de nodige fi
nanciële steun voor de instandhouding
er van.
CL’ Spr. hoopte dat het Departement in
l de toekomst op deze wijze zal voort
gaan. Er zijn n.l. nog tal van aspecten
die de aandacht vragen.
De voorzitter sprak in Amicitia over
samenwerking in grotere gemeen
schappen, zo ging de burgemeester
voort. Maar geldt dit ook niet voor de
Nijverheid en de Handel? Moet, reke
ning houdend met de industriële ont
wikkeling, ook hier niet een grotere
samenwerking tot stand komen? Bijv,
tussen kleinere bedrijven op het ge
bied van de loonvormnig, public rela
tions enz?