Aanwinsten Fries Scheepvaart Museum
Het Europese continent is een
koude-depot
i
Hogere subsidie voor de Verenigingen
voor Wijkverpleging en Tbc- bestrijding
in Wymbritseradeel
1
Verenigde Naties in actie tegen Katanga
IJLST
WYMBRITSERADEEL
van
en
L
Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK,
118e jaargang no. 2
Maandag 7 jan. 1963
DRIJFHOUTS NIEUWSBLAD
G. F. Atsma overleden
i
Atlas van Eekhoff en zijn voorganger
r
Wymbritseradeel 75 inwo
ners minder
Wedstrijd voor arresleden en
eoncours hippique
te Jutrijp-Hommerts
I
r Het Sneeker Nieuwsblad is een gecombineerde uitgave van NIEUWE SNEEKER COURANT, SNEEKER COURANT en
Kleine groei (24) in Ijlst
Vijftig jaar H.K.W.
Jantje Venekamp-Tienkainp
Ned. kortebaankampioene
Richtlijnen voor het voede
ren van vogels gedurende
sneeuwval en vorst
Verbetering raadsverslag
SNEEKER NIEUWSBLAD
„Zuid West-
week x
Plan van Thant.
8. Ike Hoekstra-Seinstra, Gronin-
Kosten schooltandartsendienst.
'eden
witte-
van-
In
te
Bolsward
1567
Verschijnt
MAANDAGS en DON
DERDAGS
Kantoor voor admini
stratie en redaktie:
GEDEMPTE POL 6
Telefoon 3005 0 5150)
b.g.g. 4091.
op
van
wil van India.
Stichting Vogelverzorgingsfonds
„Friesland.”
H. Gaarman, voorzitter
Advertentieprijs 15 ct.
per mm.
Bij contract (handels-
adv.) lager.
Abonnementsprijs f3.
per half jaar. Franco p.
post f 3.75 per half jaar.
Giro 850748 ten name
van Sneeker Nieuwsblad
1
na-
Bols-
maal op het vasteland zeer streng vriest
is in ons land vaak de felste kou
daar te verwachten.
Nots. A. Visser, secretaris.
Nots A. Jaarsma, penningmeester
P. A. Humalda
Dr. J. P. Otto.
\1
Op een vraag in de eerste sectie of de
op te richten Schooltandverzorgings-
dienst ook financiële verplichtingen mee
brengt voor de gemeente antwoorden
B. en W. dat voor de verplicht- of vrij
willig verzekerden een bijdrage ver
wacht wordt van de ziekenfondsen en
van de niet-verzekerden een bijdrage
van vermoedelijk 10- per leerling per
jaar zal worden gevraagd. Tevens zal
een beroep op de gemeenten worden ge
daan.
B. en W. zijn het eens met het lid van
de eerste sectie dat het thans geldende
presentiegeld van 10- per vergadering
te laag is. Zij stellen daarom voor dit te
verhogen tot 15.- per vergadering, plus
de reeds geldende afstandsvergoeding.
De post moet hierdoor worden verhoogd
van 1540- tot 1940.-.
Nog geen verhoging van de reini-
gingstarieven.
De gemeentereiniging is een dure aan
gelegenheid. De uitgaven zijn het 4-voud
van de inkomsten 30.000.-.). Tien
jaar geleden, toen de inkomsten 15000-
bedroegen, waren de uitgaven 49000-,
dus 3% maal zoveel.
Dit delen B. en W. mede naar aanlei
ding van een opmerking in de eerste
sectie of het, nu de gemeente noodlijdend
is, ook aanbeveling verdient middelen
aan te wenden om tot hogere ontvang
sten te komen.
We geven hiervan enkele voorbeelden.
Een op 17 december 1950 begonnen
vorstperiode bereikte vlak voor oudejaar
met een laagste minimum van -16.7 gr.
C. zijn dieptepunt in het Limburgse
Beek.
Ook in 1906 was er tijdens kerstmis
een aarzeling van de vorst, welke werd
gevolgd door een krimping van de wind
van Zuid-West naar Zuid-Oost tot Oost.
Er had toen een belangrijke daling van
de temperatuur plaats door een koude-
aanvoer van het vasteland resulterend
in minima van -13 gr. C. in Breda, -14
gr. C. in Sittard en -15 gr. C. in Gemert.
Alle op de 30ste december.
Tijdens oud en nieuw kwam er een ken
tering, waarna koning Winter tot de laat
ste decade van januari 1907 in geen vel
den of wegen meer te bespeuren was.
Een briefschrijver (amateur meteoro
loog) verzekerde ons vorig jaar, dat uit
zijn aantekeningen bleek, dat de streng
ste kou steeds na krimping van de wind
tot stand komt. We hebben dat toen
eens aan de hand van officiële stukken
nagegaan, waarbij bleek, dat deze con
statering een grond van waarheid niet
kon worden ontzegd. Wanneer het een-
Verhoging der tarieven werd reeds
door B. en W. overwogen, maar aan
gezien de laatste verhoging ingaande
1960 heeft plaats gehad, menen zij nu
niet al weer met een voorstel te moeten
komen. Het ligt evenwel in hun bedoe
ling ingaande 1964 deze tarieven nader
te bezien.
De positie van president Tsjombé van
Katanga is aanzienlijk verzwakt door het
optreden van de troepen van de Ver.
Naties, die in een snelle operatie zich
meester hebben gemaakt van de voor
naamste punten in de Katangese hoofd
stad Elisabethstad, van de mijnstad Ki-
poesji bij de grens met Noord-Khode-
sië, van de stad Kamina en van een aan
tal vliegvelden. Tegen de wil van Oe
Thant werd ook Jadotstad bezet.
werd nagelaten het Hidde Nijland Mu
seum te Hindelopen of het Fries Scheep
vaart Museum ook een kans te geven en
aldus een hoogst zeldzaam, vroeg spe
cimen van Hindeloper binnenhuiskunst
volkomen onnodig voor Friesland verlo
ren ging. Blijkbaar hapert het aan de
onderlinge samenwerking tussen de Frie
se musea en oudheidkamers nogal eens
en hoewel wjj het Zuiderzeemuseum te
Enkhuizen gaarne alle goeds toewensen,
krijgen wij wel eens het gevoel dat Fries
land deze instelling veel te gemakkelijk
iets toeschuift, althans overlaat wat ons
inziens binnen de grenzen van het eigen
gewest had behoren te bljjven. Wij herin
neren slechts aan de zo fraaie en unie
ke, drie eeuwen oude, eikenhouten ka
merbetimmering, afkomstig uit Workum
en op de laatste Antiekbeurs te Delft
aan Enkhuizen verkocht zonder dat men
in Friesland de koppen eens bij elkaar
had gestoken deze antiquiteit naar ei
gen gewest te laten terugkeren. Ons om
het even of dit nu de Oudheidkamer te
Workum was geweest, het Fries Museum
te Leeuwarden, het Fries Scheepvaart
Museum te Sneek of het zo prachtig ge
restaureerde Admiraliteitshuis te Dok-
kum, welks totaal uitgebroken binnen
vertrekken als het ware om dergeljjke
stofferingen schreeuwen. Of hebben wjj
Friezen dit alles „net rjocht foar it for-
stan”? Men zou het bijna gaan geloven’
H.H.
vol
doende zijn om aan te tonen dat de
heer Atsma een vooraanstaand man in
de gemeente en in ’t bijzonder in Op-
penhuizen-Uitwellingerga is geweest,
zodat hij bij velen nog lang in dank
bare herinnering zal voortleven.
Zijn stoffelijk overschot zal woens
dagmiddag in Oppenhuizen ter aarde
worden besteld na een rouwdienst in
de Ned. Herv. Kerk welke om half
twee aanvangt.
Zaterdag is in Oppenhuizen op de
hoge leeftijd van 91 jaar overleden de
heer Gerrit Frankes Atsma, rustend
veehouder en oud-raadslid en -wet
houder van Wymbritseradeel.
Voor de C.H.U. was hij raadslid van
4 september 1923 tot 30 mei 1930 toen
hij wethouder werd in welke funktie
hij de heer v. d. Leij opvolgde. Hij be
kleedde dit ambt tot april 1941 in
welk jaar de gemeenteraden door de
bezetter werden opgeheven en na de
bevrijding nog van mei 1945 ot augus
tus 1946, waarna hij zich uit het poli
tieke leven terugtrok.
In het maatschappelijk leven heeft
de overledene eveneens een werkzaam
aandeel gehad. Als volbloed coopera
tor was hij op 5 september 1902 mede
oprichter en daarna tot 1925 bestuurs
lid van de Coöp. Zuivelfabriek „De
Westerbrugsloot” te Uitwellingerga. De
eerste jaren als secretaris en van 1916-
1925 voorzitter. Voorts vele jaren voor
zitter van de Raad van Toezicht van
de Coöp. Boerenleenbank te Oppen
huizen. Tevens was hij gedurende de
jaren 1924-1954 Commissaris waarvan
de laatste negen jaar lid van het Da
gelijks bestuur van de Onderl. Brand-
waarborgmaatschappij „Zuid West
hoek”.
Ook wijdde hij vele jaren van zijn
werkzaam leven aan het bijzonder on
derwijs, dat hij jarenlang als secreta
ris van het bestuur der Herv. School
te Oppenhuizen gediend heeft.
Deze korte opsomming moge
Morgenmiddag wordt er op de ijs
baan te Jutrijp-Hommerts door de ijs
club „lendracht” een wedstrijd voor
arresleden, alsmede een concours hip
pique op het ijs gehouden. Dit laatste
is in de ijssport iets bijzonders. Man
nen en vrouwen gaan hierbij in het
Fries Kostuum gekleed. Aanvang half
een.
(van onze weerkundige medewerker)
Het derde wintertje van het huidige
seizoen, dat ons in staat heeft gesteld
tijdens de kerstdagen te schaatsen - het
was een unicum, dat dit in twee achter
eenvolgende jaren kon! - heeft juist tij
dens de feestdagen wat aan kracht inge
boet.
Een uit het Noorden komende storing
wipte het kwik weer wat hoger op in de
buis van de thermometer, maar spijkers
met koppen kon de dooi niet slaan.
Daartoe zou een veel diepere en actie
vere Oceaandepressie nodig zijn ge
weest. Het gehele vasteland en zelfs ’n
Middellandse-Zee eiland, zoals Sicilië is
overdekt door koude lucht, die boven het
sneeuwdek vaak nog verder afkoelt. De
lage waarden van Zuid-Duitsland (-20
tot -25 gr.) en Oostenrijk (Innsbrück
-30 gr. C) zijn een gevolg van het feit,
dat de zon in deze tjjd van het jaar vrij
wel niets heeft in te brengen en door
dat de lucht boven een sneeuwdek >n de
lange, heldere vriesnachten door uitstra
ling zeer veel warmte verliest.
Deze eeuw is het herhaaldelijk voor
gekomen, dat het juist tussen oud en
nieuw in ons land tot strenge of zeer
strenge vorst kwam.
Het verzet van de Katangese troepen
startte ineen en Tsjombé moest vluchten
uit hèt reeds omsingelde presidentiële
paleis. Hjj is naar Salisbury, de hocfd-
stad van Zuid-Rhodesië gevlucht, waar
hij een onderhoud heeft gehad met de
federale premier Roy Welensky.
De actie van de troepen van de Ver.
Naties is ondernomen als gevolg van de
reeks incidenten welke waren veroor
zaakt door Katangese troepen.
Er werden herhaaldelijk schoten ge
lost op de soldaten van de Ver. Naties,
die in de buurt van Elisabethstad in po
sitie lagen. Donderdag voor een week
hadden functionarissen van de Ver. Na
ties Tsjombé naar een van deze posities
gebracht om hem te overtuigen van het
uitdagende optreden van zijn manschap
pen. Hij beloofde hieraan een einde te
maken, maar de volgende morgen werd
er nog geschoten. Toen gaf de bevelheb
ber van de troepen van de Ver. Naties
in Katanga, de Indiase generaal Chand,
bével op te rukken, nadat hjj Tsjombé
zonder suèces een ultimatum had gesteld
zijn troepen terug te trekken.
De omvang van de operaties is gering
gebleven. Generaal Chand zei, dat er
maar zeer weinig Katanganen waren ge
sneuveld. Op een persconferentie in Sa
lisbury beschuldigde Tsjombé de troepen
van de Ver. 'Naties van wreedheden en
hjj kondigde aan, dat de Katangezen de
taktiek van de verschroeide aarde zou
den toepassen. Het is mogelijk, maar
daarom is het van zoveel belang, dat de
mijnsteden in handen van de Ver. Na
ties komen om vernieling van de instal
laties te voorkomen.
Er vestigden zich 90 personen, m. 53
mannen en 37 vrouwen, terwijl er 97
personen vertrokken, nl. 48 mannen en
49 vrouwen. In 1962 werden 41 personen
(19 jongens en 22 meisjes) geboren; en
overleden 10 personen (6 mannen en 4
vrouwen). Het aantal voltrokken huwe
lijken bedroeg 17; er waren geen echt
scheidingen.
Even voordat in de Pakistaanse hoofd
stad Rawalpindi de eerste besprekingen
over het probleem-Kasjmir zouden be
ginnen, weid aangekondigd, dat China
en Pakistan overeenstemming hadden be
reikt over een grensaccoord, waarbij de
grensproblemen tussen beide landen zijn
geregeld. Over het accoord zelf is nog
niets bekend geworden, maar de aankon
diging alleen was voor India een reden
om boos te worden. Want in dit accoord
zal ook de grens worden bepaald tussen
China en het door Pakistan bezette ge
deelte van Kasjmir, waarop India aan
spraak maakt. En sinds vorig jaar is
de vijandschap tussen India en China me
de aanleiding om elke toenadering tus
sen Pakistan en China argwanend te be
zien.
Niet alleen met Pakistan heeft China
nu een grensaccoord gesloten, ook de
grens met Buiten-Mongolië is nu bjj
overeenkomst vastgelegd. Een pikante
bijzonderheid is, dat de Mongoolse pre
mier bij de plechtigheid heeft verklaard
volledig achter de Cubaanse politiek
van Chroestsjov te staan, terwijl China
juist geen gelegenheid voorbij laat gaan
ér op te wijzen, dat Chroestsjov op sma-
De gemeente IJIst kreeg er in 1962 24
inwoners bij. De bevolking bestond op 1
januari 1963 uit 817 mannen en 774 vrou
wen, in totaal 1591 zielen. Op 1 januari
1962 waren deze aantallen resp. 799
mannen en 768 vrouwen, totaal
inwoners.
Het bestuur der afdeling Sneek van
de Ned. R.K. Bond van Handels-, Kan
toorbedienden werd er in november
jl. in onze rubriek „Uit het verleden”
op attent gemaakt dat de afdeling toen
50 jaar had bestaan.
Dit jubileum zal nu a.s. woensdag
avond feestelijk worden herdacht tij
dens de jaarvergadering in „De Gou
den Leeuw”, waar ook enige jubilaris
sen zullen worden gehuldigd.
Waar in het afgelopen jaar maar
één ledenvergadering werd gehouden,
hoopt het bestuur dat nu tenminste 75
pct. van de leden aanwezig zal zijn.
Echtgenoten en/of verloofden zijn ook
welkom.
Volgens het jaarverslag van de se
cretaris blijft het ledental vrij con
stant. Het bedroeg op 1 oktober jl. 60
mannen, van wie één in militaire
dienst is en twee gepensioneerd zijn,
en 7 vrouwen, totaal 67.
Het verslag van de penningmeester
vermeldt een batig saldo van f 59.59.
delijke wijze in zijn schulp is gekropen.
India is nu het enige grensland van
China, waarmee het geen grensaccoord
heeft gesloten, een omstandigheid, waar-
China zeker zal wijzen als een bewijs
goede wil van China en de kwade
Barre koudegolf
De winter is tijdens de jaarwisseling
in een Siberisch stadium gekomen.
Oost en Noord-Nederland vroor het om
streeks het midden van de vorige week
niet alleen ’s nachts streng, maar ook
overdag. De minimum temperaturen wa
ren -12 tot -14 graden C. Tussen de actie
ve Portugese depressie en een onwrik
baar Scandinavisch hogedrukbied, kon
de winter zich handhaven met een krach
tige, ’nu en dan stormachtige Oostelijke
wind. De tekenen wijzen op een Koude
januarimaand. December-1962 was in De
Bilt bijna vier graden kouder dan nor
maal. Alleen de decembermaanden 1927,
1933 en 1950 waren er nog kouder. Het
Noorden beleefde de koudste december
sedert 1933. De zon scheen in De Bilt
74 uren tegen normaal 41 uren. Alleen
de decembermaanden van 1927 en 1932
waren nog zonniger. Maastricht had op
twee na de natste december van de laat
ste honderd jaren.
De bevolking van W.vmbritseradeel,
op 1 januari 1962 bestaande uit 5771 man
nen en 5466 vrouwen, totaal 11237, be
droeg op 1 januari van dit jaar 5726
mannen en 5436 vrouwen, totaal 11162,
een vermindering dus van 75 inwoners.
Het aantal inwoners vermeerderde
door geboorte met 122 m en 124 vr, to
taal 246, verminderde door overlijden
met 47 m en 30 vr., totaal 77 personen, zo
dat het geboorteoverschot 169 personen
bedroeg.
Maar dit werd teniet gedaan door het
veel grotere negatieve vestigingssaldo.
Er vestigden zich nl. in de gemeente
191 m en 222 vr., totaal 413 personen
maar er vertrokken 311 m. en 346 vr.,
totaal 734. Een verlies dus van 321 per
sonen.
Het aantal voltrokken huwelijken be
droeg 87, het aantal ingeschreven echt
scheidingen 2.
Op het zeer zachte ijs van de ijsbaan
te Drachten, die in een vale grijze mist
was gehuld, is zaterdagmiddag de Drent
se kampioene Jantje Venekamp-Tien-
kamp, die dit seizoen bijzonder veel van
zich heeft doen spreken, Nederlandse
kortebaan kampioene geworden. De drie
volgende plaatsen werden door Frie
zinnen bezet.
Van de 22 deelneemsters gingen de 12
snelsten naar de tweede omloop. Hieruit
kwamen de snelste vier in de finale. De
uitslag plus de tijden van de finalerit-
ten zijn: 1. Jantje Venekamp-Tienkamp,
Assen 44.8; 2. Atje Keulen-Deelstra,
Grouw 45.15; 3. Annie v. d. Steeg-v. d.
Meer, Huizum 46.495; 4. Grietje Oos-
terhof, Nijeholtpade, 46.005; 5. Harmke
Peper. Elburg; 6. Riekje Tuinema-Ru-
ben, Engelbert; 7. Marjjke Flisjjn, Hui
zum;
gen.
gen, kranen en buldozers hun x
dorp ontzet, waarbij de sneeuw
op sommige plaatsen tot hoge ber-
x gen werd opgestapeld. x
HHHHHHIHIHHHHHHHHIIHIHHIIIIIHIIH
Zoals B. en W. van Wymbritseradeel
in hun antwoord op de sectierapporten
betreffende het onderzoek van de ge
meentebegroting 1963 mededelen, werd
onlangs van de besturen der Verenigin
gen voor Wijkverpleging en Tbc-bestrij-
ding in deze gemeente een verzoek ont
vangen om de subsidie te verhogen van
2100.- per jaar tot 3000.-.
Dit verzoek komt B. en W. billijk voor,
zodat zjj voorstellen de betreffende post
met 4 x 900- 1/3 x 900- (voor
Blauwhuis) 3900.- te verhogen en te
brengen op 15425.-.
Hoger presentiegeld voor
commissie Woonruimtewet.
Het Fries Scheepvaart Museum kan
langzamerhand bogen op een wel-voor-
ziene reeks oude kaarten, prenten, teke
ningen, gravures etc., op het Friese
zeewezen in het algemeen, het water en
de waterkant van de Friese Zuidwest
hoek in het bijzonder betrekking hebben
de. Een der bestuursleden gaf onlangs
een moderne, stalen kast met diepe
schuifladen ten geschenke waarin al de
ze kostbaarheden, horizontaal uitgestre
ken, op veilige wijze kunnen worden op
geborgen en tevens op gemakkelijke wij
ze te raadplegen vallen. Zulks ter ver
vanging van de ouderwetse, geenszins
stofvrije portefeuilles, waarmede voor
heen genoegen moest worden genomen.
Een hoogst welkome aanvulling op
deze collectie vormde het geschenk van
mevrouw Ten Cate uit Oudemirdum,
dat eenmaal het eigendom was van wij
len de heer Anton ten Cate. Te weten de
vermaarde en niet zo gemakkeljjk meer
te bekomen Provinciale Atlas van Fries
land, in de wandeling „Atlas van Eek
hoff” geheten en in de loop der jaren
1849 - 1859 te Leeuwarden gemeente-ge-
wjjs verschenen. Een bijzonder belang
rijk, en voor liefhebbers van de Friese
„geakunde” onmisbaar werk, waarvoor
wjj de schenkster wel zeer dankbaar mo
gen zijn!
Ieder blad van deze, nogal lijvige en
moeilijk te hanteren atlas, geeft een
nauwgezette afspiegeling van de 30
grietenijen, waaraan twee afzonderlijke
bladen, Ameland en Schiermonnikoog
behelzende, zjjn toegevoegd. Alles op
schaal 1:25.000 op grondslag van de
kadastrale plans ontworpen en in staal
gravure afgedrukt.
Voorganger aangekocht
De Atlas van Eekhoff kende echter
zijn voorganger, te weten de technisch
minder volmaakte, doch kunstzinnig
nimmer meer geëvenaarde Atlas, waar
aan de namen Schotanus en Halma zijn
gehecht en welke in het jaar 1718 op last
der Staten van Friesland te Leeuwarden
werd gedrukt. Ook deze atlas geeft
Friesland grietenijgewijs weer, op iets
grotere schaal dan de uitgave uit 1849 -
1849, op grondslag van uren gaans, ie
der uur 1200 koningsroeden gerekend.
Men kan zich onze vreugde voorstellen
ook een exemplaar van deze atlas door
aankoop voor het museum te hebben
kunnen bemachtigen welke in het Fries
Scheepvaart Museum niet mocht ont
breken
Voor Friesland verloren
Minder fortuinlijk zijn wij geweest in
zake een curieus, met tulpmotieven be
schilderd, eikenhouten „bedskut”, aan
gebracht in een huis te Witmarsum
doch afkomtig uit Hindelopen. Buiten
onze voorkennis is dit bedschut uitge
broken en aan een antiquair te Leeu
warden verhandeld. Tegen zeer billijke
prjjs werden de twee stellen beschilder
de bedstêedeurtjes aan het Fries Mu
seum te koop aangeboden, dat de verko
per echter verwees naar het Zuiderzee
museum te Enkhuizen. Uiteindelijk be
landden de deurtjes evenwel bij een an
dere antiquair in het Sticht, die er wel
weg mee wist. Een gang van zaken,
welke wij zeer betreuren - mede omdat
Watervogels:
Windgaten bij harde vorst openhou
den, indien de vogels daar zelf niet toe
in staat zjjn. Om de rand van het wak
een laag stro of kaf aanbrengen (om
vastvriezen aan het ijs te voorkomen).
Voedering:
Bij voorkeur tegen de avond voederen
om te voorkomen, dat meeuwen te veel
voedsel weghalen.
Soorten voedsel:
Voor eenden: granen, graanafval,
brood. Granen mengen met scherpzand
of grit. Verhouding 10 kg grit op 50 kg
graan.
Voor meerkoeten: grasmeel, groen
voer (fijn gesneden kool) en fjjn gesne
den rauwe aardappel.
Voor toppers, tafeleenden, kuifeend-
jes, zaagbekken: geweekte garnalen,
levende visjes, fijn gesneden ongezouten
vis.
Voor ganzen: (weiland sneeuwvrij ma
ken) grasmeel, brood en graan.
Voor zwanen: fijn groenvoer,
brood.
Voor reigers en roerdompen: fjjn ge
sneden ongezouten vis, visafval (geen
viskoppen). Bij totale uitputting: in
lichtingen vragen.
Vogels van bos, veld en park:
In tuinen en parken plaatsen sneeuw
vrij maken.
Soorten voedsel:
Voor leeuwerikken, lijsters, duiven en
patrijzen: onkruidzaden, granen, rotte
appels.
Voor mezen, roodborstjes enz: vetbol
len, pinda’s spekzwoerd, zonnepitten,
hennepzaad, ongekookte havermout.
Drinkwater:
geven in ondiepe schotel; bjj vorst ba
den verhinderen door gaas over drink-
waterbak te brengen. Tegen bevriezen
suiker in water brengen.
Aanvragen om voeder:
bjj notaris A. Jaarsma
(tel. 05157-2253).
Inlichtingen:
dr. J. P. Otto te Sneek (tel. 05150-3196).
Bijdragen:
storten op girorekening 832211 ten
me van notaris A. Jaarsma te
ward.
Emballage:
Voor niet aan de fabriek teruggezon
den zakken van jutte, katoen of linnen
wordt de geadresseerde 2,50 in reke
ning gebracht.
Doch de operatie van de Ver. Naties
is meer dan een afstraffing van provo
cerende Katangese soldaten. Zoals men
weet, heeft Tsjombé zich in 1960, na de
onafhankelijkheid van de Kongo, afge
scheiden van de nieuwe republiek. Alle
pogingen van de centr. regering in Leo-
poldstad, daarbij gesteund door de uit
spraken van de Ver. Naties en ook door
daadwerkelijke hulp, om het rijke Katan
ga in het grotere geheel in te lijven zijn
mislukt. Onderhandelingen, onder druk
van de Ver. Naties, leidden enkele ma
len tot resultaat, maar zodra Tsjombé
Zich weer op eigen bodem bevond, bleek
het accoord niets waard te zjjn. Militair
ingrijpen van de Ver. Naties een jaar ge
leden, was een mislukking.
Het vorig najaar stelde Thant, de se-
cretaris-generaal van de Ver. Naties,
een schema op, dat Katanga door middel
Van een boycot en in het uiterste geval
doör middel van geweld, zou moeten
dwingen te berusten in een federale op
lossing, die Tsjombé in principe niet af
wees. Hij verklaarde zich zelfs bereid te
onderhandelen over een verdeling van de
inkomsten uit de bodemschatten van Ka
tanga met de centrale regering. Doch
verder dan papier kwam men ook weer
niet. Een boycot was een weinig aanlok
kelijk middel, doordat de grootste af
nemers van Katanga, zoals België en
Frankrijk, weinig heil in deze maatregel
wilden zien. Ook Engeland was er
sterk tegen gekant.
Van deze kant beschouwd is de actie
van de Ver. Naties niet alleen een ant
woord op de provocaties van de Katan
gezen, maar ook de volvoering van de
laatste fase van het plan-Thant, die
hierin sterk werd gesteund door de Ame
rikaanse regering. De Amerikanen vre
zen namelijk, dat een langer voortduren
van de afscheiding van Katanga de cen
trale regering van Adoela in ernstige
moeilijkheden zal brengen en dat uit de
ze moeilijkheden een toeneming van de
communistische invloed in de Kongo kan
voortvloeien.
Het blijft mogelijk, zoals de Engelsen
hopen, dat Tsjombé naar Elisabethstad
zal terugkeren en dat hjj nu, verzwakt
als zjjn positie is, zich zal neerleggen
bij een regeling met de centrale rege
ring.
Volgens de laatste berichten zijn de
vijandelijkheden in Katanga gestaakt.
De vertegenwoordigers der Verenigde
Naties in Elisabethstad wachten thans
de komst van president Tsjombé af,
voor het beginnen van besprekingen.
Tsjombé zou zich bereid hebben ver
klaard naar Elisabethstad te komen in
gezelschap van de Franse, Britse en
Amerikaanse consuls.
Grensaccoorden.
In het verslag van de jongste raads
vergadering werd de afwezigheid van
de heer Metz niet juist was vermeld. De
voorzitter deed de gebruikelijke mede
deling dat dit lid bericht van verhin
dering had gezonden en voegde daar,
na de vraag van de heer Boonstra, nog
aan toe „wegens uitstedigheid”. De
heer Baarda vulde dit toen aan met
de mededeling, dat zijn fractiegenoot in
Amsterdam een Ouderavond van
Schipperskinderen moest leiden.
Gaastmeer was de vorige
X geheel door de sneeuw van de bui- x
tenwereld afgesneden. De wegen
en straten waren door de opge- -
x jaagde sneeuw onbegaanbaar en
vele huizen ingesloten.
Met man en macht hebben vrij-£
willigers vrijdag met sneeuwploe- X
con on Kul rlr»nro»«c Tinn
Het oude doel.
De Cubaanse les is voor Chroestsjov
aanleiding geweest weer de volle nadruk
te leggen op de vreedzame coëxistentie
en alle druk om tot een snelle oplossing in
de Berlijnse kwestie te komen is ver
dwenen. Zelfs Ulbricht maakte met een
afzonderlijk vredesverdrag al minder
haast.
Doch dat wilde helemaal niet zeggen,
dat de Russische doelstellingen waren
veranderd, of dat een accoord mogelijk
zou zijn, dat voor Oost en West aan
vaardbaar zou zjjn. Hierop wordt van
Westelijke zjjde herhaaldelijk gespecu
leerd, maar uit de jongste opmerkingen
van Chroestsjov over het probleem oljjkt
nu weer duidelijk, dat de oude - eisen nog
van kracht zjjn. Na vier maanden neeft
Chroestsjov geantwoord op een brief van
Adenauer, waarin deze protesteerde te
gen het neerschieten en het laten dood
bloeden van een vluchteling bjj de Ber-
Ijjnse muur. In deze brief van Chroes
tsjov wordt de schuld gelegd op de Wes
telijke millitaristische agressieve krin
gen. Tevens stelt de Russische premier
vast, dat een oplossing moet worden ge
zocht in een tijdelijk beheer van West-
Berlijn door troepen onder de vlag van
de Ver. Naties. M.a.w. de aftocht van de
Westelijke bezettingstroepen. De kwestie
is niet actueel, doordat Chroestsjov er
voor terugdeinst met geweld zjjn oplos
sing aan het Westen op te' dringen, maar
hij heeft wel even laten weten, dat hij
niet van gedachten is veranderd wat
zijn doel betreft. Dat is tenminste eer
lijk.
