Draagvleugelboot Staveren-Enkhuizen
alleen mogelijk met garanties van
tot jeugdherberg
provincies en gemeenten
Levert gezondheidsartikel voor vee; is
werkbesparend voor de boer
Grondige verbeteringen op komst van
125 gemeentewoningen
Verbouwing boerderij „Wigledam”
IJLST
W Y M BRITS ER A DEEL
en
van
Officieel Orgaan van de gemeenten S N E E K,
119e jaargang no. 60
Maandag 27 juli 1964
DRIJFHOUTS NIEUWSBLAD
Geen overdreven verwachtingen wekken
Grasdrogerij „Pasveer” is algemeen belang
Afscheid Ds. G. K. Brink
Hó
w ai
Verdronken
Benoeming en ontslag
Twee miljoen kilo gedroogd gras per jaar!
Het Sneeker Nieuwsblad is een gecombineerde uitgave van NIEUWE SNEEKER COURANT. SNEEKER COURANT en
Mulo-examens Sneek
Motor met zi jspan in sloot
Rita Hovink
voor BRT en BBC
Weg hoger dan berm:
auto in sloot
Geslaagd
Black Boys lijdeli jk naar
het Sportpark
P. Pruiksma
plotseling overleden
Een schaap met vijf poten
Ds. Stehouwer
blijft in Woudsend
SNEEKER NIEUWSBLAD
dan
Anderhalfuur-dienst
Aquavit komt in Friesland
EERST SUBSIDIE
OOK ADVISEREN
en
de
Advertentieprijs 15 ct
per mm.
Bij contract (handels-
adv.) lager.
Abonnementsprijs f3.50
per half jaar. Franco p.
post t 4.50 per half jaar.
Giro 850748 ten name
van Sneeker Nieuwsblad
hij
heer
Kantoor voor admini
stratie en redaktie:
GEDEMPTE POL 6
Telefoon 3005 0 5150)
b.g.g. 4091.
Verschijnt
MAANDAGS en DON-
DERDAGS
In het Ruiten-A kanaal ter hoogte
waarschuwende hebben een volledige vliegtuig-appara-
tuur met radar e.d.. Ze zijn 12.16 meter
lang en bij een breedte van 5.66 meter
en hebben een diepgang van 1.30 meter.
Tijdens de vaart verheft de boot zich
1.10 m uit het water, terwijl de remaf-
stand bij volle snelheid maar 36 meter
bedraagt en de draaicirkei slechts 18
meter. Ze is dus enorm wendbaar, wat
aan de veiligheid ten goede komt.
te
van 442.245.
ver
en
Hervormde Kerk te Haamstede (Z.) be
dankt.
m net niineii-A Kanaal ter hoogte van
Sellingen verdronk zaterdagmiddag de
velerlei terrein gediend, ook
lijk
gerij. Er wordt dan ook in twee ploegen
continu gewerkt, in het zomerseizoen
vooral, ’s Winters worden de machines
schoongemaakt en de boeken bjjge-
werkt. De verwarming geschiedt tegen
woordig met stookolie, vroeger werd er
cokes gebruikt. Dat was een hele last
met aanvoer en opberging en het gaf
een hoop rommel.
Voor de benoeming van een onderwij
zeres aan de Sperkhemschool alhier
worden door B. en W. voorgedragen:
1. Mej. F. F. Israël te Leeuwarden; 2.
Mej. L. Hoekstra te Makkinga en 3. Mej.
L. Stienstra te Leeuwarden.
Verder stellen zij voor aan mej. R.
Kalma, op haar verzoek met ingang
van een door hen te bepalen datum eer
vol ontslag te verlenen als onderwijze
res aan deze school.
Donderdag slaagden voor diploma A
de dames N. B. Scheltema en G. Schoon
hoven Sneek, G. Stegenga Wyckel; K.
Tromp, Sloten; S. van der Meei' Ha-
rich; A. Visser Sondel; A. M. de Vries
Sneek; xE. Jongema, Nijland; J. L.
Jung Bolsward: xT. Posthumus Tjerk-
werd; xM. Postma Lollum; xF. Terp-
stra Wommels; xP. Mulder Follega; D.
Salverda Bolsward; xJ. Pebesma Lem
mer; xS. Visser Idsegahuizen; xE. van
der Weerd Makkum; xA. A. Wijngaar
den Dedgum en xJ. Zjjlstra Wons.
De heren T. Metz en B. Smid Sneek;
W. Spoelstra Sloten; H. Hornstra Son
del: L. Cnossen Hommerts en xD. Sta-
persma Wommels.
Afgewezen drie candidaten.
De loondrogerij „Pasveer” is één van
de ongeveer 18 leden, die de V.C.G. in
Friesland nog telt. In het begin waren
er in deze provincie 21 bedrijven. In het
hele land zijn er 36, dus dat wil voor
Friesland wat zeggen! Ook in Zeeland
zjjn er, die grote quanta afleveren. Vo
rig jaar werden er in Friesland nog vier
coöperatieve drogerijen opgeheven en
wel in Steggerda, Deinum, Giekerk en
Osingahuizcn. Daarnaast verdwenen er
twee speculatieve (handels-) drogerij
en, namelijk in Veenwouden en Lang
weer.
Voor de vrij ingrijpende verbouwing
heeft de dienst van gemeentewerken
een plan ontworpen dat de instemming
heeft van het bestuur van de stichting.
De uitvoering van dit plan is gedacht in
drie fasen, waarvan de kosten zijn ge
raamd op resp. ƒ116.171,-, ƒ6720,- en
24.006,-, zodat de totale verbouwings-
kosten worden begroot op 146.897,-.
Op de begane grond zijn twee ontmoe
tingsruimten geprojecteerd, resp. groot
80 en 145 m2. Aangrenzend aan deze
ruimten liggen de grote herbergkeuken
en ’n trekkerskeuken. De grote keuken,
van de ontmoetingsruimte afgescheiden
door een wand met doorgeefkasten, is
vanuit de eveneens op de begane grond
gelegen woning van de herbergouders
rechtstreeks bereikbaar. Verder is er op
de begane grond een kleine toiletgroep,
een berging voor gereedschappen en een
kelder voor de keuken ontworpen. De
bestaande schuur wordt ingericht als rjj-
wielbergplaats.
Het is de taak van de Welzijnstichting Sudergoa de belangen van Zuidwest
Friesland zo goed mogelijk te bevorderen. Daarom zullen de mogelijkheden van
een draagvleugelboot voor de veerdienst Staveren-Enkhuizen zo goed mogelijk
worden onderzocht. Wij moeten echter zeer voorzichtig zijn. Ook wat de proef
vaart betreft. Deze zaak is met veel tam-tam de wereld ingeslingerd, maar er
moeten geen verwachtingen worden gewekt, die later niet verwezenlijkt kunnen
worden.
Bjj de eigen woningen zal een douche
ruimte worden aangebracht, de keuken
wordt gemoderniseerd, bijbouwing van
bergruimte en de aanleg van boven om
schreven gasleiding. De keukenverbete-
ring omvat o.m. het aanbrengen van
een aanrechtblad met 3 kastjes, hang
kast, kookplaat. Bij de 34 eigen wonin
gen zal o.m. een aanrechtblad met goot
steen worden aangebracht, en kastjes.
Een nieuwe en betere kookgelegenheid,
en de kamer en keuken zullen worden
voorzien van zachtboardplafonds. In de
berging zal een brandstofbak worden
gebouwd, zodat de door de bewoners
zelfgemaakte hokken etc. kunnen ver
dwijnen. Voorts zullen de gas- en water-
installatie belangrijke verbeteringen on
dergaan. De huren van de eigen wonin
gen zullen in overeenstemming met
deze verbetering worden gebracht. Ten
aanzien van de eigen woningen heeft de
hoofdingenieur-directeur van de volks
huisvesting en de bouwnijverheid in
Friesland in principe zich akkoord ver
klaard met de verbeteringsplannen.
Hij is bereid de aanvraag om een pre
mie met gunstig advies aan de minis
ter te zenden. De beschikking zal in het
thans lopende halfjaar kunnen afkomen.
Bjj een volledige bezetting zullen de
boten 2.000 vaaruren per jaar moeten
maken om rendabel te zijn. Dat bete
kent tien maal per dag vice-versa bij
een anderhalfuur-dienst van *s morgens
7 tot ’s avonds 10 uur.
Over de passagiersprjjzen konden nog
geen concrete mededelingen worden ge
daan, maar deze zullen in het gunstig
ste geval zeker op z’n minst 5,- per
enkele reis bedragen. Met de tegenwoor
dige boot kost een enkele reis 2,50.
Op onverklaarbare wijze geraakte gis
termiddag een motor met zijspan, be
stuurd door de heer Van der Horn uit
Amsterdam, bij de witte hekken, in de
richting Bolsward-Sneek, van de weg
in de sloot.
De echtgenote en het dochtertje van
de heer Van der Horn bevonden zich in
het zijspan. Hoewel een paaltje
werd geraakt en de motor over de
kop sloeg, kwam de familie Van der
Horn met de schrik vrij. De motor
evenwel is vrijwel geheel vernield.
Deze nuchtere en
woorden sprak de heer J. Mulder uit
Sondel, voorzitter van Sudergoa, donder
dagmiddag in de persconferentie die in
Hotel Bonnema alhier werd gehouden,
nadat over het inzetten van draagvleu
gelboten op de dienst Staveren-Enkhui
zen eerst met tien van de dertien uitge
nodigde colleges van B. en W. in de
Zuidwesthoek van gedachten was gewis
seld.
Dé heer Mulder schetste de sterke ach
teruitgang van het passagiersvervoer op
deze lijn, die in 1884 door de heer Bos
man te Alkmaar werd geopend met
60.000.- subsidie van het rijk. De exploi
tatie is van het begin af nl. nooit renda
bel geweest. Vooral na het gereedkomen
an de Afsluitdijk werd het aantal pas
sagiers steeds geringer. Na de oorlog
werden daarom de grote boten al ver
vangen door één kleinere boot en thans
is de verbinding met Amsterdam zoda
nig, dat men praktisch niet in één dag
heen en terug kan. Slecht dus.
Aan een dienst met draagvleugelboten
zit echter heel wat vast, aldus de heer
Mulder. In de eerste plaats is het geen
sinecure er een ondernemingsvorm en
een onderneming voor te vinden en het
staat nu al vast, dat het niet kan zon
der garantie van de provincies en de ge
meenten aan beide kanten en de mede
werking van de Ned. Spoorwegen en zo
mogeljjk het Autobusbedrjjf Z.W.H. Met
elkaar zullen zij de rug er onder moeten
zetten.
Bij de besprekingen met de gemeente
besturen was men het er over eens, dat
de onderneming een semi-overheidsor-
gaan kan zijn of een losse n.v. met ga
rantie voor rente en aflossing van de
provincies en de gemeenten. Het kapi
taal zou gedeeltelijk door deze beide ge
fourneerd kunnen worden en de rest
door het uitgeven van obligaties, waar
door de belangstelling zal vermeerde
ren.
Volgens de gemeentebesturen is Su
dergoa op de goede weg en moet worden
voortgegaan met het leggen van contac
ten, maar het is niet haar taak een ex-
ploitatieopzet te ontwerpen, zo deelde de
heer Mulder naar aanleiding van een
vraag hierover mede. De Ned. Spoorwe
gen is twee jaar geleden ook al ben’a-
derd, maar het is nog niet bekend hoe
die tegenover het object staat.
Dc exploitatie
21-jarige J. Bunk uit Musselkanaal.
In een teil met water is eveneens gis
termiddag het tweejarig zoontje van de
familie Venrooij uit Hoensbroek ver
dronken. De ouders hadden de teil ach
ter hun woning neergezet voor hun kin
deren. Een broertje vond de kleuter, die
in het water was gevallen.
In Friesland kon men zaterdag
middag kennis maken met de
(kleine) Aquavit. Op weg naar Duitsland
passeerde ze omstreeks 4 of 5 u. de oude
sluis te Lemmer, waarna ze de vaar
weg naar Groningen volgde. Deze kleine
boot is echter niet zo stabiel als de gro
te Aquastrol.
Aanvankelijk was de bedoeling op het
opgespoten land aan de Lemmerweg tij
delijk een voetbalveld in te richten voor
de lagere elftallen, doch het bleek niet
mogelijk dit terrein tijdig klaar te krij
gen voor de nieuwe competitie. Voor de
wedstrijden van de jeugdelftallen is een
beroep gedaan op „Sneek”, doch de af
gevaardigde van deze vereniging wens
te het verzoek eerst in een bestuursver
gadering te bespreken, terwjjl eventueel
daarna nog de ledenvergadering van
deze vereniging haar fiat zal moeten
geven. In ieder geval begint het nu toch
voor de zwartjes, die zich begrijpelijker
wijs reeds zorgen hadden gemaakt voor
het nieuwe seizoen, te dagen, al bete
kent het spelen in de morgenuren door
het hoogste elftal ongetwijfeld financieel
nadeel.
Breng uw hand vlug naar uw hoed
en langzaam naar uw beurs
en geen kwaad zal u geschieden.
(Engeland)
iHUHHHHHHHHHHIIlHHHHHIHHHHHHI
kon men
maken
j en
vernieuwd rioleringsstelsel met
electrische
pompinstallatie, die het afvalwater op
het riool moet pompen.
Financiële opzet en huur
Met het bestuur van de Stichting is
overeenstemming bereikt over een fi
nanciële opzet waarbij de gemeente in de
totale verbouwingskosten een bijdrage
ineens van 50.000,- verleent.
Bjj het gereedkomen van fase I zal de
rechtstreeks naar buiten. Verder is de
zolder via een opschuifbare ladder be
reikbaar.
In de kostenbegroting zijn voorts be
dragen opgenomen voor tuinaanleg
voor een v-
een automatisch werkende
Vrijdag slaagden voor diploma A de
dames A. R. Reitsma Schettens; P.
Reitsma, Sandfirden; W. M. Rozema
Lollum; A. Falkena Koufurderrige; F.
Spijksma Parrega; P. J. Stellingwerf!
Makkum; J. de Vries Oudega(W); F.
Stellingwerff Oudega HO; xJ. H. Slump
en xR. A. Verhoeff Lemmer; xW. J. Wil-
lemse Rutten; xIJ. E. Kuperus Witmar
sum; A. Roosjen Cornwerd; xW. Werk
hoven en xJ. Zjjlstra Witmarsum: de he
ren J. Schippers Bolsward; L. Zijlstra
Wommels; J. Steringa Piaam; J. de Wit
te Makkum; xJ. Koster Hemelum en xY.
Albada, Mirns.
Afgewezen vijf candidaten.
x met middenstandsdiploma.
Zoals bekend is bestaan er al geruime tijd plannen om de door de gemeente
aangekochte boerderij „Wigledam” aan de Oppenhuizerweg te bestemmen tot
jeugdherberg. De huidige jeugdherberg „Oan ’t Wetter” kampt al jaren met te
weinig ruimte. Het aantal trekkers, dat geweigerd moet worden, neemt dan
ook regelmatig toe.
De boerderij „Wigledam” is voor dit doel gunstig gelegen. Met name voor de
watersportminnende bezoekers (aan de jeugdherberg is een zeilschoo) verbon
den) is de ligging in de onmiddellijke nabijheid van de Houkesloot van belang.
Verder biedt het ruime erf om de boerderij groter mogelijkheden dan het be
staande pand.
B. en W. stellen de raad thans voor tot verbouwing van de boerderij over te
gaan en deze te verhuren aan de Stichting Nederlandse Jeugdherberg Centrale
te Amsterdam.
huur 4.796,- per jaar bedragen, van fa
se II 5.136,- en van fase III 6.350,-.
B. en W. zjjn van oordeel, dat het be
lang van een betere huisvesting van de
jeugdherberg in onze gemeente de voor
gestelde verdeling van de financiële las
ten voor de verbouwing van de boerde
rij rechtvaardigt. Het stichtingsbestuur
hoopt, in overleg met het plaatselijk be
stuur van de jeugdherberg, nog te ko
men tot bepaalde bijdragen van parti
culiere zijde of van de rijksoverheid
welke bijdragen dan, evenals eventuele
bezuinigingen, zullen kunnen worden
aangewend tot vermindering van de
huurlast.
„Knokke” heeft voor Rita Hovink nog
een aantal prettige konsekwenties. Haar
versie van Hello Dolly” bracht de En
gelse juryleden zó in vervoering, dat zjj
haar zonder aarzeling een contract voor
een TV optreden boden. De Vlaamse
TV zal Rita Hovink eveneens voor de
camera's brengen. September wordt
dus een drukke maand voor Rita.
De onderstaande plannen zjjn bij de minister van volkshuisvesting en bouwnij
verheid ingediend ter verbetering van eeq aantal (91) vooroorlogse woningen
der gemeentenen aan 34 zgn. eigen woningen der gemeente, eveneens tot stand
gekomen voor 9 mei 1940. De woningen zjjn complexen, ingébracht in het ge
meentelijk woningbedrijf,, waarin of waarbij nog een zg. tonnenprivaat aanwe
zig is. Het betreft hier de woningen Kloosterdwarsstraat 8 t.e.m. 68, de even
nummers; de nummers 11 t.e.m. 63 (de oneven nummers); Priorstraat 4 t.e.m.
58 (even) en de Kloosterdwarsstraat 1, 3, 5, 7, 9. Aan de U. Emmiusstraat de
nummers 1 t.e.m. 17, oneven; Napjusstraat 1, 3, 5, Salverdastraat 1 t.e.m. 15
oneven en 2 t.e.m. 12 even alsmede de Franekervaart de nummers 14A t.e.m.
14H. In deze panden zullen closet met waterspoeling worden aangebracht, de
keuken zal worden verbeterd, uitbreiding van de bergruimte en de aanleg van
een extra-gasleiding naar de woonkamer.
Op grond van de overwegingen om de
woningen te verbeteren en op grond
van de te verwachten gunstige beschik
king wordt voorgesteld beschikbaar te
stellen een totaalkrediet
De minister heeft zich akkoord
klaard met de uitvoeringsplannen
met de aanbesteding.
Gisteren raakte onze plaatsgenoot
tandarts P. B. van Ham met zjjn auto
in de sloot, die loopt langs de Lemmer
weg, ter hoogte van de eerste brug, on
der IJlst.
Doordat het daar aanwezige wegge
deelte vernieuwd is en aanmerkelijk ho
ger is komen te liggen dan de aangren
zende berm, is er een richel ontstaan die
gevaar oplevert voor het verkeer: dit
kan namelijk achter deze verhoging blij
ven haken. Dat overkwam dus, zoals ge
zegd, de heer Van Ham met het vermel
de gevolg. Hij kwam er zelf goed af,
maar zijn auto werd licht beschadigd,
doordat ook nog een bermplankje werd
geraakt.
Ds. G. R. Brink zal zondag 16 augus
tus a.s. te IJsbrechtum afscheid nemen
van de hervormde gemeente van IJs
brechtum (Tjalhuizum cn Tirns) en de
week daarop, n.l. zondagmiddag 23
augustus a.s. te Mantgum, na daar voor
af in de morgendienst te zijn bevestigd
door zjjn vader, ds. R. J. H. Brink, eme
ritus predikant te Leeuwarden, intrede
doen als predikant van de hervormde
gemeente van Mantgum en Schillaard,
waar hij beroepen is in de vakature van
ds. K. G. de Noord, die op 5 mei 1963
naar Blijham is vertrokken.
Gerrit Rinse Brink werd op 6 augustus
1923 uit een predikantsgezin te Kims-
werd geboren. Hij bezocht eerst het ste
delijk gymnasium te Zwolle en studeer
de daarna theologie aan de rijks univer-
siteit te Groningen, waar hij op 28 ok
tober 1948 zijn kandidaats- en ongeveer
twee jaar -later in 1950 zjjn kerkelijk
voorbereidend examen aflegde. Na z’n
kandidaatsexamen studeerde hij ook
nog enige tijd aan de gemeentelijke uni-
versiteit te Amsterdam. Nadat de heer
Brink op 7 februari 1951 door het pro
vinciaal kerkbestuur van Friesland was
toégelaten tot de evangeliebediening in
de Nederlandse Hervormde Kerk werd
hij op 9 september van datzelfde jaar
(1951) door zijn vader, ds. R. J. H.
Brink, toen nog predikant te Wirdum in
Friesland en thansemeritus predikant
te Leeuwarden, bevestigd als predikant
van de hervormde gemeente van IJs
brechtum (Tjalhuizum en Tirns).
Tijdens zjjn ambtsbediening als predi
kant van de hervormde gemeente van
IJsbrechtum c.a. was ds. Brink eerst
enige jaren praetor en naderhand nog
quaestor van het breed ministerie van
de ring Sneek. Verder was hij vele ja
ren consulent van de vakante hervorm
de gemeente van Bozum en Deersum
en sinds 1 januari van dit jaar ook nog
van die van Lutkewierum. Sinds novem
ber 1958 verleent ds. Brink ook nog bij
stand in het pastoraat te IJtens en Hen-
naard. Als predikant van de hervormde
gemeente van Mantgum en Schillaard
zal ds. Brink voorlopig te IJtens en
Hennaard bijstand in het pastoraat blij
ven verlenen.
Ds. Brink gaf te IJsbrechtum mede
de stoot to de oprichting van een kerk
koor.
„We hebben ook een adviserende en
wervende taak,” aldus de heer De Jong.
„We gaan de boeren langs en leggen
hen, als ze nog geen lid zjjn, het be
lang en het voordeel uit van een gras
drogerij; ook op velerlei ander ter
rein geven we hun voorlichting. Het is
een prettig werk. Moeilijkheden heb
ik nog niet met hen gehad en daar ben
ik ook niet zo bang voor. Ik ben zelf
een boerenzoon en weet wat er in de
boer en op zijn boerderij omgaat. Ik ben
ook een Fries en ik kan me dus in hun
gedachtenwereld inleven. Ondanks
mjjn 23 jaar gaat het best, ook en voor
al dank zij de steun en de raad van de
heer Jellema, met wie ik het best kan
vinden. We hopen beide, dat we nog
lang mogen samenwerken.”
„De resultaten die voor 1941 in het
buitenland werden geboekt, bijvoor
beeld in Engeland, maakten dat
onze toenmalige regering belang
stelling kreeg voor de grasdrogerij
en. Toen we in 1941 helemaal op ons
zelf waren aangewezen, daar de in
voer stop lag, kwamen in ons land
deze bedrijven op gang. Nu zijn ze,
zoals „Pasveer”, uitgegroeid tot he
le fabrieken, efficiënt en snel-wer-
kend. Ik hoop, dat alle boeren in het
weidegebied dit gaan beseffen. We
moeten nog meer leden hebben, het
is in ieders belang...!”
Te Leeuwarden slaagden voor het
Middenstandsdiploma de heren H.
Lichthart, A. Piersma, A. G. v. d. Ploeg,
R. Ritsma en F. Lump, allen te Sneek.
Op de verdieping
die vanuit de ontmoetingsruimten langs
twee open trappen bereikbaar is, zijn
slaapzalen en kleinere slaapvertrekken,
w.c.’s en wasruimten ontworpen. De
slaapvertrekken, waarvan vijf zijn inge
richt als wisselkamers met elk zes
slaapplaatsen, bieden totaal plaats aan
122 bedden. Verder bevinden zich hier de
slaapvertrekken van de herbergouders,
een slaapkamer voor inwonend perso
neel en een badkamer. Zowel de afda
ling voor de meisjes als dje voor de
jongens is voorzien van een vluchttrap
Vorige week is cr in lief stadhuis een
bespreking geweest tussen het gemeente
bestuur en afgevaardigden der plaatse-
Ijjke voetbalverenigingen. Doel van de
bespreking was uit de impasse te ge
raken, welke ontstaan is doordat deze
zomer een begin is gemaakt met de ver
betering en uitbreiding van de door de
vereniging „Black Boys” in gebruik
zjjnde voetbalvelden in de Noorderhoek.
In principe werd besloten dat de drie
hoogste elftallen van Black Boys in de
komende competitie hun wedstrijden
zullen spelen in het Sportpark. Op die
dagen krijgen de zwartjes tot ’s mid
dags 1 uur de beschikking over de
Sportparkvelden.
„Toen w-e in 1941 met de grasdrogerij begonnen te draaien, hadden we een
produktie van 390.000 kilo droog afgevoerd gras, „aldus de nu zeventig-jarige,
voormalige beheerder vau de grasdrogerij „Pasveer” aan de Leeuwarderweg,
de heer R. S. Jellema. „En nu in 1964 produceren we 2 miljoen kilo. Dat is dus
een enorme vooruitgang. De grasdrogerij komt meer en meer bij de boeren
in de belangstelling. Het betekent voor hen namelijk een belangrijke werkver-
lichting. In drie dagen tijd is alles aan kant: maaien - drogen - af voer en op
slag. Er moesten echter nog meer boeren lid zijn van onze coöperatie. Nu heb
ben we 140 boeren, aangesloten bij de coöperatieve grasdrogerij Pasveer, die
weer een onderdeel uitmaakt van de Vereniging van Coöperatieve Grasdrogerij
en in Nederland, waarvan het hoofdkwartier zetelt in Leeuwarden.”
Dezer dagen hadden we een gesprek met de vroegere beheerder, die in de
zeer jeugdige maar alleszins capabele heer U. B. de Jong sinds 1 mei van dit
jaar een uitstekend en vertrouwd opvolger heeft. Twee generaties verschil
maar in hun opvattingen ten aanzien van produkt en produktie volkomen eens
gezind: belangrijk voor de boer gezondheidsartikel voor het vee onmisbaar
voor goede melk en mclkprodukten.
23 jaar geleden begon het bedrijf,
waarin drie man 12 uur per dag werk
ten, als trommeldroger. De kwaiteit
van het gras werd vóór het drogen eerst
door de heer Jellema gemeten op het
perceel. Als het gras langer was dan 12
centimeter, werd het voor droging af
gekeurd. Maar het gebeurde wel eens
dat er niets in de drogerij kwam, en dat
kon natuurlijk ook niet. Dan stond het
bedrijf stil. De prijs was toen 6 cent per
kilo gedroogd gras. Dat idee van keu
ren liet men al gauw varen. Tegen
woordig, sinds 1951 werkend met een
banddroger, hangt de prijs af van het
vochtgehalte dat men bepaalt door
middel van weging op de weegbrug
voor en na droging. Deze prijs komt on
geveer op 6 tot 13% cent per kilogram
droog produkt. Het gras wordt als meel
of als balen afgevoerd. De balen worden
gemaakt door een automatische zelfkno-
pende pers. Het meel kost een cent
meer per kilo dan het als baal verpakte
gras.
Zaterdagnacht is in Woudsend ten hui
ze van de heer J. Nijdam, waar
logeerde, plotseling overleden de
P. Pruiksma, oud-hoofdonderwjjzer. De
heer Pruiksma die in Woudsend werd
geboren en de leeftijd van 71 jaar be
reikte, heeft gedurende 52 jaar het
Christelijk onderwijs gediend én wel
achtereenvolgens té Kollumerpomp,
Woudsend, Oosterzee en Makkum. In
Oosterzee, waar hij hoofd werd, werkte
hij elf jaar, in Makkum 28 jaar tot aan
zijn pensionering op 1 september 1959.
Spoedig daarna verhuisde hjj naar
Sneek, maar dat betekende niet het
einde van zjjn onderwijzersloopbaan. Hij
werkte nl. nog vele jaren in diverse
plaatsen als vervanger, o.a. ook aan de
Chr. Schippersschool alhier en aan de
Chr. Landbouwschool te Witmarsum.
Thans verving hij nog in Drachten.
Ook buiten de school was de heer
Pruiksma in alle plaatsen waar hij ge
woond heeft, de dorpsgemeenschap op
op kerke-
terrein en in het verenigingsleven.
Maar dat zal met „Pasveer” niet
gebeuren. De perceelschaarste en het
feit, dat daardoor na drie dagen een
stuk grasland, dat gemaaid werd, alweer
klaar ligt met kunstmest, bevordert het
steeds maar werk houden voor de dro-
Sinds de oprichting kreeg de drogerij
van de regering tot 1951 een subsidie
van 1/3 van de totale kosten ter bevor
dering van het kwantum en de kwaliteit.
Na de oorlog werd deze subsidie be
taald uit het Marshall-plan. In ’45 lag
het bedrijf wegens gebrek aan brand
stof stil. In 1946 zeiden de boeren dan
ook tegen de heer Jellema: „We hadden
geen kunstmest voor ’t land en geen
krachtvoer meer voor het vee maar het
gedroogde gras hebben we het meest
gemist.” Dit zette de heer Jellema aan
tot ’n spoedige reorganisatie en herope
ning van het bedrijf, dat geen handels-
drogerij, maar zoals gezegd, een coöpe
ratie is. De boeren betalen hun eigen
kosten, het teveel wordt onder de leden
verdeeld. De prijs wordt berekend naar
het vochtgehalte, dat van het gras bjj
aankomst varieert van 20 tot 90 en
dat bjj afvoer ligt tussen de 5
10
Van belang is het bewaren van het ei
wit- en caroteengehalte. Daarom wordt
het een gezondheidsartikel genoemd:
het voorkomt de kalverziekte of witte
diarree en het maakt de melk en room,
vooral door de caroteen, lekker dik en
geeft er de gelige kleur aan. Het is in
landelijk verband vooral de reeds ge
pensioneerde veearts en leermeester der
beheerders en boeren dr. Grashuis ge
weest, die ijverde voor de drogerijen en
wees op het belang daarvan voor mens
en dier.
Bjj de besprekingen over de exploita
tie gaf de heer Mulder, geassisteerd
door de heer C. Gaastra, administrateur
van Sudergoa, en de heer Tj. de Boer,
directeur van het autobusbedrjjf Z.W.H.,
ook uitvoerige inlichtingen over de
draagvleugelboten en de kosten.
Er zjjn twee typen: de kleine Aquavit,
die al in Nederland vaart (o.a. naar het
in aanbouw zjjnde R.E.M. eiland van de
heren Verolme en Zwolsman) en de gro
te Aquastrol. Met deze laatste, die
plaats biedt aan 40 a 50 passagiers, zou
de dienst Staveren-Enkhuizen onderhou
den moeten worden. Haar snelheid be
draagt circa 58 km per uur, zodat het
traject in een half uur gevaren kan wor
den. De boten kosten al naar gelang de
uitvoering tussen de zes en zeven ton en
Een schaap met vijf poten, dat daar
om nog altjjd kreupel loopt, wordt het
-•Top” jachtje van de Noord Nederland
se Watersportbond genoemd in „Plané”
het orgaan van de Vrjjheidsklasse orga
nisatie afdeling Noord. Dat het geen
„Topper” is geworden is volgens de
schrijver nu wel algemeen duidelijk.
Jammer van de verspilde energie en
kosten.
Hjj bestrijdt ook de mening in de
N. N.W.B. dat de uit Engeland afkomstige
jeugdboot Solo niet geschikt is om in
het noorden te worden geïntroduceerd.
De vergadering van de K.V.N.W.V. meen
de destijds op reële gronden aan de Solo
de voorkeur te moeten geven boven de
O. K.-jol. Eén van de punten, die hierbij
zwaar gewogen hebben, was het feit dat
de Solo een gestaagde mast heeft met
een normaal giekbeslag, terwijl de O.K.-
jol volgens de schrijver de beslist slechte
constructie van de ongestaagde mast,
met daarin nog een grote verzwakking
voor de giekbevestiging heeft. Als er
dan in het Noorden behoefte is aan een
éénmans zwaardboot naast de Finnjol la
ten we dan de Solo kiezen, die in het
westen al een grote populariteit heeft,
zo luidt zijn conclusie en laat een ieder
die het beste voor heeft met de ontwik
keling van de zeilsport in het Noorden,
zijn invloed aanwenden om te verhin
deren dat de O.K.-jol tot de wedstrijden
van de N.N.W.B. wordt toegelaten.
Ds. T. Stehouwer te Woudsend heeft
voor de toezegging van beroep naar de
Lx
