Gesprek met Ludolf Rasterhoff:
Waterpoort -krabbelt
Burgemeester
van een
kerngemeente
5
IJLST
WYMBRITSERADEEL
en
van
„Graag spijkers met koppen slaan
Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK,
119e jaargang nr. 63
DRIJFHOUTS NIEUWSBLAD
Bent u autoritair?
I
J
De recreatie
Gemeentelijke zelfstandig'
heid
I
Donderdag 6 augustus 1964
Een lange lijst
Bent u gehuwd en hebt u
kinderen?
Hoewel oud-Groninger, band met Sneek moeilijk
door te snijden
Het Sneeker Nieuwsblad is een gecombineerde uitgave van NIEUWE SNEEKER COURANT, SNEEKER COURANT en
Snoek als kerngemeente
In het Friesch Dagblad heeft de
hoofdredacteur/Eerste-Kamerlid Al-
gra geschreven, dat Sneek maar te
gengevallen was in zijn aktiviteit als
kerngemeente.
66
afwijken
ge-
van
t
i
Hoelang bent
van Sneek?
Komen uw politieke en/of
godsdienstige ideeën wel eens in
botsing met door u te nemen
maatregelen, u opgelegd van
boven af?
nog voorzitter van de Ver. Sneeker Am
bachtsschool.
Bent u voor de gemeente veel in het
buitenland geweest?
In Wenen heb ik het congres voor de
gasvoorziening bijgewoond. Als het voor
de gemeente van belang is, zou ik wel
reizen in het buitenland, maar ik houd
niet van congressen.
de problemen
het beleid
i en
voor
maar
uur-
ver-
Bij de uitbreiding van de jachthaven
accommodatie is rekening gehouden met
het toenemend aantal schepen, bjj de
(Vervolg: zie pagina 3.)
Verschijnt
MAANDAGS en DON
DERDAGS
te
Be-
naar
Kantoor voor admini
stratie en redaktie:
GEDEMPTE POL 6
Telefoon 3005 0 5150)
b.g.g. 4091.
door
on-
ge-
Ambieert u na uw 65ste jaar nog
een andere (c.q. hogere) funktie?
Na mijn pensionering hoop ik al dat
gene te lezen, waaraan ik nu nog niet
ben toegekomen. Ik hoop dan van aller
lei ongelezen lectuur kennis te nemen.
En allerlei onderwerpen, die mijn be
langstelling hebben, nader te bestude
ren.
In 1929 kwam ik in Sneek. Ik ben Gro
ninger van geboorte. Voor ’29 was ik te
Sappemeer ambtenaar ter secretarie,
daarna was ik hier gemeentesecretaris
tot de bevrjjding in 1945. Tot juni ’46
was ik waarnemend burgemeester, daar
na werd ik definitief burgemeester. Na
lang overwegen besloot ik, om naar de
ze functie te solliciteren, ik had wel er
gens anders secretaris kunnen worden,
maar dat was een beetje vreemd: eerst
hier waarnemend en dan ergens anders
weer secretaris.
De mensen menen dat wel eens van
mij. Maar misschien komt dat hierdoor,
dat ik slecht iets kan loslaten wat ik
met hart en ziel verdedig als ik na lan
ge overweging en na rijp beraad inzie,
dat het in het belang van de gemeente
is. Dan kan ik er niet vanaf komen.
Dat zien de mensen dan als doordrjj-
verjj..
Door welke eigenschappen voelt u
uw taak als licht of zwaar?
Het feit dat bedoelde bedrijven, als
hotels etc., op zondag dicht zijn is een
hun eigen initiatief en geluk-
Ik
van
een
bü
Het ijzeren hek op de hoek van de
Ged. Pol en de W. Burgstraat moest
het gisteren weer eens ontgelden.
Een grote vrachtauto met aanhang
wagen van een chemicaliënhandel uit
Groningen, die van de Ged. Pol
kwam, nam de haakse bocht te kort
en maakte er een puinhoop van. Een
wonder dat het kastje waarin de
automaat voor de bediening van de
verkeerslichten gespaard bleef.
i
SNEEKER NIEUWSBLAD
sticht werd, heeft de gemeente gedeel
telijk meegefinancierd en er toen de be
paling aan gehecht, dat het bad op zon
dag gesloten zou zijn, ’t Is uiteraard de
vraag of onder de huidige opvattingen
deze voorwaarde nog in overstemming
is met de werkelijkheid van vandaag.
Deze beperkende bepaling is een zaak
voor het zwembadbestuur, dat op dit
punt een beslissing (bij het gemeente
bestuur) moet uitlokken.
u burgemeester
een moeilijkheid op voor de plaats i
van de verkeerslichten, maar daar 1
moet toch ook een oplossing voor te
vinden zijn.
Bent u in Den Haag bekend als de
burgemeester die om de haverklap
al de ministeries „afklept”?
Nee, ik ben vrij veel in Den Haag, en
onderhoud allerlei contacten. Maar ze
kennen me daar wel als een nuchter
mens. Door persoonlijk contact ontstaat
vaak een beter inzicht en begrip daar
voor gemeentelijke moeilijkheden.
Na nog een sigaret en een kop koffie
gaan we verder. Op zijn rustige, wel
overwogen wijze formuleert de burge
meester in voortreffelijke bewoordingen
zijn antwoorden. Ik begrijp nu. waar
om zijn vingers zo bruin berookt zijn,
maar ook waarom enkele van zijn ne
venfuncties op het leraarsvak liggen.
Zijn uit het hoofd en vrij vlot geformu
leerde zinnen zjjn helder en direct.
De Martinitoren leverde weer stof
op voor deze rubriek. Dinsdagavond
om half acht wees haar klok nog
maar tien over zes aan. Dit was ech
ter geen langzaam-aan-actie,
het electro-motortje dat het
werk in beweging brengt, was
brand en moet opnieuw gewikkeld
worden. Vorige week had men dat al
ontdekt, maar ook de electriciens
hadden toen ,,bouwvak”vakantie.
Twee jaar geleden voer een groot
schip, komende uit de Houkesloot, te
gen de borstwering van de Oppenhui-
zerbrug aan. Het muurtje werd hier
door ontzet, maar is tot nu toe nog
niet hersteld. Met de schadevergoe
ding zal de gemeente er wel vlugger
bij geweest zijn.
Men zou deze hoek ruimer en de
xüvsg breder kunnen maken als de
trottoirs langs beide zijden van de
In verband met de hevige regen-
buien moest onlangs het aanbrengen
van een nieuwe asfaltlaag op de Oos-
terdijk worden uitgesteld. Dit zal nu,
jjs en weder dienende, a.s. maandag
gebeuren. De Oosterdjjk wordt dan
dus voor alle rijverkeer afgesloten.
Deze week is een begin gemaakt
met de werkzaamheden voor de nieu-
we Lemmerbrug. Aan de kant van de
R. Bockemakade zjjn nl. de palen in-
geheid waarop het plankier voor toe- i
gang tot de drijvende hulpbrug zal
komen. Het wachten is nu echter op
het hout, want na de bouwvakvacan-
tie hebben de houthandels het razend
druk.
Advertentieprijs 15 et.
per mm. Z
Bij contract (handels-
adv.) lager.
Abonnementsprijs f3.50
per half jaar. Franco p.
post f 4.50 per halt jaar.
Giro 850748 ten name
van Sneeker Nieuwsblad
Wilt u ons ccns iets vertellen
uit uw oorlogsperiode?
Ik deed een beetje ondergronds werk
in een spionagegroep. Als represaille
hebben de Duitsers mjj in de beruchte
bloednacht van Sneek een nekschot ge
geven, mijn vrouw is daarbij ook nog
gewond geraakt. Door een medisch
wonder heb ik het leven behouden. Dat
gebeurde toen na de ontvoering van de
(vermoedelijke) verrader Van der Kooy
die later door een geallieerde piloot
werd gedood, omdat de K.P. het niet
opbracht de toen weerloze man te do
den. Dat hele verhaal hebt u kunnen le
zen in het Friesch Dagblad van zater
dag 4 juli. Het gebeurde in de nacht
van 13 op 14 juli 1944.
Vorige week donderdag kwam een
gehuurde motorboot uit Leeuwarden
op een vreemde manier door de Lem- -
merbrug. Hjj voer eerst langs de kant
van de Balthuskade, maar doordat I
de stuurman niet handelde naar het
spreekwoord „doe wel en zie niet
om” stevende hij recht op het rem-
mingswerk aan. Aan boord ontstond
paniek, en tot overmaat van ramp
gooide de stuurman met een ruk het 1
stuur om waardoor het achterste ge- i
deelte van de boot onder het trottoir
van de brug terecht kwam en in de
cockpit een ravage werd aangericht. 1
Wat vindt u van de recreatiemoge
lijkheden in Sneek en hoe denkt u
over het feit, dat Sneek, dat zo graag
watersportcentrum wil zijn, op zon
dag bijna alle hotels en andere soort
gelijke bedrijven gesloten houdt in
het hoogseizoen? En de sluiting van
het zwembad op zondag! Hoe staat
het met de jachthavenplannen?
Ik vind de bevolking van de Zuid-
WestHoek erg prettig. Ik heb mijn hart
aan Sneek verpand, om het zo nog eens
mooi te zeggen. Het zal me ooit moei
lijk vallen om me nog eens elders te
vestigen. Door de aard $n het karakter
van de mensen is de samenwerking hier
een van de prettigste dingen.
Had u wel ergens anders
burgemeester willen zijn?
Nee, alleen in Sneek. Na de bevrjj-
ding is m\j ook in een andere Friese ge
meente dit ambt aangeboden, maar ik
bleef liever secretaris in Sneek om er
de bevrjjding mee te maken. Ik kan de
band met Sneek moeilijk doorsnijden.
Valt het burgemeestersambt
u zwaar?
Uit de aard, misschien door mijn af
komst, ben ik wat stijf en stug. Maar
ik wil de koers vasthouden, niet
gauw
paalde problemen
huis en in je auto. Vaak komt dan op
deze wjjze, omdat je er geestelijk mee
bezig blijft, de oplossing. Ik heb er geen
slapeloze nachten van! Ik houd tussen
haakjes niet meer zo van autorijden
als vroeger. Maar waar ik wel van
houd, is een gemoedelijke sfeer en van
humor.
de tweede keer voor zaken naar Ameri
ka. Het meisje gaat hier in Sneek, waar
ze allemaal geboren zijn, op school.
Wat vindt u als burgemeester
van Sneek en de Snekers?
Bent u veel uithuizig?
Vrij veel. Het is de reeds jarenlang
bestaande klacht van mijn gezin. Voor
het publiek ben ik op het gemeentehuis
vaak en gemakkelijk te bereiken, als de
mensen met de bode een afspraak ma
ken.
Zit u in veel colleges en hebt u
veel andere funkties?
Wjj komen nog even terug op het
geen wjj de vorige keer schreven rijweg
over het aantal medische specialis- t~
ten in onze stad. Een van hen deelde Ged. Pol versmald werden. Deze zijn
nl. telefonisch mee het niet met ons nu onnodig te breed. Dat levert wel 1
eens te zijn, dat er ook behoefte zou
bestaan aan een tweede kinderarts,
een tweede oor-, neus- en keelarts en
een tweede zenuwarts. In het rayon
Sneek wonen nl. 75000 personen en
dat is volgens onze opponent te wei
nig voor een tweede man naast de
door ons genoemde specialisten.
Van gemeentewege is in onze stad
na het Veto van de raad woensdag
dus niet gevlagd. Als een grappige
reactie op het raadsbesluit heeft een
onbekende of hebben onbekenden
’s morgens echter al heel vroeg de
vlaggemast met, vlag van hotel
Bqnnema aan de Stationsstraat in de
voortuin van de heer I. Bergsma,
(die met zijn motie in de Raadsver
gadering de kat de bel aanbond), ge
plant.
Vindt u, dat u in uw carrière
bereikt hebt wat u altijd graag had
gewild?
Achteraf gezien wel. Ik had in 1946
niet het gevoel en de zekerheid, of ik
wel de juiste beslissing had genomen.
De contacten zijn echter van onschat
bare waarde gebleken. Men wordt uit
de plaatselijke sfeer getrokken, doordat
men met andere mensen en instanties
in aanraking komt. De blik wordt be
langrijk verruimd. Ik heb altijd wel in
de gemeenteadministratie gewild. Mijn
ideaal was in een niet al te kleine ge
meente secretaris te blijven. Dat zou
mjj mijn levensvulling in Sneek gege
ven hebben. Ik heb het pas geleerd on
der mijn onvergetelijke en vaderlijke
vriend nu wijlen secretaris Pieter Sik-
kes. Misschien heb ik mijn strijdbaar
heid van hem geërfd. Hij was een strijd
baar man. Zijn portret hangt daar bo
ven mijn bureau.
Hoe denkt u over de gemeentelijke
zelfstandigheid van thans?
Die is sterk aangetast. Eendeels
rijksbemoeiingen op gemeentelijke
derwerpen, anderzijds doordat de
meente financieel weinig armslag heeft,
doordat deze veel bijdragen krijgt uit
overheidskassen. Het gevolg is, dat de
vrijheid verloren gaat. De medefinan-
cier wil ook een vinger in de pap heb
ben. De zelfstandigheid wordt naar mjjn
gevoel nog voortdurend bedreigd, voor
namelijk mede, omdat de gemeenten
weinig eigen belastinggebied hebben.
Naast de uitkeringen van het gemeen
tefonds hebben de gemeenten weinig an
dere bronnen van inkomsten. De zelf
standigheid en verantwoordelijkheid be
horen samen te gaan. De gemeentebe-
stuurljjke verantwoordelijkheid heeft
een behoorlijke deuk gekregen. We kun
nen maar weinig belastingen heffen.
Het herstel van die verantwoordelijk
heid kan alleen bereikt worden door
de gemeente weer een belastinggebied
te geven, zo, dat al te grote verschil
len in de belastingdruk in de verschei
dene gemeenten niet optreden, zoals
vóór 1929 het geval was.
Ik ben gehuwd en ik heb vier kinde
ren. Drie jongens en een meisje. Twee
jongens studeren, de een economie en
sociale wetenschappen in Amsterdam,
de ander economie in Groningen. De
derde jongen gaat volgende week voor
Dc vorige week, tussen twee elkaar snel opvolgende raadsvergaderin
gen in, ontstaan door de motie-al-of-niet-vlaggen op 5 augustus, heeft de
toch al zo druk bezette burgemeester van Sneek nog ’n aanzienlijk deel
van zijn tijd gebruikt om ons een interview toe te staan: een gesprek
onder vier ogen. Wij mochten vragen wat we wilden, de heer Raster
hoff antwoordde ons eerlijk en zonder diplomatieke omwegen, echt op de
man af. Daarmee is eigenlijk meteen wel zijn karakter getekend, maar
daarover straks meer,
De aanleiding om met de eerste burger van onze gemeente eens een wat
meer dan oppervlakkig gesprek te houden, was gelegen in het feit, dat
zijn laatste ambtstermijn van zes jaar onlangs is ingegaan; een blik ach
terom en vooruit op het ambtenaarsleven van de heer Rasterhoff!
In zjjn gezellig maar wat donker kantoor troffen wjj hem aan, gezeten ach
ter een met ontelbare papieren beladen bureau, waarop twee telefoons nog
maar net een plaatsje hebben. Een asbak, die aan het eind van het gesprek
aardig vol was, staat tussen veel mappen en leggers, en aan de wand hangt
behalve de bekende foto van het Koninklijk Paar een wandbord met de type
rende tekst: „net sizze mar dwaen”.
Het gesprek zullen wij zoveel mogelijk woordelijk weergeven; we hopen, dat
u hieruit een goed beeld van de heer Rasterhoff als individueel persoon en als
burgemeester van Sneek zult krjjgen.
gevolg van
kig geen gemeentelijk voorschrift,
betreur het zeer, dat in het kader
de watersport, waarin Sneek dus
centrumpositie inneemt, juist deze
uitstek een dienende functie voor toeris
me bezittende bedrijven gesloten zjjn.
Ook op zon- en feestdagen moeten de
exploitanten van deze bedrijven hier
mee rekening houden.
Wat het zwembad aangaat, moet op
gemerkt worden, dat het in de eerste
plaats een zaak voor het zwembadbe
stuur is. Toen het indertijd in 1937 ge-
hervormd, sta ik buiten de politiek. Pas
over zes jaar, na mjjn 65e verjaardag,
ga ik mjj aansluiten. Dat is mjjn stand
punt.
Welke vorderingen heeft Sneek
gemaakt tijdens uw bestuursperiode
door uw persoonlijk optreden
en ingrijpen?
Ik wil geen reclame maken en dat
niet etaleren. Bovendien klap ik niet uit
de keuken.
Het werk op zich zelf is wel erg druk
en het eist bijzonder veel, maar als je
jë werk met plezier doet, vallen de ta
ken wel mee.
Welke aspecten van het „vak”
vindt u gemakkelijker of moeilijk?
Alles heeft zjjn eigen bekoring. Een
van de moeilijke zijden van het werk is,
dat je als burgemeester altijd bjj ver
schillende evenementen op de eerste
rjj moet zitten. Alle representaties zijn
ook niet altijd even fijn. De vervelend
ste bijeenkomsten vind ik die, waarbij
geen spijkers met koppen geslagen wor
den. Daar dus, waar te lang om de
kern van de zaak wordt heengepraat en
waar geen tastbare resultaten worden
geboekt.
IIHHHHIIHIHHIHHIIIIIHIIIHIIHIHHHHIi
Moord kan worden kwijtgeschol
den, maar onbeleefdheid nooit.
9 (China)
IIIIIIIHIIIIItlIllllltlUIIIIHtlIHHIIIItlIlllli
Gisteravond is op de terreinen van
de Gem. Reiniging een enorme berg
afval in brand geraakt. Vermoede-
lijk was er nog wat van de vorige
maal blijven smeulen. De hevige
vuurgloed en de hoge vlammen wa-
ren tot in de verre omtrek te zien, j
zodat er heel wat nieuwsgierigen op
afkwamen. De brandweer voorkwam
dat het vuur zich tot de gebouwen
kon uitbreiden.
Daar is moeilijk antwoord op te
ven. Er zjjn wel eens van die maatre
gelen, die door het beleid van hoger
hand, worden voorges.chreven. We kun
nen nu nog nauwelijks van een norma
le periode spreken. In het begin van
mjjn loopbaan was er de crisis en mo
bilisatie. Toen kwam mijn ambtelijke
functie in de oorlog bij de distributie.
Daarna de bevrjjding en de moeilijke
periode met het Militair Gezag. Nu de
kapitaalsschaarste, de bestedingsbe
perking, de investeringsbeperking en
de afremming in het geheel. Niets wordt
je in deze jaren bespaard. In meer dan
dertig jaren hebben we geen rustige
tijd van ontwikkeling méér. Daarom
zijn de besluiten wel eens moeilijk te
nemen. Als burgemeester, nederlands
bij tegenwind,
neem je mee
Ik zit in allerlei commissies. Doordat
ik door toevallige oorzaken in „het gas”
ben verzeild geraakt, begon ik dat een
boeiend vraagstuk te vinden en werd ik
zodoende van de ene in de andere com
missie gedirigeerd.
De vereniging van exploitanten van
gasbedrijven, daarvan ben ik voorzit
ter geweest; voorzitter van het open
baar lichaam Gasvoorziening van Noord
Oost Nederland; in de gasadviescom
missie; de onderhandelingscommissie
voor de leveringsvoorwaarden gas
(S.R.O.G.); de onderwijscommissie van
de Ver. v. Ned. Gemeenten; werkgroep
scholenbouw, die bespreekt met het mi
nisterie de moeilijkheden bjj de scho
lenbouw; stichting Ned. Onderwijs Film;
alg. paedagogisch centrum; hoofdbe
stuurslid van volksonderwijs; en in nog
vele andere commissies. Plaatsëltjk niet
zoveel. Nog wel in ’t bestuur van Stich
ting Jachthaven De Domp.
De opleiding van het administratieve
gemeentepersoneel heeft mijn bizonde-
re belangstelling. Ik heb mede de stoot
gegeven tot de oprichting van de be-
stuursacademie in Friesland. Het is de
eerste dagschool voor bestuursambtena
ren in ons land. Langzamerhand wordt
dit voorbeeld in andere provincies ge
volgd. Ik ben leraar gemeente- en
staatsrecht, en directeur van de school
voor g.a. I en docent voor g.a. II en
Wat is uw mening hierover?
Daarmee ben ik het natuurlijk niet
eens. We hebben hier in het kader van
de kernaanwjjzing allerlei vestigingen
gekregen. Bijvoorbeeld Van der Heem,
met de mogelijkheid van terreinreser-
vering voor uitbreiding met nog twee
van dergeljjke fabrieken van Van der
Heem. En dan Werkspoor; Nirota met
ook mogelijkheden tot uitbreiding. De
uitbreiding van de bestaande industrieën
in dit kader is zeker bevredigend.
Van de 33'/j ha industrieterrein bij de
Oppenhuizerweg en Rijksweg 43 is nu
ruim 24 ha verkocht en gereserveerd.
Ook wat het aantal arbeidsplaatsen be
treft is er veel bijgekomen. Ik heb er
dan ook geen ogenblik aan getwijfeld of
de aanwijzing zou na afloop van de vijf
jarige periode gehandhaafd blijven,
vooral in verband met de positie van
Sneek als centrum van de Zuidwest
hoek.
Met minister Bogaers heb ik tijdens
zijn bezoek ook nog
mogelijkheden van
Sneek besproken.
De brugwachter van de Lemmerbrug heeft het in deze vakantie-
tijd razend druk. Dinsdagmiddag passeerden er achterelkaar eerst
elf grote motorjachten van de Nederlandse Motorbootclub, allen ge-
tooid met een Oranjevlag, die deelnamen aan een tocht door Fries-
land en direct daarop nog zeven. Allen in de richting Ijlst en waar-
schijnlijk op weg naar Heeg. Maar in de korte tussentijd dat de
brug dichtgedraaid was, was er aan weerszijden een lange file
auto’s ontstaan. In ongeveer vijf minuten, telden wij uit de stad 49
en uit de richting Lemmer 36 personen-auto’s, bussen en vracht-
wagens. En daar tussendoor wrongen van beide zijden ook nog eni- J
ge bakfietsen, drommen fietsers en voetgangers zich naar de over-
kant. I
Dinsdagmorgen liep door de opstoppingen ook het verkeer in de
stad vast en waren soms vier agenten in actie om de knopen te ont-
warren. De brug moet nl. onophoudelijk worden geopend. Vorige
week donderdag passeerden er uit beide richtingen 62 schepen en
de volgende dagen gemiddeld 30. De rondweg naar de Kanaalstraat
en de nieuwe basculebrug moeten hier uitkomst brengen. 1
V
