Waterpoort-krabbelt
uw
Prinses Margriet
verloofd
I
ft
Plaatselijk comité bereidt prachtige
feestweek voor, maar heeft uw hulp nodig
i
t
IJLST
W YMBRITSER A DEEL
i
i
t
I:
WW
van
Sneek
Maak
er een
Sneek
t
i
van,
I
en
ut
t
Verzetstentoonstelling
t
Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK,
Uil w
11
120e jaargang nr. 20
DRIJFHOUTS NIEUWSBLAD
Ouders van Van Vollenhoven
in
i
I
Langs de beide zijkanten van de parkeerplaats voor auto’s welke
Él
Verzetsexpositie, poppen van de Koningin,
grootse optocht
Bromfietser
krees hersenschudding
Trachtte rechtsaf slaande
Een bloem in de zon
Het jaar 1943 zette somber in. Nederland was door de Duitsers bezet
het toenmalige Nederlandsch Indië door de Japanners bezet. De Duitse
oorlogsmachine scheen onstuitbaar. Weliswaar vochten de Russen
krampachtig om de ruïnes van Stalingrad, maar deze stad was toen
nog niet geworden tot de eerste mijlpaal op de weg naar de ondergang
van het Derde Rijk. De onbeperkte duikbotenoorlog vergde grote of
fers, niet in de laatste plaats van de Nederlandse koopvaardij. Hier, in
ons land, waren de Jodendeportaties in volle gang. Duisterder dan ooit
was de maand januari.
Toen kwam het bericht van de geboorte van Prinses Margriet en
bracht een glimlach op sombere gezichten. Een glimlach, meer niet.
Want zou deze dochter van het Huis van Oranje wel ooit de vader
landse bodem betreden?
Benoemd
Donderdag 11 maart 1965
Hei Sneeker Nieuwsblad is een gecombineerde uitgave van NIEUWE SNEEKER COURANT. SNEEKER COURANT en
-j
de Nederl. Spoorwegen aan de Dr. Boumaweg hebben doen aan-
,‘leggen, zijn ook fietsenblokken geplaatst, die geregeld alle bezet
-'zijn. Het pleintje zelf is zoals een bord aangeeft, uitsluitend bestemd
•.'.voor auto’s. Vele fietsers, en ook bromfietsers, trekken zich daar
echter niets van aan en deponeren als alle blokken vol zijn hun
••karretje of brommer rustig tussen en voor de auto’s en in de strui-
■ken tegen het hek. Zeer tot ongerief van de automobilisten en ten
'■nadele van de rijwielbewaarplaats naast het station, waarmee de
■Spoorwegen toch ook wel iets te maken hebben.
Hier zou moeten gelden: fietsen waarvoor in de blokken geen
'.plaats is en bromfietsen naar de rijwielstalling. Ze staan daar ook
•.’.veiliger en het pleintje zou een netter aanzien krijgen.
De politie kan dat echter niet decreteren, omdat de parkeerplaats
eigen terrein van de N.S. is.
auto rechts te passeren
-
-
i.-
waren op Soestdijk
1
t
O®#
DE FEESTWEEK
DE VIJFDE MEI
Advertentieprijs 15 et
per mm.
Bij contract (handels-
adv.) Lager.
Abonnementsprijs f3.50
per half jaar. Franco p.
post f 4.50 per half jaar.
Giro 850748 ten name
van Sneeker Nieuwsblad
Kantoor voor admini
stratie en redaktie:
GEDEMPTE POL 6
Telefoon 3005 0 5150)
b.g.g. 4091.
Daarom wordt nogmaals dringend ge
vraagd om voorwerpen, in bruikleen van
de burgerij; er is al wat, maar er, kan
nog meer bij. Men wil de tentoonstelling
tot een interessant geheel maken: daar
toe kan men beschikbare spullen opgeven
bij notaris Feddema of een lijst indienen
Versctujnt
MAANDAGS en DON
DERDAGS
I I
t
-'.-M
Dat gold zeer zeker voor Prinses Mar
griet, die tussen de zusters een beschei
den plaats innam. Aller ogen waren ge
richt op Beatrix, de kroonprinses. Daar
naast eiste Prinses Irene de aandacht
op, een aandacht, die ongezonde aspec
ten kreeg, toen zij door haar huwelijk met
een Spaanse troonpretendent zover bleek
te zijn verwijderd geraakt van de denk
beelden van het volk, dat haar zijn ge
negenheid had geschonken en haar on
danks dat alles niet vergeten heeft.
Prinses Margriet ging rustig haar
gang. Zij manoeuvreerde haar auto door
het drukke verkeer van de universiteit-
stad, zij volgde de colleges, zjj vierde
feest met de studenten en bleek een al
even enthousiast beoefenaarster van de
wintersport als haar familieleden.
En zo kon de thans 24-jarige prinses,
vrijwel ongehinderd door publieke be
langstelling, de vriendschap met haar
mede-student, Pieter van Vollenhoven,
laten rijpen tot een inniger verstandhou
ding.
Het is een unieke gebeurtenis in ons
vorstenhuis, dat een Prinses zich ver
looft met een Nederlander en dan nog
een Nederlander zonder titel of adellijke
staat. Veel is er gespeculeerd. Prinsen
van regerende of gewezen vorstenhuizen
liet men de revue passeren. Daardoor
wellicht ook schonk men geen aandacht
aan de vriendschappelijke verhouding
tussen de twee, die als „gewone” men
sen met elkaar omgingen.
Prinses Margriet staat nu opeens in ’t
volle licht van de publieke belangstel
ling. De sterke voorliefde voor het vor
stenhuis, die dreigde iets van haar glans
te verliezen tengevolge van de recente
smartelijke gebeurtenissen, bloeit weer
op. Het feit, dat Prinses Margriet zo
zelfstandig haar onconventionele keuze
lied gespeeld, waarna bij „Onder de
Linden'
Friese
Tot hoofd van de christelijke nationale
school te woudsend is benoemd dhr. A.
Zijlstra, hoofd van de chr. school te Hit-
zum.
Door onze totale ondeskundigheid
op biljartgebied hebben wjj maandag
dokter Gerritsma gekleineerd, toen
wjj vermeldden dat onze stadgenoot
Th. v. d. Werf hem had onttroond
als Noordelijk kampioen klein, biljart
Libre 4.50-7.00.
Dokter is nl. Noordelijk kampioen
van de hogere klasse 7-11 en moet zijn
titel op 27 en 28 maart 'in' Wilder-
vank verdedigen. Aan de wedstrjj-
den in Groningen deed hij dus niet
mee.
deed, het feit, dat haar ouders daarmee
van harte instemmen, heeft ons doen be
seffen, dat Koningin en Prins zowel als
hun kinderen mensen zijn van de nieuwe
tijd en hun democratische beginselen be
leven tot in de sfeer van hun particuliere
leven.
Straks, als Prinses Margriet is afge
studeerd, gaat zij nog enige tijd „in de
verpleging”, een morele ruggesteun voor
de zeer vele vrouwen en meisjes, die dit
beroep, dat tegelijk een roeping is, heb
ben gekozen.
Lang heeft de MARGRIET in het er-
borgene gebloeid.
Nu staat zjj in dé volle zon.
De zon der genegenheid van het Neder
landse volk!
SNEEKER NIEUWSBLAD
Daarom doet de organisatie-commis-
sie graag een beroep op ieder die nog in
het bezit is van „oorlogsherinneringen
in tastbare vorm” als b.v. noodverlich
ting, rus(kachel), „kussieband”, pam
flet en ga zo maar door, dit te melden
aan notaris Feddema, Suupmarkt Sneek
(telef. 3073). Natuurlijk graag op korte
termijn, opdat de commissie een over
zicht kan krijgen van wat de burgerij
tijdelijk ten gunste van deze tentoonstel
ling 'beschikbaar wil stellen. Het spreekt
vanzelf dat alles weer in oude staat
wordt teruggebracht. Juist door een. gro
te volledigheid kan deze tentoonstelling
d" jeugd van heden leren met welke gro
te moeilijkheden en mogelijkheden men
in Nederland in de jaren 1940-1945 te
maken had. Doet U spoedig -bericht aan
notaris Feddema? Alvast bedankt voor
Uw bereidwilligheid.
De feestweek wordt gehouden van 29
april tot en met 5 mei. Het subcomité
voor de feestverlichting zat volop in de
voorbereiding: de winkelzaken worden
verlicht, de grachten, het stadhuis, de
Westersingel, maar nog meer. Tegen
een speciale stroomprijs kan de verlich
ting worden aangebracht. Bel 3863 en u
krijgt alle inlicjitingen die u wenst.
vraagd, die elk een wagen voor hun re
kening nemen; materiaal en tekeningen
worden gratis geleverd.
Er worden mensen gevraagd, die op
de verzets- en bevrijdingstentoonstelling
kunnen rondleiden en toezicht houden!!
Er worden mensen gevraagd, die voor
bedoelde tentoonstelling nog echte cu
riosa in bruikleen willen afstaan: nood-
kacheltjes, gasgenerator, containers, pa
rachutes, nood'verlichtingsapparatuur,
boterkarnen in stopflessen, maalwerk-
tuigen, tabaksfermenteerderij voor in de
keuken, enz., enz.
Tenslotte: Een en ander kost geld, veel
geld!! Er komt binnenkort daarom een
huis-aan-huis-lijstkollekte, waarop men,
naar verwacht wordt, royaal zal inteke
nen. Diverse industrieën en andere in
stellingen hebben reeds bedragen toege
zegd. Wil men eerder iets storten, dan
kan dat op giro 824481 van de Boaz-bank,
onder vermelding: Maak er een feest
van!
Overigens kan men zich elke vrijdag
avond in de Wijnberg voor iets melden
dan wel om inlichtingen vragen, tussen
acht en tien uur: daar is namelijk het
comité-hoofdkwartier -vergaderpunt.
bjj het bureau van ons blad. Alle inzen
dingen blijven onbeschadigd eigendom
van de inzender!,!
Vooral de jeugd krijgt nu een goede
gelegenheid kennis te nemen van wat de
volwassen nu ruim twintig jaar geleden
hebben meegemaakt.
Verder wordt medewerking verleend
door het Bureau voor Oorlogsdocumen
tatie van d-r. L. de Jong; de sectie krijgs
geschiedenis en ceremonieel van het
dept, van defensie; het leger- en wapen
museum in Delft; centraal archief van
hetzelfde departement, en is er contact
opgenomen met de documentatiegroep
van ’40-’45.
Verder is dinsdagochtend bericht ont
vangen dat Hare Majesteit de Koningin
toestemming heeft verleend een deel van
Haar unieke poppencollectie in bruikleen
af te staan als verlengstuk van de
oorlogstentoonstelling, hetgeen ongetwij
feld van de zijde der bevolking erg veel
belangstelling zal trekken.
De ambachtsschool en de Chr. L.T.S.
werken mee aan de opbouw; architect
Van der Molen heeft de supervisie over
deze opbouw. De tentoonstelling is de
hele week, met uitzondering van de zon
dag geopend.
Toen de bewoner van een huis aan duidelijk merkbaar dat de lente in
de Troelstrakade vorige week in de aantocht is. Ook aan de vogels. Zon
slaapkamer ’t oude behang afscheur- dagmorgen nl. vonden twee jongens
de omdat de kamer opnieuw behan- in het weiland tussen de Groene Dijk
gen moest worden, kwam een luik te en de Houkesloot al drie eende-eieren
voorschijn dat toegang gaf tot het af- die ze in hun onschuld (het rapen van
geschoten gedeelte onder het schuin eieren van wilde eenden is verboden)
oplopende dak. Het luik was draai- triomfantelijk mee naar huis namen,
baar en kon aan de achterzijde met
wervels worden afgesloten. Kenne
lijk is het tijdens de oorlogsjaren
door vorige bewoners gebruikt als
onderduik- of geheime bergplaats. Er
stond n-1. nog een apparaat in, ver
moedelijk afkomstig van een vlieg
tuig (een foto-toestel of i.d.) want ook
vond men er een 15 cm lange vlieg-
tuigmitrailleurkogel. Uit veiligheids
overwegingen heeft de heer des hui
zes die maar in de Zwette gegooid.
Zij was een kind van de ballingschap.
Het prinselijk gezin vertoefde in Otta
wa.
Prinses Margriet zou, in Canada ge
boren, daardoor automatisch Canadees
staatsburgeres worden.
Men moest zijn toevlucht nemen tot
buitengewone maatregelen. De vleugel
van het ziekenhuis in Ottawa, waar Prin
ses Juliana haar derde kind ter wereld
zou brengen werd tijdelijk tot Nederlands
grondgebied verklaard en zo werd Prin
ses Margaretha Francrsca toch als Ne
derlandse geboren. Enkele maanden la
ter werd zij gedoopt in de St. Andrew
Church te Ottawa en het was de Neder
landse koopvaarij, die daarbij peet stond.
Margriet zou zij worden genoemd, zo
besliste Prinses Juliana, en de Margriet,
de witte bloem met het gouden hart,
symboliseerde voor haar het offer, door
zovelen aan het front, in het verzet en
voorzeker ook op zee door marine en
koopvaardij voor de vrijheid van hun
land gebracht.
Een flauwe zonnestraal was door de
wolken gebroken en bleek een voor
bode van de zon der vrijheid, die twee
jaren later weer zou gaan schijnen. Prin
ses Margriet en haar zusters, Beatrix
en Irene, kwamen terug in Nederland.
Prinses Juliana nam de taak van haar
koninklijke moeder over en het leek of
zij van die moeder de afkeer had geërfd
van wat Wilhelmina noemde de „gouden
kooi”, waarin zij haar bven lang opge
sloten had gezeten. Haar kinderen geno
ten zoveel mogelijk van de vrijheid. Met
andere kinderen gingen zij naar school in
„De Werkplaats” van Kees Boeke, met
andere jongelui bezochten zij later de
universiteit. Zij leefden temidden van
het volk.
het Friese. Hierna wordt de
kantate „Wer binn’de fjilden
grien” op tekst van Douwe Trmminga
en op muziek van Paulus Folkertsma
door het Cantatekoor en het Frysk Or
kest uitgevoerd, aangeboden door de ge
meente.
Waarschijnlijk is er op een ander' tijd
stip nog een iriterkerkelijke samenkomst.
Voordat we nu het programma zelf
vermelden, voor zover dit nu althans ge
reed is, willen we even die dingen noe
men, die direct voor de burgerij gelden,
wat betreft de technische hulp die nog
gevraagd wordt en... de financiële!!
Allereerst: iedereen, die mee kan hel
pen bjj de vervaardiging van praalwa
gens voor een heel mooie optocht op 5
mei wordt verzocht, zich morgenavond
te melden in De Wijnberg tussen acht
en tien uur: er worden werkgroepen ge-
KONINGINNEDAG
Koninginnedag wordt een h-ogtijdag
met een optocht in het teken van de be
vrijding, met de schoolkinderen. Ouders
en onderwijzers wordt verzocht mee te
werken. De scholen krijgen een boekje
met adviezen. Er komt een aubade met
muziek, cineac, de schoolkinderen trek
ken met muziek op; de Water Poorters
doen mee, ei- komt een massale show
van volks-, show- en menuetdansen. In
de namiddag is er volkszang; de Cul
turele raad zal alle koren verzoek' n mee
te doen.
Zaterdag 1 mei daarna houden de win
keliers een aktie onder het motto: „Wat
toen niet kon, kan nu”: Toen 5 mei
1945. De winkeliers gaan nu doen, wat ze
toen graag gedaan hadden: de bezoeke-
krijgen een traktatie aangeboden, even
zo in de horecabedrijven. Ook dus in d
zaken laten merken, dat het feest is!
De Sneker jeugdraad houdt op zater
dag 1 mei een markt, met de opbrengst
waarvan traktaties voor de bejaarden
en de zieken worden gekocht. De jonge
lui gaan met muziek naar de bejaarden
centra en gaan daar zingen.
DODENHERDENKING
Op 4 mei is natuurlijk weer de doden
herdenking. Men tracht heide muziek
korpsen hiervoor in te schakelen en zo
mogelijk de diverse tamboerkorpsen.
Eerst zal er koraalmuziek gespeeld wor
den; bij het monument achter de kerk
komt een grootsere bloemenhulde dan
anders; hier zal het volkslied worden ge
speeld; bjj de Canadese gedenksteen in
de kerkmuur wordt het Canadese volks-
tussen een Sneker en een Leeuwarder
elftal (niet als club, maar als stadsver-
tegenwoordiging), in de pauze een hand-
balwedstrijd tegen een team Groningers.
Verder rekent men op de organisatie van
tal van volksspelen; men denkt aan een
bevrijdingsmaaltijd naar Engels menu,
te bereiden door de Horeca-bedrijven;
een onderduikersdag: reünie van hier
ondergedoken geweest zijnde landgeno
ten.
Tot slot een groots vuurwerk. Na af
loop een taptoe weer met alle korpsen
en drumbands.
Op een nader te bepalen datum wordt
de film „De Overval” gedraaid voor de
leerlingen van de middelbare scholen.
Tenslotte: Alles is gratis toegankelijk,
behalve de tentoonstelling.
Dus: Maak er een feest van, doe mee,
help mee. Het comité rekent op uw steun,
hulp en belangstelling!
Doordat gistermorgen omstreeks kwart
voor acht de bromfietser G. M. P. uit
Sneek, komende van de Ged. Poorte-
zijlen, rechts inhaalde om een vracht
wagen met aanhanger rechts te passeren,
die op genoemde straat rechtsaf de Oos-
terdjjk indraaide, botste hij tegen deze
vrachtwagen op. De bror'.fietsbestuurder
smakte op ’t trottoir en werddaarna
met ’n hersenschudding naar huis ver
voerd.
Men mag bjj ’n kruispunt nooit inhalen
en passeren aan de kant, naar welke het
verkeer af buigt!
De hengelaars zullen zich na a.s.
maandag het genoegen van hun
sport weer enige maanden moeten
ontzeggen. Dinsdag 16 maart gaat nl.
het gesloten seizoen in. Maar de mi
nister van landbouw en visserij leeft
blijkbaar met hen mee. Die heeft nl.
de datum, waarop weer gehengeld
mag worden, vervroegd van 1 juni tot
29 mei. Wat zullen ze bljj zijn (de hen
gelaars!)..
Onder het door u de laatste weken ongetwijfeld reeds eerder gelezen motto
„Maak er een feest van” heeft ook het „Comité herdenking bevrijding Sneek”
een uitgebreid feestprogramma samengesteld, dan wel in grote lij- reeds ge
reed. Dit comité, dat is samengesteld uit uit vertegenwoordigers van het 4 mei-
comité, Ver. Oranje, Veteranenlegioen afd. Sneek, Stichting ’40-’45, Ver. van
Sneker zakenlieden, Aktie-comité, Culturele raad, Sportraad en Sneker Jeugd-
aktie en dat onder voorzitterschap staat van de heer A. Jansen (Sneker zaken
lieden) heeft dinsdagavond de p.rs bijeengeroepen voor het doen van medede
lingen betreffende de herdenking en viering van het vierde lustrum van de be
vrijding van ons land.
Hét ligt in de bedoeling er een leven
dig, eigentijds bevrijdingsfeest van te
maken, waarbij ook de bevolking zoveel
mogelijk wordt ingeschakeld, waarover
straks meer. Zeer belangrijk is vooral,
dat er veel gevlagd wordt: huis aan
huis een vlag, die er goed en royaal
moet uitzien.
Voor het feest bestaat van diverse kan
ten grote belangstelling, maar er wordt
op nog meer medewerkers gerekend.
Ook de jeugd wordt ingeschakeld; er is
reeds contact opgenomen met de Sneker
jeugdraad en er zijn al plannen in voor
bereiding.
TENTOONSTELLING
„VERZET EN BEVRIJDING”
Op 29 april in de namiddag zal burge
meester Rasterhoff in „Ons Gebouw”
aan de Westersingel de tentoonstelling
„Verzet en Bevrijding” openen, waarna
mr. dr. K. de Vries een rede zal hou
den, waarin diverse aspecten van verzet
een bevrijding naar voren zullen komen.
Het ligt in de bedoeling deze expositie
speciaal in te richten op wat in deze
streek terzake van verzet en bevrijding
is voorgevallen. In het hele land worden
vele van dergelijke tentoonstellingen ge
houden; déze wordt gericht op de eigen
omgeving
Op deze dag is er een heel mooie op
tocht, bestaande uit groepen en twaalf
praalwagens. Thema: Voor-, tijdens en
na de bezetting. Er zal veel muziek en
vlagvertoon bjj zijn. Het is geen vrije
maar een geplande optocht.
’s Middags is er een voetbalwedstrijd
Bjj een stadgenoot werd vrijdag
4 brandstof bezorgd, maar toen me-
vrouw wilde betalen, miste zjj het
loonzakje met ƒ125,- dat haar echt-
genoot haar kort te voren had over-,
handigd. Na lang zoeken rees het
bange vermoeden, dat het in de vuil-
nisemmer terecht was gekomen,
maar die was al geledigd. Toch nog
maar even zien, en tot haar grote op-
luchtlng lag het zakje boven op het
oude papier, dat ze, voordat ze de
emmer weer op zjjn plaats zette en
passant van het aanrecht genomen
en in de emmer gedeponeerd had.
Dat zelfs de ministers aan de speld-
jes-rage niet ontkomen blijkt uit een
nieuwe serie speldjes, die een beken
de meelfabriek in het noorden van
ons land onder het motto „Het Kabi
net” gratis beschikbaar stelt bij aan
koop van Eier-pannekoekmeel. De
vier welke ons ter kennismaking
werden gezonden vonden gretig af
trek.
Misschien kan drs. Schmelzer ze
ook gebruiken om het gebroken ka
binet weer aan elkaar te spelden in
plaats van te lijmen. De fabriek be-
j Ofschoon het ’s nachts nog behoor- hoeft dan ook geen nieuwe te laten
lijk vriest, is het in de natuur toch maken.
Dinsdagmiddag omstreeks kwart
voor vjjf is hier een hondje op won
derbaarlijke wjjze aan de dood ont
snapt. Het dier rende op de spoor
baan langs de Parallelweg met de
trein mee. De bestuurder gaf een sig
naal om hem weg te jagen, maar in
plaats van weg te lopen rende de
hond onder de trein door... en liep
heelhuids aan de andere kant weg,
richting Franekerkade.
i
r i-
Het verdient zeker vermelding, dat het
(natuurlijk niet in de bedoeling ligt, de
feestelijkheden beperkt te houden tot de
binnenstad. Het wordt aan de speeltuin/
buurtverenigingen overgelaten ook in de
wijken allerlei te organiseren: verlich
ting, versiering, spelen enz. Sommige
dingen zijn al in orde wat dat betreft,
maar er kan nog meer gebeuren. Er
wordt gedacht aan het laten rijden van
een Oranjebus, zodat zij die van buiten
komen, ook kunnen zien hoe het er in de
feestende buitenwijken voorstaat!!
De organisatie van de verzetstentoon
stelling 1949-1945 begint te lopen. Vele
instanties zijn benaderd en hebben reeds
hun medewerking toegezegd en de ten
toonstelling, die eind april begin mei
gehouden wordt in „Ons Gebouw” aan
de Westersingel alhier, staat in grote
lijnen op papier.
Het Nederlandse volk heeft gistermid
dag kennis gemaakt met de verloofde van
de Prinses, de heer Pieter van Vollen
hoven. Hij is 25 jaar oud, student in de
rechten te Leiden en zoon van de heer
Pieter van Vollenhoven, fabrikant te
Schiedam, en mevrouw Jacoba Gijsber-
tha van Vollenhoven-De Lange, dochter
van een advocaat te Alkmaar, die in
1934 in het huwelijk traden. Het geslacht
Van Vóllenhöven is een oude, al voor
1600 in Schiedam wonende patriciërs
familie.
De heer Van Vollenhoven Sr is op 27
november 1897 te Schiedam geboren. De
ouders van de verloofde van Prinses
Margriet zijn gisterochtend per auto van
af hun woning aan de Burgemeester
Knappertlaan 128 te Schiedam naar pa
leis Soestdijk vertrokken, om daar de
verloving mee te maken.
Tijdens de lunch heeft het verloofde paar
de ringen uitgewisseld.
In de Nederlandse Staatscourant zijn
gisteren foto’s opgenomen van de ver
loofden.
Pieter van Vollenhoven is een sportieve
jongeman, een liefhebber van judo en
autoralleysport. Hij speelt piano en hield
zich bezig met jazzmuziek. In het stu
dentenleven bekleedt hij enkele bestuurs-
funkties.
f i'