Nieuwe telefooncentrale
gebruik gesteld
officiéél
in
Aerde Kuiper talentvol zanger
Waterpoort-krabbels
I
J
i
van
Kosten anderhalf miljoen
nrs.
Capaciteit 3000
met uitbreidingsmogelijkheid tot 6000
WYMBRITSERADEEL
IJLST
en
Ernstige waarschuwing
i
t
t
Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK,
■ai
t
t
8
121e jaargang no. 4
Woensdag 12 jan. 1966
Straks minder storing
Frysk Orkest bracht gevarieerd programma
I
ft
Kandidatenlijst P.v.d.A.
voor Statenverkiezing
De man met de technische knobbel kan in de nieuwe telefoon
centrale in Sneek (op Leeuwenburg, naast Amicitia) zijn hart
ophalen. Een geweldige hoop draden, knopjes, motortjes, meters
en lichtjes zijn een voorbeeld van wat technisch vernuft tot
stand wist te brengen. De leek, die dit alles aanschouwt, duizelt
het en hij verzinkt in bewondering voor de mensen, die hier de
weg weten en geveinsde aandacht voor degene die hem tracht
uit te leggen hoe een en ander werkt. Gistermiddag gaf burge
meester Rasterhoff een ruk aan een lint, waardoor een reeks
stekkertjes uit contrastekkertjes werd getrokken. Met deze daad
was de ingebruikneming officieel. Onofficieel werkte een ge
deelte reeds enige tijd en ging de ingebruikneming geleidelijk.
-I Het Sneeker Nieuwsblad is een gecombineerde uitgave van NIEUWE SNEEKER COURANT. SNEEKER COURANT en DRIJFHOUTS NIEUWSBLAD
CHU-lijst voor verkiezing
Prov. Staten
Reeds herhaalde malen hebben wij in deze rubriek aandacht
geschonken aan het Kleinzand-projekt en bij het zien van boven
staande foto zult u zeggen: „Hè, hè, wéér Kleinzand.” Toch is
deze vernieuwing van groot belang voor Sneek. Verbrede kaden,
nieuw bruggetje, kortom meer ruimte. Ogenschijnlijk dus een
aanzienlijke verandering, maar essentieel zal het nieuwe niet
veel van het oude verschillen. Een vrij grote groep mensen,
Snekers, had het Kleinzand liever gedempt gezien, o.m. daar de
lucht niet altijd erg welriekend is. Maar sedert enkele dagen
ligt het Kleinzand dichtmet ijs. Er zou, mits het ijs sterk
genoeg is, heerlijk door de kleintjes op kunnen worden geschaatst,
maar dat is nu beslist onmogelijk. Het is letterlijk en figuurlijk
een „puinhoop”! Vermoedelijk heeft de jeugd de stenen op de
kade, die bestemd zijn voor de bestrating, gebruikt om daarmee
de sterkte van het ijs te testen. Maar deze baldadigheid heeft
tot gevolg, dat bij invallende dooi de stenen naar de bodem
verdwijnen. Op deze manier wordt het Kleinzand tóch nog
gedempt!
1 ^$3
I
SNEEKER NIEUWSBLAD
f 2.300,— PER AANSLUITING
door middel van raambiljetten.
HUIDIGE GEBOUW
DRUK VERKEER
J.W.B.
1
HISTORIE
f
t
i
Redacteur H. A. de Boer
Telefoon 4091
t
i
1
t
i
De héér J. P. Posthuma, directeur
van het teiefoondistrict Leeuwarden, gaf
vooraf in Amicitia voor een illuster ge
zelschap genodigden een uiteenzetting over
de telefoondienst van de PTT. De be
drijvigheid in het land is groot, er is een
grote vraag naar allerhande artikelen,
ook naar de telefoon. Het probleem
waarvoor de PTT zich gesteld ziet is
hoe de vraag naar een telefoonaansluiting
bij te houden. Op het ogenblik zijn er
ca. 153.000 wachtenden. Maar de laatste
tijd is er volgens de statistici geen toe
name van de vraag.
De IJswegencentrale Sneek-Wymbritse-
radeel-IJlst wijst er met nadruk op, dat
het ijs in de vaarten, kanalen en grachten
absoluut onbetrouwbaar en levensgevaar
lijk is in verband met de bemaling. Wie
schaatsen wil dient zich niet buiten het
landjjs te wagen. Ook dan is het nog op
passen voor sloten onder het ijs, en wak
ken.
Friesland mag zich gelukkig prijzen
met het bezit van een orkest met een uit
nemende reputatie, met een dirigent van
groot formaat. Salten en zijn mannen en
ook zanger Kuiper kregen een welver
diend applaus.
In een zaterdag te Leeuwarden gehou
den gewestelijke vergadering van de
Partij van de Arbeid in Friesland zijn de
kandidatenlijsten voor de verschillende
rekenen. Maar toch wordt bij een der
gelijke rigoureuze maatregel aan twee
BIJ DE FOTO:
Burgemeester Rasterhoff wenst de direc
teur van het teiefoondistrict Leeuwarden,
de heer J. P. Posthuma, geluk met de
aansluiting van de nieuwe centrale. Een
gedeelte van de apparatuur is links nog
net zichtbaar.
LOF VOOR PTT
’Burgemeester Rasterhoff vergeleek de
te laat ergens is kan ook oorzaken
hebben waarop de persoon in kwestie
geen invloed heeft; 2. wanneer men
dan na betaald te hebben, wordt te
gengehouden en een gedeelte van het
programma mist, is dit, zoals de Frie
zen zeggen ,,gjin rjocht”.
Overal in de provincie worden de
ijsclubbesturen plotseling actief. Van
daag houden de HBS en MMS schaats
wedstrijden, terwijl andere scholen
gistermiddag ijsvrij gaven.
Maar al zijn we dan blij met die
we verlangen
toch ook wel weer erg naar het voor
jaar. Gelukkig worden reeds hier en
daar voorjaarsboden gesignaleerd.
De capaciteit van de centrale is
hiermee gebracht op 3.000 nummers
met de mogelijkheid om uit te breiden
tot 6.000. Tussen Sneek en Leeuwar
den zijn nu 126 lijnen. De zeer inge
wikkelde apparatuur kost maar liefst
f 1.480.000,—.
Het telefoonverkeer is te onderschei
den in drie onderdelen: lokaal, inter
lokaal en internationaal verkeer. Bij het
laatste kent men ook intercontinentaal
verkeer. Het lokale verkeer is de laatste
11 a 12 jaar twee keer zo druk gewor
den, het interlokale verkeer in 5 a 6 jaar
en het internationale verkeer is nog
heviger toegenomen. De belangstelling
voor objecten die ver weg liggen wordt
steeds groter.
De grafiek van Sneek Is ongeveer ge
lijkvormig aan de landelijke, al was de
groei in de jaren 1950’60 iets minder
dan landelijk.
Wie belt in een cel dient er voor zijn
eigen belang voor te zorgen dat er bij
het geld, dat in de automaat komt, twee
dubbeltjes zijn. Wat teveel betaald Is
komt er nl. weer uit, maar de machine
kan niet „wisselen”.
Dit is een van de dingen die men hoort
op de tentoonstelling, die tot en met don
derdag in Aere Perennius wordt gehou
den. Daar verwacht men vandaag en
morgen in totaal zo’n 500 jongelui, leer
lingen van ulo, lts, middelbare scholen,
enz., uit Sneek. De opzet is om de
jongelui enigszins vertrouwd te maken
De nieuwe centrale in Sneek betekent
een flinke stap in de richting van het
inhalen van de achterstand. De komen
de tijd zal er tijdens de spitsuren nog
wel stagnatie zijn, maar in mindere
mate dan nu.
waren. Op het ogenblik is het ijs nog
weer sterker geworden, zodat men
op het Grootzand zelfs druk aan het
schaatsen is. Maar toch moet met ka
nalen en vaarten de grootste voor
zichtigheid worden betracht, vooral
als „Tacozjjl” maalt.
met de moderne communicatiemiddelen.
Daartoe dient ook de zg. „teletrainer”,
een apparaat waarmee in school het ge
bruik van de telefoon „net echt” kan
worden beoefend.
Er is van alles over wat de PTT doet
te vinden. Een der eerste toestellen, uit
1892, staat er, maar ook het allernieuw
ste lichtgewicht. De werking, de ont
wikkeling, de principes, dat alles heeft
men getracht zo duidelijk mogelijk te
maken. De telex ontbreekt niet, evenmin
als de semafoon en mobilofoon. Kortom
alle technische kanten van het PTT-
bedrijf zijn hier zichtbaar gemaakt.
districten samengesteld. In district Sneek
werden de volgende kandidaten op een
verkiesbare plaats gezet:
1. W. Harmsma; 2. mevrouw Y. van
Stralen-Wijbenga, Grouw; 3. J. Boerstra,
Sneek; 4. H. Hofstra, Heerenveen; 5.
C. Gaastra, Balk; 6. P. van Krevelen,
Leeuwarden; 7. J. Groenewoud, Wouds-
end.
Vorige week werd door jachtwerf
Gebr. Bakker aan de IJlsterkade een
inspectieschip afgeleverd, dat dienst f
jr
Maar het is dan ook het allermodern
ste systeem, dat hier wordt toegepast.
De kiezer werkt volgens het UR-systeem,
een elektro-mechanisch systeem, dus niet
elektronisch. Met een elektronisch sy
steem, dat nog geen toepassing vond in
ons land, kan men nl. nog sneller kie
zen, Met dit systeem kan men altijd nog
tienmaal zo snel kiezen als met het
Siemens-systeem.
Men kan bij het telefoneren dan ook
het beste maar zo snel mogelijk het
nummer draaien. Niet wachten tijdens
het kiezen, omdat dan de verbinding
weer verbroken wordt.
lant en brillant. Het orkest kwam tot
zeer goede resultaten, waarbij de fraai
gespeelde hobo-soli van Jan Harshagen
aparte vermelding waard zjjn.
Na de pauze werd de vrij goed bezette
zaal met een geheel ander klankbeeld
geconfrcnteerd: dat van een Britten en
een Gershwin. Britten is een talentvol en
vruchtbaar componist, veelzijdig en ori
gineel. Zijn verering voor Henry Purcell
brengt hjj o.m. tot uitdrukking in Opus
34: dertien variaties met fuga op een
thema van deze grootste onder de oude
Engelse meesters. Het is een levendig,
geestig werk, vol humor, waarin in elke
variatie een orkestinstrument of groep
instrumenten wordt behandeld.
De orkestleden kregen volop gelegen
heid hun kunnen te demonstreren. Homo
gene groepen houtblazers, strijkers, slag
werkers en koperblazers gaven tevens
ruimschoots blijk van hun kunnen. Sal
ten had het uitgebreide orkest volledig in
de hand. Dit stuk werd het glansnummer
van de avond.
Gershwin overleed in 1937. Zijn orkest-
fantasie „An American in Paris” da
teert uit 1928 en sluit aan bij de bekende
„Rhapsodie in blue”, Deze Noord-Ameri-
kaan neemt een geheel aparte plaats in
Hij bereikte met zijn geestige muziek de
brede massa in Amerika en Europa.
J. J. van Druten, boekhandelaar-uitge-
ver, penningmeester; Joh. A. Bervoets,
koopman. In 1903 werden gemiddeld vier
gesprekken per dag gevoerd.
In 1904 vond de aanbesteding van de
bouw en montage van het zg. Centraal
Bureel en het telefoonnet plaats. Dit was
bijna geheel bovengronds. Ultimo dec.
1906 was er f 39.805,90 geïnvesteerd. Het
C.B. was gevestigd in het administratie
gebouw van het Old Burger Weeshuis
in de Kleine Kerkstraat.
In 1905 werd het lokale net op het
rijkstelefoonnet aangesloten. De perso
neelsbezetting was toen: 1 directeur, 2
telefonistes, 1 vaste en 2 losse werklie
den. Directeur was de heer E. Nieuwen
huis; hij woonde op het Grootzand. Bei
de telefonistes (moeder en dochter) ver
dienden f 350;per jaar plus vrij wonen,
vuur en licht. De werklieden verdienden
f 0,20 per uur.
De aansluitkosten voor een telefoon
aansluiting bedroegen f 25,het abonne
ment voor leden van de vereniging f 35,
per jaar, voor niet-leden f 40,per jaar.
De eerste telefoonabonnee was vermoe
delijk de penningmeester, de heer J. J.
v. Druten, Marktstraat, naast het stad
huis.
In 1907 bedroeg het aantal lokale ge
sprekken 71.125 en 3 celgesprekken. Lo
kale gesprekken waren kosteloos. Celge
sprekken 10 cent. De kosten van aan
sluitingen waren in 1907 terug gebracht
tot f 12,50.
In 1920 werd besloten over te gaan tot
verkoop van het telefoonnet aan het rijk.
De directeur van de Coöp. Vereniging
was aangewezen als taxateur. Koopsom
f 32.917,50. De gemeenteraad probeerde
nog 10 gratis aansluitingen te verwer
ven; dit lukte niet.
In 1921 werd de concessie aan de ge
meente Sneek ingetrokken. Het perso
neel, de telefonisten G. T. Wielenga en
J. Riemersma en de monteur L. Londe-
ma, werd door het rijk overgenomen.
Het is niét bekend of de oud-directeur,
de heer Nieuwenhuis, de hem aangebo
den functie van hulpboekhouder met als
standplaats Leeuwarden heeft aanvaard.
In 1932 werd het net in Sneek geauto
matiseerd, als een der eerste in het land
J vrijdag reeds beproefd, terwijl
Het gebouw is geheel vernieuwd op de
gevel na. De oude gevel moest worden
gehandhaafd wegens monumentenzorg.
Architecten: Nieman Ir. Steeneken uit
Assen; aannemer: fa. J. R. de Dood te
Sneek. De voorbereidingen namen 2%
jaar in beslag.
De buitendienst van de PTT, die nu aan
de Singel verblijf houdt, zal binnen af
zienbare tjjd in een nieuw gebouw aan
de IJlsterkade worden ondergebracht.
centrale met een kind, dat is uitgegroeid
tot een forse jongeling. Eerst was men
niet zo ingenomen met het kind. Er
werden debatten gehouden in de raad;
men zag op tegen de kosten en noemde
het zelfs een last voor de kleine hande
laren.
De PTT kent haast dezelfde problemen
als de gemeente. Zjj worstelt eveneens
met kapitaalschaarste, investerings-
beperking en personeelstekort. Maar zij
krjjgt nog grote opgaven. Lof en waarde
ring voor de PTT, niet alleen voor de T,
ook voor de P, aldus de burgemeester.
Hij was blij, dat de voorgevel bewaard
blijft, niet zozeer om de schoonheid als
wel om de manier waarop de stenen ge
slepen zijn. Hij overhandigde tenslotte
aan de heren van de PTT een exemplaar
van het boek van drs. H. Halbertsma:
150 jaar Sneker Hardzeildag.
TENTOONSTELLING
In de groepsvergadering van de Chris
telijk Historische Unie, die zaterdag in
de Harmonie te Leeuwarden werd ge
houden, is de volgende definitieve lijst
voor de verkiezing van de Provinciale
Staten vastgesteld: 1. H. M. Gerbrandij,
Sneek; 2. A. Oosterhoff Witmarsum; 3.
T. Tolman, Oldeholtpade; 4. H. Beuckens,
Leeuwarden; 5. J. Keuning, Dokkum; 6.
mevrouw D. IJ. W. de Graaf-Nauta,
Sneek; 7. J. Wjjminga, Ureterp; 8. I.
Veldhuis, Tirns; 9. J. Groeneveld, Me-
naldum; 10. ir. L. Eringa, Leeuwarden;
11. D. Sytsma, Hantumhuizen; 12. mr.
B. van Haersma Buma, Workum; 13. J.
Baarda, Sneek; 14. Tj'. Tilkema, Dra h-
ten; 15. W. J. de Boer, Tjerkgaast; 16.
V. Holtrop, Delfstrahuizen; 17. J. Nien-
huis, Sneek; 18. M- S. Jansen, Sexbierum;
19. T. Houtsma, Schingen en 20. ir. C. L.
Rypma, Leeuwarden.
Bjj koninklijk besluit van 30 januari
1902 werd aan de gemeente Sneek con
cessie verleend voor de aanleg en ex
ploitatie van een telefoonnet. De gemeen
te droeg de rechten en verplichtingen,
die uit deze concessie voortvloeiden,
over aan het bestuur van de Coöp. Tele-
foonvereniging te Sneek. Deze vereni
ging werd opgericht bij acte van 16 mrt.
1903. Het bestuur bestond uit de heren
Adriaan Dekker, meelfabrikant, voorzit
ter; M. J. Houwink, koopman, vice-
voorz., A. Veen E.zn., koopman, secr.;
Verschijnt MAANDAGS
en DONDERDAGS
Kantoor voor
administratie en redaktie
GEDEMPTE POL 6
Telefoon 05150-3005
Een tiental jongelui heeft gisteravond openingstijden worden bekend gemaakt
de ouverture Egmont, waarmee het
Frysk Orkest zijn concert begon, niet
gehoord. Ze waren iets te laat en
werden bjj de deur van de zaal tegen
gehouden. Ze moesten wachten tot het
stuk uit was. Degene die hiertoe op
dracht had gegeven heeft kennelijk
twee dingen gedacht: 1. als ze onder
het spelen binnenkomen stoort dit de
aanwezigen; 2. misschien is het een
goede les, opdat ze in het vervolg schaatsmogëljjkheden,
op tijd komen. Voor dit laatste valt
iets te zeggen, want het is een euvel,
dat heel wat mensen niet zo haastig tiaar voorjaarsboden gesignaleerd.
zijn en met een „Sneker kwartiertje” Mevr0Uw J. Bok-Kuipers in Heeren-
veen, vroeger te Sneek, berichtte ons,
dat in haar tuin de sneeuwklokjes
aspecten voorbijgegaan: 1. dat iemand weer opkwamen. Zy is al vaker de
eerste geweest, die dit constateerde,
De kaatsvereniging „Sneek” houdt
haar jaarlijkse feestavond op zater
dag 29 januari a.s. in zaal Hanenburg.
Een toneelgroep uit de vereniging zal
het blijspel in drie bedrijven „In foar-
lik bern”, van Hans Nema, bewerkt
door R. Wester, opvoeren. Na afloop
t Kan men nog wat dansen op de tonen
De Sneker ijsbaan is ook open. Gister- van het gezelschap Toussaint uit Bols-
J avond was er een flinke drukte. De ward.
Di sdagavond was het Frysk Orkest
goed op dreef in een zeer gevarieerd
ogramma. Onze stadgenoot Aerde Kui
per, bariton, had een bescheiden aandeel
in het programma. Hij soiieerde in een
tweetal korte Mozart-werkjes, nl. de
Canzonetta „Deh, Vieni alle finestra” uit
„Don Giovanni” en de aria „Ein Mad-
chen oder Weibchen” uit de Toverfluit
en bovendien, na J. C. Bach’s Sinfonia,
in Diepenbrock’s „Es war ein alter Kö-
nig”. Kuiper heeft zich ontwikkeld tot
een talentvol zanger, die zijn temmidde-
len muzikaal weet te hanteren. Diepen
brock’s werkje werd een glanspunt. Het
instrumentarium begeleidde correct en
styivol.
Beethoven’s Egmont-ouvertu-re opus
84, waarmee begonnen werd, behoort met
Coriolanus en Leonore II en III tot
’s meesters meest waardevolle werken.
Programmatisch va" vorm is in wezen
iedere ouverture, Beethoven wist met
name in dit stuk pure muziek de inhoud
van het drama verantwoord samen te
vatten en daarbij de hoogste muzikaie
teisen te bevredigen. Salten gaf het werk
leen zeer te prijzen Verklanking.
Johann Christiaan Bach heeft zich wel
radicaal van de invloed van zijn geniale
vader Johann Sebastian gedistancieerd.
Hij werd katholiek, verliet zijn Heimat en
koos een compositiegebied, dat hem een
van de leidende figuren deed worden van
een nieuw tijdperk. Op Mozart die hem
als kind in Engeland ontmoette, had hij
grote invloed. Zjjn Sinfonia in Bes, een
geliefd programmanummer, in de vorm
van een driedelige Napelse ouverture,
ademt de sfeer van die nieuwe tjjd, ga-
4
De heer J. H. Schuilinga, secretaris
van de. höofddirecteur van de PTT, gaf
een toelichting aan de hand van een
aantal grafieken. In 1881 werd in ons
land de telefoon geïntroduceerd, in 1882
waren er 49 aansluitingen in Amsterdam.
Het duurde tot 1919 voor er 100.000 wa
ren. Omstreeks 1950 waren er een half
miljoen, in 1960 1 miljoen en op 15 decem
ber jl. werd de 1,5 miljoenste abonnee
aangesloten. Medio 1968 denkt men de
2-miljoenste te kunnen bellen. Als de
vraag tenminste even groot bljjft en de
nodige financiën beschikbaar. Want één
aansluiting kost gemiddeld f 2.300,
-
W
zal doen in de Zeeuwse wateren. Het
schip werd gebouwd in opdracht van
Het landjjs in de onmiddelljjke om- het heemraadschap „Mark en Dintel”,
geving van Sneek werd vorige week onder supervisie van Rijkswaterstaat.
1 er za- De ontwerper is de heer D. Boon
terdag en zondag overal druk werd van Vripack-Yachting in Sneek. En-
geschaatst. Vooral zondag was het op kele cijfers: het motorjacht is 12,80
en in de omgeving van het Sneek- meter lang, 4,25 meter breed, kan een
terrein aan de Lemmerweg een druk- snelheid van 22 km per uur bereiken
te van belang. Het was prachtig ijs, en wordt voortbewogen door een motor
hoewel het oppassen was geblazen van 125 pk.
voor de wakken, die hier en daar nog
4»
i
Jt
11
y
1t
It
Advertentieprijs:
15 cent per mm
Bjj kontrakt
(handelsadvertenties)
lager.
Abonnementsprijs f 4,
per half jaar. Franko p.
post f 5,per half jaar.
Giro 85 07 48 ten name
van Sneeker Nieuwsblad
-
