van
Voorbereidingen voor T.V. spelInterland’
zijn in volle gang
Oud verzekeringsbedrijf heeft
eerste computer van Noor d-Neder land
fc
«Woudsend» 150 jaar
2,
Waterpoort- krabbels
I
t
van
nu
Het bedrijf' in
het verleden
Het bedrijf
Belangrijke „papierverwerkende industrie’
IJLST
W Y M BRITS ER A DE EL
en
Arend Algra overleden
Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK,
■■I11 'I 1 ""’ll
HSIS
121e jaargang no. 32
Verkoop boerenhuizinge
Een kijkje in de ruimte waar de computer staat. Op de voorgrond
Het fraaie oude pand, direct over de brug, zoals de Woudsenders het
kennen. Vandaar heeft men een riant uitzicht over het water.
de centrale eenheid, het hart van de installatie, op de achtergrond
drie tape-kasten. Dit aantal kan desgewenst worden vergroot.
Donderdag 21 april 1966
Raad van Tien grotendeel 3 samengesteld
Hei Sneekar Nieuwsblad is een gecombineerde uitgave van NIEUWE SNEEKER COURANT. SNEEKER COURANT
en DRIJFHOUTS NIEUWSBLAD
Kerkelijke verkiezing;
Opbrengst collecte
Deze vier Turken zijn op het ogenblik werkzaam in het bedrijf
van Erven Feenstra. Ze komen alle vier uit het district Konya,
ongeveer twee- a driehonderd kilometer ten zuiden van de hoofd
stad Ankara. De mannen, resp. 42, 40, 33 en 27 jaar oud, zijn
gehuwd en hebben ook alle vier kinderen. Zij hebben slechts
één vrouw. (Zoals bekend mogen Mohammedanen meer dan één
vrouw hebben.) Een week of vier geleden zijn ze gekomen en
door de Nederlandse arbeiders prettig ontvangen. Ze zijn nog wat
vreemd en moeten zich echt nog aanpassen aan de volkomen
andere leefwijze in ons land. Met het werk lukt het aardig. Maar
de communicatie vormt een probleem, want ze kennen geen
Nederlands. Door middel van gebarentaal en een Turks woorden
boekje komt men echter een heel eind. De vier mannen hebben
onderdak gevonden in een oude woning aan de Oppenhuizerweg.
I l
S.d®
Wb
COMPUTER
GEEN U.A.
1
navordering worden geheven
een
60 JAAR DIRECTEUR
Vorige week berichtten wij in deze
rubriek, dat het Wilhelminapark er
zo keurig by lag. Het andere park,
dat onze stad ryk is, nl. het Burge
meester De Hoop Park, ziet er echter
even netjes uit. Ook hier is men druk
bezig om de paartjes, die dit park
plegen te bezoeken een mooi uitzicht
te geven.
Vanmorgen omstreeks 10 uur raakte
op de Prins Hendrikkade ter hoogte
van de fa. Hempenius een tankauto
van de heer R. Zylstra in brand. De
motor vatte plotseling vlam en in
korte tyd stond de cabine in volle
gloed. Door snel ingrepen was men
het vuur spoedig met schuimblussers
me'ester. De schade is gering.
Redacteur H. A. de Boer
Telefoon 4091
I
A
Dageiy'ks passeren hier auto’s, bussen,
vrachtwagens, etc., welke kenneiyk
op weg zyn naar rijksweg 43, zo
schryft ons een lezeres in de J. W.
Frisostraat. Doch 90 procent van deze
voertuigen komt terecht bü gemeente-
reiniging en woonwagenkamp. Ver
makelijk, maar ook ergerlyk, zoals
velen, vooral buitenlanders terugko
men. Met gezichten van „dit is dan
zeker de voorstad van Sneek”. Zou
het niet mogeiyk en ook wenseiyk zyn
aan het begin van genoemde weg een
bord „doodlopende weg” te plaatsen?,
zo vraagt zy. Vooral nu het toeristen
seizoen aanbreekt. Een paar weken
geleden reden een vrachtauto (Hema),
een grote tankwagen (Dinteloord) en
last but not least een bus met leden
van het Scapino-ballet verkeerd.
ma en dochter Hillie samen de moe
dereend met haar kroost een flink
eind buiten de stad gebracht.
rus
was
echter een slecht jaar. Er moest toen
van
2,— per 1000,—, daar in dat jaar de
brandschade byna even hoog was als in
de eerste 25 jaren in totaal.
in Amerika. Met een speciaal charter-
vliegtuig van de KLM werden de onder
delen overgebracht. Als men de computer
zou kopen zou deze meer dan een miljoen
kosten. Maar de ontwikkelingen op het
terrein van de elektronica zyn zo storm
achtig, dat op het moment, dat men iets
koopt, het vaak al weer verouderd is.
Waar het gaat om zulke grote bedragen
brengt dit risico’s mét zich mee. Daar
om heeft men in Woudsend de computer
in bruikleen.
Hoe werkt dit apparaat nu? Eenvou
dig met behulp van ponskaarten. Al iykt
het er wel eens op, dat een computer de
onmogeiykste dingen kan, toch is dit nog
niet zo eenvoudig, want het biyft een ma
chine, die slechts doet wat de mens wil
dat hy doet.
Vervolg op voorpag. 2e blad
Het steeds zwaarder wordende ver
keer en de afgelopen winter hebben
geen goed gedaan aan de straten en
op verschillende plaatsen in de stad
zyn de straatmakers druk bezig. O.a.
op de Geeuwkade, Woudvaartskade en
Martiniplein.
„Uiterst verbaasd een Sneker krant
te ontvangen. Nog meer verwonderd
over het berichtje van mün a.s. „jier-
dei”." Dit schryft ons de heer C.
Dokkum te Amsterdam naar aanlei
ding van het bericht in onze krant
van vorige week donderdag, waarin
wy meldden, dat de heer Dokkum,
die grote bekendheid kreeg als diri
gent van talryke orkesten, waaronder
het Concertgebouworkest, op 25 april
a.s. 90 jaar hoopt te worden. „Edoch”,
zo schryft hy, „myn bedoeling was:
geen ruchtbaarheid. Ik wil nog geen
man van het verleden zyn.” Een be-
wys van de grote vitaliteit van de 90-
jarige.
Vanmorgen bereikte ons de droeve ty-
ding, dat gisteravond tegen elf uur in
het Diaconessenhuis in Leeuwarden
Arend Hendrik Algra is overleden, ’s Za
terdags voor Pasen werd hy zeer ernstig
gewond by een auto-ongeluk in de buurt
van Noordbergum en zyn toestand werd
de laatste dagen zienderogen slechter.
De heer Algra, die werd geboren in
Erica (Drenthe), werd 38 jaar. Hy was
als journalist zeer gezien in de provincie
en ver daarbuiten. In 1950 trad hy in
dienst bij het Friesch Dagblad. De laat
ste tyd was hy daar sportredakteur en
chef van de provincie-redaktie. Hy werd
eveneens zeer bekend door zün medewer
king aan de radiokrant van de NCRV.
In Sneek is de heer Algra in het begin
van zün journalistieke loopbaan enige tyd
houder geweest van het bykantoor van
het Friesch Dagblad.
Arend Algra werd in de kring van zyn
collega’s zeer gewaardeerd om zyn grote
harteiykheid en gevoel voor humor.
Moge God zyn vrouw en kinderen ster
ken in deze moeilijke dagen.
De huisvrouwen zulen dit voorjaar
heel wat afmopperen. Het weer bleef
tot nu toe triest, zodat menigeen de
lust om tot de schoonmaak over te
gaan werd ontnomen. Toch zyn er al
enkelen geweest, die de stoute schoe
nen aantrokken en de matrassen enz.
uit het raam hebben gehangen.
Toch heeft men sinds enkele maanden
iets spectaculairs in het bedrijf. Geen
wonder, dat men hier enorm trots op is,
want het is de eerste in Noord-Neder-
land, deze computer.
Het woord computer heeft voor tal van
bedryven een welhaast magische klank
gekregen. Maar er zullen nog velen zyn,
die geen idee hebben wat het precies is.
Wy zullen u niet vermoeien met een in
gewikkeld verhaal over bouw en werking,
doch volstaan met op te merken, dat in
de installatie gebruik wordt gemaakt van
de elektronica. Dat is ook de reden, dat
de uiterst fyne apparatuur byzonder ge
voelig is voor klimaatschommelingen. In
Woudsend staat de computer daarom in
een ruimte met „aireonditionering”,
d.w.z. dat de temperatuur en de vochtig
heidsgraad constant worden gehouden.
Een aparte installatie, genaamd „weather
maker” (letterlijk weer-maker), draagt
hier zorg voor.
De computer is er één van Burroughs
SNEEKER NIEUWSBLAD
Het jaar 1876 is in de geschiedenis van
de maatschappü belangryk om twee re-
denenr De eerste is, dat de stichter Age
Hylkes Tromp overleed. Zestig jaar was
hy directeur geweest. De tweede reden
is, dat in dat jaar de eerste jaarverga
dering buiten Friesland werd gehouden
en wel in Groningen. De tweede grote
figuur in het bestaan van de maatschap
py, W. A. Tromp, hield toen een rede.
In 1862 werd de bepaling 75% van de
getaxeerde waarde te kunnen verzekeren
verruimd tot 90%. De reglementen wer
den van tyd tot tyd herzien en aangepast
aan de tyd. Omstreeks 1910 kon men zeg
gen, dat de maatschappy nationale be
tekenis had gekregen. Een net van cor
respondenten had zich over het hele land
uitgespreid. Het jaar 1932 werd het
zwartste jaar in de geschiedenis. De
rode haan was in die dagen schor van
het kraaien. De omslag bedroeg 3,40
per 1000,verzekerd kapitaal. In 1934
besloot men daarom qen nieuw reserve
fonds te stichten. In 1936 konden bepaal
de verzekeringen tegen een vaste premie
worden afgesloten. Een belangryk besluit.
Na de tweede wereldoorlog ging de
uitbreiding in snel tempo verder. In
1950 werd een naamloze vennootschap
overgenomen door de Onderlinge en deze
kreeg de naam „N.V. Verzekeringsmaat-
schappy Holland-Woudsend”. Bü deze
maatschappy zyn de medische variaver-
zekeringen ondergebrac'ït.
De voorbereidingen voor het televisie
spel „Interland” dat op 30 april a.s. in
Sneek zal worden gespeeld, zijn in volle
gang. Zowel in leper als in Sneek zullen
drie Belgische en Nederlandse wedstrijd-
ploegen elkaar bekampen. Het werk
comité heeft een aantal geschikte per
sonen kunnen vinden, die de ploegen zul
len selecteren en coachen. Deze ploeg
leiders zijn druk bezig uit diverse ver
enigingen mensen te recruteren die ge
schikt zijn vau de ploegen deel uit te
maken.
By de familie Douma aan de Ooster-
kade zyn reeds in één van hun eende-
korven kuikentjes uitgebroed. Daar
deze kleine, diertjes in de stadsgrach
ten meestal spoedig een prooi van
roofdieren worden, hebben mevr. Dou-
By een jubileum past een terugblik op
het ryke verleden. Ter gelegenheid van
het 150-jarig bestaan van de maatschap
py heeft drs. G. Bakker te IJsbrechtum
een gedenkboek samengesteld. Hieraan
ontlenen wy, dat de preciese oprichtings
datum niet bekend is, maar aangenomen
wordt, dat de maatschappy tussen 1
januari en 2 maart 1916 werd geboren.
Volgens het verhaal in de boerdery van
Hylke W. Visser te Ypecolsga, maar
waarschynlyker is dat de oprichting
plaatsvond in de dorpsherberg „Het
Heeren Logement”. Hier werd de maat
schappy op 1 mei 1816 „geconstitueerd”
met 64 aandelen en een verzekerd ka
pitaal van ƒ140.631,
Tot boekhouder werd gekozen A. H.
Tromp te Woudsend. Hy zou in onze
tyd directeur worden genoemd. Hy stam
de uit een redersgeslacht.
Onze stadgenoot L Smid aan het
Grootzand werd tydens de Paasdagen
tamelyk ernstig gewond by een auto- t
ongeluk by Ermelo. Hy werd daar in
een ziekenhuis opgenomen. De buurt
zorgt nu, dat mevrouw Smid haar
man kan bezoeken door driemaal per
week een auto beschikbaar te stellen.
Onze krant van vandaag is een by-
zondere krant. Er wordt nl. aandacht
geschonken aan ni’et minder dan vier
jubilea. Om met de oudste te begin
nen is daar in de eerste plaats een
artikel over de 150 jaar oude verze-
keringsmaatschappy „Woudsend”.
Vervolgens een verslag van een by-
eenkomst naar aanleiding van het
125-jarig bestaan van Van der Plaats
in Bolsward. Hoewel deze zaak eigen
lek buiten ons rayon ligt bestaan er
sterke bindingen met Sneek, vandaar
dat wy hieraan aandacht schenken.
In volgorde van leeftyd komt dan de
AR kiesvereniging „De Vree Fries”,
die maandag haar 100-jarig bestaan
vierde. Tenslotte een artikel naar aan
leiding van het 100-jarig bestaan van
de Nederlandsche Zondagsschool-Ver-
eeniging, dat voor Nyiand byzondere
betekenis krygt.
De maatschappy heeft zich de laatste
jaren enorm ontwikkeld. Thans wordt het
gehele apparaat, dat alle administratie
ve rompslomp, die aan verzekeringen nu
eenmaal vastzitten, steeds meer geauto
matiseerd.
Het is geen spectaculair bedryf in die
zin, dat men rokende schoorstenen of
dreunende machines op zyn weg ontmoet.
Het meest spectaculaire tot nu toe was
het verkeer met de buitenwereld: Onge
veer 1000 poststukken per dag en gemid
deld elke minuut een telefoongesprek. Dit
ontlokte "an de heer A. H. Tromp, een
der directeuren, de opmerking, dat het
haast een papierverwerkende industrie
genoemd Kan worden.
Samen met de heren P. K. van Andrin
ga en D. A. W. van der Burgt vormt de
heer Tromp de directie. Van de 280
werknemers werken er In Woudsend 200
Er zyn 38 inspecteurs en rond 1800 as
surantie-tussenpersonen, onder wie zich
velen bevinden, die al van geslacht op
geslacht met „Woudsend” in relatie
staan.
Nog enkele cyfers: in het eerste boek
jaar bedroegen de premie-inkomsten
Dan erger ik me, en met my veel
buren, zo schryft zy, over het vele
vieze hondenvuil, wat wy dagelyks
voor onze huizen aantreffen. Als men
ramen wil zemen moet een ritmische
uitvoering gedaan worden, wil men
niet in de bulten trappen. Kinderen
komen van buiten met de viezigheid
aan hun schoenen en lopen rustig het
hele huis er onder. En dan het vieze
werk om 3 tot 4 keer per week met
veger en blik de uitwerpselen van
„geliefde dieren” op te mogen ruimen.
Men kan toch evengoed zyn hond
langs de goot leiden? Of anders een
stuk groen gaan zoeken, waar een
ander zich niet ergert.
By de gehouden verkiezing van de ned.
herv. gemeente te Oudega (W) werd tot
jeugdouderling gekozen de heer H. Ste
genga en tot diaken de heer S. Joh.
Reyenga.
De Simavi-collecte heeft in Oudega
(W), Idzega en Sandfirden ƒ76,88 opge
bracht.
In de NCRV-gids voor radio en tele
visie staat een aardig artikel over
Sneek naar aanleiding van de komen
de interland-wedstryd tussen Sneek
en leper. De voorbereidingen hier
voor zyn inmiddels in volle gang.
Verschynt MAANDAGS
en DONDERDAGS
Kantoor voor
administratie en redaktle
GEDEMPTE POL 6
Telefoon 05150 - 3005
Met niet minder dan 280 werknemers is de „Onderlinge Brandwaar-
borg-maatschappij van Woudsend U.A.” ongetwijfeld het grootste be
drijf in zijn soort in de Zuidwesthoek van Friesland. Geen wonder, dat
heel wat jongens en meisjes na het behalen van het mulo-diploma hun
weg vinden naar het kantoor van de maatschappij in Woudsend.
Daarom is de onderlinge als het ware vastgenageld in Woudsend, al
speelt de historjsche verbondenheid met het dorp vanzelfsprekend
eveneens een heel grote rol. De directie ziet geen enkele noodzaak
waarom men het bedrijf zou verplaatsen naar de stad (Leeuwarden of
Sneek) en de Friese Zuidwesthoek kan daar alleen maar verheugd
over zijn. Want Woudsend is dan ook in tegenstelling tot verscheidene
andere dorpen in Friesland, de laatste jaren in inwonertal gegroeid.
De totale kosten by de oprichting van
de maatschappy bedroegen 91 gulden en
5 stuivers. Een ieder die zyn huis of
boerdery wilde verzekeren, liet dit
taxeren en 75% van de waarde werd
beschouwd als „aandeel”. He<t totale aan
delenkapitaal van de maatschappy was
de reserve en iedere deelgenoot stond
dus met zyn aandeel borg voor de uit
betaling by eventuele brandschade. Uit
gesloten Aansprakelykheid (u.a.) was er
toen nog niet by. Het is duidelyk dat
enkele grote branden voor de’deelgeno
ten een financiële ramp zou hebben be
tekend.
Gelukkig gebeurde dit niet en zo kon
de maatschappij rustig groeien. Het jaar
1824 was een belangryk jaar voor de
maatschappy (toen bestond zy dus acht
jaar), omdat toen de eerste brandscha
de werd uitbetaald. De boerdery van
Simke Pieters Witsma in Tjalhuizum
werd door de bliksem getroffen. Maar er
brak geen brand uit. Dat stelde het be
stuur voor een groot probleem, aan
gezien in het reglement alleen werd ge
sproken over brandschade. Na langdurige
discussie besloot men een onderzoek in
te stellen en tenslotte werd het bedrag
van de schade vastgesteld op 26,30.
Witsma kreeg 19,73, zy'nde 75%.De
eerste echte grote brand kwam het jaar
daarop, in 1825.
De maatschappy ontwikkelde zich
tig en groeide voorspoedig. 1848
Advertentieprijs:
15 cent per mm
By kontrakt
(handelsadvertenties)
lager.
Abonnementsprys 14,—
per half jaar. Franko p.
post f 5,— per half jaar.
Giro 85 07 48 ten name
van Sneeker Nieuwsblad
Scheepvaartmuseum, A. C. Vermast, le
raar kweekschool, M. Baayens, wethou
der. By de samenstelling van de raad
is rekening gehouden met de terreinen,
waarop de vragen liggen. Dit zyn Neder
landse geschiedenis (1), Belgische ge
schiedenis (1), Nederlandstalige litera
tuur (2), muziek (2) en wiskunde (2),
terwyl tenslotte twee vragen op een on
bekend blyvend terrein zullen liggen. De
raad van tien zal over een grote achter
ban beschikken, waarvoor vele deskun
digen op verschillend gebied overal in
den lande zullen worden gevraagd zich
op de dag van de uitzending beschikbaar
te houden. Daarnaast zal iedere kyker
die de wedstryd volgt en het antwoord
op een bepaalde vraag meent te weten,
dit telefonisch kunnen melden (05150 -
4241). Gerekend wordt op de medewer
king van de gehele bevolking.
Het is niet alleen hiervoor dat de mede
werking van de burgery zal worden in
geroepen. Ook voor de bevolkingsvraag
is dit het geval. Hoewel deze tot het
tydstip van de wedstryd een verrassing
bly'ft is wel bekend dat er iets verza
meld zal moeten worden en dat van het
verzamelde iets artistieks zal moeten
worden gemaakt. Het is de bedoeling dat
de te verzamelen goederen op verschil
lende punten in de stad byeen gebracht
kunnen worden en vandaar naar het plein
zullen worden vervoerd.
Al met al is de voorbereiding in volle
gang en wordt getracht zo sterk moge-
lyk naar voren te komen om voor de
Belgen een waardig tegenstander te zyn.
Aangezien de juiste opdrachten eerst
enkele dagen geleden door de spelleiding
van de NCRV bekend zyn gemaakt zyn
en de tyd van voorbereiding zeer kort
is, is het helaas niet mogelyk geweest,
zoals de bedoeling was, aan de vorming
van de ploegen een uitgebreide selectie
vooraf te doen gaan en alle in aanmer
king komende verenigingen daarin te be
trekken. Nu nog maar ruim een week
ons van de dag van de wedstryd scheidt
moet met grote spoed worden gehan
deld.
De raad van tien, die verschillende
vragen zal moeten beantwoorden, is in
middels grotendeels samengesteld. Onder
voorzitterschap van burgemeester Ras-
terhoff zullen daarin o.a. zitting hebben
de heren dr. A. S. Wadman, literator-
conrector gymnasium, R. J. Sipkens, oud-
inspecteur l.o„ M. J. Frouws, leraar ly
ceum, mr. dr. K. de Vries, directeur
Fryske Akademy te Leeuwarden, drs.
H. Halbertsma, conservator Fries
214,—, voor dit jaar worden ze ge
raamd op 11,7 miljoen. Samen met die
van N.V. Holland-Woudsend zal dat on
geveer 18 miljoen zyn.
Gisteravond werd in restaurant Van
der Wal door notaris P. veddema finaal
verkocht de voormalige boerenhuizinge
met grote schuur aan de Badhuis
gracht.
Het geheel werd gekocht door make
laar J. Blok te Sneek voor nader te
noemen lastgever voor 39.151,De
beschryvingssom was 29.101,
t
t
t
I
I
lTlïr-tW- A
«wok