I ernieuwde
o
I. school Ijlst
feestelijk heropend
Detailliandelsvakschool
werd officieel geopend
Christel ijk—gereformeerde kerk
door brand ernstig beschadigd
van
school
voor nieuwe
88-jarige school meermalen verbouwd
Nu al plannen
IJLST
WYMBRITSERADEEL
en
ALS GEVOLG VAN KORTSLUITING
Sneek: eerste christelijke in Friesland
Aan IJlsterkade
Slachtoffers vliegtuig
ongeluk in Ringwiel
geborgen
Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK,
Waardevol orgel
onherstelbaar vernield
Filmavond K.C. Sneek e.o.
„Van Fhnd tot Hond”
121e jaargang nr. 91
Maandag 14 nov. 1966
in
een-
Vs koeke-aksje yn hens
Bijzondere frankeerzegels
Suriname (50 iaar
Bauxietindustrie)
Hei Sneeker Nieuwsblad is een gecombineerde uitgave wan NIEUWE SNEEKER COURANT. SNEEKER COURANT
Wie is z’n fiets kwijt?
Vandalisten maakten
brommers onklaar
en DRIJFHOUTS NIEUWSBLAD
SNEEKER NIEUWSBLAD
een
behalen
voor minder begaafde leerlingen. Voor een goede sfeer in de school.
GEBOUW UIT 1907
voor
De openingsrede werd uitgesproken
door dr. G. J. Stapelkamp, voorzitter
Burgemeester Rasterhoff slaat op de
rijdende kassa de datum aan. In de
geldla ligt de sleutel van de nieuwe
school. Mercurius kijkt met argusogen
toe.
RELATIEF STERKE
CONSUMENTENTOENAME
IN SNEEK
niet helemaal door de verzekering kan
worden gedekt.
Op het politiebureau in de Kruize-
broederstraat staan een stuk of tien
fietsen, die de laatste maanden door de
gemeentepolitie van Sneek zijn „ver
zameld” na her en der te zijn gevon
den. De eigenaars kunnen ze gerust
terughalen.
Verschijnt MAANDAGS
en DONDERDAGS
Kantoor voor
administratie en redaktie
GEDEMPTE POL 6
Telefoon 05150 - 3005
Redacteur H. A. de Boer
Telefoon 4091
Gisteravond kreeg de politie klach
ten van twee bromfietsers uit IJlst, die
hun vervoermiddel op het Waagplein
hadden gestald en later teruggevonden
met doorgesneden kabels. Van de da
ders geen spoor.
Fjirtich bruorren en sisters diene mei
Sutelje mei koeke lans de wei
Wier it thus hwat in biheinde boel
Sneon wier’t allegear foar’t goede doel
Wy litte in nije pastorije bouwe
Dêrom moasten wy mei koeke sjouwe
En bruorren, sisters, hwat sizz' jim
hjirfan?
Twatüzen koeken brochten wy oan
de man
Tank foar jim meiwurking. dllegearre
Wy litte grif wolris wer fan üs hearre.
Tj. B.-A.
een betonschutting om het schoolplein.
Kosten totaal ƒ2.211,In 1951 kwam
het aanbrengen van w.c.’s met water
spoeling en een aantal kleine verbe
teringen Kosten totaal 2.445,
In 1966 was met de totale verbou
wing, inclusief meubilering, verande
ring van schoolplein, zoals het thans
is, een totaalbedrag van plm. 95.000
gemoeid.
GROENVELD GAF DE STOOT
der eerste leerlingen van de school
herinneringen op uit het verleden. Hij
Advertentieprijs:
15 cent per mm
Bij kontrakt
handelsad verten ties)
lager.
Abonnementsprijs f 4,
per half jaar. Franko p.
post f 5,per half jaar.
Giro 85 07 48 ten name
van Sneeker Nieuwsblad
Het fraaie orgel, dat op de voorlopige
lijst van Monumentenzorg stond, be
vond zich boven de consistoriekamer,
waar de brand is ontstaan. Door het
vuur en de hitte werd het orgel onher
stelbaar vernield. De waarde van het
instrument werd geschat op 50.000 gul
den.
De oorzaak van de brand is kort
sluiting in de elektrische leiding in dp
vroegere consistoriekamer, die de laat
ste tijd als garderobe werd gebruikt.
De vlammen vonden in het droge hout
een gretige prooi en greep snel om zich
heen. Hoewel de brandweer het vuur
snel meester was, had de hitteontwik-
keling grote schade aangericht. De pij
pen van het orgel smolten en stortten
neer in de kerk, grote brokken kalk
vielen van de muur, een aantal glas-in-
lood-ramen sprong en de preekstoel
werd ernstig beschadigd. Een bandre
corder. die in de hoek van het gebouw
stond, is bijna geheel gesmolten.
De schade wordt geraamd op 120.000
gulden. Het gebouw was verzekerd,
maar de verwachting is, dat de schade
Deze school is met geld van ons al
lemaal gebouwd en is daarmee óók
van ons allemaal. Volksonderwijs, u
hebt een prachtige school gekregen,
bewaar het zuinig en moge er met
vrucht in deze school gewerkt worden,
aldus spreker. Met de hartelijke ge
lukwensen van het gemeentebestuur
reikte de burgemeester de sleutel van
de school verbonden aan een Ulster
vlaggetje, aar) de heer Speerstra, voor
zitter van Volksonderwijs afd. Ijlst
en tevens hoofd der o.l. school, over.
MOOI RESULTAAT
De burgemeester sprak bij de opening
de hoop uit, dat de school spoedig uit
gebreid mag worden. Mercurius, wiens
blote voeten in open sandalen blauw
waren van de koude, trok zich onop
vallend terug en het gezelschap geno
digden ging naar binnen om de school
te bezichtigen. Daarbinnen heeft zich
een metamorfose voltrokken, hoewel
er toch ook weer niet zo’n geweldig
ingrijpende verbouwing heeft plaats
gehad. Er zijn twee leslokalen, waar
van één theorielokaal. In het praktijk-
lokaal kon men kennismaken met het
werk van de 48 leerlingen die de
scho 4 telt. Prachtige miniatuur-huis-
jes met fraaie trapgeveltjes, compleet
met verlichting, vielen in het bijzonder
op. Echt „nifelwurk”. In een zbvleugel
van het ongeveer 15 jaar oude gebouw
heeft men een overblijflokaal gemaakt.
Daar is ook de hal met toiletten. Ver
der is er een bestuurskamer, een ka
mer voor de direkteur, de heer A. J.
Dijkstra, en een kamer voor de admi
nistrateur. Het personeel bestaat uit zes
man: direkteur, drie leerkrachten,
waarvan twee vak-leerkrachten), ad
ministrateur en concierge.
De heer Dijkstra vertelde, dat er plan
nen bestaan - en die zijn reeds in een
vergevorderd stadium - voor een nieu
we school. Dat wordt dan waarschijn
lijk een semi-permanent gebouw. Maar
ook wordt er gedacht aan de mogelijk
heid het gebouw aan de IJlsterkade
uit te breiden. De nieuwe school zal
twaalf lokalen hebben, waarvan zeven
voor theorie.
De verbouwing werd uitgevoerd door
de dienst Gemeentewerken, terwijl fa.
Metz voor de vloerbedekking zorgde
en Wester voor de vitrages. Het meubi
lair werd geleverd door Galvanitas. De
school ziet er keurig uit. Sinds kort
is ook de toegangsweg aanzienlijk ver
beterd doordat de bestrating onderhan
den werd genomen.
„MIDDELBARE KOP”
Vooraf was er in Ons Gebouw een
bijeenkomst waar door verschillende
prominente personen het woord werd
gevoerd. De voorzitter van het bestuur
van de Stichting „Christelijke detail-
handelsscholen voor Friesland, onze
stadgenoot de heer W. G. Baarda, kon
in zijn openingswoord een groot aantal
belangstellenden welkom heten. In het
bijzonder memoreerde hij de steun, die
burgemeester Rasterhoff steeds aan de
plannen heeft verleend.
Op 16 juni 1957 diende de stichting
haar aanvraag in voor een school in
Leeuwarden. Ook in Sneek wilde men
tot een dergelijke school '-omen. Doel
bewust koos men voor de christelijke
school.
In 1956 werden de eerste scholen
voor de detailhandel gesticht met het
doel op te leiden voor het zelfstandig
ondernemerschap en kaderfunkties in
de detailhandel. De christelijke scholen
wp’en daarbij uitgaan van positief-
ghristelijke beginselen.
Na alle plannen en voorbereidingen
brak dezé zomer de grote dag aan, 14
juni, de dag waarop het Koninklijk
Besluit afkwam, zonder welk besluit
officieel niets kon worden ondernomen.
Toen kon men van start gaan. Er meld
den zich aanvankelijk 56 leerlingen.
De god van de handel, Mercurius, bracht burgemeester Rasterhoff
donderdagmiddag een rijdende kassa. Sneeks eerste burger sloeg daar
op de datum „10 nov. ’66” aan, waardoor de geldlade openging. Hierin
zat de sleutel van het gebouw aan de IJlsterkade, waar voorheen de
Pier de Boerstichting was gevestigd. Daarmee werd de eerste christe
lijke detailhandelsvakschool in Friesland geopend. De eerste neutrale
school is in Leeuwarden, zodat er nu twee van dit soort scholen in onze
provincie zijn. Over het gehele land is de Sneker school de zevende
christelijke. Het detailhandelsonderwijs heeft echter in de korte tijd
van zijn bestaan wel bewezen dat het in een behoefte voorziet.
Burgemeester Rasterhoff merkte op,
dat het gemeentebestuur deelt in de
feestvreugde. Sneek is een belangrijk
winkelcentrum, met een sterk gecon
centreerde middenstand. De outillage
is zelfs zodanig, dat men wel een be
volking van 80.000 a 90.000 mensen kan
voorzien, terwijl het aantal inwoners
ca. 24.000 bedraagt. Maar vooral is van
belang, dat men zich van deze cen-
trumfunktie bewust is en bereid zich
aan te passen. Er voltrekken zich op
dit gebied grote veranderingen. E-' ko
men steeds meer grootwinkelbedrijven.
Sneeks bevolking is enorm toegenomen,
maar het aantal verkoopplaatsen ver
minderde daarentegen. Er is du’ spra
ke van een relatief sterke toename van
het aantal consumenten.
Deze ontwikkeling eist van de onder
nemers een opleiding, die meer dan in
het verleden gericht is op het doel. Er
is wel eens gebrek aan de nodige ser
vice, bij sommige personeelsleden
heerst onverschilligheid, zelfs kan van
onbeleefdheid worden gesproken.
Daarom kan het onderwijs in de ont
wikkeling, die ons staat te wachten, een
grote rol épelen. Het gemeentebestuur
is verheugd, dat aan het areaal van
het Sneker onderwijs deze school kan
worden toegevoegd. De burgemeester
sprak de hoop uit, dat de nieuwe school
een symbool zou zijn van de voortva
rendheid van de Sneker middenstand.
Namens de christelijke middenstands
bond sprak de heer Meijer. Hij wees
onder meer op de adviserende taak
van de middenstand t.o.v. het publiek.
De heer G. J. Demper, sekretaris van
Gistermorgen is het gebouw van de christelijk-gereformeerde kerk op de
hoek Wiilemstraat-Julianastraat door brand zwaar beschadigd. Het vuur
werd tegen zes uur ontdekt door de heer P. H. Kuipers uit de Joh. Willem
Frisostraat, chauffeur bij de NTM. Hij alarmeerde direkt de Sneker brand
weer, die zeer snel ter plaatse was. Zij wist de als een fakkel brandende
„oude” consistoriekamer binnen een kwartier te blussen, maar de enorme
hitte had toen reeds een spoor van grote vernieling achtergelaten.
Het bestuur van de kynologenclub
was nogmaals door de firma Bogena
uit R’dam in de gelegenheid gesteld de
geluidsfilm „Van Hond tot Hond” te
vertonen, nu met een goede geluids-
orojector. In overleg met het bestuur
van Dierenbescherming was deze
avond ook toegankelijk voor leden van
deze vereniging, die daarvan dankbaar
gebruik maakten.
Nadat de voorzitter, dr. J. P. Otto,
de avond geopend had, t-ad de vice-
voorzitter. de heer J. M. Alkema, naar
voren om de heer Otto namens het be
stuur en de vereniging geluk te wen
sen met zijn 65e verjaardag. Hij bood
hem daarbij een mooie kist sigaren aan,
die in dank werd aanvaard. De ruim
zestig aanwezigen volgden vol aan
dacht het proces van „de geboorte van
de hond”. Na afloop werden verschil
lende vragen gesteld. Om half elf sloot
de voorzitter met een hartelijk woord
van dank aan de heer Meijer be
stuurslid), die het toestel bediend had,
deze leerzame, geanimeerde avond.
In 1958 in de raadsvergadering van
31 juli is voor het eerst over een ra
dicale aanpak gesproken door de heer
Groenveld. Men dacht toen aan een
nieuwe school In de begrotingsverga-
dering van 29 december 1958 diende
de heer Groenveld een motie in: De
raad, gehoord de besprekingen, ver
zoekt b. en w. de nodige stappen te
doen om te komen tot het bouwen van
een nieuwe openbare lagere school.
Deze motie werd met algemene stem
men aangenomen.
En toen begonnen de molens te
draaien. Vanaf 1960 werden telkenjare
urgentieverklaringen bij de minister
aangevraagd, telkens zonder resultaat
In 1964 werd met de inspecteur van
het lager onderwijs contact gezocht.
Voorjaar 1965 bulderden de kanonnen
zo hevig, dat in een bespreking op het
ministerie, waarbij foto’s, tekeningen
en begrotingen een belangrijke rol
speelden, de urgentieverklaring werd
losgepraat. En thans staat er een school
waar heel MIst trots op kan zijn.
Gisteren hebben mannen van de
vaar- en duikerschool van de land
macht uit Gorkum de lichamen gebor
gen van de beide inzittenden van het
zakenvliegtuigje dat vorige week in
het Ringwiel stortte. Zaterdag was het
wrak al gelicht.
Geruime tijd heeft men gezocht voor
dat de beide mannen, de 46-jarige En
gelse piloot Peter Hillwood en zijn
Duitse passagier Albert Weerda, wa
ren gevonden. Donderdag ontdekte men
hun lichamen onder het wrak. Het
kostte de pontonniers uit Gorkum, die
zaterdagmorgen arriveerden, nog an
derhalve dag om het wrak te bergen.
Hoe het ongeval met het tweemoto-
rige vliegtuigje heeft kunnen ontstaan
is nog steeds niet duidelijk. Het is heel
goed mogelijk dat men daar nooit meer
achter komt.
In 1906 kwam in Sneek de christe
lijk-gereformeerde gemeente tot stand.
De gemeente telt op het ogenblik 350
leden. Een jaar later, op 28 november
1907, werd het kerkgebouw in gebruik
genomen. Dit is gebouwd door de heer
J. Kampman. Het orgel met monu
mentale waarde werd aangekocht van
de gemeente in Kollumerzwaag.
Een tweetal particulieren uit de ge
meente, de heren P. Brandsma uit
Bolsward en de heer A. Gerrits, heeft
direkt na de brand het intiatief geno
men ot een hulpaktie voor de herbouw
Het adres voor deze aktie is „Hulp-
aktie herbouw”, Postbus 54, Sneek. Het
gironummer is 1167612, t.n.v. Hulpak
tie herbouw.
j werd gevolgd door mej. Oeke v. d.
Goot (a sweet girl from her time),
terwijl de heer J. Schilstra de aanwe
zigen vergastte op een voordracht. Al
len spraken de wens uit, dat de school
mag gaan groeien en bloeien
De heer Speerstra stelde dan- tegen
over. dat de vereniging 26 zinnen
telt, terwijl er 33 leerlim’en zijn. Lage
produktie zijns inziens. Met »er tweede
optreden van „Tiidewiis werd deze
gezellige en geslaagde feestavond ge
sloten.
Op 19 december 1966 zal de Post
administratie van Suriname ter gele
genheid van het vijftigjarig bestaan
van de bauxietindustrie aldaar twee
bijzondere frankeerzegels zonder toe
slag uitgeven Deze zegels die werden
ontworpen door de heer N. C. Loning
te Paramaribo, hebben de volgende
frankeerwaarden, voorstellingen en
kleuren: 20 cent „Bauxindustrie 50
jaar geleden” kleuren: beige, geel,
roestbruin en zwart. 25 cent: „Bauxiet
industrie heden” kleuren: beige, blauw,
roestbruin en zwart.
Als bijzondere tekst is op beide ze
gels vermeld: „50 jaar Bauxietindu
strie”, De prijs van de serie bedraagt
in Nederlandse munt 0,90.
De zegels zullen verkrijgbaar zijn
tot en met 31 januari 1967, de geldig
heidsduur voor de frankering eindigt
op 30 juni 1967.
Daarvan werden 48 toegelaten, onder
wie 4 voor de tweede klas en 3 voor
de derde.
Voor volgend jaar verwacht men ’n
leerlingenaantal van 67 voor klas 1 en
68 voor klas 2. Dat betekenen drie eer
ste en drie tweede klassen. De progno
se voor vier „lichtingen” is, dat er dan
zo’n 250 leerlingen zullen zijn. In de
toekomst hoopt men bovendien
„middelbare kop” op de school te zet
ten. Leerlingen, die na het
van het diploma van de vierjarige de-
tailhandelsschool verder willen stude
ren heben mogelijkheden tot nog bre
dere ontplooiing op middelbare detail-
handelsvakscholen.
Tot slot wees de heer Baarda er op,
dat de leerlingen straks stage gaan lo
pen bij Sneker bedrijven.
WEERBAAR TEGEN VAAK
HARDE CONCURRENTIE
Het Mienskipshus liep vol vrijdag
avond. Er bestond grote belangstelling
voor de door oudercommissie en be
stuur van Volksonderwijs aangeboden
feestavond ter ere van de totaal ver
nieuwde o.l. school te IJlst. Burge
meester Cazemier opende de avond en
riep allen namens het gemeentebestuur
van IJlst een welkom toe. Heel graag
had hij het oud-raadslid de heer S.
Groenveld hier willen zien, maar he
laas kon deze wegens ziekte niet aan
wezig zijn.
I de algemeen gevormde vakken is een
ruime plaats ingeruimd. T.a.v. het op-
volgingsvraagstuk heeft de school een
positieve invloed uitgeoefend. De op
leiding beperkt zich niet tot het ma
teriële vlak, maar getracht wordt ook
aan het woord christelijk een duidelijke
inhoud te geven.
De heer Speerstra antwoordde daar
op: „Zo er ooit voor Volksonderwijs
alhier een feit geweest is een feest
waard, dan zeker vandaag. Het heeft
veel geduld gevraagd, maar het resul
taat is de moeite waard.” Spreker
dankte allen, die aan de verbouw heb
ben meegewerkt; de gezamenlijke in
spanning is met succes bekroond. Na
mens Volksonderwijs heette hij allen
nog eens welkom, in ’t bijzonder ook
het gezelschap „Tiidewiis”.
Na een korte consumptie-pauze
kreeg dit gezelschap gelegenheid op
lichtvoetig wijze te laten zien de tijd
zoals die vandaag is en doorleefd wordt
Er kwamen nog verschillende spre
kers aan het woord. De heer Overzee,
gewestelijk voorzitter van Volksonder
wijs, feliciteerde de Ulster afdeling
met deze mooie school en bood een
boekenbon aan voor aanvulling van de
schoolbibliotheek.
De heer Van der Woude sprak na
mens de aannemers en medewerkers
aan de verbouwing, ook als geboren
historicus ook even in de geschiedenis
en vond het een wonder dat de o.l.
school in IJlst nog bestaat. Hij dacht
daarbij aan de opruimingswoede van
destijds. Minister Marchant, die heel
veel kleine schooltjes vari de kaart
heeft geveegd. Dat IJlst er aan ontko
men is, komt wellicht, zo dacht hij, om
dat IJlst één van de elf is.
Een vaderlandse driekleui, een Frie
se vlag voor het schoolgebouw, een
elektrische klok en daarbij nog een
bloemstuk is het bewijs van meeleven
van de verschillende verbouwingsbe-
drijven.
De heer Kees Schilstra riep als één
De burgemeester noemde deze dag
opnieuw een belangrijke dag
IJlst. Voor kort mochten we de ope
ning van de nieuwe weg Sneek-Ulst
beleven, nu de opening van deze
school. De geschiedenis van de school
nagaande deelde hij mee, dat deze in
1878 is. gebouwd voor, de som van
15.320,01s, inclusief aankoop grond
Subsidie toen J 8.566,66.
In 1928 is de school verbouwd. Deze
verbouwing bevatte: de aanbouw van
twee privaten en een urinoir met voor
portalen op het speelterrein, het op
ruimen van de bestaande privaten in
de leslokalen, waarvoor in de plaats
kwamen kasten, drink- en wasgelegen
heid en gedeeltelijke vernieuwing van
de vloer in het achterste lokaal. Kos
ten totaal f 1.125,In 1939 besloeg
de verbouwing het uitbreiden van kast-
ruimte, het vernieuwen van raamko
zijnen en vloeren, de bouw van njeuwe
schoorsteenkanalen, de betegeling van
het schoolplein en het aanbrengen van
van de raad van beheer van de
trale voor chr. handelsonderwijs in Ne
derland. Deze wees nog eens op de
snelle groei van het detailhandelson
derwijs in het algemeen en het chris
telijke in het bijzonder. De ontwikke
ling in de detailhandel is, dat er ener
zijds sprake is van een natuurlijke sa
nering, anderzijds wordt er van de
doorzetters een degelijke voorbereiding
gevraagd op hun taak. Gaandeweg
wordt het middelbaar detailhandelson
derwijs belangrijker. Waarom moet dit
echter gaan ten koste van het lager
detailhandelsonderwijs? De positie van
het middelbaar detailhandelsonderwijs
is _iog niet duidelijk, de status is nog
vaak onzeker. Het is van belang dat er
van de overheid zo spoedig mogelijk
een duidelijke uitspraak vzordt gedaan.
Aldus de spreker.
Het detailhandelsonderwijs biedt een
goed gefundeerde en breed georiën
teerde opleiding, gericht op het zelf
standig ondernemerschap in het mid
den- en kleinbedrijf. Van de midden
stander wordt weerbaarheid gevraagd
tegen de vaak harde concurrentie van
de groothandelsbedrijven. De snelle
ontwikkeling van deze scholen heeft
bewezen, dat ze in een behoefte voor
zien, aldus dr. Stapelkamp.
Sedert 1962 bestaat er tussen Am
sterdam, Apeldoorn en Middelburg ’n
samenwerking in de vorm van een
stichting. In diverse plaatsen zijn
christelijke detailhandelsscholen van
start gegaan. Dit is de zevende. De
spreker wees er tenslotte op, dat de de landelijke stichting voor de detail
school geen soort opvangcentrum is handelsscholen wees op het belang van
