Ondanks 700 jaar nog springlevend
Waterpoort-krabbek
Sneker brandweer stichtte brand
i
Tien dagen feest in het
oude stadje Ijlst
Zeilmakerij Gaastra tijdelijk naar
voormalige fabriek Van der Heem
f
J
SNEEK,
WYM BRITS E RA DEEL
IJLST
I
Opvoering historisch stuk
,Skip sünder roer
o
van
en
Officieel Orgaan
de gemeenten
Ir
pw
Donderdag 13 juni 1968
NIEUWE SNEEKER COURANT. SNEEKER COURANT
Verbetering en groei
Boerendag
J
Houtzaagmolen in
Woudsend wordt
recreatieverblijf
Ook deze zomer
orgelbespelingen in
Grote Kerk
Sneeker Nieuwsblad rs een
aecombwieertle urtqave ven
•n DRIJFHOUTS NIEUWSBLAD
Diefstal auto Julianapark
l’
1*
l'
Grootse manifestatie
123e jaargang nr 48
Autocross cn vuurwerk
5 W
BB
él
SNEEKER NIEUWSBLAD
-■
Het tweede nummer van dit jaar
Mannen van gemeentewerken zijn
verschillende leerlingen, zodat men kerkant (gezien vanaf de Water-
I
f
I
die ondanks het vroege tijdstip veel
belangstelling trok.
Verscmjnt MAANDAGS
en DONDERDAGS
rvantoor voor
administratie en redaktie
GEDEMPTE POL 6
Telefoon 05150 3005
Redacteur H. A de Boer
Telefoon 4091
De afdeling waterrecreatie van
stichting „Voor zon en vrijheid”
Advertentieprijs;
15 cent per mm.
Bij kontrakt
handelsadvertenties)
lager.
Abonnementsprijs f4,—
per half jaar. Franko per
post f6,per half jaar.
Giro 85 07 48 ten name
van Sneeker Nieuwsblad
Maandag 1 juli is er eén boerendag.
Er wordt een groot concours-hippique
gehouden op het terrein naast de ijs
baan. Er is een uitgebreid aantal ru
brieken met Fries ras. Tevens wordt
er een springconcours gehouden en
worden er demonstraties gegeven. Ook
is er een ringrijderij met Friese sjeezen
en de deelnemers in Fries kostuum.
Hiervoor werd door mevr. Nooitge-
dagt-Keulen de „Gouden Zweep” be
schikbaar gesteld.
Verder is er ’s avonds een oriënte-
ringsrit .der auspiciën van de m.a.c.
„J. C. Visser” uit Sneek.
Dinsdag wordt er een modeshow ge
houden in het paviljoen en ’s avonds
is hier een rolschaatsshow, die ver
zorgd wordt door de kunstrolschaats-
club „De Molenstad” uit Winschoten.
Woensdag is er middag voor ouderen
in het Mienskipshüs met o.m. het op
treden van gezelschap „Piet Hitman”.
Alvorens de brand er in ging, had
de brandweer als voorzorgsmaatregel
de brandslangen uitgerold. De wind
zou onverhoeds eens kunnen draaien,
wat gevaar had kunnen opleveren
voor de huizen in de Lemmerwegwijk.
De boerderij stond in no-time in lich
terlaaie en was binnen een uur geheel
uitgebrand. Omdat de nog overeind
staande muren gevaar konden ople-
De zeilmakerij van de firma Gaastra
wordt mét ingang van 1 september a.s.
verplaatst naar de voormalige radiofa-
briek van Van der Heem aan de Lo-
rcntzstraat op het nieuwe industrieter
rein aan rijksweg 43. Van Philips te
Eindhoven, die in 1966 het bedrijf van
Van der Heem en daardoor ook de fa
briek in Sneek overnam, werd met in
gang van genoemde datum het achter
ste gedeelte van de fabriek gehuurd.
Het is een tijdelijke oplossing, want het
ligt in het voornemen van de firma
Gaastra om in de nabije toekomst een
nieuwe fabriek te stichten.
tot de dood met de zak. Dit stuk heeft
niet alleen verbinding met de historie,
maar ook min of meer met het heden.
Vóór de aanvang van het. eigenlijke
stuk worden twee korte taferelen ge
speeld: het eerste speelt zich af in de
hedendaagse maatschappij en het
tweede in de tweede wereldoorlog. De
hoofdrol wordt gespeeld door Riek
Landman. Als figuranten zijn ongeveer
15 Ulsters ''■kozen en verder een paar
leden vavn de krites uit Sneek, Bols-
ward, Heerenveen en Leeuwarden. Het
stuk wordt geregisseerd door de heer
L. Popma.
Verder is er vrijdag een historische
optocht van circa 12 wagens, uitbeel
dende de historie van Ijlst. Deze op
tocht kwam tot stand in samenwerking
met de Fries Kultuurraad. In de loop
van de middag komen ook de ongeveer
100 ronde- en platbodemjachten in
IJlst aan voor het admiraalzeilen. Dit
admiraalzeilen heeft zaterdag plaats
op de Geeuw en zal afgenomen worden
door mr. H. P. Linthorst Homan,
’s Avonds is er „fierljeppen” en een
balavond in het paviljoen. Zondag is er
een Interkerkelijke Evangelisatiedienst
in het paviljoen. Voorganger is ds.
Okke Jager.
dichtje van J. R. Althen. „Via de zijn aangebracht.
De goederenlijn van de Neder-
De onderbrenging van alle sectoren
van het bedrijf in één pand betekent
voor de fa. Gaastra, ’n flinke uitbrei-
Zeven honderd jaar geleden kreeg IJlst zijn stadsrechten en daarom
zal het van 27 juni t.e.m. 6 juli groot feest zijn in dit nijvere stadje. „On
danks zijn 700 jaar is IJlst niet dood maar springlevend”, zei burgemees
ter B. W. Cazemicr dinsdagavond in een raadsvergadering. In opdracht
van de stad IJlst werd een toneelstuk geschreven: „Skip sünder roer”.
Verder zijn er gymnastiek- en turn wedstrijden, admiraalzeilen op de
Geeuw, een grote boerendag met concours-hippique enz. Kortom, er is
voor „elck wat wils” gedurende dit tien dagen durende festijn. Het vol
ledige programma werd dinsdagmiddag op een persconferentie in de
raadzaal van het stadhuis van IJlst bekend gemaakt.
Het exacte jaar, waarin IJlst de
stadsrechten verkreeg, is niet bekend.
Wel is het zo dat de keuze van 1268
praktisch juist is. In het boekje „Lyts
mar krigel, wordt hierop nader inge
gaan. De naam IJlst is waarschijnlijk
afgeleid van de binnengracht, Ee of IJ.
Aan deze gracht, die voorheen veel
breder was, heeft vroeger een stins ge
staan, die de naam Ylostins droeg.
Rond de Ylostins groepeerden zich de
huizen van de landbouwers, veehou
ders en vissers. Toen IJlst in 1268 de
stadrechten verwierf, bestond het kon-
takt met de buitenwereld alleen door
de scheepvaart. De waterwegen, die
nu meer met ontspanning dan inspan
ning te maken hebben, namen altijd
een belangrijke plaats in in IJlst. De
Slachte- of Hemdijk, die in de 18e
eeuw als waterkering werd aangelegd
en nadien vele malen is opgehoogd,
kreeg in de 19e eeuw een funktie voor
het verkeer. Hiervoor was deze kron
kelige dijk met zijn bijna dertig boch
ten geheel ongeschikt.
Over de diefstal van de auto (een
Opel) van de heer E. Woudstra aan het
Prinses Julianapark alhier kunnen wij
nog meedelen, dat de twee Duitsers,
die in Rotterdam in de auto werden
aangetroffen, door de politie naar
Sneek zijn overgebracht. Het zijn de
21-jarige schilder K. H. H. uit Karls
ruhe en de 24-jarige matroos U. F. uit
Wahlstedt.
Zij worden ook verdacht van een
inbraakje in Sneek. De beide Duitsers
worden morgen voorgeleid voor de
officier van justitie te Leeuwarden.
de
te
Amsterdam heeft de houtzaagmolen
„De Jager” te Woudsend gekocht. De
molen, waaraan kap en wieken ontbre
ken, ligt aan De Ee, op ruim een kilo
meter afstand van het Slotermeer.
De molen met dubbele molenaars
woning zal worden beheerd door de
stichting Jeugd en Jongeren Centrum
Ruimte te Amsterdam. Deze stichting,
die al een kamphuis heeft in Wouds
end, krijgt nu de kans de opnameca
paciteit belangrijk uit te breiden. Als
er middelen zijn om de molen te res
taureren, zal het geheel een uniek re
creatieverblijf zijn.
ding, want in de oude panden aan het
Kleinzand, Brouwersteeg en Oosterdijk
worstelt men reeds lang met ’n nijp-id
tekort aan ruimte. Bovendien kan door
de concentratie van ’t gehele bedrijf in
één fabriek straks veel efficiënter wor
den gewerkt, wat een groot voordeel is.
De panden, waarin het bedrijf thans
is gevestigd, worden, naar de directie
ons mededeelde, verkocht.
I
veren voor spelende kinderen, werden
deze door de spuitgasten omver ge
trokken. Het hele karwei was om
ongeveer elf uur geklaard.
Op de plaats van de boerderij zal in
de naaste toekomst de nieuwe chris
telijke uts verrijzen. Er wordt reeds
hard gewerkt aan de aanleg van de
riolering, opdat zo spoedig mogelijk
met de aanleg van de straten kan
worden begonnen. Als deze klaar zijn,
kan met de bouw van de school wor
den begonnen.
De zeer gebrekkige verbinding met
Sneek en het achterland hebben zeer
belemmerend voor de groei van IJlst
gewerkt. Na het gereedkomen van de
weg Sneek-IJlst in oktober 1966 is de
belangstelling om in IJlst te wonen
reeds toegenomen. In 1967 is dan ook
al een fliinke groei ingezet, die naar
verwachting zich in de komende jaren
zal voortzetten. Momenteel is het in
wonertal 1840. De stijging van dit in
wonertal zal zich hopelijk nog door
zetten na het gereedkomen van de
nieuwe verbindingsweg van IJlst naar
de Lemmerweg, die thans in uitvoe
ring is. Een belangrijke wens is nog
het doortrekken van de weg Sneek-
IJlst naar Koudum. IJlst zal dan niet
meer geïsoleerd liggen.
IJlst bestaat nu duidelijk een een
oud en nieuw gedeelte. Het oudste
stadsdeel groepeerde zich om de
hoofdkerk, die stond op de plaats,
waar nu de begraafplaats is. Na de
oorlog 1940-’45 heeft zich ten noorden
van de Geeuw, de Vaart en het Wijd-
draai een nieuw stadsgedeelte ontwik
keld. De beperkte toewijzing van wo
ningen in de eerste na-oorlogse jaren
heeft een snelle groei groei in de weg
gestaan.
Het recreatieve waterverkeer neemt
jaarlijks 'toe. IJlst zal ongetwijfeld als
watersportcentrum belangrijk worden.
Plannen tot de aanleg van een jacht
haven met schiphuizen, kampeerter
rein en zomerhuisjes zijn in voorbe
reiding.
Weggelopen meisje
aangehouden
Dinsdagavond heeft de gemeente
politie van Sneek een veertienjarig
meisje aangehouden, dat was wegge
lopen uit een inrichting in Groningen.
De politie kreeg argwaan, omdat het
meisje op blote voeten in de stad liep.
Gisteren is zij teruggebracht naar
Groningen.
ue uio-examens zijn weer in voile gang. Maandag werden de
eerste „schapen ter slachtbank geleid” en sindsdien is het
dagelijks een drukte van belang bij „Ons Gebouw” aan de
Westersingel. Per dag doen er ongeveer veertig kandidaten
examen. Zij krijgen de uitslag ’s avonds om een uur of zes. In
groepjes van zeven worden ze binnen gelaten en daar horen ze
of ze het zo fel begeerde „papiertje” krijgen. Intussen staan de
andere kandidaten zich voor de deur te verdringen en een luid
gejuich weerklinkt als één van de klasgenoten of vrienden is
geslaagd. En als dat het geval is weten enkelen niet meer wat ze
zullen doen van vreugde. Zo was er maandag een gelukkige, die
uit vreugde in de Westersingel sprong. Pa en ma, die hun zoon
afhaalden, zullen het wel niet fijn gevonden hebben. Maandag
22 juni zijn de examens afgelopen.
En dan is zater’.ag 6 juli aangebro
ken, de laatste feestdag, s Middags is
er een grote autocross op het terrein
naast de ijsbaan. Er zullen veertig van
de beste rijder- van Nederland aan de
start verschiinen. Zaterdagavond is er
een geweldige amusementsshow met
radio- en t.v.-artiesten o.l.v. Cees
Schilperoort. Hieraan werken o.a. mee
André van Duin, „The Berlusons”,
„Les Shaloms”, „Rexis” en de
„Wiko’s”. Ter afsluiting van de festi
viteiten wordt er een „Groot Vuur
werk” gehouden. Tijdens de gehele
periode is de stad feestelijk versierd
en is er vanaf zaterdag 29 juni een
lunapark op de Overkluizing.
Tijdens de festiviteiiten zullen er in
IJlst twee tentoonstellingen worden
gehouden. In de openbare lagere
school wordt een boeiende tentoon
stelling over de historie van IJlst in
gericht. In de „Burgemeester Oppedijk
Kleuterschool” wordt de tentoonstel
ling „In brons bestendigd” gehouden.
Door medewerking van de Friese Kul
tuurraad is het gelukt deze tentoon
stelling, uitgaande var) de Rijksinspec-
tie voor Roerende Monumenten, in
IJlst te krijgen.
De kosten voor het hele feest wor
den begroot op ongeveer f 75.000,
Dit geld zal bijeen moeten worden ge
bracht uit de opbrengsten van alle
feestelijkheden. Verder uit verpach
tingen en subsidies. De verkoop van
de „Ylster kypmantsjes” heeft ruim
f 5000 in het laatje gebracht en verder
zijn nog giften ontvangen van het
Anjerfonds en van de Ulster midden
stand en industrie.
Ter gelegenheid van het feest wordt
er een speciale 16 pagina’s tellende
krant uitgegeven met een oplaag van
20.000 exemplaren. Deze zal huis-aan-
huis verspreid worden in de Zuid
westhoek van Friesland. De versprei
ding zal volgende week plaats vinden.
Er zal ook een exemplaar naar de
meeste V.V.V.-kantoren in Nederland
worden verzonden.
De brandweer is er om te blussen,
maar de Sneker spuitgasten weken
gistermorgen drastisch van deze stel
regel af. In de vroege ochtenduren
stak zij zelf de fik in de boerderij,
die voorheen bewoond werd door de
fam. Wester. De gemeente kocht deze
boerderij onlangs aan, omddt zij ge
legen was in het bestemmingsplan
,Tinga”. Afbreken zou meer geld kos
ten als afbranden en bovendien, veel
langer duren. Daarom besloot de ge
meente tot deze drastische maatregel,
Evenals vorige jaren organiseert het
orgelcomité „Pro Organo” deze zomer
een cyclus kerkconcerten in de grote
kerk. Medewerking verlenen de Orga
nisten G. Bergstra en Dirk S. Donker,
terwijl zich als gast-organist zullen
laten horen de heren Wim van Beek te
Groningen. Rutger van Mazijk tft
Laren (NH) en Anco Ezinga te Haren
(Gr.).
De eerste orgelbespeling wordt
maandag 24 juni a.s. gegever door
onze stadgenoot de heer G. Bergstra.
Ongeveer twee en een half jaar ge
leden zijn in kleine kring gesprekken
gevoerd over het aanstaande jubileum.
Ruim een jaar later werden er zo’n
vijftien commissies in het leven ge
roepen, die ieder een deel van de orga
nisatie op zich namen. Vorig jaar sep
tember begonnen deze commissies met
de daadwerkelijke uitvoering van de
plannen en op donderdagmiddag, de
27ste juni, barst het feest los. De ge
hele burgerij steekt de vlaggen uit en
’s avonds is er in de Grote Kerk een
herdenkingsplechtigheid. Hierbij zul
len o.a. aanwezig zijn de Fries? com
missaris van de koningin, mr. H. P.
Linthorst Homan, de in IJlst geboren
Zuidhollandse commissaris van de
koningin, J. Klaasesz, minister Beer-
nink (binnenlandse zaken) en mr. C.
van Veen (staatssecretaris van binnen
landse zaken). Verder de burgemees
ters van de overige tien steden.
„Skip sünder roer"
In de loop van deze middag is er een
braderie langs de Stads-Re en
’s avonds een toneelavond van het be
kende gezelschap „Tetman de Vries”.
Het gezelschap speelt in het paviljoen
een napremière van zijn nieuwe stuk.
Donderdag 4 juli is er een sportdag
voor de Ulster schooljeugd, ’s middags
een hondenshow o.l.v. mevr. A. H.
Otto-v. d. Hamme en ’s avonds een
optreden van de Mariniefskapel in het
paviljoen. De Marinierskapel die onder
leiding staat van majoor J. P. Laro zal
voor de pauze verzoeknummers spe
len, terwijl na de pauze een show zal
worden gegeven.
Vrijdag worden oude Friese folklo
ristische spelen gehouden op en langs
de Stads-Ee. Dit omvat o.a. spriet-
lopen, sprietslaan en ringfietsen.
’s Avonds is er een bridge-drive en
een balavond.
Donderdag 27 juni verschijnt ook
het boekje van mr. dr. K. de Vries,
wetenschappelijk directeur van de
Fryske Akademy. Dit boekje handelt
over de historie van IJlst en er wordt
een beschouwing in gegeven over het
ontstaan van het stadje.
Voor de diverse evenementen wordt
een grote tent opgetrokken, het „Pa
viljoen” genaamd. In dit paviljoen zal
vrijdagavond het toneelstuk „Skip
sünder roer” worden gespeeld. Dit
stuk is in opdracht van de stad IJlst
geschreven door Piter Terpstra en
speelt in het jaar 1556. Het handelt
over de 'n IJlst wonende Doperse mar
telares Rix Heyi.e. Deze vrouw ver
zette zich vooral tegen de R.K. staats
kerk. Op d-> kanselarij in IJlst is nog
het doodvonnis van deze vrouw be
waard gebleven. Ze werd veroordeeld
Eerste prijs voor Chr.
zangkoor „Excelsior”
Het christelijk zangkoor „Excelsior”
alhier (directeur de heer J. R. Blank-
sma) behaalde gisteren op het in Leeu
warden gehouden concours van de
Bond van Christelijke Zangverenigin
gen een eerste prijs in de Super Ere-
afdeling met 338 punten.
„uit de vaart worden genomen”. De
lijn bleek niet meer rendabel, want
er werd bijna alleen nog door de
f Nadat de baggermolen van de fa. Koninklijke Hollandia N.V. te Bols-
l" Krikke uit Heerenveen de Wester- ward gebruik van gemaakt. Sneek
I singel heeft uitgebaggerd, koos zij zal dan eindelijk worden verlost van
I ligplaats in het water langs de Jou- de lastige tramrails, die een gevaar
I sterkade. Vanaf het Kleinzand tot vormen voor het verkeer. De ver-
I aan het kruispunt bij de Leeuwar- keersintensiteit op Rijksweg 43
‘l derweg werd de gracht daar even- neemt steeds toe en daar waar de
I als aan de Westersingel tot een spoorlijn de Bolswarderweg kruist,
I diepte van L80 uitgebaggerd. De doen zich soms rare situaties voor
baggermolen heeft inmiddels ook dit als de „Sik” de weg moet overste-
I karwei geklaard en is gistermorgen ken.. De tramrails zullen verwij-
I vertrokken. derd worden door de NS.
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
i’
i'
i
j
van Rostra, het schoolblad van het al aan de Westersingel bezig voor-
I „Gymnasii Snecani” staat geheel in bereidingen te treffen voor de aan
I het teken van de reis naar Rome, te brengen voorzieningen ten be-
die gemaakt is door de leerlingen hoeve van de pleziervaart. De sche-
I van de vierde en vijfde klas. „De pen kunnen straks slechts aan één
I dagverslagen zijn geschreven door kant aanleggen en wel aan de lin-
verschillende leerlingen, zodat men kerkant (gezien vanaf de Water-
I een genuanceerd beeld krijgt van poort). Op afstanden van drie en
een reis, die, dat kunnen we gerust zes meter uit de wal zullen palen
I heel ongenuanceerd zeggen, een worden geheid, waartussen de boten
l’ groot succes is geweest”, aldus de kunnen afmeren. Langs de oever zal
I redactie van Rostra. Verder een ver- nog een soort steiger worden aange^
I haal over een serieuze avond met bracht. De werkzaamheden zullen
l’ Trinus Riemersma en een stukje waarschijnlijk vóór de bouwvakva-
I van een scholier die protesteert te- kanties klaar zijn. Ook zal dan mis-
I gen de monarchie. Voorts een ge- schien de nieuwe Wonderbrug al
l' dichtje van J. R. Althen. „Via de Him aanui>hrarf1f
I Copybus ontvingen we veel gedich-
I ten, maar er is nog altijd een ont-
I* stellend gebrek aan (humoristische) - -
I proza. Doederduswataanü!” aldus landse Spoorwegen van Sneek naar
I de redactie, die tenslotte de lezers Bolsward heeft ook haar langste tijd
J een prettige zomervakantie en veel gehad. Per 1 juli zal de oude „Sik”
I rust toewenst. ",f «Or,™mOr,» ne
1
I
I
V.