en
Festiviteiten 700
r
Hoogtepunten:
admiraalzeilen
jaar
stad begonnen stijlvol
j x
FH
^ijnmastiekclemonstraties
Riek Landman gaf uitstekend spel
in „Skip sunder roer”
JÉ
F,
WYMBRITSERADEEL
IJLST
van
en
HEI REGENDE GELUK WENSEN IN 1/LSL
Roosendalers vlogen
naar IJlst
ZATERDAG GEZELLIG DRUK IN
FEESTVIEREND IJLST
SI
IR
Officieel Orgaan
Bemanningen ronde- en
platbodemjachten in
IJlst ontvangen
Burgemeester Cazemier: We willen
niet als grijsaard worden beschouwd’
de gemeenten SNEEK,
-1
i
h
•I
123e jaargang nr 53
Maandag 1 juli 1968
DRUFHOUTS NIEUWSBLAD
I
Ontmoeting der
700-jarigen
Mutaties in
Sneker politiekorps
All-Student Band komt
volgend jaar weer
Woonhuis le Woudstraat
finaal verkocht
1
SNEEKER NIEUWSBLAD
van
Het Admiraalzeilen trok veel bekijks
l’
Jan van der Veer.
■■N
f
VersehJjnt MAANDAGS
en DONDERDAGS
Kantoor voor
administratie en redaktie
GEDEMPTE POL. 6
Telefoon 05150 - 3005
Redacteur H A de Boer
Telefoon 4091
i
Advertentieprijs:
15 cent per mm.
Bij kontrakt
handelsadvertenties)
lager.
Abonnementsprijs f4,—
per half laar. Franko per
oost f6,— per half jaar.
Giro 35 07 48 ten name
van Sneeker Nieuwsblad.
In het korps gemeentepolitie
Sneek hebbe"
van
zich enkele mutaties
voorgedaan. Met ingang van 1 juli is
Friesland niet, om meer bestuurskracht
te hebben en om de opgelegde taken
Sneeker Nieuwsblad is een
De ruim 40 ronde- en platbodemjach
ten, die aan het admiraalzeilen deelna
men, waren vrijdagmiddag in een stro
mende regen in IJlst aangekomen. Za
terdagmorgen werden de schepen,
boeiers, tjotters, schouwen, tjalken e.d„
opgetuigd en voeren om twaalf uur
door de brug de Geeuw op, voorafge
gaan door het statenjacht met aan
boord de commissaris van de koningin,
mr. H. P. Linthorst-Homan. Het staten
jacht fungeerde als admiraalschip en
had zijn ligplaats in het midden van die
Geeuw gekozen.
De schepen voeren eerst in kiellinie
aan bakboordzijde van het admiraal
schip langs. Daarna gingen ze over
stag en voeren in frontlinie in secties
om het schip heen. Als groet lieten
ze na een kanonschot van het admiraal
schip de fokken zakken. Dit alles bood
een prachtig schouwspel, waarbij de
oude watermolen ,.De Rat” voor een
prachtige achtergrond zorgde. Helaas
was er voor dit evenement te weinig
wind. Na ongeveer een uur keerden
de schepen naar IJlst terug.
Het was vrijdagmiddag allesbehalve
feestelijk weer; niettemin kwamen de
schippers met hun ronde en pat-
bodem-vaartuigen opzetten qn vulden
de kaden van IJlst tot het laatste plek
je, om deel te nemen aan het admi
raalzeilen.
Om half zes verzamelden de deel
nemers zich ip het Mienskipshüs, waar
b. en w., de propagandacommissie en
de representatiecommissie aanwezig
waren om kennis te maken. Burge
meester Cazemier verwelkomde allen,
die weer en wind hadden getrotseerd.
Hij was blij dat er nog zoveel gekomen
waren, voldoende om het admiraal
zeilen te laten doorgaan en ook nog
goed tot z’n recht te doen komen. De
voorzitter van de propagandacommis
sie zei met wat andere woorden ook
verheugd te zijn met de komst van
zij die er waren en vertelde o.m. de
gang van zaken bij het begin van de
besprekingen een jaar geleden. Hoe
men er toe gekomen was een beroep
te doen op juist dit onderdeel van de
zeilsport.
De sekretaris-penningmeester van
het Stamboek van de Stichting, mr. dr.
K. Huitema uit Wassenaar, dankte
voor de hartelijke ontvangst en gaf een
uiteenzetting van wat er zaterdag
morgen zou worden getoond. Het was
een gezellig uurtje van samen zijn
onder het genot van een passende
tractatie, terwijl aan het slot ervan
de dames van de schippers een boe
ketje bloemen werd aangeboden waar
aan bevestigd een speciale ,,700 jaar
stad-medaille. De waardering daar
voor werd door een hartelijk applaus
uitgereikt.
De All-Student Band komt olgend
jaar, in de week van 24 tot 30 juni,
weer in Sneek. Dit werd vrijdagavond
meegedeeld door de heer D. van der
Werf, voorzitter van het tamboer-,
trompetter- en jachthoornko’-ps AD-
VENDO aan het slot van het concert
dat door de tweede groep Amerikanen
werd gegeven. Deze tweede groep be
stond uit een orkest en een koor, elk
ter grootte van 75 man. ’s Middags
werd, in stromende regen, ook hen een
boottocht op het Sneekermeer aange
boden. Zaterdagmorgen om 7 uur zijn
de Amerikanen weer vertrokken.
Hoewel het meer dan eei} halve
eeuw geleden was, dat hij uit IJlst was
vertrokken, wist hij zich nog vele na
men te herinneren. Zoals „Hanske
Kletstrochwiet” en „Oardeltosk”, de
school van meester Zwerus, de z.g.
„Mengerij”. Mijn wiegje heeft aan de
Geeuw gestaan, zei mr. Klaasesz. Hij
sprak voortreffelijk Fries, maar ging
zo nu en dan toch maar weer in het
Nederlands over. Hij wees op de
schoonheid van het oude IJlst. Tot
grote hilariteit merkte hij op, dat de
fabriek van Nooitgedagt er nooit ge
komen zou zijn als er destijds een
schoonheidscommissie was geweest. Hij
drukte de Ulsters op het hart: „It aide
moat sa bliuwe”. Vooral de oudere
Ulsters beleefden groot plezier aan
deze toespraak, die werd beantwoord
met een daverend applaus.
Een delegatie uit het eveneens 700
jaar bestaande Brabantse Roosen
daal bracht zaterdagmiddag een
bliksc nbezoek aan het feestende
IJlst. De Brabanders kwamen met
een vliegtuig. Om kwart over twee
verscheen dit boven IJlst en werden
er pamfletjes uitgestrooid „met een
hartelijke groet van het 700-jarige
Roosendaal aan het feestvierende
700-jarige IJlst”.
Het gezegde „na regen komt zonneschijn” bleek ook zaterdag maar weer
al te waar. Na twee dagen van regen en wind werd liet prachtig weer. Het
was dan ook vrij druk in het feestvierende IJlst. Het voor dit stadje unieke
admiraalzeilen op de Geeuw trok veel bekijks, in tegenstelling tot de gym
nastiekdemonstraties, die in het paviljoen werden gehouden.
Ontwikkeling. Langweer; V en O, Wit-
marsum; SVW, Workum en V en K uit
Harlingen. Deze laatste vereniging was
speciaal uitgenodigd om haar ritmische
meisjesgroep, die vorig jaar een eerste
prijs behaalde op de jubileumwedstrij-
den van het 100-jarig KNGV. Als gast-
vrouwe trad natuurlijk de gymnastiek
vereniging „Stanfries” uit IJlst op. De
ze gymnastiekdemonstraties waren de
officiële rayondemonstraties van de
turnkring Friesland van het KNGV.
Wethouder Stienstra opende de mid
dag. In zijn speech benadrukte hij het
belang van de lichamelijke oefening in
deze tijd.
„Stanfries” kwam uiteraard vaak aan
bod met keurige oefeningen en oogstte
veel bijval vooral met ’t Israëlische ope-
ningsdansje. Ook veel bijval oogstte
V en K uit Harlingen met de ritmische
knots- en hoepeloefeningen van de
meisjesgroep. De knotsoefening van
Lycurgus Wilhelmina kwam eveneens
goed uit de verf. Deze oefening leverde
onlangs een eerste prijs op op de bonds
wedstrijden in Joure.
Ook in de turnafdeling werd door
de verschillende verenigingen goed
werk geleverd. Door de dames werd
o.a. gewerkt op de brug ongelijk en op
de evenwichtsbalk en de heren op de
brug hoog en aan de rekstok. De oefe
ningen op de lange mat en het paard-
springen van heren van het rayon
Sneek kwam goed naar voren.
WEDSTRIJDELEMENT
Aan deze demonstraties was één
wedstrijd verbonden, namelijk een
marswedstrijd. Bij het défilé werd ge
let op de vereniging die het mooiste
marcheerde. „Stanfries” zette natuur
lijk haar beste beentje voor, met het
gevolg dat ze winnares werdvan de
wisselbeker, die hiervoor beschikbaar
was gesteld. Deze beker werd door de
heer I. Kuipers, voorzitter van de com
missie die dit had georganiseerd, mat
een toepasselijk woord overhandigd.
Tot slot voerden alle meisjes nog eert
massale ritmische bondsoeferiing uit.
Ondanks de veel te kleine werkruimte
werd deze oefening goed gebracht en
oogstte dan ook veel bijval .Als blijk
van waardering werd door „Stanfries”
aan alle verenigingen ’n herinnerings-
vaantje uitgereikt, waarna wethouder
Stienstra de middag sloot.
STIJLVOLLE HERDENKING
Het was zeker niet het enige hoog
gepunt bij de opening van de festivitei
ten. De herdenking in de Grote Kerk
maakte indruk door de stijlvolle wijze
waarop deze plaatsvond.
De genodigden werden met een bus
vanaf het Mienskipshüs naar de kerk
gereden. De oorspronkelijke geplande
stoet verViel vanwege het slechte weer.
De heer A. B. Dull tot Backenhagen
speelde voor gids en maakte de mensen
attent op allerlei wetenswaardigheden.
Zoals een fraai bloemenmozaïek langs
de Stadslaan, door een aantal inwoners
gemaakt.
Bij de kerk stonden de vlaggen van
de elf Friese steden opgesteld in his
torische volgorde van belangrijkheid.
De stoet werd voorafgegaan door een
vlaggendrager met de Ulster vlag. De
kerk bood een fleurige aanblik dooi
de vele bloemen en een koper-ensem-
ble o.l.v. Wybren Valkema zorgde voor
passende muziek. Het orgel werd be
speeld door Henk Pijlman.
Burgemeester Cazemier heette allen
hartelijk welkom, speciaaal de staats
secretaris van Binnenlandse Zaken, de
heer Van Veen, diens echtgenote, mevr.
Beermnk (de vrouw van de minister
van Binnenlandse Zaken), mr. H. P.
L’nthorst Homan, onze commissaris der
koningin, mr. Klaasesz, vele Friese
burgemeesters pn tal van andere pro
minenten.
EEN UITDAGING
Praktisch de gehele bevolkking heeft
meegewerkt aan de voorbereiding van
de jubileumviering, vertelde de bur
gemeester. In dit jubileum moet men
een uitdaging zien van de gemeenschap
IJlst. Jubileren is vooruitzien. Een
tonen dat IJlst leeft en wil leven. Zij
is wel „lyts”, maar „krigel”.
IJlst is ook een stukje Noorden. Een
stukje Noorden met zijn problemen.
De burgemeester vond, dat het Noor
den nog vele kansen heeft. Er is ruim
te voor een verantwoorde inrichting.
Maar ’t vraagt wel investeringen. Geld
moet er zijn voor: 1. het verbeteren
van de infrastructuur; 2. de ontwikke
ling van de industrialisatie; 3. het sti
muleren van recreatie en toerisme.
Daarnaast moeten de gemeenten in
Niet alleen liet hemelwater viel donderdagmiddag- en ’s avonds bij
bakken vol; in IJlst regende het bovendien gelukwensen. Dat gebeurde
in het z.g. „houten paviljoen”, waar een schier eindeloze rij sprekers
de genodigden vermaakten of verveelden met hun toespraakjes. Zon
der de anderen te kort te doen zal ongetwijfeld de commissaris der
koningin van Zuid-Holland, mr. J. Klaassens uit Den Haag, de sterkste
indruk hebben achtergelaten. Deze geboren Ulster haalde op zijn alom
in den lande bekende humoristische manier tal van herinneringen op.
staat zijn geld uit te geven voor heel
eenvoudige gemeentelijke zaken. Het
valt voor een gemeentebestuur, en laat
ik mij tot IJlst beperken, nidus de bur
gemeester, om de drommel niet mee
om met beperkte middelen en met een
beperkt technisch en administratief
apparaat de zaak draaiende te houden.
Het baas zijn in eigen huis komt onvol
doende tot zijn resht.
BESTUURDE EN BESTUURDER
De burgemeester wees op de taak
en plaats van de gemeenteraden in het
democratisch bestel. In deze snel ver
anderende mechaniserende wereld mag
de gewone burger nietworden ver
geten. De gemeente moet in de eerste
plaats het lichaam zijn, waar elke bur
ger terecht kan. Het besturen moet
van onderop en van binnenuit ge
schieden. De afstand tussen bestuur
ders en bestuurden mag niet te groot
worden.
Maar het proces van schaalvergro
ting gaat door. Intergemeentelijke sa
menwerking wordt mogelijk en zal no
dig zijn. Men komt tot gemeenschap
pelijke regelingen. Om evenwel ter
wille van een groter bevolkingsbestand
gemeenten zonder meer samen te voe
gen geeft, aldus burgemeester Caze
mier, een verlies aan waarden, die in
een te groot verband moeilijk zijn t:-
rug te vinden. Soms zal aan herinde-
aan adjudant L. de Zee functioneel
leeftijdsontslag verleend (de heer De
Zee is 60 jaar). Met ingang van dezelf
de datum is brigadier A. Keet bevor
derd tot adjudant en hoofdagent P.
Hoving is bevorderd tot brigadier.
Donderdagavond heeft notaris P.
Feddema in restaurant Van der Wal
(krachtens rechterlijk bevel) finaal
het burgerwoonhuis met erf en verder
toebehoren aan de Eerste Woudstraat
nummer 14, groot 74 centiare, ver
kocht. Het bod van f 4812,— werd niet
verhoogd. Kooer werd de heer J.
ling niet te ontkomen zijn, ook in Hoekstra uit Sneek.
TT’. 1 J 4 -^4- Lzn-.fi -i r< l-i f-
Het door de Leeuwarder auteur Piter Terpstra in opdracht van de stad
IJlst geschreven jubileumstuk „Skip sunder roer” heeft vrijdagavond in het
houten paviljoen te IJlst een geslaagde opvoering gehad. Zonder een speci
fiek herdenkingsspel te zijn, bevat het stuk toch zoveel aanknopingspunten
met de historie van IJlst, dat de keuze hiervan alleszins gerechtvaardigd
was. De gebrekkige „zaal”- en toneelaccommodatie heeft het publiek en
spelers niet gemakkelijk gemaakt. Dat er toch nog zoveel te genieten viel, is
voor beide partijen dan ook een compliment. Er werd over het algemeen
onder regie van Lammert Popina van redelijk tot zeer goed geacteerd, waar
bij Riek Landman als de centrale figuur Rix Heyne wel een uitzonderlijk
goede prestatie leverde.
Met de vrijheidsstrijd van de doper
se Rix Heyne, die halverwege de 16e
eeuw in IJlst leefde en woonde, heeft
de guteur het recht op vrijheid van de
mens in. het verleden en het heden’
centraal willen stellen. Door een scène
uit de tegenwoordige- en de bezet
tingstijd te verbinden met de historie
van de mennisten rond 1550, geeft de
schrijver aan. dat de vrijheidsstrijd niet
aan een bepaald tijdvak is gebonden,
maar van alle tijden is.
Het vliegtuigje bracht de dele
gatie, die bestond uit een Roosen-
daalse wethouder (die de burge
meester vertegenwoordigde), een
vertegenwoordiger van de Stichting
Roosendaal 700 jaar en de publici-
teitsmanager jhr. Trip, naar het
vliegveld te Emmeloord. Vandaar
ging men per auto naar IJlst. Er
werd een wandeling door de stad
gemaakt en het Ulster gemeente
bestuur bood de gasten een boot
tochtje aan naar Sneek. Daarvoor
werd de Lemster aak van de heer
E. J. S. Bron uit Sneek gebruikt.
Om kwart voor zeven is de dele
gatie ’veer vertrokken.
Zie vervolg op pag. 3
BIJ DE FOTO: Het begin der feeste
lijkheden. De vlaggen van de elf steden,
worden gehesen.
Zonder de steun van God zal men
in die strijd als een „skip sünder roer”
zijn.
De vorm, waarin Piter Terpstra dit
actuele onderwerp had gegoten, had
naar mijn mening nog wat evenwichti
ger gekund, door het moderne tijdvak
wat méér te geven en van het histo
risch gedeelte iets te kappen, zoals
bijvoorbeeld de vrij overbodige her
bergscène.
Jammer was ook, dat de auteur in
enkele gevallen een tè realistische
weergave van de gebeurtenissen had
voorgeschreven, waardoor bijvoorbeeld
een prachtig van sfeer getroffen tafreel
als de samenkomst van de eerste men
nisten door de inval van de soldaten
voor een deel weer werd bedorven.
JUISTE TOON
In de scène tussen de cipier en Rix
Heyne had de schrijver daarentegen
wel de juiste toon te pakken. Een heel
gevoelig tafreel, waarin het ingetogen
spel van Hessel Ferwerda zo mogelijk
nog meer indruk maakte dan zijn op-
I treden als president van de rechtbank.
Sober was ook het optreden van
Age van Hattem als „kettermaster”..
Strak en zonder overbodige franje.
Een uitstekende vertolking. Hetzelfde
I kan gezegd worden van Brucht Hart-
stra, die de rol van Ewout volkomen
beheerste. Goede prestaties werden
verder geleverd door Meine de Wagt
als Daniël, Boukje de Wagt als Berber
en Geeske Bijlsma-de Boer als Klaske.
Jan Veldman, die drie rollen vertolkte,
toonde zich een goede partner van
Riek Landman, maar acteerde nog wel
eens te nadrukkelijk waardoor alles
wat gedwongen aandeed.
Rust en soberheid kenmerkte juist
het spel van Riek Landman, die vaak
aan een enkel gebaar voldoende had.
Een heel fijne creatie, waarin de Sne
ker actrice een groot vakmanschap
toonde.
Het décor was van fa. Beyne, Am
sterdam, terwijl de fraaie kostuums
waren geleverd door fa. Ridderikhof te
Hoorn. Voor de grime was Rommert
Talman verantwoordelijk en Radio Fa
ber tenslotte zorgde voor licht en ge
luid.
beter te kunnen behartigen.
In de komende tijd wil IJlst een
stukje Noorden op zijn best laten zien.
Ondanks het 700-jarig bestaan wil zij
niet als. een grijsaard worden be
schouwd, maar als een stad met een
toekomst. Het stadsbestuur gaat die
toekomst met vertrouwen tegemoet.
EILAND VAN VREDE
De directeur van de Fryske Aka-
demy, mr. dr. K. de Vries, dook vanaf
de preekstoel diep in de geschiedenis.
Al is het jammer genoeg niet na te
gaan van welke instantie IJlst haar
stadrechten heeft gekregen, zeker is
dat het zevenhonderd jaar geleden is.
Een geruststelling voor hen die daar
nog enige twijel over koesterden. Mo
gelijk verleende het bestuur van Wes-
tergo de rechten, want dat stond boven
het bestuur van Wymbritseradecl. Hoe
dan ook, de archivaris, mr. dr. S. J.
Fockema Andreae heeft het uitgezocht
en IJlst mag zich met recht een stad
noemen.
In dé middeleeuwen was Friesland
vrij en er was veel strijd. Steden wa
ren eilanden van rust. In de 15de eeuw
werd ook IJlst, dat letterlijk een eiland
was temidden van de wateren van
Wymbritseradeel, (niet voor strijd be
waard.
Met aandacht werd de rede van de
heer De Vries beluisterd. Hij vertelde,
dat er in de vorige eeuw geschreven
werd: „zij tgroot om niets te zijn
en te klein om op zichzelf te kunnen
bestaan”. Er werd prompt om uitbrei
ding gevraagd. Nu is het de meeste
aecombtneeKk uüqave v*n NIEUWE SNEEKER COURANT. SNEEKER COURANT »n
GYMNASTIEKDEMONSTRATIES
Zaterdagmorgen werd er een his
torische optocht gehouden, die ook veel
bekijks trok. De Ulsters, die hieraan
meededen, waren prachtig geschminkt
en uitgedost. Toen de optocht was af
gelopen. trokken de meesten hun kos
tuum niet uit, maar bleven zo rond
lopen. Dit deed gezellig aan, evenals
de straten die feestelijk waren ver
sierd met vlaggetjes, erebogen voor de
huisdeuren en ga zo maar door.
’s Middags was het tijd voor de gym
nastiekdemonstraties, waaraan door 10
verenigingen werd deelgenomen. Deze
demonstraties werden in het paviljoen
gehouden, omdat het sportveld door
de vele regen te drassig was geworden.
Het was „smoorheet” in het paviljoen
en dit was er misschien ook de oorzaak
van dat er niet zo heel veel publiek
was. Aan de demonstratie ging een
défilé vooraf van alle deelnemende ver
enigingen, muzikaal begeleid door het
Ulster muziekkorps en de drumband
van de gymnastiekvereniging „Lycur
gus Wilhelmina” uit Bolsward. Behalve
deze vereniging namen deel: Even
wichtsbalk uit Balk; Oeverzwaluwen
uit Koudum; SGV en TGP uit Sneek;
geïndustrialiseerde gemeente
Friesland. Vorig jaar nam de bevol
king toe van 1665 tot 1783. „God
seingje d„ de kommende ieuwen oer
en jowe dy in kloek bistjür”, zo besloot
de heer De Vries zijn rede.
De voorzitter van de Fryske Aka-
demy, drs. F. J. Bergstra, zei: Eigen
lijk is IJlst altijd probleemgebied ge-
’-’eest, al die 700 jaar. Hij overhan
digde het eerste exemplaar van he*
boekje „Lyts mar krigel”, dat ter ge
legenheid van dit jubileum werd sa
mengesteld door mr. dr. Fockema
Andreae en dr. G. Bakker, terwijl de
heer A. B. Dull tot Backenhagen een
bijdrage leverde.
Burgemeester Cazemier betuigde zijn
ingenomenheid. Er zijn nu al bestel
lingen, zelfs uit Amerika en Australië,
vertelde hij.
fi-
x r ‘-ft*m
Wi-W*
-- *r'
1*;
- 1
.v. v
