heel
e.o
van „Dicendo Discimus
Gronneger aobend was weer bijzonder
Nederlandse première t.g.v. 11de lustrum
„Zangers en Speellieden” uit Groningen
musiceerden goed in doopsgezinde kerk
Bevolking Abbega
blij met nieuwe verbinding
van
en
,De aid draei oan e ketting, de nije
brêge leit der yn, de dyk is iepen
W Y M BRITS E RA D EEL
IJLST
Gedeelten Looxmastraat en 2e Steenklipstraat
worden aan openbaar verkeer onttrokken
OHicteel Orgaan van de gemeenten SNEEK,
124e jaargang nr. 6
Maandag 20 januari 1969
DRIJFHOUTS NIEUWSBLAD
TitusMaccius Plautus’ ..Pseudolus’’ (De Leugenaar)
*7
i.
I
Sneekar Nieuwsblad k een aecombêneerde trifaave NIEUWE SNEEKER COURANT. SNEEKER COURANT
Bromfietser licht
gewond in Hommerts
Meisje gewond bij
botsing onder Jutrijp
Gevangenispredikant voor
NCVB Scharnegoutum
..W ij zijn niet beter”
Auto total loss
bij Margrietkanaal
w" J
SNEEKER NIEUWSBLAD
KINDEREN ZINGEN
J.W.B.
4
Redacteur H. A. de Boer
Telefoon 4091
Advertentieprijs:
15 cent per mm.
Bij kontrakt
han J elsadvertenties)
lager.
Abonnementsprijs f4,—
per half jaar. Per post
f 6,— per half laar.
Giro 85 07 48 ten name
v Sneeker Nieuwsblad.
herschijnt MAANDAGS
en DONDERDAGS
Kantoor voor
administratie en redaktie
GEDEMPTE POL 6
Telefoon 05150 - 3005
werk is gegund aan de fa. J. Hoekstra
en Zn. te Sneek. De aanneemsom be
draagt f 177.900,Het college heeft
een exploitatieopzet gemaakt en de
maandelijks per autobox verschuldigde
huur becijferd op rond f 30,Dit be
drag wordt alleszins redelijk geacht.
Voorgesteld wordt van de heer B.
Jansen te Hommerts een perceel wei
land ter grootte van 1.80.50 ha, gelegen
aan de oostzijde van de rijksweg Sneek
-Lemmer, aan te kopen. Het perceel
kan paChtvrij worden aanvaard.. B. en
w. achten de eigendomsverkrijging
voor de gemeente van belang. Met de
heer Jansen is overeenstemming be
reikt over de voorwaarden waaronder
de verkoop kan plaatsvinden.
LANGE GESCHIEDENUS
We mogen vandaag best de historie
even laten spreken, om het feit van
deze dag nog wat meer reliëf te geven,
aldus de burgemeester. Hij ging daar-
Vrijdagavond heeft de aula van de
rijks-hbs opnieuw gastvrijheid ver
leend aan de schoolclub „Dicendo Dis
cimus’’ van het stedelijk Magister Alvi-
nus-gymnasium. Het elfde lustrum van
de club kon worden gevierd; aan welk
feit echter slechts terloops aandacht
werd geschonken. Hoogetepunt was de
opvoering van het toneelstuk „De Leu
genaar van Plautus”.
Gisteravond musiceerde de Jeugd-
cantory van de Nieuwe Kerk te Gro
ningen onder leiding van de bekende
cantor Evert Westra in de doopsgezinde
kerk. Even heeft het er op geleken dat
deze uitvoering moest worden afgelast.
Niet minder dan twintig van de onge
veer zestig jonge „zangers en speellie
den” moesten wegens de griep verstek
laten gaan. De voortvarende cantor
heeft op het laatste moment echter een
aantal nootvaste leerlingen van mid
delbare scholen weten aan te trekken
en aangevuld met deze rempla?anten
heeft de jeugdcantory zich gisteravond
kranig geweerd.
Het programma was samengesteld
uit een aantal werken uit het vaste
repertoire van deze cantory. Werken
die in de liturgie van de Groninger
Nieuwe Kerk op de daarvoor geëigende
zondagen van het kerkelijk jaar wor
den gezongen. Het aantrekkelijke pro
gramma werd tweemaal onderbroken
door instrumentale intermezzi.
Begonnen werd met een viertal kor
te stukken: Psalm 96 uit de z.g. Becker-
psalter van 1628, een compositie van
de grote componist van protestantse
kerkmuziek Heinrich Schütz; het lied
„Verwacht de komst des Heren” (ver
taling van Valentin’s kerklied „Mit
Ernst, o Menschenkinder”) in een mu
zikale bewerking van Evert Westra;
Psaume 138 van de grote Nederlander
Sweelinck en het adventslied „O Hei
land reiss die Himmel auf” in de ver
taling van Ad den Besten uit de proef
bundel 102 gezangen der Ned. herv.
kerk, in een aantrekkelijke harmonisa
tie van Johannes Brahms.
Er mogen dan leden gaan en nieuwe
komen, er mag dan eens een bestuurs
wisseling zijn, wat altijd blijft bij de
Verainen Grönnen, is de hechte band
in de vereniging en de bijzonder gezel
lige sfeer die de bijeenkomsten ken
merkt. Zoals bij elke andere vereniging
ook het geval is, wordt dit echter al
leen bereikt, als enkele leden in het
bijzonder zich extra inspannen en door
hun activiteiten de andere leden sti
muleren. Bij de Groninger vereniging
bijvoorbeeld is de heer B. G. van Bek
kem ongetwijfeld één van die leden.
Niet alleen voert hij de regie over een
eigen toneelgroep (waarin hij zelf ook
meermalen een rol heeft gespeeld), hij
heeft verder ook een groot aandeel in
de voorbereiding van de bijeenkoms
ten.
op uitvoerig in op de geschiedenis van
Abbega en omstreken.
Een oude steen met inscriptie, dra
gende het jaartal 876, herinnert aan het
feit dat de potentaat van Friesland,
Geale Ygle te Abbega, de Friezen, die
als teken van hun lijfeigenschap een
houten halsband droegen, van de Noor
mannen vrij vocht. Volgens de ge
schiedschrijver Scheltema.
En reeds in 1873 richtten 16 inwo
ners van Abbega, met als eerste on
dertekenaar Sietze Klazes Breeuwsma,
de grootvader van de voorzitter van
Plaatselijk Belang, zich tot de ge
meenteraad, Zij vroegen een verharde
weg vanaf de Hemdijk „tot en door
het dorp”. Een commissie ontdekte en
kele maanden later „dat men met geen
rijtuig tot het dorp geraken kon”. Het
gevolg was dat er in 1875 een verbin
ding met de Hemdijk tot stand kwam.
Evert de Boer van Lemmer maakte de
weg voor f 3195 en Lammertsma van
Bolsward de brug over de Abbegaster
opvaart voor f 1277. In 1883 volgde de
aanleg van de weg Oosthem-Abbegas-
terrige.
Of een dergelijke investering ver
antwoord is? De burgemeester ver
klaarde dat alle betrokken instanties
vinden van wel. „Want deze ontslui
ting was èn economisch èn sociaal ge
zien zonder meer een harde noodza
kelijkheid”. Hij besloot met: „Jierren
lang binne jimm’ hjir „Ketting”-gan-
gers west, tsjin wil en dank. Nou mar
meielkoar yn „de rige” en fier jimme
feest. Us hertlike lokwinsken.”
Een zoon van de heer Otter („Jan
mei de reade büsdoek”) ’kreeg hierna
even het woord. Uit naam van de Ket-
ting-bewoners bood hij zijn vader een
fraaie, vergrote en opgeplakte foto aan.
Een foto van de Bolswardervaart met
op de achtergrond de oude draaibrug.
De secretaris van Plaatselijk Belang,
de heer R. Bruinsma, herinnerde nog
eens aan de ellende van voorheen, toen
men dikwijls door de modder en soms
zelfs door het water moest gaan.
Mevrouw IJ. Rijpma las een humo
ristisch rijmstuk voor, dat bijzonder in
de smaak viel. Zelfs de dokter tuimel
de eens in een sloot, evenals de bakker
en de postbode, zo bleek uit dit ver
haal, dat volgens de voorzitter „üt it
hert grepen wie”. Vervolgens werd een
----J Jeen groep
Abbegasters, waarin de moeiten en
lasten van voorheen zichtbaar waren
gemaakt.
dent Doantje Klopsemoa (S. J. Zijl-
stra), die beiden bij hun tante komen
logeren, dan is de boot helemaal aan,
temeer daar het vriendje van Puck,
Freek Westers (A. Breedveld) als huis
knecht in dienst treedt bij de tante
(Mevr. A. Meijerhof). Dan is er ver
der nog een majoor (A. Meijerhof) die
een oogje heeft op tante en tussen dit
alles door loopt er nog een onnozele
dienstmeid rond (mevr. H. G. Zijl-
stra).
Dat alles weer op zijn pootjes te
recht komt, behoeft nauwelijks gezegd.
Het publiek heeft zich kostelijk ge
amuseerd met deze klucht. Er is veel
gelachen en de spelers kregen dan ook
na afloop een welverdiend applaus
voor hun prestaties, in welke hulde
ook de souffleuse, mevr. L. Koolmoes
werd betrokken. En al leverde de ene
acteur dan wat betere prestaties dan
de ander, de hele groep heeft enthou
siast en met volle overgave gespeeld,
hetgeen dan tevens een compliment
inhoudt voor de regisseur, de heer Van
Bekkem.
Voor de aanvang en tussen de be
drijven door zorgde de heer C. Silvius
met welluidende klanken van zijn elec-
tronisch orgel dat de gezellige sfeer
gehandhaafd bleef.
Gisteravond omstreeks 11 uur kwam
de bromfietser A.V. uit Sneek in Hom
merts frontaal in botsing met een per
sonenauto. V. kreeg een snee in z’n
knie, doch kon na behandeling naar
huis gaan. De beide voertuigen werden
beschadigd. Het ongeluk gebeurde op
de ventweg. Daar reed de auto, be
stuurd door IJ.P. uit Koudum, in de
richting Lemmer. Toen P. de rijbaan
voor het snelverkeer wilde oprijden
ontstond de botsing met de uit tegen
overgestelde richting komende brom
fietser.
In november besloot de raad al tot
verbetering en verbreding van de 2e
Steenklipstraat, Looxmadwarsstraat en
Looxmastraat. Door de afbraak van de
bebouwing in het kader van de sane
ring van de Steenklipstraten is een
zeer onoverzichtelijke situatie ontstaan
met verschillende verbindingen, zon
der dat er sprake is van enige gelei
ding van het verkeer. Een reconstruc
tie van het Steenklipplein is daarom
noodzakelijk. Door de onttrekking van
de genoemde straten aan het verkeer
zullen de belangen van de omwonen
den niet worden geschaad.
AUTOBOX f 30,— PER MAAND
B. en w. doen de raad verder een
voorstel tot voorlopige vaststelling van
de huurprijs van 58 autoboxen in de
Noor denhoek (II) en 10 in de Lem-
merwégwijk (oost). Voor de bouw van
deze boxen werd vorig jaar een kre
diet van f 413.800.beschikbaar ge
steld. Het ging hier om totaal 126
boxen. In november werd alvast de
bouw van 68 boxen aanbesteed. Het
Gedeelten van de Looxmastraat en
van de 2e Steenklipstraat zullen bin
nenkort aan het openbaar verkeer wor
den onttrokken, als de Sneker raad z’n
fiat verleent aan het voorstel van b.
en w. Dit besluit is nodig om het
Steenklipplein op grond van verkeers
technische overwegingen te verande
ren.
Bovendien weet hij met vaardige
hand de piano te bespelen, zoals ook
zaterdagavond in „Aere Perennius” op
de Nijjoasveziede, toen hij de volle
zaal inspireerde tot het zingen van een
aantal „Gronneger laidjes”. Overigens
was dit niet zijn enige taak op deze
avond. Door ziekte van de voorzitter
en vice-voorzitter trad de heer Van
Bekkem bij de aanvang ook nog op als
woordvoerder van het bestuur. Hij
deelde daarbij mee, dat de heer Edens
had moeten bedanken als bestuurslid,
waarvoor de heer Stokkel in de plaats
was gekomen. Wij verliezen een „bes
te” aldus spr., maar wij krijgen een
„haile beste werom”.
Na het zingen van het Groninger
volkslied ging dan het doek open voor
de opvoering door de eigen toneel
groep van het door Herman van der
Veer geschreven blijspel,, De slörm”,
een kluchtig geval, waarin het oude
thema van verwisselde koffers aanlei-
dig geeft tot vele misverstanden en
komische situaties. Als dan blijkt, dat
de ene koffer toebehoort aan de pit
tige Puck Veursdiek (mevr. Lemke) en
de andere aan haar neef, de slome stu-
Mej. Marie Hoving uit Lemmer, me-
de-inzittende in de auto, bestuurd door
O. Nauta uit Woudsend, raakte vrijdag
morgen gewond bij een botsing op de
Lemmerweg onder Jutrijp. Zij moest
per ambulance naar het ziekenhuis
worden gebracht, vermoedelijk met een
hersenschudding.
Het ongeluk gebeurde omstreeks 8
uur bij de uitrit van veehouder S. Wit-
termans, nabij de eerste brug onder
Jutrijp. Een vrachtauto met meel, be
stuurd door D.H. uit Sneek, reed ach
teruit het erf op. De bestuurder van de
personenauto, een Fiat 600, heeft ver
moedelijk de meelauto te Iaat opge
merkt. Het meisje werd door de bot
sing uit de wagen geslipgerd. In af
wachting van de komst van de ambu
lance werd zij binnengebracht bij de
familie Wittermans.
Donderdag kwam de afdeling Schar
negoutum van de Ned. Chr. Vrouwen
bond in vergadering bijeen. De leiding
was in handen van de presidente mej.
T. Glastra van Loon. Deze avond sprak
ds D v d Werf van, Leeuwarden over
het onderwerp: „Het leven in de ge
vangenis”.
Wij mensen zijn gauw geneigd tot
kwaad spreken en handelen, aldus
spreker. Als men een misdrijf heeft be
gaan en men heeft hiervoor zijn straf
uitgezeten, blijkt dat men nooit weer
volledig in de gemeenschap wordt op
genomen. Men wordt met de vinger
nagewezen. Ook de kinderen worden
hiervan de dupe. Men is een geteken-de.
Hoe vaak hebben wij niet reeds met
onze gedachten en woorden diefstal of
overspel gepleegd? -Wij zijn niet beter
dan een gevangene, want ook de kerk
is een gemeenschap van zondaren.
In zekere zin is het moeilijk werk
om als predikant onder deze mensen
te werken, maar aan de andere kant
ook weer gemakkelijker. Komt de do
minee bij ons binnen, wippen, dan la
ten we ons meestal van de mooiste
kant zien. Dit gebeurt niet met een
gevangene. Mogen we steeds beden
ken dat Jezus een vriend is van alle
mensen en dat het zaad dat gestrooid
wordt onder de gevangenen ook
vruchten mag dragen. Maar dat weet
God alleen.
Nadat nog gezongen was psalm 130
2 en 3, ging ds. Van der Werf voor in
dankgebed. Jammer dat de opkomst
niet zo geweldig was.
Bij de brug over het Prinses Mar
grietkanaal onder Uitwellingerga raak
te zaterdagmorgen een personenauto
total loss. De bestuurder, de Duitser
H.V. uit Nordhorn, raakte in de berm
en botste vervolgens tegen het hek
werk van de brug en tegen een licht
mast. Er waren geen persoonlijke on
gelukken. Het ongeval gebeurde om
streeks 7 uur. De auto kwam uit de
richting Sneek. Het hekwerk en de
lichtmast werden door de botsing be
schadigd.
In groten getale waren leerlingen,
hun ouders en genodigden verschenen;
ze werden door de voorzitter var.. D.D.
welkom geheten in een begroetings-
speech, die men in een zwak moment
van mildheid het best aan de nevelen
der vergetelheid kan toevertrouwen.
„Dicendo Discimus” mag zijn naam:
„Door te spreken leren wij”, in de toe
komst wel terdege beter waar maken!
De voorzitter is. in het bestuur, niet
alleen een nuttige coördinator van
voorgenomen activiteiten, maar ten
overstaan van. belangstellende gasten
buitenstaanders van de vereni
ging ook en niet in de laatste plaats
het „gezicht” van de club, èn eigenlijk
ook van de school! In het bijzonder
hadden moeten worden welkom gehe
ten de burgemeester van Wymbritse-
radeel en zijn echtgenote, wethouder
Baaijens als vertegenwoordiger van het
gemeentebestuur van Sneek en de
IN 1933 WAS T TE DUUR
In 1933 werd er weer bij het gemeen-
bestuur gepleit voor de aanleg van een
sintelweg van het Ketting naar de Ri
ge. Maar de raad achtte de weg niet
noodzakelijk en de jaarlijkse lasten
van f 310, voortvloeiende uit een in- - -
vestering van f 4370 en het onderhoud, ®cJ1®tsje gevoerddoor
vond men te hoog. *’’"1
In de oorlog was deze omgeving door
de geïsoleerde ligging een waar toe
vluchtsoord voor onderduikers, „Zo
heeft naai- de mens gesproken het iso
lement van deze streek, gepaard aan
een offerbereidheid van haar bewo
ners, het leven van menig vaderlander
gered”, aldus de burgemeester.
In 1960 kwam de zaak andermaal
aan de orde. De Cultuurtechnische
Dienst verscheen „als een reddende
engel” en verklaarde zich bereid de
wegverbinding op het voor de gemeen
te te ontwerpen regionaal ontsluitings-
plan te plaatsen. Dat betekende een
belangrijk subsidie, nl. f 220.000 (met
inbegrip van f 90.000 voor de brug)
van de totale kosten ad f 685.000. De
provincie verstrekt f 108.000 en door
particulieren werd f 12.500 bijgedra
gen. Voor de gemeente blijft er dan
nog rond f 350.000 over.
HARD NOODZAKELIJK
In het lokaal mochten allereerst de
schoolkinderen onder - leiding van
meester P. Dooijenga hun bijdrage aan
het feest leveren. Het was een koste
lijk onderdeel. Een aantal kinderen
declameerden toepasselijke rijmen,
waarin de middeleeuwse toestanden
die tot nu toe heersten, smakelijk Wer
den beschreven. Tot slot zongen allen
tezamen enkele liedjes onder de titel
„Brêgeliet”. Boven het podium hing
een stuk papier, waarop stond ge
schreven: „It binnenpaed moat fan ’e
kaert. Forlos üs üt de negerij. In nije
dyk dat freegje wy. De Paedwizers”.
Burgemeester Van Hout sprak' ver
volgens een uitvoerig „openingswoord”
Op uitnodiging van het bestuur van
..Plaatselijk Belang”, welks voorzitter
J. Breeuwsma de bijeenkomst leidde.
De burgemeester verzocht de aan
wezigen een ogenblik stilte in acht te
nemen ter nagedachtenis aan de heer
U. Douma, directeur van het voorma
lig aannemersbedrijf U. Douma te
Sneek, die als gevolg van een auto-on-
geval om het leven kwam. Verder werd
in ’t bijzonder genoemd de vertegen
woordigers van Ingenieursbureau Kiel,
man en Bootsma te Leeuwarden, die
het plan voor de brug heeft gemaakt,
aannemersbedrijf S. Dam te Leeuwar
den en Machinefabriek NV. Hubert
en Co. te Sneek, die de brug bouwden.
Het was woensdagmiddag wel een
beetje winderig op de nieuwe weg,
maar gelukkig droog weer. En af en
■toe brak het zonnetje zwakjes jloor.
Het grootste deel van de plaatsfelijke
bevolking was uitgelopen om getuige
te zijn van de opening. Ook was er
een reportagewagen van de televisie-
rubriek „Van gewest tot gewest”. De
mannen hebben heel wat meters film
„geschoten”.
Toen alle genodigden zich bij de
brug hadden verzameld, onder wie de
gedeputeerde mr. Van Krevelen en de
griffier der staten mr. Woltjer, de
plaatsvervangend h.i.d. van de Pro
vinciale Waterstaat, ir. Volbeda, de
plaatsvervangend h.i.d. van de Cultuur
technische Dienst ir. Van Berghem en
het gemeentebestuur van Wymbritse-
radeel, merkte iemand uit het publiek
op: „De stroom is der óf”.
Maar dat viel wat mee. De oude
loopbrug werd opengedraaid en aan de
ketting gelegd door brugwachter Min
ze van der Veen. Het muziekkorps
„Hald Moed” speelde een vrolijke
mars. Toen was de beurt aan de heer
Otter. Deze bedankte uit naam van alle
bewoners van ’t Ketting iedereen die
een steentje aan de totstandkoming
van weg en brug had bijgedragen: het
rijk, de provincie, de gemeente, de ei
genaren van land, de mensen van fa.
Douma, van fa. Dam en van Hubert.
„Dy mannen hawwe waermte en kjeld
ütstean moatten”, zei de heer Otter.
Met een eenvoudige druk op de knop
ging de brug naar beneden De mu
ziek speelde het Frysk Folksliet en
daarna riep burgemeester Van Hout
uit: „De aid draei leit oan ’e ketting,
de nije brêge leit der yn, de dyk is
iepen!’”
Hierna speelde Ina van der Mark
van Hoogdalem, altblokfluit, begeleid
door Evert Westra aan het clavecymbel
een Sonate van G. Ph. Telemann. De
technische vaardigheid van deze so
liste bleek nadrukkelijk in het vlot
voorgedragen slotdeel, de Gigue.
In de kerkcantate „Der Herr is mit
mir” van Dietrich Buxtehude worden
de woorden van Psalm 118 6 en 7 op
indringende wijze muzikale gestalte
gegeven. Het uitgebreide Alleluia-slot-
deel, in de vorm van de Chaconne,
prachtig gebouwd op een negentien
maal herhaald» continuo-ostinato. vergt
van de jonge zangers en spelers de
uiterste concentratie. Zij wisten de
moeilijkheden waarvoor dit deel hen
vooral plaatst op uitnemende wijze te
overwinnen.
Nettie Swart solieerde met begelei
ding van Evert Westra in een sonate
voor viool en basso continuo van Tele
mann. Zij leverde een goede bijdrage
aan dit concert.
Vervolgd werd met een tweede vier
tal korte stukken: één van Claude
Goudimel’s bewerkingen van Psalm 121
uit het berijmde geneefse psalter op
Louis Bourgois’ ontroerende melodie;
een motet uit 1554 over de tekst van
Psalm 103 van de minder bekende Da
vid Köler; een voor koor en instru
menten aantrekkelijke bewerking van
het berijmde „Magnificat” op de melo
die uit 1757, door Evert Westra in ma
tig moderne trant gecomponeerd en
Scarlatti’s overbekende „Exultate Deo”
voor koor a capella.
Ten besluit volgde de koraal-cantate
„Was Gott tut, das ist wohlgetan” voor
koor en instrumenten, geschreven voor
de eredienst op de 21ste zondag na
Trinitatis en waarin de componist de
verzen op doeltreffende wijze heeft ge
varieerd.
Wat cantor Westra met zijn jeugd
cantory heeft weten te bereiken, werd
gisteravond op duidelijke wijze gede
monstreerd. Dit „muzikale werkvolk
van de gemeente”, zoals hij zijn zan
gers en spelers noemt, is goed voor zijn
taak berekend. Enkele oneffenheden
mogen aan de griep worden verweten.
Tegen de. mooie klank van deze jonge
stemmen kan menige zangvereniging
niet op. De instrumentalisten (een
blokfluitenkwartet en een violenkoor,
waaraan zelfs de viola da gamba niet
ontbrak), bleken slagvaardig genoeg
om hun aandeel te realiseren.
Een dergelijke cantory te mogen lei
den is stellig het ideaal van menige
cantor. Als de kerk, de gemeente die
begeert en voor emplooi zorgt, kan dit
ideaal verwezenlijkt worden.
De Commissie Sneeker Kerkconcer-
ten heeft met de keuze van dit ensem
ble een goede greep gedaan en de he
laas weinig talrijke belangstellenden
een goed uur bezorgd.
De heer Otter hoefde alleen maar een knop in te drukken om de nieuwe
brug in Abbegasterketting te openen.
De „ald draei” in Abbegasterketting ligt nu voorgoed aan de ketting.
Met een druk op de knop heeft de 72-jarige oud-broodbezorger Andries
Otter, de oudste van ,,’t Ketting”, de nieuwe brug voor het wegverkeer
geopend. Een lange rij auto’s, die zich aan het einde van de weg, nl, aan
de Kige, had opgesteld, reed hierna naar Abbega. Deze historische ge
beurtenis, zoals burgemeester Van Hout de opening noemde, kon daar
op in het lokaal bij de kerk gevierd worden. Woorden schoten hier te
kort om de vreugde van de bevolking weer te geven over de verlossing
uit hun isolement.
Christelijke Kweekschool, dr. P.
Greep, rector van het Bogerman-col-
lege, en echtgenote, rector Van Brug
gen- van het Magister Alvinus-gymna-
sium en zijn echtgenote en de heer en
mevrouw Münch, alsmede de besturen
van de andere schoolverenigingen, tot
en met Meppel, die deze feestavond
van D.D. een bezoek waardig hadden
gekeurd.
Na deze Fehlleistung van de D.D.-
voorzitter weigerde in eerste instantie
de geluidsinstallatie, die de inleiding
tot Titus Maccius Plautus’ klucht „De
Leugenaar” moest verzorgen helaas
hadden de toneelmensen geen bordje
„Storing” in voorraad. Toen dit euvel
was hersteld, goot na enige maten
nieuwgriekse muziek de luidspreker
over de zaal uit:
„Wie hiervoor niet genoeg geduld
bezit kan beter nu zijn benen strek
ken en op gaan staan, er vangt een
lang toneelstuk hier van Plautus aan’
Daarop werd het doek geopend en
het publiek geconfronteerd met een
„warme buurt” in een stad, die het
midden hield tussen het antieke Athe
ne en het antieke Rome: Plautus (hij
leefde plm. 200 voor Christus) bewerk
te namelijk voor Italiaans publiek
Griekse blijspelen en „retoucheerde”
dus oorspronkelijke Griekse situaties
in voor zijn publiek voorstelbare zin.
Nu geld „Pseudolus” (De Leugenaar)
als een van zijn beste kluchten, vooral
ook in zijn eigen ogen. Dit laatste, nu,
behoeft geen verwondering te wekken,
omdat het zeer waarschijnlijk is, dat
Plautus, „toneelproducer”, zakenman
bij uitstek, in dit stuk in Pseudolus (de
hoofdpersoon) zijn zelfportret gete
kend heeft. In het sociaal verband
waarin het oorspronkelijk is opgevoerd
moge het ook objectief wellicht tot zijn
beste stukken zijn gerekend. Voor het
moderne Nederlandse publiek echter
blijkt het geschreven voor het „ge
wone” Italiaanse volk, plm. 190 v.
Chr.! tamelijk gedateerd, vooral ook
in vergelijking met middeleeuwse Ne
derlandse toneelstukken. Toch hebben
de spelers, mede dank zij de sappige
vertaling van dr. J. Hemelrijk sr. (oud-
rector van het Murmellius-gymnasium
te Alkmaar) en de regisseur, hun le
raar muziek drs. A. Houtman, van de
ze voornamelijk in de tekst vervatte
klucht een alleszins vérdienstelijke op
voering gegeven: alle kansen op over
tuigend spel hebben zij ten volle uit
gebuit.
De enigszins onbenullige en op voor
hand doorzichtige intrigue bevatte
overigens voldoende aanknopingspun
ten voor komische spelsituaties. De
handige jongen, Pseudolus, slaaf van
(gierige en burgerlijk-fatsoenlijke)
Simo en diens tot over zijn oren op het
lichte meisje Phoenicium verliefde
zoon Calidorus kondigt van te voren
aan dat hij de verkoop van een Mace-
donisch officier van dit meisje zal ver
hinderen en haar „baas”, de koppelaar
Ballio, zal overtroeven. Via allerlei
toevalligheden lukt hem dit ook. Deze
doorzichtige aanleiding heeft Plautus
uitgebuit om een bonte reeks taferelen
op het toneel te creëren, waarbij tot
het publiek gerichte terzijdes niet het
minst bijdroegen tot verlevendiging
van het geheel.
Hoewel alle spelers hun rollen pri
ma hebben gerealiseerd, onder de
strenge en vindingrijke regie van drs.
Houtman, mogen toch met name wor
den genoemd Frits van der Werf als
Pseudolus, Pieter Kleinjan als Ballio
(en tevens als Calidorus’ vriend Cha-
rinus, waarvoor hij op het laatste mo
ment moest invallen), Hielco van der
Zee als Calidorus’ vader Simo, en
Romke Toering (ook een invaller) als
Simo’s buurman Callipho. Dit neemt
niet weg, dat ook de andere rollen bij
zonder goed tot hun recht zijn geko
men. Een extra woord van lof verdie
nen nog L. Kreb, T. IJntema en H.
Twijnstra voor de décors en voor de
kostuums mevr. Wadman.
Het was dan ook volkomen terecht,
dat de rector in zijn slotwoord spe
lers en regisseur bedankte voor hun
prestaties, en niet in de laatste plaats
voor het feit dat zij eindelijk een
zijner allang gekoesterde hartewensen
in vervulling hadden doen gaan, nl. de
opvoering van een oude Romeinse ko
medie.
Nadat langdurig applaus het toneel
spel naar waarde had beloond is er
nog tot ongeveer 2 uur in de nacht ge
danst op de af en toe zeer luidruchtige
muziek van „Les chevaux noirs” uit
Leeuwarden; gelukkig was de kantine
beschikbaar voor mensen die een ge
sprek wilden voeren en de kans wilden
lopen, elkaar te verstaan. Niettemin,
zowel hier, als daar heerste een opge
wekte stemming: D.D. kan terugzien
op een alleszins geslaagde feestavond!
S.
