Gebied met werkgelegenheidsprobleem
waterpoort-krabbels
Marius van Scheltinga (13)
speelt zondags op kerkorgel
IR
i de
„Gemeenten in Zuidwesthoek
hebben elkaar nodig”
Ei
mém
van
i
IJLST
WYM BRITS ER A DE EL
en
drijfhout; nieuwsblad
Programma voor bijzonder
kerkconcert zondag a.s.
Officieel Orgaan
Morgen openbare hear-in
over jeugdgemeenteraad
de gemeenten SNEEK,
oecon»b«we»de u^ave NIEUWE SNEEKER COURANT. SNEEKER COURANT en
L
ll y
Mg
Donderdag 6 maart 1969
5
i
Doopsgezinde kerk Ijlst heeft jonge organist
Grote toeloop verwacht
De voetbalwedstrijd Ajax-Benfica legde ook in onze stad gister
middag een groot deel van de normale bedrijvigheid lam. Je kon
het terdege merken op straat, waar het veel minder druk was dan
anders. In verscheidene bedrijven hadden veel werknemers een
snippermiddag genomen of een paar uurtjes vrij om ’s avonds
weer in te halen. In andere bedrijven werd in de kantine geza
menlijk gekeken. Dat was ook het geval in het bejaardencentrum
„Nij Nazareth”, waar onze fotograaf een plaatje maakte terwijl
een aantal bewoners gespannen naar het t.v.-toestel keek.
Deze zomer geen Oranje-
festiviteiten in Oudega-W?
Volksdansen in Lege Geaën
Sneek»? Nieuwsblad is een
Burgemeester Rasterhoff voorzitter van „Zuidwest Friesland"
c
Huis in Hommerts
provisioneel geveild
In „De Meerpaal”
124e jaargang nr. 19
I 1
SNEEKER NIEUWSBLAD
dienstverlenende ondernemingen minder aantrekkelijk zijn geweest”.
’T ZIT IN DF FAMILIE
RT!
^7
I
Redacteur H. A. de Boer
Telefoor 4091
De Marrekrite heeft, om hef. me
rengebied schoon te houden, f 6000,-
uitge trokken voor verwijdering van
vuil van de ligplaatsen voor boten
en f 7000,- om actie te voeren tegen
het gebruik van het Friese water als
vuilnisemmer door watersporters en
hen die aan het water wonen.
Advertentieprijs:
15 cent per mm.
Bij kontrakt
han elsadvertenties)
lager.
Abonnementsprijs f4,—
per half jaar. Per post
f 6,— per half iaar.
Giro 65 07 40 ten name
Sneeker Nieuwsblad.
verschijnt MAANDAGS
en DONDERDAGS
Kantoor voor
administratie en redaktie
GEDEMPTE POL 6
Telefoon 05150 - 3005
De verkiezingsstrijd voor de jeugd-
gemeenteraad is begonnen. Affiches
va de verschillende partijen, die ver
spreid door onze stad zijn opgehangen,
delen mee op welke partij er gestemd
moet of kan worden. Om de zich voor
de jeugdgemeenteraad kandidaat stel
lende partijen in de gelegenheid te
stellen hun programma en de eventu
ele uitwe-king hiervan in de open
baarheid te brengen, heeft „De Meer-
Vorige week donderdag vergaderde
de Oranjevereniging Oudega (W.) en
omstreken in gebouw „Oan ’e Brek”.
Er waren bij de opening door voorzit
ter B. Groenveld slechts een 15-tal
aanwezigen.
De verslagen gingen op de gebruike
lijke wijze onder de hamer door. De
penningmeester deelde mee dat er op
1 januari een batig saldo was van
f 17,45. De heer R. de Groot rappor
teerde namens de kascommissie dat
alles in orde was bevonden. Als nieu
we kascommissie werden de heren J.
Boersma en H. Verbeek benoemd.
De heren B. Groenveld en Y. Valke-
ma waren niet herkiesbaar. In hun
plaatsen werden gekozen de heren B.
Haanstra en> P. Miedema. Bij de be
spreking van de festiviteiten voor de
komende zomer werd duidelijk, dat er
misschien geen feesten georganiseerd
kunnen worden. Het bestuurslid Rou-
kema dankte de scheidende voorzitter
voor alles wat hij voor de vereniging
heeft gedaan.
Marius zit in de eerste klas van de
MAVO. Op onze vraag wat hij later
wil worden, antwoordde hij: „Ik heb
twee beroepen op ’t oog. Piloot of bij
de politie”. Moeder ziet hem liever op
de begane grond dan in de lucht, maar
Zaterdag is het de grote dag voor
de leden van het Stedelijk Muziek
korps Sneek. Zij gaan dan proberen
zoveel mogelijk pnt. te verdienen op
het top-concours in Arnhem, waar
uitsluitend topkorpsen aan deelne
men. De concurrentie zal zeer zrwaar
zijn, schrijft voorzitter C. Hordijk in
„De Notenkraker”, het maandblad
van het korps, ’s Avonds om ca.
half zeven kan men de muzikanten
weer in Sneek verwachten. Wanneer
ze bij de eerste drie eindigen, dan
zullen ze bij aankomst in Sneek en-
De Sneker voetbalclub LSC wordt kele marsen spelen voor het stad-
volgend jaar (bij leven en welzijn) huis. Wel, veel succes muzikanten.
80. Men begint nu al te denken aan Sneek leeft die dag met u mee.
Dinsdag a.s. zal er in> de Lege Geaën,
door de Gauster Folksdounsers georga
niseerd, een groot bal worden gehou
den. Het is bedoeld voor de jeugd uit
de Lege Geaën en omgeving, die op
deze avond kennis kan maken met het
volksdansen. Men kan zich tevens op
geven voor een beginnerscursus, die
met dit openingsbal van start gaat.
jubileumfeesten. „Nog een jaartje
en dan spreken we in de mensen
wereld van de groep der zeer ster
ken”, aldus F. C. v. d. Zwaag in „De
LSC’er”, het orgaan van de club.
„Of ook in de toekomst in de we
reld van de amateurverenigingen
concentratie en fusie, zoals in een
stad als Sneek met 5 voetbalvereni
gingen, nog een rol gaat spelen gaan
we rustig afwachten. Ons LSC (Ly
curgus Sparta Combinatie) is ook al
het produkt van ’n samengaan van
2 verenigingen in het prille bestaan
van LSC”, zo lezen we verder.
De discussie rond het zo ongerept
mogelijk houden van ons unieke
Friese-merengebied is in volle gang.
De vraag is of er eigenlijk nog van
ongerept gesproken kan worden. Op
warme dagen trekt iedereen naar
het water. In de mooiste hoekjes
vindt men wel bootjes en duizenden
oeverrecreanten proberen overal
waar dat maar enigszins kan zo
dicht mogelijk bij het water te ko
men. Om te voorkomen dat alle
oevers er aan gaan en om tegemoet
te komen aan bepaalde behoeften
zijn voorzieningen nodig. In dat licht
gezien is het nog niet zo’n gek idee
om de natuur een handje te helpen
en eilandjes aan te leggen op daar
toe geschikte plaatsen. Het is be
paald overdreven te beweren dat
daardoor de rust en ongereptheid
worden verstoord, want die zijn er
al lang niet meer.
het liefst had ze gehad, dat Marius in
de muziek doorging. Maar dat wil hij
zelf niet.
Heeft hij nog andere hobby’s? Ma
rius vindt schaatsen heel fijn om zelf
te doen, maar hij kijkt er ook graag
naar. „Ja, alleen naar de 500 en 1500
m, die andere afstanden duren zo lang.
Verder vind ik basketball en volleybal
wel leuk, die sporten doen we wel eens
op school weet u,” vertelt Marius.
OOK EEN BARITON
Marius bespeelt nog een instrument
en wel de bariton. Hij is lid van het
jeugdkorps van het Ulster „Concor
dia”. Hij heeft ook in het jeugdkorps
van de Sneker muziekschool gezeten,
maar toen dat gesplitst werd in een
harmonie- en een fanfare-afdeling, is
Marius er af gegaan. Hij werd toen in
gedeeld bij de harmonie-afdeling en
daar vond hij niets aan. „Het zijn alle
maal van die zachte instrumenten”,
vond hij.
Per dag oefent Marius gemiddeld een
half uur, soms wel eens wat langer en
ook wel eens wat korter. „Ik zit er wel
achter aan dat hij geregeld speelt,
Marius wordt op 7 mei 14 jaar. Hij
speelt al vanaf zijn zevende jaar op
het orgel. Hij kwam toen in de leer bij
de heer Tj. van der Velde, die zelf or
ganist is van de hervormde kerk in
IJlst. Marius krijgt nog steeds les van
hem.
Toen de organist van de
gezinde kerk in IJlst de „wapenrok”
aantrok, moest er natuurlijk een nieu
we komen. Met ingang van maart werd
tot vaste organist van de kerk be
noemd de 13-jarige Marius van Schel-
tinga te IJlst. In februari heeft hij al
eens een dienst begeleid en voortaan
stapt hij elke zondagmorgen om onge
veer kwart over negen de deur uit, om
de eredienst muzikaal te omlijsten. Hij
hoeft alleen ’s morgens te spelen, want
's middags worden er nooit kerkdien
sten gehouden. Marius is wel blij met
zijn benoeming.
paal” de fractieleiders van de verschil
lende partijen uitgenodigd voor een
morgenavond te houden „hear-in” in
de Meerpaal.
gebied onmisbaar voor de stedelijke
centra en is een goed woonklimaat ten
plattelande ook van belang voor deze
centra.
Het vraagstuk van de bestuursorgani
satie vormt een van de achtergronden
voor de nieuwe vorm van samenwer
king. De bestaande grenzen
ruimtehjke ordening. De economische organen aan or(je ko-
men. „We moeten ons meer de energie
van het Westen eigen maken. Op die
manier kunnen we meer elan geven
aan de leefbaarheid”.
De vergadering koos burgemeester
Rasterhoff tot voorzitter. Secretaris
werd de burgemeester van Gaasterland,
de heer H. L. Sixma baron Van Heem
stra en penningmeester ir. P. J. Tiche
laar uit Makkum (Wonseradeel). Ver
der hebben zitting in het dagelijks be
stuur de heren h. Gort uit Lemmer en
drs. Mulder. Het d.b. stelt zich voor om
ongeveer zes keer per jaar te vergade
ren.
Sneek, zou de bevolking in de omlig
gende gemeenten rond 3100 of bijna
5% lager geweest kunnen zijn dan ze
in feite was. Anders gezegd: ook an
dere gemeenten profiteren mee van de
werkgelegenheidsontwikkeling in
Sneek.
WERK IN STEDELIJKE KERNEN
Het probleem waarmee de Zuidwest
hoek heeft te kampen is in wezen een
werkgelegenheidsprobleem. Het lijkt
waarschijnlijk dat de industriële werk
gelegenheid zich vooral in de stedelijke
kernen zal uitbreiden. Daarnaast zijn
er symptomen die er op wijzen dat zich
in versterkte mate een zekere functie-
verdeling tussen de gemeenten zal vol
trekken.
De bestaande concentratie in de ste
delijke centra van voorzieningen op het
gebied van de volksgezondheid, het on
derwijs, van culturele instellingen, van
bedrijven in de dienstverlenende sec
tor, zijn ook van grote betekenis voor
het omliggende platteland; omgekeerd
is het platteland als woon- en recreatie-
EERSTE IN *T NOORDEN
Drs. J. Mulder, die namens „Suder-
goa” in het bestuur zitting heeft, wees
er op dat deze gemeenschappelijke re
geling niet uit de lucht is komen val
len. Het initiatief is destijds genomen
in Langweer. Als ’t toen meteen door
was gegaan, was dit de eerste gemeen
schappelijke regeling in ons land ge
weest. Inmiddels zijn er al een dertig
tal soortgelijke regelingen, maar „Zuid
west Friesland” is wel de eerste in ’t
noorden des lands.
Sudergoa heeft intussen niet stil ge
zeten. De Zuidwesthoek is helemaal
„doorgelicht”, vertelde de heer Mulder.
Binnenkort zal daarover een studie
verschijnen. Sudergoa heeft naast het
nieuwe orgaan zeker nog een taak,
dacht hij. Die zou kunnen liggen op het
terrein van documentatie, inventarisa
tie, planning en onderzoek. Beide orga
nen zou men kunnen zien als een Sia
mese tweeling.
Tenslotte wees de heer Mulder op het
belang van een goed kader. Daar is
steeds meer gebrek aan. En in verband
met de genoemde schaalvergroting zou
ook de democratisering ter hand ge
nomen moeten worden. Het is van be
lang dat er bekendheid is over de za-
In april zal de nieuwe spoorweg
overgang in de Noorderhoek (van
Goeman Borgesiuslaan naar Worp
Tjaardastraat) in gebruik worden
gesteld. De bestaande overweg in
het verlengde van de Bloemstraat
wordt den gesloten en daar kap dan
met de bouw van een tunnel wor
den begonnen. De nieuwe overgang
krijgt een beveiliging met een z.g.
ahob-installatie; dat betekent: au
tomatische halve overweg-bomen.
Dat werkt als volgt. Kort voordat
de trein de overweg bereikt, treedt
de installatie in werking. De rode
lichten gaan branden en de bel gaat
luiden. Ongeveer 5 seconden daarna
gaan de bomen langzaam dalen. Het
duurt 12 seconden voor ze horizon
taal zijn. In die tijd heeft men dus
nog een kans om weg te komen,
voor het geval men net op de over
weg zou zijn als de installatie be
gint. Tussen dat moment en het
ogenblik dat de trein passeert zit
ten 23 seconden op zijn minst;
meestal duurt het wel even langer.
Deze tijd is tot het uiterste beperkt
'en het is dan ook niet aan te raden
om nadat de bomen gesloten zijn
nog een poging te doen. Na het pas
seren van de trein blijven de rode
lichten nog branden totdat de bo
men weer hun verticale stand heb
ben bereikt. Pas dan kan zonder
gevaar de overweg worden opgere
den.
,,’t Zit wel in de familie”, zegt me
vrouw Van Scheltinga, als we vragen
van wie Marius zijn muzikaliteit heeft.
Een paar nichtjes van haar, 14 en 15
jaar oud, spelen ook al op een kerk
orgel. Mevrouw speelt zelf ook wel. In
de hoek van de kamer van de woning
van de familie Van Scheltinga aan Ui
lenburg, staat een klein huisorgel,
waarop ze drie jaar les heeft gehad.
„Ik speel niet goed hoor, maar als de
kinderen spelen, kan ik toch wel ho
ren als er eens iets fout gaat”, vertelt
mevrouw Van Scheltinga. Behalve Ma
rius bespelen ook andere leden van het
gezin het orgel.
In „de Meerpaal” zal de kiezer vra
gen kunnen stellen aan de fractielei
ders om daardoor beter te weten op
welke partij men moet stemmen. De
heer J. Baarda zal optreden als discus
sieleider. Tn de benedenzaal zal een
microfoon worden opgesteld. Deze
avond is voor iedereen toegankelijk.
De vijf partijen die aan de strijd
meedoen zijn: O.J.C. (Oecumenische
Jeugddienst Commissie); Liberale
Jeugdpartij; Arjos; KVP jongeren en
F.J.G.
verkeer en recreatie en tenslotte vor
ming van z.g. schoolranddiensten
(schoolpsycholoog schoolpsychiater, re
medial teacher).
Gezien het feit dat de stichting „Su
dergoa” aan de werkzaamheden van
„Zuidwest Friesland” deelneemt, hoeft
men niet geheel met lege handen te
beginnen. Er is al veel materiaal ver
zameld door Sudergoa. De burgemees
ter besloot met er op te wijzen dat de
gemeenten niet alleen gemeenschappe
lijke problemen en belangen hebben, zij
hebben ook een gemeenschappelijke
taak.
Onze stad ligt ongeveer temidden
van de pleisterplaatsen van wilde
ganzen. Wij schreven l.ier al vaker
over, aangezien er dikwijls grote
koppels ganzen overvliegen. Onze
stadgenoot J. T. Hendriksma, die dr.
J. P. Otto is opgevolgd als eindre
dacteur van „Vanellus”, het maand
blad van de BFVW, is een ganzen
deskundige bij uitstek. In het febru
arinummer van Vanellus trekt hij
fel van leer tegen het jagen op
ganzen in de mist. „Een fatsoenlijk
jager zal”, meent de heer Hendrik
sma, „niet een haas in de pot schie
ten en evenmin schieten op het haas
dat recht op zijn post af huppelt en
vlak bij ook nog een kegel maakt.
Als men dat onweidelijk vindt,
waarom dan wel geschoten op een
vlucht ganzen in de mist, die zich
door zijn gebabbel al van verre aan-
kondigt, maar de jager niet kan
zien. Het feit dat het zo’n begeerd
stuk wild is mag toch geen argument
zijn?”
doops-1 hij mag niet ophouden. Dat moet niet
in de krant komen hoor, want het
klinkt zo kwaad. Maar ik vind het ge
woon fijn, dat Marius zo kan spelen.
Vroeger waren we zelf nooit in de ge
legenheid,” zegt zijn moeder.
TOEKOMSTPLANNEN
De woning Rijksstraatweg 140 te
Hommerts, met achtererf groot 1.64 a,
werd maandagmiddag bij provisionele
verkoping beschreven op f 4589,door
de heer J. Plantinga te Parrega. De
verkoping vond plaats door notaris E.
K. Hoekstra uit Sneek, in hotel Walon
te Hommerts.
Zoals wij in onze vorige edities reeds
hebben gemeld, zal op zondag a.s., ’s
middags 2 uur in de Óostcrkerk( hoek
Zsvettekade-Jachthavenstraat) het bij
zondere concert in de serie „Eén uur
Kerkmuziek” worden gegeven. Het
programma, dat onder leiding van Ma-
rinus Voorberg zal worden uitgevoerd
en waaraan de bekende violist Herman
Krebbers medewerking verleent, is
vastgesteld en luidt als volgt:
1. Padovana e Gagliarda van Corn.
Schuyt (1557-1616); 2, Psalm 6 van
Jan Pietersz. Sweelinck (1562-1621); 3.
Concerto Grosso van Pieter Hellendaal
(1721-1799), met soli van Herman
Krebbers; 4. Fürwahr, er trug unsere
Krankheit”, motet van Hugo Distler
(1908-1942); 5. „Stabat Mater Doloro
sa” van de in Polen geboren Krzysztof
Penderecki; 6. Serenade, opus 6 van
Jozef Suk (1874-1935).
De nrs. 1, 3 en 6 worden uitgevoerd
door het Amsterdams Kamerorkest en
de nrs. 2, 4 en 5 door het NCRV Vo
caal Ensemble. Na een korte pauze zal
de uitvoering worden csloten met
..Dixit Dominus Domino Meo” (Psalm
109) voor sopraan- en altsolo, vijf
stemmig koor, strijkorkest en basso
continuo van G. F. Handel (1685-1759).
Indien de voortekenen niet bedrie
gen (de voorverkoop van kaarten loopt
bevredigend) is voor dit unieke con
cert een grote toeloop te verwachten.
king. De bestaande grenzen vormen
soms een obstakel op het gebied van de
en sociaal-culturele ontwikkeling van
een gebied eisen de werkzaamheid van
krachtige lokale bestuursorganen. In
het licht van de schaalvergroting; die
gaande is, kan het nieuwe lichaam een
basis vormen voor activiteiten, die ten
goede komen aan de bewoners.
Zich afvragende welke concrete mo
gelijkheden er nu zijn voor het nieuwe
orgaan, noemde de burgemeester: on
derzoek naar een efficiënte wijze van
vuilverwijdering, geneeskundige dienst,
culturele voorzieningen, sociale werk
voorziening, vreemdelingenverkeer,
woningbouw en planologie, onderwijs.
Burgemeester Rasterhoff zei dit
maandagavond in het Sneker stadhuis,
waar de eerste vergadering plaatsvond
van het algemeen bestuur van „Zuid
west Friesland”. Dit „rechtspersoon
lijkheid bezittend lichaam”, dat tien
gemeenten in de Zuidwesthoek van
Friesland omvat, heeft ten doel: het
verhogen van de welvaart en het ver
beteren van het leefklimaat in het ge
bied der samenwerkende gemeenten.
Deze gemeenten zijn: Sneek, Wymbrit-
seradeel, IJlst, Bolsward, Wonseradeel,
Workum, Hindeloopen, Staveren, Gaas
terland en Lemsterland.
Drie gemeenten in dit gebied doen
niet mee: Hemelumer Oldeferd, Sloten
en Doniawerstal.
De leden van het algemeen bestuur,
waarin elke deelnemende gemeente is
vertegenwoordigd, waren op uitnodi
ging van het Sneker gemeentebestuur
naar de raadzaal gekomen. Burgemees
ter Rasterhoff hield een lange rede.
Welke mogelijkheden zijn er vooi- een
vruchtbare arbeid, welke verwachtin
gen koesteren wij van de samenwer
king? In het statuut wordt in vage
termen gesproken van „voorbereiden”,
„bevorderen” en „stimuleren”. De aar
zeling om zich te binden en het ver
langen zich volledige bewegingsvrijheid
voor te behouden worden nog eens
onderstreept door 'de bepaling, dat de
regeling onverlet laat de aan de deel
nemers toekomende bevoegdheden. De
ze vaagheid en bedongen ongebonden
heid zouden tot de conclusie kunnen
leiden dat het „borelingske” zeer be
perkte levenskansen zal hebben. Maar
dat zal de tijd moeten leren. Hoe dan
ook, de samenwerking, hoe vaag ook
omschreven, is tot stand gekomen.
BEVOLKINGSSTAGNATIE
De bevolkingsstagnatie zag de bur
gemeester als een symptoom van een
dieper liggend probleem: het achter
blijven van de toeneming der middelen
van bestaan bij de natuurlijke aanwas
der beroepsbevolking. Dit treedt aan
de dag in de vorm van werkloosheid
en vertrekoverschot. Economisch gezien
is het gebied overbevolkt: er is teveel
bevolking voor de aanwezige midde
len van bestaan.
Ruimtelijk is het niet overbevolkt.
Tussen 1947 en 1960 nam de werkge
legenheid in de landbouw af met rond
3700 arbeidsplaatsen. In de nijverheid
was een toename te zien van ca. 1100
en in de dienstensector een daling van
ca. 1700. Het gebied is niet homogeen
van structuur. De daling der beroeps
bevolking was het sterkst daar waar de
landbouw als bron van bestaan het be
langrijkst was. De bevolkingsontwik
keling, in wezen een afgeleide ont
wikkeling van de werkgelegenheid,
tendeerde in dezelfde richting.
In deze ontwikkeling speelt ook de
pendel een grote rol. Alleen Sneek gaf
een z.g. positief pendelsaldo te zien.
Dit betekent dat in alle gemeenten be
halve Sneek de werkgelegenheid tus
sen de 2 en 15% kleiner was dan de
beroepsbevolking. In Sneek daarente
gen overtrof de werkgelegenheid de
beroepsbevolking met 12%.
Zonder de pendelmogelijkheid, d.w.z.
zonder de extra werkgelegenheid in
„De belangrijkste conclusie, die we mogen trekken is”, aldus burge
meester Rasterhoff, „dat de gemeenten in de Zuidwesthoek elkaar no
dig hebben. Zonder de expansie der werkgelegenheid in de stedelijke
kernen zou de bevolkingsdaling in menige gemeente groter zijn geweest
dan zij was; zonder de zekerheid van arbeidsreserve in de omliggende
gemeenten zouden die kernen als vestigingsplaats voor industriële en
m BVA4- .-.v. a; Og
